Agnieszka Gawłowska ZADBANY TRAWNIK
Spis treści WSTĘP 3 RODZAJE TRAWNIKÓW 4 Trawnik z siewu 6 Trawniki pozyskiwane z gruntu 8 Trawniki z rolek i folii 8 Łąki kwietne 10 Trawniki wzmacniane 10 Zabiegi pielęgnacyjne 13 Koszenie 14 Podlewanie 16 Nawożenie 20 Aeracja 20 Wertykulacja 21 Piaskowanie 24 Odchwaszczanie 25 Choroby trawników 30 Glony 31 Mchy 31 Grzyby kapeluszowe 32 Rdza 33 Żółta plamistość 33 Zgorzel fuzaryjna 33 Nitkowatość 34 Mączniak 34 Rizoktonioza 34 Skutki nieprawidłowego nawożenia 35 Szkody yrządzone przez zwierzęta 35 Gatunki traw 32 Rośliny alternatywne dla trawników 46 Rośliny rosnące w miejscach zacienionych 54 Gatunki tolerujące suszę 56 Rośliny preferujące miejsca półcieniste 57 Byliny lubiące duże nasłonecznienie 60 Rozchodniki 62 Krzewy i pnącza 63
Wstęp Trawniki stanowią integralną część wielu ogrodów i wbrew powszechnemu mniemaniu nie są przestrzeniami mało wymagającymi. Istnieje wiele rodzajów trawników, które są projektowane i zakładane pod kątem właściwości i zadań danego miejsca, dlatego bardzo ważna jest ocena naturalnych czynników występujących na danym terenie. Książka zawiera opisy zabiegów pielęgnacyjnych niezbędnych do utrzymania trawnika w dobrej kondycji oraz informacje na temat gatunków traw porastających różnego rodzaju powierzchnie. Często kłopoty z trawnikami wynikają z niewłaściwej pielęgnacji. Bywa też, że murawa stała się siedliskiem szkodników. W książce zgromadzono porady dotyczące zapobiegania i usuwania najczęściej występujących problemów. Uzupełnieniem są opisy roślin alternatywnych dla traw, które umożliwiają zadarnienie miejsc trudnych, np. zacienionych, gdzie tradycyjny trawnik nie ma szans na bujny rozwój.
Rodzaje trawników Trawniki są nieodłączną częścią wielu ogrodów i zwykle stanowią tło dla innych roślin lub uzupełnienie przestrzeni o zieloną powierzchnię. Ich posiadacze nie zawsze zdają sobie sprawę z tego, że trawnik jest jednym z droższych elementów ogrodu, a jego pielęgnacja wymaga czasu i pieniędzy. Trawy, które są uważane za rośliny mało wymagające, potrzebują specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, dużych ilości światła PLAN DZIAŁANIA przy zakładaniu trawnika trzeba uwzględnić sposób i poziom pielęgnacji, przeznaczenie, jakość oraz skład jeśli korzysta się z geokrat (zob. s. 12), nasiona należy wymieszać z urodzajną ziemią i rozłożyć ją tak, by nie sięgała powyżej górnej krawędzi geokraty zakładając trawnik z siewu, powinno się określić rodzaj gleby, a następnie przygotować podłoże poprzez pozbycie się chwastów, wygrabienie oraz usunięcie kamieni i gruzu przy tworzeniu murawy z rolki powinno się określić rodzaj gleby, odchwaszczyć ją, wyrównać i podlewać podłoże. Każdy płat przed położeniem trzeba zwilżyć wodą. i odpowiednich nawozów. Wymagania świetlne i nawozowe traw powodują, że źle przyjmują się w cieniu, np. pod drzewami. Chociaż istnieją specjalne mieszanki traw przeznaczone do miejsc zacienionych, uzyskanie intensywnie zielonej murawy jest bardzo trudne. Trawy porastające zacieniony obszar są wiotkie, mają wydłużone źdźbła i nie pokrywają całego podłoża. Na słabo nasłonecznionych powierzchniach zamiast tradycyjnych trawników można posadzić roślinność okrywową, dzięki której nieporośnięte trawą przestrzenie zostaną zasłonięte liśćmi. Rola użytkowa trawników ściśle wiąże się z estetyką. Na zielonej i miękkiej murawie można odpoczywać, bawić się i urządzać pikniki. Trawniki spełniają funkcję ekologiczną, ponieważ Zadbany trawnik to doskonałe miejsce na piknik 4
