Ostrowa Wielkopolskiego

Podobne dokumenty
Rodzaj wyborów Kadencja/czas Zasady Informacje dodatkowe

20 lecie samorządu 20 lecie wyborów lokalnych w Chojnicach

WYBORY, PRAWO WYBORCZE, SYSTEMY WYBORCZE W PAŃSTWACH GRUPY WYSZEHRADZKIEJ

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE z dnia 24 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE z dnia 24 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU. z dnia 15 listopada 2006 r.

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE z dnia 22 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

Rozdział 1. Dane ogólne

USTAWA z dnia 5 stycznia 2011 r. Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy 1)

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

WYCIĄG DLA MIASTA STOCZEK ŁUKOWSKI Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE z dnia 22 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w KIELCACH I z dnia 22 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W OLSZTYNIE

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w KIELCACH I z dnia 22 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KIELCACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

23 stycznia Pierwsze czytanie ustawy o powiatach. Projekt zostaje skierowany do prac w komisji.

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W ZIELONEJ GÓRZE z dnia 22 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubuskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

Luboń zbiorcze wyniki wyborów - Burmistrz - Rada Miasta - Rada Powiatu - Sejmik Województwa

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

Rozdział 1. Dane ogólne

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w BYDGOSZCZY z dnia 22 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

WYBORY DO RADY GMINY W GMINIE DO 20 TYS. MIESZKAŃCÓW PROTOKÓŁ Z WYBORÓW

WYBORY DO RADY GMINY W GMINIE DO 20 TYS. MIESZKAŃCÓW PROTOKÓŁ Z WYBORÓW

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

c) do 19 rad miast w miastach na prawach powiatu;

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 29 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 26 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie niektórych innych ustaw.

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

WYCIĄG OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w Lublinie z dnia 21 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

1 WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KATOWICACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa śląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W KIELCACH z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

Kodyfikacja prawa samorządu terytorialnego. Sławomir Brodziński

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE z dnia 24 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w Lublinie z dnia 21 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

WYCIĄG OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w Lublinie z dnia 21 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

3) 33 radnych Sejmiku Województwa Pomorskiego. 3. Wybrano łącznie 2366 radnych, z czego: 2) 332 radnych rad powiatów;

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W BYDGOSZCZY I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa kujawsko-pomorskie

WYBORY DO RADY POWIATU ZESTAWIENIE WYNIKÓW GŁOSOWANIA I PODZIAŁU MANDATÓW W OKRĘGU WYBORCZYM

UCHWAŁA KRAJOWEJ KONWENCJI SLD z dnia 14 grudnia 2013 r. w sprawie zmiany Statutu SLD

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

W 1990 roku przywrócono w Polsce samorząd terytorialny

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W WARSZAWIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa mazowieckiego

Druk nr 3586 Warszawa, 15 listopada 2010 r.

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

Wyniki wyborów w okręgach Okręg wyborczy nr 5 obejmujący 5 mandatów: 1) wybory odbyły się;

[WYCIĄG] Część I Dane zbiorcze. Rozdział 1. Dane ogólne

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W OPOLU I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa opolskiego [WYCIĄG]

WYBORY DO RADY GMINY W GMINIE DO 20 TYS. MIESZKAŃCÓW PROTOKÓŁ Z WYBORÓW

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W ŁODZI I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa łódzkiego [WYCIĄG]

Rozdział 1. Dane ogólne

SAMORZĄDOWE PRAWO WYBORCZE

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W RZESZOWIE I z dnia 23 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa podkarpackiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W LUBLINIE I z dnia 25 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego [WYCIĄG]

Protokół Nr I/2014. Do punktu pierwszego porządku obrad

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO WE WROCŁAWIU z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa dolnośląskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO w Lublinie z dnia 21 listopada 2014 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa lubelskiego

WYCIĄG Z OBWIESZCZENIA KOMISARZA WYBORCZEGO W POZNANIU z dnia 23 listopada 2010 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa wielkopolskiego

