Materiały informacyjne dotyczące ISAAC (Międzynarodowe Stowarzyszenie Wspomagającej i Alternatywnej Komunikacji) na Walne Zgromadzenie zaplanowane w dniu 18 marca 2016 r. przygotowane przez Zarząd Stowarzyszenia Mówić bez Słów Spis treści: 1. Geneza pomysłu. 2. Czym jest ISAAC? Wizja i misja ISAAC Główne cele strategiczne ISAAC 3. Z czym wiąże się wejście w struktury ISAAC? 4. Opinia prawna dotycząca możliwych sposobów nawiązania współpracy z ISAAC i wynikających z nich konsekwencji dla Stowarzyszenia w świetle przepisów prawa obowiązujących w Polsce. 5. Dodatkowe informacje. 1. Geneza pomysłu W grudniu 2014 zawiązała się nieformalna grupa inicjatywna polskich członków międzynarodowej organizacji ISAAC (Międzynarodowego Stowarzyszenia Wspomagającej i Alternatywnej Komunikacji), chcących założyć polski oddział (chapter) ISAAC. Rozmowy o tym, aby Stowarzyszenie Mówić bez Słów weszło w struktury tego międzynarodowego stowarzyszenia toczyły się od kilku lat. Rozważano zasadność i sens istnienia dwóch odrębnych organizacji w Polsce, mających działać w podobnym kierunku: promowania AAC oraz wprowadzania zmian dotyczących poprawy jakości życia osób mających trudności w porozumiewaniu się. W lutym 2015 roku na Walnym Zgromadzeniu Stowarzyszenia Mówić bez Słów został przedstawiony pomysł połączenia się indywidualnych polskich członków ISAAC oraz członków Stowarzyszenia Mówić bez Słów celem stworzenia jednej wspólnej organizacji, będącej członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Wspomagającej i Alternatywnej Komunikacji ISAAC.
Podczas wspomnianego Walnego Zgromadzenia przegłosowany został wniosek, na mocy którego obecny Zarząd Stowarzyszenia przygotował informację dla Wszystkich Członków dotyczącą tego czym jest ISAAC, co oznacza przynależność do tej organizacji oraz jakie są możliwości wynikające z przepisów polskiego prawa dotyczące nawiązania współpracy pomiędzy Stowarzyszeniem Mówić bez Słów oraz ISAAC. Zapraszamy Wszystkich Państwa do zapoznania się z opracowanym materiałem oraz do udziału w Walnym Zgromadzeniu, podczas którego wspólnie podejmiemy decyzję o dalszej działalności naszego Stowarzyszenia i jego relacji z ISAAC. 2. Czym jest ISAAC? Międzynarodowe Stowarzyszenie Wspomagającej i Alternatywnej Komunikacji ISAAC jest organizacją, która działa poprzez swoich członków i ma na celu poprawę jakości życia dzieci oraz osób dorosłych ze złożonymi potrzebami w zakresie porozumiewania się z otoczeniem. Członkami ISAAC są osoby używające AAC, ich rodziny, terapeuci, nauczyciele, studenci, lekarze, naukowcy, przedstawiciele organizacji oraz firm produkujących pomoce komunikacyjne. Obecnie zarejestrowanych jest ok. 2000 członków z ponad 60 krajów na całym świecie. Międzynarodowe biuro ISAAC mieści się w Toronto, w Kanadzie. Wizja ISAAC: Komunikacja wspomagająca i alternatywna jest znana, ceniona i stosowana na całym świecie wyznacza kierunek działań organizacji (www.isaaconline.org). Misją ISAAC jest promowanie możliwie najlepszej komunikacji dla osób ze złożonymi potrzebami w zakresie porozumiewania się (www.isaac-online.org). Organizacja została założona w 1983 r. w Kanadzie, obecnie posiada swoje oddziały w 15 krajach na całym świecie. Oddział ISAAC (chapter) to zarejestrowana lokalnie organizacja, skupiająca członków ISAAC z jednego kraju lub regionu. Członkowie oddziału działają we współpracy w realizacji krajowych celów spójnych z wizją i misją ISAAC. Oddziały ISAAC i grupy narodowe wybierają reprezentanta do międzynarodowej rady ISAAC (Council). Rada (Council) prowadzi organizację w obszarach związanych z polityką i kierunkami działania
