INFORMATOR DLA SIŁ SOJUSZNICZYCH

LUBUSKI URZĄD WOJEWÓDZKI WYDZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO INFORMATOR DLA SIŁ SOJUSZNICZYCH WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE GORZÓW WLKP., 2011 r.

2

3

SPIS TREŚCI: Wiadomości ogólne 5 Sytuacja polityczna 18 Ustrój województwa 26 Ustrój powiatu 28 Ustrój gminy 32 Środki masowego przekazu 48 Szpitale 50 Zagrożenia 52 HNS 68 Opracowała; Teresa Tybiszewska 4

WIADOMOŚCI OGÓLNE 5

Województwo lubuskie powstało w 1999 r. z większości terytoriów dawnych województw gorzowskiego i zielonogórskiego oraz niewielkiej części leszczyńskiego. Składają się na nie ziemie kilku historycznych krain, m.in. Ziemi Lubuskiej, Dolnego Śląska, Wielkopolski i Łużyc. W 1945 r. po zakończeniu II wojny światowej mniej niż 60% historycznej ziemi lubuskiej ponownie znalazło się w granicach Polski i stało się częścią województwa poznańskiego. Po reformie administracyjnej z 1950 r. powstało niezależne województwo zielonogórskie obejmujące w przybliżeniu obecny region. W skład tego obszaru wchodzą historyczne ziemie Dolnego Śląska, Dolnych Łużyc, Nowej Marchii, Zachodniej Wielkopolski i w mniejszości historycznej Ziemi Lubuskiej. W 1975 r. podzielono go jednak między województwo gorzowskie a województwo zielonogórskie, które istniały aż do 1998 r. Podstawowe dane Powierzchnia - 13 988 km 2 (4,5 % obszaru Polski), zalesienie 49 % Populacja 1 010 047 (ok. 51% - kobiety, 49% - mężczyźni). Zaludnienie - 72 os. /km 2. (w miastach 65% osób, na wsi 35%). Narodowość polska - w lubuskim prawie 1 mln osób., pozostałe narodowości to: romska, niemiecka, ukraińska, rosyjska i francuska. W strukturze wyznaniowej wyznanie katolickie deklaruje ponad 910 tys. osób, prawosławne- 41,8 tys. osób, 5,5 tys. protestanckie. Stolice: - Gorzów Wlkp. siedziba Wojewody Lubuskiego (administracja rządowa) - Zielona Góra siedziba Marszałka Województwa Lubuskiego (administracja samorządowa). 6

powiat powierzchnia (w ha) powierzchni a (w km²) ludność ogółem ludność na 1 km² gorzowski 121423 1214 67726 56 krośnieński 139125 1391 56134 40 międzyrzecki 138761 1388 58202 42 nowosolski 77073 771 87013 113 słubicki 99929 999 46484 46 strzeleckodrezdenecki 124786 1248 49792 40 sulęciński 117780 1178 35513 30 świebodziński 93657 937 56028 60 wschowski 62420 624 39111 63 zielonogórski 156972 1569 91866 58 żagański żarski 113178 1132 81566 72 139278 1393 98317 71 Gorzów Wielkopolski (m. n. p. p.) Zielona Góra (m. n. p. p.) 8572 86 125408 1463 5834 58 117545 2014 7

Główne drogi: Sieć komunikacji drogowej w Polsce. 8

- A2 z Berlina do Warszawy i Moskwy, - S3 ze Skandynawii do Pragi, - A18 z Niemiec do Ukrainy. 9

Najważniejsze linie kolejowe: Sieć komunikacji kolejowej w Polsce. 10

- E-20 Berlin Poznań Warszawa, - CE-59 Wrocław Szczecin, - E-59 Poznań Szczecin, Głównymi węzłami kolejowymi są Gorzów Wlkp., Zbąszynek, Świebodzin, Rzepin, Kunowice, Kostrzyn nad Odrą, Żary oraz Żagań. 11

Lotniska W województwie funkcjonują dwa lotniska: - cywilno-wojskowe w Babimoście zapewniające loty pasażerskie i towarowe w połączeniach krajowych - sportowe w miejscowości Przylep (pod Zieloną Górą) - przystosowane do przyjmowania tylko niewielkich samolotów 12

Rzeki i kanały Na obszarze województwa jest ponad 400 rzek i kanałów o łącznej długości ok. 4000 km. Największe z nich to: - 0dra ok. 209 km, - Warta ok. 137 km, - Nysa Łużycka ok. 117 km, - Bóbr ok. 112 km, - Lubsza ok. 66 km, - Noteć ok. 46 km. 13

Miejsca przekraczania granicy - na terenie województwa lubuskiego znajduje się ich 18, w tym dwa lotnicze: Lp. Punkty graniczne Rodzaj Rodzaj ruchu 1. Przewóz - Podrosche drogowe osobowy bez autobusów 2. Łęknica (Park Mużakowski) - (Bad Muskau) drogowe pieszy 3. Łeknica - Bad Muskau drogowe osobowy 4. Olszyna - Forst drogowe osobowy towarowy 5. Zasieki - Forst drogowe osobowy 6. Zasieki - Forst kolejowe osobowy towarowy 7. Gubinek - Guben drogowe osobowy towarowy 8. Gubin - Guben drogowe osobowy 9. Gubin - Guben kolejowe osobowy towarowy 10. Miłów - Eisenhüttenstadt rzeczne osobowy towarowy 11. Świecko - Frankfurt drogowe osobowy towarowy 12. Słubice - Frankfurt rzeczne osobowy towarowy 13. Słubice - Frankfurt drogowe osobowy 14. Kunowice - Frankfurt kolejowe osobowy towarowy 15. Kostrzyn - Kietz drogowe osobowy towarowy 16. Kostrzyn - Kietz kolejowe osobowy towarowy 17. Zielona Góra - Babimost lotnicze przejście osobowy graniczne towarowy 18. Zielona Góra - Przylep dod. lotnicze przejście graniczne osobowy 19. Gubin Guben (Wyspa teatralna) piesze pieszy 20. Siedlec - Zelz piesze pieszy 14

Gospodarka Województwo lubuskie postrzegane jest jako region kraju z nowoczesnym rolnictwem, ośrodkami średniego i drobnego przemysłu, handlu, usług oraz. wyspecjalizowanego budownictwa. Wytwarzane jest tu 2,4% PKB Polski a sprawne funkcjonowanie gospodarki zapewnia dobrze rozwinięta sieć otoczenia biznesu. Kluczową pozycję zajmują miasta: Gorzów Wlkp. i Zielona Góra skupiające szereg firm bankowych, ubezpieczeniowych, urzędów i innych instytucji. Są jednocześnie najważniejszymi ośrodkami przemysłowo-produkcyjnymi w województwie. Lubuskie jest atrakcyjnym terenem dla zagranicznych inwestorów, a największe inwestycje kapitału zagranicznego to: - Kostrzyn Paper S.A. w Kostrzynie (Trebruk AG, Szwecja) - fabryka papiernicza, - SE Bordnetze Sp. z o.o.(dawniej Volkswagen Elektro-Systemy Sp. z o.o.) w Gorzowie Wlkp. (Volkswagen, Niemcy) - producent wiązek elektrycznych do samochodów produkowanych przez koncern Volkswagen; - Zakłady Farmaceutyczne Biowet w Gorzowie Wlkp. (Asklia AG, Szwajcaria) - producent leków weterynaryjnych, - Swedwood część koncernu IKEA (Szwecja) - fabryki mebli w Zbąszynku i Babimoście, - Kronopol Sp. z o.o. w Żarach (Kronospan AG, Szwajcaria) - fabryka płyt wiórowych, - Rockwool Polska Sp. z o.o. w Cigacicach (Rockwool, Dania) - fabryka wełny mineralnej, - Steinpol w Zielonej Górze (grupa Bruno Steinhoff, Niemcy) - fabryka mebli w Zielonej Górze, 15

