Karta charakterystyki zgodna z wymogami przepisów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia3 lipca 2002r w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. nr 140, poz. 1171 ze zmianami w Dz.U. nr 2/2005 poz. 8) 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU IDENTYFIKACJA PRODUCENTA i DYSTRYBUTORA Nazwa handlowa Kod produktu Zastosowanie/opis Producent Importer Tel. alarmowy importera Tel. alarmowy Data sporządzenia wersji polskiej Data aktualizacji A12717A Adjuwant do środków ochrony roślin Syngenta Crop Protection AG Postfach CH-4002 Basel Switzerland Tel.: +41 61 323 11 11 Fax: +41 61 323 12 12 Syngenta Crop Protection Sp. z o.o. ul. Powązkowska 44C; 01-797 Warszawa tel.: +48 22 326 06 01 (022) 3260 777; 3416 777 Zakłady Chemiczne Oświęcim S.A., Oddział Ratownictwa Chemicznego ul. Chemików 1, 32-600 Oświęcim Tel.: 033 847 2929 24.05.2006 20.01.2005 2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składniki niebezpieczne zawarte w produkcie: Oleje parafinowe Zawartość: Nr CAS: Nr WE: Nr indeksowy: Klasyfikacja: 50-75% w/w 8012-95-1 232-384-2 - - alfa-izotridecylo-omega-hydroksy-poli(oksy-1,2-etanodiyl) Zawartość: Nr CAS: Nr WE: Nr indeksowy: Klasyfikacja: 5-15% w/w 9043-30-5 - - Xn; R22 Xi; R36/38 KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 1 z 8
3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Klasyfikacja produktu zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 02 września 2003r w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz.U. nr 171, poz. 1666 ze zmianami w Dz. U. Nr 243, poz. 2440) Produkt zaklasyfikowano na podstawie wyników badań toksykologicznych i ekotoksykologicznych mieszaniny oraz jej właściwości fizykochemicznych, jako preparat niebezpieczny: 3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Xi - Preparat drażniący z przypisanym określeniem rodzaju zagrożenia: R38 - Działa drażniąco na skórę Opakowania jednostkowe nie wymagają oznakowania ostrzegawczego - patrz pkt 15. 4. PIERWSZA POMOC Uwagi ogólne W przypadku konsultacji z ośrodkiem ostrych zatruć lub instytucją wskazaną pod numerem alarmowym oraz po wezwaniu lekarza należy przekazać informacje zawarte w niniejszej karcie charakterystyki lub na etykiecie instrukcji środka Wdychanie Wyprowadzić/wynieść poszkodowanego na świeże powietrze. W przypadku zatrzymania lub nieregularnego oddechu zastosować sztuczne oddychanie. Zapewnić poszkodowanemu warunki do odpoczynku. Chronić przed organizm przed wychłodzeniem. Natychmiast wezwać lekarza lub skontaktować się z ośrodkiem ostrych zatruć Zanieczyszczenie skóry Zdjąć jak najszybciej skażoną odzież. Natychmiast umyć zanieczyszczone części ciała dużą ilością wody. W przypadku utrzymywania się objawów podrażnienia zwrócić się o pomoc lekarską Zanieczyszczoną odzież wyprać przed ponownym użyciem Zanieczyszczenie oczu Przemywać oczy, przytrzymując odchylone powieki, przez kilkanaście minut (co najmniej 15) czystą bieżącą wodą. Wyjąć szkła kontaktowe Natychmiast wezwać lekarza Połknięcie Natychmiast wezwać lekarza. Pokazać lekarzowi pojemnik lub etykietę instrukcję Nie powodować wymiotów. Informacje dla lekarza Odtrutka specyficzna nie jest znana. Stosować leczenie objawowe 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU Zalecane środki gaśnicze: KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 2 z 8
