RPW/7705/2015 P Data:2015-01-26 WOJEWODA OPOLSKI BW.I.6113.4.2015.MM Opole, 20 stycznia 2015 r. Pan Stanisfaw Huskowski Sekretarz Stanu w Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji ^^^^^^ /^^^ ^^'^0-^ W nawi^zaniu do pisma z dnia 14 sierpnia 2013 r. o numerach DWRMNiE-WMNiE 653-38-1/2013/ME, przekazuj^ w zatc[czeniu Panu Ministrowi sprawozdanie z pracy petnomocnika wojewody opolskiego do spraw narodowych i etnicznych oraz wtasciwych komorek Opolskiego Urz^dy Wojewodzkiego, realizuj^cych zadania na rzecz narodowych i etnicznych w roku 2014. Jednoczesnie informuj^, iz sprawozdanie z udziatu Opolskiego Urz^du Wojewodzkiego w kampanii promuj^cej uzywanie j^zykow narodowych i etnicznych oraz j^zyka regionalnego zostanie przekazane w pozniejszym terminie. 0^ POLSKI zard Wilczynmi Zaiacznik: 1. Sprawozdanie z pracy petnomocnika wojewody opolskiego do spraw narodowych i etnicznych oraz wtasciwych komorek Opolskiego Urz?dy Wojewodzkiego, reaiizuj^cych zadania na rzecz narodowych i etnicznych w roku 2014.
ZAL4CZNIK Sprawozdanie z pracy pelnomocnika wojewody opolskiego do spraw narodowych i etnicznych oraz wlasciwych komorek Opolskiego Urz^dy Wojewodzkiego, realizuj^cych zadania na rzecz narodowych i etnicznych w roku 2014 1. Liczba spotkan ze srodowiskami narodowych i etnicznych, w tym zorganizowanych z inicjatywy pehiomocnika: ponad 30; wi^kszosc spotkan poswi^cona byla kwestiom skladania wnioskow na realizacj^ zadan na rzecz oraz sprawozdan z ich wykonania. 2. Koordynowanie na obszarze wojewodztwa dzialah organow administracji rz dowej, realizuj^cych zadania na rzecz : W praktyce, co sygnalizowano juz w zeszlorocznym sprawozdaniu, dzialalnosc organow administracji rz^dowej, tj. wojewody, na rzecz na poziomie wojewodztwa, obejmuje realizacj^ trzech zadan: a) obslugq Programu na rzecz spolecznosci w Polsce ijego kontynuacji; W minionym roku Wojewoda Opolski oglosil otwarty konkurs ofert na zadanie swietlicowa mlodziezy nalez^cej do ". W konkursie wzi^lo udzial 6 podmiotow, ktore l^cznie uzyskaly 301 000 zl na prowadzenie dzialalnosci swietlic romskich w Glubczycach, K^dzierzynie-Kozlu, Prudniku i Strzelcach Opolskich. LP. Nazwa podmiotu Nazwa projektu Cel Przyznana dotacja 1. Towarzystwo Kulturalno Spoleczno Romow w Glubczycach Dziaialnosc swietlicowa Dziaialnosc swietlicy 89 674,00 zl 2. Towarzystwo Spoleczno - Kulturalne Romow w RP w K^dzierzynie - Kozlu Dziaialnosc swietlicowa Dziaialnosc swietlicy 84 200,00 zl 3- Stowarzyszenie Romow w Prudniku Dziaialnosc swietlicowa Dziaialnosc swietlicy 40 566,00 zl
4- Stowarzyszenie Kultury i swietlicowa Wyjazd dzieci 45 030,00 zl Edukacji Romow w romskich na Prudniku koloni^ 5- Stowarzyszenie Kultury i swietlicowa 3 460,00 zl Edukacji Romow w zespolu Prudniku taneczno- muzycznego 6. Stowarzyszenie Romow swietlicowa 38 070,00 zl "Jednosc" w Strzelcach swietlicy Opolskich. Ogolem: 301 000 zl Tabela 1. Realizacja zadania pt. swietlicowa mlodziezy nalezqcej do " w wojewodztwie opolskim w 2014 r. b) Uczestnictwo w dzialaniach zwiqzanych z wpisywaniem grain do Rejestru gmin, na terenie ktorych uzywane sq nazwy miejscowosci wjqzyku : W 2014 r. liczba gmin wojewodztwa opolskiego, na terenie ktorych uzywane dodatkowe nazwy miejscowosci wzrosla o 2 pozycje do l^cznej liczby 28. Gminami, ktore w minionym roku uzyskaly wpis do ww. Rejestru s^: Popielow i Pawlowiczki. Lp. Nazwa gminy Data wplyni^cia wniosku do OUW Data wpisania gminy do Rejestru gmin Liczba dodatkowych nazw miejscowosci wpisanych do Rejestru 1. Popielow 5.06.2014 r. 30.09.2014 r. 6 2. Pawlowiczki 27.06.2014 r. 30.09.2014 r. 10 c) Uczestnictwo w dzialaniach zwiqzanych z wpisywaniem gmin do Urzqdowego Rejestru Gmin, w ktorych jest uzywany jqzyk pomocniczy: W 2014 r. liczba gmin wojewodztwa opolskiego, wpisanych do Urz^dowego Rejestru Gmin nie ulegla zmianie (22).