- Stilon S.A. w Gorzowie Wlkp. (grupa przemysłowa Rhodia - francuski koncern farmaceutyczno-chemiczny Rhône-Poulenc) - fabryka chemicznych wyrobów wysokoprzetworzonych, - Podravka Polska Sp. z o.o. w Kostrzynie (Podravka, Chorwacja) - fabryka z branży spożywczej. Koncerny te znajdują tu dobre warunki dla rozwoju i mają znaczący udział w handlu zagranicznym regionu. Najważniejszym partnerem handlowym województwa lubuskiego są Niemcy, na których rynek trafia niemal 70% towarów i usług eksportowanych przez lubuskie firmy. Kolejne miejsca zajmują Włochy (4,1%), Holandia (3,5%) i Dania (3,3%). Także w imporcie ponad 50 %- udziału mają Niemcy, a wśród innych partnerów znacząca jest pozycja Włoch (7,4%), Danii (4,2%) i Czech (3,3%). Inwestycje z udziałem kapitału zagranicznego stanowią istotny element umacniania rozwoju gospodarczego naszego regionu, przyczyniając się do upowszechniania nowoczesnych technologii produkcji, a tym samym do podniesienia poziomu konkurencyjności lubuskich przedsiębiorstw. Ważną rolę w obsłudze i wspieraniu inwestorów krajowych i zagranicznych odgrywa Kostrzyńsko-Słubicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, jedna z największych i najszybciej rozwijających się polskich specjalnych stref ekonomicznych, zarówno pod względem finansowym, jak i terytorialnym. 16

Przemysł Główne gałęzie przemysłu to: przemysł spożywczy, drzewny, budowlany, chemiczny, celulozowo-papierniczy, meblarski, naftowogazowniczy, maszyn i aparatury elektrycznej. W produkcji przemysłowej dominuje wytwarzanie: żywności i napojów (18,2% całości), drewna i wyrobów meblarskich (18,3%). Lubuskie firmy mają poważny udział w produkcji krajowej w przypadku materiałów podłogowych (30%) i obuwia (19%). Turystyka Ziemia Lubuska - jeden z najatrakcyjniejszych regionów Polski Zachodniej rozciąga się w krainie dwustu jezior, pomiędzy sosnowymi lasami, wśród pagórków i malowniczych dolin. Kompleksy leśne zajmują tu blisko 50% ogólnego terenu regionu. Bogata flora i fauna, jeziora i rzeki, łagodny klimat, liczne zabytki oraz dobrze zagospodarowana baza noclegowa pozwalają na realizację różnych form turystyki. Doskonałe warunki do wypoczynku znajdą tu zarówno amatorzy turystyki pobytowej jak i wędrownej. 17

SYTUACJA POLITYCZNA 18

Wojewoda - jest przedstawicielem Rady Ministrów w terenie i odpowiada za wykonywanie polityki Rady Ministrów w województwie. Pozostałe kompetencje: - reprezentuje rząd w trakcie oficjalnych wizyt oraz na uroczystościach państwowych. - jest reprezentantem Skarbu Państwa, - jest organem nadzoru nad jednostkami samorządu terytorialnego, - kontroluje wykonywanie zadań przez administrację oraz zapewnia współdziałanie administracji rządowej i samorządowej w województwie, kieruje ich działalnością w zakresie zapobiegania zagrożeniom życia, zdrowia, mienia, zagrożeniu środowiska, bezpieczeństwa państwa, utrzymania ochrony praw obywatelskich, a także zapobiegania klęskom żywiołowym i innym nadzwyczajnym zagrożeniom, - wykonuje zadania w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa, - ma prawo wydawania poleceń obowiązujących administrację rządową a w sytuacjach nadzwyczajnych - także samorządową, - jest zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej (inspekcje, służby i straże) kierując nią zapewnia odpowiednie warunki pracy, oraz ponosi odpowiedzialność za działania administracji. DANE TELEADRESOWE Lubuski Urząd Wojewódzki w Gorzowie Wlkp. ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 711-56-00, fax (95) 711-58-03 www.wojewodalubuski.pl; Lubuski Urząd Wojewódzki- Delegatura w Zielonej Górze ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra tel. (68) 452-71-00 19

Administracja zespolona Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej ul. Wyszyńskiego 64, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 338 300, fax (95) 7 338 360 www.straz.gorzow.pl Komenda Wojewódzka Policji ul. Kwiatowa 10, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 381 900, fax (95) 7 381 115 www.lubuska.policja.gov.pl/ Kuratorium Oświaty ul. Jagiellończyka 10, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 208 412, fax. (95) 7 223 726 www.ko-gorzow.edu.pl Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych ul. Boh. Westerplatte 11, 65-034 Zielona Góra tel. (68) 3 253 062, fax (68) 3 253 062 www.wijhars.zgora.pl Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa ul. Zieleniecka 11, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 239 008, fax (95) 7 239 008 www.piorin.gov.pl/gorzow-wlkp Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska ul. Siemiradzkiego 19, 65-231 Zielona Góra tel. (68) 4 548 550, fax (68) 4 548 459 www.zgora.pios.gov.pl Wojewódzki Inspektorat Weterynarii ul. Botaniczna 14, 65-001 Zielona Góra tel. (68) 4 537 300, fax (68) 4 537 301 www.wet.zgora.pl 20

Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 115 425, fax (95) 7 115 425 www.farmacja-gorzow.pl Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 22 57 31, fax (95) 7 200 770 www.wiih.gorzow.pl Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze ul. Kopernika 1, 65-063 Zielona Góra tel. (68) 3 247 390 lub 3 247 411, fax (68) 3 253 745 www.lwkz.pl Wojewódzki Inspektorat Nadzoru Budowlanego ul. Kosynierów Gdyńskich 75, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 115 653 wew 463, fax (95) 7 115 463 www.winb.gorzow.com.pl Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego ul. Teatralna 30, 66-400 Gorzów Wlkp. tel.: (95) 7 255 113, fax.: (95) 7 255 114 http://www.witd.gorzow.pl/ Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Gorzowie Wlkp. ul. Mickiewicza 12b, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 226 057, fax. (95) 722-46-52 www.wsse.gorzow.pl 21

Administracja niezespolona Dowódca Śląskiego Okręgu Wojskowego ul. Pretficza 28, 50-984 Wrocław 27 tel. (71) 765 42 18, fax. (71) 765 42 42 www.sow.mil.pl Szef Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego ul. Batorego 56, 65-001 Zielona Góra tel. (68) 47 78 300, fax. (68) 47 78 303 www.wszwzielg.sow.mil.pl/ Wojskowa Komenda Uzupełnień w Gorzowie Wlkp. ul. Wyspiańskiego 10, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 722 58 99, fax. (95) 755 67 07 w. 350 http://www.wku.gorzow.pl/ Wojskowa Komenda Uzupełnień w Zielonej Górze ul. Urszuli 8, 65-542 Zielona Góra tel. (68) 477 83 29, fax. (68) 477 84 56 www.zielonagora.wku.wp.mil.pl Wojskowa Komenda Uzupełnień w Żaganiu ul. Keplera 24, 68-100 Żagań tel. (68) 475 92 70, fax. (68) 475 92 75 http://www.wkuzagan.sow.mil.pl/ Izba Skarbowa w Zielonej Górze ul. Sikorskiego 2, 65-958 Zielona Góra tel. (68) 4 560 700, fax: (68) 456-07-01 www.iszgora.mf.gov.pl Urząd Skarbowy w Gorzowie Wlkp. Jagiellończyka 10, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 115 600, fax. (95) 722-89-97 http://us-gorzow.iskarb.pl/ Urząd Skarbowy w Krośnie Odrz. ul. Obrońców Stalingradu 3, 66-600 Krosno Odrzańskie tel. (68) 3 835 317, fax. (68) 3835728 http://uskrosnoodrz.pl/ 22

