Do momentu wyjazdu ukończyłem na SGH studia licencjacki i magisterskie z Zarządzania, a także 3 semestry studiów magisterskich z Finansów i Rachunkowości. 1. Nazwa uczelni zagranicznej oraz termin przebywania na wymianie (proszę wpisać semestr (zimowy/letni) oraz daty pobytu), ZHAW School of Management and Law w Winterthur w Szwajcarii Semestr zimowy 2012/2013, od 10.09.2012 do 31.01.2013 2. Miejsce pobytu - dojazd z Polski, opis miasta, usytuowanie Uniwersytetu. Uniwersytet znajduje się Winterthur, szóstym pod względem populacji mieście Szwajcarii, położonym około 25km na wschód od Zurychu (0,5h jazdy pociągiem). Miasto cechuje niska zabudowa, dużo zieleni i spokojna atmosfera, można jednak bez trudu znaleźć wszystko, czego potrzeba w krótkim czasie, dzięki czemu jest bardzo przyjemnym miejscem do mieszkania. Główny budynek uczelni zlokalizowany jest w sąsiedztwie dworca kolejowego. Do drugiego budynku gdzie odbywają się zajęcia można dojść w przeciągu 10 minut. Niestety, jeżeli chodzi o dojazdy, część zajęć na studiach magisterskich na kierunku Banking and Finance realizowana jest wspólnie z Hochschule Luzern - Finanzdienstleistungeninstitut Zug, który mieści się Zugu, mieście oddalonym o ponad 60km (1h jazdy pociągiem) od Winterthur. Koszty przejazdu należy pokryć samemu. Dojazd z Warszawy samochodem przez Niemcy zajmuje około 14h. Lot samolotem kosztuje od 200CHF. W przypadku wcześniejszej rezerwacji warto wybrać Swiss, natomiast rezerwując z wyprzedzeniem mniejszym niż miesiąc w tej cenie można znaleźć przelot linią Air Berlin z przesiadką w Berlinie. Alternatywnie można próbować znaleźć lot Austrian Airlines z przesiadką w Wiedniu. W obu wypadkach zmiana samolotu odbywa się sprawnie i nie trzeba czekać dłużej niż godzinę. 3. Uniwersytet - państwowy czy prywatny, ilość studentów, studenci zagraniczni ZHAW jest uczelnią państwową, podobnie jak pozostałe szkoły wyższe w Szwajcarii. Uczelnia jest podzielona na kilka szkół, przy czym School of Management and Law obejmuje wszystkie kierunku ekonomiczne i prawne. W ciągu semestru szkoła gości około 50-60 studentów zagranicznych. Głównie z takich krajów jak Francja, Hiszpania, Kanada czy Stany Zjednoczone. 4. Kursy - opis kursów, w których brałeś udział: forma prowadzenia zajęć, sposób zaliczenia - egzamin czy zaliczenie? Jaka była możliwość konsultacji, jak radziłeś sobie z językiem? W czasie pobytu realizowałem zarówno kursy z poziomu studiów magisterskich, jak i licencjackich, ponieważ na studiach magisterskich nie można było zrealizować więcej niż 21 pkt ECTS. Część przedmiotów na studiach magisterskich była po niemiecku, pozostałe po angielsku. Kursy na poziomie licencjatu dla studentów przyjeżdzających prowadzone są tylko po angielsku. Wykładowcy na zajęciach realizowanych po niemiecku posługują się
