Nowe kompetencje kuratora oświaty w kształtowaniu sieci przedszkoli i szkół. Zmiany wprowadzone ustawą z 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i zmianie innych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 35) Szczyrk, 3 marca 2016 r.
Obowiązek uzyskania pozytywnej opinii kuratora w następujących sprawach: założenie przez powiat lub gminę - w ramach zadań własnych - publicznej placówki doskonalenia nauczycieli, biblioteki pedagogicznej (art. 5 ust. 6aa USO), ustalenie sieci publicznych: przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach, innych form wychowania przedszkolnego, szkół (art. 17 ust. 7, art. 14 ust. 2a USO wchodzi w życie 1.09.2019, art. 15 ustawy z 29.12.2015- od 23.01.16 do 31.08 2019), założenie przez osobę fizyczną lub prawną publicznych: przedszkola, szkoły, placówki (art. 58 ust.3), likwidacja, przekształcenie przedszkola, szkoły, placówki (art. 59 ust. 2).
art. 17. Ustawy z dn. 29 grudnia 2015 r.: Przepisy art. 59 ust. 2 i 2c ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się w sprawach dotyczących likwidacji lub przekształcenia publicznych przedszkoli, szkół lub placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego wszczętych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i niezakończonych podjęciem uchwały o likwidacji lub przekształceniu przedszkola, szkoły lub placówki. Art. 15. W okresie od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 sierpnia 2019 r. ustalenie sieci, o której mowa w art. 14a ust. 1 i 1a ustawy zmienianej w art. 1, następuje po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty o zgodności tej sieci z warunkami określonymi odpowiednio w art. 10 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz w art. 14 ust. 1.
Formy wyrażania opinii przez kuratora oświaty w sprawach związanych z siecią: postanowienie zgodnie z KPA (na podstawie art. 106) lub ustawy o systemie oświaty (art. 59 ust. 2c)- przysługuje zażalenie pismo niemające formy kwalifikowanego aktu administracyjnego - podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.
Strony uprawnione do składania zażalenia, skargi Zgodnie z art. 127 1 k.p.a. w związku z art. 144 k.p.a. zażalenie na postanowienie wydane w pierwszej instancji przysługuje jedynie stronie postępowania administracyjnego. Przykład I OSK 1143/09 - Wyrok NSA: Minister Edukacji Narodowej postanowieniem z dnia (...) października 2008 r. nr (...) umorzył postępowanie odwoławcze, wskazując, że zgodnie z art. 127 1 k.p.a. w związku z art. 144 k.p.a., zażalenie na postanowienie wydane w pierwszej instancji przysługuje jedynie stronie postępowania administracyjnego. W ocenie organu natomiast D. J. B. nie posiada przymiotu strony, ponieważ nie ma żadnego interesu prawnego w postępowaniu administracyjnym w sprawie wydania opinii w przedmiocie zamiaru zlikwidowania Szkoły Podstawowej nr (...) w S., WSA oddalił skargę D. J. B. na postanowienie Ministra Edukacji Narodowej i nie podzielił poglądów skarżącego, że ma on interes prawny uzasadniający jego uczestnictwo w postępowaniu administracyjnym w sprawie wydania opinii w przedmiocie zamiaru zlikwidowania szkoły.
Ale: Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok oraz decyzję organu II instancji. W niniejszej sprawie, uzasadniając swój interes prawny w zaskarżeniu przedmiotowego postanowienia do Sądu administracyjnego, skarżący powołał się na to, że jest rodzicem dzieci, które uczęszczają do Szkoły Podstawowej Nr (...) w S. Skoro zatem dzieci skarżącego uczęszczają do tej szkoły, która ma być zlikwidowana, a przepisy ustawy o systemie oświaty gwarantują rodzicom udział w procedurze likwidacji szkoły oraz nakładają na rodziców dzieci podlegających obowiązkowi szkolnemu określone obowiązki, to należy przyjąć, że skarżący legitymuje się interesem prawnym w niniejszej sprawie. W związku z tym uznać należy, że zaskarżony wyrok Sądu pierwszej instancji oraz postanowienie Ministra Edukacji Narodowej z dnia (...) października 2008 r., w którym odmówiono D. J. B. przymiotu strony, naruszają interes prawny skarżącego jako rodzica uczniów, którzy uczęszczają do szkoły w momencie powzięcia zamiaru jej likwidacji. Stanowi to zatem naruszenie art. 28 K.p.a., co zasadnie podniesiono w skardze kasacyjnej.
