RAPORT Z BADANIA RYNKU USŁUG HOTELARSKICH

RAPORT Z BADANIA RYNKU USŁUG HOTELARSKICH Kraków 2007

Opracwanie: Delegatura UOKiK w Krakwie 2

I. WPROWADZENIE W ramach ustawwych działań Prezesa UOKiK na przełmie rku 2006/2007 przeprwadzn badanie lkalnych rynków usług htelarskich i zachwań na nich przedsiębirców. Na wstępie należy zdefiniwać, jakie usługi zgdnie z bwiązującymi w tym zakresie przepisami nazywamy usługami htelarskimi Stswnie d definicji zawartej w art. 3 pkt 8 ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. usługach turystycznych (t.j. Dz. U. z 2004 r., Nr 223, pz. 2268 ze zm.) usługi htelarskie jest t działanie plegające na krótktrwałym, gólniedstępnym wynajmwaniu dmów, mieszkań, pki, miejsc nclegwych, a także miejsc na ustawienie namitów lub przyczep samchdwych raz świadczenie, w brębie biektu, usług z tym związanych. Dlaczeg d kntrli wybran właśnie ten rynek? Chyba każdemu z nas zdarzył się, że przyjechał d biektu, gdzie miał krzystać z usług htelarskich i dznał rzczarwania. Warunki jakie zastał zasadnicz dbiegały d wybrażenia. Raprt niniejszy ma na celu nie tylk wskazanie istniejących w tej branży nieprawidłwści, ale również wyedukwanie knsumentów tak, aby umieli sprawdzić przed udaniem się d biektu, czy usługi htelarskie będą dpwiadać ich ptrzebm i wybrażenim. Badanie rynku przeprwadzn w głównej mierze na terenie wjewództwa małplskieg. 3

II. PRZEPISY PRAWNE REGULUJĄCE DZIAŁANIE RYNKU USŁUG HOTELARSKICH Aktami prawnymi, d których należy dwłać się w przypadku usług htelarskich są: - ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. usługach turystycznych (t.j. Dz. U. z 2004 r., Nr 223, pz. 2268 ze zm.); - rzprządzenie Ministra Gspdarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 22, pz. 169); Pdstawwym aktem prawnym nrmującym działalnść na rynku usług htelarskich jest ustawa usługach turystycznych. Zgdnie z art. 35 tej ustawy usługi htelarskie mgą być świadczne w biektach htelarskich, które spełniają: 1) wymagania c d wielkści biektu, jeg wypsażenia raz zakresu świadcznych usług, ustalne dla rdzaju i kategrii, d których biekt zstał zaszeregwany; 2) wymagania sanitarne, przeciwpżarwe raz inne kreślne drębnymi przepisami. W art. 36 tej ustawy zdefiniwanych zstał 8 rdzajów biektów htelarskich: 1) htele biekty psiadające c najmniej 10 pki, w tym większść miejsc w pkjach jedn i dwusbwych, świadczące szerki zakres usług związanych z pbytem klientów; 2) mtele htele płżne przy drgach, zapewniające mżliwść krzystania z usług mtryzacyjnych i dyspnujące parkingiem; 3) pensjnaty biekty psiadające c najmniej 7 pki, świadczące dla swich klientów całdzienne wyżywienie; 4) kempingi (campingi) biekty strzeżne, umżliwiające ncleg w namitach, samchdach mieszkalnych (campbusach) i przyczepach samchdwych, przyrządzanie psiłków, parkwanie samchdów, a także świadczące usługi związane z pbytem klientów; biekty te mgą ddatkw umżliwiać ncleg w dmkach turystycznych lub innych biektach stałych; 4

5) dmy wycieczkwe biekty psiadające c najmniej 30 miejsc nclegwych, dstswane d sambsługi klientów raz świadczące minimalny zakres usług związanych z pbytem klientów; 6) schrniska młdzieżwe biekty przeznaczne d indywidualnej i grupwej turystyki młdzieżwej, dstswane d sambsługi klientów; 7) schrniska biekty zlkalizwane pza bszarami zabudwanymi, przy szlakach turystycznych, świadczące minimalny zakres usług związanych z pbytem klientów; 8) pla biwakwe biekty niestrzeżne, umżliwiające ncleg w namitach. Dla pszczególnych rdzajów biektów htelarskich ustawdawca przewidział ddatkw kategrie. I tak dla: 1) hteli, mteli i pensjnatów pięć kategrii znacznych gwiazdkami; 2) kempingów (campingów) cztery kategrie znaczne gwiazdkami; 3) dmów wycieczkwych i schrnisk młdzieżwych trzy kategrie znaczne cyframi rzymskimi. Zaszeregwania biektów htelarskich d pszczególnych rdzajów dknuje, kategrię nadaje raz prwadzi ich ewidencję d dnia 1 stycznia 2006 r. marszałek wjewództwa właściwy ze względu na miejsce płżenia biektu htelarskieg, wcześniej był t wjewda. Natmiast zaszeregwania pól biwakwych dknuje i prwadzi ich ewidencję wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce ich płżenia. Przedsiębirca pdejmujący działalnść jest bwiązany uzyskać zaszeregwanie biektu d dpwiednieg rdzaju i kategrii jeszcze przed rzpczęciem świadczenia usług htelarskich w biekcie htelarskim. Marszałek wjewództwa lub w przypadku pól biwakwych wójt (burmistrz, prezydent miasta) mają praw kntrlwać, w zakresie swjej właściwści miejscwej, przestrzeganie wymagań jakie winny spełniać biekty htelarskie w stsunku d wszystkich biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie. Jeżeli biekt, pzstający pza ewidencją rganu dknująceg kntrli, nie spełnia wymagań przewidzianych dla rdzaju i kategrii, d których zstał zaszeregwany, lub minimalnych wymagań dla innych biektów świadczących usługi htelarskie, rgan kntrlujący zawiadamia rgan prwadzący ewidencję biektu. 5

Jeżeli biekt htelarski przestanie spełniać wymagania kreślne dla rdzaju i kategrii, właściwy rgan dknuje z urzędu zmiany rdzaju lub kategrii biektu, bądź uchyla decyzję zaszeregwaniu biektu d kreślneg rdzaju. Jeżeli biekt, w którym są świadczne usługi htelarskie, nie spełnia wymagań rgan prwadzący ewidencję biektu mże nakazać wstrzymanie świadczenia usług htelarskich d czasu usunięcia stwierdznych uchybień Nazwy 8 wyżej wymieninych rdzajów i wskazane znaczenia kategrii biektów htelarskich, pdlegają chrnie prawnej i mgą być stswane wyłącznie w dniesieniu d biektów htelarskich w rzumieniu ustawy usługach turystycznych. W biektach htelarskich na widcznym miejscu winny być umieszczne: 1) nazwa raz siedziba lub imię i nazwisk, a także adres przedsiębircy świadcząceg usługi htelarskie w tym biekcie; 2) tablica kreślająca rdzaj i kategrię biektu; 3) infrmacje zakresie świadcznych usług wraz z pdstawwymi cenami; 4) infrmacje przystswaniu biektu d bsługi sób niepełnsprawnych. Wymgi jakie winien spełniać biekt htelarski zaszeregwany d każdeg z 8 wyżej wskazanych rdzajów raz właściwych dla rdzaju kategrii szczegółw zstały kreślne w załącznikach d rzprządzenia Ministra Gspdarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 22, pz. 169). Ww. załączniki ze względu na ich układ tabelaryczny są bardz jasne i czytelne dla przeciętneg knsumenta. Stanwią ne integralną część niniejszeg raprtu. Knsument wiedząc d jakieg rdzaju i kategrii biektu htelarskieg na terenie Plski się udaje mże bardz szybk sprawdzić na pdstawie ww. załączników jakie wypsażenie i pzim usług ma zagwarantwany. 6

