1 z 6 2011-02-16 18:57 Nowe przepisy regulujące wykonywanie zawodu masażysty CZWARTEK, 20 STYCZNIA 2011 15:40 W związku z koniecznością dostosowania naszego prawa do przepisów obowiązujących w Unii Europejskiej, od kilku lat trwają prace nad Ustawą o niektórych zawodach medycznych. W ubiegłym roku projekt przybrał już całkiem realny kształt, dlatego postanowiliśmy przyjrzeć się proponowanym zmianom i spróbować ocenić ich skutki. Chociaż kosmetologia nie znalazła się w kręgu zainteresowania ustawodawców, to zmiany w prawie mogą mieć spore znaczenie dla naszej branży. Wielu z nas współpracuje z masażystami, którzy zostali wpisani na listę zawodów medycznych. Zobacz także Kosmetologia magisterska - nowelizacja rozporządzenia Czy Twój gabinet słynie z masażu? Inwestycje w edukację kosmetologów Kosmetologia znowu oblegana Czy będziemy płacić za kosmetologię na studiach państwowych? Link sponsorowany Kursy masażu SzkołaMasażu,I stopień już od 849zł za 80 h,certyfikat w j.pol. i ang. Przyjrzyjmy się zatem, z jakimi zmianami w prawie przyjdzie się zmierzyć wielu naszym pracownikom i współpracownikom? Po analizie proponowanych zmian, zamieszczamy również ocenę specjalisty. Ustawa określa warunki i zasady wykonywania następujących zawodów medycznych: asystentka dentystyczna dietetyk fizjoterapeuta higienistka dentystyczna logopeda masażysta opiekun medyczny ortoptystka protetyk słuchu psychoterapeuta ratownik medyczny technik dentystyczny technik elektroradiolog technik farmaceutyczny technik ortopeda terapeuta zajęciowy
2 z 6 2011-02-16 18:57 Zakres uprawnień Wykonywanie zawodu medycznego polega na realizacji właściwych dla danego zawodu medycznego zadań służących profilaktyce, zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu i poprawie zdrowia oraz innych zadań związanych z procesem leczenia, zwanych dalej zadaniami zawodowymi. Zadania zawodowe przypisane osobom wykonującym zawód masażysty(załącznik nr1 do ustawy): 1) programowanie i wykonywanie zabiegów masażu, w tym: masażu klasycznego, segmentarnego, drenażu limfatycznego, masażu izometrycznego i w środowisku wodnym, masażu relaksacyjnego, sportowego i kosmetycznego, stosowanie różnych technik i metod masażu w zależności od zaleceń lekarza, typu schorzenia, stanu pacjenta i możliwości technicznych; 2) obserwowanie i ocenianie reakcji pacjenta na stosowane zabiegi oraz modyfikowanie technik masażu; 3) obsługiwanie sprzętu medycznego stosowanego do wykonywania masażu; 4) prowadzenie działalności profilaktycznej polegającej na popularyzowaniu zachowań prozdrowotnych. Wymagania dotyczące kształcenia Do wykonywania zawodu medycznego jest uprawniona osoba, która (min.): 1) posiada dyplom, świadectwo lub inny dokument potwierdzający spełnianie wymagań kwalifikacyjnych 2) nie posiada dyplomu potwierdzającego spełnianie wymagań kwalifikacyjnych, ale przedstawiła: dokumenty potwierdzające, że program kształcenia lub szkolenia odbytego przez wnioskodawcę odpowiada programowi kształcenia lub szkolenia w danym zawodzie medycznym, lub inne dokumenty potwierdzające zdobycie wiedzy i umiejętności właściwych dla danego zawodu oraz dokumenty potwierdzające wykonywanie zadań zawodowych, co najmniej przez 2 lata w czasie odpowiadającym pełnemu wymiarowi czasu pracy lub odpowiednio dłużej w przypadku wykonywania w niepełnym wymiarze czasu pracy, w okresie ostatnich 10 lat i uzyskała, na ich podstawie, decyzję ministra właściwego do spraw zdrowia o uznaniu kwalifikacji w danym zawodzie medycznym; Wymagania kwalifikacyjne niezbędne do wykonywania zawodu masażysty(załącznik nr2 do ustawy): ukończenie technikum lub szkoły policealnej publicznej lub niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej i uzyskanie tytułu zawodowego technik masażysta lub dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie technik masażysta Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego określi, w drodze rozporządzenia, minimalne wymagania programowe