OBWIESZCZENIE KOMISARZA WYBORCZEGO W KIELCACH I z dnia 24 października 2018 r. o wynikach wyborów do rad na obszarze województwa świętokrzyskiego

P R O T O K Ó Ł Nr I/ 2010

Transkrypt:

SAMORZĄD Ostrowa Wielkopolskiego SŁOWNIK BIOGRAFICZNY 1990-2015

SAMORZĄD Ostrowa Wielkopolskiego

W dwudziestą piątą rocznicę pierwszych wolnych wyborów samorządowych 27 maja 2015

SAMORZĄD Ostrowa Wielkopolskiego SŁOWNIK BIOGRAFICZNY 1990-2015 pod redakcją Anety Franc Ostrów Wielkopolski 2015

Samorząd Ostrowa Wielkopolskiego. Słownik biograficzny 1990 2015 pod red. Anety Franc Copyright Aneta Franc, 2015 Copyright Biblioteka Publiczna im. Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim, 2015 Komitet redakcyjny Ewa Matecka (przewodnicząca) Włodzimierz Grabowski Andrzej Leraczyk Maria Szulc Zdjęcia Archiwum Biura Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego Foto Studio Malik zbiory prywatne Korekta i redakcja językowa Małgorzata Juda-Mieloch Projekt typograficzny, łamanie, projekt okładki Tomasz Mieloch (Republika Ostrowska) Wydawca Biblioteka Publiczna im. Stefana Rowińskiego w Ostrowie Wielkopolskim ul. Wolności 2, 63-400 Ostrów Wielkopolski Nakład 300 egzemplarzy ISBN 978-83-61530-76-3

SPIS TREŚCI ~ 6 ~ Wstęp Prezydent Miasta Ostrowa Wielkopolskiego i Przewodniczącego Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego ~ 9 ~ Od redakcji ~ 11 ~ Wybory władz miasta Ostrowa Wielkopolskiego (1990 2015) ~ 39 ~ Słownik biograficzny 5

Szanowni Państwo, 25. rocznica reaktywacji samorządu terytorialnego to doskonała okazja zarówno do podsumowań, jak i refleksji nad minionym ćwierćwieczem w życiu każdej społeczności lokalnej. Odrodzona samorządność jest bowiem jednym z największych osiągnięć przemian ustrojowych zapoczątkowanych w 1989 roku. Z dzisiejszej perspektywy ogromne wrażenie wywiera fakt, iż między pracami nad ustawą o samorządzie terytorialnym uchwaloną 8 marca 1990 roku a pierwszymi demokratycznymi wyborami do rad gmin z 27 maja tegoż samego roku minął niezwykle krótki czas. To imponujące i szybkie tempo jest doskonałym przykładem tego, jak wiele wysiłku i zaangażowania w pracę na rzecz polskiej reformy samorządowej wnieśli jej twórcy. Nie bez znaczenia jest przy tym fakt, że podwaliny dzisiejszej samorządności zaczęto tworzyć już w latach 80. w korelacji z wolnościowymi dążeniami NSZZ Solidarność. Wówczas jednak mało kto zdawał sobie sprawę z tego, że iluzoryczne jak na ówczesne czasy marzenie o samorządności może się spełnić, i to w tak nieodległym czasie. 6

