WITAMY W POLSCE 1 EGZEMPLARZ BEZPŁATNY
Szanowni Państwo! Witamy w Polsce kraju słynącym z gościnności i serdeczności jego mieszkańców, znakomitej kuchni i pięknych kolorów we wszystkich porach roku. Pozytywne zmiany, jakie się dokonały u nas w ostatnich latach, z pewnością przyczynią się do urozmaicenia Waszego pobytu. Ten krótki przewodnik, który Wam przekazujemy, zawiera zbiór podstawowych informacji niezbędnych każdemu przybyszowi, a jego zadaniem jest ułatwić Wam podróżowanie po Polsce nowym kraju członkowskim UE. Bezpieczeństwo naszych gości jest nam szczególnie drogie, dlatego znajdziecie tu praktyczne wskazówki ułatwiające bezpieczne poruszanie się po naszych drogach. Polska jest bowiem krajem, w którym motoryzacja rozwinęła się gwałtownie, ale infrastruktura drogowa i nasze zachowania w ruchu drogowym nie zawsze za tym trendem właściwie nadążały. Zalecamy więc ostrożność w ruchu drogowym, a zwłaszcza w obszarach ograniczonej widoczności i intensywnego ruchu pieszego. Jesteśmy jednak przekonani, że najczęściej będziecie się spotykali z życzliwością i pomocą ze strony naszych rodaków, z których większość nosi w sobie główną polską cechę narodową gościnność. Życzymy Wam, by pobyt w Polsce był ze wszech miar udany i pełen niezapomnianych wrażeń. Wierzymy, że to właśnie one skłonią Was do tego, by Polskę polubić i często ją odwiedzać. Prof. Ryszard Krystek Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury 2
O Polsce... Rzeczpospolita Polska leży w samym centrum Europy, na przecięciu głównych szlaków komunikacyjnych prowadzących z zachodu na wschód i z północy, przez Bałtyk, na południe kontynentu. W Polsce, w miejscowości Piątek, znajduje się geograficzny środek Europy. Terytorium Polski zajmuje obszar 312 685 km 2, a ludność liczy 38 650 000 mieszkańców. Językiem urzędowym jest język polski. Stolicą Polski jest Warszawa (1,7 mln mieszkańców). Inne duże miasta to: Łódź, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Lublin, Szczecin. Polska znajduje się w strefie czasu środkowoeuropejskiego. Od 27 marca 2005 r. do 30 października 2005 r. będzie obowiązywał czas letni, czyli wschodnioeuropejski (-1h). Średnie temperatury w styczniu: od -1 do -5 C (na wybrzeżu i na zachodzie) oraz od -4,5 C do -5,5 C (na północnym wschodzie) i ok. -7 C w górach. Średnie temperatury w lipcu: 16,5 C na Wybrzeżu i 19 C na południu. 3
Pieniądze to złote (PLN) 1 złoty=100 groszy. Nominały: 1, 2, 5, 10, 20, 50 groszy, 1,2,5 złotych bilon 10, 20, 50, 100, 200 złotych banknoty 1 = około 4,30 złotego (PLN) 1 $ = około 3,40 złotego (PLN) Pieniądze można wymienić w bankach i kantorach wymiany walut. W całym kraju działa ogólnodostępna sieć bankomatów. Karty kredytowe są powszechnie akceptowane w hotelach, restauracjach, w większości stacji benzynowych, w dużych sklepach i centrach handlowych. Najbardziej popularnymi są: Maestro, MasterCard, Visa Electron, Visa Classic, AmericanExpress. Banki w większości pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00-18.00. Gęsta sieć polskich banków umożliwia dokonywanie wszystkich operacji z pieniędzmi, kartami kredytowymi i czekami podróżnymi. Poczta pracuje od poniedziałku do piątku od 8.00 do 20.00, w soboty od 8.00 do 13.00. W większych miastach działają poczty całodobowe. Sklepy spożywcze i duże centra handlowe są w większości czynne przez cały tydzień do późnych godzin wieczornych. W niedzielę mogą lokalnie występować ograniczenia czasu pracy sklepów. 4