3. Podejmowanie dziatan na rzecz respektowania praw i przeciwdzialanie naruszaniu tych praw i dyskryminacji osob nalezqcych do : a) Kontynuacja organizacji Lekcji Wychowania Obywatelskiego; dla przypomnienia nalezy zauwazyc, ze to spotkania, poswi^cone upowszechnianiu wiedzy o prawach czlowieka, ich ochronie, ach narodowych i etnicznych, tolerancji dla osob odmiennego pochodzenia, wyznania czy orientacji seksualnej, a takze zakresu i rodzaju zadan realizowanych na rzecz przez administracj^ publiczn^ w Polsce. Lekcje majq charakter interaktywnych warsztatow. Uczestniczq w nich uczniowie szkol gimnazjalnych (w roku szkolnym 2012/2013) i ponadgimnazjalnych (w roku szkolnym 2012/2013, 2013/2014 i biez^cym) z terenu wojewodztwa opolskiego. Spotkania prowadzone przez pelnomocnika wojewody ds. narodowych i etnicznych oraz pelnomocnika komendanta wojewodzkiego policji w Opolu ds. ochrony praw czlowieka. Lp. Nazwa szkoly Gmina klasa Liczba uczniow 1. Zespol Szkol w Dobrzeniu Wielkim 2. Zespol Szkol w Gogolinie 3- Publiczne Liceum Ogolnoksztalcqce nr V w Opolu Termin udzialu w lekcji wych. obywat. Dobrzen licealna 25 osob 30 pazdziernika Wielki 2013 r. Gogolin licealna 30 osob 27 listopada 2013 r. Opole licealna 32 osoby 18 grudnia 2013 r. 4- I Liceum Ogolnoksztalc^ce im. H. Sienkiewicza w K^dzierzynie - Kozlu 5- Liceum Ogolnoksztalc^ce Zespolu Szkol w Ozimku 6. Gimnazjalno-Licealny Zespol Szkol w Wolczynie, 7- Publiczne Liceum Ogolnoksztalcqce nr IV wchodzqce w sklad Zespolu Szkol Technicznych i Ogolnoksztalcqcych im. K. Gzowskiego w Opolu 8. Zespol Szkol im. Jana Pawla II w Zdzieszowicach K^dzierzyn - Kozle licealna 30 osob 29 stycznia 2014 r. Ozimek licealna 17 osob 26 lutego 2014 r. Wolczyn licealna 20 osob 26 marca 2014 r Opole licealna 26 osob 23 kwietnia 2014 r. Zdzieszowice licealna 20 osob 28 maja 2014 r. 2013/2014
Lp. Nazwa szkoly Gmina klasa Liczba uczniow 1. Zespol Szkol Ekonomicznych im. Gen. Stefana Roweckiego "Grota" w Opolu 2. Zespoi Szkol Elektrycznych im. Tadeusza Kosciuszki ul. Tadeusza Kosciuszki w Opolu 3- Zespol Szkol Mechanicznych ul. E. Osmahczyka w Opolu Termin udzialu w lekcji wych. obywat. Opole licealna 24 28-10-2014 r. Opole licealna 20 25-11-2014 r. Opole licealna 18 02-12-2014 r. 4- ZespolSzkol Budowlanych im. Papieza Jana Pawla II w Opolu 5- Zespol Szkol Zawodowych nr 4 im. Bronislawa Koraszewskiego w Opolu 6. Centrum Ksztalcenia Zawodowego i Ustawicznego w Strzelcach Opolskich 7- Zespol Szkol Ponadgimnazjalnych Nr 1 im. Marii Sklodowskiej-Curie w Kluczborku 8. Zespol Szkol Ogolnoksztalc^cych im. Adma Mickiewicza w Kluczborku 9- Zespol Szkol im. Boleslawa Chrobrego w Niemodlinie Opole licealna 24 13-01-2015 r. 1 Opole licealna 26 24-02-2015 r. Strzelce Opolskie licealna 21 31-03-2015 r. Kluczbork licealna 22 28-04-2015 r. Kluczbork licealna 26 26-05-2015 r. Niemodlin licealna 27 02-06-2015 r. Tabela 3. Harmonogram udzialu szkol w lekcji wychowania objwatelskiego w roku szkolnym 2014/2015