Zakres opinii w sprawie ustalenia sieci wynika wprost z ustawy ocena zgodności z warunkami określonymi w USO, tj. zapewnienia dzieciom, zamieszkałym na obszarze gminy, możliwość korzystania z wychowania przedszkolnego, spełniania obowiązku szkolnego, obowiązku nauki, ocena odległości z domu do przedszkola, szkoły, bezpłatny transport, opieka w czasie transportu, zwrot kosztów przejazdu; Kurator oświaty ocenia np., czy projektowana sieć przedszkoli zapewni wszystkim dzieciom zamieszkałym na terenie gminy, obowiązanym do realizacji rocznego przygotowania przedszkolnego, możliwość spełniania tego obowiązku, zaś dzieciom 5-letnim, 4-letnim, a od 1 września 2017 r. także 3-letnim zagwarantowanie miejsca realizowania wychowania przedszkolnego.
Zakres opinii w sprawie likwidacji, przekształcenia: W zakresie zgodności z USO termin likwidacji, zapewnienie możliwości kontynuowania nauki w innej szkole publicznej tego samego typu, a także kształcącej w tym samym lub zbliżonym zawodzie, powiadomienie 6 miesięcy przed terminem likwidacji kuratora oświaty i rodziców. I OSK 1377/06 - Wyrok NSA - ustawa nie określa, jakimi kryteriami powinien się kierować kurator oświaty opiniując zamiar likwidacji szkoły, a więc opinia taka jest wydawana w ramach uznania administracyjnego. Nie oznacza to jednak prawa organu do dowolnego decydowania o zamiarze likwidacji szkoły. Orzecznictwo sądowe, jako granicę uznania administracyjnego wskazało zasadę wyrażoną w art.7 kpa zobowiązującą organy administracji do załatwienia sprawy "mając na względzie interes społeczny i słuszny interes strony" (SA 820/81 ONSA 1981/57).
Przykłady uchwał w sprawie przekształcenia: Obniżenie stopnia organizacji szkoły podstawowej Likwidacja oddziałów przedszkolnych w szkole podstawowej Zmiana siedziby szkoły Przekształcenie szkoły z oddziałami sportowymi w szkołę mistrzostwa sportowego
Kompetencja kuratora oświaty do wydawania wiążącej organ prowadzący szkołę opinii w zakresie likwidacji szkoły wynika z faktu, iż pełni on w polskim systemie oświaty szczególną rolę organu administracji rządowej, odpowiedzialnego za realizację polityki oświatowej państwa na terenie właściwego województwa, a jednocześnie obarczonego obowiązkiem takiego współtworzenia i realizowania regionalnej i lokalnej polityki oświatowej (art. 31 pkt 6 ustawy oświatowej), aby ta ostatnia pozostawała w zgodzie z polityką oświatową państwa.(i OSK 1377/06 - Wyrok NSA)
Rok szkolny 2015/2016 Liczba uchwał w sprawie zamiaru likwidacji przedszkola, szkoły, placówki: 73, w tym z mocy ustawy: 27 (np. licea profilowane, uzupełniające) 7 przedszkoli i 2 oddziały zamiejscowych, 11 szkół podstawowych i 2 filie, 8 gimnazjów, 10 liceów ogólnokształcących, 2 technika, 3 zasadnicze szkoły zawodowe, 2 szkoły policealne, 2 szkoły przysposabiające do pracy, 1 SOW,
Dziękuję za uwagę