LUBUSKI PAŃSTWOWY WOJEWÓDZKI INSPEKTOR SANITARNY W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

LUBUSKI PAŃSTWOWY WOJEWÓDZKI INSPEKTOR SANITARNY W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM OCENA STANU SANITARNEGO MIEJSCOWOŚCI, OBIEKTÓW I TRAS TURYSTYCZNYCH WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO W SEZONIE LETNIM 2012 ROKU Gorzów Wielkopolski, wrzesień 2012 rok

Spis treści: 1. Wstęp... 3 2. Stan sanitarno porządkowy miejscowości, obiektów i tras turystycznych... 4 3. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej... 5 3.1. Ustępy publiczne... 5 3.2. Dworce autobusowe... 5 3.3. Przystanki autobusowe... 6 3.4. Dworce kolejowe... 6 3.5. Stacje/przystanki kolejowe... 7 3.6. Parkingi... 7 3.7. Stacje paliw... 7 3.8. Środki transportu publicznego... 8 3.9. Obiekty noclegowe całoroczne... 9 3.10. Obiekty noclegowe sezonowe... 10 3.11. Agroturystyka... 12 3.12. Obiekty rekreacyjno wypoczynkowe... 12 3.13. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli oraz zagospodarowanie plaż... 13 4. Podsumowanie i wnioski... 15

Niniejsza ocena jest wynikiem kontroli przeprowadzonych w przedziale czasowym od dnia 02 maja 2012r. do dnia 14 września 2012r. pod kątem stanu sanitarnego miejscowości, obiektów i tras turystycznych na terenie województwa lubuskiego w sezonie letnim 2012r. 1. Wstęp Województwo lubuskie dzięki swoim walorom przyrodniczym, jak i historycznym jest jednym z najatrakcyjniejszych obszarów zachodniej Polski. Obejmuje swoim zasięgiem tereny nad rzekami: Nysą Łużycką, Obrą, dolną Wartą i środkową Odrą. Województwo słynie z licznych jezior i rzek, często połączonych ze sobą i tworzących całe systemy szlaków wodnych. Największymi jeziorami na terenie województwa są: Sławskie, Osiek i Niesłysz. Ziemia Lubuska to kraina do uprawiania sportów wodnych i wycieczek rowerowych oraz do wypoczynku wśród jezior i lasów, ponieważ kompleksy leśne zajmują blisko 50% powierzchni województwa. Najpopularniejszymi ośrodkami wypoczynkowymi na terenie województwa są m.in.: Lubniewice, Łagów Lubuski, Sława, Niesulice, Długie i Głębokie. W województwie znajduje się najmłodszy w Polsce Park Narodowy Ujście Warty siedlisko rzadkich gatunków roślin i ptaków. Godnymi szczególnej uwagi miłośników turystyki przyrodniczej są parki krajobrazowe m.in.: Łagowski, Pszczewski i Barlinecko Gorzowski. Najbardziej znaną atrakcją turystyczną województwa jest Międzyrzecki Rejon Umocniony unikatowy na skalę europejską podziemny system fortyfikacji z rezerwatem nietoperzy. Dużą atrakcją województwa jest także oryginalny ogród zoologiczny usytuowany w naturalnym otoczeniu ZOO Safari w Świerkocinie. Każdego roku w województwie organizowane są liczne imprezy kulturalno rozrywkowe. Wspomnieć należy o Lubuskim Lecie Filmowym odbywającym się w Łagowie Lubuskim, festiwalu Przystanek Woodstock w Kostrzynie nad Odrą, jak również święcie Zielonej Góry Winobraniu. strona 3 z 15

