1/14 Sporządzona zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010 roku zmieniającym Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (REACH), Załącznik II oraz Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 (CLP) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006. Spis treści: Sekcja 1. Identyfikacja substancji/mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa Sekcja 2. Identyfikacja zagrożeń Sekcja 3. Skład/informacja o składnikach Sekcja 4. Środki pierwszej pomocy Sekcja 5. Postępowanie w przypadku pożaru Sekcja 6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska Sekcja 7. Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie Sekcja 8. Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej Sekcja 9. Właściwości fizyczne i chemiczne Sekcja 10. Stabilność i reaktywność Sekcja 11. Informacje toksykologiczne Sekcja 12. Informacje ekologiczne Sekcja 13. Postępowanie z odpadami Sekcja 14. Informacje dotyczące transportu Sekcja 15. Informacje dotyczące przepisów prawnych Sekcja 16. Inne informacje
2/14 Sporządzona zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (UE) nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010 roku zmieniającym Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (REACH), Załącznik II oraz Rozporządzeniem (WE) nr 1272/2008 (CLP) w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006. Sekcja 1. Identyfikacja substancji/mieszaniny i identyfikacja przedsiębiorstwa 1.1. Identyfikator produktu Nazwa produktu: do spryskiwaczy szyb samochodowych -22 o C 1.2. Istotne zidentyfikowane zastosowania mieszaniny oraz zastosowania odradzane Zastosowanie: do spryskiwaczy szyb samochodowych -22 o C. Produkt gotowy do użycia, przeznaczony wyłącznie do celów niekonsumpcyjnych. 1.3. Dane dotyczące dostawcy karty charakterystyki Producent: AKWAWIT POLMOS S.A. ul. Monopolowa 4, 51-501 Wrocław tel. +48 (71) 34 74 100 fax. +48 (71) 34 74 110 Dystrybutor: 4Team Sp. z o.o. ul. Poznańska 628 05-860 Płochocin tel. 609 002 434 E-mail odpowiedzialnego za kartę charakterystyki: chemia@akwawit.com.pl Data sporządzenia/aktualizacji: 19.09.2013 1.4. Numer telefonu alarmowego Telefon alarmowy: 112 (ogólny telefon alarmowy), 998 (straż pożarna), 999 (pogotowie medyczne) Sekcja 2. Identyfikacja zagrożeń 2.1. Klasyfikacja mieszaniny Klasyfikacja zgodnie z dyrektywą Rady 67/548/EWG Klasyfikacja zgodna z dyrektywą Rady 67/548/EWG Znak Symbol Zwrot R ostrzegawczy F R11 R23/24/25 T R39/23/24/25
3/14 Klasyfikacja z tabelą 3.2 załącznika VI do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 (rozporządzenie CLP) KLASYFIKACJA ZGODNA Z ROZPORZĄDZENIEM (WE) NR 1272/2008 Kody zwrotów Klasy zagrożenia i Piktogram wykazujących kody kategorii rodzaj zagrożenia. GHS02 GHS06 GHS08 Flam. Liq 2: Acute Tox3: Acute Tox3: Acute Tox3: STOT SE1: H225 H331 H311 H301 H370 2.2. Elementy oznakowania Zgodnie z rozporządzeniem WE nr 1272/2008 (CLP) Piktogram określający rodzaj zagrożenia: GHS02 GHS06 GHS08 Hasło ostrzegawcze: Niebezpieczeństwo Zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia H225 Wysoce łatwopalna ciecz i pary H331 Działa toksycznie w następstwie wdychania H311 - Działa toksycznie w kontakcie ze skórą H301 - Działa toksycznie po połknięciu H370 Powoduje uszkodzenie narządów: nerwu wzrokowego, ośrodkowego układu nerwowego Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania: P102 - Chronić przed dziećmi. P233 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty P405 Przechowywać pod zamknięciem. P280 - Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy P302+P352 W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ NA SKÓRĘ: Umyć dużą ilością wody z mydłem P270 - Nie jeść, nie pić ani nie palić podczas używania produktu P301+P310 - W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub lekarzem P304+P340 - W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: Wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie P103 - Przed użyciem przeczytać etykietę P210 Przechowywać z dala od źródeł ciepła/iskrzenia/otwartego ognia/ gorących powierzchni palenie wzbronione. P260 - Nie wdychać pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy P311 - Skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub lekarzem
4/14 Zgodnie z dyrektywą 67/548/EWG Produkt został zaklasyfikowany jako niebezpieczny F łatwopalny T toksyczny R11 Produkt wysoce łatwopalny R23/24/25 Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu R39/23/24/25 Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; zagraża powstaniem bardzo poważnych nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia Zwroty bezpiecznego stosowania mieszaniny niebezpiecznej S1/2 Przechowywać pod zamknięciem i chronić przed dziećmi S7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty S16 Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu nie palić tytoniu S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne S45 W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza jeżeli to możliwe, pokaż etykietę Płyn zawiera: metanol >25%, <5% niejonowych środków powierzchniowo-czynnych, kompozycję zapachową. 2.3. Inne zagrożenia. Jeżeli produkt oferowany jest w sprzedaży dla konsumentów, zaopatruje się, niezależnie od pojemności opakowania, w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie. Sekcja 3. Skład/informacja o składnikach Składniki stwarzające zagrożenie: Nazwa substancji Uł. Masowy % Methanol 27% Nr indeksowy 603-001-00- X Nr Cas 67-56-1 Nr WE 200-659-6 Znak ostrzegawczy Klasyfikacja zgodna z dyrektywą Rady 67/548/EWG Symbol Zwrot R Piktogram F T R11 R23/24/25 R39/23/24/25 KLASYFIKACJA ZGODNA Z ROZPORZĄDZENIEM (WE) NR 1272/2008 GHS02 GHS06 GHS08 Klasy zagrożenia i kody kategorii Flam. Liq 2: Acute Tox3: Acute Tox3: Acute Tox3: STOT SE1: Kody zwrotów wykazujących rodzaj zagrożenia. H225 H331 H311 H301 H370 Pełne brzmienia zwrotów R i H oraz akronimy symboli, klas zagrożenia i kodów kategorii podano w sekcji 16. Karty charakterystyki.