Hochdeutsch em, dlatego nie ma większych problemów ze zrozumieniem ich. Natomiast studenci rozmawiają między sobą dialektem szwajcarskim, ze zrozumieniem, którego nawet Niemcy mają duże problemy. Realizowane przeze mnie kursy: - Alternative Investments (6 ECTS) bardzo interesujący moduł poświęcony inwestycjom alternatywnym, jako klasie aktywów prezentowanych z perspektywy inwestora. Moduł byś podzielony na trzy osobne kursy: Private Equity, Hedge Funds, Immobilien, które trzeba było osobno zaliczać w formie prezentacji i egzaminu. Wielokrotnie, jako prelegenci na kurs byli zapraszani przedstawiciele funduszy inwestycyjnych. - Corporate Finance (6 ECTS) również bardzo wartościowy moduł poświęcony finansom przedsiębiorstwa, obejmujący jako element obowiązkowy przypomnienie zagadnień związanych z wycenami przedsiębiorstw i przedsięwzięć inwestycyjnych. Dodatkowo do wyboru były dwa kursy z czterech. Ja realizowałem Venture Capital i Mergers and Acquisitions oba niezwykle interesujące i z dużą ilością praktycznych zagadnień, które zdecydowanie rozwinęły moją wiedzę w tym zakresie, mimo wcześniejszego ukończenia analogicznych kursów w SGH. Zaliczenie również w formie prezentacji i egzaminu. - Praktische Forschungsprojekte (9 ECTS) przedmiot realizowany w formie projektu badawczego, w którym 2-3 osobowe zespoły muszą wybrać jeden z podanych tematów i przeprowadzić na ten temat w pełni naukowe badanie. Praca obejmowała przegląd dotychczasowych teorii, znalezienie luki badawczej, zebranie i przeanalizowanie danych, zbudowanie i oszacowanie modelu ekonometrycznego oraz zaprezentowanie wniosków. Projekt wymaga bardzo dużego nakładu czasu i pracy, stanowi również wyzwanie intelektualne dla wszystkich studentów, ale jest doskonałą szkołą prowadzenia badań. Polecam zwłaszcza osobom myślących o studiach doktoranckich. - Market Research & Marketing Controlling (6 ECTS) interesujący przedmiot dla osób, które chcą pracować w marketingu. Szeroki przegląd narzędzi kontroli marketingowej, przedstawienie metod badań marketingowych, jak i krótki kurs analizowania danych z wykorzystanie SPSS. Zaliczenie w formie egzaminu, brak obowiązkowych prac domowych. - Strategic Management for Incomings (6 ECTS) najmniej interesujący i rozwijający z realizowanych przeze mnie kursów, być może ze względu na wykładowcę. Zajęcia w formie analizowania różnych case studies z podręcznika. Obowiązkowe cotygodniowe prace domowe. Egzamin odpowiadał jedynie za niewielki procent oceny końcowej. 5. Warunki studiowania - dostęp do biblioteki, komputera, ksero Biblioteka jest czynna od poniedziałku do soboty, w niedziele jest zamknięta. Na uczelni jest dostęp zarówno do komputerów jak i drukarek czy skanerów. Drukowanie kosztuje 0,08 CHF za stronę, płaci się legitymacją, po jej wcześniejszym doładowaniu na określoną kwotę. Uczelnia jest otwarta całą dobę. Wszystkie sale pozostają otwarte, dzięki czemu po zajęciach i w czasie sesji można się tam uczyć w komfortowych warunkach. 6. Warunki mieszkaniowe - opis campusu, co trzeba ze sobą przywieźć z Polski?