III. ZAKRES KONTROLI PRZEPROWADZONEJ PRZEZ UOKiK Badaniem bjęt 17 przedsiębirców prwadzących działalnść w zakresie usług htelarskich pd nazwą pensjnat lub htel i psiadających siedziby na terenie wjewództwa małplskieg i pdkarpackieg. Objęci badaniem ankietwym przedsiębircy, świadczący usługi htelarskie na rzecz knsumentów, mieli udzielić wyjaśnień, w następujących kwestiach: - gdzie prwadzna jest i w jakiej frmie reklama biektu htelarskieg; - czy psiadają dkumenty ptwierdzające cenę spełnienia przez biekt htelarski wymagań niezbędnych d zaszeregwania biektu d kreślneg rdzaju i kategrii, tj. decyzję wjewdy, a d 1 stycznia 2006 r. marszałka wjewództwa zaszeregwaniu biektu htelarskieg d dpwiednieg rdzaju i kategrii. Pnadt przedsiębircy zstali zbwiązani d wypełnienia ankiety, która zstała sprządzna w parciu załącznik nr 1 i 2 d ww. rzprządzeniu w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie. Celem badania był ustalenie, czy przedsiębircy świadczący usługi htelarskie i stsujący nazwy prawnie chrnine, zdefiniwane w art. 36 ustawy usługach turystycznych, tj. htel i pensjnat udzielają knsumentm rzetelnej i pełnej infrmacji, c d rdzaju i kategrii biektu raz czy nie stsują reklamy wprwadzającej w błąd. 7

IV. DOKONANE W TOKU KONTROLI USTALENIA Sześciu spśród siedemnastu bjętych badaniem przedsiębirców świadczących usługi htelarskie stswał w materiałach infrmacyjnych i reklamwych (między innymi zamieszcznych na strnach internetwych) prawnie chrnine nazwy htel (1 przedsiębirca) i pensjnat (5 przedsiębirców), mim braku decyzji zaszeregwaniu biektu d dpwiednieg rdzaju i kategrii, c stanwił 35% badanych. W tych sześciu przypadkach wszczęt pstępwania w sprawie stswania praktyki naruszającej zbirwe interesy knsumentów, plegającej na naruszeniu bwiązku udzielania knsumentm rzetelnej, prawdziwej i pełnej infrmacji raz na stswaniu wprwadzającej w błąd reklamy, c d rdzaju biektu pprzez znaczenie raz używanie w materiałach reklamwych prawnie chrninej nazwy HOTEL lub PENSJONAT, bez uzyskania decyzji Wjewdy Małplski lub p 1 stycznia 2006 r. Marszałka Wjewództwa Małplskieg zaszeregwaniu biektu d dpwiednieg rdzaju i kategrii. 8

V. KIEDY MÓWIMY, ŻE PRZEDSIĘBIORCY STOSUJĄ PRAKTYKĘ NARUSZAJĄCĄ ZBIOROWE INTERESY KONSUMENTÓW? Zgdnie z art. 23a ust. 1 bwiązującej d 20 kwietnia 2007 r. ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. chrnie knkurencji i knsumentów (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 244, pz. 2080 ze zm.) i art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 16 luteg 2007 r. chrnie knkurencji i knsumentów (Dz. U. Nr 50, pz. 331): Przez praktykę naruszającą zbirwe interesy knsumentów rzumie się gdzące w nie bezprawne działanie przedsiębircy. Zgdnie zaś z art. 23a ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. i art. 24 ust.2 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 16 luteg 2007 r. Za praktykę naruszającą zbirwe interesy knsumentów uważa się w szczególnści (...) naruszanie bwiązku udzielania knsumentm rzetelnej, prawdziwej i pełnej infrmacji raz nieuczciwą lub wprwadzającą w błąd reklamę i inne czyny nieuczciwej knkurencji gdzące w zbirwe interesy knsumentów. Aby dszł d naruszenia zbirwych interesów knsumentów muszą zstać kumulatywnie spełnine dwie przesłanki tj.: - bezprawnść działań przedsiębircy, - gdzenie tymi działaniami w zbirwy interes knsumentów. Jak bezprawne należy kwalifikwać zachwania sprzeczne z nakazem zawartym w ustawie, rzprządzeniu wydanym na pdstawie i dla wyknania ustawy, umwą międzynardwą mającą bezpśrednie zastswanie w stsunkach wewnętrznych. Sprzeczne z prawem są czyny: zabrnine i zagrżne sankcją karną, czyny zabrnine pd sankcjami dyscyplinarnymi, czyny zakazane przepisami administracyjnymi lub przepisami prawa gspdarczeg publiczneg, czyny zabrnine przepisami charakterze cywilnym, sprzeczne z nakazami zawartymi w prawie cywilnym lub prawie administracyjnym. 9

VI. PRAKTYKI NARUSZAJĄCE ZBIOROWE INTERESY KONSUMENTÓW STOSOWANE PRZEZ PRZEDSIEBIORCÓW ŚWIADCZĄCYCH USŁUGI HOTELARSKIE Działania 6 przedsiębirców świadczących usługi htelarskie plegające na naruszeniu bwiązku udzielania knsumentm rzetelnej, prawdziwej i pełnej infrmacji raz na stswaniu wprwadzającej w błąd reklamy c d rdzaju biektu htelarskieg pprzez znaczenie biektu w materiałach infrmacyjnych raz reklamwych prawnie chrniną nazwą PENSJONAT (5 przedsiębirców) lub HOTEL (1 przedsiębirca), bez uzyskania decyzji Wjewdy Małplskieg lub p 1 stycznia 2006 r. Marszałka Wjewództwa Małplskieg zaszeregwaniu biektu d dpwiednieg rdzaju i kategrii uznan za praktykę naruszającą zbirwe interesy knsumentów. Należy zaznaczyć, iż w przypadku htelu w materiałach reklamwych była użyta wyłącznie nazwa htel bez pdania kategrii biektu, tj. ilści gwiazdek. Działania 6 przedsiębirców świadczących usługi htelarskie plegające na naruszeniu bwiązku udzielania knsumentm rzetelnej, prawdziwej i pełnej infrmacji raz na stswaniu wprwadzającej w błąd reklamy c d rdzaju biektu htelarskieg pprzez znaczenie biektu w materiałach infrmacyjnych raz reklamwych prawnie chrniną nazwą PENSJONAT lub HOTEL, bez uzyskania decyzji Wjewdy Małplskieg lub p 1 stycznia 2006 r. Marszałka Wjewództwa Małplskieg zaszeregwaniu biektu d dpwiednieg rdzaju i kategrii uznan za praktykę naruszającą zbirwe interesy knsumentów. Działania takie stanwiły bwiem naruszenie art. 3 ust. 1 i 2, art. 10 i art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993r. zwalczaniu nieuczciwej knkurencji (t.j. Dz. U. z 2003 r., Nr 153, pz. 1503 ze zm.) raz art. 43 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. usługach turystycznych (t.j. Dz. U. z 2004 r., Nr 223, pz. 2268 ze zm.). Ustawa zwalczaniu nieuczciwej knkurencji w art. 3 ust. 1 wskazuje, iż czynem nieuczciwej knkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dbrymi byczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes inneg przedsiębircy lub klienta. Natmiast art. 3 ust. 2 precyzuje, że czynem tym jest między innymi wprwadzające w błąd znaczenie usług raz nieuczciwa reklama. 10