Leczenie: Obywatele państw Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego i członkowie ich rodzin, przyjeżdżający do Polski turystycznie, mogą w nagłych przypadkach korzystać z opieki medycznej w ramach ubezpieczenia posiadanego w kraju stałego zamieszkania. Konieczne jest przedstawienie druku E-111, poświadczonego przed wyjazdem do Polski. Druk E-112, wraz ze zgodą ubezpieczyciela, uprawnia do leczenia w sytuacjach innych niż nagłe. Studenci mogą korzystać ze wszystkich usług medycznych na podstawie druku E-128. Emeryci i renciści w czasie ich pobytu w Polsce mają prawo do wszystkich koniecznych świadczeń na podstawie potwierdzonego druku E-121. Uważaj na tłok na drogach Nasilonego ruchu drogowego można spodziewać się w każdy weekend (piątek i niedziela w godzinach popołudniowych), zwłaszcza na drogach dojazdowych do wielkich miast. Oprócz tego w 2005 r. większy ruch może wystąpić w dniach bliskich następującym datom: Styczeń: 1 (Nowy Rok) 17, 24, 30-31, Luty: 6, 13-14, 27 (ferie zimowe wyjazdy i powroty) Marzec: 27-28 (Wielkanoc) Maj: 1 (Święto Pracy), 3 (Święto Narodowe Konstytucji 3 Maja), 26 (Boże Ciało) Czerwiec: 24 (koniec roku szkolnego) Lipiec: 1-3, 15-17, 29-30 (wyjazdy i powroty wakacyjne) Sierpień: 1-15 (pielgrzymki piesze do Częstochowy), 15 (Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny), 12-14, 28-31 (wyjazdy i powroty wakacyjne) Wrzesień: 1 (początek roku szkolnego) Listopad: 1 (Wszystkich Świętych), 11 (Święto Niepodległości) Grudzień: 25-26 (Święta Bożego Narodzenia) 5
Gdy przekraczasz granicę... Przekraczając granicę Polski, musisz mieć: ważny paszport lub, w wypadku obywateli państw UE, inny dokument pozwalający stwierdzić tożsamość i obywatelstwo; wizę: obywatele np. Białorusi, Rosji i Ukrainy; dowód rejestracyjny pojazdu (jeżeli Twój samochód ciągnie przyczepę z odpowiednim wpisem). Jeżeli podróżujesz cudzym samochodem, powinieneś mieć ważne pełnomocnictwo do wywozu pojazdu za granicę; ważne krajowe lub międzynarodowe prawo jazdy; ubezpieczenie OC właściciela pojazdu (od 1 maja 2004 roku zielona karta dla obywateli UE nie jest dokumentem obowiązkowym przy wjeździe samochodem do Polski). Jeżeli przewozisz psa lub kota, pamiętaj, że powinieneś posiadać paszport zwierzęcia. Musi też mieć ono wytatuowany numer lub wszczepiony elektroniczny chip. Bez cła wwozimy towary przez granice Polski z innymi krajami Unii Europejskiej. Likwidacja odpraw celnych nie oznacza jednak rezygnacji z kontroli celnych mogą mieć one miejsce w każdej chwili na terenie całego kraju. Odprawy celne obowiązują nadal na przejściach granicznych z Federacją Rosyjską, Białorusią i Ukrainą. Obywatele Unii Europejskiej (powyżej 17 roku życia) wjeżdżający do Polski mają prawo do bezcłowego przywozu towarów do użytku osobistego (nieprzeznaczonych na sprzedaż) w ilości nieprzekraczającej: 800 szt. papierosów, 200 szt. cygar, 1 kg tytoniu, 10 l spirytusu, 20 l wina ze zwiększoną zawartością alkoholu (np. sherry, porto), 90 l wina (w tym maksymalnie 60 l wina musującego), 110 l piwa. Osoby spoza Unii Europejskiej wjeżdżające do Polski mają prawo do bezcłowego przywozu towarów do użytku osobistego 6
w ilości nieprzekraczającej: 200 szt. papierosów, 50 szt. cygar, 0,25 kg tytoniu, 1 l spirytusu, 2 l wina ze zwiększoną zawartością alkoholu (np. sherry, porto), 2 l wina, 5 l piwa. Wartość wszystkich innych towarów przewożonych w bagażu osobistym nie może przekraczać 175 euro (osoby do 15 lat 90 euro). Zwrot podatku VAT przysługuje wyłącznie podróżnym, którzy nie mają stałego miejsca zamieszkania na terytorium Unii Europejskiej i występującym jako osoby fizyczne. Dokonywany jest w przypadku towaru zakupionego w sklepie, w którym znajduje się informacja w postaci naklejki z napisami w języku polskim i angielskim: Zwrot podatku i Tax free. Minimalna kwota zakupów, która uprawnia do zwrotu, wynosi obecnie 200 złotych. Za zakupy poniżej tej sumy zwrot podatku nie przysługuje. Sprzedawca jest zobowiązany wystawić nabywcy specjalny dokument imienny (formularz TAX FREE), który razem z paragonem z kasy fiskalnej potwierdza fakt zakupu. Data na dokumencie i na paragonie musi być ta sama. Towar musi zostać wywieziony z Polski nie później niż do końca trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano zakupu (przykładowo: towar zakupiono 10 lipca, a zatem musi opuścić granice Polski nie później niż 31 października). Towary muszą być wywożone w stanie nienaruszonym, bez śladów nawet częściowego zużycia. Oryginalne opakowania nie mogą być otwarte, a żywność nie może być chociażby częściowo spożyta. Wywóz towarów za granicę musi być poświadczony przez polskie służby celne na formularzu TAX FREE. Pamiętaj, że: dokument TAX FREE musi być wystawiony na osobę, która dany towar wywozi, a zwrot podatku nie przysługuje z tytułu zakupu paliwa. 7
