www.hansk.info
Zwiedzanie południowego skraju Krowiego Bagna gminną ścieżką rowerową. Długość ścieżki wynosi ok. 6400 m. Możemy je rozpocząć z dwóch miejsc, w zależności z której strony dotrzemy. Albo z Kol. Kulczyn jeśli poruszamy się Ścieżką Rowerową Lublin Wola Uhruska od strony południowej, bądź z miejscowości Hańsk jeśli wjedziemy od strony wschodniej. Jeśli z miejscowości Hańsk, to wjeżdżamy w drogę utwardzoną obok plebanii i udajemy się w kierunku Zdjęcie 1.Budynek plebanii zachodnim ( drogowskaz Krychów ). Po przejechaniu ok. 800 m. po prawej stronie ukaże się nam duże wzniesienie porosłe drzewami. To właśnie w tym miejscu znajdowało się rodzinne gniazdo Rodu Hańskich. Jadąc dalej po ok. 100 m. po tej samej stronie zobaczymy budynki pamiętające jeszcze dawnych właścicieli magazyn zbożowy zaadaptowany w okresie powojennym na młyn, budynek tzw. Serowni, stajnię. W latach okupacji funkcjonowało tu pomocnicze Zdjęcie 2.Kolebka Rodu Hańskich Zdjęcie 3.Budynek Serowni gospodarstwo rolne na potrzeby III Rzeszy. W tym miejscu następuje rozwidlenie dróg, w lewo do Wsi Ujazdów i Hańsk Kolonia i w prawo (ścieżka rowerowa ) do Krychowa. Będąc w tym miejscu warto zboczyć z trasy w lewo i przejechać ok. 300 m. by Zdjęcie 4.Kapliczka przydrożna
zobaczyć kapliczkę z drugiej połowy XVIII w. oraz głaz łaz upamiętniający ofiary Powstania Styczniowego. Następnie wracamy naa ścieżkę rowerową i udajemy się w kierunku zachodnim. zac Po przejechaniu ok. 1500 0 m. dojedziemy do rozwidlenia dróg. W lewo do Wsi Ujazdów i tzw. Miżychodu i w prawo w kierunku Krychowa. a. Skręcamy w prawo i po ok. 100 10 m. ścieżka rowerowa skręca w lewo na drogę z Zdjęcie 5.Budynek tzw. Willa płyt YOMBO w kierunku zachodnim. Wszystkie drogi z płyt YOMBO zostały wybudowane w latach 70-tych 70 tych XX w. w czasie melioracji lioracji Krowiego Bagna. Będąc w tym miejscu nie sposób nie zboczyć nieco z trasy i przejechać ok. 2200 m. by zobaczyć Krychów. Po drodze przejeżdżamy ciek wodny zwany Więzienny Rów. Krychów. Obecna nazwa miejscowości położonej na wzniesieniu znajdującym się na wschodnim krańcu Krowiego Bagna zawdzięcza jednemu z ministrów okresu międzywojennego Krychowskiemu. Nazwę Krychowskie przyjęło również znajdujące się niedaleko jezioro a noszące prawdopodobnie wcześniej nazwę Seluble. Seluble. W 1935 r. na w/w wzniesieniu rozpoczęto budowę Ośrodka Pracy dla skazanych z krótkimi wyrokami kar, lub odbywających końcówki kar.. Podlegał on Zakładowi Karnemu w Chełmie. Prace budowlane wykonywali więźniowie. Lokalizacja podyktowana była warunkami geograficznymi, a mianowicie bagna, mokradła, rzeka. Teren łatwy do ochrony lecz trudny do ucieczki. To na tym terenie więźniowie byli wykorzystywani wykorzystywani jako siła pociągowa ( transport drewna wozami, orka, wałowanie). Zwierzęta pociągowe nie zawsze zdawały egzamin, często bowiem grzęzły w mokradłach. Obecna droga też jest ich zasługą, bo w 1937 r. został wybudowany utwardzony trakt do Hańska. Z chwilą wybuchu II Wojny Światowej więźniowie zostali wypuszczeni. szczeni. W okresie okupacji w 1940 r. został zorganizowany tu obóz dla Cyganów. Jako pozostałość po nich pozostał wykopany rów noszący dziś nazwę Cygański Rów. Zdjęcie 6.Ciek Więzienny Rów