Art. 10 tej ustawy stanwi, że czynem nieuczciwej knkurencji jest takie znaczenie twarów lub usług alb jeg brak, które mże wprwadzić klientów w błąd c d ( ) isttnych cech twarów alb usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z krzystaniem z nich. Zgdnie z art. 16 ust. 1 pkt 2 ustawa zwalczaniu nieuczciwej knkurencji czynem nieuczciwej knkurencji w zakresie reklamy jest reklama wprwadzająca klienta w błąd i mgąca przez t wpłynąć na jeg decyzję, c d nabycia twaru lub usługi. Stswnie d art. 16 ust. 2 ustawy zwalczaniu nieuczciwej knkurencji przy cenie reklamy wprwadzającej w błąd należy uwzględnić wszystkie jej elementy, zwłaszcza dtyczące ilści, jakści składników, spsbu wyknania, przydatnści, mżliwści zastswania, naprawy lub knserwacji reklamwanych twarów lub usług, a także zachwania się klienta. Jak ustaln w tku prwadznych pstępwań 6 przedsiębirców świadczących usługi htelarskie mim braku stswnych dkumentów, tj. decyzji zaszeregwaniu biektu d dpwiednieg rdzaju i kategrii używał nazwy HOTEL lub PENSJONAT między innymi w: - znaczeniu biektu na papierze firmwym, na pieczątce firmwej, wpisie d Ewidencji działalnści gspdarczej, zaświadczeniu nadaniu numeru REGON, tablicach stanwiących znaczenie biektu htelarskieg; - materiałach reklamwych zamieszcznych na strnach internetwych, jak i na przydrżnych tablicach reklamwych, ultkach reklamwych. Przedsiębircy ci używając nazwy HOTEL lub PENSJONAT działali bezprawnie naruszając przepis art. 43 ust. 1 ustawy usługach turystycznych. Zgdnie z cytwanym przepisem nazwa HOTEL, PENSJONAT pdlega prawnej chrnie i mże być stswana wyłącznie w dniesieniu d biektów htelarskich w rzumieniu tej j ustawy. Pnadt stsując w materiałach infrmacyjnych prawnie chrniną nazwę HOTEL, PENSJONAT przedsiębircy naruszyli przepis art. 3 ust. 1 ustawy zwalczaniu nieuczciwej knkurencji. Działania ich należał uznać za czyn nieuczciwej knkurencji, gdyż były sprzeczne z prawem (art. 43 ust. 1 ustawy usługach turystycznych) i dbrymi byczajami, a równcześnie zagrażały i naruszały interes klientów i ptencjalnych klientów daneg biektu htelarskieg. Ddatkw działania tych przedsiębirców należał uznać za czyn nieuczciwej knkurencji kreślny w art. 10 ustawy zwalczaniu nieuczciwej knkurencji, pnieważ znaczenie usługi htelarskiej w materiałach infrmacyjnych prawnie chrniną nazwą HOTEL, PENSJONAT wprwadzał klientów w błąd c d isttnych cech usługi, a c za tym idzie zatajał ryzyk, jakie wiąże się z krzystaniem z niej. 11

Knsument stwarzając sbie wybrażenie biektu mógł kierwać się cechami jakie zgdnie z przepisami pwinien psiadać biekt htelarski HOTEL, PENSJONAT. Załączniki d rzprządzenia w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, kreślają bwiem bardz szczegółw wymagania c d wypsażenia, zakresu świadcznych usług w tym usług gastrnmicznych dla HOTELI, PENSJONATÓW (d wielkści pkju p prawie wszystkie szczegóły wypsażenia). Mżliwść znaczenia biektu nazwą rdzajwą jest prawem przedsiębircy, przysługującym mu jednak p uprzednim wypełnieniu przez nieg kreślnych przepisami warunków. Praw t nie ma niegraniczneg charakteru, bwiem decydując się na krzystanie z nieg przedsiębirca jedncześnie przyjmuje na siebie pewneg rdzaju samgraniczenia plegające na rezygnacji z części własnej suwerennści i na pddaniu się kntrli właściweg wjewdy (marszałka wjewództwa), który z chwilą uprawmcnienia się decyzji zaszeregwaniu biektu uzyskuje wbec teg przedsiębircy kreślne uprawnienia władcze. Mże bwiem dknywać czynnści kntrlnych w zakresie przestrzegania wymagań kreślnych w art. 35 ustawy usługach turystycznych, a w razie niedpełnienia tych wymagań zmieniać, z urzędu, rdzaj lub kategrię biektu lub nawet nakazać wstrzymanie świadczenia usług htelarskich (art. 41). Obwiązująca w tym kształcie regulacja prawna chrni więc w spsób bezpśredni interesy knsumentów gści htelu, pensjnatu przed zaniżaniem standardów i jakści świadcznych przez przedsiębircę usług. Knsumenci decydując się na pbyt w htelu, pensjnacie i płacąc za t niejednkrtnie wyższe ceny, niż w innych biektach htelarskich, działają w przeświadczeniu, że na straży ich praw sti właściwy rgan administracji, który niejak w ich imieniu będzie mógł skrzystać z przysługujących mu kmpetencji. Bezprawne znaczenie biektu nazwą HOTEL, PENSJONAT, który w rzeczywistści nim nie był, nie tylk stanwił przejaw nadużycia zaufania klientów, był t również zatajenie ryzyka, jakie wiążę się z krzystaniem z usług biektu nie będąceg htelem, pensjnatem (niższy standard), pnadt graniczał uprawnienia knsumentów w analizwanym zakresie, naruszając w ten spsób ich interesy. Przedsiębircy ci stwarzali u dbirców usług htelarskich fałszywy braz rzeczywistści i ddatkw, w związku z pwyższym, w spsób rażący naruszyli kreślny ustawą antymnplwą bwiązek udzielania przez przedsiębirców nieprfesjnalnym uczestnikm rynku pełnej, rzetelnej i prawdziwej infrmacji. 12

Pnadt wprwadzające w błąd znaczenie biektu w materiałach infrmacyjnych, tj. materiałach, z którymi knsument mógł się zetknąć jeszcze przed przybyciem d biektu, np. w czasie dknywania rezerwacji, pwdwał rzpwszechniane nieprawdziwych, nierzetelnych i niepełnych infrmacji. Analizując działania przedsiębirców pd kątem bezprawnści w zakresie stswanej reklamy należy stwierdzić, że dszł d rzpwszechnienia nieuczciwej reklamy wprwadzającej klienta w błąd i mgącej przez t wpłynąć na jeg decyzję c d nabycia usługi. Reklama na strnach internetwych, tablicach reklamwych wprwadzała ptencjalnych klientów w błąd, c d rdzaju biektu htelarskieg i standardu, jaki biekt ten prezentuje. Knsument na pdstawie reklamy był przeknany, że mże skrzystać z usługi htelarskiej w biekcie zakwalifikwanym d rdzaju HOTEL, PENSJONAT, tj. biekcie ściśle kreślnym w stswnych przepisach standardzie i stale nadzrwanym przez właściwy rgan administracji. Opisanie biektu htelarskieg jak HOTEL, PENSJONAT mgł wywrzeć na knsumentach mylne przeknanie, iż mają d czynienia z biektem wyższej kategrii, niż miał t miejsce w rzeczywistści, c znacza, że wprwadził knsumentów w błąd c d isttnej cechy usługi. Reklama biektów htelarskich wywłała niebezpieczeństw wprwadzenia knsumentów w błąd, c d jeg rdzaju i standardu. Błąd nią wytwrzny z punktu widzenia knsumenta miał charakter isttny, pnieważ w rzeczywistści kupwał n usługę niższym standardzie, niż pisana w reklamie. Reklama ta wywływała pnadt kreślne ptrzeby u ptencjalnych klientów, którzy mieli z nią kntakt. 13

VII. WNIOSKI W 4 przypadkach przedsiębircy w tku prwadznych pstępwań zaprzestali stswania praktyki. Zaniechanie nastąpił bądź pprzez: - zmianę nazwy biektu htelarskieg z htelu lub pensjnatu, tj. z nazwy prawnie chrninej na np. pkje d wynajęcia, willa; - uzyskanie w tku trwania pstępwania decyzji zaszeregwaniu biektów d rdzaju i kategrii. W dwóch przypadkach praktyka w dacie zakńczenia pstępwania trwała nadal, ale przedsiębircy ci dknali zgłszenia biektów d kategryzacji i czekiwali na decyzję marszałka wjewództwa. Pstępwania kategryzacyjne w niektórych przypadkach przedłużały się, ze względu na kniecznść przeprwadzenia remntów biektów htelarskich, w celu ich dstswania d wymgów jakie winne spełnić, aby zstać zaszeregwane d daneg rdzaju i kategrii. Okł 70 % przedsiębirców, w stsunku d których stwierdzn stswanie praktyki naruszającej zbirwe interesy knsumentów był nieświadmych, że używając nazwy HOTEL, PENSJONAT bez uzyskania decyzji marszałka wjewództwa zaszeregwaniu biektu d kreślneg rdzaju i kategrii jest działaniem bezprawnym. Ze względu na 100% skutecznść działań wszyscy przedsiębircy pdjęli działania dstswawcze d bwiązujących przepisów dtyczących biektów htelarskich planwane są dalsze działania mające na celu mnitrwanie teg rynku. 14