Tym większe wyrazy uznania należą się dzisiaj twórcom reformy samorządowej, którzy mieli cechy wizjonerów potrafiących trafnie przewidzieć głęboki sens podejmowanych zawczasu działań. Wielka szkoda, że nie wszyscy z nich doczekali pięknego jubileuszu 25-lecia. Swoją szczególną pamięcią obejmujemy więc zmarłych nie tak dawno prof. Jerzego Regulskiego oraz prof. Michała Kuleszę, doceniając ich wielkie zaangażowanie w budowę dzieła, które od 25 lat nieprzerwanie służy Polakom. To właśnie społeczeństwu dano możliwość wybierania i bycia wybieranym oraz sposobność wpływu na to, w jaki sposób są prowadzone sprawy ich gminy, powiatu czy województwa. Samorząd terytorialny jest dziś niekwestionowanym sukcesem wolnej i demokratycznej III RP. Otrzymane kompetencje oraz fundusze służące realizacji wielu zadań publicznych, a także możliwość samodzielnego podejmowania decyzji o sposobie zaspokajania zbiorowych potrzeb mieszkańców zaowocowały wieloma prorozwojowymi inwestycjami i polepszeniem jakości życia w naszych Małych Ojczyznach. Myśląc o naszej Małej Ojczyźnie, wyrażamy swój szacunek i uznanie wobec tych wszystkich, którzy w Ostrowie Wielkopolskim przed laty rozpoczęli funkcjonowanie demokracji lokalnej. Naszą wdzięczność kierujemy szczególnie wobec radnych i Zarządu Miasta I kadencji, a także wobec ich następców, którzy swoją aktywnością przyczynili się do wszelkich działań służących rozwojowi miasta Ostrowa Wielkopolskiego. Zapraszamy Państwa do lektury pamiątkowej publikacji prezentującej biogramy osób, które z woli wyborców na przestrzeni minionych 25 lat pełniły lub nadal pełnią funkcje we władzach samorządowych miasta Ostrowa Wielkopolskiego. Przewodniczący Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego Prezydent Miasta Ostrowa Wielkopolskiego Jarosław Lisiecki Beata Klimek Ostrów Wielkopolski, 27 maja 2015 roku 7

OD REDAKCJI Prezentowana publikacja zawiera biogramy przedstawicieli władz miasta Ostrowa Wielkopolskiego z lat 1990 2015. Przedstawia najważniejsze fakty z życia i działalności 136 osób, którym powierzono prowadzenie spraw miasta: radnych, prezydentów, zastępców prezydenta, sekretarzy i skarbników. Biogramy zostały opracowane na podstawie wypełnionych ankiet oraz powszechnie dostępnych materiałów. Uwzględniono następujące informacje: imiona i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, rodzaj wykształcenia, działalność zawodową i społeczną, przynależność partyjną oraz szczególne zasługi i priorytety w zakresie działalności na rzecz społeczności lokalnej. Publikacja stanowi jednocześnie kontynuację książki wydanej w 2010 roku na 20-lecie pierwszych wolnych wyborów samorządowych Ostrów Wielkopolski. Zarys dziejów samorządu miasta. Przedstawione wówczas informacje biograficzne zostały uzupełnione i zaktualizowane na potrzeby bieżącego wydania. Nie wszystkie biogramy są jednorodne, podawanie informacji w ankiecie nie miało bowiem charakteru obligatoryjnego. Siedem osób z grona ostrowskich samorządowców niestety już nie żyje. Wielu zaprzestało działalności społecznej i zawodowej. Część nadal jest aktywna mimo upływu lat. Są wreszcie tacy, którzy stoją dopiero u progu działalności samorządowej. Prezentacja biogramów została poprzedzona wstępnym rozdziałem charakteryzującym podstawy prawne przeprowadzania wyborów samorządowych oraz krótki zarys historii wyborów władz miasta Ostrowa Wielkopolskiego w latach 1990 2015. Zamieszczono również wykazy radnych poszczególnych kadencji, co stanowi pewne usystematyzowanie informacji zawartych w biogramach. Dla współczesnych mieszkańców miasta publikacja ta będzie z pewnością okazją do spojrzenia na swoich przedstawicieli poprzez pryzmat faktów z ich życia i działalności. Dla przyszłych pokoleń może będzie pamiątką i obrazem historii miasta z czasów pierwszych dziesięcioleci odrodzonej samorządności. 9