2. Stan sanitarno porządkowy miejscowości, obiektów i tras turystycznych Działania organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa lubuskiego w sezonie letnim 2012r., wzorem lat ubiegłych, koncentrowały się przede wszystkim na kontroli bieżącego stanu sanitarno technicznego i porządkowego obiektów użyteczności publicznej, w szczególności obiektów/urządzeń wypoczynku letniego, kontroli zakładów żywnościowo żywieniowych, a także kontroli jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi oraz do pływania i celów kąpielowych. Większość miejscowości o charakterze turystyczno wypoczynkowym w województwie posiada odpowiednią infrastrukturę z zakresu zbiorowego zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi oraz gospodarki nieczystościami stałymi i płynnymi. Wraz z poprawą stanu sanitarnego sukcesywnie ulega poprawie również estetyka poszczególnych miast i miejscowości wiejskich. Odwiedzane przez turystów zalesione odcinki tras komunikacyjnych, drogi i ścieżki rowerowe utrzymane były w zadowalającym stanie sanitarno porządkowym. W dalszym ciągu do istotnych i nie do końca rozwiązanych przez gminy spraw należy zapewnienie bieżącego mycia i dezynfekcji pojemników/kontenerów przeznaczonych do gromadzenia odpadów komunalnych, pełnej ewidencji i kontroli zbiorników bezodpływowych do gromadzenia nieczystości płynnych, przeprowadzania zabiegów deratyzacji oraz likwidacji dzikich wysypisk odpadów. Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie województwa nadal sprowadza się przede wszystkim do ich deponowania na składowiskach odpadów, a liczba skanalizowanych miejscowości województwa jest bardzo zróżnicowana w poszczególnych gminach. Stan sanitarno porządkowy miejsc ogólnodostępnych oraz ulic nie budził większych zastrzeżeń. Zapewniono wystarczającą ilość pojemników na odpady komunalne nie stwierdzono zalegania odpadów. Podczas kontroli miejsc ogólnodostępnych, tj.: parki, ogródki jordanowskie i place zabaw zwracano uwagę na stan sanitarno techniczny sprzętu i urządzeń przeznaczonych do zabaw dla dzieci oraz zabezpieczenie piaskownic przed zanieczyszczeniami, w szczególności powodowanymi przez zwierzęta domowe. Coraz częściej na terenie skwerów i parków można było zauważyć rozstawione metalowe pojemniki do zbierania odchodów zwierząt domowych oraz tablice informacyjne o zakazie wprowadzania zwierząt. Nadal jednak w znacznej części miejscowości województwa nie rozwiązano spraw dotyczących zanieczyszczania miejsc ogólnodostępnych przez zwierzęta domowe. strona 4 z 15

W celu zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom i młodzieży w okresie wypoczynku letniego 2012r. podobnie, jak w latach ubiegłych na szczeblu wojewódzkim współpracowano z: Wydziałem Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego, Komendą Wojewódzką Policji, Komendą Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej, Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej, Kuratorium Oświaty, Inspekcją Transportu Drogowego i Lubuskim Oddziałem Straży Granicznej. W ocenie organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej stan sanitarno porządkowy miejscowości turystyczno wypoczynkowych i tras komunikacyjnych województwa w sezonie letnim 2012r. był zadowalający. 3. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej: 3.1. Ustępy publiczne W sezonie letnim 2012r. w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych województwa lubuskiego skontrolowano 35 ustępów publicznych, w których przeprowadzono 45 kontroli. Stan sanitarno techniczny skontrolowanych ustępów publicznych nie budził większych zastrzeżeń wydano 5 zaleceń pokontrolnych, które wykonano. Ponadto w ramach odbywających się imprez masowych na terenie województwa, tj.: Przystanek Woodstock w Kostrzynie nad Odrą i Winobranie w Zielonej Górze kontrolami objęto toalety przenośne i kontenery sanitarne, podczas których szczególną uwagę zwracano na ich bieżącą czystość i systematyczne serwisowanie oraz zapewnienie bieżącej wody zimnej i ciepłej, a także prawidłowe gromadzenie i odprowadzanie nieczystości płynnych. Podczas trwania festiwalu Przystanek Woodstock w Kostrzynie nad Odrą skontrolowano: około 1000 przenośnych toalet i 21 kontenerów sanitarnych oraz 41 czterostanowiskowych pisuarów, a w ramach obchodów Dni Zielonej Góry Winobranie kontrolami objęto 48 przenośnych kabin sanitarnych znaczących nieprawidłowości nie stwierdzono. 3.2. Dworce autobusowe W ramach sprawowanego nadzoru nad tą grupą obiektów w sezonie letnim 2012r. w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych województwa lubuskiego skontrolowano 8 dworców autobusowych, w których przeprowadzono 11 kontroli. strona 5 z 15

