ORGANIZACJA WYCIECZEK SZKOLNYCH
SPIS TREŚCI Formy wycieczek... 3 Cele... 3 Tryb postępowania organizatora wycieczki przedmiotowej... 3 Tryb postępowania organizatora wycieczki, imprezy szkolnej... 4 Do obowiązków kierownika wycieczki należy w szczególności... 4 Do zadań opiekuna wycieczki należy w szczególności... 4 ZASADY BEZPIECZEŃSTWA... 4 Wycieczka w góry... 5 Wycieczka rowerowa... 5 Wycieczka autokarowa:... 6 Wycieczka piesza... 6 Kąpiele i sporty wodne... 6 Wypadki... 6 Niezbędna dokumentacja... 6 2
Podstawy prawne określające zasady organizacji wycieczek szkolnych: 1. Zarządzenie nr 18 MEN z dnia 29 września 1997 r. w sprawie zasad i warunków organizowania przez szkoły i placówki publiczne krajoznawstwa i turystyki ( Dz.U. MEN nr 9/1997, poz.40 ). 2. Rozporządzenie MEN z dnia 17 sierpnia 1992 r. w sprawie ogólnych przepisów BHP ( Dz.U.nr 65/1992,poz.331). 3. Rozporządzenie MEN z dnia 19 września 1996 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów BHP ( Dz.U. nr 119/1996, poz. 562 ). 4. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym ( Dz.U. 98/1997, poz.602 ); ważne przy organizowaniu wycieczek rowerowych. 5. Rozporządzenie MEN z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach i nad wodą ( Dz.U. nr 57/1997, poz. 358 ). 6. Rozporządzenie MZ i OS z dnia 5 listopada 1992 r. w sprawie zakresu opieki zdrowotnej nad uczniami ( Dz.U. nr 87/1992, poz. 441 ). 7. Rozporządzenie MZ i OS z dnia 29 grudnia 1995 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zakresu opieki zdrowotnej nad uczniami ( Dz.U. nr 4/1996, poz. 31 ). Dyrektor szkoły wyznacza kierownika wycieczki lub imprezy spośród pracowników pedagogicznych szkoły o kwalifikacjach odpowiednich do realizacji określonych form krajoznawstwa i turystyki. Formy wycieczek: wycieczki dydaktyczne ukierunkowane na wzbogacenie procesu dydaktycznego dla nauczanego w szkole zawodu. Udział w nich wymaga określonej wiedzy z danej dziedziny, Wycieczki integracyjne adresowane do uczniów klas pierwszych, wycieczki krajoznawczo-turystyczne udział w nich nie wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych imprezy turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne udział w nich wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych, Cele (przykłady): poznanie kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i sztuki, poznanie kultury i języka innych państw, poszerzenie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturowego, wspomaganie rodziny i szkoły w procesie wychowania, upowszechnianie zasad ochrony środowiska naturalnego, oraz umiejętności korzystania z zasobów przyrody, upowszechnianie form aktywnego wypoczynku, poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach Tryb postępowania organizatora wycieczki przedmiotowej (odbywającej się w trakcie zajęć lekcyjnych): zapoznanie uczniów z treścią i celem wycieczki oraz podstawowymi przepisami bezpieczeństwa, potwierdzenie wyjścia w zeszycie wyjść (znajduje się w sekretariacie bud. F powiadomienie odpowiedniego z-cy dyrektora o wyjściu, wywieszenie informacji o wycieczce na tablicy ogłoszeń w pokoju nauczycielskim odnotowanie w dzienniku lekcyjnym faktu odbycia wycieczki przedmiotowej. 3
