Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 1/8 1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI, PRODUCENTA I DYSTRYBUTORA Nazwa produktu: Wzór chemiczny: Producent: Dystrybutor: Argon spręŝony Ar 1. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Składnik stwarzający zagroŝenie: Nazwa chemiczna % wag Nr CAS Nr WE Symbole bezpieczeństwa (S) argon spręŝony 99,9 7440-37-1 231-147-0 2-3-7 2. IDENTYFIKACJA ZAGROśEŃ Substancja nie została zakwalifikowana jako niebezpieczna zgodnie z prawem. ZagroŜenie poŝarowe: ZagroŜenie toksykologiczne: ZagroŜenie ekotoksykologiczne: 3. PIERWSZA POMOC Gaz spręŝony, niepalny. Butle pod wpływem wysokiej temperatury mogą eksplodować. Argon jest gazem obojętnym, zaliczonym do szlachetnych. Działa dusząco w przypadku wypierania tlenu poniŝej fizjologicznej zawartości w oddychanym powietrzu. Brak Uwaga: W pierwszej kolejności usunąć poszkodowaną osobę z atmosfery zawierającej nadmiar argonu w atmosferze. Następstwa wdychania: 1. Usunąć poszkodowaną osobę ze środowiska zawierającego nadmiar argonu w atmosferze z jednoczesnym niedoborem tlenu. Osoby ratujące muszą wchodzić do zaargonowanej atmosfery z aparatami oddechowymi. W razie ich braku, nieprzytomnych poszkodowanych leŝących w dołach, studniach, piwnicach, itp. naleŝy wydobywać hakami lub spuszczać ratowników na linach na taki okres czasu, jaki wystarcza do kolejnego oddechu (wytrzymałość osobnicza). 2. Zastosować intensywną tlenoterapię (oddychanie kontrolowane lub wspomagane czystym tlenem). 3. Jak najszybciej przewieźć do szpitala. SkaŜenie oczu: 1. Argon spręŝony, wskutek odpręŝenia ulega silnemu schłodzeniu, co spowodować moŝe, wskutek gwałtownego kontaktu z oczami bolesne, trudne do wygojenia odmroŝenia oczu, które mogą doprowadzić do uszkodzenie wzroku. Oczy przykryć jałową gazą i zapewnić pomoc okulisty. Wskutek uderzenia gazu pod cisnieniem moŝe nastąpić uraz mechaniczny. 2. Potrzebna jest natychmiastowa pomoc okulisty. Następstwa połknięcia: Nie ma moŝliwości zaistnienia. OdmroŜenie skóry: 1. Argon spręŝony wskutek odpręŝenia ulega silnemu schłodzeniu, co spowodować moŝe bolesne, trudne do wygojenia odmroŝenia. 2. Skórę przykryć jałowym opatrunkiem i udać się do dermatologa 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POśARU
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 2/8 Szczególne zagroŝenia: Środki gaśnicze: Zalecenia szczegółowe: Specjalny sprzęt ochronny straŝaków: Gaz niepalny. Butle ze spręŝonym argonem naraŝone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą eksplodować. Argon jest gazem duszącym wówczas, gdy jego nadmiar wypierania tlen z atmosfery, dlatego naleŝy kontrolować jego zawartość w atmosferze. Stosować tylko w przypadku poŝaru sąsiednich obiektów. Rodzaj środków w zaleŝności od wielkości i rodzaju poŝaru. ZagroŜone działaniem wysokiej temperatury butle wywozić w bezpieczne miejsce. Aparaty oddechowe. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Zalecenia ogólne: Zalecenia szczegółowe, ochrony osobiste: Metody utylizacji: Ogłosić alarm. Osoby zagroŝone wyprowadzić poza zagroŝony obszar w kierunku pod wiatr. Skutki awarii likwidują osoby przeszkolone, wyposaŝone w ochrony dróg oddechowych. Nadmiar argonu w atmosferze wypiera tlen. Osoby dokonujące jakichkolwiek czynności związanych z akcją ratowniczą w skaŝonej atmosferze powinny być wyposaŝone w swobodne ubrania ochronne, aparaty oddechowe i być ubezpieczane jeszcze przez dodatkowe dwie osoby. Jedna osoba asystuje wewnątrz skaŝonego pomieszczenia (obiektu, którym mogą być równieŝ zbiorniki, kanały, studzienki kanalizacyjne, studnie, zagłębienia terenowe i inne). Druga osoba, która znajduje się na zewnątrz tego pomieszczenia (obiektu), w kaŝdej chwili musi być gotowa do udzielenia lub sprowadzenia pomocy. SkaŜone pomieszczenia (obiekty) muszą być intensywnie wentylowane świeŝym powietrzem. Przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań ratowniczych, naleŝy dokonać pomiarów stęŝeń tlenu w skaŝonej atmosferze. OpróŜnione z argonu instalacje naleŝy przedmuchiwać powietrzem-niedopuszczalne jest przedmuchiwanie tlenem. Kontrolowane wypuszczanie do atmosfery - zgodnie z wymogami prawa krajowego. 