Stwierdzone nieprawidłowości podczas kontroli dworców autobusowych dotyczyły ich niewłaściwego stanu sanitarno technicznego. Postępowanie administracyjne prowadzone jest w stosunku do właścicieli 3 dworców autobusowych, z których 2 dworce oceniono jako niedostateczne pod względem sanitarno technicznym: dworzec autobusowy w powiecie nowosolskim w celu doprowadzenia tego obiektu do właściwego stanu sanitarno technicznego; dworzec autobusowy w powiecie świebodzińskim w celu poprawy stanu sanitarno technicznego powierzchni filarów wiaty dla podróżnych i barierek przy stanowiskach autobusowych; dworzec autobusowy w powiecie żagańskim. 3.3. Przystanki autobusowe Stan sanitarno techniczny i porządkowy skontrolowanych 57 przystanków autobusowych nie budził większych zastrzeżeń przeprowadzono 85 kontroli. 3.4. Dworce kolejowe W sezonie letnim 2012r. skontrolowano 9 dworców kolejowych, w których przeprowadzono 27 kontroli. Skontrolowane dworce posiadały toalety dostępne dla podróżnych. Dworce kolejowe są to obiekty najczęściej od wielu lat niemodernizowane, w których prowadzone są głównie doraźne prace remontowe. Negatywnie oceniono stan sanitarno techniczny 2 dworców kolejowych, tj. dworca kolejowego w powiecie gorzowskim, w którym stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno techniczny ścian i sufitu w tunelu wydano decyzję administracyjną. Drugim dworcem, który został oceniony negatywnie i prowadzone jest postępowanie administracyjne w związku z niewłaściwym stanem sanitarno technicznym peronów i tunelu jest dworzec kolejowy w powiecie świebodzińskim. Obowiązki ujęte w wydanej decyzji w 2011r. zostały wykonane częściowo, a pozostałe prace mają być wykonane w latach 2014 2017 (właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał decyzję zmieniającą termin wykonania obowiązków). Dworzec kolejowy w powiecie żagańskim przeprowadzono kontrolę sprawdzającą która, wykazała wykonanie obowiązków nałożonych w decyzji administracyjnej dotyczących prac remontowych w ustępach dla podróżnych i w przedsionku holu dworca. Bieżący stan sanitarno porządkowy dworca oceniono jako dobry, a jego stan sanitarno techniczny jako dostateczny. strona 6 z 15

Przeprowadzone kontrole obiektów kolejowych nadal uwidaczniają pilną potrzebę zadbania o stan techniczny infrastruktury kolejowego transportu publicznego w celu poprawy warunków i komfortu podróży. 3.5. Stacje/przystanki kolejowe W ramach sprawowanego nadzoru nad tą grupą obiektów w sezonie letnim 2012r. w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych województwa lubuskiego skontrolowano 5 stacji/przystanków kolejowych, w których przeprowadzono 7 kontroli. Niewłaściwy stan sanitarno techniczny stwierdzono na terenie 2 stacji kolejowych w powiecie krośnieńskim, gdzie zakwestionowano stan sanitarno techniczny: ścian, sufitów i stolarki drzwi w poczekalniach oraz w ustępach. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał decyzje administracyjne z terminem realizacji obowiązków do dnia 30.06.2012r. Kontrole tych obiektów przeprowadzone w miesiącu sierpniu br. wykazały, że wszystkie obowiązki zostały wykonane. Z przeprowadzonych kontroli stacji/przystanków kolejowych wynika, że działania Polskich Kolei Państwowych w stosunku do tych obiektów są wyłącznie doraźne i prawdopodobnie zmierzają do ich likwidacji pozostawiając podróżnym tylko perony. 3.6. Parkingi W sezonie letnim 2012r. skontrolowano 9 leśnych parkingów i miejsc postojowych, z których 6 posiada czynne toalety. Wszystkie parkingi wyposażone były w pojemniki na odpady komunalne. Stan sanitarno porządkowy skontrolowanych leśnych parkingów i miejsc postojowych nie budził większych zastrzeżeń. 3.7. Stacje paliw W trakcie sezonu letniego 2012r. skontrolowano 44 stacje paliw, w których przeprowadzono 58 kontroli. Stan sanitarno techniczny i porządkowy tej grupy obiektów w większości nie budził zastrzeżeń. Tereny wokół stacji paliw utrzymane były czysto i ustawiono pojemniki na odpady komunalne. W zdecydowanej większości obiektów zapewnione są ogólnodostępne pomieszczenia higieniczno sanitarne zaopatrzone w pełne zestawy środków higienicznych, tj.: mydło, ręczniki jednorazowego użytku lub suszarki i papier toaletowy. strona 7 z 15

