Bawaria - Kraj jak malowany Malownicze alpejskie łąki, najsłynniejszy zamek na świecie Neuschwanstein, barokowe kościoły, zawody narciarskie w Ga-Pa, festiwal Oktoberfest, klub piłkarski Bayern Monachium, Bawarczycy w krótkich skórzanych spodenkach oraz kiełbasa z kapustą i dużo piwa to najczęstsze skojarzenia z tym uroczym regionem. Niemcy to drugi pod względem liczby ludności kraj w Europie, o obszarze 357,5 tys. km kw., podzielony na 16 krajów związkowych. Największym z nich jest Republika Bawarska, która leży w południowej części Niemiec. Bawaria to także jeden z najbardziej znanych regionów turystycznych w Europie. Między... Kongo a Alpami Stolicą regionu jest Monachium. Na południe stąd rozciągają się Alpy Bawarskie najwyższe góry w Niemczech. Wokół góry Watzmann rozciąga się malowniczy obszar Berchtesgadener Land. Na jednym ze szczytów znajdowało się Orle Gniazdo, słynna górska kwatera Hitlera. Wschodnia Bawaria kojarzy się z Lasem Bawarskim. Jest to najdzikszy obszar przy granicy z Czechami, na który potocznie Niemcy mówią Kongo. Las Bawarski z czeską Szumawą to jeden z największych kompleksów leśnych w tej części Europy. Północ landu to Frankonia, gdzie znajduje się Rothenburg ob der Tauber - najbardziej znany ośrodek przy Drodze Romantycznej, czyli najsłynniejszym szlaku turystycznym w Niemczech. Szwabia Bawarska to rejon obok którego spośród gór wynurza się najsłynniejszy niemiecki zamek, Neuschwanstein. Nieskażona przyroda, świeże powietrze, bogactwo kulturowe i wygodny bawarski styl życia - to niejako znak firmowy tej krainy. Alpy z licznymi wyciągami i schroniskami stwarzają wiosną i latem nieograniczone możliwości do uprawiania turystyki pieszej. Piękne, przejrzyste jeziora przyciągają miłośników sportów wodnych. Górzyste obszary Lasu Bawarskiego wabią urokiem pierwotnej przyrody. Dla miłosników przyrody i aktywnego spędzania wolnego czasu oraz osób szukających odpoczynku prawdziwym rajem są liczne parki narodowe, rezerwaty przyrody oraz parki krajobrazowe. Zima w tym regionie przyciąga miłośników narciarstwa i sportów zimowych. Świetną oprawą 1/6
odbywających się tutaj świąt ludowych oraz festiwali i wydarzeń operowych są średniowieczne zamki, pałace i barokowe kościoły. [img_full]1767 1492[/img_full] Monachium. Cebulaste kopuły Frauenkirche, gotyckiej katedry Najświętszej Marii Panny z XV wieku, są symbolem miasta. Stolica piwa Wśród miast Bawarii na uwagę zasługuje Monachium, jeden z największych w Europie ośrodków muzealnictwa, miasto akademickie posiadające wiele zabytków. Na szczególną uwagę zasługują kościoły z różnych epok, rezydencja królewska oraz pałace magnackie. Cebulaste kopuły Frauenkirche, gotyckiej katedry Najświętszej Marii Panny z XV wieku są symbolem miasta, którego nie można pomylić z niczym innym. Budowla charakteryzuje się widocznymi z daleka kopułami na wieżach, z których podziwiać można panoramę na Monachium i malownicze Alpy. Do pozostałych zabytków bawarskiej stolicy należą Marienplatz z Wieżą Zegarową z kurantem, Pinakoteka Modernizmu, Rezydencja (Residenz) oraz pałac Nymphenburg. W pobliżu Monachium, w Dachau, znajduje się ponurej sławy dawny hitlerowski obóz koncentracyjny. Wielką atrakcją miasta jest także Centrum Olimpijskie, miejsce rozgrywania letnich Igrzysk Olimpijskich w 1972 roku. Do dzisiaj odbywają się tu znane wydarzenia sportowe i najróżniejsze koncerty. Miłośnicy piwa zwrócą uwagę na Hof-bräuhaus, najsłynniejszy browar w mieście. Każdego dnia przy barze, w pijalniach, auli i w ogródku piwnym serwuje się około 10 tysięcy litrów piwa. Co roku, na