Spis treści. Przedmowa Wykaz skrótów Część I OGÓLNE WIADOMOŚCI O PRAWIE RZECZOWYM

Spis treści Przedmowa......................................................... 11 Wykaz skrótów...................................................... 13 Część I OGÓLNE WIADOMOŚCI O PRAWIE RZECZOWYM ROZDZIAŁ 1. Ogólna charakterystyka prawa rzeczowego w znaczeniu przedmiotowym i praw rzeczowych w znaczeniu podmiotowym 19 1. Pojęcie i cechy prawa rzeczowego.................................... 19 2. Podział praw rzeczowych........................................... 23 ROZDZIAŁ 2. Pojęcie i rodzaje rzeczy................................... 26 ROZDZIAŁ 3. Zestawienie instytucji prawa rzeczowego.................... 34 ROZDZIAŁ 4. Źródła prawa rzeczowego, orzecznictwo, piśmiennictwo........ 37 1. Źródła prawa rzeczowego........................................... 37 2. Orzecznictwo.................................................... 38 3. Piśmiennictwo.................................................... 39 Część II WŁASNOŚĆ ROZDZIAŁ 1. Ogólna charakterystyka stosunków własnościowych........... 43 1. Własność w znaczeniu ekonomicznym, socjologicznym i prawnym........... 43 2. Własność w znaczeniu konstytucyjnym a własność w rozumieniu prawa prywatnego...................................................... 44 3. Systematyka współczesnych stosunków własnościowych w Polsce........... 48 ROZDZIAŁ 2. Treść i wykonywanie własności............................ 52 1. Podstawowe uprawnienia właściciela.................................. 52 2. Granice wykonywania własności..................................... 56 3. Stosunki sąsiedzkie................................................ 61 4. Droga konieczna.................................................. 64 5. Naruszenie granic przy budowie...................................... 66 6. Stosunki graniczne................................................ 68

6 Spis treści ROZDZIAŁ 3. Nabycie i utrata własności................................. 70 1. Nabycie pierwotne i pochodne....................................... 72 2. Nabycie i utrata własności nieruchomości. Przeniesienie własności nieruchomości................................................... 73 3. Nabycie i utrata własności rzeczy ruchomej............................. 83 4. Zbycie rzeczy ruchomej przez osobę nieuprawnioną...................... 85 5. Nabycie własności rzeczy przez zasiedzenie............................. 88 A. Przedmiot zasiedzenia........................................... 89 B. Przesłanki nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie........... 90 C. Przesłanki nabycia przez zasiedzenie własności rzeczy ruchomej.......... 95 D. Nabycie własności w drodze zasiedzenia............................. 96 6. Inne sposoby nabycia i utraty własności................................ 98 A. Porzucenie rzeczy ruchomej i przekazanie własności nieruchomości....... 99 B. Zawłaszczenie ruchomej rzeczy niczyjej (zawłaszczenie roju pszczół)...... 100 C. Znalezienie rzeczy ruchomej...................................... 101 D. Połączenie, pomieszanie, przetworzenie rzeczy ruchomych.............. 103 ROZDZIAŁ 4. Współwłasność........................................... 105 1. Uwagi ogólne. Dwa rodzaje współwłasności............................ 105 2 Współwłasność w częściach ułamkowych.............................. 107 A. Powstanie i istota współwłasności w częściach ułamkowych............. 107 B. Wykonywanie współwłasności w częściach ułamkowych................ 107 C. Zarząd rzeczą wspólną.......................................... 110 D. Zniesienie współwłasności w częściach ułamkowych................... 113 3. Współwłasność (wspólność) łączna................................... 116 ROZDZIAŁ 5. Własność lokali.......................................... 118 1. Pojęcie odrębnej własności lokali..................................... 118 2. Ustanowienie odrębnej własności lokalu............................... 122 3. Wspólnota mieszkaniowa właścicieli lokali i zarząd nieruchomością wspólną.. 124 4. Prawa i obowiązki właścicieli lokali................................... 125 ROZDZIAŁ 6. Ochrona własności....................................... 126 1. Roszczenia windykacyjne i negatoryjne................................ 126 2. Inne roszczenia pomiędzy właścicielem rzeczy i jej posiadaczem (roszczenia uzupełniające i z tytułu nakładów)................................... 131 A. Roszczenia uzupełniające........................................ 131 B. Roszczenia o zwrot nakładów..................................... 134 C. Roszczenie o wykup cudzej działki zajętej pod zabudowę................ 137 Część III UŻYTKOWANIE WIECZYSTE 1. Pojęcie użytkowania wieczystego..................................... 147 2. Treść i granice prawa użytkowania wieczystego......................... 150 3. Powstanie prawa użytkowania wieczystego............................. 156 4. Odrębna własność budynków........................................ 156 5. Ochrona użytkowania wieczystego................................... 158 6. Wygaśnięcie użytkowania wieczystego................................ 158 7. Nabycie prawa własności przez użytkownika wieczystego................. 159