organizacji, doradza w zakresie potrzeb i interesów reprezentowanych przez jej członków z całego świata. Nadrzędnym ciałem w strukturze organizacyjnej ISAAC jest Zarząd (Executive Board), który ustanawia główne kierunki działania, uwzględniając wskazówki Rady (Council). Członkowie Zarządu prezentują w swoim podejściu wielokulturową, wielonarodową i transdyscyplinarną naturę organizacji ISAAC. Zarząd ISAAC odpowiada za: o wdrażanie planów operacyjnych, o realizację budżetu, o koordynowanie programów i kierunków działania międzynarodowego biura ISAAC. Zarząd ISAAC opracowuje co 5 lat Plan Długoterminowy, który zatwierdza Rada Reprezentantów. Główne cele strategiczne ISAAC realizuje poprzez: o Pogłębianie świadomości społecznej i promowanie wiedzy o znanych na świecie strategiach korzystania z komunikacji wspomagającej i alternatywnej. o Poszerzanie możliwości członków z całego świata w zakresie komunikowania się, wchodzenia w interakcje i udzielania sobie wzajemnie wsparcia i pomocy. o Wzmacnianie przywództwa w obszarze AAC przez samych użytkowników komunikacji wspomagającej i alternatywnej AAC. o Promowanie badań i rozwoju w dziedzinie AAC. o Wzmacnianie zdolności organizacyjnych ISAAC celem wspierania działalności i skutecznej realizacji celów. Działania ISAAC wspierane są poprzez komitety i grupy robocze członków, skupionych wokół konkretnych zadań. Każdy członek ISAAC ma możliwość aktywnego włączenia się w prace międzynarodowej organizacji poprzez pracę w wybranym komitecie. Komitety ISAAC to m.in. Komitet ds. Badań Naukowych, Komitet ds. Finansów, Komitet ds. Przywództwa Użytkowników AAC, Komitet ds. Publikacji, Komitet ds. Krajów Rozwijających się, Komitet ds. Tłumaczeń, Komitet
ds. Statutu. Efektem działań komitetów są dwa główne projekty robocze: LEAD i BUILD. Projekt LEAD ma na celu wspieranie rozwoju umiejętności przywódczych osób używających AAC i osób ze środowiska AAC. Celem projektu BUILD jest rozwój usług w dziedzinie AAC w krajach rozwijających ten obszar pomocy, ułatwianie dzielenia się informacjami - ideami w środowisku ISAAC. Co dwa lata w różnych krajach Ameryki i Europy organizowane są światowe konferencje ISAAC. Konferencji głównej, która trwa zwykle cztery dni i ma bardzo bogaty program merytoryczny, towarzyszą warsztaty przedkonferencyjne, sympozjum naukowe oraz wystawa technologii wspomagającej komunikację wraz z prezentacjami zastosowania oraz możliwością testowania najnowszych rozwiązań w zakresie AAC. Konferencja ISAAC, w której programie mieści się kilkaset wystąpień o bardzo zróżnicowanej, bogatej tematyce (w tym wiele prezentacji osób, które używają AAC) jest okazją do zdobywania i uzupełniania wiedzy, budowania międzynarodowych kontaktów zawodowych i towarzyskich, a także czerpania twórczych inspiracji do nowatorskich działań, zmieniających sytuację osób z trudnościami w porozumiewaniu się za pomocą mowy. 3. Z czym wiąże się wejście w struktury ISAAC? Przystąpienie i nawiązanie współpracy z Międzynarodowym Stowarzyszeniem ISAAC wiązałoby się z: - byciem członkiem międzynarodowej społeczności działającej na rzecz szerzenia AAC, zarówno w sektorze