Ropa 19 marzec, 2015 r. Aktualna sytuacja w notowaniach ropy: W połowie kwietnia mieliśmy do czynienia z dynamicznym wzrostem cen ropy brent, który był w głównej mierze wywołany publikacją danych na temat zapasów ropy w Stanach Zjednoczonych, których wzrost okazał się wyraźnie niższy od oczekiwań. Dodatkowo wyższym poziomom cenowym sprzyjała trwająca w Jemenie akcja zbrojna Arabii Saudyjskiej. O ile sam Jemen nie jest istotnym graczem na rynku ropy naftowej, to trwający w tym kraju konflikt nasila obawy o zakłócenie dostaw tego surowca z Bliskiego Wschodu. W takim otoczeniu cena gatunku brent wspierana również obserwowaną w ostatnim czasie korektą umocnienia dolara chwilowo w pierwszych dniach maja znalazła się pod poziomem 70USD za baryłkę, tj. najwyżej od grudnia minionego roku. Ostatnie dni przyniosły już stabilizację jej notowań pod poziomem 68,0 USD. Raport Międzynarodowej Agencji ds. Energetyki (IEA): W ostatnim czasie poznaliśmy najważniejsze raporty dla rynku ropy publikowane przez takie instytucje jak Międzynarodowa Agencja Energetyczna (IEA), Amerykańską Agencję Informacji Energetycznej (EIA) oraz Organizację Krajów Eksportujących Ropę (OPEC). Najciekawszy wydaje się pierwszy z nich. W swoim raporcie IEA odniosła się do obserwowanego od początku roku spadku liczby prowadzonych odwiertów w Stanach Zjednoczonych i wywołany tym wzrost oczekiwań na spadek produkcji ropy w USA, co w konsekwencji dostarczyło silnego impulsu do obserwowanego od stycznia odbicia cen ropy na światowych rynkach finansowych. Wykres: Liczba platform wiertniczych vs. notowania ropy WTI (USD/bbl.) Według ostatnich danych publikowanych przez Baker Hughes, liczba platform wykorzystywanych do poszukiwania i wydobycia ropy naftowej w Stanach Zjednoczonych spadła od początku roku z
poziomu 1482 platform do 660 tj. aż o 55%, co (według danych publikowanych przez Amerykański Departament Energetyczny) spowodowało na początku maja pierwszy od przełomu 2014/2015 roku spadek zapasów ropy w Stanach Zjednoczonych. Wykres: Zapasy paliwa w Stanach Zjednoczonych (w baryłkach) IEA odniosła się w swoim raporcie również do zapasów paliw w Stanach Zjednoczonych, które w ostatnim czasie wzrastały powyżej sezonowego wzorca, przez co obecnie znajdują się powyżej poziomu z ubiegłego roku oraz średniej za ostatnie 5 lat, co sygnalizuje, iż pomimo relatywnie dobrej sytuacji w amerykańskiej gospodarce i atrakcyjnych poziomów cenowych popyt na wyroby petrochemiczne w Stanach Zjednoczonych jest wciąż ograniczony. Warto zauważyć, iż wyraźny spadek liczby odwiertów spowodował jedynie wyhamowanie dalszego wzrostu produkcji ropy w Stanach Zjednoczonych, która od początku roku znajduje się przy poziomie 9,2mln baryłek ropy dziennie, co jest wynikiem najwyższym od 1973roku. Wykres: Dzienne produkcja ropy w USA (w tys. baryłek) Źródło: DOE, Bloomberg IEA w swoim raporcie podkreśliła również wzrost produkcji ropy w takich krajach jak Rosja oraz Brazylia, wskazując je jako źródło potencjalnego dalszego wzrostu wydobycia. IEA w swoim
