EDUKACYJNE FORUM KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH MULTIMEDIALNY KATALOG ZAWODÓW ZAWÓD: KOSZYKARZ -PLECIONKARZ Program Operacyjny Kapitał Ludzki Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty Działanie 3.4 Otwartość systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie Poddziałanie 3.4.3 Upowszechnianie uczenia się przez całe życie
CZYM ZAJMUJE SIĘ KOSZYKARZ-PLECIONKARZ? ZADANIA ZAWODOWE: wykonywanie prac związanych z uprawą i przetwarzaniem wikliny, wykonywanie i wykańczanie wyrobów koszykarsko-plecionkarskich, ręcznym wyplataniem wyrobów użytkowych i dekoracyjnych z wikliny, słomy, rafii, bambusa, rotangu. wykorzystuje się w tych czynnościach różnego rodzaju sploty i połączenia konstrukcyjne, wykonywanie koszy, mebli, płotów wiklinowych, skrzyń, pojemników, sprzętów gospodarskich, a także uszlachetnianie wyrobów oraz ich renowacja i naprawa.
JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY KOSZYKARZA-PLECIONKARZA? Miejsce wykonywania pracy warsztaty, pracownie, stolarnie, pomieszczenia mieszkalne, pomieszczenia produkcyjne. Charakter pracy Praca koszykarza-plecionkarza jest pracą fizyczną z przedmiotami, ale też w bliskim kontakcie z ludźmi.
JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY KOSZYKARZA-PLECIONKARZA? Możliwości zatrudnienia Przedsiębiorstwa produkcyjne i budowlane, warsztaty stolarskie, zakłady produkcji mebli, pracownie konserwacji zabytków, możliwość prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Stanowiska pracy koszykarz-plecionkarz.
JAKA JEST SPECYFIKA ŚRODOWISKA PRACY KOSZYKARZA-PLECIONKARZA? Czas pracy Zakład produkcyjny - 8 godzin dziennie. Własna działalność - dowolna organizacja pracy uzależniona od umowy z klientem. Zarobki Średnie wynagrodzenie ok. 3000 zł brutto (www.moja-pensja.pl). Czynniki zagrażające zdrowiu praca w zapyleniu, praca w hałasie, maszyny w ruchu, opary farb i lakierów.
JAKICH MASZYN I NARZĘDZI UŻYWA KOSZYKARZ-PLECIONKARZ? Nóż wikliniarski Rozłupnik Nożyce koszykarskie Kleszcze Korowarka Taśmiarka
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Ubijak w czasie plecenia ubija się nim splot, aby był gęstszy i bardziej zwarty.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Nóż wikliniarski w kształcie sierpa skraca się nim pręty.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Rozłupnik służy do rozcinania pręta wiklinowego na całej długości.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Nożyce koszykarskie (sekator) służą do cięcia i przycinania wikliny, usuwa się za ich pomocą zbędne końcówki prętów wiklinowych.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Szydło (szpikulec, szpilart) jedno z narzędzi w warsztacie koszykarza-plecionkarza.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Kleszcze, szczypce służą do ręcznego korowania wikliny.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Korowarka maszyna do mechanicznego korowania wikliny.
MASZYNY, NARZĘDZIA, MATERIAŁY Taśmiarka służy do rozłupywania prętów wiklinowych do postaci taśmy wylotowej.
JAKIE PREDYSPOZYCJE POWINIEN POSIADAĆ KOSZYKARZ-PLECIONKARZ? Koszykarz - plecionkarz powinien mieć rozwinięte poczucie estetyki. Musi umieć samodzielnie zaplanować i wykonać swoją pracę oraz umieć pracować według instrukcji. Liczy się również systematyczność oraz szybkie tempo pracy. Powinien być osobą dokładną. W dzisiejszych czasach w zawodach takich jak koszykarz - plecionkarz liczy się przedsiębiorczość, dzięki której można otrzymać dotację na rozwój swojej działalności, a także korzystnie sprzedać wykonane wyroby. Cechami niezbędnymi w tym zawodzie są: zdolności manualne i plastyczne, organizacyjne, dobrze rozwinięta wyobraźnia przestrzenna, cierpliwość, precyzja.
JAKIE WARUNKI FIZYCZNE SĄ NIEZBĘDNE W TYM ZAWODZIE? Koszykarz - plecionkarz musi mieć zręczne palce i ręce - to podstawowy wymóg, któremu musi sprostać osoba chcąca podjąć kształcenie w tym kierunku. Ważna jest także niezaburzona koordynacja wzrokowo-ruchowa oraz percepcja kształtów, koncentracja uwagi - wszystkie te czynniki umożliwiają wykonywanie czynności zawodowych na najwyższym poziomie. Przeciwwskazaniem do podjęcia kształcenia są poważne zaburzenia układów: kostno-stawowego (znaczne skrzywienia kręgosłupa, reumatyzm), nerwowego, mięśniowego oraz poważne wady serca. Przeszkodą w wykonywaniu pracy koszykarzaplecionkarza są również: skłonność do alergii i uczuleń, przewlekłe choroby płuc i oskrzeli.
