UCZESTNICY KONFERENCJI Prof. dr hab. Andrzej S. Barczak (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Prof. dr hab. Stanisława Bartosiewicz (Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu) Prof. dr hab. Tadeusz Borys (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. Frank Critchley (The Open University, United Kingdom) Prof. dr hab. Czesław Domański (Uniwersytet Łódzki) Prof. dr hab. inż. Ewa Drabik (Politechnika Warszawska) Prof. Dr. Ing. Eckart EIsner (Berlin Technology University, Tour College - Jewish- -American University, Berlin) Prof. Ing. Michal Fendek, PhD (University ofeconomics in Bratislava) Prof. dr hab. Eugeniusz Gatnar (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Narodowy Bank Polski) Prof. dr hab. Krzysztof Jajuga (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. dr hab. Izabella Kudrycka (Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie) Prof. dr hab. Roman Niestrój (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Prof. dr hab. Magdalena Osińska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) Prof. RNDr. Viera Pacakova, PhD (University ofpardubice) Prof. dr hab. Jan Paradysz (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) Prof. Dr. habil. Anatoliy I. Pilyavskyy (Lviv Academy of Commerce) Prof. dr hab. Józef Pociecha (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Prof. dr hab. Iwona Roeske-Słomka (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) Prof. dr hab. Wanda Ronka-Chmielowiec (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. dr hab. Victor Shevchuk (Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki) Prof. dr hab. Danuta Strahl (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. dr hab. Mirosław Szreder (Uniwersytet Gdański) Prof. dr hab. Grażyna Trzpiot (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Prof. dr hab. Marek Walesiak (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. dr hab. Aleksander Welfe (Uniwersytet Łódzki, Narodowy Bank Polski) Prof. dr hab. Kazimierz Zając Prof. UE dr hab. Andrzej Bąk (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. UMK dr hab. Tadeusz Kufel (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) Prof. UEK dr hab. Paweł Lula (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Prof. UE dr hab. Janusz Łyko (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Prof. UEK dr hab. Anna Malina (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Prof. UEK dr hab. Barbara Podolec (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Prof. UEK dr hab. Andrzej Sokołowski (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Prof. UG dr hab. Krystyna Strzała (Uniwersytet Gdański)
6 Prof. UEK dr hab. Michał Woźniak (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr hab. Janusz Korol (Uniwersytet Szczeciński) Dr hab. Barbara Pawełek (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr hab. inż. Radosław Wiśniewski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) Doc. Dr Roman Kopych (Ivan Franko National University ofl'viv) Doc. Dr Zinaida Palyan (Kiev National University ofeconomics) Doc. Ing. Eleonora Fendekova, PhD (University of Economics in Bratislava) Doc. Ing. Eva Sodomova, PhD (University ofeconomics in Bratislava) Dr Beata Bal-Domańska (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr Jacek Batóg (Uniwersytet Szczeciński) Dr Piotr Cmela (Urząd Statystyczny w Łodzi) Dr Iwona Foryś (Uniwersytet Szczeciński) Dr inż. Wojciech Gamrot (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Dr Przemysław Garsztka (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) Dr Mieczysław Gruda (Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie) Dr Krzysztof Jakóbik (Urząd Statystyczny w Krakowie) Dr Anna Jędrzychowska (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr inż. Mariola Kwasek (Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie) Dr Artur Lipieta (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr Małgorzata Markowska (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr Lesław Markowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) Dr Marcin Miczka (Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica) Dr Andrzej Misztal (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr Monika Papież (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr Michał Pietrzak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu) Dr Agnieszka Przybylska-Mazur (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Dr Aneta Ptak-Chmielewska (Szkoła Główna Handlowa-w Warszawie) Dr Anna Rutkowska-Ziarko (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) Dr Marcin Salamaga (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr inż. Małgorzata Sej-Kolasa (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr Małgorzata Stec (Uniwersytet Rzeszowski) Dr Mirosława Sztemberg-Lewandowska (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr Sławomir Śmiech (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr Agnieszka Tłuczak (Uniwersytet Opolski) Dr Stanisław Wanat (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Dr Janusz Wątroba (StatSoft Polska Sp. z 0.0.) Dr Ewa Wędrowska (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie) Dr Justyna Wilk (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Dr Jerzy Zernke (Uniwersytet Gdański) Mgr Sabina Augustyn (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Mgr Justyna Brzezińska (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Mgr Miroslava Chekh (Lviv Academy ofcommerce) Mgr Maciej Chmielewski (Krajowa Izba Rozliczeniowa SA). Mgr Roman Huptas (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)