Nieprawidłowości stwierdzono w 3 stacjach paliw, tj.: w 2 w powiecie sulęcińskim oraz w 1 w powiecie krośnieńskim. Nieprawidłowości 1 obiektu w powiecie sulęcińskim dotyczyły niewłaściwego stanu sanitarno technicznego ścian w ustępach ogólnodostępnych budynku stacji paliw wydano decyzję administracyjną. Na terenie drugiej stacji paliw w powiecie sulęcińskim stwierdzono zabrudzenia na kratkach wentylacyjnych, niewłaściwy stan kabiny prysznicowej oraz brak dokumentacji potwierdzającej odbiór odpadów komunalnych wydano zalecenie pokontrolne i uchybienia zostały niezwłocznie usunięte. Podczas kontroli stacji paliw w powiecie krośnieńskim stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno techniczny: ścian, sufitów i stolarki okien w pomieszczeniach higieniczno sanitarnych stacji i obiekt ten zakwalifikowano do grupy o złym stanie sanitarno technicznym. W związku z powyższym właściwy Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał decyzję administracyjną właściciel tej stacji poinformował pisemnie o usunięciu nieprawidłowości. 3.8. Środki transportu publicznego Państwowa Inspekcja Sanitarna województwa lubuskiego w sezonie letnim 2012r. nadzorem objęła 72 środki transportu publicznego, tj.: 59 autobusów (1 autobus miejski, 55 autobusów podmiejskich/międzymiastowych i 3 autobusy turystyczne) oraz 13 pociągów (12 pociągów dalekobieżnych i 1 pociąg podmiejski), w których przeprowadzono 72 kontrole. Stwierdzono zróżnicowany stan sanitarny środków transportu publicznego. Negatywnie oceniono stan sanitarno techniczny 7 autobusów podmiejskich/ międzymiastowych. Najistotniejsze nieprawidłowości stwierdzone w czasie kontroli to: niewłaściwy stan sanitarny powierzchni siedzeń dla pasażerów w autobusach (brudny i uszkodzony materiał) oraz nieodpowiedni stan sanitarno techniczny instalacji wodnych, w tym urządzeń do spłukiwania muszli ustępowych i umywalek w wagonach pociągów. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 2 decyzje administracyjne w sprawie doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego powierzchni pokryć materiałowych siedzeń dla pasażerów autobusów oraz 8 zaleceń pokontrolnych dotyczących poprawy stanu sanitarnego powierzchni siedzeń dla pasażerów, jak i usprawnienia technicznego urządzeń instalacji wodnej ustępów w wagonach pociągów. Nałożono również 2 mandaty karne na kwotę 300 zł w związku ze stwierdzeniem niewłaściwego stanu sanitarnego powierzchni siedzeń dla pasażerów i miejsc przewozu bagaży w autobusach. Właścicieli taboru kolejowego oraz właściwych terenowo strona 8 z 15