4. Podejmowanie dzialan na rzecz rozwi^zywania problemow : W okresie i stycznia - 31 grudnia 2014 r. do Opolskiego Urz du Wojewodzkiego nie naplyn^ly sygnaly o problemach narodowych i etnicznych, ktore wymagalyby interwencji Wojewody, Pelnomocnika ds. MNIE lub pracownikow wlasciwych komorek Opolskiego Urz du Wojewodzkiego. 5. Podejmowanie dzialan na rzecz respektowania praw osob posluguj^cych si^ j^zykiem regionalnym: Organizacja ww. Lekcji Wychowania Obywatelskiego. 6. Lista organizacji narodowych i etnicznych, z ktorymi Pebiomocnik i pracownicy wlasciwych komorek OUW sq w stalym kontakcie: a) Towarzystwo Spoleczno-Kulturalne Romow w Rzeczpospolitej Polskiej z siedzib^ w K^dzierzynie-Kozlu, b) Towarzystwo Spoleczno-Kulturalne Niemcow na Slqsku Opolskim, c) Zwi^zek Niemieckich Stowarzyszen Spoleczno-Kulturalnych w Polsce, d) Niemieckie Towarzystwo Oswiatowe. 7. Lista znanych Pelnomocnikowi organizacji i srodowisk narodowych i etnicznych dzialajqcych na terenie wojewodztwa opolskiego: a) Towarzystwo Spoleczno-Kulturalne Niemcow na Slqsku Opolskim, b) Zwiqzek Niemieckich Stowarzyszen Spoleczno-Kulturalnych w Polsce, c) Niemieckie Towarzystwo Oswiatowe, d) Towarzystwo Spoleczno-Kulturalne Romow w Rzeczpospolitej Polskiej z siedzib^ w K^dzierzynie-Kozlu, e) Towarzystwo Kulturalno - Spoleczne Romow w Glubczycach, f) Stowarzyszenie Romow w Prudniku, g) Stowarzyszenie Kultury i Edukacji Romow" w Prudniku, h) Stowarzyszenie Romow Jednosc" w Strzelcach Opolskich, i) Fundacja Romane Pszala w K^dzierzyn - Kozle, j) Brzeskie Stowarzyszenie Romow i Milosnikow Kultury Romskiej "Parni Cierchen" - "Biala Gwiazda" (nieaktywne), k) Stowarzyszenie Romow i Innych Narodowosci w Nysie (nieaktywne). 8. Udzial Pelnomocnika lub innych osob zajmujqcych si^ sprawami narodowych i etnicznych w organizowanych przez narodowe i etniczne imprezach i spotkaniach, na ktore zostali zaproszeni (wybor): a) Upami^tnienie Tragedii Gomosl^skiej, 26 stycznia 2014 r., Lambinowice;
b) Ogolnopolska konferencja naukowa Przymusowe osiedlenie Cyganow w Polsce. Pol wieku po zakazie w^drowki 1964-2014, 31 marca 2014 r., Gorzow Wielkopolski; c) Szkolenie pelnomocnikow wojewodow ds. narodowych i etnicznych oraz pracownikow urz^dow wojewodzkich, wykonuj^cych zadania na rzecz, 31 marca - 1 kwietnia 2014 r., Gorzow Wielkopolski; d) III Forum Pelnomocnikow Wojewodow ds. Mniejszosci Narodowych i Etnicznych oraz Pelnomocnikow Komendantow Wojewodzkich Policji ds. Ochrony Praw Czlowieka, 17-19 wrzesnia 2014 r., Wolka Milanowska; e) XIX Seminarium Slqskie pt. Edukacja owa w Polsce - wczoraj - dzis - jutro", 24-27 wrzesnia 2014 r., Kamieh Sl^ski; f) Konferencja naukowa Sl^sk Opolski jako region wspolnoty obywatelskiej", 19 listopada 2014 r., Jarnoltowek. 