Urząd Skarbowy w Międzyrzeczu ul. Rynek 3, 66-300 Międzyrzecz tel. (95) 7 412 002, fax. (95) 742-35-01 http://www.usmiedzyrzecz.pl/ Urząd Skarbowy w Nowej Soli ul. Staszica 1, 67-100 Nowa Sól tel. (68) 4 560 302, fax. (68) 4 560 301 http://us-nowasol.iskarb.pl/ Urząd Skarbowy w Słubicach ul. Wojska Polskiego 155, 69-100 Słubice tel. (95) 7 583 257, fax. (95) 758 26 62 http://www.us-slubice.pl/ Urząd Skarbowy w Świebodzinie ul. Sobieskiego 6, 66-200 Świebodzin tel. (68) 4 560 600, fax. (68) 456-06-01 http://us-swiebodzin.iskarb.pl/ I Urząd Skarbowy w Zielonej Górze ul. Dr. Pieniężnego 24, 65-054 Zielona Góra tel. (68) 4 560 102, fax. (68) 456-01-01 http://us-zgora1.iskarb.pl/ II Urząd Skarbowy w Zielonej Górze ul. Dr. Pieniężnego 24, 65-054 Zielona Góra tel. (68) 4 560 200, fax. (68) 456 02 01 http://us-zgora2.iskarb.pl/ Urząd Skarbowy w Żaganiu ul. X-lecia 26, 68-100 Żagań tel. (68) 4 560 410, fax. (68) 456-04-01 www.us.zagan.net Urząd Skarbowy w Żarach ul. Osadników Wojskowych 3, 68-200 Żary tel. (68) 4 560 502, fax. (68) 456-05-01 http://us-zary.iskarb.pl/ 23

Urząd Kontroli Skarbowej ul. Stefana Batorego 18, 65-084 Zielona Góra tel. (68) 4 560 800, fax. (68) 456-08-04 http://www.bip.uks.zgora.pl Urząd Statystyczny w Zielonej Górze ul. Spokojna 1, 65-954 Zielona Góra tel. (68) 3 223 112, fax. (68) 3 223 679 www.stat.gov.pl/urzedy/zg Nadodrzański Oddział Straży Granicznej ul. Poprzeczna 1, 66-600 Krosno Odrzańskie tel. (68) 3 582 111, fax. (68) 358 27 00 www.lubuski.strazgraniczna.pl Placówka Straży Granicznej w Olszynie 68-217 Olszyna tel. (68) 375 64 00, fax. (68) 375 64 05 Placówka Straży Granicznej w Świecku ul. Konstytucji 3-go Maja 13 tel. (95) 759 02 00, fax. (95) 759 02 05 Placówka Straży Granicznej w Kostrzynie nad Odrą ul. Graniczna 1, 66-470 Kostrzyn nad Odrą tel. (95) 733 95 00, fax. (95) 733 95 05 Obwodowy Urząd Miar w Gorzowie Wielkopolskim ul. Konstytucji 3 Maja 102 a, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 722 58 06, fax. (95) 722 58 06 http://bip.gum.gov.pl/pl/bip/oum/szczecin/obwody/obwgorz Obwodowy Urząd Miar w Zielonej Górze ul. Dekoracyjna 4, 65-772 Zielona Góra tel. (68) 326 66 78, fax. (68) 326 83 88 http://bip.gum.gov.pl/pl/bip/oum/szczecin/obwody/obwziel Izba Celna w Rzepinie ul Dworcowa 5 69-110 Rzepin tel. (95)750-93-01, fax. (95)759-64-42 24

Urząd Celny w Gorzowie Wlkp. ul. Podmiejska 17a, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 337 500, fax. (95) 733 7529 Urząd Celny w Świecku 69-105 Świecko tel. (95) 7 507 300, fax. (95) 750 74 58 Urząd Celny w Zielonej Górze 68-217 Olszyna tel.(68) 3 635 118, fax. (68) 3756025 Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Gorzowie Wlkp. ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 711-53-38, fax. (95) 711-55-24 www.gorzow.rdos.gov.pl 25

USTRÓJ WOJEWÓDZTWA POWIAT STRZELECKO-DREZDENECKI POWIAT GORZOWSKI Gorzów Wlkp.. POWIAT SŁUBICKI POWIAT SULĘCIŃSKI POWIAT MIĘDZYRZECKI POWIAT ŚWIEBODZIŃSKI POWIAT KROŚNIEŃSKI POWIAT ŻARSKI POWIAT ZIELONOGÓRSKI Zielona Góra POWIAT ŻAGAŃSKI POWIAT POWIAT WSCHOWSKI NOWOSOLSKI 26

Województwo jest największą jednostką samorządu terytorialnego w Polsce. Zakres działania samorządu województwa nie narusza samodzielności powiatu i gminy. Organy samorządu wojewódzkiego wobec powiatu i gminy nie pełnią nadzoru oraz kontroli, nie są także organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym. Do zakresu działań samorządu województwa należą zadania publiczne o charakterze wojewódzkim, nie zastrzeżone ustawami na rzecz organów administracji rządowej: - edukacja publiczna (w tym szkolnictwa wyższego, ochrony zdrowia, kultury i ochrony jej dóbr, pomocy społecznej, modernizacji terenów wiejskich, zagospodarowania przestrzennego, ochrony środowiska, gospodarki wodnej, dróg publicznych i transportu, ochrony praw konsumentów, obronności, kultury fizycznej i turystyki). Samorząd województwa na podstawie upoważnień ustawowych, tworzy akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa. W skład województwa lubuskiego wchodzą: - 83 gminy (9 z nich ma charakter miejski, 41 wiejski a 33 mieszany), - 12 powiatów oraz 2 miasta na prawach powiatu. - 42 miast i 1529 miejscowości. ORGANY SAMORZĄDU WOJEWÓDZKIEGO SEJMIK WOJEWÓDZTWA - to organ stanowiący i kontrolny województwa. Kadencja sejmiku województwa trwa 4 lata od chwili wyboru. W skład tego organu wchodzą radni wybierani w wyborach bezpośrednich. Sejmik województwa wybiera ze swojego składu marszałka województwa i członków zarządu województwa. Czyni to na wniosek marszałka bezwzględną większością głosów. Sejmik województwa pełni funkcje kontrolne w stosunku do działalności zarządu województwa oraz wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. 27

ZARZĄD WOJEWÓDZTWA to organ wykonawczy województwa. W jego skład wchodzą: marszałek województwa, jako jego przewodniczący, wiceprzewodniczący i pozostali członkowie w liczbie czterech. Funkcji członka zarządu województwa nie można łączyć z innymi funkcjamiw gminie, powiecie i zatrudnieniem w administracji państwowej oraz mandatem posła i senatora. Do zadań zarządu należy: wykonywanie uchwał sejmiku, gospodarowanie mieniem województwa, przygotowywanie projektu i wykonywaniem budżetu, przygotowanie strategii rozwoju województwa, planu zagospodarowania przestrzennego, programów wojewódzkich oraz ich wykonywanie. Zarząd prowadzi bieżącą politykę i zawiera umowy w zakresie współpracy międzynarodowej ze strukturami samorządu regionalnego w innych krajach i międzynarodowymi zrzeszeniami regionalnymi, kieruje, koordynuje i kontroluje działalność wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych. Urząd Marszałkowski ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra tel. (68) 456-52-74, fax. (68) 456-53-86 www.lubuskie.pl USTRÓJ POWIATU Mieszkańcy powiatu tworzą na mocy prawa lokalną, terytorialną wspólnotę samorządową. Powiat posiada osobowość prawną. Stanowi jednostkę zasadniczego podziału terytorialnego. Obejmuje obszary graniczących ze sobą gmin albo obszar miasta na prawach powiatu. Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie m.in.: edukacji publicznej, ochrony zdrowia, pomocy społecznej, wspierania osób niepełnosprawnych, transportu, dróg 28