5/14 Sekcja 4. Środki pierwszej pomocy 4.1. Opis środków pierwszej pomocy: 4.1.1 Wytyczne dotyczące pierwszej pomocy wg istotnych dróg narażenia: Kartę Charakterystyki okazać lekarzowi udzielającemu pomocy. W przypadku narażenia na pary i aerozole produktu osobę poszkodowaną przenieść do dobrze wentylowanego pomieszczenia - zwrócić się o pomoc lekarską Drogi oddechowe: Osobę poszkodowaną natychmiast przenieść do dobrze wentylowanego pomieszczenia; osobę poszkodowaną umieścić w pozycji półleżącej, rozluźnić ubranie, upewnić się czy w ustach osoby poszkodowanej nie zalegają przedmioty lub wydzielina utrudniające oddychanie; jeżeli poszkodowany nie oddycha wykonać sztuczne oddychanie; niezwłocznie zwrócić się o pomoc lekarską. Kontakt ze skórą Zdjąć zanieczyszczone ubranie; zabrudzoną skórę przemyć dużą ilością wody z mydłem; do mycia skóry nie używać żadnych rozpuszczalników ani rozcieńczalników; po oczyszczeniu posmarować skórę natłuszczającym kremem; jeżeli wystąpi podrażnienie skóry skonsultować z lekarzem. Kontakt z oczami Usunąć szkła kontaktowe (jeśli są noszone). W razie kontaktu z oczami natychmiast przemywać dużą ilością letniej wody przez co najmniej 15 minut, przytrzymując odchylone powieki. Unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko uszkodzenia rogówki. W przypadku zanieczyszczenia jednego oka, chronić w trakcie przemywania drugie oko przed zanieczyszczeniem. Zapewnić poszkodowanemu konsultację okulistyczną. Spożycie W przypadku połknięcia natychmiast wypłukać usta, wypić dużą ilość wody, wywołać wymioty i zwrócić się o pomoc medyczną. Podać do wypicia alkohol etylowy (wódka 40%) w ilości 100 ml. Dawka śmiertelna metanolu wynosi od 15 ml, co odpowiada 56 ml płynu. Najwyższa dawka doustna powodująca zagrożenie utraty wzroku 10 ml dla metanolu, co stanowi 37 ml dla płynu. 4.2. Najważniejsze ostre i opóźnione objawy oraz skutki narażenia: Objawy ostre: Produkt może powodować podrażnienie dróg oddechowych w efekcie inhalacji (kichanie, kaszel) oraz może działać toksycznie. Produkt działa toksycznie przez skórę. Działa toksycznie po połknięciu. Objawy opóźnione: Ryzyko utraty wzroku. Symptomy zatrucia mogą pojawić się dopiero po kilku godzinach, dlatego wymagany jest co najmniej 48 godzinny nadzór lekarski. 4.3. Wskazania dotyczące wszelkiej natychmiastowej pomocy lekarskiej i szczególnego postępowania z poszkodowanym: Pacjenta nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, zapewnić spokój, chronić przed utratą ciepła, kontrolować oddech i puls. Nigdy nie wywoływać wymiotów ani nie podawać niczego doustnie osobie nieprzytomnej lub zamroczonej. Leczenie objawowe (detoksykacja, podtrzymywanie funkcji życiowych). Sekcja 5. Postępowanie w przypadku pożaru 5.1. Środki gaśnicze Odpowiednie środki gaśnicze Gaśnice CO 2 Gaśnice pianowe odporne na działanie alkoholu, gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem środka Gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC lub BC Woda gaśnicza. Stanowiska za i rozładunku wyposażone w hydranty wodne
6/14 Nieodpowiednie środki gaśnicze: Zwarty strumień wody ryzyko rozprzestrzenienia pożaru. 5.2 Szczególne zagrożenia związane z mieszaniną Cysterny, zbiorniki i inne opakowania zawierające alkohol metylowy, narażone na działanie wysokiej temperatury lub ognia mogą eksplodować Pary cięższe od powietrza, tworzy mieszaniny wybuchowe z powietrzem Niebezpieczne produkty spalania: W czasie pożaru mogą tworzyć się tlenki węgla, dwutlenek węgla, drażniące i toksyczne dymy i gazy. 5.3 Informacje dla straży pożarnej Nie stosować zwartych strumieni wody na powierzchnię palącego się płynu. Powoduje to rozrzucenie palącej się substancji i rozprzestrzenienie ognisk pożaru Zagrożone ogniem pojemniki polewać z bezpiecznej odległości rozpylonym strumieniem wody. Ogrzewane pojemniki mogą ulec eksplozji. Cysterny i zbiorniki