raporcie stawia tezę, iż obecnie jest zbyt wcześnie, aby ogłosić zakończenie rozpoczętej w listopadzie 2014 roku przez kraje OPEC wojny o udziały światowym rynku ropy. Wykres: Dzienne wydobycie ropy krajów z kartelu OPEC (w tys. baryłek) Jako argument można przytoczyć tutaj produkcję w krajach kartelu, która od początku roku wzrosła o niemal 1,0mln baryłek ropy dziennie. Według IEA takie kraje jak Kuwejt, Arabia Saudyjska oraz Zjednoczone Emiraty Arabskie zwiększają nakłady inwestycyjne na swoje programy wydobywcze, podczas gdy produkcja w Iraku oraz Libii również silnie wzrasta. Wyraźny wzrost produkcji obserwujemy również w ostatnim czasie w Iranie, która obecnie znalazła się na najwyższym poziomie od lipca 2012 roku, kiedy to zostały zaostrzone sankcje wobec tego kraju. Taki ruch może wskazywać na determinację irackich władz do osiągnięcia ostatecznego porozumienia z krajami zachodu w sprawie jego programu nuklearnego (wstępne ramowe porozumienie zostało osiągnięte w kwietniu), co skutkowałoby zniesieniem ograniczeń eksportu z tego kraju i w konsekwencji uwolniłoby dodatkową podaż ropy. Obecnie szacuje się, iż zgromadzone zapasy tego surowca pozwoliłyby zwiększyć eksport ropy z Iranu niemal natychmiast o 0,3mln baryłek ropy dziennie, a w krótkim okresie według IEA, kraj ten jest w stanie zwiększyć swoje moce produkcyjne o 0,8mln. baryłek ropy dziennie. Warto również pamiętać o trwających w Stanach Zjednoczonych pracach legislacyjnych ukierunkowanych na zniesienie wprowadzonego w latach siedemdziesiątych zakazu eksportu ropy ze Stanów Zjednoczonych. Na przestrzeni ostatnich kilku lat ropa gatunku WTI notowana jest z dyskontem wobec gatunku Brent, co w głównej mierze pierwotnie wynikało z niskiej mobilności ropy wydobywanej przy użyciu niekonwencjonalnych metod (amerykańska infrastruktura nie była na tyle wydajna, aby ją przetransportować do rafinerii znajdujących się na wybrzeżu), a następnie za sprawą dynamicznie rosnących w tym kraju zapasów. Zniesienie takiego zakazu wspierałoby notowania gatunku WTI kosztem Brent, które obecnie są notowane z 6,50USD dyskontem wobec gatunku pochodzącego z Morza Północnego. Perspektywa eksportu amerykańskiej ropy mogłaby
skłonić amerykańskich producentów do ponownego zwiększenia produkcji, zwłaszcza, iż koszty produkcji z niekonwencjonalnych źródeł stale są obniżane. Według przedstawicieli spółki Continental Resources, będącej jednym z liderów łupkowej rewolucji w Stanach Zjednoczonych, ewentualny powrót ceny ropy WTI w kierunku 70USD, mógłby zachęcić amerykańskich producentów ropy do ponownego dynamicznego wzrostu wydobycia. Podsumowanie Wykres: Notowania ropy brent(usd/bbl) Z perspektywy analizy technicznej notowania ropy na przestrzeni kilku ostatnich tygodni znajdują się w neutralnym pasmie z górnym ograniczeniem w postaci 200-sesyjnej średniej ruchomej, która obecnie znajduje się ponad poziomem 72USD, oraz dolnym ograniczeniem 62,75 w postaci 23,6% zniesienia spadków od czerwca biegłego roku. Patrząc jednak fundamentalnie za bardziej prawdopodobne wydaje się przebicie od góry dolnego ograniczenia tego przedziału. Światowy rynek ropy w dalszym ciągu pozostaje dobrze zaopatrzony w ten surowiec, a jedynym czynnikiem, który wspiera jej notowania i utrzymuje cenę ropy na ostatnim wyższym poziomie jest napięta sytuacja na Bliskim Wschodzie. W naszej ocenie w najbliższym czasie napięta sytuacja w tym rejonie zejdzie na dalszy plan, co przy wciąż rosnącym wydobyciu ropy (obecnie głównie poza USA), utrzymującym się widmie powrotu Iranu na światowy rynek ropy oraz zniesieniu ograniczeń na eksport amerykańskiej ropy będzie oddziaływać w kierunku powrotu jej cen na nieco niższe poziomy. Najbliższe tygodnie powinny przynieść korektę obserwowanych od początku roku wzrostów, co w naszej ocenie powinno skierować notowania gatunku brent pod poziom 60USD za baryłkę, gdzie następnie powinniśmy w kolejnych miesiącach obserwować jej stabilizację.