publicznych, kultury i ochrony dóbr kultury, kultury fizycznej i turystyki, geodezji, kartografii i katastru, gospodarki nieruchomościami, zagospodarowania przestrzennego i nadzoru budowlanego, gospodarki wodnej, ochrony środowiska i przyrody, rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, ochrony przeciwpowodziowej, przeciwpożarowej i zapobiegania innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, przeciwdziałania bezrobociu oraz aktywizacji lokalnego rynku pracy. Zadania powiatu nie mogą naruszać zakresu działania gmin. Powiat może przekazać zadania gminie na jej uzasadniony wniosek. Powiat może wykonywać zadania publiczne z zakresu administracji rządowej na podstawie porozumienia. ORGANY SAMORZĄDU POWIATOWEGO RADA POWIATU - jest organem stanowiącym i kontrolnym. Jej kadencja trwa 4 lata. Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Zadania rady powiatu: stanowienie aktów prawa miejscowego, wybór i odwoływanie zarządu, stanowienie o kierunkach działania zarządu i rozpatrywanie sprawozdań, uchwalanie budżetu powiatu, rozpatrywanie sprawozdaniaz wykonania budżetu i udzielanie absolutorium dla zarządu, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu (dotyczących nieruchomości, obligacji, pożyczek, kredytów, inwestycji, remontów). ZARZĄD POWIATU - jest organem wykonawczym. W jego skład wchodzą starosta (przewodniczący), wicestarosta i pozostali członkowie zarządu. Wykonuje uchwały rady powiatu i zadania powiatu. Starosta organizuje pracę zarządu i starostwa powiatowego. Kieruje bieżącymi sprawami powiatu i reprezentuje powiat na zewnątrz. Jest kierownikiem 29

starostwa powiatowego i zwierzchnikiem służbowym pracowników starostwa, powiatowych służb, inspekcji i straży. Zatrudnia wszystkich kierowników organizacyjnych powiatu. POWIATY Gorzów Wielkopolski - Miasto na prawach powiatu ul. Sikorskiego 3-4, 66-400 Gorzów Wielkopolski tel. (95) 7 219 500, fax. (95) 7 219 670 www.gorzow.pl Gorzów Wielkopolski - Powiat ziemski ul. Józefa Pankiewicza 5-7, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 330 400, fax. (95) 7 330 401 www.powiatgorzowski.pl Krosno Odrzańskie - Powiat ziemski ul. Piastów 10b, 66-600 Krosno Odrzańskie tel. (68) 3 830 218, fax. (68) 3 830 236 www.pow.krosno-odrz.pl Międzyrzecz - Powiat ziemski ul. Przemysłowa 2, 66-300 Międzyrzecz tel. (95) 7 428 410, fax. (95) 7 428 411 www.powiat-miedzyrzecki.pl Nowa Sól - Powiat ziemski ul. Moniuszki 3B, 67-100 Nowa Sól tel. (68) 4 586 800, fax. (68) 4 586 831 www.powiat-nowosolski.pl Słubice - Powiat ziemski ul. Piłsudskiego 20, 69-100 Słubice tel. (95) 7 580 595, fax. (95) 7 580 595 www.powiatslubicki.pl Strzelce Krajeńskie - Powiat ziemski ul. Wyszyńskiego 7, 65-500 Strzelce Krajeńskie tel. (95) 7 632 380, fax. (95) 7 631 126 www.fsd.pl 30

Sulęcin - Powiat ziemski ul. Lipowa 18, 69-200 Sulęcin tel. (95) 7 555 243, fax. (95) 7 555 557 www.powiatsulecinski.pl Świebodzin - Powiat ziemski ul. Kolejowa 2, 66-200 Świebodzin tel. (68) 4 755 307, fax. (68) 4 755 305 www.swiebodzin.p Wschowa - Powiat ziemski Pl. Kosynierów 1 c, 67-400 Wschowa tel. (65) 5 404 800, fax. (65) 5 401 932 www.wschowa.info Zielona Góra - Miasto na prawach powiatu ul. Podgórna 22, 65-424 Zielona Góra tel. (68) 4 564 100, fax. (68) 4 564 155 www.zielona-gora.pl Zielona Góra - Powiat ziemski ul. Podgórna 5, 65-057 Zielona Góra tel. (68) 4 527 575, fax. (68) 4 527 500 www.powiat.zgora.pl Żagań - Powiat ziemski ul. Dworcowa 39, 68-100 Żagań tel. (68) 4 777 901, fax. (68) 4 777 920 www.powiatzaganski.pl Żary - Powiat ziemski ul. Jana Pawła II 5, 68-200 Żary tel. (68) 3 630 600, fax. (68) 3 630 601 www.powiatzary.pl 31

USTRÓJ GMINY Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa najmniejszą lokalną wspólnotę samorządową. Zadania własne gminy obejmują m. in.: ład przestrzenny gospodarki terenami, ochronę środowiska, zarząd dróg, mostów, organizację ruchu drogowego, wodociągi, kanalizację, usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych, utrzymywanie urządzeń sanitarnych, wysypisk, utylizacji odpadów komunalnych, zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną, lokalny transport zbiorowy, ochronę zdrowia, pomoc społeczną komunalne budownictwo mieszkaniowe, oświatę i kulturę: utrzymanie szkół podstawowych, przedszkoli, innych placówek oświatowowychowawczych, biblioteki i innych placówek upowszechniania kultury, kulturę fizyczną, w tym tereny rekreacyjne i urządzenia sportowe, targowiska i hale targowe, utrzymanie gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych. ORGANY SAMORZĄDU GMINNEGO RADA GMINY - to organ stanowiący i kontrolny w gminie. Jeżeli siedziba gminy znajduje się w mieście położonym na terytorium danej gminy, rada gminy nosi nazwę rady miejskiej. Na czele rady gminy stoi przewodniczący wybierany w drodze głosowania, który organizuje pracę rady i prowadzi obrady. Główne zadania Rady: uchwalenie i kontrola wykonania budżetu gminy, uchwalanie programów gospodarczych, planów zagospodarowania przestrzennego, ustalanie zakresu działań jednostek pomocniczych, podejmowanie uchwał w sprawach podatków i opłat w granicach gminy, podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, podejmowanie uchwał w sprawie przyjęcia zadań z zakresu administracji rządowej. 32

WÓJT, BURMISTRZ, PREZYDENT - jest to jednoosobowy organ wykonawczy gminy, wybrany w bezpośrednich wyborach lokalnych i usuwalny w przypadkach ustawowo określonych. Wójt wykonuje uchwały Rady i zadania Gminy określone przepisami prawa i statutem gminy, kieruje bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentuje ją na zewnątrz. Odpowiada za prawidłową gospodarkę finansową, określenie sposobu wykonania uchwał Rady Gminy, gospodaruje mieniem komunalnym, przygotowuje projekt budżetu Gminy, zatrudniania i zwalniania kierowników gminnych jednostek organizacyjnych. Sprawuje bezpośredni nadzór nad stanowiskami pracy w Urzędzie i kierownikami gminnych jednostek organizacyjnych. GMINY Babimost Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: zielonogórski Rynek 3, 66-110 Babimost tel. (68) 3 512 034, fax. (68) 3 512 028 www.babimost.pl Bledzew Powiat: międzyrzecki ul. Kościuszki 16, 66-350 Bledzew tel. (95) 7 436 610, fax. (95) 7 436 611 www.bledzew.pl Bobrowice Powiat: krośnieński 66-627 Bobrowice 131 tel. (68) 3 913 280, fax. (68) 3 913 284 www.bobrowice.pl 33

Bogdaniec Powiat: gorzowski ul. Mickiewicza 45, 66-450 Bogdaniec tel. (95) 7 510 210, fax. (95) 7 510 209 www.bogdaniec.pl Bojadła Powiat: zielonogórski ul. Sulechowska 35, 66-130 Bojadła tel. (68) 3 523 332, fax. (68) 3 523 346 www.bojadla.pl Brody Powiat: żarski Rynek 2, 68-343 Brody tel. (68) 3 712 155, fax. (68) 3 712 015 www.brody.pl Brzeźnica Powiat: żagański ul. Zielonogórska 30, 68-113 Brzeźnica tel. (68) 3 681 610, fax. (68) 3 771 301 www.brzeznica.com.pl Bytnica Powiat: krośnieński 66-630 Bytnica 52 tel. (68) 3 915 796, fax. (68) 3 915 888 www.bytnica.pl Bytom Odrzański Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: nowosolski Rynek 1, 67-115 Bytom Odrzański tel. (68) 3 884 022, fax. (68) 3 884 026 www.bytomodrzanski.pl 34