Państwowych Powiatowych Inspektorów Sanitarnych poinformowano o stwierdzonych nieprawidłowościach. 3.9. Obiekty noclegowe całoroczne W sezonie letnim 2012r. skontrolowano 102 obiekty, które świadczą usługi noclegowe przez cały rok, zlokalizowane głównie w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych i przy trasach turystycznych województwa, tj.: 42 hotele, 11 moteli, 12 pokoi gościnnych oraz 37 innych obiektów noclegowych, w których przeprowadzono 133 kontrole. Najczęściej w tej grupie obiektów kwestionowano niewłaściwy stan sanitarno techniczny: pokoi gościnnych, ciągów komunikacyjnych, pomieszczeń higieniczno sanitarnych i ich wyposażenia. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 3 decyzje administracyjne i 3 zalecenia pokontrolne. W skontrolowanych obiektach stwierdzono: zawilgocenia i odpryski tynku na ścianach w części noclegowej z ustępami ogólnodostępnymi i prysznicami; zaciek i odpadający tynk na ścianie w ustępie ogólnodostępnym; nieaktualną dokumentację pracownika zajmującego się praniem bielizny pościelowej; zacieki na materacu; zakurzone ściany w: pokoju hotelowym, pomieszczeniu higieniczno sanitarnym i ciągu komunikacyjnym; brudne, zakurzone i miejscami popękane ściany w części pokoi gościnnych oraz w holu. Poprawę stanu sanitarno technicznego w wyniku wyegzekwowania wydanych wcześniej decyzji administracyjnych i zaleceń pokontrolnych stwierdzono w 9 obiektach noclegowych całorocznych. Zrealizowane obowiązki i zalecenia najczęściej dotyczyły: doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego: pokoi mieszkalnych, korytarzy komunikacyjnych i pomieszczeń higieniczno sanitarnych ogólnodostępnych oraz wykładzin podłogowych, a także prawidłowego zorganizowania miejsc do składowania bielizny brudnej. Obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie przez cały rok w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych i przy trasach komunikacyjnych w większości zaopatrywane są w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z wodociągów publicznych, a nieczystości płynne odprowadzane są z tych obiektów do sieci kanalizacyjnych lub do zbiorników bezodpływowych. Gospodarka nieczystościami stałymi w tej grupie obiektów nie budziła większych zastrzeżeń właściciele mają zawarte umowy strona 9 z 15

z firmami posiadającymi wymagane zezwolenia na wywóz odpadów komunalnych. Pranie bielizny pościelowej odbywa się w pralniach własnych lub zewnętrznych. W porównaniu do lat ubiegłych należy stwierdzić, że poziom świadczonych usług noclegowych ciągle ulega poprawie. 3.10. Obiekty noclegowe sezonowe Skontrolowano 103 tego typu obiekty w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych i przy trasach turystycznych województwa lubuskiego, tj.: 76 ośrodków wypoczynkowych, 14 pól namiotowych, 1 kemping i 12 innych obiektów należących do tej grupy, w których przeprowadzono 137 kontroli. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wydano 7 decyzji administracyjnych i 11 zaleceń pokontrolnych oraz nałożono 8 mandatów karnych na łączną kwotę 1600 zł. Wydane decyzje administracyjne dotyczą następujących obiektów: ośrodek wypoczynkowy (powiat sulęciński) w domkach letniskowych stwierdzono: uszkodzone kosze na odpady komunalne, zacieki na ścianach i sufitach oraz skorodowane obudowy lodówek, zakurzone kratki wentylacyjne w toalecie ogólnodostępnej, a także brak podajnika na ręczniki papierowe w ustępie przy plaży wydano decyzję administracyjną; ośrodek wypoczynkowy (powiat sulęciński) w domkach letniskowych stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno techniczny obudowy kabin prysznicowych i skorodowaną futrynę drzwi do łazienki wydano decyzję administracyjną; ośrodek wypoczynkowy (powiat sulęciński) w domkach letniskowych stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno techniczny brodzików w łazienkach i wyposażenia domków, tj.: zniszczone krzesła, stoły, szafy oraz podłogi wydano decyzję administracyjną; ośrodek wypoczynkowy (powiat sulęciński) w pomieszczeniach ośrodka stwierdzono: zniszczone drzwi do pomieszczenia przechowywania bielizny czystej, podłogi w pokojach z widocznymi ubytkami, odpryski farby na klamkach drzwi do pokoi i łazienek w pawilonach, ściany w pokojach z czarnym nalotem oraz zniszczone wyposażenie pokoi. Ponadto drewniane ławki przy pawilonach z odpryskami farby, brak wydzielonego pomieszczenia na sprzęt porządkowy i środki czystości wydano decyzję administracyjną; strona 10 z 15