9. Czy w minionym roku zaszia koniecznosc podj^cia przez Pelnomocnika interwencji w sytuacjach konfliktowych? Nie 10. Opis pozostalych najwazniejszych dzialan podj^tych przez Pehiomocnika w ostatnim roku. a) Wspoludzial w sporz^dzeniu opinii nt. Obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ach narodowych i etnicznych oraz o j^zyku regionalnym, a takze niektorych innych ustaw (druk sejmowy 2699, Sejm VII kadencji) zleconej do wykonania przez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji, a przygotowanej przez zespol pracownikow Panstwowego Instytutu Naukowego - Instytutu Slqskiego w Opolu i Uniwersytetu Opolskiego (pazdziernik 2014 r.); b) Zlozenie do Narodowego Centrum Nauki wniosku na realizacj^ projektu badawczego pt. Mniejszosc niemiecka w Polsce w stosunkach polsko-niemieckich po 1989 roku", ktorego celem byla proba politologicznej analizy roll i znaczenia problematyki niemieckiej w polsko-niemieckich stosunkach politycznych w latach 1989-2014 (we wspolpracy z Panstwowym Instytutem Naukowym - Instytutem Slqskim w Opolu). 11. Jezeli w opinii Pehiomocnika zachodzi koniecznosc zmian obowiqzujqcych przepisow prawa reguluj^cych sprawy narodowych i etnicznych oraz j^zyka regionahiego, prosz^ o wskazanie takich przepisow oraz propozycji ich zmian wraz z krotkim uzasadnieniem. Tak, zachodzi koniecznosc zmiany obowi^zujqcych przepisow prawa reguluj^cych sprawy narodowych i etnicznych oraz j^zyka regionalnego. Zmiany winny dotyczyc
w szczegolnosci zapisow ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o ach narodowych i etnicznych i o j^zyku regionalnym w cz^sci dotyczqcej zadan wojewody, oraz zapisow rozporzqdzenia Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji z dnia 30 maja 2005 r. w sprawie Rejestru gmin, na ktorych obszarze sq uzywane nazwy iv jqzyku, wzorow wnioskow o wpisanie do tego Rejestru oraz a ustalenie dodatkowej nazwy miejscowosci lub obiektu jizjograficznego w j^zyku narodowej lub albo w j^zyku regionalnym w cz^sci dotycz^cej katalogu informacji gromadzonych w Rejestrze: 1) Propozycje zmian zapisow ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o ach narodowych i etnicznych i ojqzyku regionalnym: a) W art. 22 ust. 1 dodac punkt 5 i 6 o tresci:,,5. W celu realizacji zadan, o ktorych mowa w ust. 1 wojewoda moze w drodze zarz^dzenia, przyj^c, po konsultacjach z organizacjami narodowych i etnicznych z terenu wojewodztwa program wspolpracy z organizacjami narodowych i etnicznych z terenu wojewodztwa na okres od roku do 5 lat. 6. W przypadku przyj^cia programu wspolpracy z organizacjami narodowych 1 etnicznych przepisy art. 5b ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o dzialalnosci pozytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. Nr 96 poz. 873, z pozn. zm.) stosuje si^ odpowiednio". Uzasadnienie: Dotychczasowe zapisy ustawy w sposob ogolny okreslaj^ zakres zadan wojewody w odniesieniu do narodowych i etnicznych, niestety w wymiarze praktycznym zapisy te majq w duzej mierze charakter deklaratywny. Wojewoda nie dysponuj^c odr^bnymi srodkami, ktore moglyby bye przeznaczone na realizacji zadan na