3 z 6 2011-02-16 18:57 dla kształcenia w danym zawodzie medycznym Doskonalenie zawodowe Osoba wykonująca zawód medyczny lub inny zawód mający zastosowanie w ochronie zdrowia ma prawo i obowiązek stałego aktualizowania wiedzy i umiejętności w danym zawodzie medycznym przez uczestnictwo w różnych rodzajach i formach doskonalenia zawodowego. Doskonalenie zawodowe w danym zawodzie może być realizowane przez: szkolenie specjalizacyjne zwane w ustawie specjalizacją" kursy kwalifikacyjne kursy doskonalące samokształcenie Więcej informacji o formach doskonalenia zawodowego można znaleźć w projekcie ustawy. Warto jednak zaznaczyć, że osobie korzystającej z doskonalenia zawodowego przysługuje urlop, a także że istnieje możliwość sfinansowania kształcenia przez pracodawcę (jeśli w ciągu 3 lat zrezygnujemy z pracy jesteśmy zobowiązani do zwrócenia pracodawcy kosztów szkolenia). Rejestr osób uprawnionych Ustawa zakłada również powstanie rejestru osób uprawnionych do wykonywania zawodów medycznych. Wpis do Rejestru jest dobrowolny i podlega opłacie. Osoba uprawniona do wykonywania zawodu medycznego przed rozpoczęciem wykonywania zadań zawodowych wykonywanych na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej albo przed rozpoczęciem wykonywania zadań zawodowych w ramach działalności gospodarczej jest obowiązana przedłożyć podmiotowi zatrudniającemu albo odpowiednio właściwemu organowi prowadzącemu ewidencję działalności gospodarczej dokumenty potwierdzające spełnianie warunków, o których mowa w art. 4 (potwierdzenie kwalifikacji) albo zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 4 (zaświadczenie o wpisie do rejestru), albo oświadczenie o wpisie do Rejestru. Skoro wpis jest dobrowolny to po co się wpisywać? W uzasadnieniu do projektu Ustawy czytamy: Osoby, które będą wpisane do rejestru będą miały znacznie korzystniejszą sytuację w procesie uznawania kwalifikacji w innych państwach członkowskich UE. Zaświadczenie o wpisie do rejestru będzie państwowym dokumentem potwierdzającym posiadanie w Polsce uprawnień do wykonywania danego zawodu medycznego. Ponadto, możliwe będzie szybkie elektroniczne potwierdzenie uprawnień danej osoby do wykonywania zawodu medycznego organom uznającym kwalifikacje w innych państwach w ramach systemu IMI. Istotnym z punktu widzenia rynku pracy jest przepis stanowiący, iż zarówno pracodawca, jak i organ rejestrujący działalność gospodarczą, mają prawo zażądać od osoby podejmującej daną działalność aktualnego zaświadczenia z rejestru. W przypadku, gdy osoba
4 z 6 2011-02-16 18:57 zamierzająca podjąć wykonywanie danego zawodu medycznego nie ubiegała się o wpis do rejestru będzie zobowiązana do przedstawienia potencjalnemu pracodawcy lub organowi rejestrującemu działalność gospodarczą, zamiast jednego zaświadczenia potwierdzającego wpis do rejestru, wszystkie dokumenty potwierdzające spełnianie warunków niezbędnych do wykonywania tego zawodu. Zasady wykonywania zawodów medycznych W Ustawie przedstawiono również zasady wykonywania wszystkich zawodów medycznych: osoba uprawniona do wykonywania zawodu medycznego ma prawo i obowiązek posługiwać się tytułem zawodowym odpowiadającym nazwie zawodu medycznego zawód medyczny wykonuje się zgodnie z aktualną wiedzą i umiejętnościami niezbędnymi do wykonywania tego zawodu oraz z należytą starannością osoba wykonująca zawód medyczny ma obowiązek wykonywać zawód z poszanowaniem intymności i godności pacjenta osoba wykonująca zawód medyczny ma obowiązek informować pacjenta o jego prawach i udzielać pacjentowi lub jego przedstawicielowi ustawowemu informacji o planowanym działaniu realizowanym w ramach wykonywania danego zawodu medycznego osoba wykonująca zawód medyczny prowadząca działalność gospodarczą udostępnia informację o prawach pacjenta w formie pisemnej, przez umieszczenie jej w lokalu, w którym prowadzi tę działalność, w miejscu ogólnodostępnym osoba wykonująca zawód medyczny ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu jeżeli osoba wykonująca dany zawód medyczny stwierdziła naruszenie zasad wykonywania zawodu w postępowaniu innej osoby wykonującej ten zawód, jest obowiązana niezwłocznie przekazać swoje uwagi osobie naruszającej zasady wykonywania zawodu osoba wykonująca zawód medyczny ma obowiązek prowadzić, przechowywać i udostępniać dokumentację medyczną w sposób określony w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 i Nr 76, poz. 641)oraz zapewnić ochronę danych zawartych w tej dokumentacji. Dokumentacja medyczna zawiera co najmniej dane, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta Dodatkowo każdy przedstawiciel zawodu medycznego, który nie podjął pracy zawodowej w ciągu 5 lat od ukończenia