VIII. UWAGI PRAKTYCZNE DLA KONSUMENTÓW Na pdstawie wyników przeprwadzneg badania należy stwierdzić, iż 100% przedsiębirców stsujących w nazwie biektu htelarskieg nazwę HOTEL wraz z pdaniem ilści gwiazdek psiada decyzję zaszeregwaniu biektu d daneg rdzaju i kategrii, a c za tym idzie biekty te spełniają warunki, których mwa w rzprządzeniu Ministra Gspdarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 22, pz. 169). Również 100% pensjnatów, w przypadku których p nazwie pensjnat pdawana jest ilść psiadanych gwiazdek psiada decyzję zaszeregwaniu biektu d daneg rdzaju i kategrii, czyli spełnia warunki, których mwa w rzprządzeniu Ministra Gspdarki i Pracy. Przed udaniem się d biektu htelarskieg na terenie Plski sugerujemy zwrócenie się d rganizatra wyjazdu lub jeżeli wyjazd rganizujemy samdzielnie d przedsiębircy świadcząceg usługi htelarskie kazanie decyzji wjewdy lub marszałka wjewództwa zaszeregwaniu biektu d daneg rdzaju i kategrii. Znając rdzaj i kategrię biektu mżemy za pmcą tabel zamieszcznych w rzdziale IX niniejszeg raprtu dkładnie kreślić, z jakim wypsażeniem raz standardem usług mamy d czynienia. Jeżeli biekt htelarski nie spełnia wymgów kreślnych w rzprządzeniu lub w fercie turystycznej t w zależnści d teg, w jaki spsób zawarliśmy umwę, tj. przez rganizatra turystyki, czy samdzielnie występują dwie drgi dchdzenia swich praw. W przypadku, kiedy rganizatrem usługi turystycznej jest przedsiębirca prwadzący działalnść w zakresie rganizwania imprez turystycznych lub pśredniczenia w zawieraniu umów stswnie d art. 11a ust. 1 ustawy usługach turystycznych rganizatr turystyki dpwiada względem nas za niewyknanie lub nienależyte wyknanie umwy świadczenie usług turystycznych. 15

Jeżeli w trakcie imprezy turystycznej stwierdzimy wadliwe wyknanie umwy winniśmy niezwłcznie zawiadmić tym wyknawcę usługi raz rganizatra turystyki w spsób dpwiedni dla rdzaju usługi art. 16b ustawy usługach turystycznych. Umwa świadczenie usług turystycznych pwinna jednznacznie kreślać bwiązek klienta w zakresie zgłszenia wadliweg wyknania usługi. Sugerwane jest sprządzanie zgłszenia wadliweg wyknania usługi turystycznej w frmie pisemnej, w dwóch egzemplarzach i pprszenie na kpii ptwierdzenie przyjęcia zgłszenia. P zgłszeniu nieprawidłwści w wyknaniu umwy świadczenie usług turystycznych mżna dchdzić dpwiedzialnści z tytułu nienależyteg wyknania zbwiązania. Obwiązujące przepisy nie kreślają niestety precyzyjnie wyskści teg dszkdwania. Przy kreślaniu wielkści rszczenia knsument mże pmcnicz skrzystać z tzw. Tabeli frankfurckiej (stanwiącej załącznik d niniejszeg raprtu), w której prcentw kreśln bniżenie ceny za wyszczególnine nieprawidłwści. Tabela frankfurcka zstała pracwana na zlecenie Izby Cywilnej Sądu Krajweg w Niemczech i craz częściej jest stswana przez biura pdróży w Plsce. Jeżeli natmiast samdzielnie zawarliśmy umwę na świadczenie usługi htelarskiej sprzedawcy usługi zgłaszamy na pdstawie ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. szczególnych warunkach sprzedaży knsumenckiej raz zmianie Kdeksu cywilneg (Dz. U.Nr 141, pz. 1176 ze zm) niezgdnść usługi z umwą i dchdzimy swich praw. Pmcą knsumentm w dchdzeniu swich praw mgą służyć instytucje zajmujące się chrną indywidualnych interesów i praw knsumentów między innymi pprzez zapewnienie bezpłatneg pradnictwa knsumenckieg i infrmacji prawnej raz wytaczania pwództw na rzecz knsumentów lub wstępwanie za zgdą knsumentów d już tczących się sprów. Należą d nich między innymi Federacja Knsumentów i pwiatwi/miejscy rzecznicy knsumentów. Adresy tych instytucji mżna znaleźć na strnie internetwej Urzędu www.ukik.gv.pl. 16

IX. LISTA SKONTROLOWANYCH OBIEKTÓW HOTELARSKICH 1. Pensjnat Tadeusz Ul. Leginistów 46 34 143 Lanckrna 2. Pensjnat Urszula Mentel ul. Zakpiańska 138 34 785 Jrdanów 3. Pensjnat pd Kamykiem ul. Balicka 51 30 149 Kraków 4. Htel AL. ul. Kulawki 4 32 066 Alwernia 5. Htel Nsalwi Dwór ul. Balzera 21D 34 500 Zakpane 6. Htel Bna ul. Tyniecka 167 B 30 376 Kraków 7. Htel Frtuna ul. Czapskich 5 31 100 Kraków 8. Htel Disy ul. Mrelwa 26A 30 222 Kraków 9. Htel Sutris ul. Slna 2 32 700 Bchnia 17

10. Pensjnat Brda ul. Spacerwa 26 34 200 Sucha Beskidzka 11. Pensjnat Carltn ul. Grunwaldzka 11 34 500 Zakpane 12. Pensjnat Jansik ul. Tetmajera 5 34 500 Zakpane 13. Pensjnat Orzeł ul. Nędzy Kubińca 245 34 511 Kścielisk 14. Pensjnat Pd Długą Planą s. Oleksówki4b 34 400 Nwy Targ 15. Pensjnat Relax ul. Św. Jana 17 38 610 Plańczyk 16. Pensjnat Vena ul. Kasprwicza 32 a 34 520 Prnin 17. Gściniec Na skałce ul. Jawrki 16C 34 460 Szczawnica 18

X. OKREŚLONE PRZEPISAMI WYMAGANIA CO DO WYPOSAŻENIA ORAZ ZAKRESU ŚWIADCZONYCH USŁUG JAKIE WINNY SPEŁNIAĆ OBIEKTY HOTELARSKIE RÓŻNEGO RODZAJU I KATEGORII Pniżej przedstawine zstały wymagania, c d pszczególnych rdzajów i kategrii biektów htelarskich, które zstały kreślne w rzprządzeniu Ministra Gspdarki i Pracy z dnia 19 sierpnia 2004 r. w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 22, pz. 169). Jak wyżej wskazan biekt htelarski, aby zstał zakwalifikwany decyzją marszałka wjewództwa d dpwiednieg rdzaju i kategrii musi spełnić niżej pisane wymagania. Lp. 1. Wymagania c d wypsażenia raz zakresu świadcznych usług, w tym usług gastrnmicznych dla hteli i mteli Wymagania Kategrie ***** **** *** ** * H M H M H M H M H M 1 2 3 4 5 8 7 8 9 10 11 12 1 Obiekt stanwi drębny budynek lub wydzielną część budynku, lub zespół budynków wraz z infrastrukturą twarzyszącą 2 Obiekty całrczne zlkalizwane w wielu budynkach pwinny być płączne stałymi zabudwanymi przejściami, zapewniającymi dstęp d wszystkich usług w biekcie Wymaganie t nie dtyczy biektów zlkalizwanych w miejscwściach charakterze wypczynkwrekreacyjnym, które uzyskały zaszeregwanie na pdstawie rzprządzenia Ministra Gspdarki z dnia 13 czerwca 2001 r. w sprawie biektów htelarskich i innych biektów, w których są świadczne usługi htelarskie (Dz. U. z 2001 r. Nr 66, pz. 19