Spis treści 7 Część IV OGRANICZONE PRAWA RZECZOWE ROZDZIAŁ 1. Ograniczone prawa rzeczowe przepisy ogólne............... 163 1. Pojęcie ograniczonych praw rzeczowych............................... 163 2. Powstanie ograniczonych praw rzeczowych............................. 166 3. Kolizja ograniczonych praw rzeczowych............................... 169 4. Ochrona ograniczonych praw rzeczowych.............................. 171 5. Wygaśnięcie ograniczonych praw rzeczowych........................... 172 ROZDZIAŁ 2. Użytkowanie............................................ 174 1. Pojęcie użytkowania............................................... 174 2. Powstanie prawa użytkowania....................................... 178 3. Wygaśnięcie prawa użytkowania..................................... 179 4. Szczególne rodzaje użytkowania..................................... 180 ROZDZIAŁ 3. Służebności............................................. 184 1. Pojęcie służebności................................................ 184 2. Powstanie i wygaśnięcie służebności.................................. 186 3. Treść i wykonywanie służebności..................................... 191 4. Zmiana treści lub sposobu wykonywania służebności..................... 193 5. Służebności osobiste............................................... 195 6. Służebność mieszkania............................................. 196 7. Służebność przesyłu............................................... 197 ROZDZIAŁ 4. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.................. 199 1. Pojęcie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu................... 199 2. Wygaśnięcie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu............... 203 3. Przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu w odrębną własność lokalu................................................... 204 ROZDZIAŁ 5. Zastaw................................................. 206 1. Wiadomości ogólne o zabezpieczeniach wierzytelności.................... 206 2. Pojęcie i funkcja społeczno-gospodarcza zastawu........................ 209 A. Definicja...................................................... 209 B. Uregulowanie zastawu w prawie polskim............................ 210 C. Funkcja społeczno-gospodarcza zastawu............................ 210 3. Rodzaje zastawu.................................................. 211 A. Zastaw na rzeczy ruchomej oraz zastaw na prawach................... 211 B. Zastaw umowny oraz zastaw ustawowy............................. 211 C. Zastaw umowny może występować jako zastaw z posiadaniem rzeczy oraz bez posiadania rzeczy....................................... 211 4. Wierzytelność zabezpieczona zastawem................................ 212 5. Szczególne cechy zastawu.......................................... 212 6. Zastaw zwykły na rzeczach ruchomych................................ 213 A. Powstanie zastawu.............................................. 213 B. Prawa i obowiązki stron umowy zastawu............................ 213 C. Tryb zaspokajania zastawnika..................................... 214 D. Wygaśnięcie zastawu............................................ 214 7. Zastaw zwykły na prawach......................................... 215