Cybinka Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: słubicki ul. Szkolna 5, 69-108 Cybinka tel. (68) 3 911 440, fax. (68) 3 911 363 www.cybinka.pl Czerwieńsk Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: zielonogórski Rynek 25, 66-016 Czerwieńsk tel. (68) 3 278 041, fax. (68) 3 278 091 www.czerwiensk.pl Dąbie Powiat: krośnieński ul. Szeroka 4, 66-615 Dąbie tel. (68) 3 83 21 61, fax. (68) 383 21 48 www.dabie.pl Deszczno Powiat: gorzowski Deszczno 63, 66-446 Deszczno tel. (95) 728 76 50, fax. (95) 728 76 51 www.deszczno.pl Dobiegniew Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: strzelecko-drezdenecki ul. Dembowskiego 2, 66-520 Dobiegniew tel. (95) 7 611 001, fax. (95) 7 611 041 www.dobiegniew.pl Drezdenko Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: strzelecko-drezdenecki ul. Warszawska 1, 66-530 Drezdenko tel. (95) 7 620 202, fax. (95) 7 620 220 www.drezdenko.pl 35

Gorzów Wielkopolski Status: Miasto na prawach powiatu Powiat: Gorzów Wielkopolski ul. Sikorskiego 3-4, 66-400 Gorzów Wielkopolski tel. (95) 7 355 500, fax. (95) 7 355 670 www.gorzow.pl Gozdnica Status: Gmina miejska Powiat: żagański ul. Świerczewskiego 2, 68-130 Gozdnica tel. (68) 3 601 076, fax. (68) 3 601 076 www.gozdnica.pl Górzyca Powiat: słubicki ul. 1 Maja 1, 69-113 Górzyca tel. (95) 7 591 211, fax. (95) 7 591 215 www.gorzyca.pl Gubin Status: Gmina miejska Powiat: krośnieński ul. Piastowska 24, 66-620 Gubin tel. (68) 4 558 100, fax. (68) 4 558 102 www.gubin.pl Gubin - gmina Powiat: krośnieński ul. Piastowska 24 A, 66-620 Gubin tel. (68) 3 594 472, fax. (68) 3 594 546 www.gminagubin.pl Iłowa Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: żagański ul. Żeromskiego 27, 68-120 Iłowa tel. (68) 3 681 400, fax. (68) 3 681 401 www.ilowa.pl 36

Jasień Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: żarski ul. XX-lecia 20, 68-320 Jasień tel. (68) 4 578 872, fax. (68) 4 578 873 www.jasien.com.pl Kargowa Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: zielonogórski Rynek 33, 64-220 Kargowa tel. (68) 3 525 131 fax. (68) 3 525 029 www.kargowa.pl Kłodawa Powiat: gorzowski ul. Gorzowska 40, 66-415 Kłodawa tel. (95) 7 216 660, fax. (95) 7 216 660 www.klodawa.pl Kolsko Powiat: nowosolski ul. Piastowska 12, 67-415 Kolsko tel. (68) 3 524 177, fax. (68) 3 524 355 www.bip.kolsko.pl Kostrzyn nad Odrą Status: Gmina miejska Powiat: gorzowski ul. graniczna 2, 66-470 Kostrzyn n. Odrą tel. (95) 7 278 100, fax. (95) 7 278 102 www.kostrzyn.um.gov.pl Kożuchów Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: nowosolski Rynek 1 A, 67-120 Kożuchów tel. (68) 3 555 940, fax. (68) 3 552 868 www.kozuchow.pl 37

Krosno Odrzańskie Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: krośnieński ul. Parkowa 1, 66-600 Krosno Odrzańskie tel. (68) 3 835 017, fax. (68) 3 835 122 www.krosnoodrzanskie.pl Krzeszyce Powiat: sulęciński ul. Skwierzyńska 16, 66-435 Krzeszyce tel. (95) 7 573 161, fax. (95) 7 573 086 www.krzeszyce.pl Lipinki Łużyckie Powiat: żarski ul. Główna 9, 68-213 Lipinki Łużyckie tel. (68) 3 626 230, fax. (68) 3 626 241 www.lipinki-luzyckie.pl Lubiszyn Powiat: gorzowski pl. Jedności Robotniczej 1, 66-433 Lubiszyn tel. (95) 7 277 130, fax. (95) 7 277 136 www.lubiszyn.pl Lubniewice Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: sulęciński ul. Jana Pawła II 52, 69-210 Lubniewice tel. (95) 7 557 052, fax. (95) 7 557 599 www.lubniewice.pl Lubrza Powiat: świebodziński ul. Świebodzińska 68, 66-218 Lubrza tel. (68) 3 813 021, fax. (68) 3 813 021 www.lubrza.pl 38

Lubsko Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: żarski pl. Wolności 1, 68-300 Lubsko tel. (68) 4 576 108, fax. (68) 4 576 100 www.lubsko.pl Łagów Powiat: świebodziński ul. 1 Lutego 7, 66-220 Łagów tel. (68) 3 412 186, fax. (68) 3 412 262 www.lagow.pl Łęknica Status: Gmina miejska Powiat: żarski ul. Żurawska 1, 68-208 Łęknica tel. (68) 3 624 700, fax. (68) 3 624 701 www.leknica.pl Małomice Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: żagański pl. Konstytucji 3 Maja 1, 67-320 Małomice tel. (68) 3 769 027, fax. (68) 3 769 051 www.malomice.pl Maszewo Powiat: krośnieński 66-614 Maszewo 71 tel. (68) 3 831 376, fax. (68) 3 831 376 www.maszewo.net.pl Międzyrzecz Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: międzyrzecki Rynek 1, 66-300 Międzyrzecz tel. (95) 742 69 64, fax. (95) 7 426 960 www.miedzyrzecz.pl 39

Niegosławice Powiat: żagański 67-312 Niegosławice 55 tel. (68) 3 781 038, fax. (68) 3 781 072 www.niegoslawice.pl Nowa Sól Status: Gmina miejska Powiat: nowosolski ul. Marsz. J. Piłsudskiego 12, 67-100 Nowa Sól tel. (68) 4 590 300, fax. (68) 4 590 358 www.nowasol.pl Nowa Sól - gmina Powiat: nowosolski ul. Moniuszki 3, 67-100 Nowa Sól tel. (68) 3 873 633, fax. (68) 3873277 www.gminanowasol.pl Nowe Miasteczko Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: nowosolski Rynek 2, 67-124 Nowe Miasteczko tel. (68) 3 888 152, fax. (68) 3 888 461 www.nowemiasteczko.pl Nowogród Bobrzański Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: zielonogórski ul. Słowackiego 11, 66-010 Nowogród Bobrzański tel. (68) 3 290 962, fax. (68) 3 290 962 www.nowogrodbobrz.pl Ośno Lubuskie Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: słubicki Rynek 1, 69-220 Ośno Lubuskie tel. (95) 7 576 029, fax. (95) 7 575 080 www.osno.pl 40

Otyń Powiat: nowosolski ul. Rynek 1, 67-106 Otyń tel. (68) 3 559 400, fax. (68) 3 559 401 www.otyn.pl Przewóz Powiat: żarski pl. Partyzantów 1, 68-132 Przewóz tel. (68) 3 623 287, fax. (68) 3 623 287 www.przewoz.com.pl Przytoczna Powiat: międzyrzecki ul. Rokitniańska 4, 66-340 Przytoczna tel. (95) 7 494 310, fax. (95) 7 494 311 www.przytoczna.pl Pszczew Powiat: międzyrzecki ul. Rynek 13, 66-330 Pszczew tel. (95) 7 492 310, fax. (95) 7 492 312 www.pszczew.pl Rzepin Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: słubicki Plac Ratuszowy 1, 69-110 Rzepin tel. (95) 7 596 254, fax. (95) 7 596 478 www.rzepin.pl Santok Powiat: gorzowski ul. Gorzowska 59, 66-431 Santok tel. (95) 7 287 510, fax. (95) 7 287 511 www.santok.pl 41