665 raz z 2002 r. Nr 142, pz. 1190) I. Zewnętrzne elementy zagspdarwania i urządzenia 3 Bezpśrednie wejście d hallu recepcyjneg, chrnine przed nadmiernym napływem pwietrza z zewnątrz 4 Górna słna nad głównym wejściem, usytuwanie wejścia we wnęce lub zapewnienie drzwi autmatycznie twieranych 5 Górna słna nad pdjazdem d biektu na wyskści c najmniej 4, 5 m 6 Oddzielne wejście i wydzielna drga bagażu gści 7 Wydzielna drga dstaw - nie dtyczy hteli *** w zwartej zabudwie miejskiej 8 Zagspdarwanie tczenia biektu bejmujące utwardzną nawierzchnię djazdów i djść, należyte utrzymanie zieleni zdbnej i izlacyjnej, świetlenie terenu i ddzielenie części gspdarczej d części dstępnej dla gści 9 Strzeżne garaże lub strzeżne parkingi, w mtelach zapewniające miejsca pstjwe dla wszystkich j.m. Nie dtyczy hteli zlkalizwanych w zwartej zabudwie miejskiej, w których należy zapewnić miejsce pstjwe na czas przyjazdu i djazdu gści 10 Parkingi lub miejsca pstjwe przy biekcie zapewniające miejsca pstjwe dla wszystkich j.m. II. Instalacje i urządzenia techniczne 11 W części gólndstępnej bejmującej hali recepcyjny, sale gastrnmiczne i wielfunkcyjne: 1) klimatyzacja lub inne urządzenia i systemy zapewniające wymianę pwietrza i utrzymanie temperatury 18-21 raz wilgtnść 45-60% 20

2) wentylacja mechaniczna 1) 3) wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna - nie dtyczy hteli, w dniesieniu d których bwiązujące przepisy w kresie dpuszczania d użytkwania nie wymagały spełnienia ww. wymagań ptwierdza się następującymi dkumentami: decyzją pzwleniu na użytkwanie biektu lub decyzją pzwleniu na zmianę spsbu użytkwania biektu, a w przypadku biektów wzniesinych przed 1.04.1995 r., które utraciły wymienine dkumenty, także pinią rzeczznawcy budwlaneg stwierdzającą bezpieczeństw biektu 12 W części pbytwej - j.m.: 1) klimatyzacja lub inne urządzenia i systemy zapewniające wymianę pwietrza i utrzymanie temperatury 18-21 C, wilgtnść 45-60% 2) wentylacja grawitacyjna lub mechaniczna - nie dtyczy hteli, w dniesieniu d których bwiązujące przepisy w kresie dpuszczania d użytkwania nie wymagały spełnienia ww. wymagań 13 Wentylacja mechaniczna wyciągwa w w.h.s. - dla ** i * dpuszcza się wentylację grawitacyjną, przy centralnym zapatrzeniu w ciepłą wdę, w w.h.s. z knem lub przy kubaturze kabin ustępwych przekraczającej 6,5 m3 14 Ogrzewanie w całym biekcie lub w części nieklimatyzwanej 15 Instalacja sanitarna: zimna i ciepła wda przez całą dbę 16 Kmfrt akustyczny w całym biekcie zgdnie z Plską Nrmą 17 Oświetlenie dstswane d charakteru pmieszczeń 21

18 Telefn i faks dstępny dla gści w recepcji 19 Dstęp d internetu w pkjach lub na drębnych stanwiskach 20 Instalacja radiw-telewizyjna przystswana d dbiru prgramów lkalnych i satelitarnych 21 Dźwigi sbwe /ew. schdy ruchme/ w biektach: 1) pniżej kndygnacji O, ile są tam usytuwane pmieszczenia usługwe (np. garaże, zespół dnwy bilgicznej) 2) pwyżej 1 kndygnacji w części przeznacznej dla gści 3) pwyżej 2 kndygnacji w części przeznacznej dla gści 4) pwyżej 3 kndygnacji w części przeznacznej dla gści 5) pwyżej 4 kndygnacji w części przeznacznej dla gści 22 Oddzielny dźwig twarw-sbwy, ile wymagany jest dźwig sbwy 23 Dwustrnne zasilanie energetyczne lub awaryjny agregat prądtwórczy w biektach pwyżej: 1) 150 j.m. 2) 200 j.m. 3) 300 j.m. III. Pdstawwe elementy dtyczące funkcji, prgramu bsługweg i użytkwści biektu 24 Hall recepcyjny wielfunkcyjny: 1) pwierzchni minimum (w m2) d 50j.m. 2) pwierzchni ddatkwej (w m2) dla każdej j.m. pwyżej 50 25 Zespół higieniczn-sanitarny przy części gólndstępnej 50 50 30 30 20 20 20 20 10 10 0,8 0,8 0,5 0,5 0,3 0,3 0,2 0,2 0,1 0,1 22

Wypsażenie minimum: 1) umywalki z blatem lub półką 2) lustr nad każdą umywalką, z górnym lub bcznym świetleniem 3) dzwnik d płynneg mydła 4) pjemnik na papier i dpady 5) suszarka d rąk lub ręczniki jednrazweg użytku 6) wieszaki ścienne 7) WC (w biektach kategrii *****, **** i *** - ddzielne dla kbiet i mężczyzn) 8) pisuar w WC męskim IV. Część mieszkalna 26 Pwierzchnia mieszkalna pkju w m2 (nie bejmuje wydrębninych w.h.s., przedpkjów, aneksów barwych, lggii itp.): 1) pkój 1-sbwy 14 14 12 12 10 10 9 9 8 8 2) pkój 2-sbwy 18 16 16 16 14 14 12 12 10 10 3) pkój 3-sbwy 16 16 15 15 14 14 4) pkój 4-sbwy 18 18 16 10 5) pkój większy niż 4-sbwy - pwierzchnia 4- sbweg plus ddatkw w m2 na każdą następną sbę. W biektach * - ***, które pwstały w parciu przepisy bwiązujące d czasu wejścia w życie rzprządzenia Ministra Gspdarki Przestrzennej i Budwnictwa z dnia 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych, jakim pwinny dpwiadać budynki i ich usytuwanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, pz. 140, z późn. zm.), dpuszcza się dstępstw d 10% pwierzchni mieszkalnej pkju, zrekmpenswane pwierzchnią pzstałych części j.m. i funkcjnalnścią umeblwania. 27 Jednstka apartamentwa bejmująca c najmniej: saln pwierzchni minimum 4,5 4,5 4 4 23

25 m2, sypialnię z łazienką, część wejściwą pmcniczą z wydzielnym ddatkw WC 1. Wypsażenie jednstki mieszkalnej w meble i elementy uzupełniające 28 Zestaw wypsażenia meblweg (w biektach ***-***** jednlity kmplet, w biektach *-** dpuszcza się meble wielfunkcyjne): 1) łóżk jednsbwe wymiarach min. 90x200cm 2) łóżk dwusbwe wymiarach min. 140x200cm 3) ncny stlik lub półka przy każdym miejscu d spania 4) szafa lub zabudwana wnęka garderbiana, minimum 3 wieszaki na sbę 5) wnęka garderbiana, minimum 3 wieszaki na sbę 6) biurk lub stół 7) bagażnik 8 a) krzesł jedn na pkój 8 b) krzesł lub inny mebel d siedzenia (1 miejsce na sbę, lecz nie mniej niż dwa na pkój) 9) stlik klicznściwy 10) ftele wypczynkwe min. 2 lub kanapa (jeden ftel w pkjach jednsbwych) 11) lustr 12) wieszak ścienny na wierzchnią dzież 29 Oświetlenie: 1) lampka ncna przy każdym miejscu d spania umżliwiająca czytanie w pzycji leżącej 2) lampa świetlająca miejsce d pracy (stół lub biurk) 24

3 3) świetlenie gólne Wypsażenie uzupełniające każdej j.m.: 1) telefn 2) telewizr 3) radidbirnik lub mżliwść dbiru prgramu radiweg 4) dywan lub wykładzina dywanwa 5) c najmniej dywanik przy łóżku 6) firany, żaluzje lub rlety przepuszczające światł2) 7) zasłny, rlety lub żaluzje kienne zaciemniające2) 8) elementy dekracyjne 9) materiały infrmacyjne dtyczące usług htelu i bezpieczeństwa gści raz htelwe materiały piśmiennicze 1) ppielniczka w pkjach dla palących 11) zestaw d czyszczenia dzieży, buwia raz igielnik 12) trba na bieliznę gścia zlecną d prania 13) ksz na śmieci niepalny w pkjach bez w.h.s. 14) sejf 15) minibar 16) minibar lub ldówka - w biektach zlkalizwanych w miejscwściach wypczynkwych 17) wda mineralna lub stłwa, 18) szklanki 2. Urządzenia i wypsażenie węzłów higieniczn-sanitarnych przy jednstkach mieszkalnych 31 Wypsażenie pdstawwe: 1) wanna z baterią i natryskiem lub kabina natryskwa 25

