Projekt z dnia 18 maja 2016 r. Zatwierdzony przez... UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W GNIEWIE z dnia 25 maja 2016 r. w sprawie: ustanowienia pomnika przyrody. Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 i art. 40 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 446, z późn. zm.) i art. 44 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, z późn. zm.), uchwala się, co następuje: 1. 1. Ustanawia się pomnikiem przyrody grupę dwóch drzew z gatunku cis pospolity Taxus baccata L., rosnących na terenie dawnego zespołu dworsko-parkowego na działce gminnej nr 102/1, arkusz mapy 1, obręb Kolonia Ostrowicka, gmina Gniew. 2. Wymiary pomnika przyrody, o którym mowa w ust. 1: 1) Drzewo nr 1 obwód pnia mierzony na wysokości 1,3 m od ziemi 145 cm, wysokość 6 m. 2) Drzewo nr 2 drzewo o 3 pniach rozwidlających się poniżej 1,3 m nad ziemia o obwodach pni wynoszących 87 cm, 83 cm i 79 cm, wysokość 7m. 3. Współrzędne geograficzne pomnika przyrody: 1) Cis pospolity Taxus baccata L. nr 1 (rosnący bardziej na północ): N 53 43 30,92 / E 18 43 38,81 2) Cis pospolity Taxus baccata L. nr 2 (rosnący bardziej na południe): N 53 43 30,31 / E 18 43 38,45 4. Mapę przedstawiającą położenie pomnika przyrody, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 1 do uchwały. 2. Ustanowienie pomnika przyrody, o którym mowa w 1 ma na celu ochronę tworów przyrody ożywionej, charakteryzujących się wyjątkowymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi, a także szczególnymi cechami osobniczymi, takimi jak rozmiar i wiek. W stosunku do pomnika przyrody, o którym mowa w 1, w ramach czynnej ochrony, ustala się: 3. 1) obszar o promieniu niemniejszym niż 5 m od zewnętrznej krawędzi pnia drzewa, w którym obowiązują zakazy wymienione w 4; 2) obowiązek stałego monitoringu stanu zdrowotnego pomnika przyrody oraz wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych i zabezpieczających; 3) wykonywanie działań w celu utrzymania stanu właściwego pomnika przyrody i realizacji celów ochrony; 4) obowiązek stałego monitoringu oznakowania pomnika przyrody i uzupełniania jego braków. W stosunku do pomnika przyrody, o którym mowa w 1, wprowadza się następujące zakazy: 4. 1) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru;
2) wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych; 3) uszkadzania i zanieczyszczania gleby; 4) dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; 5) wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych; 6) zmiany sposobu użytkowania ziemi; 7) umieszczania tablic reklamowych. Zakazy, o których mowa w 4, nie dotyczą: 5. 1) prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody; 2) realizacji inwestycji celu publicznego w przypadku braku rozwiązań alternatywnych, po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody; 3) zadań z zakresu obronności kraju w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa; 4) likwidowania nagłych zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego i prowadzenia akcji ratowniczych. 6. W stosunku do pomnika przyrody, o którym mowa w 1, w ramach ochrony czynnej, ustala się możliwość: 1) wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych i zabezpieczających koronę; 2) zabezpieczania ubytków i ran powierzchniowych pnia. Nadzór nad pomnikiem przyrody sprawuje Burmistrz Miasta i Gminy Gniew. 7. 8. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Miasta i Gminy Gniew. 9. Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Pomorskiego. Id: 5A9FF4DE-BAAC-4BD1-A97A-AD30A614E9C5. Projekt Strona 2
Załącznik do Uchwały Nr... RADY MIEJSKIEJ W GNIEWIE z dnia 25 maja 2016 r. Drzewo Nr 1 Drzewo Nr 2 LEGENDA: Grupa drzew cis pospolity (2 szt.) - Pomnik Przyrody Działki ewidencyjne
Uzasadnienie Zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. 2015, poz. 1651 z późn. zm.) pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. W dniu 14.08.2015 r. do tut. Urzędu Miasta i Gminy Gniew wpłynął wniosek p. Elżbiety Karzyńskiej z prośbą o uzupełnienie gminnego rejestru pomników przyrody o dwa cisy rosnące przy dawnym zespole dworskim należącym uprzednio do założycieli wsi Ostrowite, a obecnie stanowiącym własność gminy Gniew. Na tę okoliczność została opracowana przez specjalistę dendrologa opinia dotycząca stanu zdrowotnego oraz określająca parametry przedmiotowych drzew. Wykonano także niezbędne zabiegi pielęgnacyjne i konserwacyjne, polegające na wykonaniu cięć pielęgnacyjno-sanitarnych, usunięciu posuszu, oczyszczeniu w bezpośrednim