Tankowanie paliwa nie sprawia w Polsce żadnych problemów. Znajdziesz tu gęstą sieć stacji benzynowych i punktów poboru autogazu. Występujące na polskich stacjach oznaczenia są następujące: 98E 95E 95U ON etylina bezołowiowa o liczbie oktanowej 98 (Europlus) etylina bezołowiowa o liczbie oktanowej 95 (Eurosuper) etylina bezołowiowa dla samochodów bez katalizatora o liczbie oktanowej 95 (Uniwersalna) olej napędowy (Ekodiesel) LPG Opłaty za autostrady płatne Przejazdy drogami krajowymi są bezpłatne a) z wyjątkiem: autogaz Rodzaj pojazdu A4 Kraków Katowice A2 Konin Września A2 Krzesiny Września 10/5 a) PLN 11 PLN 11 PLN 22/11 a) PLN 18 PLN 18 PLN 22/11 a) PLN 27 PLN 27 PLN 22/11 a) PLN 42 PLN 42 PLN Pojazdy nienormatywne 22/11 a) PLN 110 PLN 110 PLN a) przy przejeździe niepełnego odcinka *) Opłaty za przejazd po drogach krajowch obowiązują przedsiębiorców wykonujących na terytorium Polski zarobkowy transport drogowy (pojazd o masie ponad 3,5 t) lub przewozy na potrzeby własne (pojazd powyżej 3,5 t lub przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą). Karty opłat dostępne w urzędach celnych oraz wybranych urzędach pocztowych. 8
Przejścia graniczne Bezledy Bagrationowsk Gołdap 1) Gusiew Gronowo 3) Mamonowo Budzisko Kalwarija Ogrodniki Lazdijai 4) RUS PL LT PL Olsztyn 87 km Białystok 175 km Elbląg 45 km Białystok 143 km Białystok 144 km BY PL Bobrowniki Bierastawica Białystok 51 km Kuźnica Bruzgi Białystok 58 km Połowce 4) Pieszczatka N Białystok 84 km Sławatycze 5) Domaczewo N Warszawa 208 km Terespol Brześć Warszawa 184 km Dorohusk Jagodzin Hrebenne Rawa Ruska 1) UKR PL Lublin 87 km Warszawa 135 km 9
Korczowa Krakowiec Medyka Szeginie Zosin Ustyluh Barwinek Vysny Komarnik Chyżne Trstena Łysa Polana Tatranska Javorina Piwniczna Mnisek nad Popradom Zwardoń-Myto 2) Skalite SK PL Rzeszów 76 km Rzeszów 93 km Lublin 147 km Rzeszów 90 km Kraków 95 km Kraków 110 km Kraków 130 km Katowice 119 km CZ PL Cieszyn-Boguszowice Chotebuz Katowice 75 km Chałupki 7) Bohumin Katowice 94 km Głuchołazy 8) Mikulovice N Katowice 128 km Jakuszyce Harrachov Wrocław 136 km Kudowa Słone Nachod Wrocław 140 km Lubawka Kralovec Wrocław 109 km 10
Pietrowice Głubczyckie Krnov Międzylesie 9) Katowice 133 km Wrocław 137 km D PL Gubin Guben N Zielona Góra 60 km Gubinek 10) Guben Zielona Góra 60 km Krajnik Dolny Szchwedt Poznań 180 km Kołbaskowo Pomellen Szczecin 20 km Kostrzyń 4) 8) Kietz Poznań 151 km Olszyna Forst Wrocław 181 km Słubice Frankfurt n/o. N Poznań 178 km Świecko Frankfurt n/o. Poznań 178 km Zgorzelec Görlitz N Wrocław 149 km 1) miedzynarodowy z obciążeniem do 8t na oś 2) samochody o masie calkowitej do 7,5 t 3) pojazdy rejestrowany w RP i FR o masie całkowitej do 6 t 4) pojazdy o cięż. całk. do 7,5 z wyłączeniem ADR i towarów podlegających kontroli fitosanitarnej 5) dla obywateli RP i RB 6) sam. o masie 3,5 t masy całkowitej z wyjątkiem TIR 7) do 15 ton masy całkowitej z wył. kontroli weterynaryjnej 8) towarowy do 3,5 pojazdy zarejestrowane wyłacznie w woj. opolskim oraz w wybranych powiatach Cz. 9) do 3,5 t. z wyłącznieme towarów ADR 10) z wyłączeniem towarów fitoweterynaryjnych, zakaz ruchu w piątki, soboty i niedziele z wyjątkiem pojazdów ciężarowych wyposażonych w przepustki 11
22 E28 Świnoujście 23 E65 E28 14 E75 Lubieszyn Kołbaskowo E28 D Krajnik Dolny Kostrzyń Słubice Świecko 19 E65 E30 E65 15 E30 20 E281 E75 2 Gubin Olszyna Łęknica Przewóz E36 E65 Zgorzelec E40 E67 E65 4 Jakuszyce Lubawka Kudowa-Słone 7 31 E67 E40 Międzylesie Głuchołazy Pietrowice E Główne przejścia drogowe Osobowe przejścia drogowe Towarowe przejścia drogowe 1 34 patrz strona 24 Lotniska Porty promowe patrz strona 24 CZ Chałupki Cieszyn Zwardoń Z 12