przełomie września i października, na Łąkach Teresy w Monachium, odbywa się festyn piwny Oktoberfest. Jest to największe na świecie święto ludowe. W czasie święta do Monachium przyjeżdżają miłośnicy piwa dosłownie z całego świata, by bawić się i świętować przy kuflach wypełnionych złocistym napojem. Muzea, ogrody Oprócz wielu zabytków, w Monachium, na liście odwiedzanych miejsc powinny znaleźć się niektóre muzea. Muzeum Rezydencjonalne Skarbiec Rezydencji uważane jest za jedno z najważniejszych muzeów pałacowo-zamkowych w Europie. Tamtejsza kolekcja, jedna z najcenniejszych na świecie, obejmuje czasy od późnej starożytności i średniowiecza, poprzez późny gotyk i renesans, aż po barok, rokoko i klasycyzm. Podziwiać tu można między innymi arcydzieła wykonane z ołowiowego szkła kryształowego, kamieni szlachetnych i kości słoniowej, a także obiekty sztuki kościelnej, ordery i insygnia, zastawy stołowe i przybory toaletowe wyprodukowane w warsztatach złotników, a do tego rzemiosło artystyczne krajów egzotycznych. W Muzeum BMW obejrzeć można wszystkie modele, jakie koncern wprowadził na rynek: począwszy od przedwojennego Dixi, poprzez Isettę, aż po motocykle, samochody turystyczne i bolidy wyścigowe. Muzeum Niemieckie w Monachium to największe muzeum techniki w Europie, cieszące się wielką popularnością wśród gości wszelkich narodowości i kategorii wiekowych, którzy interesują się techniką. W pochodzącej z XIV wieku, jednej z najstarszych w Monachium kamienic, znajduje się Muzeum Piwa i Festynu Oktoberfest, gdzie zwiedzający mogą dowiedzieć się wielu ciekawostek o historii piwa i festynu piwnego Oktoberfest. 2/6
[img_full]1767 1493[/img_full] Wędrówka na wysokościach. - Ogród Botaniczny Monachium Nymphenburg, jest jednym z najważniejszych takich na świecie. Założony w 1809 roku, jako pierwszy ogród botaniczny, liczy dzisiaj 22 hektary powierzchni. Tutejsze uprawy obejmują 14 tysięcy gatunków roślin. W udostępnionej do zwiedzania kolekcji podziwiać można rośliny z wilgotnych obszarów tropikalnych, z chłodnych tropikalnych lasów górskich i gorących pustyń. Kompleks obejmuje ponadto pawilon roślin ozdobnych, gaj rododendronowy, arboretum i alpinarium. Zanim powstał Disneyland W Alpach Algawskich ważnym ośrodkiem jest Oberstdorf, ze znanymi zamkami Neuschwanstein i Hohenschwangau. Zamek Neuschwanstein jest jedną z najsłynniejszych budowli świata, a już na pewno jedną z głównych atrakcji Alp Bawarskich. Zamek do tego stopnia wpisuje się w świat baśniowej wyobraźni, że wzorowano się na nim przy projektowaniu Disneylandu. Budowla najpiękniej prezentuje się z zewnątrz. Bryła z malowniczymi wieżyczkami to jeden z symboli Niemiec. Wnętrze oszałamia dużym przepychem. Jest w nim mieszanka wszelkich możliwych stylów architektonicznych. W wystroju sali tronowej nie zabrakło nawet... stalaktytów. Budowy nigdy jednak nie ukończono. Obecnie zamek udostępniony jest dla zwiedzających. Warto wejść na okoliczny most z XIX wieku Marienbrücke, metalową konstrukcję przerzuconą nad górskim kanionem, skąd rozciąga się fantastyczna panorama zamku. Kolejną atrakcją jest królewski zamek Hohenschwangau, wybudowany w XII wieku. Jest to duża budowla z obowiązkowymi blankami i narożnymi wieżami. W niektórych komnatach widnieją freski nawiązujące do niemieckich legend. Na początku XIX wieku zamek został przebudowany na letnią rezydencję rodziny królewskiej. W jednej z sal stoi pianino, przy którym Wagner odgrywał królowi partie swoich nowych dzieł. U podnóża zamku rozciąga się jezioro Alpsee, tworzące ładny krajobraz z górami w tle. [img_full]1767 