Siedlisko Powiat: nowosolski pl. Zamkowy 6, 67-112 Siedlisko tel. (68) 3 883 218, fax. (68) 3 883 218 www.siedlisko.pl Skąpe Powiat: świebodziński 66-213 Skąpe 65 tel. (68) 3 419 227, fax. (68) 3 419 180 www.skape.pl Skwierzyna Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: międzyrzecki ul. Rynek 1, 66-440 Skwierzyna tel. (95) 7 216 510, fax. (95) 7 216 539 www.skwierzyna.pl Sława Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: wschowski ul. Henryka Pobożnego 10, 67-410 Sława tel. (68) 3 558 310, fax. (68) 3 558 313 www.slawa.pl Słońsk Powiat: sulęciński ul. Sikorskiego 15, 66-436 Słońsk tel. (95) 7 572 271, fax. (95) 7 572 268 www.slonsk.pl Słubice Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: słubicki ul. Akademicka 1, 69-100 Słubice tel. (95) 7 372 000, fax. (95) 7 582 880 www.slubice.pl 42

Stare Kurowo Powiat: strzelecko-drezdenecki ul. Daszyńskiego 1, 66-540 Stare Kurowo tel. (95) 7 615 084, fax. (95) 7 615 102 www.starekurowo.pl Strzelce Krajeńskie Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: strzelecko-drezdenecki al. Wolności 48, 66-500 Strzelce Krajeńskie tel. (95) 7 631 130, fax. (95) 7 633 294 www.strzelce.pl Sulechów Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: zielonogórski pl. Ratuszowy 6, 66-100 Sulechów tel. (68) 3 851 100, fax. (68) 3 854 686 www.sulechow.pl Sulęcin Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: sulęciński ul. Lipowa 18, 69-200 Sulęcin tel. (95) 7 553 601, fax. (95) 7 552 122 www.sulecin.pl Szczaniec Powiat: świebodziński 66-225 Szczaniec 73 tel. (68) 3 410 700, fax. (68) 3 410 379 www.szczaniec.pl Szlichtyngowa Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: wschowski ul. Rynek 1, 67-407 Szlichtyngowa tel. (65) 5 492 327, fax. (65) 5 492 341 www.umig.szlichtyngowa.org 43

Szprotawa Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: żagański Rynek 45, 67-300 Szprotawa tel. (68) 3 763 811, fax. (68) 3 762 220 www.szprotawa.pl Świdnica Powiat: zielonogórski ul. Długa 38, 66-008 Świdnica tel. (68) 3 273 115, fax. (68) 3 273 127 www.swidnica.zgora.pl Świebodzin Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: świebodziński ul. Rynkowa 2, 66-200 Świebodzin tel.: (68) 4 750 880, fax. (68) 3 823 007 www.um.swiebodzin.pl Torzym Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: sulęciński ul. Wojska Polskiego 32, 66-235 Torzym tel. (68) 3 413 025, fax. (68) 3 413 181 www.torzym.pl Trzciel Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: międzyrzecki ul. Poznańska 22, 66-320 Trzciel tel. (95) 7 431 400, fax. (95) 7 431 400 www.trzciel.pl Trzebiechów Powiat: zielonogórski ul. Sulechowska 2, 66-132 Trzebiechów tel. (68) 3 514 131, fax. (68) 3 514 122 www.trzebiechow.pl 44

Trzebiel Powiat: żarski ul. Żarska 41, 68-212 Trzebiel tel. (68) 3 756 822, fax. (68) 3 756 751 www.trzebiel.pl Tuplice Powiat: żarski ul. Mickiewicza 27, 68-219 Tuplice tel. (68) 3 625 720, fax. (68) 3 625 721 www.tuplice.pl Witnica Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: gorzowski ul. KRN 6, 66-460 Witnica tel. (95) 7 216 440, fax. (95) 7 515 218 www.witnica.pl Wschowa Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: wschowski Rynek 1, 67-400 Wschowa tel. (65) 5 402 426, fax. (65) 5 401 340 www.wschowa.pl Wymiarki Powiat: żagański ul. Księcia Witolda 5, 68-131 Wymiarki tel.(68) 3 604 045, fax. (68) 3 604 062 www.wymiarki.pl Zabór Powiat: zielonogórski ul. Lipowa 15, 66-003 Zabór tel. (68) 3 218 300, fax. (68) 3 218 301 www.gminazabor.pl 45

Zbąszynek Status: Gmina miejsko-wiejska Powiat: świebodziński Rynek 1, 66-210 Zbąszynek tel. (68) 3 849 140, fax. (68) 3 849 484 www.zbaszynek.pl Zielona Góra Status: Miasto na prawach powiatu Powiat: Zielona Góra ul. Podgórna 22, 65-424 Zielona Góra tel. (68) 4 564 100, fax. (68) 4 564 155 www.zielona-gora.pl Zielona Góra - gmina Powiat: zielonogórski ul. Generała Jarosława Dąbrowskiego 41 tel. (68) 4 755 670 w.2070, fax. (68) 4 755 660 www.gminazg.pl Zwierzyn Powiat: strzelecko-drezdenecki ul. Wojska Polskiego 8, 66-542 Zwierzyn tel. (95) 7 617 580, fax. (95) 7 617 105 www.zwierzyn.pl Żagań Status: Gmina miejska Powiat: żagański Plac Słowiański 17, 68-100 Żagań tel. (68) 4 771 040, fax. (68) 4 771 017 www.um.zagan.pl Żagań - gmina Powiat: żagański ul. Armii Krajowej 9, 68-100 Żagań tel. (68) 3 777 021, fax. (68) 3 772 336 www.gminazagan.pl 46

Żary Status: Gmina miejska Powiat: żarski Rynek 1-5, 68-200 Żary tel. (68) 4 708 300, fax. (68) 4 708 386 www.zary.pl Żary - gmina Powiat: żarski al. Jana Pawła II 6, 68-200 Żary tel. (68) 4 707 300, fax. (68) 4 707 303 www.gminazary.pl 47

ŚRODKI MASOWEGO PRZEKAZU Gazety: Gazeta Wyborcza redakcja wydania lokalnego: ul. Łokietka 35, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 720 10 20, fax. (95) 733 89 69 ul. Sulechowska 4a, 65-119 Zielona Góra tel. (68) 328-81-01, fax (68) 328-81-11 Gazeta Lubuska gazeta o zasięgu lokalnym, kolportowana na terenie województwa lubuskiego. Al. Niepodległości 25, 65-042 Zielona Góra tel. (68) 324-88-00, fax. (68) 324-88-24 Telewizje: Telewizja Polska S.A. - Oddział w Gorzowie Wlkp. ul. Kombatantów 34, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 728 45 76, fax. (95) 728 45 75 Biuro w Zielonej Górze; tel. 68 322-13-05. Telewizja TELETOP ul. Kosynierów Gdyńskich 50, 66-400 Gorzów Wlkp. tel./fax. (95) 735 34 44 Telewizja ODRA ul. Moniuszki 16, 65-001 Zielona Góra tel. (68) 456 66 66 / fax (68) 456 66 64 Rozgłośnie radiowe Radio Zachód S. A. ul. Kukułcza 1, 65-472 Zielona Góra tel. (68) 455-55-55, fax. (68) 455-55-96 48

Radio Miejskie Gorzowa (RMG) ul. Warszawska 131, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 725-82-60, fax. (95) 725-85-95 Radio Eska S.A. ul. Podmiejska 23, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 720 17 17, fax. (95) 728 96 92 ul. Kożuchowska 8, 65-364 Zielona Góra tel. (68) 324 77 89, fax. (68) 324 77 88 Radio Plus Os. Kaszubskie 8, 65-548 Zielona Góra tel./fax.: +48 (68) 325 85 48 49