narażone na działanie wysokiej temperatury chłodzić wodą, w miarę możliwości usunąć z zagrożonego obszaru Chronić przed wyładowaniami atmosferycznymi Stosować ubranie ognioodporne Stosować indywidualny aparat oddechowy Środki ochrony ogólnej typowe w przypadku pożaru. Nie należy przebywać w zagrożonej ogniem strefie bez odpowiedniego ubrania odpornego na chemikalia (kompletna odzież ochronna z kaskiem, osłona na twarz i kark, kurtka i spodnie z materiału izolacyjnego, z opaskami wokół ramion, na nogach i wokół pasa) i aparatu do oddychania z niezależnym obiegiem powietrza. Nie dopuścić do przedostania się środków gaśniczych do wód gruntowych i powierzchniowych. Środki gaśnicze zebrać osobno, nie wylewać do kanalizacji. Sekcja 6. Postępowanie w przypadku niezamierzonego uwolnienia do środowiska 6.1.Indywidualne środki ostrożności, wyposażenie ochronne i procedury w sytuacjach awaryjnych. 6.1.1. Dla osób nienależących do personelu udzielającego pomocy W przypadku wydostania się płynu do środowiska, osoby postronne przebywające na zagrożonym awarią obszarze należy natychmiast ewakuować. Awaria musi być jak najszybciej zlokalizowana i zlikwidowana. Obszar dotknięty awarią musi być kontrolowany eksplozymetrem lub za pomocą rurek wskaźnikowych. Do likwidowania skażenia mogą przystąpić przeszkolone w ratownictwie chemicznym osoby. W przypadku wydostania się płynu do kanalizacji istnieje niebezpieczeństwo wytworzenia się mieszanin wybuchowych z powietrzem oraz wybuchu. Usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenia i używania narzędzi iskrzących). Unikać bezpośredniego kontaktu z mieszaniną, unikać wdychania par. 6.1.2. Dla osób udzielających pomocy W warunkach przemysłowych zakładać odzież ochronną z materiałów naturalnych (bawełna) lub włókien syntetycznych, rękawice wykonane z kauczuku nitrylowego (grubość 1,25 mm, czas przebicia 480 min) lub kauczuku butylowego (grubość 0,5 mm, czas przebicia 480 min). Stosować okulary ochronne typu gogle, chroniące przed kroplami cieczy, ochrona dróg oddechowych z filtrem par oznaczonym kolorem brązowym i literą A oraz filtrem cząsteczkowym P2. 6.2. Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska Zabezpieczyć przed przedostaniem się do kanalizacji, wód powierzchniowych i gruntowych oraz gleby, zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku uwolnienia dużych ilości produktu lub skażenia środowiska powiadomić odpowiednie władze. 6.3. Metody i materiały zapobiegające rozprzestrzenianiu się skażenia i służące do usuwania skażenia. Jeżeli to możliwe zlikwidować wyciek uszczelnić uszkodzone opakowanie, umieścić w odpowiednim szczelnym opakowaniu. Małe wycieki przysypać niepalnym materiałem chłonnym (piasek, materiał chłonny uniwersalny), zebrać do
7/14 zamykanego pojemnika i przekazać do zniszczenia. Duże wycieki obwałować ziemią i odpompować zebraną ciecz. Zanieczyszczoną powierzchnię zmyć dokładnie wodą. Popłuczyny zebrać i usunąć jako odpad niebezpieczny. 6.4. Odniesienia do innych sekcji: Informacje dotyczące odpowiedniego sprzętu ochrony osobistej podano w sekcji 8. Usuwać zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w sekcji 13. Sekcja 7. Postępowanie z substancjami i mieszaninami oraz ich magazynowanie 7.1 Środki ostrożności dotyczące bezpiecznego postępowania. Przestrzegać przepisów prawnych w zakresie ochrony i bezpieczeństwa. Unikać źródeł zapłonu, nie palić tytoniu. Pracować w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Unikać kontaktu ze skórą i oczami. Uziemić pojemniki podczas przenoszenia. Stosować narzędzia nieiskrzące. Zapobiegać wyładowaniom elektrostatycznym. Nie opróżniać do kanalizacji. Stosować szczególne zasady ochrony przeciwpożarowej. Chronić zbiorniki przed ciepłem i nagrzaniem. Należy brać pod uwagę możliwość powstawania wybuchowych mieszanin par z powietrzem. Mieszaniny takie są wybuchowe w zakresie stężeń metanolu 5,5-44% objętościowych. Jeżeli istnieje możliwość wystąpienia takich stężeń instalacje wentylacyjne i elektryczne muszą odpowiadać warunkom ustalonym ze względu na niebezpieczeństwo pożaru lub wybuchu. Podczas pracy z produktem należy stosować ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy zawarte w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2004 (Dz.U.2004 Nr 11poz.86). 