WYBORY WŁADZ MIASTA OSTROWA WIELKOPOLSKIEGO (1990 2015) Podstawa prawna PRZYNALEŻNOŚĆ ADMINISTRACYJNA W czasie pierwszych wolnych wyborów samorządowych w powojennej Polsce, 27 maja 1990, Ostrów Wielkopolski przynależał administracyjnie do gminy miejskiej Ostrów Wielkopolski oraz do województwa kaliskiego. Obowiązywał wówczas podział kraju na gminy i województwa wprowadzony 1 czerwca 1975 roku na mocy Ustawy z 28 maja 1975 o dwustopniowym podziale administracyjnym państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. Utworzono wtedy 49 województw, likwidując pośredni szczebel administracyjny, czyli powiaty. Ustrój ten uległ zmianie na skutek Ustawy z 24 lipca 1998 o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, która weszła w życie 1 stycznia 1999 roku. Oprócz województw i gmin przywrócono także zlikwidowane w 1975 roku powiaty. Liczbę województw zmniejszono z 49 do 16. Ostrów Wielkopolski znalazł się w granicach województwa wielkopolskiego, powiatu ostrowskiego i gminy miejskiej Ostrów Wielkopolski. Podział terytorialny kraju wprowadzony w 1999 obowiązuje do dzisiaj i jest podstawą organizacji wyborów samorządowych. REFORMY SAMORZĄDOWE Na mocy Ustawy o samorządzie terytorialnym z 8 marca 1990 reaktywowano ustrój samorządowy w Polsce. Ustawa ta obowiązuje od 1 stycznia 1999 pod zmienioną nazwą Ustawa o samorządzie gminnym. W 1990 utworzono samorząd terytorialny tylko na szczeblu gminy. Na poziomie województwa nadal władzę sprawował wojewoda jako nadzorujący działalność samorządu terytorialnego organ władzy rządowej w terenie. Organami władzy na szczeblu gminy w latach 1990 2002 roku były: rada gminy organ uchwałodawczy oraz zarząd gminy organ wykonawczy. Zarząd gminy, w świetle Ustawy o samorządzie terytorialnym, składał się z wójta, burmistrza albo prezydenta oraz ich zastępców i członków zarządu. Wszyscy byli wybierani przez radę gminy. Prawo wyboru prezydenta dotyczyło miast liczących 11

powyżej 100 000 mieszkańców, a także mniejszych, w których wcześniej rządził prezydent. Do drugiej grupy należał Ostrów Wielkopolski liczący w 1990 co prawda niespełna 74 tysięcy mieszkańców, lecz posiadający od 1975 urząd prezydenta miasta. Na mocy Ustawy z dnia 20 czerwca 2002 o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta zlikwidowano zarząd miasta. W Ostrowie Wielkopolski organem wykonawczym jest prezydent, który w drodze zarządzenia powołuje oraz odwołuje zarówno swoich zastępców, jak też sekretarza i skarbnika, sprawując nadzór nad ich działalnością. Od liczby mieszkańców jest uzależniona także liczba radnych. Gminy od 60 do 80 tysięcy, do których zalicza się Ostrów Wielkopolski, miały do 2002 roku prawo wyboru 36 radnych. W 2002 roku zmniejszono liczbę radnych w zależności do liczby mieszkańców. Dla Ostrowa było to 23 radnych. Kadencja władz samorządowych trwa cztery lata. Ostatnie z wyborów samorządowych w Polsce odbyły się 16 listopada 2014, rozpoczynając VII kadencję rady na szczeblu gminy oraz V kadencję rady na szczeblu powiatu i sejmiku województwa. ORDYNACJA WYBORCZA Ordynacja wyborcza określa zasady i tryb przeprowadzania wyborów, zgłaszania kandydatów oraz warunki ważności tych wyborów. W Polsce przepisy prawa wyborczego zawarte są obecnie w Kodeksie wyborczym zatwierdzonym ustawą z 5 stycznia 2011 roku. Reguluje on kwestie prawne związane z wyborami prezydenckimi, wyborami parlamentarnymi, wyborami samorządowymi i wyborami do Parlamentu Europejskiego. Kodeks wyborczy stanowi jednocześnie połączenie odrębnych aktów prawnych regulujących prawo wyborcze: Ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 Ordynacja wyborcza do Sejmu RP i do Senatu RP; Ustawy z dnia 27 września 1990 o wyborze Prezydenta RP; Ustawy z dnia 16 lipca 1998 Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw; Ustawy z dnia 20 czerwca 2002 o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza, prezydenta miasta; Ustawa z dnia 23 stycznia 2004 Ordynacja wyborcza do Parlamentu Europejskiego. Na przestrzeni ostatnich dwudziestu pięciu lat kilkakrotnie zmieniano zasady ordynacji wyborczej. W wyborach samorządowych 2014 roku ważną zmianą prawa wyborczego z punktu widzenia Ostrowa Wielkopolskiego był nowy podział na okręgi wyborcze i tym samym zmiany sposobu przeliczania głosów. W wyborach do rad gmin w gminach niebędących miastami na prawach powiatu, do których zalicza się Ostrów Wielkopolski, od wyborów w 2014 stosowana jest bowiem jednomandatowa ordynacja większościowa. Wcześniej obowiązywała proporcjonalna ordynacja otwartych list partyjnych. Na skutek tych zmian Ostrów Wielkopolski został podzielony na 23 jednomandatowe okręgi wyborcze. Wcześniej miasto było podzielone na trzy okręgi. 12

Wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych skutkuje również koniecznością przeprowadzenia wyborów uzupełniających w celu dopełnienia składu rady miejskiej. Wcześniej w przypadku wygaśnięcia mandatu radnego uzupełniano skład rady z listy, z której kandydował radny pozbawiony mandatu. Od czasu wejścia wspomnianej ustawy z 20 czerwca 2002 prezydentem miasta zostaje wybrany kandydat, który w głosowaniu otrzymał więcej niż połowę ważnie oddanych głosów. W przypadku gdy żaden z kandydatów nie otrzyma takiej liczby głosów, czternastego dnia po pierwszym głosowaniu przeprowadza się ponowne głosowanie. Wyniki wyborów I kadencja Rady Miejskiej (1990 1994) WYBORY DO RADY MIEJSKIEJ Pierwsze wolne wybory samorządowe w powojennej Polsce odbyły się 27 maja 1990 roku. W Ostrowie Wielkopolskim zarejestrowano 117 kandydatów do rady miejskiej z następujących ugrupowań: Komitet Wyborczy Solidarność, Społeczny Komitet Wyborczy oraz Komitet Wyborczy Ojczyzna i Demokracja. W dwóch okręgach listy wystawił Ostrowski Klub Katolików i Unia Chrześcijańsko-Społeczna. Frekwencja wyborcza wyniosła w Ostrowie Wielkopolskim 46,5%. Zwycięstwo odniósł Komitet Wyborczy Solidarność 26 mandatów na 36 miejsc w radzie, Społeczny Komitet Wyborczy otrzymał 5 mandatów, Komitet Wyborczy Ojczyzna i Demokracja 3, Unia Chrześcijańsko-Społeczna 1, Ostrowski Klub Katolików 1. Skład osobowy Rady Miejskiej I kadencji (1990 1994) przedstawiał się następująco: 1. Witold Banach, Komitet Obywatelski Solidarność, 2. Marek Czemplik, Komitet Obywatelski Solidarność, 13

3. Andrzej Dera, Komitet Obywatelski Solidarność, 4. Marek Fułek, Komitet Obywatelski Solidarność, 5. Bogdan Gibasiewicz, Komitet Obywatelski Solidarność, 6. Jan Grześkowiak, Komitet Obywatelski Solidarność. Radny w 1992 zrzekł się mandatu radnego. 21 grudnia 1992 ślubowanie złożył Andrzej Grzesiak. 7. Zenon Kalina, Komitet Wyborczy Ojczyzna i Demokracja, 8. Aleksandra Kierstein, Komitet Obywatelski Solidarność, 9. Józef Kondal, Unia Chrześcijańsko-Społeczna, 10. Zofia Kostrzewska, Komitet Obywatelski Solidarność, 11. Franciszek Lisiecki, Społeczny Komitet Wyborczy, 12. Marian Łakomy, Komitet Obywatelski Solidarność, 13. Antoni Majka, Komitet Obywatelski Solidarność, 14. Ewa Matecka, Komitet Obywatelski Solidarność, 15. Zbigniew Marciniak, Komitet Obywatelski Solidarność, 16. Edmund Michalak, Komitet Wyborczy Ojczyzna i Demokracja. Zmarł 12 października 1993 w Ostrowie Wielkopolskim. 5 listopada 1993 ślubowanie złożył Andrzej Krysiak. 17. Henryk Mikołajczyk, Społeczny Komitet Wyborczy, 18. Małgorzata Myszkowska, Komitet Obywatelski Solidarność, 19. Lech Paterek, Komitet Obywatelski Solidarność, 20. Andrzej Pawłowski, Komitet Obywatelski Solidarność, 21. Jerzy Psikus, Komitet Obywatelski Solidarność, 22. Paweł Rajski, Komitet Obywatelski Solidarność, 14