2) umywalka z blatem lub półką, z bcznym lub górnym świetleniem 3) WC 32 Wypsażenie uzupełniające: 1) słna wanny lub natrysku 2) dywanik przy wannie (kabinie natryskwej) 3) mydelniczka, papiernica, haczyki, wieszaki na ręczniki, uchwyty przy wannie i natrysku 4) lustr z górnym lub bcznym świetleniem 5) uniwersalne gniazdk elektryczne z słną 6) suszarka d włsów 7) waga sbwa 8) pjemnik na śmieci /niepalny lub trudn palny/ 9) telefn 10) zestaw minimum dla jednej sby: a) mydełk taletwe lub dzwnik mydła b) ręcznik c) ręcznik kąpielwy d) płaszcz kąpielwy e) szklanka lub kubeczek jednrazwy f) trba higieniczna 33 Prcent pki (minimum) z pełnym węzłem higieniczn-sanitarnym - w biektach nw budwanych - 100% bez względu na kategrię biektu 34 Urządzenia higieniczn-sanitarne gólne w części pbytwej: 1) liczba miejsc nclegwych w pkjach bez w.h.s. na jedn urządzenie: 100 100 100 100 100 100 50 50 25 10 a) umywalka z blatem lub półką 5 5 5 5 b) wanna z baterią i prysznicem lub 10 10 15 15 26

kabina natryskwa c) WC z umywalkami (minimum jeden sbny dla kbiet i jeden sbny dla mężczyzn) 2) wypsażenie ddatkwe: 15 15 20 20 a) lustr b) dzwnik d płynneg mydła c) suszarka d rąk lub ręczniki jednrazweg użytku d) pjemnik trudn palny na papier i dpady e) wieszaki ścienne V. Oferta usług pdstawwych i uzupełniających 35 Zapewnienie sprzedaży gścim grących napjów przez całą dbę 36 Zapewnienie gścim sprzedaży grących napjów przez całą dbę; dpuszcza się zamiennie sprzedaż z autmatów i sprzedaż w recepcji 0 37 Budzenie 38 Pdawanie psiłków d j.m. - rmservice czynny przez: 1) całą dbę 2) minimum 12 gdzin 39 Usługa bagażwa 40 Przechwywanie bagażu gści, także przed zajęciem i p zwlnieniu pkju, a także przechwywanie pieniędzy i przedmitów wartściwych gści - czynne całą dbę 41 Kwiaciarnia lub mżliwść dstarczenia kwiatów 42 Akceptacja kart płatniczych 43 Sprzedaż lub udstępnianie prasy cdziennej 44 Sprzedaż ksmetyków, śrdków higieny sbistej 27

45 Udzielanie pierwszej pmcy w nagłych wypadkach - apteczka, persnel recepcji przeszklny w pmcy przedlekarskiej, przywłanie pmcy lekarskiej 46 Usługi gastrnmiczne: 1) restauracja; dpuszcza się w htelu ***, mtelu*** brak restauracji, jeżeli w dległści max. 200 m d biektu znajduje się restauracja 2) aperitif -bar lub bar kawwy 3) pdawanie śniadań 47 Zespół sal wielfunkcyjnych, dstswanych d charakteru biektu - knferencyjnych, klubwych, szkleniwych itp. 48 Przechwywanie sprzętu rekreacyjneg w biektach zlkalizwanych w miejscwściach wypczynkwrekreacyjnych i rejnach niezurbanizwanych dużych walrach przyrdniczych 49 Zespół dnwy bilgicznej: (basen kąpielwy, sauna, siłwnia, slarium, masaże i inne usługi rekreacyjne - minimum dwa rdzaje usług) w biektach *** wymagane w miejscwściach wypczynkwych 5 Sala klubwa z telewizrem Nie dtyczy biektów, które psiadają sale wielfunkcyjne 51 Mżliwść glądania telewizji w miejscu gólndstępnym 52 Usługi mtryzacyjne 53 Pranie, praswanie i czyszczenie bielizny i dzieży gści 54 Zmiana pścieli i ręczników: 1) cdziennie lub na życzenie gści 2) c trzy dni lub na życzenie gści 28

VI. Inne 55 Jednlity ubiór dla pszczególnych służb htelwych Objaśnienie znaków i skrótów: H htel M mtel * kategria jedna gwiazdka ** kategria dwie gwiazdki *** kategria trzy gwiazdki **** kategria cztery gwiazdki ***** kategria pięć gwiazdek wymaganie bwiązuje j.m. jednstka mieszkalna w.h.s. węzeł higieniczn sanitarny 1) Wentylacja mechaniczna pwinna zapewniać wymianę pwietrza zgdnie z Plską Nrmą raz usuwanie zapachów w całym biekcie; w salach knferencyjnych hteli *** wymagana jest klimatyzacja. 2) Dpuszca się elementy dwufunkcyjne. 29

2. Wymagania c d wypsażenia raz zakresu świadcznych usług, w tym usług gastrnmicznych dla pensjnatów Lp. Wymagania Kategrie ***** **** *** ** * 1 2 3 4 5 6 7 1 Obiekt stanwi drębny budynek lub wydzielną część budynku wraz z infrastrukturą twarzyszącą. Obiekt stanwi drębny budynek lub wydzielną część budynku. Dpuszcza się usytuwanie części mieszkalnej w drębnych pawilnach, pd warunkiem należyteg infrmwania klientów 1. Zewnętrzne elementy zagspdarwania i urządzenia 2 Bezpśrednie wejście d hallu recepcyjneg, chrnine przed nadmiernym napływem pwietrza z zewnątrz 3 Wydzielna drga dstaw 4 Zagspdarwanie tczenia biektu bejmujące utwardzną nawierzchnię djazdów i djść, należyte utrzymanie zieleni zdbnej i izlacyjnej, raz świetlenie djść i djazdu 5 Strzeżne garaże lub strzeżne parkingi. Nie dtyczy pensjnatów zlkalizwanych w zwartej zabudwie miejskiej, w których należy zapewnić miejsce pstjwe na czas przyjazdu i djazdu gści. II. Instalacje i urządzenia techniczne 6 Klimatyzacja lub inne urządzenia i systemy zapewniające właściwą wymianę pwietrza i utrzymanie temperatury 18-21 C i wilgtnść 45-60 % w części gólndstępnej bejmującej hali recepcyjny, sale gastrnmiczne i wielfunkcyjne 7 W części pbytwej - j.m.: - klimatyzacja lub inne urządzenia i systemy zapewniające wymianę pwietrza i utrzymanie temperatury 18-21, wilgtnść 45-60 % 8 Wentylacja: 1) mechaniczna wyciągwa w w.h.s.; w biektach** i* dpuszcza się wentylację grawitacyjną w w.h.s. z knem lub przy kubaturze 30

kabin ustępwych przekraczającej 6,5 m3 2) mechaniczna1) w części gólndstępnej 3) mechaniczna1) lub grawitacyjna w części gólndstępnej 9 Ogrzewanie w całym biekcie lub w części nieklimatyzwanej 10 Instalacja sanitarna: zimna i ciepła wda przez całą dbę 11 Oświetlenie dstswane d charakteru pmieszczeń 12 Telefn i faks dstępny dla gści w recepcji 13 Instalacja radiw-telewizyjna przystswana d dbiru prgramów lkalnych i satelitarnych 14 Dźwigi sbwe w biektach: 1) pniżej kndygnacji O, ile są tam usytuwane pmieszczenia usługwe (np. garaże, zespół dnwy bilgicznej) 2) pwyżej 1 kndygnacji mieszkalnej w części przeznacznej dla gści 3) pwyżej 2 kndygnacji mieszkalnej w części przeznacznej dla gści 4) pwyżej 3 kndygnacji mieszkalnej w części przeznacznej dla gści 5) pwyżej 4 kndygnacji mieszkalnej w części przeznacznej dla gści 15 Dwustrnne zasilanie energetyczne lub awaryjny agregat prądtwórczy w biektach pwyżej: 1) 150 j.m. 2) 200 j.m. 3) 300 j.m III. Pdstawwe elementy dtyczące funkcji, prgramu bsługweg i użytkwści biektu 16 Hall recepcyjny wielfunkcyjny pwierzchni minimum (w m2) 30 25 20 15 10 17 Zespół higieniczn-sanitarny przy zesple gólndstępnym, dstswany d liczby miejsc gastrnmicznych, i w salach wielfunkcyjnych. Wypsażenie minimum: 1) umywalki z blatem lub z półką 2) lustr nad każdą umywalką, z świetleniem górnym lub bcznym 3) suszarka d rąk lub ręczniki jednrazweg użytku 4) pjemnik niepalny na papier i dpady 31