13 11 10 E40 E40 Korczowa (Krakowiec) Hrebenne 30 9 2 Chyżne Łysa Polana Barwinek 1 3 6 16 12 17 21 1 3 18 8 5 E77 E77 E30 E30 E30 E40 E77 E77 E77 E67 E75 75 E77 E67 BY UKR Medyka Dorohusk Sławatycze Terespol Połowce Bobrowniki Kuźnica Ogrodniki Budzisko Gołdap Bezledy Zosin Gronowo LT RUS Chyżne Łysa Polana Barwinek SK Piwniczna wardoń 9 27 26 34 28 25 24 32 33 11
Przestrzegaj przepisów ruchu drogowego... Trzymaj się zawsze prawej strony jezdni lub na jezdni wielopasowej prawego pasa. Zarówno kierowca, jak i pasażerowie na wszystkich siedzeniach w samochodzie podczas jazdy muszą mieć zapięte pasy bezpieczeństwa, a dzieci w wieku do 12 lat o wzroście do150 cm mogą być przewożone wyłącznie w foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do przewożenia dzieci. Gdy dojeżdżasz do przystanku autobusowego, ustąp pierwszeństwa autobusowi włączającemu się do ruchu. Używaj kierunkowskazów, gdy zamierzasz zmienić pas ruchu, na przykład podczas wyprzedzania. Jeżeli jedziesz samochodem osobowym lub innym samochodem o masie całkowitej do 3,5 t, dopuszczalna prędkość wynosi 50 km/h w obszarze zabudowanym i 90 km/h na drogach poza obszarem zabudowanym. Na autostradach dopuszczalna prędkość wynosi 130 km/h, a na drogach ekspresowych 110 km/h (dwujezdniowa) lub 100 km/h (jednojezdniowa). Gdy ciągniesz przyczepę, nie przekraczaj prędkości 70 km/h (na autostradach i drogach ekspresowych 80 km/h). Jeżeli kierujesz autobusem lub innym pojazdem o masie całkowitej powyżej 3,5 t, dopuszczalna prędkość wynosi 50 km/h na obszarze zabudowanym i 70 km/h poza obszarem zabudowanym. Na autostradach, drogach ekspresowych, dwujezdniowych o co najmniej dwóch pasach przeznaczonych dla każdego kierunku 80 km/h. Dopuszczalna prędkość może być obniżona lub podwyższona za pomocą znaków drogowych. Zawsze ustąp pierwszeństwa pieszym na przejściu dla pieszych i rowerzystom na przejeździe dla rowerzystów. Po zmroku zachowaj szczególną ostrożność. Piesi i rowerzyści mogą być niewidoczni. 14
Podczas kierowania samochodem zabronione jest używanie telefonu komórkowego, jeżeli mikrofon lub słuchawkę musisz trzymać w ręku. Nie prowadź po spożyciu alkoholu. Dopuszczalna ilość alkoholu we krwi u kierowcy to 0,2 promila. Od 1 października do końca lutego jest obowiązek jazdy z włączonymi światłami. Jazda na światłach w dzień przez cały rok jest stanowczo zalecana ze względów bezpieczeństwa własnego i innych. Przednich świateł przeciwmgłowych używaj wyłącznie podczas mgły lub obfitego deszczu. Tylne światła przeciwmgłowe wolno włączyć tylko wówczas, gdy widoczność spadnie do 50 metrów. Twój pojazd musi być obowiązkowo wyposażony w gaśnicę i trójkąt odblaskowy. Nie zatrzymuj się na autostradach i drogach ekspresowych w miejscach innych niż wyznaczone w tym celu. Twój pojazd musi być oznaczony znakiem określającym państwo, w którym jest zarejestrowany. Zabronione jest wyposażanie pojazdu w urządzenia typu antyradar, informujące o działaniu sprzętu kontrolno-pomiarowego lub zakłócające jego pracę. Jeżeli zobaczysz wpadek... Zatrzymaj swój samochód w bezpiecznym miejscu i włącz światła awaryjne. Ustaw trójkt ostrzegawczy przed miejscem wypadku w odległości 30-50 m poza obszarem zabudowanym i 100 m na autostradzie lub drodze ekspresowej. Zawiadom o wypadku sużby ratownicze: Policja ( 997 Pogotowie ratunkowe ( 999 Straż pożarna ( 998 È112 tylko z telefonów komórkowych. Na miejscu zdarzenia udziel pierwszej pomocy ofiarom wypadku. 15
