UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska



Podobne dokumenty
UCHWAŁA. SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Grzegorz Misiurek. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Władysław Pawlak SSN Karol Weitz (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) SSN Barbara Myszka. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE Dnia 8 sierpnia 2012 r.

UCHWAŁA. Protokolant Iwona Budzik

Uchwała z dnia 24 stycznia 2007 r., III CZP 124/06

Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2014 r. III CZP 128/13

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CZP 12/13

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 56/13. Dnia 19 czerwca 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak (sprawozdawca) SSN Karol Weitz. Protokolant Katarzyna Bartczak

UCHWAŁA. Protokolant Katarzyna Bartczak

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. Sąd Najwyższy w składzie : SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca)

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CZ 47/12. Dnia 5 września 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Nowicka

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CZ 107/11. Dnia 16 lutego 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSA Barbara Trębska (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

UCHWAŁA. Sygn. akt III CZP 8/12. Dnia 20 kwietnia 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

UCHWAŁA. SSN Katarzyna Tyczka-Rote (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

UCHWAŁA. Sygn. akt III CZP 33/12. Dnia 18 lipca 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 86/17. Dnia 6 września 2017 r. Sąd Najwyższy w składzie:

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CSK 561/13. Dnia 4 czerwca 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk SSN Anna Owczarek (sprawozdawca)

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

Uchwała z dnia 20 maja 2011 r., III CZP 14/11

UCHWAŁA. Sygn. akt III CZP 70/12

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote. Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Józef Frąckowiak SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Protokolant Bożena Kowalska. po rozpoznaniu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym

POSTANOWIENIE. SSN Mirosław Bączyk (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Elżbieta Skowrońska-Bocian SSN Kazimierz Zawada

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Maria Szulc SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Maria Szulc (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Hajn

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Antoni Górski (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I UZ 24/11. Dnia 28 września 2011 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Protokolant Bożena Nowicka

POSTANOWIENIE. Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CZ 29/14. Dnia 8 maja 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:

UCHWAŁA. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz. Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Maria Szulc (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska

UCHWAŁA. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. Sygn. akt III CZP 40/16. Dnia 28 września 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 33/19. Dnia 22 maja 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) SSN Dariusz Zawistowski

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Hubert Wrzeszcz

UCHWAŁA. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Barbara Myszka. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 166/11. Dnia 3 lutego 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

UCHWAŁA. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

UCHWAŁA. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Marian Kocon (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UZ 70/14. Dnia 27 stycznia 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Prezes SN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Strzelczyk SSN Maria Szulc (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Jan Górowski (przewodniczący) SSN Marta Romańska SSN Bogumiła Ustjanicz (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II CZ 79/10

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote

Uchwała z dnia 25 czerwca 2009 r., III CZP 40/09

UCHWAŁA. SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster (sprawozdawca) SSN Kazimierz Zawada. Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca) SSA Michał Kłos. Protokolant Bożena Kowalska

UCHWAŁA. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Władysław Pawlak (sprawozdawca) SSN Karol Weitz. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Maria Szulc

POSTANOWIENIE. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Antoni Górski SSN Grzegorz Misiurek (sprawozdawca) Protokolant Iwona Budzik

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CZP 30/15. Dnia 18 czerwca 2015 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. SSN Maria Szulc (przewodniczący) SSN Marian Kocon SSN Barbara Myszka (sprawozdawca) Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. Sygn. akt II UZ 40/16. Dnia 13 października 2016 r. Sąd Najwyższy w składzie:

UCHWAŁA. SSN Marian Kocon (przewodniczący) SSN Barbara Myszka (sprawozdawca) SSN Anna Owczarek. Protokolant Bożena Kowalska

POSTANOWIENIE. SSN Anna Owczarek (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Uchwała z dnia 20 października 2010 r., III CZP 71/10

POSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. SSN Barbara Myszka (przewodniczący) SSN Krzysztof Strzelczyk (sprawozdawca) SSN Marek Sychowicz

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Dariusz Dończyk (sprawozdawca) SSN Maria Szulc

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CSK 287/07. Dnia 27 listopada 2007 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. Sygn. akt III CZP 15/13. Dnia 18 kwietnia 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt IV CZ 77/12. Dnia 25 października 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie :

UCHWAŁA. SSN Jacek Gudowski (przewodniczący) SSN Irena Gromska-Szuster SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote

POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Jan Górowski (sprawozdawca) SSN Anna Kozłowska

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UCHWAŁA. SSN Kazimierz Zawada (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)

Uchwała z dnia 21 grudnia 2010 r., III CZP 107/10

POSTANOWIENIE. SSN Grzegorz Misiurek (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)

POSTANOWIENIE. Sygn. akt V CZ 10/14. Dnia 19 lutego 2014 r. Sąd Najwyższy w składzie:

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CZ 186/12. Dnia 15 lutego 2013 r. Sąd Najwyższy w składzie :

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Grzegorz Misiurek SSN Hubert Wrzeszcz (sprawozdawca)

Transkrypt:

Sygn. akt III CZP 59/15 UCHWAŁA Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 października 2015 r. SSN Antoni Górski (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Agnieszka Piotrowska SSN Krzysztof Strzelczyk Protokolant Bożena Kowalska w sprawie z powództwa K. T. przeciwko B. sp. z o.o. w G. oraz U. Z. P. i K. P. sp.j. w S. o zapłatę, po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 21 października 2015 r. zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Apelacyjny postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2015 r., "Czy w stanie prawnym obowiązującym po wejściu w życie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 30 kwietnia 2013 r., poz. 518), wynagrodzenie instytutu naukowego lub naukowo - badawczego za sporządzoną opinię winno być określane w oparciu o stawki wskazane w tym rozporządzeniu, z uwzględnieniem zasad określonych w art. 89 i następne ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.) czy też w oparciu o stawki i zasady określania wynagrodzenia, stosowane w instytucie sporządzającym opinię?"

2 podjął uchwałę: Podstawą wynagrodzenia przyznanego za opinię sporządzoną na zlecenie sądu przez instytut naukowy są stawki stosowane w tym instytucie. Sąd ustala ostateczną wysokość wynagrodzenia stosując odpowiednio art. 89 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. jedn.: Dz.U. z 2014 r., poz. 1025 ze zm.).

3 UZASADNIENIE Rozpoznając zażalenie na postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia za sporządzenie opinii przez Instytut Techniki Budowlanej w W., Sąd Apelacyjny powziął wątpliwość prawną, czy wynagrodzenie należne instytutowi naukowemu lub naukowo - badawczemu powinno być ustalane w oparciu o stawki przewidziane w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 kwietnia 2013 r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 1398), dalej: rozporządzenie z 2013 r., czy w oparciu o stawki i zasady określania wynagrodzenia stosowane w instytucie sporządzającym opinię i przedstawił ją do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Sąd Najwyższy zważył, co następuje: Z uzasadnienia pytania prawego wynika, że wątpliwości Sądu Apelacyjnego powstały na tle odmiennych uregulowań zawartych w rozporządzeniach wykonawczych dotyczących kwestii ustalania wynagrodzeń biegłych za opinie sporządzone w postępowaniu cywilnym. W 7 poprzednio obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 1975 r. w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postepowaniu sądowym (Dz. U. nr 45, poz. 245, ze zm.) przewidziane było specjalne, taryfowe wynagrodzenie za wdanie opinii przez jednostkę organizacyjną akademii medycznej, instytutu naukowo - badawczego lub zakładu służby zdrowia. Jednocześnie w 8 tego rozporządzenia wyraźnie postanowiono, że wynagrodzenie za sporządzenie opinii przez inne jednostki organizacyjne określa się zgodnie ze stawkami w nich stosowanymi. Tymczasem w 7 pkt 2 obecnie obowiązującego rozporządzenia z dnia 24 kwietnia 2013 r. przewidziano jedynie możliwość posługiwania się stawkami taryfy zryczałtowanej ustalonymi w załączniku nr 2 za opracowanie opinii przez instytut naukowy z dziedziny medycyny, nic nie wspominając o zasadach przyznawania wynagrodzeń za sporządzone opinie przez instytuty naukowe innych specjalności. Zrodziło to wątpliwość, czy instytutom tym należy się wynagrodzenie według stawek przewidzianych dla biegłych, czy według zasad opracowanych i przyjętych