5) dzwnik d płynneg mydła 6) wieszaki ścienne 7) WC 8) pisuar w WC męskim IV. Część mieszkalna 18 Pwierzchnia mieszkalna pkju w m2 (nie bejmuje wydrębninych w.h.s., przedpkjów, aneksów barwych, lggii itp.): 1) pkój 1-sbwy 14 12 10 9 8 2) pkój 2-sbwy 18 16 14 12 10 3) pkój 3-sbwy 16 15 14 4) pkój 4-sbwy 18 16 5) pkój większy niż 4-sbwy - pwierzchnia 4-sbweg plus ddatkw w m2 na każdą następną sbę Dpuszcza się dstępstwa pwierzchni pkju nieprzekraczające 10 %, jeżeli są zrekmpenswane dpwiedni większą pwierzchnią pzstałych części j.m. i funkcjnalnścią umeblwania 19 Jednstka apartamentwa bejmująca c najmniej: saln pwierzchni minimum 25 m2, sypialnię z łazienką, część wejściwą z wydzielnym ddatkw w.h.s. 1. Wypsażenie jednstki mieszkalnej w meble i elementy uzupełniające 20 Zestaw wypsażenia meblweg - w kategrii*** -***** wymagane są jednlite kmplety mebli: 4 4 1) łóżk jednsbwe wymiarach min. 90x200 cm 2) łóżk dwusbwe wymiarach min. 140x200 cm 3) ncny stlik lub półka przy każdym miejscu d spania 4) szafa garderbiana lub zabudwana wnęka, minimum 5 wieszaków na sbę 5) biurk lub stół 6) bagażnik 7a) krzesł jedn na pkój 7b) krzesł lub inny mebel d siedzenia (1 miejsce na sbę, lecz nie mniej niż dwa na pkój) 8) stlik klicznściwy 32

9) ftele wypczynkwe min. 2 lub kanapa (jeden ftel w pkjach jednsbwych) 10) lustr 11) wieszak ścienny na wierzchnią dzież 21 Oświetlenie: 1) lampka ncna przy każdym miejscu d spania umżliwiająca czytanie w pzycji leżącej 2) lampa d pracy przy stle lub biurku 3) świetlenie gólne 22 Wypsażenie uzupełniające każdej j.m.: 1) telefn 2) telewizr 3) mżliwść dbiru prgramów radiwych 4) dywan lub wykładzina dywanwa 5) c najmniej dywanik przy łóżku 6) firany lub żaluzje lub rlety przepuszczające światł2) 7) zasłny lub rlety lub żaluzje kienne zaciemniające2) 8) elementy dekracyjne 9) infrmacje dtyczące usług i bezpieczeństwa gści 10) ppielniczka w pkjach dla palących 11) zestaw d czyszczenia dzieży, buwia raz igielnik 12) trba na bieliznę gścia zlecną d prania 13) ksz niepalny na śmieci w j.m. bez w.h.s. 2. Urządzenia i wypsażenie węzłów higieniczn-sanitarnych przy jednstkach mieszkalnych 23 Wypsażenie pdstawwe: 1) wanna z baterią i natryskiem lub kabina natryskwa 2) umywalka z blatem lub półką 3) WC 24 Wypsażenie uzupełniające: 1) słna wanny lub natrysku 2) dywanik przy wannie (kabinie natryskwej) 33

3) mydelniczka, papiernica, haczyki, wieszaki na ręczniki, uchwyty przy wannie i natrysku 4) lustr z górnym lub bcznym świetleniem 5) uniwersalne gniazdk elektryczne z słną 6) suszarka d włsów 7) waga sbwa 8) pjemnik na śmieci niepalny lub trudn palny 9) zestaw minimum dla jednej sby: a) mydełk taletwe lub dzwnik mydła b) ręcznik c) ręcznik kąpielwy d) płaszcz kąpielwy e) szklanka f) trba higieniczna 25 Prcent pki z pełnym węzłem higieniczn-sanitarnym 100 100 50 25 0 26 Urządzenia higieniczn-sanitarne gólne w części pbytwej (liczba miejsc nclegwych w pkjach (bez w.h.s. na jedn urządzenie): 1) umywalka z blatem lub półką 5 5 5 2) wanna z baterią i natryskiem lub kabina natryskwa 10 10 15 3) WC z umywalkami (minimum jeden sbny dla kbiet i jeden sbny dla mężczyzn) 27 Wypsażenie ddatkwe: 10 15 20 1) lustr z świetleniem górnym lub bcznym 2) dzwnik płynneg mydła 3) suszarka d rąk lub ręczniki jednrazweg użytku 4) pjemnik na papier i dpady 5) wieszaki ścienne V. Oferta usług pdstawwych i uzupełniających 28 Zapewnienie gścim grących napjów przez całą dbę; dpuszcza się zamiennie sprzedaż z autmatów i sprzedaż w recepcji 29 Budzenie 30 Usługa bagażwa 34

31 Przechwywanie bagażu, pieniędzy i przedmitów wartściwych gści 32 Akceptacja kart płatniczych 33 Dstarczanie prasy na życzenie gści 34 Udzielanie pierwszej pmcy w nagłych wypadkach - apteczka, persnel przeszklny w zakresie pmcy przedlekarskiej, przywłanie pmcy lekarskiej 35 Pdawanie psiłków d j.m. - rm-service czynny przez: 1) całą dbę 2) minimum 12 gdzin 36 Usługi gastrnmiczne: 1) pdawanie przynajmniej dwóch psiłków dziennie (śniadań, biadów, klacji, biadklacji); w biektach* -*** mżna graniczyć d pdawania śniadania i biadklacji ustalnych prach, w jadalni 2) aperitif - bar, bar kawwy lub sala klubwa z pdawaniem napjów na życzenie gści 3) pdawanie śniadań d pkju na życzenie gści 37 Usługi rekreacyjne w biektach zlkalizwanych w miejscwściach wypczynkw-rekreacyjnych i rejnach niezurbanizwanych dużych walrach przyrdniczych: 1) przechwywanie sprzętu rekreacyjneg 2) zespół dnwy bilgicznej (np. basen, sauna, siłwnia, slarium, masaże - minimum dwa rdzaje usług); w biektach***** wymagany także w pzstałych miejscwściach 38 Mżliwść glądania telewizji w miejscu gólndstępnym 39 Pranie, praswanie i czyszczenie bielizny i dzieży gści 40 Pralka lub mżliwść prania rzeczy gści 41 Zmiana pścieli i ręczników: 1) cdziennie lub na życzenie gści 2) c trzy dni lub częściej na życzenie gści VI. Inne 42 Jednlity ubiór dla pszczególnych służb Objaśnienia znaków i skrótów: * kategria jedna gwiazdka ** kategria dwie gwiazdki 35

*** kategria trzy gwiazdki **** kategria cztery gwiazdki ***** kategria pięć gwiazdek wymaganie bwiązuje j.m. jednstka mieszkalna w.h.s. węzeł higieniczn sanitarny 1) Wentylacja mechaniczna pwinna zapewniać wymianę pwietrza zgdnie z Plską Nrmą raz usuwanie zapachów w całym biekcie. 2) Dpuszcza się elementy dwufunkcyjne. 36