23. Marian Rak, Komitet Obywatelski Solidarność, 24. Andrzej Rogalka, Społeczny Komitet Wyborczy, 25. Jerzy Rudowicz, Komitet Obywatelski Solidarność, 26. Ewaryst Ruf, Komitet Obywatelski Solidarność, 27. Henryk Siciński, Ostrowski Klub Katolików, 28. Paweł Stańczak, Komitet Obywatelski Solidarność, 29. Tadeusz Stawik, Komitet Obywatelski Solidarność, 30. Jan Stempniewicz, Komitet Obywatelski Solidarność, 31. Barbara Sukiennicka, Komitet Obywatelski Solidarność, 32. Zbigniew Szcześniak, Komitet Wyborczy Ojczyzna i Demokracja, 33. Aleksandra Sztukowska, Społeczny Komitet Wyborczy, 34. Zdzisław Szyszka, Społeczny Komitet Wyborczy, 35. Zbigniew Urbaniak, Komitet Obywatelski Solidarność, 36. Paweł Urbański, Komitet Obywatelski Solidarność. Ze względu na znaczną przewagę liczebną radnych z Komitetu Obywatelskiego Solidarność nie było konieczności zawiązywania koalicji rządzącej. Działacze Solidarności objęli ważniejsze funkcje w radzie miejskiej. Na pierwszej sesji Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego 2 czerwca 1990 wybrano przewodniczącego rady, którym został Marek Czemplik, otrzymując 33 głosy na 34 głosujących; nie miał kontrkandydata. Wybrano też delegatów do sejmiku samorządowego, wszystkich z Komitetu Obywatelskiego Solidarność : Andrzeja Derę, Bogdana Gibasiewicza i Zbigniewa Urbaniaka. Wiceprzewodniczącego Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego wybrano na III sesji Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego 28 czerwca 1990. Został nim Andrzej Pawłowski, który pełnił tę funkcję do 10 grudnia 1991 roku. Zrezygnował z powodu wyboru na posła na Sejm RP, a 1 stycznia 1992 wiceprzewodniczącą rady wybrano Aleksandrę Kierstein. 15

Rada Miejska Ostrowa Wielkopolskiego I kadencji (1990 1994) wraz z prezydentami WYBORY ZARZĄDU MIASTA Prezydenta miasta wybrano 9 czerwca 1990 na drugiej sesji rady. Najpierw odbyły się prawybory w Komitecie Obywatelskim Solidarność, który brał pod uwagę trzech kandydatów: senatora Jerzego Pietrzaka, Andrzeja Pawłowskiego i Mirosława Kruszyńskiego. Jerzy Pietrzak wycofał swoją kandydaturę. Z Andrzejem Pawłowskim wygrał minimalnie Mirosław Kruszyński, uzyskując 50% poparcia plus jeden głos. Drugi kandydat na prezydenta miasta został zgłoszony z ramienia Ostrowskiego Klubu Katolików. Był nim Tomasz Koper, 31-letni magister ekonomii, dyrektor Spółki Ubezpieczeniowej Westa w Ostrowie Wielkopolskim. Zgłoszono również kandydaturę Jerzego Świątka, dotychczasowego prezydenta miasta, jednakże nie wyraził on zgody na kandydowanie. Kandydaci na prezydenta miasta przedstawili swoje programy. Tomasz Koper za ważne problemy miasta uznał rozwiązanie sprawy braku środków na inwestycje oraz poprawę stanu kanalizacji i wody w mieście. Kandydat Mirosław Kruszyński widział przede wszystkim konieczność wyjaśnienia wszystkich spraw finansowych oraz reorganizacji przedsiębiorstw podległych miastu w zakresie gospodarki komunalnej, budownictwa, gospodarki mieszkaniowej i przemysłu terenowego. W tajnym głosowaniu na Prezydenta Miasta Ostrowa Wielkopolskiego wybrano Mirosława Kruszyńskiego, który otrzymał 20 głosów. Tomasz Koper otrzymał 10 głosów. 16