ośrodek wypoczynkowy (powiat wschowski) stwierdzono niewłaściwe warunki sanitarno higieniczne przechowywania bielizny pościelowej wydano decyzję administracyjną; ośrodek szkoleniowo wypoczynkowy (powiat świebodziński) stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno techniczny ścian i sufitów w: pokojach, korytarzach i sanitariatach ogólnodostępnych, magazynie środków czystości, a także niewłaściwy stan powierzchni drzwi i armatury sanitarnej w ustępach ogólnodostępnych oraz w pomieszczeniu magazynu do przechowywania bielizny czystej, wykładziny PCV i listew przypodłogowych wydano decyzję administracyjną. Obiekt ten zaopatrywany jest w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z własnego indywidualnego ujęcia wody i podczas kontroli tego ujęcia stwierdzono niewłaściwy stan sanitarno techniczny ścian hydroforni i zbiorników wody wydano decyzję administracyjną. Za stwierdzony niewłaściwy stan sanitarno porządkowy skontrolowanych obiektów nałożono 8 mandatów karnych na łączną kwotę 1600 zł. Ponadto w sezonie letnim 2012r. wydano 11 zaleceń pokontrolnych dotyczących zapewnienia bieżącej czystości w pokojach dla gości, usunięcia zbędnych przedmiotów i utrzymywania w należytym porządku magazynów bielizny czystej oraz systematycznego mycia i dezynfekcji pojemników/kontenerów na nieczystości stałe, a także dbania o stan sanitarny kratek wentylacyjnych oraz armatury sanitarnej. W trakcie sezonu letniego 2012r. w wyniku wydanych zaleceń pokontrolnych poprawę stanu sanitarno porządkowego uzyskano w 5 obiektach noclegowych sezonowych i 1 polu namiotowym. Skontrolowane obiekty noclegowe sezonowe zaopatrywane były w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, pochodzącą z wodociągów publicznych lub z indywidualnych ujęć wody. W sezonie letnim jakość wody, pobieranej z indywidualnego ujęcia wody, należącego do 1 z ośrodków wypoczynkowych w powiecie gorzowskim nie odpowiadała wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm.) z uwagi na stwierdzoną obecność bakterii grupy coli oraz podwyższony poziom mętności. W związku z powyższym wszczęto postępowanie administracyjne i zobowiązano właściciela tego ujęcia do podjęcia działań naprawczych. Obiekty te posiadały uregulowaną gospodarkę odpadami stałymi i płynnymi. Postępowanie z czystą i brudną bielizną pościelową nie budziło większych zastrzeżeń. strona 11 z 15