rzecz, pozostaje jedynie wykonawc^ czynnosci, ktore wymieniono w punkcie 2 niniejszego sprawozdania. W praktyce prowadzi to do tego, ze nie ma w Polsce polityki na rzecz na poziomie regionu. Uj^cie wspolpracy z organizacjami, wzoruj^c si^ na zapisach ustawy o dzialalnosci pozytku publicznego i o wolontariacie w skonkretyzowane ramy pozwoliloby na opracowanie formuly wspolpracy z tymi podmiotami, a ponadto na dostosowanie dzialah administracji rz^dowej w wojewodztwie na rzecz do regionalnych uwarunkowan, roznych wszak dla kazdego z wojewodztw. b) W art. 22 ust. 3 istniej^cy zapis zastqpic zapisem Wojewoda moze ustanowic pelnomocnika do spraw narodowych i etnicznych. Przepis art. i8 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rz^dowej w wojewodztwie (Dz. U. Nr 31, poz. 206) stosuje si^ odpowiednio". Uzasadnienie: zastosowany zapis mozliwosci ustanowienia przez wojewody pelnomocnika ds. narodowych i etnicznych koliduie w sensie funkcjonalnym z zapisem art.
art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rzcjdowej w wojewodztwie. Obecny zapis stwarza pytanie czy wojewoda ustanawiajqc pelnomocnika ds. rzeczywiscie ceduje na pelnomocnika mozliwosci i obowi^zek realizacji zadan wymienionych w ust. 1 art. 22 przedmiotowej ustawy. W obecnym stanie prawnym istniej^ CO do tego, uzasadnione wqtpliwosci. W konsekwencji dyskusyjnym staje si^ chociazby zasadnosc sprawozdawczosci pelnomocnikow z realizacji zadan, za ktorych realizacji odpowiedzialny jest wojewoda, a nie pelnomocnik. 2) Propozycje zmian zapisow rozporzqdzenia Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji z dnia 30 maja 2005 r. w sprawie Rejestru gmin, na ktorych obszarze sq uzywane nazwy w j^zyku, wzorow wnioskow o wpisanie do tego Rejestru oraz 0 ustalenie dodatkowej nazwy miejscowosci lub obiektu fizjogrqficznego w jqzyku narodowej lub albo wjqzyku regionalnym: a) W punkcie 4 2 rozporzqdzenia dodac punkt 10 o tresci: "10) dat^ umieszczenia znakow i tablic dodatkowych nazw miejscowosci lub obiektow fizjograficznych w j^zyku w miejscowosciach, na obszarze ktorych uzywane dodatkowe nazwy". b) W 6 dodac punkt 13a o tresci:,,133) dat^ umieszczenia znakow i tablic dodatkowych nazw miejscowosci lub obiektow fizjograficznych w j^zyku w miejscowosciach, na obszarze ktorych uzywane sq dodatkowe nazwy". Uzasadnienie: Wojewoda posredniczy w procesie uzyskiwania przez gminy wpisu do Rejestru gmin, na ktorych obszarze sq uzywane nazwy w j^zyku ; wojewoda otrzymuje ponadto informacje o dacie wpisu gminy do tegoz Rejestru, jednakze ani ze strony gminy, ani ministerstwa nie uzyskuje informacji, kiedy dochodzi do fizycznego umieszczenia znakow i tablic dodatkowych nazw miejscowosci lub obiektow fizjograficznych. Wprowadzenie proponowanych zapisow zobowiqze gminy do informowania wojewodow i ministerstwo o dacie umieszczeniu ww. znakow i tabhc. Pelnomocnik Wojewody Opolskiego ds. IVIniejszosci Narodowych i Etnicznych Marek Mazurkiewicz