Następnie w 1941 r. obóz został przekształcony na karny obóz pracy dla Polaków uchylających się od oddawania kontyngentów, następnie zaś dla obywateli polskich żydowskiego pochodzenia. Od 1942 r. przebywali tu również Żydzi z Czechosłowacji, Romunii, Austrii i Węgier. Zdjęcie 8.Krowie.Krowie Bagno Ludność ść ta zatrudniona była przy pracach melioracyjnych Krowiego Bagna, regulacji i dalszego kopania rowu noszącego dziś nazwę Więziennego Rowu. Obóz został zlikwidowany na początku 1944 r. Przez obóz przeszło ok. 5000 osób. Następnie wracamy na ścieżkę rowerową. Po prawej stronie mamy już początki Krowiego Bagna od strony wschodniej. Każdy kto pokonuje tą trasę może być zaskoczony bezkresem niestety Zdjęcie 9. Gniazdo Remiza Zdjęcie 7.Jez. Krychowskie osuszonego już Krowiego Bagna. Obszar tego niskiego kompleksu torfowiskowego zajmuje ok. 4 tys. ha. Po przejechaniu przejec
drogą z płyt YOMBO ok. 850 m. ścieżka skręca w lewo w drogę polną biegnącą w kierunku południowym. I znów aby zobaczyć urok tych stron wypadałoby nieco zboczyć z wytyczonej trasy i przejechać płytami dalej do skrętu drogi w lewo za rowem. Tu w odległości odle ok.400 m. w kierunku północnym leży trudno dostępne, mocno zarośnięte jez. Krychowskie zwane Hańskim a wcześniej Seluble. Dojście do niego jest bardzo niebezpieczne ze względu na możliwość zarwania się splei. Możemy natomiast śmiało pójść drogą w prawo i dotrzemy do cieku Więzienny Rów od strony zachodniej jeziora. Jak mógł być niebezpieczny teren świadczy fakt iż regulacja rzeki ominęła jezioro od strony północnej a wg. ustnych przekazów jedna z koparek utonęła. Na niekośnych nie terenach wśród bogatej szaty roślinnej znawcy fauny mogą wypatrzeć kilka roślin objętych ochroną ścisłą. W powietrzu można usłyszeć bąka i derkacza, zaś wśród krążącego ptactwa zobaczyć żurawia, bociana białego, błotniaka łąkowego, gęś gęgawą, stada kaczek, myszołowa, czajki. Rzadziej można zobaczyć orła bielika i łabędzia niemego. Wracamy następnie na ścieżkę rowerową i poruszamy się w kierunku południowym. Po przejechaniu ok. 1150 m. przed rozwidleniem dróg polnych Ujazdów Kol. Kulczyn skręcamy w prawo w kierunku zachodnim, i jedziemy ok. 650 m. Przed nami pojawi się duża kępa drzew zwana Brzezinką Krzesiaka a w oddali po prawej stronie wysoki wał ziemny Grodzisko. Przy brzezince Zdjęcie 10.Grodzisko.Grodzisko tzw.szwedzki Okop wyjeżdżamy żdżamy na drogę utwardzoną z płyt YOMBO zwaną Drogą Partyjną. Ścieżka rowerowa skręca w lewo w kierunku południowym. Jeśli chcemy zwiedzić Grodzisko musimy zboczyć około 600 m. z trasy i udać się w kierunku północnym. Jest to wczesnośredniowieczny kompleks osadniczy : grodzisko i osada zwane w tut. nazewnictwie Okop Szwedzki datowane na IX XI XI w. Na dzień dzisiejszy trudno mówić o jego przeznaczeniu. Do Zdjęcie 11.. Na ścieżce rowerowej
obrony było za małe, chociaż otoczone było fosą. Być może miało związek z jakimś kultem religijnym. Południowa część wału Grodziska została uszkodzona wskutek wybierania ziemi do umocnienia dróg na Krowim Bagnie pod koniec XX w. Podczas prac badawczych przeprowadzonych w latach 2005-2006 natrafiono na liczne zabytki w postaci fragmentów noży, licznej ceramiki, wyroby z poroży jelenia i łosia,, obrotowy kamień do żarna, grot strzały, zapinki do szat, paciorki szklane, przęśliki, kiścień- rodzaj broni obuchowej. Część tych eksponatów nożna obejrzeć w Poleskim Parku Narodowym w Załuczu Starym. Następnie wracamy do brzezinki i jedziemy w kierunku południowym Po przejechaniu ok. 1250 m. wyjeżdżamy na drogę asfaltową Hańsk - Urszulin w Kol. Kulczyn obok Ścieżki Rowerowej Lublin Wola Uhruska. W tym miejscu kończy się bądź zaczyna Gminna Ścieżka Rowerowa. Plan trasy rowerowej Pobrano ze strony: www.hansk.info