1491[/img_full] Zamek Neuschwannstein do tego stopnia wpisuje się w świat baśniowej wyobraźni, że wzorowano się na nim przy projektowaniu Disneylandu. Alpy! I wszystko jasne Bardziej urozmaiconą rzeźbę mają Alpy Bawarskie, znane również z zachowanego folkloru. Garmisch-Partenkirchen (Ga-Pa) to najsłynniejsza i jedna z najdroższych miejscowości alpejskich w Niemczech. W 1936 roku w tym miejscu odbyły się igrzyska olimpijskie. Utrzymującą się sławę zawdzięcza odbywającym się tu zawodom w skokach narciarskich z cyklu Turniej Czterech Skoczni. Miasto powstało z połączenia dwóch miejscowości. Nowocześniejsze i bardziej luksusowe Garmisch to raj dla bogaczy. Właśnie tu przyjeżdżają na weekend bogaci mieszkańcy Monachium, parkując swoje nowe mercedesy i BMW pod luksusowymi pensjonatami. Partenkirchen to z kolei specyficzna alpejska wioska, w której spotyka się tradycyjnie malowane domy. Ga-Pa leży u stóp najwyższej góry Niemiec - Zugspitze (2964 m n.p.m.). Przy dobrej pogodzie widać stąd Alpy Bawarskie, 3/6
niemal wszystkie ważniejsze góry Austrii, aż po Grossglockner, a niekiedy można też zobaczyć szczyty Szwajcarii. Mimo że Zugspitze jest najwyższy, jednak to Watzmann (2713 m n.p.m.) uważany jest za najpiękniejszy. Nieco dalej na wschód leży Mittenwald, miejscowość którą Goethe nazwał żyjącą książką z obrazkami. Miejsce to słynie nie tylko z urody. W XVII wieku Mathias Klotz zaczął tu produkować skrzypce. Do dzisiaj są one niezwykle cenione przez muzyków, którzy gotowi są za nie zapłacić ogromne sumy pieniędzy. W Alpach Salzburskich znajduje się uzdrowisko Berchtesgaden - miasto pełne zabytków, a także była rezydencja Hitlera (Berghof). Drindle, krata i skórzane portki Augsburg, trzecie co do wielkości miasto Bawarii, należy do najstarszych w Niemczech. Zostało założone w 15. roku p.n.e. przez cesarza rzymskiego Augusta. Okres jego największego rozkwitu gospodarczego przypada na wiek XV i XVI, kiedy to rozwijał się handel dalekosiężny, a kupieckie rodziny Fuggerów i Welserów prowadziły wielkie interesy bankowe. Z tego czasu pochodzą unikatowe budowle w stylu renesansowym, które warto zobaczyć. Na szczególną uwagę zasługuje renesansowy ratusz, z dwiema cebulastymi wieżami po bokach. Jednym z ciekawszych miast Bawarii jest Ratyzbona. Dzisiejsze miasto to wiele budowli z czasów największej świetności (od XIII do XV wieku), a także wspaniała starówka wpisana na listę UNESCO, gdzie aż 1200 budynków uznawanych jest za zabytki. Symbolem miasta jest kamienny most o długości 310 metrów, który został wzniesiony w latach 1135-1146. Budowla ta stanowiła wzór dla innych mostów w regionie a także słynnego mostu Karola w Pradze. Rothenburg ob der Tauber jest klasycznym średniowiecznym miastem. Brukowane, wąskie uliczki, domy zwrócone ścianą szczytową do ulicy i liczne wieże są cechą charakterystyczną tego miasteczka. Na szczególną uwagę zasługują dawne fortyfikacje pochodzące z XIII i XIV wieku - o grubych murach i potężnych bramach. Warto również zobaczyć okazały ratusz i kościół św. Jakuba z ołtarzami Riemenschneidera. W wolnej chwili warto zajrzeć do Oberammergau, typowej alpejskiej miejscowości. Od 1633 roku co 10 lat mieszkańcy wystawiają na Wielkanoc widowisko pasyjne, a na domach do dziś widnieją tradycyjne malowidła. W tym miejscu nadal spotyka się mężczyzn w skórzanych spodniach i kraciastych koszulach oraz kobiety w tradycyjnych sukniach drindl z haftowanymi fartuchami. Święte łzy Największym zabytkiem UNESCO, a także najbardziej reprezentatywnym jest niewątpliwie rezydencja arcybiskupia w Würzburgu. Ten niezwykły