W większości tych obiektów przed rozpoczęciem sezonu letniego przeprowadzono bieżące prace remontowe, które wpłynęły na poprawę ich stanu sanitarno technicznego. W grupie tej 3 obiekty uzyskały ocenę niedostateczną pod względem sanitarnym, tj.: w 2 obiektach stwierdzono niedostateczny stan bieżący i sanitarno techniczny: 1 powiat międzyrzecki i 1 powiat świebodziński, a 1 ośrodek wypoczynkowy otrzymał ocenę niedostateczną ze względu na niewłaściwy stan bieżącej czystości (powiat sulęciński). 3.11. Agroturystyka W sezonie letnim 2012r. na terenie województwa lubuskiego skontrolowano 8 gospodarstw agroturystycznych, w których przeprowadzono 8 kontroli wydano 1 zalecenie pokontrolne. Skontrolowane obiekty w większości zaopatrywane są w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi z wodociągów publicznych. Gospodarka nieczystościami stałymi i płynnymi w obiektach agroturystycznych podczas przeprowadzanych kontroli nie budziła większych zastrzeżeń. Sposób postępowania z bielizną był prawidłowy. Obiekty te posiadały wydzielone miejsca do przechowywania bielizny czystej i brudnej, która prana była we własnym zakresie lub w pralniach zewnętrznych. Stan sanitarno techniczny tej grupy obiektów oceniono jako zadowalający. 3.12. Obiekty rekreacyjno wypoczynkowe W ewidencji organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa lubuskiego w 2012r. znajduje się 275 obiektów z tej grupy. W sezonie letnim 2012r. skontrolowano 140 obiektów, w których przeprowadzono 207 kontroli. Kontrolowano place zabaw dla dzieci, w tym piaskownice, stadiony sportowe, boiska oraz baseny kąpielowe. Stan sanitarno porządkowy skontrolowanych obiektów rekreacyjno wypoczynkowych oceniony został jako zadowalający. Wydano 16 zaleceń pokontrolnych, które dotyczyły m.in. poprawy jakości wody w nieckach basenów kąpielowych, doprowadzenia do właściwego stanu technicznego ławek na widowni stadionu sportowego, a także zapewnienia w węzłach sanitarnych hali sportowej dozowników z mydłem, podajników papieru toaletowego oraz pojemników na ręczniki papierowe. W okresie letnim w tej grupie obiektów nie wydano decyzji administracyjnych merytorycznych oraz nie nałożono mandatów karnych, a obowiązki ujęte w decyzjach wydanych przez sezonem letnim 2012r. na właścicieli 3 obiektów sportowych zostały w całości wykonane, co potwierdziły kontrole sprawdzające. strona 12 z 15

W stosunku do właścicieli 2 obiektów z tej grupy, tj. hali sportowej (powiat zielonogórski) i hali sportowo widowiskowej (powiat żagański) toczy się postępowanie administracyjne. Piaskownice W sezonie letnim 2012r. skontrolowano 60 piaskownic przeprowadzając 86 kontroli. Nieprawidłowości stwierdzono w pojedynczych przypadkach, w związku z którymi wydano 5 zaleceń pokontrolnych dotyczących przede wszystkim zapewnienia właściwego stanu technicznego obudowy piaskownicy wszystkie zalecenia wykonano. Nie stwierdzono zanieczyszczenia piasku przez zwierzęta domowe i ptaki, a kontrolowanym podmiotom przypominano, zgodnie ze wskazaniami Głównego Inspektora Sanitarnego, o wymianie piasku przynajmniej dwa razy w trakcie trwania sezonu letniego. W okresie letnim wniesiono 3 interwencje na stan sanitarny piaskownic, z czego 1 zasadną w sprawie niewłaściwego stanu technicznego obudowy piaskownicy oraz zanieczyszczenia terenu placu zabaw odpadami komunalnym właściciel piaskownicę zlikwidował i posprzątał teren (powiat sulęciński). 3.13. Kąpieliska i miejsca wykorzystywane do kąpieli oraz zagospodarowanie plaż W sezonie letnim 2012r. Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni województwa lubuskiego nadzorowali 4 kąpieliska oraz 66 miejsc wykorzystywanych do kąpieli wydali 136 bieżących ocen jakości wody, 29 komunikatów i 1 orzeczenie o nieprzydatności wody do kąpieli z uwagi na zakwit sinic (sztuczny zbiornik Karnin w Karninie powiat gorzowski). Wykres nr 1: Liczba kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli nadzorowanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej województwa lubuskiego w sezonie kąpielowym 2012r. z podziałem na powiaty. Liczba 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 kąpieliska (4) miejsca wykorzystywane do kąpieli (66) strona 13 z 15