Tryb postępowania organizatora wycieczki, imprezy szkolnej: zapoznanie odpowiedniego z-cy dyrektora z celem wycieczki, jej trasą oraz przebiegiem, po uzyskaniu akceptacji dyrektora wypełnienie karty wycieczki (jeden komplet zostaje w dokumentacji z-cy dyrektora, do karty wycieczki dołącza się listę uczestników), zapoznanie uczniów i rodziców z celem wycieczki, trasą, harmonogramem i regulaminem (opracowanie regulaminu jest wymagane przy wycieczkach trwających więcej niż jeden dzień), uzyskanie pisemnej zgody rodziców na udział dziecka w planowanej wycieczce (dotyczy uczniów niepełnoletnich), zapoznanie uczniów z zasadami bezpieczeństwa na wycieczce (odnotowanie tego faktu w dzienniku lekcyjnym), wywieszenie informacji o wycieczce na tablicy ogłoszeń w pokoju nauczycielskim omówienie i ocena przebiegu wycieczki z jej uczestnikami, po odbyciu wycieczki organizator oddaje do z-cy dyrektora zwięzłe sprawozdania z wycieczki z uwagami i wnioskami, odnotowanie faktu odbycia wycieczki w dzienniku lekcyjnym. Do obowiązków kierownika wycieczki należy w szczególności: opracowanie programu i harmonogramu wycieczki, opracowanie regulaminu i zapoznanie z nim wszystkich uczestników, zapewnienie warunków do pełnej realizacji programu i regulaminu wycieczki oraz sprawowanie nadzoru w tym zakresie, określenie zadań opiekuna w zakresie realizacji programu, zapewnienie opieki i bezpieczeństwa uczestnikom wycieczki, nadzorowanie zaopatrzenia uczestników w sprawny sprzęt i ekwipunek oraz apteczkę pierwszej pomocy, zorganizowanie transportu, wyżywienia i noclegów dla uczestników, dokonanie podziału zadań wśród uczestników, dysponowanie środkami finansowymi przeznaczonymi na organizacje wycieczki, dokonanie podsumowania, oceny i rozliczenia finansowego wycieczki. Do zadań opiekuna wycieczki należy w szczególności: sprawowanie opieki nad powierzonymi mu uczniami, współdziałanie z kierownikiem wycieczki w zakresie realizacji programu, sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem regulaminu przez uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa, nadzorowanie zadań powierzonych uczniom, wykonywanie innych zadań powierzonych przez kierownika. Pamiętaj! Za bezpieczeństwo podczas wycieczki odpowiedzialność ponoszą kierownik wycieczki oraz opiekunowie ZASADY BEZPIECZEŃSTWA 1. Trasa i czas trwania wycieczki muszą być dostosowane do wieku i możliwości uczestników. 2. Ilość uczniów przypadająca na jednego opiekuna: 4
a. na wycieczce przedmiotowej lub krajoznawczo-turystycznej jeden opiekun na 15 uczestników, b. przy przejazdach kolejowych jeden opiekun na 15 uczestników, c. na szlakach wodnych i w Tatrach jeden opiekun na 5 uczestników, w niższy partiach gór jeden opiekun na 10 uczestników, d. na terenie tej samej miejscowości, w której znajduje się szkoła, powinien być zapewniony minimum jeden opiekun dla grupy 30 uczniów (wyciąg ze Statutu Szkoły), 3. W wycieczkach turystyczno-krajoznawczych nie mogą brać udziału uczniowie, w stosunku do których istnieją przeciwwskazania lekarskie 4. W wycieczce nie może brać udziału uczeń bez pisemnej zgody rodziców lub prawnych opiekunów (dotyczy uczniów niepełnoletnich) 5. W przypadku wypadku należy powiadomić pogotowie ratunkowe, policję, rodziców i dyrektora szkoły. 6. W czasie wycieczki uczestnicy nie mogą pozostawać bez nadzoru opiekunów Na wycieczce nie ma tzw. czasu wolnego dla uczestnika. Uwaga! Opiekun wycieczki zobowiązany jest sprawdzić stan liczbowy jej uczestników przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego Wycieczka w góry: Organizowane przez szkołę wycieczki piesze lub narciarskie na terenach górskich, na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody oraz leżących powyżej 600 m nad poziomem morza, mogą prowadzić tylko osoby uprawnione przewodnicy turystyki górskiej posiadający uprawnienia przewodnika turystyki górskiej i narciarskiej PTTK. Wycieczka rowerowa: sprawdzić stan techniczny roweru każdego