7.2 Warunki bezpiecznego magazynowania, łącznie z informacjami dotyczącymi wszelkich wzajemnych niezgodności Wszystkie opakowania magazynowe, tj. zbiorniki, pojemniki itp. Powinny mieć numer ewidencyjny naniesiony w sposób trwały i widoczny. Ponadto na każdym opakowaniu magazynowym powinna być umieszczona przywieszka informacyjna umożliwiająca monitorowanie wyrobów. Nie przechowywać w pobliżu produktów spożywczych/paszowych. Pomieszczenia magazynowe wyrobów w opakowaniach jednostkowych. Pomieszczenia magazynowe przeznaczone do przechowywania wyrobów w opakowaniach powinny spełniać następujące wymagania: - powinny być wydzielone (dotyczy zakładów produkcyjnych i hurtowni) - powinny być zamknięte i szczelnie kryte, tak aby ograniczyć dostęp owadów i gryzoni - powinny być suche i przewiewne, bez obcych zapachów, - powinny być zaopatrzone, w zależności od potrzeby, w agregaty chłodnicze, podkłady, regały, półki, palety ładunkowe oraz sprzęt do przemieszczania i składowania jednostek ładunkowych, jednostek ładunkowych paletowych - podłogi powinny być suche i niepalące się, łatwe w utrzymaniu czystości (np. asfaltobeton, żywice poliestrowe) - drzwi powinny być wykonane z materiałów trudno palnych - w pomieszczeniach należy utrzymywać temperaturę od 3 o C do 30 o C i wilgotność do 80%, - wyroby nie powinny być narażone na bezpośrednie działanie promieni słonecznych Przy składowaniu oraz podczas przemieszczania wyrobów w magazynie należy przestrzegać zasady: PIERWSZE WESZŁO PIERWSZE WYSZŁO (FIFO skrót od słów: first-in, first-out). Pomieszczenia magazynowe wyrobów luzem Powinny spełniać następujące wymagania: - powinny być wydzielone - powinny być zamknięte i szczelnie kryte, tak aby ograniczyć dostęp owadów i gryzoni, - powinny być suche i przewiewne, bez ubocznych zapachów - powinny być zaopatrzone, w zależności od potrzeby w agregaty chłodnicze - podłogi powinny być suche i niepylące się, łatwe w utrzymaniu czystości (np. asfaltobeton, żywice poliestrowe) - drzwi powinny być wykonane z materiałów trudno palnych, - w pomieszczeniach należy utrzymywać temperaturę do 30 o C i wilgotność do 80%
8/14 - powinny być zaopatrzone w misy awaryjne na wypadek rozszczelnienia zbiornika lub przelania płynu, - w strefie zagrożonej wybuchem powinny mieć instalację elektryczną i wentylacyjną w wykonaniu przeciwwybuchowym - odległość zbiorników od ściany powinna wynosić nie mniej niż 0,6 m. 7.3. Szczególne zastosowanie końcowe Brak informacji o innych zastosowaniach niż wymienione w punkcie 1.2. Sekcja 8. Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej 8.1 Parametry dotyczące kontroli METANOL DNEL dla pracowników w warunkach narażenia ostrego przez skórę: 40 mg/kg masy ciała/dobę DNEL dla pracowników w warunkach narażenia ostrego przez drogi oddechowe: 260 mg/m 3 DNEL dla pracowników w warunkach narażenia długotrwałego przez skórę: 40 mg/kg masy ciała/dobę DNEL dla pracowników w warunkach narażenia długotrwałego przez drogi oddechowe: 260 mg/m 3 DNEL dla konsumentów w warunkach narażenia ostrego przez skórę: 8 mg/kg masy ciała/dobę DNEL dla konsumentów w warunkach narażenia ostrego przez drogi oddechowe: 50 mg/m 3 DNEL dla konsumentów w warunkach narażenia ostrego przez spożycie: 8 mg/kg masy ciała/dobę DNEL dla konsumentów w warunkach narażenia długotrwałego przez skórę: 8 mg/kg masy ciała/dobę DNEL dla konsumentów w warunkach narażenia długotrwałego przez drogi oddechowe: 