INFORMACJE DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Praca dostępna dla osób z niepełnoprawnością, jeżeli stan zdrowia nie uniemożliwia wykonywania czynności zawodowych. W każdym przypadku należy konsultować możliwość podjęcia kształcenia w kierunku wybranego zawodu z lekarzem medycyny pracy, doradcą zawodowym.
GIMNAZJUM JAK ZOSTAĆ KOSZYKARZEM-PLECIONKARZEM? Zasadnicza szkoła zawodowa - 3 lata Egzamin potwierdzający kwalifikację A.17. Koszykarzplecionkarz Istnieje możliwość uzyskania kwalifikacji na Kwalifikacyjnym Kursie Zawodowym. JAKIE SĄ MOŻLIWOŚCI ROZWOJU W TYM ZAWODZIE? Po uzyskaniu wykształcenia średniego i zdaniu egzaminu maturalnego istnieje możliwość kontynuowania nauki na studiach wyższych: Edukacja artystyczna w zakresie sztuk plastycznych, Włókiennictwo, Kulturoznawstwo, Etnologia, Technika rolnicza i leśna, Leśnictwo, Architektura wnętrz, Ogrodnictwo, Technologia drewna.
CZY WIESZ, ŻE? CIEKAWOSTKI Kolebką plecionkarstwa są Afryka i Azja. Ta sztuka wyplatania przedmiotów z pędów roślinnych znana była już w paleolicie. Żeby obsadzić wikliną 1 ha powierzchni potrzeba około 200 000 sadzonek. Z 1 ha można uzyskać od 12 do 15 t wikliny zielonej świeżej. Pierwsza polska szkoła koszykarska powstała w 1878 r. w Rudniku nad Sanem. Nauka w szkole trwała 2 lata. Praca koszykarza wykonywana była w systemie nakładczym. Gotowe wyroby wolno było kupować tylko u majstrów. Nie ma prawnego określenie wiklina jest to zwyczajowe określenie wierzby purpurowej. Trzcielska amerykańska to jedna z odmian wikliny. Została podstępem sprowadzona z USA przez niemieckiego plantatora wikliny Ernsta Hoedta. Chciał on przywieźć do kraju pęczki amerykańskiej wikliny, wyjątkowo dorodnej i giętkiej. Nie dostał jednak pozwolenia na przewiezienie surowca z obawy przed konkurencją. Hoedt wpadł na pomysł, aby przed podróżą upleść kilka koszyków z różnych odmian wikliny. Gotowe kosze nie wzbudziły podejrzeń amerykańskich celników. Na statku Hoedt rozplótł kosze, odpowiednio zabezpieczył wiklinę i w ten sposób zrealizował swój plan. Sadzonki posadził na plantacji w okolicach Trzciela stąd drugi człon nazwy.
CO CZYTAĆ? LITERATURA FACHOWA Program nauczania dla zawodu koszykarz-plecionkarz 731702 o strukturze modułowej, materiały wydane w ramach programu Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru, dostępne na stronach www.new.koweziu.edu.pl Koszykarstwo, B. Kański, Wyplatanie koszyków, G. Markova, Ręczne wyplatanie koszyków, S. Vaughan, Wiklina.wordpress.com www.plecionki.pl www.plecionkarstwopolskie.pl www.loza-wiklinapolska.republika.pl www.plecionkarze.pl www.wiklina.org.pl
BIBLIOGRAFIA Podstawa programowa kształcenia w zawodzie, opracowano na podstawie dokumentu z dnia 7 lutego 2012 r. Koszykarzplecionkarz 731702. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z późn. zmianami. Informator o egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie Koszykarz-plecionkarz 731702, CKE, Warszawa 2012. Materiały projektu Poznaj swoje zainteresowania i świat szkolnictwa zawodowego, www.gimnazjum2.lublin.pl/efs/prezen tacja Strony internetowe szkół prowadzących kształcenie w poszczególnych zawodach. www.plecionkarstwopolskie.pl www.loza-wiklinapolska.republika.pl www.plecionkarze.pl www.wiklina.org.pl www.moja-pensja.pl
WYWIAD FILMOWY Obejrzyj w Multimedialnym Katalogu Zawodów wywiad z KOSZYKARZEM-PLECIONKARZEM
SPRAWDŹ SWOJĄ WIEDZĘ - QUIZY Zapoznałeś się z charakterystyką zawodu. Teraz sprawdź swoją wiedzę i predyspozycje do zawodu rozwiązując quizy interaktywne.