Kiedy spotkasz się z policjantem... Policjanci, którzy zatrzymują Cię do kontroli drogowej, są jednakowo umundurowani; na mundur mogą mieć założoną kamizelkę odblaskową koloru żółto-zielonego z czarnym napisem POLICJA. Ich radiowóz ma kolor granatowy, biały odblaskowy pas wokół nadwozia lub białe drzwi boczne. Na przednich drzwiach umieszczony jest napis POLICJA, a na dachu zainstalowana na stałe lampa zespolona ze światłami niebieskim lub niebieskim i czerwonym oraz podświetlanym napisem POLICJA. Oznakowane radiowozy policyjne muszą mieć numery taktyczne składające się z jednej lub dwóch liter i trzech cyfr; umieszcza się je na błotnikach tylnych, z tyłu nadwozia po prawej stronie oraz na dachu. Zgodnie z prawem sygnał do zatrzymania jest podawany przez policjanta tarczą do zatrzymywania pojazdów (lizakiem) lub ręką, a po zmierzchu tylko latarką z czerwonym światłem. Sygnał do zatrzymania może być również podany z jadącego radiowozu przez krótkotrwałe włączenie niebieskiego światła błyskowego i sygnału dźwiękowego o zmiennym tonie. Policjant nieumundurowany może Cię zatrzymać jedynie w obszarze zabudowanym, okazując legitymację służbową. 16
Inspekcja Transportu Drogowego Kontroli ITD podlegają przewozy wykonywane przez: przedsiębiorców wykonujących transport drogowy lub niezarobkowy przewóz na potrzeby własne; podmioty nie będące przedsiębiorcami (osoby przewożące rzeczy pojazdami powyżej 3,5 t lub wykonujące transport drogowy osób). Inspektor ITD ma prawo do: wstępu do pojazdu kontroli dokumentów kontroli urządzeń pomiarowych, masy, nacisków, wymiarów legitymowania kierowcy i innych osób zabezpieczania dowodów nakładania i pobierania kar pieniężnych. 17
Przewinienia i mandaty. Cudzoziemcy płacą grzywnę (w PLN) policjantowi, po wypisaniu przez niego mandatu karnego, w wysokości uwidocznionej na dokumencie. W Polsce wysokość grzywien jest określona przepisami prawa. Oto niektóre z przewinień i grzywien: Zajmowanie więcej niż jednego pasa jezdni 150 zł Niezapinanie pasów przez kierującego i pasażerów 100 zł Nieużywanie specjalnego fotelika do przewozu małych dzieci 150 zł Używanie telefonu komórkowego przez kierującego, jeśli musi trzymać telefon w ręku 200 zł Uniemożliwienie włączenia się do ruchu autobusowi i trolejbusowi ruszającemu z przystanku w obszarze zabudowanym i sygnalizującemu ten zamiar 200 zł Przekroczenie dopuszczalnej prędkości a) do 10 km/h do 50 zł b) o 11-20 km/h 50-100 zł c) o 21-30 km/h 100-200 zł d) o 31-40 km/h 200-300 zł e) o 41-50 km/h 300-400 zł f) o 51 km/h i więcej 400-500 zł Zawracanie w warunkach, w ktorych mogłoby to zagrażać bezpieczeństwu ruchu lub ruch ten utrudniać 200-400 zł Omijanie pojazdu, który zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu 500 zł Nieustąpienie pierwszeństwa pieszym znajdującym się na przejściu 350 zł Zatrzymanie lub postój na autostradzie lub drodze ekspresowej w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu 300 zł Naruszenie zakazu postoju w strefie zamieszkania w miejscach innych niż wyznaczone 100 zł Kierowanie pojazdem przez osobę nieposiadającą do tego uprawnień 50-250 zł Kierowanie pojazdem w stanie wskazującym na spożycie alkoholu zatrzymanie prawa jazdy 18
Znaki i sygnały drogowe stosowane w Polsce są zgodne ze standardami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Niektóre mają napisy w języku polskim. Oto niektóre z nich: Strefa ograniczonego postoju. Napis: W dni powszednie w godz. 7-21. Stój. Napis: Cło. Nakazany kierunek jazdy dla pojazdów z materiałami niebezpiecznymi. Nakaz używania Koniec nakazu łańcuchów używania łańcuchów przeciwpoślizgowych. przeciwpoślizgowych. Zmiana pierwszeństwa przejazdu na skrzyżowaniu. Początek strefy płatnego parkowania. Napis: Postój płatny w godz. 7-18. Początek drogi wewnętrznej. Koniec drogi wewnętrznej. Początek strefy Koniec strefy zamieszkania. zamieszkania. Uwaga: W strefie tej pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdami. 19
Napis: Rzeczpospolita Polska. Przejście graniczne (Świecko). Granica obszaru administracyjnego. Przejście graniczne. Napis: Rzeczpospolita Polska. Granica Państwa. Przekraczanie zabronione. Tabliczka wskazująca granicę państwa. Napis: Granica Państwa. Znak prowadzący na drodze objazdowej. Objazd w związku z zamknięciem drogi wskazujący wyznaczony objazd. Informacja, że przejście dla pieszych jest szczególnie uczęszczane przez dzieci. Tabliczka wskazująca, że znak nie dotyczy rowerów jednośladowych. 20 Oznaczenie drogi, na której za przejazd pobierana jest opłata. Napis: Płatna.
