1. Identyfikacja Producenta INSTYTUT CERAMIKI IMATERIAŁÓW BUDOWLANYCH ODDZIAŁ SZKŁA I MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH W KRAKOWIE 31-983 Kraków, ul. Cementowa 8 Tel.: 12 683 79 00, fax 12 683 79 01 info_krakow@icimb.pl, www.icimb.pl Nr REGON: 000056377 2. Identyfikacja preparatu Nazwa handlowa: Mieszanki M38, M38/1, M38/2, M38/3, M38/4 Zastosowanie mieszanek: do budowy i napraw obiektów przenoszących duże obciążenia (konstrukcji mostowych, pasów startowych lotnisk, parkingów i garaży dla pojazdów ciężkich) oraz wykonywania szybkich prac rekonstrukcyjnych po awariach. 3. Skład i informacja o składnikach Mieszanki produkowane są według Polskich Norm oraz Aprobaty Technicznej IBDiM: AT/2009-03-0504 Składniki mieszanki Numer CAS Numer EINECS Symbol ostrzegawczy Określenie rodzaju zagrożenia R Cement 65997-15-1 R36/37/38 X 266-043-4 i R43 Piasek kwarcowy --- --- --- Grys bazaltowy --- --- --- Określona doświadczalnie zawartość chromu (VI) dla mieszanek nieredukowanych wynosi poniżej 0,0002%, dlatego producent nie stosuje dodatków redukujących. 4. Identyfikacja zagrożeń 4.1 Symbol ostrzegawczy X i preparat drażniący 4.2 Szczegółowe wskazówki R36/37/38 - działa drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę 5. Pierwsza pomoc R43 - może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą Podczas interwencji pomocy medycznej należy powołać się na niniejszą Kartę charakterystyki. W przypadku wątpliwości zaleca się kontakt telefoniczny z producentem. 5.1 Wskazówki ogólne W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów wezwać natychmiast lekarza lub odwieźć poszkodowanego do najbliższej placówki medycznej, pokazać Kartę charakterystyki preparatu. 5.2 Zapylenie dróg oddechowych Wynieść poszkodowanego z zapylonego pomieszczenia, zapewnić poszkodowanemu możliwość oddychania świeżym powietrzem. Jeżeli wystąpią zaburzenia w oddychaniu niezwłocznie wezwać lekarza. 5.3 Przy kontakcie ze skórą Zdjąć zabrudzoną odzież, suchą mieszankę usunąć mechanicznie na sucho, a następnie przemywać skórę obfitą ilością wody. W przypadku dodatkowego kontaktu z wodą, niezwłocznie zmyć Strona 1/6
mieszankę obfitą ilością wody. 5.4 Po dostaniu się do oczu Zabrudzone oczy niezwłocznie przemywać dużą ilością wody przez około 15 minut (przy odwiniętych powiekach); unikać silnego strumienia wody ze względu na ryzyko uszkodzenia rogówki; w przypadku zanieczyszczenia jednego oka chronić w trakcie przemywania drugie oko. Jeżeli objawy podrażnienia utrzymują się wezwać lekarza. 5.5 Po połknięciu Skonsultować się z lekarzem; nie próbować wywoływać wymiotów. 6. Postępowanie w przypadku pożaru Mieszanki są preparatem niepalnym, niewybuchowym i nie podtrzymującym płomienia ani żarzenia. 7. Postępowanie w przypadku uwolnienia do środowiska 7.1 Ochrona indywidualna S2 Chronić przed dziećmi, S22 Nie wdychać pyłu, S25 Unikać zanieczyszczenia oczu, S26 Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza, S36 Nosić odpowiednią odzież ochronną, S37 Nosić odpowiednie rękawice ochronne. 7.2 Zapewnienie ochrony środowiska Zabezpieczyć przed kontaktem z wodą oraz przed przedostaniem się do zbiorników wodnych i kanalizacji. 7.3 Metody oczyszczania Mechaniczne, suche w maksymalnym stopniu, zawsze zakończone przemyciem dużą ilością wody. Wskazówki dodatkowe Mieszanki stwardniałe po 1-2 h od czasu kontaktu z wodą można potraktować jako gruz budowlany, nie stwarzający zagrożeń dla zdrowia. 8. Obchodzenie się z mieszankami i ich magazynowanie 8.1 Wskazówki bezpiecznego Chronić przed dziećmi. obchodzenia się z preparatem Przechowywać w szczelnych opakowaniach (workach foliowych), zabezpieczających przed wilgocią. Transportować zgodnie z prawem przewozowym, krytymi środkami transportu, chroniąc opakowania przed mrozem i uszkodzeniami mechanicznymi. Podczas pracy unikać wdychania pyłów oraz bezpośredniego kontaktu mieszanki z oczami i skórą. Po zakończeniu pracy zmyć resztki preparatu dużą ilością wody. 8.2 Wymagania dot. pomieszczeń Magazynować w suchych i zamkniętych magazynowych i opakowań pomieszczeniach, chroniąc przed mrozem oraz wilgocią. Okres przechowywania w magazynach nie powinien być dłuższy od gwarantowanego okresu przydatności do zastosowania. Przechowywać tylko w oryginalnych opakowaniach. 