edukacyjnym, zdrowia jak i środowisku lokalnym oraz wprowadzania zmian dotyczących poprawy jakości życia osób mających trudności w porozumiewaniu się; - realizacją krajowych celów spójnych z wizją i misją ISAAC; - możliwością posiadania dwóch przedstawicieli w Radzie ISAAC (Council), co wiąże się z prawem w podejmowaniu decyzji odnośnie polityki i kierunków działania ISAAC; - nawiązaniem współpracy z innymi oddziałami, czerpania inspiracji z ich doświadczeń związanych z propagowaniem wiedzy na temat podnoszenia jakości życia osób korzystających z AAC;
- dostępem do materiałów opracowywanych przez ISAAC: o AAC Journal (w cenie specjalnej dla członków ISAAC) zbiór prac badawczych, naukowych jak i tzw. dobrych praktyk z obszaru AAC, o ISAAC e-news 4x w roku, biuletyn informacyjny, nieodpłatny, o Publikacje wydawane i gromadzone przez ISAAC; - uzyskaniem zniżki za uczestnictwo w międzynarodowych konferencjach ISAAC; - zmianą wysokości składki członkowskiej, wysokość składki zostanie omówiona podczas Walnego Zebrania. 4. Opinia prawna dotycząca możliwych sposobów nawiązania współpracy z ISAAC i wynikających z nich konsekwencji dla Stowarzyszenia w świetle przepisów prawa obowiązujących w Polsce Istnieją dwie drogi do osiągnięcia celu, jakim jest nawiązanie ścisłej współpracy z ISAAC i korzystania z możliwości oferowanych przez ISAAC: 1. utworzenie oddziału ISAAC w miejsce lub obok Stowarzyszenia Mówić bez Słów lub 2. podpisanie przez Stowarzyszenie Mówić bez Słów umowy o współpracy z ISAAC. Ad. 1) utworzenie oddziału ISAAC poprzez przekształcenie Stowarzyszenia Mówić bez Słów w świetle polskiego prawa nie jest możliwe. Prawo polskie nie przewiduje bowiem procedury przekształcania stowarzyszenia. Zatem każde przekształcenie w istocie oznacza likwidację dotychczasowego stowarzyszenia i powołanie nowej jednostki organizacyjnej przez komitet założycielski. Wybór drogi powołania oddziału ISAAC w miejsce Stowarzyszenia (w czym w istocie jest przekształcenie ) Mówić bez Słów oznacza likwidację Stowarzyszenia i utworzenie przez dotychczasowych członków Stowarzyszenia Komitetu Założycielskiego, który powoła do życia nową jednostkę organizacyjną oddział ISAAC. Oddział nie będzie następcą prawnym Stowarzyszenia, lecz nową jednostką organizacyjną. Należy przy tym zauważyć, że polskie prawo stawia określone wymogi, których niespełnienie prowadzi do odmowy rejestracji jednostki jako oddziału w KRS:
- aby stowarzyszenie mogło tworzyć oddziały, jego statut musi przewidywać taką możliwość oraz określać zasady ich powoływania, a także opisywać ich strukturę wewnętrzną. Sposób powołania oddziału musi być zawsze zgodny z zapisami statutu. Statut ISAAC nie zawiera postanowień regulujących te kwestie, odsyłając w pkt. 9.1. do regulacji Zarządu. Taka regulacja w chwili obecnej nie jest nam znana, jeżeli zaś nie zostanie przedłożona sądowi rejestrowemu wraz z wnioskiem o rejestrację oddziału, sąd odmówi rejestracji. - aby powstał oddział musi odbyć się tzw. zebranie założycielskie, podczas którego założyciele powołują komitet założycielski odpowiedzialny za rejestrację, powołują oddział i wybierają władze. Na potrzeby rejestracji należy także złożyć: uchwałę o powołaniu oddziału, wydaną przez właściwe władze jednostki macierzystej (w tym przypadku ISAAC), np. walne zebranie czy zarząd oddziału głównego, statut organizacji macierzystej (ISAAC) uwierzytelniony