50 mg/m 3 DNEL dla konsumentów w warunkach narażenia długotrwałego przez spożycie: 8 mg/kg masy ciała/dobę PNEC dla środowiska wód słodkich: 154 mg/l PNEC dla środowiska wód morskich: 15,4 mg/l PNEC sporadyczne uwolnienie: 1540 mg/l PNEC dla osadów: 570,4 mg/kg Najwyższe dopuszczalne stężenia Nazwa substancji nr CAS Normatyw Wartość Jednostka NDS 100 mg/m3 Metanol 67-56-1 NDSCh 300 mg/m3 TWA 260 mg/m3 STEL Nie ustalono mg/m3 Zalecenia dotyczące procedury monitoringu zawartości składników niebezpiecznych w powietrzu metodyka pomiarów: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2005 Nr 73, poz. 645) PN-89/Z-01001/06 Ochrona czystości powietrza. Nazwy, określenia i jednostki. Terminologia dotycząca badań jakości powietrza na stanowiskach pracy. PN-Z-04008-7:2002. Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Zasady pobierania próbek powietrza w środowisku pracy i interpretacja wyników. PN-EN-689:2002. Powietrze na stanowiskach pracy wytyczne oceny narażenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia pomiarowa. Uwaga: Gdy stężenie substancji jest ustalone i znane, doboru środków ochrony indywidualnej należy dokonywać z uwzględnieniem stężenia substancji występującego na danym środowisku pracy, czasu ekspozycji oraz czynności wykonywanych przez pracownika. W sytuacji awaryjnej, jeżeli stężenie substancji na stanowisku pracy nie jest znane, stosować środki ochrony indywidualnej o najwyższej zalecanej klasie ochrony. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe oraz zapewnić odpowiednie ich pranie, konserwację, naprawę i odkażanie. Zalecane badania wstępne i okresowe pracowników należy przeprowadzać zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydanych do celów przewidzianych w Kodeksie Pracy (Dz.U.1996 Nr 69 poz. 332 z późn. zm. Dz.U. 2001 Nr 37 poz. 451)
9/14 8.2. Kontrola narażenia w miejscu pracy 8.2.1 Stosowne techniczne środki kontroli Przy produkcji niezbędna wentylacja miejscowa wywiewna usuwająca pary z miejsc ich emisji oraz wentylacja ogólna pomieszczenia. Otwory zasysające wentylacji miejscowej przy płaszczyźnie roboczej lub poniżej. Wywiewniki wentylacji ogólnej w górnej części pomieszczenia oraz przy podłodze. Instalacje wentylacyjne muszą odpowiadać warunkom ustalonym ze względu na niebezpieczeństwo pożaru lub wybuchu. Nie używać w pobliżu źródeł wysokiej temperatury i źródeł zapłonu. W przypadku niedostatecznej wentylacji używać ochron dróg oddechowych Zapewnić prysznic i stanowisko do płukania oczu. 8.2.2. Indywidualne środki ochrony, takie jak indywidualny sprzęt ochronny a) Ochrona oczu i twarzy W warunkach produkcyjnych stosować okulary ochronne typu gogle, chroniące przed kroplami cieczy. b) Ochrona skóry Ochrona rąk W warunkach produkcyjnych stosować odzież ochronną z materiałów naturalnych (bawełna) lub włókien syntetycznych, rękawice wykonane z kauczuku nitrylowego (grubość 1,25 mm, czas przebicia 480 min) lub kauczuku butylowego (grubość 0,7 mm, czas przebicia 480 min). Ochrona pozostałej części skóry Stosować odzież ochronną, fartuchy ochronne, z materiałów powlekanych w wersji antyelektrostatycznej oraz obuwie z gumy naturalnej. c) Ochrona dróg oddechowych W przypadku odpowiedniej wentylacji nie jest wymagana. W przypadku wystąpienia dużego stężenia par produktu w powietrzu (przekroczenia dopuszczalnych normatywów) stosować maski ochronne z filtrem gazowym A (oznaczonym kolorem brązowym) i filtrem cząsteczkowym P2 (oznaczonym kolorem białym), można stosować filtry zespolone AP. Stosowane środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. (Dz. U. Nr 259, poz. 2173) oraz dyrektywy 89/686/WE (wraz z późn. zm.). Pracodawca obowiązany jest zapewnić środki ochrony odpowiednie do wykonywanych czynności oraz spełniające wszystkie wymagania jakościowe, w tym również ich konserwację i oczyszczanie. Należy zastosować procedury monitorowania stężeń niebezpiecznych komponentów w powietrzu oraz procedury kontroli czystości powietrza w miejscu pracy o ile są one dostępne i uzasadnione na danym stanowisku zgodnie z odpowiednimi Polskimi lub Europejskimi Normami z uwzględnieniem warunków panujących w miejscu narażania oraz odpowiedniej metodologii pomiaru dostosowanej do warunków pracy. Tryb, rodzaj i częstotliwość badań i pomiarów powinny spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2.02.2011 r. (Dz. U. Nr 33, poz. 166) w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. 