9. Kontrola narażenia/środki ochrony indywidualnej 9.1 Zgodnie z normatywami higienicznymi dotyczącymi środowiska pracy zawartymi w Rozporządzeniu MPiPS z dnia 29.11.2002 roku w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, Dz. U. nr 217, poz. 1833, dopuszcza się następujące stężenia pyłów : pyły mieszanki: pył całkowity 6 mg/m 3 pył respirabilny 2 mg/m 3 Ponieważ mieszanki zawierają drobne frakcje, które mogą powodować pylenie, należy dostosować stopień ochrony indywidualnej do warunków na poszczególnych stanowiskach pracy. Strona 2/6
9.2 Zalecane procedury monitoringu: - Zgodnie z Rozporządzeniem MZ z dn.12.04.2005r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Dz. U. nr 73 z 2005r. poz.645 Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia wykonuje się metodami określonymi w Polskich Normach, a w razie braku takich norm metodami zalecanymi przez jednostki badawczo-rozwojowe w dziedzinie medycyny pracy. 9.3 Środki ochrony indywidualnej 9.3.1 Ogólna ochrona indywidualna. Należy unikać bezpośredniego kontaktu mieszanki ze skórą i oczami, na stanowiskach o zapyleniu przekraczających dopuszczalne normy stosować środki ochrony dróg oddechowych; po pracy zdjąć zabrudzone ubranie i zmyć zanieczyszczoną skórę wodą. 9.3.2 Ochrona dróg oddechowych Maska przeciwpyłowa powinna być zapewniona na tych stanowiskach pracy, na których stężenie pyłów przekracza normy określone w w/w rozporządzeniu. Środki ochrony dróg oddechowych powinny być dostosowane do poziomu stężenia pyłu według standardów EN. 9.3.3 Ochrona skóry Odzież ochronna zabezpieczająca narażoną skórę. Na stanowiskach pracy ze świeżymi mieszankami, gdzie kontakt odzieży z mieszankami jest prawdopodobny należy zapewnić odpowiedni wodoodporny sprzęt ochronny. 9.3.4 Ochrona oczu Atestowane okulary ochronne 9.3.5 Ochrona rąk Zalecane rękawice ochronne odporne na środowisko zasadowe 9.3.6 Ochrona układu pokarmowego Nie jeść, nie pić i nie palić podczas pracy z mieszankami, jak również w strefie, która może być zapylona. Przed posiłkiem zadbać o czystość w miejscach kontaktu z żywnością. Pracodawca jest obowiązany zapewnić, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i użytkowe oraz zapewnić odpowiednie ich pranie, konserwację i naprawę. 10. Właściwości fizykochemiczne Wygląd szary proszek, zawierający wtrącenia (kruszywo) Zapach bez zapachu Prężność par nie dotyczy Temperatura topnienia > 1000 C Temperatura wrzenia nie dotyczy Temperatura zapłonu niepalny Własności wybuchowe nie dotyczy Gęstość nasypowa suchej mieszanki 1,37-2,30 g/cm³ w temp. 20 C Gęstość objętościowa po 2,01 2,63 g/cm³ stwardnieniu Rozpuszczalność w wodzie słabo rozpuszczalny w wodzie w temp 20 C, niektóre składniki ulegają hydratacji Wartość ph: (odczyn zasadowy, w temp 20 o C ph poniżej 13,0) Strona 3/6
11. Stabilność i reaktywność Produkt stabilny w normalnych warunkach przechowywania i stosowania. 11.1 Warunki, których należy unikać mróz, wilgoć, warunki sprzyjające pyleniu 11.2 Materiały, których należy unikać woda (podczas przechowywania i transportu) 11.3 Niebezpieczne produkty rozkładu nie dotyczy 11.4 Inne dane nie dotyczy 12. Informacje toksykologiczne 12.1 Doświadczenia dotyczące ludzi Pyły mieszanki mają działanie drażniące. Krótkotrwałe narażenie na pyły mieszanki powoduje podrażnienie nosa, gardła i płuc oraz uczucie duszności. Długotrwałe narażenie na pyły może być przyczyną wielu schorzeń, wśród których najczęściej występują przewlekłe zapalenie nosa, gardła i krtani, astma oskrzelowa, pylica, rozedma płuc. Pyły mogą być przyczyną podrażnienia oczu, a w pewnych przypadkach może nawet nastąpić uszkodzenie rogówki. U wielu osób pyły zawierające chrom mogą wywoływać reakcję alergiczną. W takim przypadku może wystąpić alergiczne kontaktowe zapalenie skóry oraz choroby dróg oddechowych. 