WAŻNIEJSZE SZPITALE Adres szpitala Telefon Fax Szpit. Oddz. Ratunkowy Samodzielny Publiczny Szpital Wojewódzki ul. Dekerta 1 66-400 Gorzów Wielkopolski 95 733 12 23 95 733 12 21 95 733 12 68 NZOZ Nowy Szpital ul. Narutowicza 6 66-470 Kostrzyn n/o 095 752 30 11 95 752 3015 - NZOZ Nowy Szpital ul. Piastów 3 66-600 Krosno Odrzańskie 68 383 50 39 68 383 50 59 68 383 53 28 68 359 32 17 68 359 41 54 SPZOZ ul. Konstytucji 3-go Maja 35 66-300 Międzyrzecz NZOZ Nowy Szpital ul. Szpitalna 5 66-440 Skwierzyna Powiatowe Centrum Zdrowia Sp. z o.o. NZOZ Szpital Powiatowy ul. Piłsudskiego 8 66-530 Drezdenko Wielospecjalistyczny Szpital - SPZOZ ul. Chałubińskeigo 7 67-100 Nowa Sól 95 742 82 00 95 742 82 00 95 742 82 80 95 717 00 39 95 728 99 25-95 762 05 26 95 762 02 18-68 388 21 00 68 387 70 03 68 388 23 10 Centrum Medyczne NZOZ ul. Nadodrzańska 6 69-100 Słubice 95 758 20 71 95 758 20 72 95 758 20 73 95 758 22 03 95 758 22 19 50

SPZOZ ul. Witosa 4 69-200 Sulęcin NZOZ Lubuski Szpital Specjalistyczny Pulmonologiczno Kardiologiczny ul. Wojska Polskiego 52 66-235 Torzym NZOZ Nowy Szpital ul. Młyńska 6 66-200 Świebodzin 95 755 24 31 95 755 21 57 95 755 24 31 68 341 63 02 68 341 63 01-68 475 06 03 68 475 06 47 68 382 44 08 NZOZ Nowy Szpital ul. Ks. Kostki 33 67-400 Wschowa SPZOZ ul. Niepodległości 15 66-100 Sulechów 65 540 27 61 65 540 27 63 68 385 20 71 68 385 22 79 65 540 23 10 68 540 27 63 Szpital Wojewódzki SPZOZ ul. Zyty 26 65-046 Zielona Góra Niepubliczny Nowy Szpital ul. Henrykowska 1 67-300 Szprotawa Powiatowe Centrum Usługowe Sp. z o. o. Szpital na Wyspie ul. Pszenna 2 68-200 Żary 68 320 20 49 68 320 22 25 68 320 22 25 68 376 26 18 68 376 22 05-68 475 76 00 68 475 77 00-51

ZAGROŻENIA Zagrożenia możemy podzielić na: naturalne i cywilizacyjne. NATURALNE TO: - zagrożenia pożarowe, powodziowe, epidemie chorób ludzi i zwierząt oraz inwazje szkodników zwierząt i roślin, - anomalie pogodowe takie jak wichury, huragany, gwałtowne opady atmosferyczne, susze. 52

Rejony pożarów przestrzennych lasów 53

Lubuskie jest najbardziej zalesionym regionem Polski 49 % powierzchni województwa stanowią lasy. ponad Duże zalesienie to m.in: - Puszcza Notecka, - Puszcza Rzepińska, - Bory Dolnośląskie - największy kompleks leśny w Polsce (usytuowane są na pograniczu ziemi legnickiej, zielonogórskiej i jeleniogórskiej). 54

Rejony zagrożone powodzią 55

Rozwinięta sieć hydrologiczna położona jest w całości w zlewni rzeki Odry. Sieć rzeczną tworzą jej dopływy, z czego, z uwagi na zagrożenie powodziowe (na odcinku ponad 700 km), najważniejsze to: Odra 208,6 km w granicach adm. województwa: Warta 137 km, Nysa Łużycka 117,2 km, ; Bóbr 112 km, ; Lubsza 66,4 km, Noteć 46,3 km, ; Kwisa 17 km. ; Przy 22 rzekach i kanałach znajdują się wały przeciwpowodziowe o łącznej długości 815,848 km. Chronią one przed powodzią tereny o powierzchni 129,9 tys. ha, na których znajduje się 17 miast i 287 wsi. 56

CYWILIZACYJNE TO: - zakłady dużego i zwiększonego ryzyka, które przechowują lub wykorzystują w procesach technologicznych toksyczne środki przemysłowe, - transport drogowy i kolejowy towarów niebezpiecznych, - rurociągi i gazociągi, - elektrownie jądrowe w pobliżu Polski, - katastrofy budowlane i techniczne, - awarie infrastruktury komunalnej, - naruszenie porządku publicznego, - akty terroru, - odnalezienie niewypałów i materiałów wybuchowych. 57

Zakłady dużego i zwiększonego ryzyka 58

Na terenie województwa znajdują się zakłady wykorzystujące w procesach technologicznych toksyczne środki przemysłowe (TŚP), które stwarzają zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Zakłady dużego ryzyka: - Rozlewnia Gazu Płynnego "Shell Gas - Nowa Niedrzwica gm. Przytoczna (propan-butan), - Rockwool Polska Cigacice; (formalina, fenol, amoniak, olej impregnacyjny, tlen ciekły), - Kronopol Żary; (metanol, formalina), - ORLEN GAZ Sp. z o.o. Krosno Odrzańskie. (propan-butan, propan) Zakłady zwiększonego ryzyka: - Baza Magazynowa Nr 93 PKN ORLEN Nowa Sól; (paliwa), - PW JERSAK Żagań; (propan-butan). 59

Drogi, po których najczęściej przewożone są materiały niebezpieczne Układ komunikacyjny województwa lubuskiego tworzą ciągi drogowe kategorii krajowej, wojewódzkiej i lokalnej, m.in. trasy tranzytowe, które łączą Moskwę z Berlinem to jest droga Nr 2 i kraje skandynawskie z Adriatykiem - droga Nr 3. Są one najczęściej wykorzystywane do przewozu materiałów niebezpiecznych. 60

Największa częstotliwość przewozów materiałów występuje na drogach międzyregionalnych na trasie: - Szczecin Gorzów Wlkp. - Zielona Góra Wrocław, - Świecko Gorzów Wlkp. Gdańsk, - Świecko Świebodzin Zielona Góra Legnica, Transport odbywa się również drogami wojewódzkimi i lokalnymi. Wykorzystywane są one przede wszystkim do przewozu materiałów niebezpiecznych w celu zaopatrzenia lokalnych stacji jak i zakładów pracy. Stwarza to zagrożenie dla ludzi, środowiska w przypadku np. rozszczelnienia cysterny czy tez wycieku paliwa. Przygraniczne położenie województwa lubuskiego powoduje, że przez jego obszar przewożone są duże ilości materiałów niebezpiecznych różnych klas niebezpieczeństwa. Dominującymi są jednak materiały klasy drugiej i trzeciej tj. gazy i materiały ciekłe zapalne (np.. benzyna, olej napędowy, propan-butan). Stanowią one łącznie 60 % przejeżdżających transportów. 61

Linie kolejowe, którymi najczęściej przewożone są materiały niebezpieczne 62

Przez teren województwa lubuskiego przechodzą główne linie kolejowe takie jak: Nadodrzańska Magistrala Węglowa łącząca Śląsk z portami szczecińskimi oraz linia Warszawa, Poznań, Berlin, na których funkcjonują węzły kolejowe: Czerwieńsk, Rzepin, Zbąszynek i Żagań. Najczęściej wykorzystywanymi szlakami kolejowymi służącymi do przewozu materiałów niebezpiecznych są: Wrocław - Nowa Sól - Zielona Góra - Rzepin - Szczecin, Zasieki - Żary Żagań - Małomice, Kostrzyn - Gorzów Wlkp. - Krzyż - Poznań, Poznań - Krzyż - Szczecin. Przewozi się nimi głównie materiały klasy drugiej i trzeciej, tj.. gazy i materiały ciekłe zapalne ( np. benzyna, olej napędowy, propan-butan). Materiały promieniotwórcze są przewożone przeważnie koleją lub drogą morską (są w tym celu odpowiednio zabezpieczone). 63