5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU Niewielki pożar gasić rozpyloną wodą, dwutlenkiem węgla, proszkiem gaśniczym, pianą gaśniczą odporną na działanie alkoholi Duży pożar gasić rozpyloną wodą lub pianą gaśniczą odporną na działanie alkoholi Nieodpowiednie środki gaśnicze: Zwarte strumienie wody podawane pod ciśnieniem Szczególne zagrożenie ze strony produktów spalania i wydzielających się gazów: Produkt zawiera zapalne substancje organiczne. Podczas pożaru może wydzielać się gęsty czarny dym zawierający niebezpieczne produkty spalania Narażenie na produkty spalania może stwarzać zagrożenie dla zdrowia Specjalne wyposażenie ochronne strażaków: Nosić aparaty oddechowe z niezależnym źródłem powietrza Informacje dodatkowe: Zagrożone pojemniki chłodzić rozpyloną wodą. Izolować rejon objęty pożarem. Ewakuować osoby postronne. Zabezpieczyć przed przedostaniem się gaśniczych środków chemicznych do wód powierzchniowych lub kanalizacji. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Indywidualne środki ostrożności: Podczas likwidacji skutków uwolnienia nosić środki ochrony osobistej (patrz pkt 7 i 8) Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska: Jeśli pozwalają na to względy bezpieczeństwa, powstrzymać wyciek. Nie spłukiwać do wód powierzchniowych i kanalizacji. W przypadku skażenia rzek lub jezior powiadomić odpowiednie służby ratownicze Metody oczyszczania/usuwania: Uwolniony produkt posypać niepalnym materiałem pochłaniającym (piasek, ziemia, diatomit, wermikulit) i zebrać do szczelnie zamykanego i oznakowanego pojemnika na odpady. Usuwać zgodnie z zaleceniami przedstawionymi w punkcie 13. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Postępowanie z preparatem Przestrzegać zasad i przepisów BHP dotyczących pracy z chemikaliami Brak szczególnych zaleceń Unikać kontaktu z oczami i skórą Podczas stosowania nie jeść, nie pić i nie palić tytoniu Środki ochrony osobistej patrz pkt 8 Magazynowanie Przechowywać produkt w szczelnie zamkniętych pojemnikach Przechowywać w suchym i chłodnym oraz odpowiednio wentylowanym miejscu Nie przechowywać razem z żywnością, paszą i napojami Chronić przed dziećmi KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 3 z 8
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Dodatkowe zalecenia w zakresie środków inżynieryjnych: Zapewnić odpowiednią wentylację W warunkach, gdy narażenia nie da się wyeliminować najskuteczniejszymi środkami są hermetyzacja i/lub odgrodzenie Dobór odpowiednich środków inżynieryjnych wynika z potencjalnego zagrożenia W warunkach uwalniania się mgieł lub par stosować miejscową wentylację wywiewną i kontrolę narażenia Utrzymywać wartości stężeń składników produktu w środowisku pracy poniżej zalecanych wartości dopuszczalnych. Parametry kontroli narażenia: Rozporządzenie MPiPS z dnia 18 grudnia 2002r w sprawie dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz.U. z 2002r Nr 217, poz. 1833 ze zmianami w Dz.U. z 2005r nr 212 poz. 1769): Dopuszczalne wartości stężeń składników preparatu w środowisku pracy: Oleje mineralne - (faza ciekła aerozolu) NDS = 5 mg/m 3 ; NDSCh = 10 mg/m 3 Trzymać z dala od żywności, napojów i pasz. Odzież zanieczyszczoną produktem natychmiast zdjąć Unikać kontaktu z oczami i skórą W trakcie stosowania nie jeść, nie pić i nie palić tytoniu Przestrzegać zaleceń zawartych w treści etykiety instrukcji Codziennie zmieniać odzież roboczą Ochrona dróg oddechowych: W normalnych warunkach ochrona dróg oddechowych nie jest wymagana Nosić maski ochronne z odpowiednimi pochłaniaczami (skutecznymi w stosunku do gazów, par i aerozoli) do czasu zainstalowania odpowiednich inżynieryjno-technicznych środków ochrony. Ochrona skóry : Nosić nitrylowe rękawice ochronne odporne na działanie chemikaliów. Właściwości ochronne rękawic zależą nie tylko od rodzaju materiału, z którego są wykonane. Czas działania ochronnego może być różny przypadku różnych producentów rękawic. W przypadku wielu substancji nie można precyzyjnie oszacować czasu działania ochronnego rękawic. Uwzględniając podane przez producenta parametry rękawic należy zwracać uwagę