GENERALNY INSPEKTOR OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH Warszawa, dnia grudnia 2014 r. r. DOLiS/DEC-1167/14/98987, 98993 dot. ( ) D E C Y Z J A Na podstawie art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.), art. 12 pkt 2, art. 22, art. 6 i art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1182, z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie skargi Pana E. P., zam. ( ) na upublicznienie przez Rodzinny Ogród Działkowy P, z siedzibą ( ), informacji w zakresie numeru jego działki ( ), poprzez wywieszenie na tablicach informacyjnych komunikatu o nieopłaceniu do dnia ( ) września 2013 r. składki członkowskiej i innych należnych opłat oraz komunikatu z dnia ( ) marca 2014 r., odmawiam uwzględnienia wniosku. Uzasadnienie Do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wpłynęła skarga Pana E. P., zam. ( ), na upublicznienie przez Rodzinny Ogród Działkowy P, z siedzibą ( ), informacji w zakresie numeru jego działki ( ), poprzez wywieszenie na tablicach informacyjnych komunikatu o nieopłaceniu do dnia ( ) września 2013 r. składki członkowskiej i innych należnych opłat oraz komunikatu z dnia ( ) marca 2014 r. W treści skargi z dnia ( ) stycznia 2014 r. Skarżący wskazał, że Rodzinny Ogród Działkowy złamał ustawę o ochronie danych osobowych, cyt. ( ) wywieszając komunikat ( ) i podając do publicznej wiadomości Rodzinnego Ogrodu Działkowego P w ( ) numery działek w ilości 6, która to informacja jest również dostępna dla osób nie będących działkowiczami, gdyż ogród jest obiektem użyteczności publicznej i wstęp na ogród mają również inne postronne osoby. Podając numer mojej działki tj.( ), jest rzeczą oczywistą iż można zidentyfikować kto jest użytkownikiem tej działki. ( ) Komunikaty na trzech tablicach informacyjnych ogrodu nie zostały zlikwidowane mimo mojego wezwania pisemnego ( ). Komunikaty zostały wywieszone w dniu ( ).09.2013 r.. Natomiast w skardze z dnia ( ) marca 2014 r. Skarżący informuje, że kolejne komunikaty
(z podaniem jego numeru działki) ukazały się na tablicach informacyjnych w dniu ( ) marca 2014 r. Skarżący, jako dowód przesłał zdjęcia z upublicznienia ww. komunikatów. W toku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego w niniejszej sprawie Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych ustalił następujący stan faktyczny. 1. Skarżący użytkuje działkę nr ( ), wchodzącą w zasób Rodzinnego Ogrodu Działkowego P, z siedzibą w ( ). 2. W wyjaśnieniach złożonych w niniejszej sprawie Rodzinny Ogród Działkowy poinformował, że ( ) marca 2014 r. wezwał działkowców do uiszczenia zaległych opłat wiążących się z korzystaniem z działek. Komunikat ten został zamieszczony w miejscu, do którego dostęp posiadają wyłącznie działkowcy. W rzeczonym komunikacie ograniczono się do wskazania numeru działek. Nie podano żadnych danych, które umożliwiałyby identyfikację działkowców, w tym w szczególności Pana E. P. 3. Zdaniem Rodzinnego Ogrodu Działkowego wystosowanie komunikatu zawierającego numer działki użytkownika, który od kilkunastu miesięcy pozostaje w zwłoce z uiszczaniem opłat związanych z jej korzystaniem i uchyla się od obowiązku podania aktualnego adresu do korespondencji, nie stanowi niezgodnego prawem przetwarzania danych osobowych. Czynność ta została bowiem podjęta w celu wykonania ciążącego na Rodzinnym Ogrodzie Działkowym obowiązku prowadzenia prawidłowej gospodarki finansowej działkami, a więc w interesie ogółu, natomiast do osiągnięcia tego celu zastosowano adekwatne środki, czyli ww. komunikat. Ponadto, rodzinny ogród działkowy jest obiektem zamkniętym, a możliwością wejścia na teren ogrodu działkowego dysponują wyłącznie działkowcy posiadający klucze do bramek. 4. Wywieszając ww. komunikaty Rodzinny Ogród Działkowy kierował się intencją wykonania ciążących na nim obowiązków prowadzenia prawidłowej gospodarki działkowej, co wynika z przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 40) oraz statutu i regulaminu. Ponadto, Rodzinny Ogród Działkowy opierał się także na uchwale nr 147/2009 Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców z dnia 28 października 2009 r. wprowadzającej wytyczne w zakresie przetwarzania i ochrony danych osobowych w jednostkach PZD (Polskiego Związku Działkowców), jak również konkluzjami zawartymi w uzasadnieniu decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia ( ) stycznia 2012 r., wydanej w sprawie o sygn. ( ). Powołując się na tą decyzję Rodzinny Ogród Działkowy podkreślił, że ewidencja działek nie jest zbiorem powszechnie dostępnym, tak jak ma to miejsce w przypadku bazy ksiąg wieczystych, gdzie na podstawie znajomości numeru księgi wieczystej można ustalić właściciela danej nieruchomości. Ewidencja działek jest bowiem prowadzona przez zarząd Rodzinnego Ogrodu Działkowego i żadna z osób niepowołanych nie ma do niej dostępu. Dlatego, w ocenie Rodzinnego Ogrodu Działkowego treść komunikatu została tak sformułowana, że brak było możliwości zidentyfikowania 2