4 przez odpowiednie organy tych instytutów. Dodać trzeba, że wątpliwość tę mogą pogłębiać uregulowania ustawowe dotyczące kwestii wynagrodzenia za sporządzenie opinii. W oddziale 4 kodeksu postępowania cywilnego, zatytułowanym opinia biegłych, ustawodawca zamieścił odrębne przepisy dotyczące dopuszczenia dowodu z opinii takich instytutów (art. 290) oraz wynagrodzenia za jej sporządzenie i za stawiennictwo ich przedstawicieli (art. 291). Natomiast w ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. 2014, poz. 1025) - ustanawiając zasady przyznawania wynagrodzeń za sporządzenie opinii - zrezygnował z tej dwoistości regulacji, posługując się wyłącznie określeniem biegły. Jednocześnie w art. 89 ust. 5 tej ustawy przewidział delegację dla Ministra Sprawiedliwości do określenia w drodze rozporządzenia stawek wynagrodzenia za wykonaną prace oraz taryfy zryczałtowane tylko dla biegłych, nie wspominając o wynagrodzeniu instytutów. Dlatego w rozporządzeniu z dnia 24 kwietnia 2013 r. kwestia wynagrodzeń należnych instytutom za opracowanie opinii nie została uregulowana, i nie mogła być uwzględniona, gdyż stanowiłoby to przekroczenie granic delegacji ustawowej. Oznacza to, że - wobec braku obowiązujących urzędowo stawek takiego wynagrodzenia - podstawą wyjściową do jego przyznania powinny być stawki stosowane w danym instytucie. Za takim rozwiązaniem przemawiają nie tylko względy formalnoprawne, ale także merytoryczne. W doktrynie podkreśla się trafnie, że opinia instytutu ma szczególną wagę dowodową ze względu na autorytet i rangę naukową. Dowód ten powinien być dopuszczany wtedy, kiedy istnieje potrzeba wyjaśnienia kwestii szczególnie skomplikowanych, wymagających specjalistycznej, bardzo zaawansowanej wiedzy i jej najnowocześniejszego dorobku, albo przecięcia istotnych rozbieżności występujących w złożonych w sprawie opiniach biegłych. Nierzadko niezbędne jest w tym celu użycie drogich urządzeń, materiałów i odczynników. Wszystko to usprawiedliwia indywidualizację należnego instytutowi wynagrodzenia, bez narzucania ograniczeń stawkami urzędowymi. Konieczna elastyczność w tym względzie realizowana jest zresztą przez niektóre instytuty, które posługują się formułą stwierdzającą, że wysokość wynagrodzenia pozostaje do ustalenia w konkretnej sprawie, w zależności od jej specyfiki i stopnia skomplikowania problemu zleconego im do wyjaśnienia.

5 Stwarza to sądowi możliwość podjęcie negocjacji wysokości przewidywanego wynagrodzenia i podjęcie racjonalnej decyzji co do skorzystania z opinii konkretnego instytutu. Warto przy tym dodać, że część instytutów przejęło do stosowania stawki godzinowe ustalone w rozporządzeniu z dnia 24 kwietnia 2013 r. Należy jednak podkreślić, że, uwzględniając ustalone w instytucie zasady dotyczące wynagrodzenia za wykonanie opinii, sąd nie może ograniczyć się do mechanicznej akceptacji złożonego w tym przedmiocie kosztorysu czy rachunku. Przyznając konkretną kwotę należnego instytutowi wynagrodzenia, powinien bowiem dokonywać kontroli tych dokumentów pod kątem ich zgodności z wymaganiami przewidzianymi w art. 89 ust. 2 u.k.s.c., tj. uwzględniać kwalifikacje osób oraz czas i nakład pracy potrzebne do wydania opinii. Jak bowiem wyjaśniono w judykaturze, opinia instytutu naukowego nie jest odrębnym środkiem dowodowym, lecz odmianą dowodu z opinii biegłego, co uzasadnia pogląd, że mają do niej odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące biegłych (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 2000 r., I CKN 962/98, czy wyrok z dnia 28 sierpnia 2008 r., III CSK 98/08 - niepubl.). Stanowisko to jest aprobowane w literaturze przedmiotu. Z podanych przyczyn orzeczono, jak w uchwale. (eb)