PODSTAWY PRAWNE WYKONYWANIA ZAWODU ORAZ WYBRANE ZAGADNIENIA Z KRYMINALISTYKI, KRYMINOLOGII I TERRORYZMU Wiesław Seruga, Andrzej Zaborski SPIS TREŚCI Część I. Podstawy prawne wykonywania zawodu Rozdział 1. Instytucjonalny system ochrony osób i mienia 1.1. Ochrona osób i mienia w prawodawstwie polskim 1.1.1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej 1.1.2. Prawo cywilne 1.1.3. Kodeks Karny 1.1.4. Prawo administracyjne 1.2. Formacje ochronne, ich organizacja oraz uprawnienia pracowników 1.2.1. Agencja bezpieczeństwa wewnętrznego 1.2.2. Policja 1.2.3. Straż Graniczna 1.2.4. Państwowa Straż Pożarna 1.2.5. Straże Gminne 1.3. Podmioty ochrony osób i mienia 1.4. Podstawowe akty prawne regulujące funkcjonowanie wewnętrznych służb ochrony oraz koncesjonowanych podmiotów działających w sferze ochrony osób i mienia 1.5. Podstawowe pojęcia specyficzne dla zawodu Rozdział 2. Obszary, obiekty i urządzenia podlegające obowiązkowej ochronie 2.1. Kryteria sporządzania wykazów 2.2. Odpowiedzialność karna związana z brakiem zapewnienia fizycznej lub technicznej ochrony obszarów, obiektów i urządzeń podlegających obowiązkowej ochronie Rozdział 3. Zasady sporządzania planu ochrony jednostki i tryb jego uzgadniania 3.1. Wstęp
3.2. Założenia ogólne uzgadniania planów ochrony 3.3. Podstawowe zasady uzgadniania planu ochrony 3.4. Kryteria wymagań dotyczące ochrony fizycznej 3.5. Ujednolicanie nazewnictwa stanowisk służbowych 3.6. Inne aspekty zasad uzgadniania ochrony fizycznej 3.7. Kryteria zasad uzgadniania zabezpieczenia technicznego 3.8. Tryb uzgadniania planu ochrony 3.8.1. Formalne warunki uzgodnienia planu ochrony 3.8.2. Kryteria, jakie bierze pod uwagę komendant wojewódzki policji przy uzgadnianiu planu ochrony 3.8.3. Etapy uzgadniania planu ochrony 3.8.4. Forma uzgodnienia planu ochrony 3.8.5. Odmowa uzgodnienia planu ochrony Rozdział 4. Wewnętrzne służby ochrony 4.1. Wprowadzenie 4.2. Zadania wewnętrznych służb ochrony 4.3. Prowadzenie działalności gospodarczej przez wewnętrzne służby ochrony 4.4. Zasady tworzenia i tryb powoływania wewnętrznych służb ochrony 4.4.1. Warianty tworzenia wewnętrznych służb ochrony 4.4.2. Proces tworzenia wewnętrznych służb ochrony 4.5. Odmowa wydania pozwolenia na utworzenie wewnętrznej służby ochrony 4.6. Cofanie przez komendanta wojewódzkiego Policji pozwolenia na działalność wewnętrznej służby ochrony 4.7. Zakres działania wewnętrznej służby ochrony 4.8. Struktura organizacyjna wewnętrznej służby ochrony 4.9. Zakresy działania pracowników wewnętrznej służby ochrony 4.9.1. Zakres działania szefa ochrony 4.9.2. Zakres działania zastępcy szefa ochrony 4.9.3. Zakres działania dowódcy zmiany 4.9.4. Zakres działania wartowników konwojentów 4.10. Zasady prowadzenia dokumentacji ochronnej
4.10.1. Dokumentacja podstawowa 4.10.2. Obowiązki wybranych osób w zakresie prowadzenia dokumentacji ochronnej 4.10.3. Osoby prowadzące dokumentację ochronną 4.10.4. Formy prowadzenia dokumentacji 4.11. Uzbrojenie, wyposażenie i umundurowanie 4.11.1. Uzbrojenie i wyposażenie 4.11.2. Wyposażenie pracowników ochrony 4.11.3. Umundurowanie pracowników wewnętrznej służby ochrony 4.11.4. Zasady tworzenia nazwy wewnętrznej służby ochrony 4.12. Zasady współpracy z Policją, jednostkami ochrony ppoż, obroną cywilną i strażami gminnymi /miejskimi/ 4.12.1. Wprowadzenie 4.12.2. Współpraca specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z policją 4.12.3. Współpraca specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z państwową strażą pożarną 4.12.4. Współpraca specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z obroną cywilną 4.12.5. Współpraca specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych ze strażami gminnymi 4.12.6. Podmioty zobowiązane do współpracy 4.12.7. Perspektywiczne możliwości współpracy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych 4.13. Wewnętrzne służby ochrony działające na terenach komórek i jednostek organizacyjnych resortu obrony narodowej Rozdział 5. Zasady prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia 5.1. Wstęp 5.2. Ustawa Prawo działalności gospodarczej 5.2.1. Koncesjonowanie jako forma reglamentacji działalności gospodarczej 5.2.2. Ważność koncesji 5.2.3. Promesa 5.2.4. Kontrola działalności gospodarczej 5.2.5. Obowiązki przedsiębiorcy wynikające z ustawy 5.2.6. Zadania i uprawnienia administracji rządowej i samorządowej w zakresie działalności gospodarczej 5.3. Ustawa o ochronie osób i mienia