7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE 7.1. Zaleca się podejmowanie środków ostroŝności podczas przemieszczania i magazynowania butli ze spręŝonym argonem. NaleŜy unikać źródeł ciepła i otwartego płomienia. W pomieszczeniach zamkniętych stosować wydajną wentylację mechaniczną. Butli nie wolno rzucać, przewracać, toczyć i uderzać weń. 7.2 Argon przechowuje się w stanie spręŝonym, w odpowiednio wytrzymałych butlach (wytrzymałość sprawdzana okresowo) i zbiornikach. Miejscem przechowywania są w zasadzie pomieszczenia zamknięte. SpręŜony argon moŝe być przechowywany w wiatach o równej podłodze, osłonięty przed działaniami promieniowania słonecznego. O ile stęŝenie argonu przekracza biologiczne normy, naleŝy stosować aparaty oddechowe butlowe lub zaopatrywane w czyste powietrze tłoczone z zewnątrz. 7.3 Nad pomieszczeniami, w których znajdują się butle ze spręŝonym argonem, nie mogą być organizowane miejsca pracy. 7.4 W miejscach przeładunku butli ze spręŝonym argonem, nie mogą przebywać osoby niezatrudnione przy tych pracach.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 3/8 8. KONTROLA NARAśENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej: Wentylacja w magazynach i na stanowiskach pracy, wyciągi pneumatyczne na stanowiskach pracy, rękawice ochronne, swobodne ubrania ochronne. W przypadku zagroŝenia wytworzenia się atmosfery duszącej fizycznie - niezbędne są aparaty oddechowe. Osobiste wyposaŝenie ochronne: Drogi oddechowe: Ręce: Oczy: Skóra i ciało: W przypadkach zagroŝenia - aparaty oddechowe, indywidualne i zbiorowe. Rękawice ochronne robocze. Okulary ochronne w szczelnej obudowie. Ubrania ochronne robocze Ogólne środki ochrony: Inne informacje: Przestrzegać ogólnych zasad higieny. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Po zakończeniu pracy umyć ręce. Obowiązujące w Polsce najwyŝsze dopuszczalne stęŝenie (mg/m 3 ) w środowisku pracy: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769) Nie ustanowiono 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE Masa atomowa: 39,95g/mol Postać fizyczna, barwa, zapach: Jest bezbarwnym, biernym chemicznie gazem, nieposiadającym zapachu i niecharakteryzujący się Ŝadnym smakiem. Bierny chemicznie. Tworzy tylko związki nietrwałe - hydraty, związki addycyjne i klatraty. NaleŜy do grupy 18 (VIII głównej) układu okresowego pierwiastków. Argon nie rozpuszcza się w wodzie. Gęstość: 1,38 g/dm3 (20 C). Temperatura topnienia: -189 C Temperatura wrzenia: -185 C Temperatura krytyczna: -122,4 C Rozpuszczalność w wodzie: 34 g/l w 20 C. Gęstość gazu względem powietrza: 1,38 Temperatura zapłonu: gaz niepalny Inne: Argon otrzymuje się na drodze destylacji frakcyjnej skroplonego powietrza. Stosowany jest do wykonywania Ŝarówek i lamp elektronowych oraz do wytwarzania atmosfery obojętnej. Do wytwarzania atmosfery ochronnej argon stosowany jest z róŝnymi gazami. I tak: a/ mieszaniny argonu i ditlenku węgla oraz argonu, ditlenku węgla i tlenu, stosowane są w procesach spawania stali konstrukcyjnych, węglowej zwykłej i wyŝszej jakości oraz stali niskostopowych, b/ mieszaniny argonu i wodoru oraz argonu, wodoru i ditlenku węgla uŝywane są w procesach spawania stali stopowych - nierdzewnych, kwasoodpornych oraz Ŝaroodpornych, c/ mieszanina argonu i helu stosowana jest do spawania metali nieŝelaznych, takich jak glin (Al.), miedź (Cu), nikiel (Ni) i ich
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 4/8 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Gaz chemicznie stabilny, niereaktywny. 11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE stopów, d/ mieszaniny argonu i wodoru oraz argonu i helu wykorzystywane są w procesach spawania i cięcia plazmowego. Drogi naraŝenia: Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe): oczy - nie; skóra - nie; połknięcie - nie; wdychanie: tak Brak informacji w literaturze fachowej. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Brak zagroŝeń. 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Metody unieszkodliwiania: ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz.U.62 poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz. 1206). Sposób likwidacji (D10) - termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie. ZuŜyte opakowania dostarczać do uprawnionych do ich przerabiania przedsiębiorstw. Opakowania opróŝnić całkowicie. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Numer UN (ONZ) : 1006 () Klasa ADR/RID/IMO: 2 Kod klasyfikacyjny 1A Ilości ograniczone: LQ1 Kategoria transportowa: 3 Numer rozpoznawczy zagroŝenia: 20 Kategoria transportowa: 3 Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 2.2: 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Substancja została zaklasyfikowana jako niebezpieczna zgodnie z obowiązującym prawem. Informacje na etykietach: Zwroty określające warunki bezpiecznego stosowania S 2 Chronić przed dziećmi. S 3 Przechowywać w chłodnym miejscu. S 7 Przechowywać pojemnik szczelnie zamknięty.