Raiffeisen Polbank ul. Piękna 20. 00-549 Warszawa www.raiffeisenpolbank.com Departament Sprzedaży Rynków Finansowych Telefon: + 48 22 585 37 86 Faks: + 48 22 585 33 68 Dealing: Bydgoszcz tel.: (22) 585 37 73 Gdańsk tel.: (22) 585 37 71 Katowice tel.: (22) 585 37 69 Kielce tel.: (22) 585 37 70 Kraków tel.: (22) 585 37 70 Lublin tel.: (22) 585 37 75 Łódź tel.: (22) 585 37 75 Poznań tel.: (61) 655 47 51 Rzeszów tel.: (22) 585 37 75 Szczecin tel.: (22) 585 37 71 Toruń tel.: (22) 585 37 72 Warszawa tel.: (22) 585 37 79 Wrocław tel.: (22) 585 37 74 Zielona Góra tel.: (22) 585 37 73 Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności Raiffeisen Bank Polska SA: Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zleceniem. Informujemy, że zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Zespół Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A (dalej: RBPL lub Bank) lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e- maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: ekonomistarez@raiffeisen.pl. Opracowanie to nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Powielanie bądź publikowanie go lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Decyzja inwestycyjna w odniesieniu do papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji powinna być podjęta na podstawie opublikowanego prospektu emisyjnego lub kompletnej dokumentacji dla papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela Klienta. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych, a także w sposób niezależny ocenić czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Dokument, ani żadna z jego części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania. Opracowanie to nie zastępuje niezbędnych porad odnośnie zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego, inwestycji lub innego produktu finansowego. Analiza oparta jest na informacjach publicznie dostępnych do jej sporządzenia nie wykorzystano żadnych informacji poufnych. Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, że są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Informacje zawarte w tej publikacji są aktualne na datę utworzenia dokumentu i mogą ulec zmianie w przyszłości. Analitycy zatrudnieni przez RBPL nie są wynagradzani z tytułu konkretnych transakcji inwestycyjnych zawartych w związku z niniejszym opracowaniem. Wynagrodzenie autorów niniejszego raportu oparte jest na ogólnym zysku RBPL, który obejmuje między innymi przychody z bankowości inwestycyjnej i innych transakcji RBPL. W ogólności RBPL zabrania swoim analitykom i osobom raportującym do analityków dokonywania transakcji papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi przedsiębiorstwa, które jest przedmiotem opracowania analitycznego, o ile transakcja ta nie była wcześniej zaakceptowana przez Departament Zgodności RBPL. RBPL wdrożył następujące rozwiązania organizacyjne i administracyjne, włączając w to bariery informacyjne przeciwdziałające powstawaniu konfliktów interesów związanych z rekomendacjami. Jeżeli jakiekolwiek postanowienie niniejszej Klauzuli okaże się niezgodne z prawem, nieważne lub niewykonalne na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowienie takie, o ile da się je oddzielić od pozostałych postanowień, może być pominięte z niniejszej Klauzuli, Postanowienie takie nie będzie w żaden sposób wpływać na legalność, ważność i wykonalność pozostałych postanowień.