5.3.1. Tryb i warunki wydawania koncesji 5.3.2. Obowiązki koncesjonariusza w zakresie usług ochrony osób i mienia 5.3.3. Obligatoryjne i fakultatywne warunki cofania koncesji Rozdział 6. Wymagania kwalifikacyjne pracowników ochrony 6.1. Rodzaje i podział licencji pracownika ochrony 6.2. Czynności ochronne wymagające posiadania licencji 6.2.1. Czynności ochronne wymagające posiadania licencji pracownika ochrony fizycznej pierwszego stopnia 6.2.2. Czynności ochronne wymagające posiadania licencji pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia 6.2.3. Czynności ochronne wymagające posiadania licencji pracownika zabezpieczenia technicznego pierwszego stopnia 6.2.4. Czynności ochronne wymagające posiadania licencji pracownika zabezpieczenia technicznego drugiego stopnia 6.3. Wymagania formalne 6.3.1. Obywatelstwo 6.3.2. Wykształcenie ogólne 6.3.3. Pełna zdolność do czynności prawnych 6.3.4. Niekaralność za przestępstwa umyślne 6.3.5. Uregulowany stosunek do służby wojskowej 6.3.6. Nienaganna opinia 6.3.7. Zdolność fizyczna i psychiczna do wykonywania zadań 6.4. Wymagania w zakresie specjalistycznego wykształcenia 6.4.1. Wymagania w zakresie specjalistycznego wykształcenia pracownika ochrony fizycznej 6.4.2. Wymagania w zakresie specjalistycznego wykształcenia pracownika zabezpieczenia technicznego 6.5. Warunki uzyskania licencji pracownika ochrony fizycznej pierwszego stopnia 6.6. Warunki uzyskania licencji pracownika ochrony fizycznej drugiego stopnia 6.7. Warunki uzyskania licencji pracownika zabezpieczenia technicznego pierwszego stopnia 6.8. Warunki uzyskania licencji pracownika zabezpieczenia technicznego drugiego stopnia 6.9. Tryb wydawania, zawieszania i cofania licencji oraz utrata licencji z mocy prawa 6.9.1. Właściwość organu 6.9.2. Wymagane dokumenty
6.9.3. Odbiór licencji pracownika ochrony oraz opłata za jej wydanie 6.9.4. Niektóre obowiązki posiadacza licencji pracownika ochrony 6.9.5. Odmowa wydania licencji 6.9.6. Cofnięcie licencji 6.9.7. Zawieszenie praw wynikających z licencji pracownika ochrony 6.9.8. Obowiązki pracodawcy licencjonowanego pracownika ochrony 6.9.9. Wygaśnięcie licencji pracownika ochrony 6.10. Wymagania kwalifikacyjne pracownika ochrony bez licencji Rozdział 7. Uprawnienia pracowników ochrony w ochronie osób i mienia z uwzględnieniem użycia środków przymusu bezpośredniego i broni palnej 7.1. Uprawnienia pracownicze 7.2. Uprawnienia powierzone 7.3. Uprawnienia obywatelskie 7.4. Uprawnienia pracownika ochrony fizycznej bez licencji 7.5. Uprawnienia pracownika ochrony posiadającego licencję pracownika ochrony fizycznej 7.6. W granicach chronionych obiektów i obszarów 7.7. Środki przymusu bezpośredniego 7.7.1. Siła fizyczna w postaci chwytów obezwładniających oraz podobnych technik obrony 7.7.2. Kajdanki 7.7.3. Pałka obronna wielofunkcyjna 7.7.4. Pies obronny 7.7.5. Paralizatory elektryczne 7.8. Broń palna bojowa 7.8.1. Przypadki użycia broni palnej 7.8.2. Tryb użycia broni palnej 7.8.3. Zasady, sposób użycia broni palnej bojowej Rozdział 8.Ochrona informacji niejawnych 8.1.Wstęp