działkowca, który pozostaje w kilkumiesięcznej zwłoce z uiszczaniem opłat za korzystanie z działki. 5. Ze Statutu Polskiego Związku Działkowców (w aktach sprawy) wnika, że członkowie PZD dzielą się na członków zwyczajnych i członków wspierających ( 10). Zarówno jedni, jak i drudzy mają obowiązek uiszczać składkę członkowską (przy czym członkowie zwyczajni mają ją uiszczać w terminie do 31 maja danego roku) oraz aktualizować dane osobowe i adres do korespondencji ( 15 ust. 1 pkt 7 i pkt 8 oraz 20 pkt 3 i pkt 4). Konsekwencja uporczywego i długotrwałego uchylania się od uiszczania składki członkowskiej oraz innych należnych opłat może być pozbawienie członkowstwa w PZD, co następuje w drodze uchwały zarządu PZD ( 36 ust. 2 i 37). 6. Z Regulaminu Polskiego Związku Działkowców (w aktach sprawy) wnika, że w razie zaniedbania obowiązku zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania lub w przypadku odmowy przyjęcia korespondencji, skierowane do działkowca pisma, po ich zwrocie przez pocztę, pozostawia się w aktach ze skutkiem doręczenia ( 98 ust. 3). Regulamin określa także w 100, do jakich opłat i świadczeń zobowiązany jest działkowiec. 7. Rodzinny Ogród Działkowy poinformował, że aktualnie nie przetwarza danych osobowych Pana E. P. poprzez zamieszczenie komunikatów na tablicach ogłoszeń. W tym stanie faktycznym Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych zważył, co następuje. W toku prowadzonego postępowania wyjaśniającego organ ochrony danych osobowych ustalił, że faktycznie doszło do ujawnienia danych osobowych Skarżącego poprzez wywieszenie przez Rodzinny Ogród Działkowy na tablicach informacyjnych komunikatu o nieopłaceniu do dnia ( ) września 2013 r. składki członkowskiej i innych należnych opłat oraz komunikatu z dnia ( ) marca 2014 r. Komunikat ten zawierał numer działki Skarżącego oraz informację o jego zadłużeniu. Informacje te stanowią dane osobowe w rozumieniu art. 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1182, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Natomiast osobą możliwą do zidentyfikowania jest osoba, której tożsamość można określić bezpośrednio lub pośrednio, w szczególności przez powołanie się na jej numer identyfikacyjny albo jeden lub kilka specyficznych czynników określających jej cechy fizyczne, fizjologiczne, umysłowe, ekonomiczne, kulturowe lub społeczne. Podkreślić należy, że także uchwała nr 147/2009 Prezydium Krajowej Rady Polskiego Związku Działkowców z dnia 28 października 2009 r. w sprawie wprowadzenia wytycznych dotyczących przetwarzania i ochrony danych osobowych w jednostkach PZD potwierdza, iż informacja o numerze porządkowym działki w ROD zalicza się do danych osobowych, gdyż pozwala dokonać identyfikacji działkowca, który ją użytkuje. W związku z powyższym z punktu widzenia ustawy przetwarzanie (w tym udostępnianie) danych osobowych, jest dopuszczalne, gdy spełniona jest co najmniej jedna z przesłanek wskazanych w jej art. 23 ust. 1 gdy chodzi o tzw. dane zwykłe (jak np. imię i nazwisko, adres 3
zamieszkania, numer identyfikacyjny). Zgodnie z powołanym przepisem przetwarzanie danych jest dopuszczalne, gdy: osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę, chyba że chodzi o usunięcie dotyczących jej danych (pkt 1), jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa (pkt 2), jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą (pkt 3), jest niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego (pkt 4), jest to niezbędne dla wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratorów danych albo odbiorców danych, a przetwarzanie nie narusza praw i wolności osoby, której dane dotyczą (pkt 5). W niniejszej sprawie nie zachodziła żadna z powołanych wyżej przesłanek. Skarżący nie wyraził bowiem zgody na upublicznienie jego danych osobowych przez Rodzinny Ogród Działkowy. Żaden z przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych (Dz. U. z 2014 r., poz. 40) nie uprawnia Rodzinnego Ogrodu Działkowego do takiego upublicznienia jego danych osobowych. Oczywistym jest, że w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia także z przesłanką z art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy, jak również upublicznienie danych Skarżącego nie może być uznane za niezbędne