Miejsce wyjazdu pojazdów uprzywilejowaych wskazanych na tabliczce. Napis: Straż. Wyjazd. Tabliczka wskazująca podłużny uskok nawierzchni. Początek drogi krętej. Napis: Droga kręta. Tabliczka wskazująca miejsce częstych wypadków drogowych spowodowanych śliską nawierzchnią. Tabliczka wskazująca odcinek drogi, na której występują deformacje drogi w postaci koleiny. Koniec odcinka, na którym powtarza się lub występuje niebezpieczeństwo. Napis: Koniec. Drogowskaz do dzielnicy miasta. Samochodowy szlak turystyczny. Obiekt na samochodowym szlaku turystycznym. Drogowskaz do muzeum. Informacja o obiektach turystycznych. 21
W Polsce, tak jak w innych krajach, zdarzają się kierowcy lekceważący zasady ruchu drogowego. Niektórzy kierowcy nie mogą się czasami pohamować przed przekraczaniem dozwolonej szybkości. Zachowaj zimną krew, gdy obok Twojego samochodu przemknie kierowca z nadmierną fantazją lub ryzykownie wyprzedzający na trzeciego. Może się zdarzyć, że kierowca zapomni włączyć kierunkowskaz lub zrobi to dopiero podczas wykonywania manewru. Nie denerwuj się, gdy na trasach o kilku pasach ruchu dużo wolniejszy samochód, szykując się zbyt wcześnie do skrętu, blokuje lewy pas. Po zmroku zwróć uwagę na pieszych i rowerzystów poruszających się skrajem jezdni lub po poboczu. Czasami zdarza się im zapomnieć o elementach odblaskowych i odpowiednim oświetleniu roweru. Uważaj na wyjeżdżające z bocznych dróg ciągniki i maszyny rolnicze. Na przełomie lipca i sierpnia, w okresie żniw, po drogach poruszają się maszyny rolnicze i ciągniki załadowane zbożem, powodując niekiedy znaczne utrudnienia w ruchu. Zatrzymuj się na oznaczonych i oświetlonych po zmroku parkingach. Na postoju i parkingach niestrzeżonych nie zostawiaj w samochodzie w widocznym miejscu rzeczy wartościowych (np. aparatu fotograficznego, radia, dokumentów, pieniędzy). Bądź ostrożny. W równinnych częściach Polski częstym zjawiskiem, szczególnie rano lub o zmierzchu, są mgły ścielące się na dużych obszarach. 22
Czarne punkty miejsca szczególnie niebezpieczne, w których wydarzyło się wiele wypadków i kolizji. Widząc takie tablice, kierowca powinien zwolnić i zachować szczególną ostrożność. 23
Nie przegap... Polska jest krajem zróżnicowanego krajobrazu, pełnym obszarów o nieskażonej, niepowtarzalnej przyrodzie. Warto zwiedzić choćby jeden z 23 Parków Narodowych, rozrzuconych po całym kraju. Parki Narodowe: W górach... Babiogórski 1, Bieszczadzki 2, Gorczański 3, Karkonoski 4, Magurski 5, Pieniński 6, Gór Stołowych 7, Świętokrzyski 8, Tatrzański 9. Na wyżynach... Ojcowski 10, Roztoczański 11. Na nizinach... Białowieski 12, Biebrzański 13, Borów Tucholskich 14, Drawieński 15, Kampinoski 16, Narwiański 17, Poleski 18, Ujścia Warty 19, Wielkopolski 20, Wigierski 21. Nad morzem... Słowiński 22, Woliński 23. W Polsce znajduje się jedenaście miejsc, które umieszczono na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO: 24. Kraków historyczne centrum miasta (Wawel, Kazimierz). 25. Wieliczka średniowieczna kopalnia soli. 26. Warszawa Stare Miasto. 27. Malbork stolica zakonnego państwa. 28. Zamość renesansowe miasto twierdza. 29. Toruń miasto Kopernika. 30. Oświęcim-Brzezinka pomnik pamięci. 31. Jawor i Świdnica świątynie pokoju. 32. Drewniane kościółki południowej Małopolski. 33. Kalwaria Zebrzydowska Klasztor Bernardynów. 34. Białowieski Park Narodowy. (numery oznaczają położenie na mapce strona 12-13) 24