7 Mgr Konrad Jabłoński (Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej -- Państwowy Instytut Badawczy) Mgr Jadwiga Kostrzewska (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) Mgr Edyta Łaszkiewicz (Uniwersytet Łódzki) Mgr Kamil Łyko (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Mgr Karolina Mihilewicz (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu) Red. mgr Dorota Ostrowska-Furmanek (Wydawnictwo C.H. Beck) Mgr Karolina Paradysz (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) Mgr Jolanta Sota (Urząd Statystyczny w Katowicach) Mgr Piotr Stolarczyk (Urząd Statystyczny w Bydgoszczy) Mgr Agata Żółtaszek (Uniwersytet Łódzki)
39 Marcin Miczka Instytut Metalurgii Żelaza im. Stanisława Staszica ZWIĄZKI POMIĘDZY PRZEPŁYWAMI KAPITAŁU, PRZEMIANAMI STRUKTURALNYMI A WZROSTEM GOSPODARCZYM. STUDIUM EKONOMETRYCZNE ROZWOJU HUTNICTWA NA TLE GOSPODARKI POLSKI Rozwój nowoczesnych gospodarek rynkowych jest dobrze opisywany przez mechanizm twórczej destrukcji, który sformułował po raz pierwszy J.A. Schumpeter, uznawany za prekursora podejścia ewolucyjnego w ekonomii. Gospodarka przemysłowa rozwija się w kierunku nowej ekonomii, a następnie gospodarki opartej na wiedzy. Procesy transformacyjne są przedmiotem zainteresowania praktyków w zakresie polityki gospodarczej oraz specjalistów w dziedzinach teorii rozwoju gospodarczego i nowoczesnej ekonometrii. W przypadku Polski związane są one dodatkowo z transformacją ustrojową oraz procesami globalizacyjnymi i integracyjnymi w ramach Unii Europejskiej. Towarzyszą temu przemiany strukturalne mające miejsce na każdym poziomie systemu oraz przyspieszenie wszystkich procesów gospodarczych spowodowane gwałtownym postępem w dziedzinie stosowanych rozwiązań technicznych (przede wszystkim informatycznych). Ostatni kryzys uwidocznił również konieczność lepszego zrozumienia relacji występujących między sferą realną i finansową gospodarki. W referacie podjęto próbę zarysowania problemu formalnego opisu wzajemnych związków pomiędzy przepływami kapitału, przemianami strukturalnymi i wzrostem gospodarczym. Zgodnie z podejściem wywodzącym się z prac J.A. Schumpetera sprzężenie zwrotne pomiędzy tymi trzema zjawiskami jest źródłem rozwoju gospodarczego. Koncepcja ta może być wykorzystana w budowie modeli ekonometrycznych gospodarki narodowej oraz submodeli poszczególnych sektorów przemysłu. W literaturze przedmiotu problemy relacji pomiędzy wzrostem gospodarczym a przemianami strukturalnymi oraz wzrostem a rozwojem rynków kapitałowych najczęściej analizowane są odrębnie. Istnieje również podział prac na te, które dotyczą długoterminowego wzrostu, oraz te, które dotyczą krótkoterminowych fluktuacji. Podjęto już próby zunifikowania wszystkich podejść. Użytecznym narzędziem, które może być wykorzystane w tym celu jest wielorównaniowy model ekonometryczny. W referacie dokonano krótkiego przeglądu najnowszej literatury oraz przedstawiono studium ekonometryczne dla przypadku hutnictwa w Polsce, które w ostatnich latach przechodziło proces intensywnej restrukturyzacji oraz uczestniczy w procesach charakterystycznych dla całej gospodarki. Jest również dobrym przykładem na to, jak zachowują się klasyczne sektory przemysłu (oparte na surowcach naturalnych) w okresie transformacji systemu w kierunku gospodarki opartej na wiedzy. Referat przedstawia problemy,
40 które są przedmiotem prac prowadzonych w ramach projektu rozwojowego, dofinansowywanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Barczak AS. [2002], Modelowanie ewolucji obiektu gospodarczego [w:] Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych, red. A Zeliaś, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków. Barczak AS. [2003], Nowa ekonomia, ekonometria i świat wirtualny [w:] Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych, red. A Zeliaś, Wydawnictwo AE w Krakowie, Kraków. Budowa wielosektorowych modeli ekonomiczno-ekologicznych i zastosowanie ich w modelowaniu rozwoju gałęzi przemysłu, w warunkach transformacji systemu w kierunku gospodarki opartej na wiedzy, projekt rozwojowy własny nr N Rll 0043 10, realizowany w Instytucie Metalurgii Żelaza w Gliwicach. Gospodarka oparta na wiedzy [2007], red. W. Welfe, PWE, Warszawa. Gospodarka Polski w okresie transformacji [2000], red. A. Welfe, PWE, Warszawa. Hanusch H., Pyka A. [2007], Principles of Neo-Schumpeterian Economics, "Cambridge Joumal of Economics", vol. 31, nr 2. Lin J.y. [2009], Economic Deve/opment and Structural Change, Senior Vice president and Chief Economist, The World Bank, Lecture at Cairo University, Cairo, Egipt, November 5. Makroekonometryczny model gospodarki opartej na wiedzy [2009], red. W. Welfe, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź. Me Morrow K., Roger W., Turrini A [2010], Determinants of TFP Growth: A Close Look at Industries Driving the EU-US TFP Gap, Structural Change and Economic Oynamics, nr 21.