Główna organizacją oferującą akademiki jest SWOWI (www.swowi.ch). Najpopularniejszymi akademikami wśród studentów zagranicznych są Camp Axa (600-700 CHF/miesiąc) oraz Maximus (700-750CHF/miesiąc). Warunki mieszkaniowe są bardzo dobre. Wszystkie pokoje wyglądają jak nowe, znajduje się w nich łóżko, biurko, szafa i zabudowana umywalka. Dostępne są wyłącznie pokoje prywatne, których powierzchnia wynosi od 12 do 25mkw. Z reguły około 12 pokoi dzieli jedną, dużą (około 40mkw.) kuchnię z częścią jadalnianą i salonem z sofami. Alternatywnym akademikiem jest Studenten Wohnen (www.studentenwohnen.ch), położony jest jednak dalej od wcześniejszych i więcej kosztuje (800 CHF/miesiąc). Standardem jest kaucja w wysokości 3-krotności czynszu, do tego czynsz za 1-szy miesiąc jest płatny z góry, przez co pierwszy przelew opiewa na kwotę równą 4-krotności czynszu i musi nastąpić zaraz po dokonaniu rezerwacji. Po opuszczeniu pokoju z kaucji pobierana jest opłata za sprzątanie w wysokości prawie 400CHF. Należy mieć ze sobą bieliznę pościelową. Bardzo szybki Internet (100Mbit) jest dostępny w każdym pokoju, jednak trzeba mieć własny kabel typu LAN, a najlepiej przywieźć ze sobą własny, prosty router WiFi (wydatek kilkudziesięciu złotych). 7. Recepcja - jak zostałeś przyjęty, kto się tobą opiekował, kontakt z International Student Office Jeżeli chodzi o studentów studiów magisterskich na kierunku Banking and Finance, można powiedzieć, że uczelnia była stosunkowo nieprzygotowana. Był to ich debiut w przyjmowaniu Erasmusów na ten program studiów i przyjęli jedynie 3 osoby. Z tego powodu na wszystkich zajęciach towarzyszyli mi tylko studenci lokalni, co jednak zapewniało wysoki poziom zajęć i pozwalało nawiązać nowe kontakty. Jednostką za nas odpowiedzialną nie był International Student Office, lecz normalny Dziekanat Studiów Magisterskich. W przypadku studentów studiów licencjackich sytuacja wyglądała znacznie lepiej i studenci byli raczej zadowoleniu ze sposobu ich przyjęcia. 8. Koszty utrzymania - Podaj szczegóły, które Twoim zdaniem mogłyby się przydać innym, np. najtańsza linia lotnicza, ubezpieczenie, jak uzyskać pozwolenie na pracę, jakie są środki komunikacji lokalnej, dokumenty, które mogą się przydać ( np. tłumaczenie metryki), codzienne wydatki w porównaniu z Warszawą. W przypadku, jeśli otrzymywałeś dofinansowanie, w jakim stopniu otrzymane stypendium zapewniało pokrycie kosztów utrzymania za granicą, relacje cen, gdzie robić zakupy? Ceny w Szwajcarii w wielu przypadkach odpowiadają cenom z Polski, tylko wyrażonym w innej walucie (1CHF = 3,40PLN) np. 1kg sera żółtego kosztuje min.15 CHF, czyli mniej więcej trzy razy drożej niż w Polsce. Najdroższe jest mięso 1kg mięsa z kurczaka może kosztować ponad 20CHF, wędliny są jeszcze droższe. Dlatego zakupy najlepiej jest robić w Niemczech, gdzie ceny są porównywalne z Polskimi. Jest to z resztą bardzo popularne wśród Szwajcarów z Kantonu Zurych, którzy tuż po przekroczeniu granicy mogą znaleźć pełny wybór supermarketów.
Jeżeli istnieje taka możliwość, warto wziąć własny samochód. Ceny benzyny są niewiele droższe niż w Polsce (1,80CHF/l), dzięki czemu koszty każdej podróży po Szwajcarii wychodzą taniej korzystając z samochodu, nawet jeżeli jadą w nim tylko 2 osoby i wszędzie trzeba płacić za parkingi. Do tego Szwajcarzy mają świetne autostrady, mało zatłoczone drogi, jeżdżą bezpiecznie i zgodnie z zasadami, dzięki czemu jeździ się tam naprawdę bezpiecznie. Decydując się na podróżowanie transportem publicznym zdecydowanie opłaca się kupić kartę Halbtax uprawniająca do 50% zniżki na przejazdy i kartę Gleis 7, pozwalająca podróżować po godzinie 19 bez ograniczeń za darmo. Otrzymane na początku dofinansowanie w wysokości 1500 nie wystarczyło nawet na