Lp. 3. Wymagania c d wypsażenia raz zakresu świadcznych usług dla dmów wycieczkwych Wymagania Kategrie I II III 1 2 3 4 5 I. Zagspdarwanie terenu 1 Bezpśrednie wejście d hallu 2 Parking lub mżliwść parkwania maksymalnie 200 m d biektu; w istniejących biektach na terenie parków nardwych warunki parkwania na dtychczaswych zasadach II. Instalacje w budynku 3 Ogrzewanie zapewniające w zimie temperaturę c najmniej 19 C 4 Bieżąca ciepła i zimna wda III. Recepcja 5 Hall recepcyjny z telefnem dstępnym dla gści 6 Kabiny telefniczne 7 Przechwalnia pieniędzy, rzeczy wartściwych, bagażu i sprzętu turystyczneg 8 Infrmacja turystyczna1) 9 Budzenie IV. Inne usługi 10 Sprzedaż drbnych artykułów (ksmetyki, pamiątki turystyczne itp.) 11 Świetlica 12 Stanwisk d praswania wypsażne w żelazk 13 Stanwisk d drbnych napraw sprzętu sprtweg i turystyczneg V. Część mieszkalna 14 Minimalna pwierzchnia pkju w m2 (bez wydrębninych łazienki, WC, przedpkju): 1) 1-sbweg 9 8 8 2) 2-sbweg 12 10 8 2) 3) 3-sbweg 15 13 12 2) 37

4) 4-sbweg 17 16 15 2) 5) większeg niż 4-sbwy (pwierzchnia 4-sbweg pwiększna ddatkw na każdą następną sbę liczbę m2) 2,5 2,5 2,5 2) 15 Maksymalna liczba miejsc nclegwych w pkjach wielsbwych 8 12 20 16 Urządzenia higieniczn-sanitarne w pkjach 1- i 2-sbwych (% pki): 1) umywalka z bieżącą ciepłą i zimną wdą raz z blatem lub półką 100 50 2) wanna z baterią i natryskiem lub kabina natryskwa raz WC 25 10 17 Urządzenia higieniczn-sanitarne gólne: 1) umywalnie sbne dla kbiet i dla mężczyzn 2) z bieżącą ciepłą i zimną wdą 3) liczba m.n. przypadających na 1 umywalkę w umywalniach zbirwych 5 5 10 4) liczba m.n. przypadających na 1 natrysk 10 15 15 5) WC sbne dla kbiet i sbne dla mężczyzn 6) liczba m.n. przypadających na: a) 1 WC damski 10 15 20 b) 1 WC męski 10 15 20 c) 1 pisuar w WC męskim 25 30 35 18 Wypsażenie ddatkwe urządzeń higieniczn-sanitarnych: 1) wieszaki na ręczniki i bieliznę sbistą 2) lustr nad umywalką i półka 3) świetlenie nad lustrem 4) gniazd elektryczne uniwersalne z słną 5) ksz niepalny lub trudn zapalny 19 Meble w pkju3): 1) łóżk wymiarach min. 80 x 190 cm 2) stół (minimum jeden dla 8 sób) 3) krzesła (1 na sbę, nie mniej niż 2 na pkój)4) 4) szafka, stlik lub półka przy każdym łóżku 5) szafa ubraniwa lub wnęka5) 6) lustr 38

7) ksz na śmieci niepalny lub trudn zapalny i ppielniczka 8) lampka ncna (przy każdym łóżku w pkjach 1-4-sbwych) 9) wieszak ścienny na krycia wierzchnie 20 Wypsażenie ddatkwe pkju: 1) radi (w pkjach 1- i 2- sbwych) 2) dywan lub chdnik 3) firanki, żaluzje lub rlety przepuszczające światł 4) zasłny dzienne, żaluzje lub rlety zaciemniające 5) elementy dekracyjne VI. Usługi gastrnmiczne: 21 Sprzedaż grących napjów, także z autmatów lub prwadzna przez recepcję 22 Wydzielna sala d przygtwywania psiłków we własnym zakresie i ich spżywania 23 Pdawanie śniadań 24 Jadłdajnia lub bar szybkiej bsługi 25 Restauracja Objaśnienia znaków i dnśników: wymaganie bwiązuje I dm wycieczkwy kategrii pierwszej II dm wycieczkwy kategrii drugiej III dm wycieczkwy kategrii trzeciej m.n. miejsce nclegwe 1) Udzielanie infrmacji imprezach turystycznych i kulturalnych, wypsażenie recepcji w rzktady jazdy, plany miast i mapy reginów, książkę telefniczną itp. 2) Dpuszcza się łóżka piętrwe przy wyskści pkju c najmniej 2,5 m; pwierzchnia pkju mże być wówczas zmniejszna 20 %. 3) W kategrii I jednlity kmplet wyskiej jakści. 4) W pkjach więcej niż 4 sbwych dpuszcza się ławy. 5) W pkjach 1 4 sbwych szafa ubraniwa, w pkjach więcej niż 4 sbwych p jednym zamykanym segmencie na ubranie i bieliznę pwierzchni c najmniej 0,25 m2 na sbę. 39

Lp. 4. Wymagania c d wypsażenia raz zakresu świadcznych usług dla kempingów i pól biwakwych Wymagania Kategrie kempingów (campingów) **** *** ** * Pla biwakw e 1 2 3 4 5 6 7 I. Zabezpieczenie terenu 1 Ogrdzenie terenu 1) 2 Oświetlenie terenu 3 Całdbwy dzór 4 Sprzęt przeciwpżarwy i instrukcja bezpieczeństwa pżarweg 5 Punkt pierwszej pmcy czynny całą dbę, w tym przeszklny pracwnik, apteczka i łącznść z pgtwiem ratunkwym II. Zagspdarwanie terenu 2) 2) 6 Bezklizyjny djazd 7 Wewnętrzne drgi główne nawierzchni utwardznej 8 Ścieżki piesze nawierzchni utwardznej 9 Stanwiska bzwania na terenie płaskim trawiastym 10 Teren stanwisk bzwania wydzielny 11 Zadrzewienie 12 Zasilanie w energię elektryczną 13 Parking przy recepcji - pwierzchnia w m2 3) 150 120 80 50 14 Urządzenia rekreacyjne i tereny d gier i zabaw - 15 Wewnętrzne znakwania 16 Pjemniki na śmieci III. Recepcja 17 Recepcja w drębnym pmieszczeniu 18 Przechwalnia bagażu, pieniędzy i rzeczy wartściwych gści IV. Świetlica 40

19 Świetlica 4) 4) 5) V. Stanwiska bzwania 20 Minimalna pwierzchnia 1 stanwiska w m2 70 60 50 40 21 Pdłącza elektryczne (% gólnej liczby stanwisk) 70 50 30 22 Pnumerwane stanwiska bzwania 23 Wydzielne stanwiska lub grupy stanwisk bzwania 24 Zieleń dgradzająca stanwiska lub grupy stanwisk VI. Urządzenia higieniczn-sanitarne 25 Urządzenia sanitarne zlkalizwane nie dalej niż 100 m d stanwisk bzwania 26 Umywalnie sbne dla kbiet i mężczyzn: 6) - liczba użytkwników na 1 umywalkę 20 20 20 33 - liczba użytkwników na 1 natrysk 50 50 50 100 27 Ustępy sbne dla kbiet i mężczyzn: 7) - liczba użytkwników na 1 ustęp dla kbiet 20 20 20 33 - liczba użytkwników na 1 ustęp dla mężczyzn 25 25 33 50 - liczba użytkwników na 1 pisuar 50 50 100 100 28 Stanwisk d zlewu ustępów caravaningwych 29 Urządzenie d prania 30 Urządzenie d praswania 31 Pmieszczenie d suszenia bielizny 32 Wypsażenie szczegółwe: 1) ściany WC i natrysków wyłżne glazurą 2) pdłgi WC i natrysków wyłżne teraktą 3) urządzenia jednakwe i jednrdne 4) wieszaki na ręczniki i bieliznę 5) lustra nad umywalkami i półki 8) 8) 6) gniazda elektryczne 220 V 8) 8) VII. Usługi gastrnmiczne 33 Stanwiska spżywania psiłków 9) 34 Stanwiska d zmywania naczyń 35 Zakład gastrnmiczny 41