8 Spis treści 8. Zastaw rejestrowy................................................. 216 A. Uwagi ogólne.................................................. 216 B. Ustanowienie zastawu rejestrowego................................ 217 C. Przedmiot zastawu rejestrowego................................... 217 D. Skutki ustanowienia zastawu rejestrowego........................... 218 E. Zaspokojenie zastawnika......................................... 219 9. Pozostałe typy zastawu............................................. 220 A. Zastaw ustawowy............................................... 220 B. Zastaw skarbowy............................................... 221 ROZDZIAŁ 6. Hipoteka................................................ 222 1. Pojęcie i funkcje społeczno-gospodarcze hipoteki........................ 222 A. Uwagi ogólne dotyczące hipoteki.................................. 222 B. Uregulowanie hipoteki w prawie polskim............................ 223 C. Charakter i istota hipoteki........................................ 223 D. Funkcje społeczno-gospodarcze hipoteki............................. 224 E. Zasady rządzące hipoteką........................................ 225 F. Pierwszeństwo hipoteki.......................................... 227 2. Treść, przedmiot i rodzaje hipoteki................................... 229 A. Definicja hipoteki............................................... 229 B. Wierzytelność zabezpieczona hipoteką.............................. 229 C. Przedmiot hipoteki.............................................. 230 D. Oznaczenie hipoteki............................................. 231 E. Powstanie hipoteki.............................................. 232 F. Rodzaje hipotek................................................ 233 3. Hipoteka zwykła.................................................. 233 A. Istota hipoteki zwykłej. Umowa o ustanowienie hipoteki................ 233 B. Wpis hipoteki do księgi wieczystej.................................. 236 C. Administrator hipoteki........................................... 236 D. Zmiana zabezpieczonej wierzytelności.............................. 238 E. Zakres zabezpieczenia hipotecznego................................ 239 F. Przeniesienie wierzytelności hipotecznej............................. 240 G. Zakres obciążenia hipoteką....................................... 242 H. Zaspokojenie wierzytelności hipotecznej............................. 247 I. Wygaśnięcie hipoteki............................................ 249 J. Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym.................. 252 4. Szczególne rodzaje hipotek (hipoteka przymusowa, hipoteka łączna)......... 254 A. Hipoteka przymusowa........................................... 254 B. Hipoteka łączna................................................ 255 Część V KSIĘGI WIECZYSTE ROZDZIAŁ 1. Funkcje ksiąg wieczystych oraz ich ustrój.................... 259 1. Ogólna charakterystyka ksiąg wieczystych i ich funkcje................... 259 2. Uregulowanie ksiąg wieczystych w polskim systemie prawnym............. 260 3. Ustrój ksiąg wieczystych............................................ 261 4. Prawnomaterialne zasady rządzące księgami wieczystymi................. 263

Spis treści 9 5. Budowa księgi wieczystej i jej treść. Postępowanie sądowe w sprawach wieczystoksięgowych.............................................. 264 ROZDZIAŁ 2. Wpis do księgi wieczystej i jego funkcje...................... 267 ROZDZIAŁ 3. Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym 269 ROZDZIAŁ 4. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych................. 271 1. Uwagi ogólne.................................................... 271 2. Przesłanki rozporządzenia prawem ujawnionym w księdze wieczystej........ 271 3. Prawa objęte ochroną przed skutkami rękojmi.......................... 273 4. Wzmianki i ostrzeżenia wyłączające rękojmię........................... 273 ROZDZIAŁ 5. Ujawnienie w księdze wieczystej praw i roszczeń osobistych..... 275 1. Ogólne uwagi dotyczące praw osobistych i roszczeń podlegających ujawnieniu w księdze wieczystej............................................... 275 2. Zasada skuteczności względem osób trzecich praw i roszczeń osobistych wpisanych do księgi............................................... 276 3. Rodzaje praw osobistych i roszczeń podlegających ujawnieniu w księdze wieczystej....................................................... 276 Część VI POSIADANIE 1. Pojęcie posiadania................................................ 281 2. Nabycie posiadania................................................ 287 3. Domniemania związane z posiadaniem................................ 289 4. Ochrona posiadania............................................... 290 Skorowidz.......................................................... 295