Rurociągi i gazociągi 64

Przez teren województwa lubuskiego przebiega trasa rurociągu Przyjaźń oraz gazociągu Jamał. Całkowita długość gazociągu Jamał - Europa Zachodnia wynosi 4 tys. km. Nitka biegnąca przez terytorium Polski ma długość około 680 km. Natomiast rurociąg "Przyjaźń" biegnie od granicy z Białorusią, poprzez Polskę (Bazę Magazynową pod Płockiem) do Niemiec. Dobrze rozwinięta jest sieć gazociągów lokalnych i tranzytowych. Rurociągi i ich infrastruktura techniczna stanowią potencjalne źródło wycieków, rozszczelnień i wybuchów. Dodatkowe zagrożenie stanowi fakt, iż przebiegają one w większości przez tereny leśne. co w przypadku powstania awarii może bardzo utrudniać prowadzenie działań. 65

Elektrownie jądrowe w pobliżu Polski. Polska, nie posiada elektrowni jądrowych, jednak ma w sąsiedztwie, w odległości ok. 300 km od swych granic, 10 pracujących obiektów jądrowych (27 bloków reaktorów energetycznych) o mocy od 440 MW. 66

(megawatów) do 1500 MW. Obecnie w 31 krajach działa 437 reaktorów jądrowych o mocy 370 GW. Jedynym działającym reaktorem jądrowym w Polsce jest badawczy reaktor Maria, zarządzany obecnie przez Instytut Energii Atomowej w Świerku (wykorzystywany jest do napromieniowania materiałów tarczowych służących do produkcji preparatów promieniotwórczych, do badań fizycznych). Maria ma moc cieplną 30 MW. Społeczeństwo najbardziej obawia się awarii reaktora, co zostało jeszcze bardziej spotęgowane po katastrofie w Czarnobylu (1986 r.) i Fukushimie (2011 r.) Na terenie województwa lubuskiego nie istnieją zagrożenia dla wojsk sojuszniczych ze strony grup terrorystycznych, dywersyjnych oraz ze strony grup przestępczości zorganizowanej. 67

HNS (Host Nation Suport) - wsparcie pobytu i działania wojsk sojuszniczych na terytorium Polski Na mocy polskiego prawa wsparcie sił sojuszniczych jest zadaniem Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej. Wojewoda Lubuski działając jako przedstawiciel Rady Ministrów koordynuje HNS na obszarze województwa lubuskiego. W tym zakresie ściśle współpracuje z administracją wojskową: Wojewódzkim Sztabem Wojskowym, Śląskim Okręgiem Wojskowym i Sztabem Generalnym WP. W celu wsparcia sił sojuszniczych na terenie województwa utworzono sieć punktów kontaktowych ds. HNS. Punkty te są zlokalizowane w każdym urzędzie gminy i powiatu (starostwie). Ponadto funkcjonują także w wybranych urzędach, m.in. w: - Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp., - Komendzie Wojewódzkiej Policji w Gorzowie Wlkp., - Komendzie Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej w Gorzowie Wlkp., - Urzędzie Marszałkowskim Województwa Lubuskiego, - Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad- Oddział w Zielonej Górze. W celu usprawnienia realizacji zadań państwa gospodarza wykorzystywana jest baza danych sił i środków OC ARCUS 2005. Zawiera ona zestawienie zasobów niezbędnych do zabezpieczenia potrzeb zarówno Sił Zbrojnych RP, jak i sił sojuszniczych Traktatu Północnoatlantyckiego NATO przebywających lub przemieszczających się przez teren województwa lubuskiego. Umożliwia szybki sposób wyszukania ilości i lokalizacji konkretnych środków na obszarze całego województwa (możliwe jest to dzięki bieżącej aktualizacji danych). 68

Przy pomocy ARCUSA 2005 można w sposób graficzny przedstawić rozmieszczenie poszczególnych zasobów na mapach: województwa, powiatu lub gminy np. szpitale, stacje benzynowe, miejsca noclegowe i inne. Zawarty plik grafiki umożliwia nanoszenie aktualnej sytuacji przy wykorzystaniu znaków taktycznych oraz umieszczania odpowiedniego opisu zaistniałej sytuacji. Punkty kontaktowe ds. HNS w urzędach wojewódzkich zachodniej Polski: Województwo lubuskie: Lubuski Urząd Wojewódzki, ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp. Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego tel. (95) 711-54-05, (95) 711-54-06; fax. (95) 7115-729; Województwo zachodniopomorskie: Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki ul. Wały Chrobrego 4, 70-502 Szczecin Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego tel. (91) 430 35 18, (91) 430 36 73, fax. (91) 434 50 55 Województwo wielkopolskie: Wielkopolski Urząd Wojewódzki Al. Niepodległości 16 / 18, 61-713 Poznań Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego tel. (61) 854 99 01, (61) 854 99 61, fax. (61) 854 99 20, Województwo dolnośląskie: Dolnośląski Urząd Wojewódzki Pl. Powstańców Warszawy 1, 50-951 Wrocław Wydział Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego tel. (71) 340 60 15, (71) 340 68 34, fax. (71) 340-69-66, (71) 790-71-14 69

Punkty kontaktowe ds. HNS w województwie lubuskim: Wojewódzki Sztab Wojskowy ul. Batorego 56, 65-001 Zielona Góra tel. (68) 47 78 422, fax. (68) 47 78 470 Komenda Wojewódzka Policji ul. Kwiatowa 10, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 211 122, fax (95) 7 211 125 Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej ul. Wyszyńskiego 64, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 338 351, fax (95) 7 338 360 Nadodrzański Oddział Straży Granicznej ul. Poprzeczna 1, 66-600 Krosno Odrzańskie tel. (68) 3 582 020, fax. (68) 3 833 225 Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego ul. Podgórna 7, 65-057 Zielona Góra tel.(68) 4 565 329, fax. 3 253 612 Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Zielonej Górze ul. Bohaterów Westerplatte 31, 65-950 Zielona Góra tel. (68) 3 288 519, fax. 3 205 032 Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna ul. Mickiewicza 12 B, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 7 291 768, fax. 7 22 46 52 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska ul. Siemiradzkiego 19, 65-231 Zielona Góra tel.(68) 4 524 174, fax. 4 548 459 Wojewódzki Inspektorat Farmaceutyczny ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (68) 4 549 301, fax. (68) 4 549 300 ( w Zielonej Górze) 70

Inne instytucje Polsko-Niemieckie Centrum Współpracy Służb Granicznych, Policyjnych i Celnych Świecko (służba dyżurna całodobowa) tel. (95) 759-02-70, fax. (95) 758-02-07 Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego- Delegatura w Zielonej Górze ul. Fryderyka Chopina 16, 65-031 Zielona Góra tel. (68) 451-65-81, Agencja Mienia Wojskowego Oddział Terenowy Al. 11-go Listopada 91, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 733-80-70, fax (95) 733-80-72 www.amw.com.pl Narodowy Fundusz Zdrowia Oddział Lubuski ul. Podgórna 9b, 65-057 Zielona Góra tel. (68) 328-76-00, fax. (68) 328-76-57 www.nfoz-zielonagora.pl Prokuratura Okręgowa Gorzów Wlkp. ul. Moniuszki 2, 66-400 Gorzów Wlkp. tel. (95) 727-87-15, fax. (95) 727-87-41 Prokuratura Okręgowa Zielona Góra ul. Partyzantów 42, 65-950 Zielona Góra tel. (68) 329-17-00, fax. (68) 327-17-48 www.zielona-gora.po.gov.pl 71

72

73

74