do wykonania określonych prawem zadań realizowanych dla dobra publicznego. Nie można także usprawiedliwić działania Rodzinnego Ogrodu Działkowego jego wyjaśnieniami, że pozostawanie Skarżącego w zwłoce z uiszczaniem opłat i uchylanie się od obowiązku podania aktualnego adresu do korespondencji uzasadniało wywieszenie ww. komunikatu. Tym bardziej, że zarówno statut Polskiego Związku Działkowców, jak i Regulamin Rodzinnego Ogrodu Działkowego (na podstawie których działa Rodzinny Ogród Działkowy P ) przewidują, jakie czynności należy przedsięwziąć w takiej sytuacji. Z Regulaminu Polskiego Związku Działkowców wnika, że w razie zaniedbania obowiązku zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania lub w przypadku odmowy przyjęcia korespondencji, skierowane do działkowca pisma, po ich zwrocie przez pocztę, pozostawia się w aktach ze skutkiem doręczenia ( 98 ust. 3). Natomiast konsekwencją uporczywego i długotrwałego uchylania się od uiszczania składki członkowskiej oraz innych należnych opłat może być pozbawienie członkowstwa w PZD, co następuje w drodze uchwały zarządu PZD ( 36 ust. 2 i 37 Statutu). Z powyższego można wysnuć wniosek, że skoro nie ma podstaw prawnych do umieszczania ww. komunikatów na tablicach informacyjnych to takie działanie ma na celu przede wszystkim napiętnowanie Skarżącego jako uporczywego dłużnika wobec Rodzinnego Ogrodu Działkowego. Nie negując zatem okoliczności, że o ile przedmiotowe zadłużenie faktycznie istnieje i Skarżący musi je uiścić, to forma, w jakiej następuje żądanie tej należności od dłużnika nie zasługuje w ocenie organu na usprawiedliwienie. Za nietrafne należy uznać także argumenty Rodzinnego Ogrodu Działkowego powołującego się na decyzję Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia ( ) stycznia 2012 r., wydanej w sprawie o sygn. ( ), w której jest mowa o jawności ksiąg wieczystych. O ile bowiem ewidencji działek prowadzonej przez Rodzinny Ogród Działkowy nie można przyznać cech jawności, o której mowa w przypadku ksiąg wieczystych, to nie oznacza, iż na podstawie upublicznienia numeru działki nie można dotrzeć do jej właściciela. Pomimo tego, że, rodzinny 4
ogród działkowy jest obiektem zamkniętym, a możliwością wejścia na teren ogrodu działkowego dysponują wyłącznie działkowcy posiadający klucze do bramek, to jednak nie wyklucza możliwości wejść na jego teren także innych, niż działkowcy, osób. Tym bardziej, że, jak stanowi 5 Regulaminu ROD, rodzinny ogród działkowy jest urządzeniem użyteczności publicznej. W związku z powyższym w ocenie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z punktu widzenia ustawy nie zachodziła żadna z podstaw do upublicznienia danych osobowych Skarżącego na tablicach informacyjnych w treści ww. komunikatów. Niemniej jednak przedmiotowe komunikaty z danymi osobowymi Skarżącego zostały usunięte i Rodzinny Ogród Działkowy obecnie nie ujawnia danych osobowych Skarżącego na tablicach ogłoszeń. Dlatego, z uwagi na fakt, że wskazane udostępnienie danych osobowych Skarżącego już miało miejsce, nie jest możliwe przywrócenie w tej sprawie stanu zgodnego z prawem sprzed tego udostępnienia poprzez wydanie przez Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych jednego z nakazów, wymienionych w art. 18 ust. 1 ustawy. W takich sytuacjach na podstawie art. 19a ust. 1 tej ustawy w celu realizacji zadań, o których mowa w art. 12 pkt 6, Generalny Inspektor może kierować do organów państwowych, organów samorządu terytorialnego, państwowych i komunalnych jednostek organizacyjnych, podmiotów niepublicznych realizujących zadania publiczne, osób fizycznych i prawnych, jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi oraz innych podmiotów wystąpienia zmierzające do zapewnienia skutecznej ochrony danych osobowych. W związku z tym Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wystosował do Rodzinnego Ogrodu Działkowego P wystąpienie, w którym zasygnalizował jemu konieczność zwrócenia szczególnej uwagi na przestrzeganie zasad przetwarzania danych osobowych, aby nie powtórzyły się w przyszłości podobne, jak opisane w sprawie, zdarzenia. W tym stanie faktycznym i prawnym Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych rozstrzygnął, jak na wstępie. Na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych i art. 129 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stronie niezadowolonej z niniejszej decyzji przysługuje w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia prawo złożenia do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (adres: Biuro Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00 193 Warszawa). 5