podczas stosowania produktu czy rękawice jeszcze zachowują swoje właściwości ochronne Ochrona oczu: Nie jest zwykle wymagana W warunkach możliwego narażenia nosić odpowiednie okulary ochronne lub ochronę twarzy Ochrona ciała: Nosić przeciwchemiczną, nieprzepuszczalną odzież ochronną Dobrać odpowiednią roboczą odzież ochronną stosownie do fizycznych warunków pracy. Umyć ciało wodą z mydłem po zdjęciu odzieży. Odkazić odzież przed ponownym użyciem lub stosować odzież jednorazową (kombinezony, fartuchy, rękawy, buty, etc.) UWAGA: KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 4 z 8
8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Środki inżynieryjno-techniczne mają pierwszeństwo przed środkami ochrony osobistej Wymagania zasadnicze dla środków ochrony indywidualnej określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej Dz.U. Nr 259 poz. 2173) Pracodawca jest zobowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe oraz zapewnić odpowiednie ich pranie, konserwację, naprawę i odkażanie. Zalecane badania wstępne i okresowe pracowników narażonych na czynniki chemiczne są określone w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30.05.1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. nr 69/1996, poz. 332, wraz z późniejszymi zmianami) 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Postać Barwa ciecz żółta Wartość ph Ok. 7 (w 100g/l ) Temperatura zapłonu >149 C Właściwości utleniające Nie wykazuje Właściwości wybuchowe Nie wykazuje Gęstość 0,9 g/cm 3 w 25 C Rozpuszczalność w wodzie Rozpuszcza się Rozpuszczalność w innych w olejach roślinnych rozpuszczalnikach 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Niebezpieczne produkty rozkładu termicznego: Podczas spalania i rozkładu mogą wydzielać się toksyczne i drażniące dymy i pary Niebezpieczne reakcje: Nie są znane Niebezpieczne reakcje polimeryzacji nie zachodzą Produkt jest stabilny w zalecanych warunkach stosowania i magazynowania KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 5 z 8
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Toksyczność ostra drogą pokarmową Ostra toksyczność dermalna działanie drażniące na skórę: działanie drażniące na oczy: Działanie uczulające LD 50 : LD 50 : > 2000 mg/kg (szczury) Toksyczność w warunkach narażenia długotrwałego > 2000 mg/kg (szczury) Silne działanie drażniące (króliki) Słabe działanie drażniące (króliki) Badania w warunkach laboratoryjnych nie wykazały działania uczulającego (świnki morskie) W badaniach na zwierzętach nie stwierdzono działania rakotwórczego, mutagennego oraz działania teratogennego. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Trwałość i podatność na biodegradację Stabilność w wodzie : Produkt ulega w znacznym stopniu biodegradacji w wodzie Toksyczność dla środowiska wodnego Toksyczność ostra dla ryb LC 50 : 37 mg/l (Oncorhynchus mykiss); 96 godz. Toksyczność dla EC 50 : 17 mg/l (Dafnia magna) bezkręgowców wodnych 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI - Nie wprowadzać do kanalizacji. Nie dopuszczać do zanieczyszczania wód powierzchniowych (stawów, cieków wodnych, rowów melioracyjnych). - Przestrzegać przepisów ustawy z dnia 27 maja 2001r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. nr 63, poz. 638 z późniejszymi zmianami) Klasyfikacja odpadów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. nr. 112, poz. 1206): 02 01 08 Odpady agrochemikaliów zawierające substancje niebezpieczne, w tym środki ochrony roślin I i II klasy toksyczności (bardzo toksyczne i toksyczne) Uwagi dotyczące usuwania odpadów produktu: Nie zanieczyszczać odpadami produktu lub zużytymi pojemnikami stawów, kanałów, rowów i innych wód powierzchniowych Nie usuwać odpadów do ścieków Jeżeli jest możliwe odpady poddać procesom recyklingu. Jeżeli nie usunąć lub spalić w odpowiednich instalacjach Uwagi dotyczące usuwania pojemników: Pojemniki mogą zawierać pozostałości produktu należy je trzykrotnie wypłukać Puste pojemniki skierować do recyklingu lub usunąć Opróżnione pojemniki nie nadają się do powtórnego wykorzystania KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 6 z 8