8.2.3 Kontrola narażenia środowiska Zabezpieczyć przed wprowadzeniem do miejskiego systemu wodno-kanalizacyjnego i cieków wodnych lub gleby. Sekcja 9. Właściwości fizyczne i chemiczne 9.1. Informacje na temat podstawowych właściwości fizycznych i chemicznych Wygląd: ciecz klarowna, bez osadu i zanieczyszczeń mechanicznych, niebieska Zapach: cytrusowy, swoisty dla zastosowanych surowców ph roztworu: nie określono Gęstość w temp. 20 o C: 0,9341-0,9385 g/cm 3 Temperatura wrzenia: nie określono Temperatura topnienia: -22 o C Temperatura zapłonu: nie określono Temperatura samozapłonu: nie określono Rozpuszczalność w wodzie w temp. 20 o C: bardzo dobra bez ograniczeń Rozpuszczalność w rozpuszczalnikach: mieszalny z większością rozpuszczalników organicznych Prężność par w 20 o C: nie określono
10/14 9.2. Inne informacje Brak dostępnych danych. Sekcja 10. Stabilność i reaktywność 10.1. Reaktywność. Reaktywny w obecności niekompatybilnych materiałów i źródeł zapłonu 10.2. Stabilność chemiczna Stabilny w normalnych warunkach. Pary tworzą mieszaniny wybuchowe z powietrzem. 10.3. Możliwość występowania niebezpiecznych reakcji Kontakt z materiałami niekompatybilnymi może spowodować gwałtowne lub wybuchowe reakcje. 10.4. Warunki, których należy unikać Unikać źródeł ognia i nadmiernego ogrzewania. 10.5. Materiały niezgodne Unikać kontaktu z silnymi utleniaczami, kwasami organicznymi i mocnymi zasadami. Kontakt z tymi materiałami może spowodować gwałtowne lub wybuchowe reakcje. Może powodować korozję ołowiu, aluminium, magnezu i platyny. Możliwe niepożądane reakcje z niektórymi tworzywami sztucznymi. 10.6. Niebezpieczne produkty rozpadu. Nie ulega rozkładowi przy użyciu zgodnym z przeznaczeniem. Produkty spalania patrz sekcja 5 karty. Promienie UV mogą powodować powstanie formaldehydu. Sekcja 11. Informacje toksykologiczne 11.1 Informacje dotyczące skutków toksykologicznych Toksyczność ostra: Droga pokarmowa: LD50> 1187-2769 mg/kg masy ciała (szczur) Po naniesieniu na skórę: LD50 17100 mg/kg masy ciała ( królik) Przy wydychaniu: LD50 128200 mg/m 3 /4h (szczur) Toksyczność dawki powtarzanej: Doustnie: LOAEL podostre = 2340 mg/kg masy ciała u małp (śmiertelność 7/7 po 3 dobach ekspozycji) Wdychanie: NOAEC przewlekłe = 0,013 mg/l/powietrza u małp (7 do 29 miesięcy ekspozycji) Działanie żrące/drażniące na skórę: nie drażni (królik) Poważne uszkodzenie oczu/działanie drażniące na oczy: nie drażni (królik) Działanie uczulające na drogi oddechowe lub skórę: test na podrażnienie skóry: świnka morska wynik ujemny Działanie mutagenne na komórki rozrodcze: brak danych o produkcie Rakotwórczość: nie jest klasyfikowany jako rakotwórczy Działanie szkodliwe na rozrodczość: toksyczność genetyczna wynik ujemny NOAEC (toksyczność dla matki) = 1,3 mg/l dla szczurów NOAEC (teratogenność) = 1,3 mg/l dla szczurów NOAEC (toksyczność dla matki) = 2,39 mg/l dla małp NIAEC (działanie teratogenne) = 2,39 mg/l dla małp Negatywne dla plemników: NOAEL (doustnie) = 1000 mg/kg masy ciala/dobę Nie upośledza płodności i wydajności reprodukcyjnej u szczurów płci męskiej i żeńskiej (rodziców i pokoleń córka) narażonych na metanol. Działanie toksyczne na narządy docelowe narażenie jednorazowe: Substancja toksyczna dla organów lub układów Narażenie jednokrotne: może powodować uszkodzenie narządów Substancja toksyczna dla organów lub układów Narażenie powtarzane: nie klasyfikowane ze względu na dane, które są jednoznaczne, lecz niewystarczające do klasyfikacji