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 5/8 Kartę wykonano zgodnie z: Ustawą o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11.01.2001r. (Dz.U.11 poz.84; z późniejszymi zmianami), Rozporządzeniem w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 1171) ze zmianą z dnia 14.12.2004 r. (Dz.U. 2 z 2005r. poz.2). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 28.09.2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem - ZAŁĄCZNIK (Dz.U.201 poz.1674), (29ATP). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 2.09.2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz. U. Nr 171, poz. 1666 z późniejszymi zmianami). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29.11.2002 r. (Dz.U. Nr 217, poz. 1833) w sprawie najwyŝszych dopuszczalnych stęŝeń i natęŝeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ze zmianą z dnia 1.10.2005 r. (Dz.U. 212 poz.1769). Ustawą z dnia 27.04.2001 r. o odpadach, (Dz.U.62 poz.628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27.09.2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U.112 poz.1206). Ustawą z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz.U. 2001 nr 63 poz. 638). Klasyfikacją towarów niebezpiecznych zgodnie z Umową Europejską dotyczącą międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR). Ustawą z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz. U. 2002 nr 199 poz. 1671) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26.09.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. 2003 nr 169 poz. 1650) z późniejszymi zmianami. Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 30.12.2004 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 11, poz. 86). Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 259, poz. 2173). 16. INNE INFORMACJE Chemiczne określenie produktu, wzór chemiczny: Argon spręŝony Normy na sprzęt ochronny: PN-EN 141:2002 PN-EN 344:1996 PN-EN 166:2002 (U) PN-EN 374-3:2004 (U) PN-EN 466:1998 Powietrze na stanowiskach pracy PN-EN 1540:2004 PN-EN 689:2002 Sprzęt ochrony układu oddechowego. Pochłaniacze i filtropochłaniacze, wymagania, badanie, znakowanie. Wymagania i metody badania obuwia bezpiecznego, ochronnego i zawodowego do uŝytku w pracy. Zmiana A1. Ochrona indywidualna oczu. Wymagania. Rękawice chroniące przed chemikaliami i mikroorganizmami. Wyznaczanie odporności na przenikanie chemikaliów. OdzieŜ ochronna. Ochrona przed ciekłymi chemikaliami. Wymagania dotyczące odzieŝy chroniącej przed chemikaliami z połączeniami nieprzepuszczającymi cieczy (typ 3). Powietrze na stanowiskach pracy. Terminologia Powietrze na stanowiskach pracy. Wytyczne oceny naraŝenia inhalacyjnego na czynniki chemiczne przez porównanie z wartościami dopuszczalnymi i strategia
Data wydania: 21.08.2006 Data aktualizacji: Strona/stron 6/8 pomiarowa. Uwaga: UŜytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacja zawarta w powyŝszej karcie stanowi opis wymogów bezpieczeństwa uŝytkowania preparatu. UŜytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do określonych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy uŝytkownika. Karta charakterystyki nie moŝe być traktowana jako gwarancja właściwości preparatu. Produkt nie moŝe być uŝywany bez pisemnej zgody w Ŝadnym innym celu aniŝeli podanym w p.1 kartycharakterystyki. Karta charakterystyki jest bezpośrednio przekazywana dystrybutorowi produktu, bez zapewnień lub gwarancji co do kompletności bądź szczegółowości wszystkich informacji lub zaleceń w niej zawartych. Kartę wykonano w Przedsiębiorstwie EKOS S.C. 80-266 Gdańsk, al. Grunwaldzka 209, tel/fax: (0-58)305-37- 46, www.ekos.gda.pl e-mail: ekos@ekos.gda.pl na podstawie informacji i konsultacji uzyskanych od Zamawiającego oraz materiałów z własnej bazy danych Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce są zgodne z aktualnym stanem naszej wiedzy i spełniają warunki prawa krajowego oraz Unii Europejskiej. Informacje zawarte w niniejszej karcie-charakterystyce nie są gwarancją parametrów technicznych czy przydatności do określonych zastosowań. * * * * *