14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Transport drogowy i kolejowy ADR/RID zgodnie z Umową Europejską dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. nr 194/2002, poz. 1629) wraz z kolejnymi zmianami załączników A i B publikowanymi w formie Oświadczeń Rządowych w Dzienniku Ustaw RP oraz Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym materiałów niebezpiecznych (Dz.U. nr 199/2002, poz. 1671 z późniejszymi zmianami): Nie klasyfikowany 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH USTAWA z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych. (Dz. U. nr 11 poz. 84 z późniejszymi zmianami) Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002r w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz. U. nr 140, poz. 1171 ze zmianami w Dz.U. nr 2/2005 poz. 8) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (DZ. U. nr 201 poz. 1674 ) Klasyfikacja preparatu zgodna z przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 02 września 2003r w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz.U. Nr 171, poz. 1666 ze zmianami w Dz. U. Nr 243, poz. 2440) Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30.05.1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69/1996, poz. 332, wraz z późniejszymi zmianami) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej Dz.U. Nr 259 poz. 2173) Klasyfikacja odpadów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001r w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr. 112, poz. 1206) Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy I Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002r w sprawie dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. Nr 217/2002r, poz. 1833 ze zmianami w Dz.U. z 2005r nr 212 poz. 1769) Oznakowanie opakowań jednostkowych zgodnie z przepisami Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003r w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 173, poz. 1679 ze zmianami w Dz.U. / 2004r nr 260, poz. 2595) Symbole i napisy ostrzegawcze: drażniący Zwroty R: Zwroty S: R38 - Działa drażniąco na skórę S2 - Chronić przed dziećmi S13 - Nie przechowywać razem z żywnością, napojami i paszami dla zwierząt S20/21 - Nie jeść i nie pić oraz nie palić tytoniu podczas stosowania produktu KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 7 z 8
15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH S37 - Nosić odpowiednie rękawice ochronne 16. INNE INFORMACJE Treść zwrotów wskazujących rodzaj zagrożenia (zwroty R) dotyczących składników produktu: R22 - Działa szkodliwie po połknięciu R36/38 - Działa drażniąco na oczy i skórę Powyższe informacje są opracowane w oparciu o bieżący stan wiedzy i dotyczą produktu w postaci w jakiej jest stosowany. Dane dotyczące tego produktu przedstawiono w celu uwzględnienia wymogów bezpieczeństwa, a nie zagwarantowania jego szczególnych właściwości. W przypadku, gdy warunki stosowania produktu nie znajdują się pod kontrolą producenta, odpowiedzialność za bezpieczne stosowanie produktu ponosi na użytkownik Karta charakterystyki opracowana została na podstawie karty MSDS (wersja z dnia 20.01.2005r.) dostarczonej przez producenta, informacji z baz danych ChemIDplus oraz obowiązujących w Polsce przepisów dotyczących substancji i preparatów chemicznych przez firmę Eko-Futura Sp. z o.o. KARTA CHARAKTERYSTYKI Strona 8 z 8