uczestnika, przeprowadzenie instruktażu na temat bezpiecznego korzystania z dróg publicznych i znajomości podstawowych przepisów ruchu drogowego, zasady organizowania wycieczki rowerowej: liczebność 2 opiekunów na grupę 10 13 uczniów (w kolumnie rowerów nie może jechać więcej niż 15 osób wszyscy uczestnicy muszą posiadać kartę rowerową (opiekunowie kartę rowerowa lub prawo jazdy) odstęp pomiędzy jadącymi powinien wynosić do 5 m, opiekun posiada apteczkę pierwszej pomocy z boku tylnego bagażnika (z lewej strony powinno być przymocowane tzw. ramię bezpieczeństwa ze światłem odblaskowym na końcu. 5
Wycieczka autokarowa: każdy opiekun zajmuje się grupą 15 uczniów, miejsca przy drzwiach zajmują osoby dorosłe, przejście w autokarze musi być puste, postoje mogą się odbywać tylko w miejscach do tego wyznaczonych po każdej przerwie należy sprawdzić stan liczebny uczestników, należy zabrać apteczkę pierwszej pomocy. Wycieczka piesza (do lasu) 2 opiekunów (może być rodzic lub inna pełnoletnia osoba) na grupę do 30 uczniów, W czasie wycieczki jeden opiekun prowadzi grupę, drugi idzie na końcu. W mieście poruszamy się po chodnikach, a poza miastem lewą stroną drogi, pojedynczo, ustępując nadjeżdżającym pojazdom Przed wyruszeniem uczestnicy powinni być poinformowani o zasadach poruszania się po drogach i po lesie Należy zabrać apteczkę pierwszej pomocy Kąpiele i sporty wodne Wypadki Jeden opiekun na nie więcej niż 15 uczestników Miejsce przeznaczone do pływania powinno być wyposażone w sprzęt zapewniający bezpieczeństwo (koła ratunkowe, liny), a uczniowie muszą być nieustannie nadzorowani przez nauczyciela i ratowników. O każdym wypadku kierownik lub opiekun wycieczki ma obowiązek niezwłocznie poinformować dyrektora szkoły Niezbędna dokumentacja: karta wycieczki, lista uczestników i opiekunów, regulamin wycieczki (przy wyjazdach powyżej jednego dnia) pisemne zgody rodziców rozliczenie finansowe Udział uczniów niepełnoletnich w wycieczkach z wyjątkiem przedmiotowych odbywających się w ramach zajęć lekcyjnych wymaga zgody rodziców, prawnych opiekunów 6
Zgoda rodzica (prawnego opiekuna) Ja niżej podpisana/-ny wyrażam zgodę na uczestnictwo mojego dziecka. (nazwisko imię) w organizowanej wycieczce do.. (miejsce wyjazdu) która odbędzie się. (data) Jednocześnie oświadczam, że stan zdrowia mojego dziecka pozwala na uczestniczenie w tego typu imprezach. Zobowiązuje się do zapewnienia mu bezpieczeństwa w drodze pomiędzy miejscem zbiórki i zakończenia wycieczki a domem oraz pokrycia wszystkich kosztów związanych z udziałem w wycieczce. czytelny podpis Zgoda rodzica (prawnego opiekuna) Ja niżej podpisana/-ny wyrażam zgodę na uczestnictwo mojego dziecka. (nazwisko imię) w organizowanej wycieczce do.. (miejsce wyjazdu) która odbędzie się. (data) Jednocześnie oświadczam, że stan zdrowia mojego dziecka pozwala na uczestniczenie w tego typu imprezach. Zobowiązuje się do zapewnienia mu bezpieczeństwa w drodze pomiędzy miejscem zbiórki i zakończenia wycieczki a domem oraz pokrycia wszystkich kosztów związanych z udziałem w wycieczce. czytelny podpis Zgoda rodzica (prawnego opiekuna) Ja niżej podpisana/-ny wyrażam zgodę na uczestnictwo mojego dziecka. (nazwisko imię) w organizowanej wycieczce do.. (miejsce wyjazdu) która odbędzie się. (data) Jednocześnie oświadczam, że stan zdrowia mojego dziecka pozwala na uczestniczenie w tego typu imprezach. Zobowiązuje się do zapewnienia mu bezpieczeństwa w drodze pomiędzy miejscem zbiórki i zakończenia wycieczki a domem oraz pokrycia wszystkich kosztów związanych z udziałem w wycieczce. czytelny podpis 7