opłacenie depozytu za akademik, w związku z czym koniecznie trzeba być przygotowanym na duże wydatki. Miesięcznie na utrzymanie trzeba wydać minimum 1100-1200CHF, prowadząc nawet dosyć skromne życie. Na uczelni, co jakiś czas poszukiwane są osoby do pomocy przy organizacji badań, eventów lub do wykonania innych prac. Stawka godzinowa wynosi przeważnie 25CHF/h, więc jest bardzo atrakcyjna, ale często barierą jest język. Przykładowo za 3 dni pomocy przy organizacji targów pracy otrzymałem na konto 650CHF. W przypadku tego typu pracy pozwolenie L, które otrzymują studenci przyjeżdżający jest w zupełności wystarczające. Znalezienie regularnej pracy jest raczej bardzo trudne. 9. Życie studenckie - rozrywki, sport Winterthur oferuje bardzo bogatą bezpłatną ofertę sportową dla studentów (w ramach ASVZ), która obejmuje siłownię, piłkę nożną, siatkówkę, koszykówkę, różnego rodzaju aerobik, itp. Z racji tego, że kraj jest stosunkowo mały i świetnie skomunikowany zarówno pod względem transportu publicznego (pociągi pomiędzy miastami i autobusy w miastach) jak i dróg, większość studentów dużo podróżuje. Warto zwiedzić nie tylko Szwajcarię, ale i południe Niemiec (Konstancja) czy północ Włoch (okolice jeziora Como, Mediolan). Winterthur jest stosunkowo małym miastem, ale jest kilka klubów otwartych od czwartku do soboty. Wejście w zależności od dnia i od klubu za darmo lub za 10-15 CHF. Cena piwa 6-8 CHF. Drinki około 16-18 CHF. Można też pojechać do Zurychu, ale nocne pociągu kursują tylko w piątki i soboty. W pozostałe dni na powrót do domu trzeba czekać do godziny 5 rano. 10. Sugestie - O czym dowiedziałeś się podczas pobytu, a co wolałbyś wiedzieć wcześniej? Twoje sugestie dotyczące usprawnienia zarządzania systemem grantów wewnątrz Uczelni przez Narodową Agencję (Fundację) oraz przez Komisję Europejską w przypadku studentów otrzymujących dofinansowanie. Kluczowe jest przestrzeganie terminów. Małe opóźnienie ze złożeniem dowodu ubezpieczenia zdrowotnego z Polski (karty EKUZ), poskutkowała wydaniem decyzji o konieczności opłacenia przeze mnie ubezpieczenia za cały okres pobytu, mimo prób odwoływania się.
11. Adaptacja kulturowa - wrażenia z przystosowywania się do nowego kraju, kultury; czy przeżyłeś szok kulturowy? czy w kontaktach z mieszkańcami było coś czego się nie spodziewałeś? co może zrobić osoba jadąca na stypendium żeby łatwiej przystosować się do nowego miejsca? Szwajcarzy są bardzo uprzejmym narodem, który naprawdę dobrze mówi po angielsku. Dlatego robienie zakupów, załatwianie spraw urzędowych czy zwykła rozmowa z nimi jest przyjemnością. Zdecydowanie można przeżyć pozytywny szok kulturowy związany z panującym wszędzie ładem i porządkiem. Ulice i chodniki są regularnie czyszczone, kierowcy jeżdżą bardzo kulturalnie i ostrożnie mijają rowerzystów, zawsze zatrzymują się na widok pieszego chcącego przejść przez ulicę. Dlatego będąc w takim środowisku koniecznie jest dopasowanie się do wszystkich panujących reguł, z czym niektórzy zagraniczni studencie miewali problemy. Dla osób znających Niemiecki w stopniu dobrym polecam zapoznanie się w Internecie ze szwajcarskim dialektem np. poprzez słuchanie podcastów czy czytanie artykułów, co może pomóc zrozumieć ich na miejscu. Aczkolwiek, jeżeli zauważają, że ktoś ich nie rozumie zaczynają mówić Hochdeutsch em. 12. Ocena: Jako ostatni punkt raportu prosimy o ocenę Uniwersytetu w skali od 1 do 5 pod względem ogólnym i merytorycznym (akademickim). Uniwersytet oceniam na 4,5. Moim zdaniem w wielu kwestiach jest zdecydowanie lepiej niż na SGH, ale zdarzają się oczywiście pewne niedociągnięcia. Największym minusem jest lokalna renoma uniwersytetu, który nie jest tak doceniany przez pracodawców jak University of Sankt Gallen czy ETH Zurich.