11/14 Zagrożenie spowodowane aspiracją: nie klasyfikowane ze względu na dane, które są jednoznaczne, lecz niewystarczające do klasyfikacji. Sekcja 12. Informacje ekologiczne 12.1 Toksyczność ostra Składnik Numer Dawka Wartość Jednostka CAS Metanol 67-56-1 LC50 - ryby (macrochirus Lepomis) 15400 mg/l (96h) EC50 - bezkręgowce (Daphnia magna) >10000 mg/l (48h) EC50 - glony (Subcapitala Pseudokirchnerella) 22000 mg/l (96h) Ryby EC10/LC10 lub NOEC (Latipes oryzias) 7900 mg/l 12.2 Trwałość i zdolność do rozkładu Metanol łatwo ulega biodegradacji w wodzie słodkiej w oparciu o wyniki standardowych badań, które wykazują degradację miedzy 71,5-95% po 5 i 20 dniach. W wodzie morskiej stwierdzono degradację między 69-97%. Test ewolucji CO2: biodegradacja 53,4 i 46,3% po 5 dniach w warunkach tlenowych i beztlenowych. Degradacja chemiczna: Metanol jest rozkładany w atmosferze przez fotochemiczną reakcję rodników hydroksylowych zależnych. Strata półtrwania związku macierzystego w powietrzu w dniach: 17 12.3 Zdolność do bioakumulacji Współczynnik biokoncentracji (BCF): Metanol nieznacznie bioakumuluje w rybach. Eksperymentalnie BCFs <10 gatunków ryb, w tym Cyprinus carpio i Leuciscus idus, zostały zgłoszone. Wyniki te są spodziewane, ponieważ metanol jest wysoce rozpuszczalny w wodzie i posiada niski współczynnik podziału oktanol/woda. Współczynnik podziału oktanol/woda (Po/w): logkow = -0,82 do -0,64 12.4 Mobilność w glebie Metanol jest dobrze rozpuszczalny w wodzie i ma niski potencjał adsorpcji w glebie, a więc może być bardzo mobilny w glebie. 12.5 Wyniki oceny właściwości PBT i vpvb Mieszanina nie spełnia kryteriów PBT lub vpvb zgodnie z załącznikiem XIII Rozporządzenia REACH. 12.6 Inne Szkodliwe skutki działania. Brak dostępnych danych. Sekcja 13. Postępowanie z odpadami Metody unieszkodliwiania odpadów Nie usuwać produktu razem z odpadami komunalnymi. Nie dopuszczać do zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych. Zgodnie z: - Ustawą z 27.04.2001r. Prawo ochrony środowiska. (Dz. U. z 20.06.2001 r. z późn. zm. I akty wykonawcze do niej) - Ustawą z 11.05.2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. 2001 r. Nr 63 poz. 638 z późn. zm.) - Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001 Nr 112 poz. 1206) - Ustawą z 27.04.2001r. o odpadach (Dz. U. 2001 Nr 62, poz.628 z późn. zm.)
12/14 Unieszkodliwiany jest wówczas, gdy nie może zostać w żadnej postaci zagospodarowany. Likwidacja następuje na spalania, we wskazanych przez władze ochrony środowiska miejscach lub instalacjach, w zgodności z wymogami prawa krajowego i lokalnego. Sposób likwidacji odpadów A1/A3: Na drodze spalania. Zawartość opakowania, wg: 07 01 04 inne rozpuszczalniki organiczne, roztwory z przemywania i ciecze macierzyste Opakowania, wg: rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych, rodzaju 15 01 10 opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczone Sekcja 14. Informacje dotyczące transportu Transport lądowy ADR/RID ADR prawidłowa nazwa w transporcie: UN 1993 MATERIAŁ ZAPALNY CIEKŁY, I.N.O., 3, III RID prawidłowa nazwa w transporcie: 30 UN 1993 MATERIAŁ ZAPALNY CIEKŁY, I.N.O., 3, III Numer UN (ONZ): Klasa RID/ADR/IMO: Kod klasyfikacyjny: Ilości ograniczone: Kategoria transportowa: Grupa pakowania: Numer rozpoznawczy zagrożenia: Kod ograniczeń przewozu przez tunele 1993 3 F1 5L 3 III 30 D/E Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID: Nr 3 Napis: OPAKOWANIE ZBIORCZE Zgodnie z przepisami prawnymi: Klasyfikacja towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) Ustawa z 19.08.2011r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2011 Nr 227, poz. 1367 z późn. zm.).