28 czerwca 1990 wybrano zastępcę Prezydenta Miasta Ostrowa Wielkopolskiego inż. mechanika i działacza Solidarności Andrzeja Wardeńskiego, którego zarekomendował Mirosław Kruszyński. Wybór poparło 26 radnych, przeciwko głosowało 7 osób. Z grona radnych wybrano także pozostałych członków Zarządu Miasta. Byli to: Paweł Stańczak, Tadeusz Stawik, Lech Paterek, Ewa Matecka i Bogdan Gibasiewicz. 25 lipca 1990 na sekretarza miasta powołano Andrzeja Derę, a na stanowisko skarbnika miejskiego Janinę Frączek. Andrzej Dera został jednakże odwołany z funkcji sekretarza miasta 18 października 1990 z powodu objęcia stanowiska kierownika Urzędu Rejonowego w Ostrowie Wielkopolskim. Powołano komisję do przeprowadzenia konkursu na stanowisko sekretarza miasta 28 czerwca 1991 wybrano Krzysztofa Juśkiewicza. Zarząd Miasta Ostrowa Wielkopolskiego I kadencji (1990 1994). Od lewej siedzą: A. Wardeński, M. Kruszyński, E. Matecka, J. Frączek; stoją: L. Paterek, P. Stańczak, B. Gibasiewicz, T. Stawik, K. Juśkiewicz. 17

II kadencja Rady Miejskiej (1994 1998) WYBORY DO RADY MIEJSKIEJ Wybory samorządowe II kadencji Rady Miejskiej odbyły się 19 czerwca 1994 w oparciu o wcześniej obowiązujące unormowania prawne. Frekwencja wyborcza była zdecydowanie niższa niż w pierwszych wyborach samorządowych. W Ostrowie Wielkopolskim wyniosła 34,72% (cztery lata wcześniej 46,5%). Zmieniły się również preferencje wyborcze. Największe poparcie uzyskał Sojusz Lewicy Demokratycznej 12 mandatów, następnie Komitet Wyborczy Unia Obywatelska (centroprawica) 10 mandatów, Blok Wyborczy Osiedli 7, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa (prawica) 6 i Komitet Wyborczy Ostrowianie dla Ostrowa (blok wyborczy przedstawicieli ostrowskiej kultury) 1 mandat. Skład Rady Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego II kadencji był następujący: 1. Marek Czemplik, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 2. Zdzisław Dolata, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa, 3. Marian Grzesiak, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa, 4. Zbysław Jeżewski, Blok Wyborczy Osiedli, 5. Maria Kędzierska-Jachimek, Sojusz Lewicy Demokratycznej. W 1997 złożyła rezygnację z powodu przyjęcia stanowiska dyrektora Szkoły Podstawowej nr 11 w Ostrowie Wielkopolskim. 12 sierpnia 1997 ślubowanie złożył Sławomir Smoliński. 6. Aleksandra Kierstein, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 7. Andrzej Kornaszewski, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 8. Andrzej Kubicki, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 9. Jerzy Leki, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 10. Franciszek Lisiecki, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 11. Jarosław Lisiecki, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 12. Marian Łakomy, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa, 18