8.2. Podstawowe akty prawne służące ochronie 8.3. Zakres regulacji ustawowej 8.3.1. Przedmiot unormowań prawnych dotyczących informacji niejawnych 8.3.2. Zakres podmiotowy ochrony informacji niejawnych 8.4. Pojęcie tajemnica i jej rodzaje 8.5. Zakres informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową i służbową 8.5.1. Pojecie informacji niejawnej 8.5.2. Zakres informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową 8.5.3. Zakres przedmiotowy informacji niejawnych stanowiących tajemnicę służbową 8.6. Klasyfikacja informacji niejawnych 8.6.1. Stopnie tajności 8.7. Organizacja ochrony informacji niejawnych 8.8. Obowiązki przedsiębiorcy świadczącego usługi w zakresie ochrony osób i mienia 8.9. Zasady udostępniania informacji niejawnych 8.9.1.Warunki dostępu do informacji niejawnych 8.9.2. Udostępnienie informacji niejawnych 8.9.3. Postępowanie sprawdzające 8.9.4. Świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego jako potwierdzenie zdolności przedsiębiorcy do zapewnienia ochrony informacji niejawnych 8.10. Kancelaria tajna 8.11. Okresy ochrony informacji niejawnych 8.12. Środki ochrony fizycznej 8.13. Odpowiedzialność karna za naruszenie tajemnicy 8.13.1. Karnoprawna ochrona informacji niejawnej stanowiącej tajemnicę państwową 8.13.2. Karnoprawna ochrona informacji niejawnej stanowiącej tajemnicę służbową Rozdział 9. Odpowiedzialność karna pracownika ochrony Rozdział 10. Zakres i tryb sprawowania nadzoru przez policję nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi 10.1. Zakres sprawowania nadzoru przez policję nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi
10.2. Zasady wydawania upoważnienia do kontroli przez Komendanta Głównego Policji 10.3. Tryb wykonywania czynności nadzorczych nad specjalistycznymi uzbrojonymi formacjami ochronnymi Część II. Wybrane zagadnienia z kryminalistyki, kryminologii i terroryzmu Rozdział 11. Wybrane zagadnienia z kryminologii i kryminalistyki 11.1. Przedmiot zainteresowania kryminologii 11.2. Ogólna charakterystyka współczesnej przestępczości 11.2.1. Stan bezpieczeństwa po 1989 r. oraz rola transformacji politycznej, gospodarczej i społecznej w kształtowaniu przestępczości 11.2.2. Przestępczość kryminalna 11.2.3. Przestępczość gospodarcza 11.2.4. Cechy współczesnej przestępczości kryminalnej (brutalizacja działań, używanie broni, narkotyki, terroryzm, wymuszenia haraczy, pranie brudnych pieniędzy ) 11.2.5. Przestępczość nieletnich 11.3. Niektóre zjawiska społeczne o potencjale kryminogennym 11.3.1. Narkomania 11.3.2. Alkoholizm 11.3.3. Prostytucja 11.3.4. Bezrobocie 11.4. Sposoby ujawniania, rozpoznawania i badania zjawisk kryminogennych 11.5. Udział ofiary w przestępstwie (wiktymologia) 11.6. Prognozowanie przestępczości 11.7. Możliwości wykorzystywania naukowych podstaw i teorii kryminologicznych do rozpoznawania i zmniejszania zagrożeń w procesie ochrony 11.8. Rola i zadania poszczególnych podmiotów ochrony karnej w zapewnieniu bezpieczeństwa 11.9. Profilaktyka kryminologiczna system pracy, instytucje prawne, instytucje socjalizujące 11.10. Przedmiot zainteresowań kryminalistyki; taktyka i technika kryminalistyczna 11.11. Zakres przedmiotowy kryminalistyki i jej podstawowe pojęcia, funkcje oraz treści 11.12. Funkcje kryminalistyki 11.12.1. Funkcja rozpoznawcza 11.12.2. Funkcja wykrywcza
11.12.3. Funkcja dowodowa 11.12.4. Funkcja zapobiegawcza 11.13. Elementy wiedzy z taktyki kryminalistycznej możliwe do wykorzystania w ochronie osób i mienia 11.13.1. Metody i sposoby przestępczego działania (taktyka kryminalna) 11.13.2. Źródła informacji o przestępstwie 11.13.3. Metodyka dokonywania przez organy ścigania podstawowych czynności procesowych 11.14. Elementy wiedzy i techniki kryminalistycznej 11.14.1. Rodzaje śladów i dowodów przestępstwa 11.14.2. Metody identyfikacji człowieka i rzeczy 11.14.3. Rola portretu pamięciowego w ustalaniu sprawcy czynu 11.14.4. Postępowanie pracownika ochrony po uzyskaniu informacji o przestępstwie do czasu przybycia Policji Rozdział 12. Wybrane zagadnienia z wiedzy o terroryzmie 12.1. Wstęp 12.2. Istota terroryzmu. Próba systematyzacjii definicji 12.2.1. Terror a terroryzm 12.2.2. Terroryzm polityczny 12.2.3. Terroryzm państwowy 12.2.4. Terroryzm międzynarodowy 12.2.5. Próba definicji terroryzmu 12.5. Przejawy działań terrorystycznych w Polsce 12.6. Kwalifikacja prawna działań terrorystycznych w polskim prawie karnym 12.7. Zadania i obowiązki pracownika ochrony w związku z zamachem terrorystycznym 12.7.1. Bioterroryzm 12.7.2. Korespondencja detonująca 12.7.3. Ewakuacja