13/14 Sekcja 15. Informacje dotyczące przepisów prawnych 15.1. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa, zdrowia i ochrony środowiska specyficzne dla mieszaniny Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155 EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz.Urz.L 136 z 29.05.2007 z późn. zm.) Rozporządzenie Komisji (UE) nr 453/2010 z dnia 20 maja 2010 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz.Urz.L133 z dn. 31.05.2010) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dn. 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.Urz.UE L Nr 353 z 31.12.2008 z późn. zm.) Ustawa z dnia 25 lutego 2011 r. o substancjach chemicznych i ich mieszaninach (Dz.U. 2011 Nr 63 poz.322) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 czerwca 2012 r. w sprawie kategorii substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych, których opakowania wyposaża się w zamknięcia utrudniające otwarcie przez dzieci i wyczuwalne dotykiem ostrzeżenie o niebezpieczeństwie. (Dz.U.2012 Nr 0 poz.688) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie sposobu oznakowania miejsc, rurociągów oraz pojemników i zbiorników służących do przechowywania lub zawierających substancje niebezpieczne lub mieszaniny niebezpieczne. (Dz.U.2012 Nr 0 poz.601) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i mieszanin niebezpiecznych oraz niektórych mieszanin. (Dz.U.2012 Nr 0 poz. 445) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji chemicznych i ich mieszanin (Dz.U.2012 Nr 0 poz. 1018). Ustawa z 19.08.2011r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2011 Nr 227, poz. 1367 z późn. zm.). Klasyfikacja towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) Ustawą z 27.04.2001r. Prawo ochrony środowiska. (Dz. U. z 20.06.2001 r. z późn. zm. I akty wykonawcze do niej) Ustawą z 11.05.2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. 2001 r. Nr 63 poz. 638 z późn. zm.) Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 27.09.2001r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. 2001 Nr 112 poz. 1206) Ustawą z 27.04.2001r. o odpadach (Dz. U. 2001 Nr 62, poz.628 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2002 Nr 217, poz. 1833 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. 2011 Nr 33 poz.166) 15.2. Ocena bezpieczeństwa chemicznego. Dostawca nie przeprowadził oceny bezpieczeństwa chemicznego mieszaniny. Sekcja 16. Inne informacje Informacje zamieszczone w karcie charakterystyki mają na celu opisanie produktu jedynie z punktu wymagań bezpieczeństwa. Użytkownik jest odpowiedzialny za stworzenie warunków bezpiecznego używania produktu i to on bierze na siebie odpowiedzialność za skutki wynikające z niewłaściwego stosowania niniejszego produktu. Brzmienie zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia wymienionych w punktach 2 i 3 karty: T Toksyczny F Wysoce łatwopalny
14/14 R11 R23/24/25 R39/23/24/25 Produkt wysoce łatwopalny Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu Działa toksycznie przez drogi oddechowe, w kontakcie ze skórą i po połknięciu; zagraża powstaniem bardzo poważnych nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia FlamLiq2 Substancje ciekłe łatwopalne klasa zagrożenia 2 AcuteTox3 Toksyczność ostra klasa zagrożenia 3 STOT SE1 Toksyczne działanie na narządy krytyczne przy narażeniu jednorazowym- klasa zagrożenia 1 H225 H301 H311 H331 H370 P102 P233 P405 P280 P302+P352 P270 P301+P310 P304+P340 Wysoce łatwopalna ciecz i pary. Działa toksycznie po połknięciu. Działa toksycznie w kontakcie ze skórą. Działa toksycznie w następstwie wdychania. Powoduje uszkodzenie narządów Chronić przed dziećmi. Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty Przechowywać pod zamknięciem. Stosować rękawice ochronne/odzież ochronną/ochronę oczu/ochronę twarzy W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ NA SKÓRĘ: Umyć dużą ilością wody z mydłem Nie jeść, nie pić ani nie palić podczas używania produktu W PRZYPADKU POŁKNIĘCIA: Natychmiast skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub lekarzem W PRZYPADKU DOSTANIA SIĘ DO DRÓG ODDECHOWYCH: Wyprowadzić lub wynieść poszkodowanego na świeże powietrze i zapewnić warunki do odpoczynku w pozycji umożliwiającej swobodne oddychanie P103 Przed użyciem przeczytać etykietę P210 Przechowywać z dala od źródeł ciepła/iskrzenia/otwartego ognia/ gorących powierzchni palenie wzbronione. P260 Nie wdychać pyłu/dymu/gazu/mgły/par/rozpylonej cieczy P311 Skontaktować się z OŚRODKIEM ZATRUĆ lub lekarzem S1/2 Przechowywać pod zamknięciem i chronić przed dziećmi S7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty S16 Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu nie palić tytoniu S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i odpowiednie rękawice ochronne S45 W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza jeżeli to możliwe, pokaż etykietę DNEL PNEC CI50/CE50 CL50 Poziom nie powodujący zmian dla zdrowia ludzkiego Stężenie, które nie powoduje działania szkodliwego Stężenie substancji w miligramach na litr powodujące określony efekt zahamowania wzrostu u 50% badanej populacji Stężenie substancji w wdychanym powietrzu w miligramach lub gramach na metr sześcienny wdychanego powietrza, powodująca śmierć 50% danej populacji w określonym czasie DL50 Dawka substancji w miligramach na kilogram masy ciała potrzebna do uśmiercenia 50% danej populacji Informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki opracowano na podstawie aktualnego stanu naszej wiedzy. Opisują one wyrób z punktu widzenia wymogów ochrony zdrowia i środowiska naturalnego oraz bezpiecznych zasad postępowania. Nie powinny być one jednak interpretowane jako gwarancja specyficznych własności wyrobu.