Telefony przydatne w podróży Telefon bezpieczeństwa w czasie wakacji (informacja ogólnopolska w językach angielskim, niemieckim, rosyjskim i polskim) 0 800 200 300 Służby ratownicze Policja 997 Straż Pożarna 998 Pogotowie Ratunkowe 999 Tylko dla sieci komorkowych 112 Pogotowie drogowe (022) 9633 Ogólnopolska Pomoc Drogowa (022) 9637 Straż Graniczna interwencyjna infolinia 0 800 42 23 22 Telefony informacyjne (022) 9633 Prognoza pogody (022) 9221 Informacja celna (0 22) 811 01 28 O ruchu na przejściach granicznych (0 22) 542 93 19 Informacja medyczna (022) 9439 Informacja miejska 9491 Informacja o stanie dróg (0 22) 629 07 94 Informacja o numerach telefonicznych (0xx * ) 118 913 Informacja o numerach kierunkowych krajowych (022) 9570 Informacja PKP (022) 9436 Informacja autobusowa Pekaes Bus Eurolines (0 22) 626 93 52, (022) 652 23 21 Polski Express (022) 620 03 30 Informacja lotnicza LOT (022) 9572; (022) 9573; 0 801 300 852 Odloty międzynarodowe (0 22) 650 39 43 Przyloty międzynarodowe (0 22) 650 42 20 Przyloty i odloty krajowe (0 22) 650 17 50 xx * numer kierunkowy danego miasta. 25
NARODOWY PORTAL TURYSTYCZNY www.poland-tourism.pl POLSKA ORGANIZACJA TURYSTYCZNA www.pot.gov.pl Wybrane Centra Informacji Turystycznej: BIAŁYSTOK Tel. (+48 85) 653 79 50, fax: 743 51 13 www.city.bialystok.pl, itbialystok@poczta.onet.pl BIELSKO-BIAŁA Tel. (+48 33) 819 00 50, fax: 819 00 61 www.it.bielsko.pl, it.bielsko@skg.pl BYDGOSZCZ Tel./fax: (+48 52) 348 23 73, www.it.byd.pl, it@byd.pl CZĘSTOCHOWA Tel. (+48 34) 368 22 50, fax: 368 22 60 www.czestochowa.um.gov.pl GDAŃSK Tel. (+48 58) 301 43 55, fax: 301 66 37 www.gdansk.pl, itgdansk@op.pl GIŻYCKO Tel. (+48 87) 428 41 00, www.gizycko.turystyka.pl, infogizycko@post.pl JELENIA GÓRA Tel./fax: (+48 75), 767 69 35, 755 88 45 www.sudety.it.pl, itratusz@box43.pl KATOWICE Tel. (+48 32) 259 38 08, fax: 259 33 69 www.um.katowice.pl, ciom@um.katowice.pl KIELCE Tel. (+48 41) 367 64 36, fax: 345 86 81 www.um.kielce.pl, informacja.turystyczna@um.kielce.pl KOŁOBRZEG Tel./fax: (+48 94) 352 79 39 www.kolobrzeg.turystyka.pl cpit@post.pl, turystyka@home.pl KRAKÓW Tel. (+48 12) 421 77 06, fax: 421 30 36 www.mcit.pl, info@mcity.pl 26
LUBLIN Tel. (+48 81) 532 44 12, fax: 442 35 56 www.turystyka.lubelskie.pl, itlublin@onet.pl ŁÓDŹ Tel./fax: (+48 42) 638 59 55 www.iturysta.pl, cit@uml.lodz.pl, lodz@iturysta.pl OLSZTYN Tel. (+48 89) 535 35 66, Tel./fax: 535 35 66 www.warmia.mazury.pl, wcity@warmia.mazury.pl OPOLE Tel. (+48 77) 451 19 87, fax: 541 14 20 www.opole.pl, mit@um.opole.pl POZNAŃ Tel. (+48 61) 851 96 45, 94 31, fax: 856 04 54 www.cim.poznan.pl, cim@mam.poznan.pl RZESZÓW Tel./fax: (+48 17) 851 46 11 www.rcit.res.pl, rcit@res.pl SZCZECIN Tel. (+48 91) 489 16 30, fax: 434 02 86 www.zamek.szczecin.pl, cikit@zamek.szczecin.pl TARNÓW Tel. (+48 14) 627 87 35, 627 87 36, fax: 682 34 40 www.turystyka.tarnow.pl, centrum@turystyka.tarnow.pl TORUŃ Tel. (+48 56) 621 09 31, fax: 621 09 30 www.it.torun.pl, it@it.torun.pl WARSZAWA Tel. (+48 22) 94 31, fax: 524 11 43 www.warsawtour.pl, info@warsawtour.pl WROCŁAW Tel. (+48 71) 344 31 11, fax: 344 29 62 www.dot.org.pl, dot@dot.org.pl ZAKOPANE Tel. (+48 18) 201 22 11, fax: 206 60 51 www.zakopane.pl, info@um.zakopane.pl ZIELONA GÓRA Tel./fax: (+48 68) 323 22 22, www.zielona-gora.pl, turystyka@zielona-gora.pl 27
Ambasady i konsulaty (Ambasady mieszczą się w Warszawie) Austria: Warszawa, ul. Gagarina 34, tel. (022) 841 00 81-84 Kraków, ul. Cybulskiego 9, tel. (012) 424 99 40 Gdańsk, ul. Podolska 21, tel. (058) 620-19-93 Łódź, ul. Klaretyńska 9, tel. (042) 652 72 12 Wrocław, ul. Oławska 2, tel. (071) 344 10 55 Belgia: Warszawa, ul. Senatorska 34, tel. (022) 827 02 33-34 Świętochłowice, ul. Hutnicza 8, tel. (032) 245 15 44 Białoruś: Warszawa, ul. Wiertnicza 58, tel. (022) 742 09 90 Białystok, ul. Elektryczna 9, tel. (085) 664 99 40 Biała Podlaska, ul. Sitnicka 77, tel. (083) 342 18 14 Gdańsk, ul. Wały Piastowskie 1, tel. (058) 341 00 26 Bułgaria: Warszawa, Al. Ujazdowskie 33/35, tel. (022) 629 40 71-75 Wrocław, ul. Piotra Skargi 7/1, tel. (071) 783 39 28 Chorwacja: Warszawa, ul. Krasickiego 10, tel. (022) 844 12 25 Czechy: Warszawa, ul. Koszykowa 18, tel. (022) 628 72 21-25 Katowice, ul. Stalmacha 21, tel. (032) 251 85 76-77 Wrocław, Rynek 13, tel. (071) 782 60 60-61 Poznań, ul. św. Marcina 80/82, tel. (061) 853 60 81 Szczecin, ul. Monte Cassino 27, tel. (091) 423 79 80 Dania: Warszawa, ul. Rakowiecka 19, tel. (022) 565 29 00 Kraków, ul. św. Anny 5, tel. (012) 421 71 20 Gdańsk, ul. Długi Targ 1-7 pok. 16, tel. (058) 320 34 04 Łódź, ul. Piotrkowska 111, tel. (042) 63 37 141 Poznań, ul. Strusia 10, tel. (061) 86 62 628 Wrocław, ul. Rynek 7b, tel. (071) 37 23 950 Szczecin, ul. Piłsudskiego 1a, tel. (091) 43 30 930 Estonia: Warszawa, ul. Karwińska 1, tel. (022) 88 10 810-11 Szczecin, ul. Kurza Stopka 5, tel. (091) 81 23 827 Finlandia: Warszawa, ul. Chopina 4/8, tel. (022) 629 40 91 Gdynia, ul. Jana z Kolna 25, tel. (058) 621 68 52 Francja: Warszawa, ul. Puławska 17, tel. (022) 529 30 00 Kraków, ul. Stolarska 15, tel. (012) 424 53 00 28
Gdańsk: Sopot, ul. Kościuszki 16, tel. (058) 550 32 49 Łódź, ul. Uniwersytecka 3, tel. (042) 635 40 38 Opole, ul. Cementowa 5/5, tel. (077) 456 44 97 Poznań, ul. Mielżyńskiego 27/29, tel. (061) 851 94 90 Wrocław, ul. Powstańców Śląskich 95, tel. (071) 780 51 31 Hiszpania: Warszawa, ul. Myśliwiecka 4, tel. (022) 622 42 50 Gdańsk, ul. Podleśna 27, tel. (058) 341 48 33 Holandia: Warszawa, ul. Kawalerii 10, tel. (022) 599 12 00 Gdańsk, ul. Długi Targ 33/34, tel. (058) 346 98 78 Poznań, ul. 27 Grudnia 13, tel. (061) 852 78 84 Wrocław, ul. Oławska 2, tel. (071) 344 49 85 Irlandia: Warszawa, ul. Humańska 10, tel. (022) 849 66 33 Poznań, ul. Kramarska 1, tel. (061) 853 18 94 Islandia: Warszawa, ul. Filtrowa 62/46, Tel. (022) 658 10 49 Gdańsk: Sopot, ul. Słowackiego 30/17, tel. (058) 551 58 40 Izrael: Warszawa, ul. Krzywickiego 24, tel. (022) 825 00 28 Kanada: Warszawa, ul. Matejki 1/5, tel. (022) 584 31 00 Litwa: Warszawa, al. Szucha 5, tel. (022) 625 33 68 Warszawa, al. Zakroczymska 13, tel. (022) 635 97 94 Gdańsk, ul. Ogarna 99/100, tel. (058) 305 33 24 Kraków, ul. Chłopickiego 10, tel. (012) 413 65 18 Sejny, ul. 22 Lipca 9, tel. (087) 516 22 14 Poznań, ul. św. Marcina 77/7, tel. (061) 853 70 96 Katowice, ul. Mickiewicza 15, tel. (032) 258 86 96 Łotwa: Warszawa, ul. Królowej Aldony 19, tel. (022) 617 43 89 Gdańsk, ul. Ogarna 99/100, tel. (058) 305 33 23, 305 33 24 Katowice, ul. Staromiejska 4, tel. (032) 253 90 04 Łódź, al. Kościuszki 35, tel. (042) 630 59 54 Niemcy: Warszawa, ul. Dąbrowiecka 30, tel. 58 41 700 Gdańsk, ul. Fahrenheita 3, tel. (058) 341 64 28 29
Kraków, ul. Stolarska 7, tel. (012) 424 30 00 Wrocław, ul. Podwale 76, tel. (071) 377 27 00 Łódź, ul. Piotrkowska 111, tel. (042) 633 71 00 Poznań, ul. Ratajczaka 44, tel. (061) 851 62 96 Szczecin, ul. Chodkiewicza 2a, tel. (091) 485 06 57 Opole, ul. Strzelców Bytomskich 11, tel. (077) 454 21 84 Norwegia: Warszawa, ul. Chopina 2a, tel. (022) 696 40 30 Gdynia, ul. Jana z Kolna 25, tel. (058) 621 62 16 Kraków, ul. Mazowiecka 25, tel. (012) 633 03 76 Szczecin, al. Niepodległości 17, tel. (091) 812 14 30 Rosja: Warszawa, ul. Belwederska 49, tel. (022) 62 134 53 Gdańsk, ul. Batorego 15, tel. (058) 341 10 88 Kraków, ul. Biskupia 7, tel. (012) 422 26 47 Poznań, ul. Bukowska 53a, tel. (061) 841 75 23 Rumunia: Warszawa, ul. Chopina 10, tel. (022) 628 31 56 Gdynia, ul. Druskiennicka 1, tel. (058) 664 64 64 Bielsko-Biała, ul. Komorowicka 72, tel. (033) 822 81 82 Poznań, ul. Maciejewskiego 20/2, tel. (061) 825 78 66 Wrocław, pl. Solny 14, tel. (71) 342 30 30 Słowacja: Warszawa, ul. Litewska 6, tel. (022) 525 81 10 Gdańsk, ul. Grunwaldzka 12-16, tel. (058) 551 10 02 Katowice, ul. Rymera 3/1, tel. (032) 257 06 00 Kraków, ul. św. Tomasza 34, tel. (012) 425 49 70 Poznań, ul. św. Marcina 80/82, tel. (061) 853 72 51 Rzeszów, ul. Armii Krajowej 80, tel. (017) 853 45 86 Szczecin, pl. Batorego 3, tel. (091) 489 06 61 Stany Zjednoczone Ameryki: Warszawa al. Ujazdowskie 29/31, tel. (022) 504 20 00 Kraków, ul. Stolarska 9, tel. (012) 424 51 00 Poznań, ul. Paderewskiego 8, tel. (061) 851 85 16 Szwajcaria: Warszawa, al. Ujazdowskie 27, tel. (022) 628 04 81-82 Szwecja: Warszawa, ul. Bagatela 3, tel. (022) 640 89 00 Gdańsk, ul. Chmielna 101/102, tel. (058) 300 95 00 30