nauki, zobowiązany jest do odbycia stażu uzupełniającego. Na koniec warto zaznaczyć, że osoby wykonujące zawód medyczny podlegają odpowiedzialności zawodowejza naruszenie przepisów o wykonywaniu zawodu medycznego. Kilka słów podsumowania W uzasadnieniu do ustawy możemy przeczytać, że celem projektowanej ustawy jest uregulowanie w sposób kompleksowy kwalifikacji i zasad wykonywania wybranych zawodów medycznych, które nie są objęte dotychczas regulacjami ustawowymi w Polsce, a są uregulowane w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Z uwagi na fakt, iż w Polsce nie ma jednolitych zasad określających dostęp do wykonywania tych bardzo odpowiedzialnych zawodów, zdarza się, że w systemie ochrony zdrowia pracują osoby, które nie posiadają właściwych kwalifikacji zawodowych, a wykonują zawód medyczny
5 z 6 2011-02-16 18:57 na zasadzie przyuczenia do zawodu na stanowisku pracy. Brak właściwych kwalifikacji może doprowadzać do istotnych dla zdrowia i życia pacjenta zagrożeń wynikających zarówno z błędnej diagnostyki jak i zaniechania istotnych dla zdrowia działań lub błędnie wykonywanych zadań zawodowych. Uzasadniając konieczność wprowadzenia regulacji prawnych ustawodawca przytacza skutki, jakie może nieść za sobą wykonywanie zawodu masażysty przez osoby nie posiadające odpowiednich kwalifikacji: niewłaściwe lub nieumiejętne zastosowanie podstawowych zasad i technik masażu, może zakłócić proces leczenia i przywracania sprawności ruchowej lub wręcz doprowadzić do nieodwracalnych zmian w organizmie niewłaściwe programowanie i wykonywanie zabiegów masażu w tym: masażu klasycznego, segmentarnego, drenażu limfatycznego, masażu izometrycznego i w środowisku wodnym w przypadku wybranych schorzeń może doprowadzić do groźnych powikłań np.: uszkodzenia kręgosłupa paraplegie, tetraplegie niewłaściwe obserwowanie i ocenianie reakcji pacjenta na stosowane zabiegi oraz błędne modyfikowanie technik masażu może być przyczyną dodatkowych powikłań złamania, zwichnięcia, podwichnięcia stawów niewłaściwa obsługa sprzętu medycznego stosowanego do wykonywania masażu także może doprowadzić do powikłań np. oparzeń Opinia specjalisty O opinię na temat nowych regulacji prawnych poprosiliśmy doświadczonego masażystę Tomasza Zagórskiego: Ustawę oceniam bardzo pozytywnie. Kwestia potrzeby regulacji wykonywania zawodów medycznych, w tym również masażysty, określenia minimalnych wymagań kwalifikacyjnych, publicznego rejestru terapeutów, kodeksu etyki zawodowej była od dawna dyskutowana przez środowisko. Sama ustawa jest odpowiedzią na konieczność dostosowania naszych standardów prawnych do prawa unijnego i została skonstruowana na podstawie wytycznych unijnych. I tutaj pojawia się problem polegający na ustanowieniu sztywnych reguł bez uwzględnienia polskiej specyfiki tego zawodu. Ustawa określa dokładnie wymagania wykonywania masażu medycznego (wymienione są rodzaje masaży leczniczych) bez uwzględnienia coraz bardziej popularnych masaży relaksacyjnych czy masaży SPA, gdzie jest zupełnie inny system szkolenia niż w przypadku masażu medycznego. Posługiwanie się tytułem specjalisty masażu jest szczegółowo określone ustawą, w związku z tym masażyści pracujący poza państwowym systemem służby zdrowia (w SPA, salonach odnowy, fitnessach, prowadzący własną działalność) będą musieli zdecydowanie zmienić swoje szkolenie. W praktyce zdecydowana większość aktywnie działających zawodowo masażystów pracuje poza służbą zdrowia. Jeżeli konieczność podniesienia kwalifikacji zawodowych do poziomu wymagań ustawy będzie dotyczyła również obecnie pracujących już masażystów (działanie prawa wstecz) problem możne okazać się bardzo poważny dla znacznej części przedstawicieli tego zawodu. Po uwzględnieniu tych, nie tylko moich wątpliwości oraz po rozwiązaniu potencjalnych problemów ustawa możne stać się skutecznym narzędziem regulującym rynek, chroniącym interesy pacjentów i podnoszącym
6 z 6 2011-02-16 18:57 etos zawodu komentuje Tomasz Zagórski z Instytutu Treningowego HandsOn. W opracowaniu uwzględniono tyko wybrane fragmenty projektu ustawy. Całość dokumentu znajduje się pod adresem: www.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura /docs/projekt_onzm_31052010.pdf Więcej na temat losów projektu w kolejnym artykule. Anna Wydra Serwis Kosmetologiczny «poprzednia następna»