sąsiedztwie drzewa, oczyszczenie i zabezpieczenie środkiem dezynfekującym miejsc powstałych po usunięciu wadliwych gałęzi i konarów. W wyniku przeprowadzonej opinii dendrologicznej mając na względzie zapisy zawarte w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651) dendrolog uznał, że analizowane rośliny można zaliczyć do drzew, a nie do krzewów. Za tego typu wnioskami przemawia, że rośliny mają wyodrębniony pień lub niewielką ilość pni (maksymalnie 3 pnie) i czytelnie ukształtowaną koronę. Drzewo nr 1 obwód pnia mierzony na wysokości 1,3m od ziemi 145 cm, wysokość 6 m. Stan zdrowotny drzewa bardzo dobry, bez oznak chorobotwórczych na pniu i gałęziach, kondycja rośliny dobra, bez oznak zamierania pędów i tworzenia posuszu strukturalnego. Korona symetryczna, prawidłowo rozwinięta. Drzewo nr 2 drzewo o 3 pniach rozwidlających się poniżej 1,3 m nad ziemia o obwodach pni wynoszących 87 cm, 83 cm i 79 cm, wysokość 7m. Korona asymetryczna, pochylona w kierunku wschodnim, cecha naturalna drzewo rozwinęło koronę odsuwając się od koron sąsiednich (dużych) drzew. Stan zdrowotny drzewa bardzo dobry, bez oznak chorobotwórczych na pniach i gałęziach, kondycja rośliny dobra, bez oznak zamierania pędów i tworzenia posuszu strukturalnego. Cisy rosną na terenie zabytkowego zespołu dworsko-parkowego z początku XIX w. (w literaturze można natrafić na wzmianki o początkach budowy dworu przypadających na lata końcówki XVIII w.). Drzewa rosną w układzie komponowanym, po obu stronach traktu / drogi rozcinającej (w układzie widokowym) park i prowadzącej od wschodu do budynku dworu. W opinii dendrologicznej stwierdzono, że mając na względzie regularny charakter występowania roślin, a także biorąc pod uwagę, że analizowane cisy są jedynymi jakie występują na analizowanym obszarze należy przyjąć, że mamy do czynienia z roślinami posadzonymi, a nie będącymi drzewami rosnącymi w sposób naturalnej sukcesji i następnie wcielonymi w zakładane założenie parkowe. Z bardzo dużą dozą prawdopodobieństwa należy uznać, że ze względu na reprezentacyjny charakter dworu i założenia parkowego w pierwotnych nasadzanych zostały posadzone sadzonki kilkunastoletnie / kilkudziesięcioletnie, co pozwala wnioskować, że cisy obecnie osiągnęły wiek w granicach 210-230 lat. Analizowane drzewa stanowią bardzo cenny składnik dendroflory założenia dworskoparkowego z początku XIX wieku. Dbałość o zachowanie drzew wiekowych, rosnących na obszarach ruderalnych w tym i na terenie parków przy zabytkowych obiektach, położonych na terenach wiejskich jest bardzo ważnym ogniwem ochrony krajobrazu kulturowego i bioróżnorodności przyrodniczej. Cisy na naturalnych stanowiskach od przeszło 500 lat są objęte ochroną prawną, a od 1946 roku nieprzerwalnie na przestrzenie lat są otoczone opieką zarówno o charakterze ochrony ścisłej jak i częściowej. Drzewa te preferują siedliska ocienione, najczęściej rosną jako domieszka w podszycie lasów liściastych obszar występowania ocenianych cisów mieści się w samy centrum wymagań siedliskowych dopasowanych do gatunku. Objęcie cisów ochroną prawną ustanowienie drzew Pomnikami Przyrody należy uznać za bardzo dobrą i niezmiernie pożyteczną inicjatywę. Drzewa cechują się ponadprzeciętnymi walorami przyrodniczymi (wielkość roślin) i historycznymi (lokalizacja oraz wiek drzew). Dbałość o ochronę drzew dużych i starych (jak dla gatunku) zasługuje na szczególne uznanie, zwłaszcza w kontekście ochrony szeroko rozumianej przyrody i dbałości o zachowanie krajobrazu kulturowego.
Specjalista dendrolog pozytywnie zarekomendował analizowane drzewa do ustanowienia na nich formę ochrony przyrody Pomniki Przyrody. Realizacja przedmiotu uchwały pociąga za sobą skutki finansowe dla budżetu miasta i gminy Gniew. Na koszty te składa się m. in. oznakowanie pomnika przyrody i koszty związane z prowadzonymi w ramach czynnej ochrony zabiegami pielęgnacyjnymi, ewentualnie ekspertyzami dendrologicznymi wykonywanymi w zależności od potrzeb. Stosownie do art. 44 ust. 1 i 3a wyżej cytowanej ustawy o ochronie przyrody, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Gdańsku pismem z dnia 07.04.2016 r. Znak: RDOŚ-Gd-PNII.623.4.2016.EK.1 uzgodnił pozytywnie projekt uchwały w sprawie ustanowienia pomnika przyrody grupy dwóch drzew gatunku cis pospolity. Mając na uwadze powyższe, zasadne jest przyjęcie niniejszej uchwały. Opracował: Referat Gospodarki Przestrzennej i Środowiska Uzgodniono: Zatwierdził: Id: 5A9FF4DE-BAAC-4BD1-A97A-AD30A614E9C5. Projekt Strona 2