Lubuski Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gorzowie Wlkp. w sezonie kąpielowym 2012r. wydał 11 komunikatów zbiorczych dotyczących jakości wody w nadzorowanych kąpieliskach i miejscach wykorzystywanych do kąpieli na terenie województwa, które przekazywał do: Głównego Inspektora Sanitarnego, Wojewody Lubuskiego, Przewodniczącego Sejmiku Województwa Lubuskiego, Komendanta Wojewódzkiego Policji, Lubuskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, Lubuskiego Kuratora Oświaty, Zarządu Okręgowego Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego w Gorzowie Wlkp. i Zielonej Górze, Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej w: Poznaniu, Szczecinie i we Wrocławiu, Państwowego Inspektora Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na obszarze województwa lubuskiego oraz lokalnych środków masowego przekazu. W sezonie kąpielowym 2012r. Państwowi Powiatowi Inspektorzy Sanitarni województwa przeprowadzili 80 kontroli kąpielisk i miejsc wykorzystywanych do kąpieli oraz pobrali do badań laboratoryjnych 230 próbek wody, w tym 8 w ramach kontroli urzędowej jednostek Państwowej Inspekcji Sanitarnej i 222 w ramach kontroli wewnętrznej prowadzonej przez organizatorów. W oparciu o wyniki kontroli wydali 5 zaleceń pokontrolnych, które dotyczyły głównie zapewnienia prawidłowego oznakowania miejsca wykorzystywanego do kąpieli nie prowadzili postępowania administracyjnego oraz nie nałożyli mandatów karnych. Wniesiono 3 interwencje na stan sanitarny miejsc wykorzystywanych do kąpieli, w tym 1 zasadną dotyczącą niewłaściwego stanu technicznego pomostu oraz postępowania z odpadami stałymi i płynnymi (powiat świebodziński). Informacje o jakości wody w nadzorowanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej kąpieliskach na terenie województwa lubuskiego w trakcie trwania sezonu kąpielowego 2012r. były aktualizowane raz w tygodniu i przekazywane w formie elektronicznego serwisu do Głównego Inspektoratu Sanitarnego w Warszawie. Bieżący stan sanitarny plaż przy nadzorowanych kąpieliskach i miejscach wykorzystywanych do kąpieli skontrolowanych w trakcie trwania sezonu letniego 2012r. nie budził większych zastrzeżeń, ale infrastruktura plaż była zróżnicowana. Plaże zlokalizowane przy kąpieliskach wyposażone były w: pomosty, szatnie i sanitariaty z doprowadzoną bieżącą wodą oraz wyznaczono i oznakowano strefy kąpieli. Zapewniono wystarczającą ilość pojemników do gromadzenia odpadów komunalnych nie stwierdzono uchybień w zakresie postępowania z nieczystościami stałymi i płynnymi. W skład infrastruktury znacznej części plaż przy miejscach wykorzystywanych do kąpieli nie strona 14 z 15

wchodziły obiekty pomocnicze. Kąpiącym zapewniono sanitariaty usytuowane przy ośrodkach wypoczynkowych lub toalety przenośne typu TOI TOI. Na plażach ustawiono kosze na odpady komunalne. 4. Podsumowanie i wnioski: 1. Stan sanitarno porządkowy miejscowości, obiektów i tras turystycznych województwa lubuskiego w sezonie letnim 2012r. oceniono jako zadowalający. 2. Stan sanitarno techniczny całorocznych obiektów użyteczności publicznej w miejscowościach turystyczno wypoczynkowych na terenie województwa lubuskiego w sezonie letnim 2012r. był zróżnicowany. Najgorzej oceniono stan sanitarno techniczny obiektów kolejowych i dworców autobusowych, a także środków transportu publicznego. Przeprowadzone kontrole uwidaczniają pilną potrzebę zadbania o stan techniczny infrastruktury transportu publicznego w celu poprawy bezpieczeństwa sanitarnego podróżnych. 3. Stan sanitarno techniczny sezonowych obiektów wczasowo turystycznych na terenie województwa lubuskiego w sezonie letnim 2012r. oceniono w większości jako dostateczny, bądź dobry. Obserwuje się stałe podwyższanie standardów w sezonowych obiektach wczasowo turystycznych. 4. W sezonie kąpielowym 2012r. na terenie województwa lubuskiego kwestionowano jakość wody w 1 miejscu wykorzystywanym do kąpieli z uwagi na zakwit sinic. Stan sanitarny plaż nie budził większych zastrzeżeń, natomiast ich infrastruktura była zróżnicowana. Z-ca Lubuskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Gorzowie Wlkp. mgr inż. Jolanta Musiała strona 15 z 15