pałac zbudowany został w stylu baroku, a jego wnętrza zaprojektowano z wielkim przepychem. Wielki fresk autorstwa wenecjanina Giambattisty Tiepolo, umieszczony nad monumentalną klatką schodową, ma powierzchnię 677 m kw. i jest największym malowidłem sufitowym na świecie. Bamberg to jedno z najbardziej uroczych miast Bawarii i całych Niemiec. Zostało wzniesione na siedmiu wzgórzach. Jego starówka stanowi jeden z największych jednorodnych kompleksów staromiejskich w Niemczech. Ponad 1000 domów objętych jest tu ochroną zabytków. Do szczególnych atrakcji należą: katedra, ratusz, dziedziniec 4/6
pałacu biskupiego a także szereg kamieniczek zwany Małą Wenecją. Kolejnym zabytkiem jest kościół Wieskirche w Zakątku Kleryków. Budowla ta jest licznie odwiedzana przez turystów, miłosników sztuki, a przede wszystkim pielgrzymów. Miejsce to stało się celem pielgrzymek 14 czerwca 1738 roku, kiedy to dostrzeżono, że figura Chrystusa Ubiczowanego płacze. [img_full]1767 1494[/img_full] Najważniejszym zabytkiem UNESCO, jest niewątpliwie rezydencja arcybiskupia w Würzburgu. Piękno natury Istotnym ośrodkiem płn. Bawarii jest Norymberga, miasto o zachowanym historycznym centrum, związane z Witem Stwoszem i Dürerem, miejsce słynnego procesu hitlerowskich zbrodniarzy II wojny światowej. W okolicach Norymbergi panują idealne warunki do turystyki wędrownej. Las Bawarski - to pasmo górskie położone na terenie najstarszego parku narodowego w Niemczech. W dziewiczym krajobrazie niewysokich gór, zalesionych w 95 proc., natura ma warunki swobodnego rozwoju na rozległym obszarze. Odwiedzający mogą tu z bardzo bliskiej perspektywy obserwować jak odradza się pierwotna dzikość lasu. Dobrze rozbudowana sieć szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych oraz tras narciarskich jest rajem dla miłośników pieszych wędrówek i narciarstwa. Na terenie Lasu Bawarskiego znajduje się park narodowy, okoliczne góry Las Górnopalatyński, Las Frankoński, góry Rhön, a także słynna Frankońska Szwajcaria. Najwyższym szczytem w parku narodowym jest Grossem Rachel (1453 m n.p.m.). Park Narodowy Berchtesgaden, położony na południowo-wschodnim krańcu Niemiec, należy do najstarszych alpejskich obszarów chronionych. Obejmuje on Alpy Berchtesgadeńskie (Berchtesgadener Alpen). Wędrówki po fascynujących wysokogórskich szlakach na długo pozostaną w pamięci. Przy tej okazji nie wolno pominąć wycieczki nad słynne jezioro Königssee. [img_full]1767 1495[/img_full] Burghausen. Malowniczo położone miasto z najdłuższym (1043 m) zamkiem w Europie. Pamiątki po lodowcu Bawaria to nie tylko łagodne pagórki przedgórza, dzikie granie i ośnieżone szczyty Alp Wysokich. To także malowniczo położone jeziora polodowcowe. Największe w Bawarii jezioro to Chiem, zwane bawarskim morzem. Na wyspach jeziora znajduje się jeden z zamków króla Ludwika Szalonego oraz liczący sobie 1200 lat klasztor benedyktynów. Dobrym pomysłem jest podziwianie malowniczych jezior w trakcie przejażdżki rowerem. Przez cały region - od Jeziora Bodeńskiego do malowniczego jeziora Königssee - prowadzi niezwykle malownicza trasa rowerowa. Jezioro Królewskie to najpiękniejsze, najczystsze i najwyżej położone jezioro w Niemczech. Położone jest u stóp stromej góry Watzmann. Ma podłużny, nieregularny kształt, wymuszony lokalizacją między dwoma masywami. Dlatego wielu turystów kojarzy je z norweskim fiordem. Najpiękniejszy widok na jezioro i okolice roztacza się z góry Jenner, którą można zdobyć w czasie pieszej wędrówki lub kolejką linową. 5/6
Wojciech Witkowski Zdjęcia: Deutsche Zentrale für Tourismus e.v.