13. Piotr Maleszka, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Zmarł 16 grudnia 1994 w Chynowej. 24 lutego 1995 ślubowanie złożyła Elżbieta Marczak. 14. Bożena Mikołajczyk, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 15. Henryk Mikołajczyk, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 16. Emilia Nawrocka, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 17. Feliks Orzeł, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 18. Zbigniew Piekarski, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 19. Włodzimierz Popławski, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 20. Tadeusz Puchalski, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 21. Tadeusz Raczak, Blok Wyborczy Osiedli, 22. Marian Rak, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa, 23. Andrzej Rogalka, Blok Wyborczy Osiedli, 24. Danuta Rudnicka, Sojusz Lewicy Demokratycznej, 25. Jerzy Sówka, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa, 26. Irena Spławska, Blok Wyborczy Osiedli. W 1996 złożyła rezygnację z pełnienia mandatu radnej z powodu wejścia nowych przepisów uniemożliwiających łączenie funkcji radnego z zatrudnieniem na stanowisku kierownika jednostki organizacyjnej w tej samej gminie. 2 kwietnia 1996 ślubowanie złożył Ryszard Taciak. 27. Antoni Sukiennicki, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 28. Michał Szmaj, Blok Wyborczy Osiedli, 29. Wiesław Szpakowski, Sojusz Lewicy Demokratycznej. W 1996 złożył rezygnację z mandatu radnego w związku z powołaniem w skład zarządu Fabryki Maszyn i Urządzeń Przemysłu Spożywczego Spomasz. 2 kwietnia 1996 ślubowanie złożył Włodzimierz Jędrzejak. 19

30. Edward Szperzyński, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 31. Marian Szyszka, Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa, 32. Zdzisław Szyszka, Blok Wyborczy Osiedli, 33. Marek Śliwiński, Komitet Wyborczy Unia Obywatelska, 34. Jerzy Śmigiel, Blok Wyborczy Osiedli, 35. Bożena Woś, Komitet Wyborczy Ostrowianie dla Ostrowa, 36. Ryszard Zawidzki, Sojusz Lewicy Demokratycznej. Pomimo wygranej w wyborach lewica nie przejęła władzy w mieście. Pozostałe ugrupowania utworzyły bowiem na pierwszej sesji 6 lipca 1994 koalicję i obsadziły ze swego grona wszystkie stanowiska w Radzie Miejskiej Ostrowa Wielkopolskiego i Zarządzie Miasta, a także delegatów do Sejmiku Samorządowego Województwa Kaliskiego. Na przewodniczącego rady powtórnie wybrano Marka Czemplika, którego poparło 24 radnych, kontrkandydat Andrzej Kubicki z SLD otrzymał 11 głosów. Wiceprzewodniczącym rady został Jerzy Śmigiel (Blok Wyborczy Osiedli). Rada Miejska Ostrowa Wielkopolskiego II kadencji (1994 1998) wraz z prezydentami 20

Delegatami do Sejmiku Samorządowego Województwa Kaliskiego wybrano: Henryka Mikołajczyka (Komitet Wyborczy Unia Obywatelska), Tadeusza Raczaka (Blok Wyborczy Osiedli) i Jerzego Sówkę (Komitet Wyborczy Zjednoczeni dla Ostrowa ). WYBORY ZARZĄDU MIASTA Na stanowisko Prezydenta Miasta Ostrowa Wielkopolskiego zgłoszono tylko jednego kandydata Mirosława Kruszyńskiego. Poparło go 25 radnych na 35 obecnych. Zastępcą prezydenta została Aleksandra Kierstein z Komitetu Wyborczego Unii Obywatelskiej. Jej kandydaturę poparli również radni lewicy, skutkiem czego otrzymała aż 34 głosy. Członkami Zarządu Miasta zostali: Zbysław Jeżewski, Marian Łakomy, Henryk Mikołajczyk, Andrzej Rogalka i Michał Szmaj. Podczas sesji 14 września 1994 odwołano ze stanowiska sekretarza miasta Krzysztofa Juśkiewicza, a powołano Stanisława Krakowskiego. Na stanowisku skarbnika miejskiego pozostała Janina Frączek. Zarząd Miasta Ostrowa Wielkopolskiego II kadencji (1994 1998). Od lewej siedzą: J. Frączek, M. Kruszyński, A. Kierstein; stoją: H. Mikołajczyk, M. Łakomy, Z. Jeżewski, S. Krakowski, A. Rogalka, M. Szmaj. 21