przez KRS, wyciąg z rejestru organizacji macierzystej (ISAAC). W razie wybrania drogi utworzenia oddziału ISAAC w miejsce Stowarzyszenia Mówić bez Słów konieczne będzie podjęcie przez Walne Zgromadzenie uchwały o rozwiązaniu Stowarzyszenia Mówić bez Słów, w której wskazany zostanie cel, na który przeznaczony zostanie majątek Stowarzyszenia oraz powołana zostanie Komisja Likwidacyjna. Podjęcie takiej uchwały wymaga uprzedniego umieszczenia jej w porządku obrad Walnego Zgromadzenia. Powstanie oddziału ISAAC kosztem Stowarzyszenia nie wydaje się być uzasadnione, bowiem jednostki te mogą funkcjonować w Polsce równolegle, a ani statut Stowarzyszenia ani statut ISAAC nie zabrania swoim członkom równoczesnego bycia członkiem każdej z tych organizacji. Jedynym argumentem dla przyjęcia drogi likwidacji Stowarzyszenia na rzecz utworzenia oddziału jest utrzymanie stanu, w którym w Polsce funkcjonuje tylko jedna organizacja działająca na rzecz wspomagania AAC. Może to mieć jednak charakter krótkotrwały, bowiem w Polsce istnieje wolność zrzeszania się i nie ma gwarancji, że stan ten uda się utrzymać w przyszłości. Ad. 2.) podpisanie przez Stowarzyszenie Mówić bez Słów umowy o współpracy z ISAAC (na wzór umowy np. z ISAAC Taiwan) będzie wymagało dostosowania statutu Stowarzyszenia Mówić bez Słów do statutu ISAAC w zakresie
celów i rozwiązań organizacyjnych (np. uzgodnienie kadencyjności, ograniczenia kadencyjne), wprowadzenie postanowień umożliwiających funkcjonowanie w ISAAC dot. np. sposobu powoływania przedstawicieli do pracy w organach czy udziału w Walnym Zgromadzeniu ISAAC oraz powiązania członkostwa w Stowarzyszeniu z członkostwem w ISAAC, rozszerzenia nazwy stowarzyszenia o informację wskazującą na związek z ISAAC etc. W razie wybrania tej drogi konieczne będzie przyjęcie wniosku zobowiązującego Zarząd do przygotowania zmian statutu Stowarzyszenia Mówić bez Słów mających na celu dostosowanie Statutu Stowarzyszenia do Statutu ISAAC, uchwalenie tych zmian przez Walne Zgromadzenie, a po dokonaniu zmiany statutu upoważnienie Zarządu do złożenia wniosku do ISAAC o uznanie Stowarzyszenie Mówić bez Słów za partnera ISAAC na prawach oddziału i podpisanie z ISAAC umowy o współpracy na zasadach określonych przez ISAAC (na wzór umowy z ISAAC Taiwan ). Droga ta jest prostsza pod względem procedury rejestracyjnej, pozwala na utrzymanie ciągłości istnienia Stowarzyszenia i jego dorobku przy równoczesnym nabyciu przez Stowarzyszenie nowych uprawnień, możliwości działania na nowych polach i możliwości rozwoju wiedzy i świadomości członków. 5. Dodatkowe informacje W Walnym Zgromadzeniu w dniu 18 marca 2016 r. uczestniczyć będzie radca prawny, który sporządził powyższą analizę i do którego kierować będzie można wszelkie pytania i wątpliwości. Informacja dla osób, które chciałyby oddać swój głos w głosowaniu nad wyborem drogi współpracy z ISAAC, a nie mogą uczestniczyć w Walnym Zgromadzeniu w dniu 18 marca 2016 r.: Na Walnym Zgromadzeniu członek Stowarzyszenia może głosować za pośrednictwem swojego przedstawiciela ustanowionego w drodze pełnomocnictwa. Wzór pełnomocnictwa znajduje się w zakładce Pełnomocnictwo. Pełnomocnictwo powinno zawierać podpis potwierdzony notarialnie.
6. Statut ISAAC Zachęcamy także do zapoznania się ze statutem organizacji ISAAC, dostępnym w języku polskim w zakładce Statut ISAAC. Zarząd Stowarzyszenia Mówić bez Słów