zapewniają dom licznym małym stworzeniom. Poprawiają mikroklimat ogrodu 100 m 2 trawnika w ciągu roku produkuje tyle tlenu, ile w tym czasie zużywa 10 osób. Trawnik nie powinien być dodatkiem do ogrodu, ale samodzielnym elementem, który nadaje charakter danej przestrzeni. Trawniki można podzielić ze względu na: sposób pielęgnacji poziom pielęgnacji przeznaczenie jakość skład. Każdy z wyżej wymienionych czynników powinien być brany pod uwagę zarówno przy zakładaniu nowych trawników, jak i przy renowacji tych, które już istnieją. W ogrodach przydomowych największe znaczenie ma przeznaczenie trawnika, które warunkuje sposób pielęgnacji. Reprezentacyjny trawnik usytuowany przed siedzibą firmy należy pielęgnować w inny sposób niż murawę przeznaczoną do dziecięcych zabaw. Sposób i poziom pielęgnacji są powiązane z funkcją, jaką spełnia przestrzeń trawiasta. Skład gatunkowy trawnika jest bardzo istotny, ponieważ ma wpływ na trwałość i sposób wykorzystania murawy. Zdrowy i zadbany trawnik charakteryzuje się ładnym odcieniem trawy, delikatnymi, Zdrowy trawnik ma intensywną zieloną barwę, jest gęsty i pozbawiony pustych miejsc długimi źdźbłami i powolnym wzrostem, a jego wyznacznikami są: gęstość i brak pustych miejsc intensywność i jednolitość zielonej barwy brak chwastów w składzie darni dobrze rozwinięty i nieuszkodzony system korzeniowy przerośnięcie warstwy podłoża korzeniami traw na 2 4 cm w przypadku gotowych trawników wymiary płatów darni wynoszące 50 x 200 cm (na 1 m 2 ). CZY WIESZ, ŻE trawnik obniża temperaturę powietrza podczas upałów? Trawnik powinien być ozdobą każdego ogrodu ZADBANY TRAWNIK 5 RODZAJE TRAWNIKÓW
Trawnik z siewu Założenie trawnika z siewu jest najtańszym rozwiązaniem, ponieważ nasiona są dużo tańsze niż gotowa darń. Po kilku latach przechowywania zdolność kiełkowania nasion spada, dlatego jakość materiału jest szczególnie istotna. Gotowe mieszanki nasion są przeznaczone do różnych rodzajów murawy. Mieszanki na trawniki sportowe składają się z nasion odpornych na przygniatanie i rozrywanie, a rośliny po wyrośnięciu tworzą gęstą, ciemnozieloną darń, która szybko się regeneruje i jest odporna na deptanie i częste koszenie. O jakości mieszanek decyduje brak chwastów oraz wiek nasion. Zakładanie trawnika z siewu powinno się zacząć od określenia rodzaju gleby. W przypadku ziemi zwięzłej i ciężkiej należy rozluźnić wierzchnią warstwę, mieszając ją z piaskiem w ilości 6 7 m 3 /100 m 2 terenu. Jeśli gleba pod przyszły trawnik jest zbyt piaszczysta, należy poprawić jej strukturę poprzez dodanie ziemi kompostowej lub torfu w ilości 5 7 m 3 /100 m 2 terenu. Trawniki powinno się zakładać na żyznych podłożach Przed założeniem trawnika ziemię należy przekopać Zbyt kwaśną ziemię trzeba zwapnować Optymalne ph dla trawników wynosi 5,5 6,5. Ziemię zbyt kwaśną (ph poniżej 5) należy zwapnować dolomitem lub kredą nawozową (około 10 kg/100 m 2 ). Wapnowanie przeprowadza się jesienią. Glebę o odczynie zasadowym trudniej jest ulepszyć i zwykle wymienia się jej całą wierzchnią warstwę (15 20 cm). Odczyn można sprawdzić kwasomierzem lub oddać próbki gleby do badania do stacji chemiczno-rolniczej. 6