12.2 Dawki i stężenia śmiertelne dla LC o dla szczura 1 mg/litr/4 godz. narażenia zwierząt 13. Informacje ekologiczne Efekty ekotoksyczne Ze względu na obecność cementu, mieszanki M-38 w kontakcie z wodą powodują znaczne podwyższenie ph roztworu. Pozostałości wyrobu nie wolno odprowadzać do otwartych zbiorników i ścieków ani zakopywać w ziemi. Puste pojemniki oraz resztki materiałów należy utylizować zgodnie z wymaganiami określonymi w ustawie o ochronie i kształtowaniu środowiska. 14. Postępowanie z odpadami 14.1 Zalecenia Suche mieszanki, mimo upływu daty ważności mogą nadawać się do użycia, jeżeli były przechowywane w warunkach opisanych w pkt. 8 KCh. Jeżeli obserwuje się częściowe zbrylenie mieszanek, należy się spodziewać, że utraciły one swoje właściwości. Składować po utwardzeniu z wodą zgodnie z pkt. 14.2. 14.2 Wskazania dot. odpadów: Po kontakcie z wodą i stwardnieniu eliminuje się jako zbryloną mieszankę. Odpady z produkcji nie są klasyfikowane jako niebezpieczne i w wykazie odpadów wg Rozporządzenia MŚ z dn. 27.09.2001 w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. 112 poz. 1206 z 2001) znajdują się w grupie odpady z produkcji spoiw mineralnych (w tym cementu, wapna i tynku) oraz wytworzonych z nich wyrobów - (odpady z produkcji mieszanki - kod 10 13 80), zabezpieczając równocześnie przed kontaktem ze zbiornikami wodnymi. Szczegółowy sposób postępowania z wytworzonym odpadem należy każdorazowo uzgodnić z właściwą administracją - zgodnie z wymaganiami Ustawy o odpadach (Dz.U. Nr 62 poz. 628 z 2001). 15. Informacje o transporcie Zgodnie z przepisami RID/ADR nie są wymagane żadne oznakowania Strona 4/6
16. Informacje dotyczące uregulowań prawnych Klasyfikację i oznakowanie mieszanek podano zgodnie z przepisami Ustawy z 11.01.2001r o substancjach i preparatach chemicznych Dz U. 2009 nr 53 poz. 439 i Rozporządzenia MZ z dn.02.09.2003r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz.U. nr 171/2003 poz.1666): Informacje podawane na etykiecie: Znak ostrzegawczy : X i preparat drażniący Symbole ostrzegawcze określające kategorie niebezpieczeństwa: Określenie rodzaju zagrożenia: Klasyfikacja R R36/37/38 Działa drażniąco na oczy, drogi oddechowe i skórę R43 Może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą Określenie warunków bezpiecznego stosowania: Klasyfikacja S S2 Chronić przed dziećmi S22 Nie wdychać pyłu S25 Unikać zanieczyszczenia oczu S26 Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza S36/37 Nosić odpowiednią odzież ochronną i rękawice ochronne Zaleca się badania wstępne i okresowe pracowników narażonych na pyły nieorganiczne, zawierające poniżej 10% wolnej krzemionki, wg Rozp. MZiOS z dn. 30.05.1996r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. z 1996r nr 69 poz.332 z późniejszymi zmianami): - badania lekarskie ogólne ze zwróceniem uwagi na układ oddechowy, - badania pomocnicze: spirometria, zdjęcie RTG klatki piersiowej. 17. Inne informacje. Informacje zawarte w tym dokumencie bazują na aktach prawnych oraz stanie wiedzy dotyczącym omawianego produktu na dzień wydania niniejszego dokumentu i podają pełny opis zagrożeń wynikających ze stosowania mieszanek M-38 zgodnie z przewidzianym zastosowaniem. Użytkownikowi zwraca się uwagę na ewentualne ryzyko użycia mieszanek w celach, do których nie jest on przeznaczony. Producent mieszanek nie bierze odpowiedzialności za znajomość i stosowanie przepisów prawnych oraz zasad BHP przez Użytkownika, natomiast w sytuacjach awaryjnych udzieli wszelkich informacji pomocnych do udzielenia pomocy ewentualnym poszkodowanym. 18. Karta charakterystyki opracowana na podstawie: Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U. 2001 nr 11 poz. 84). Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 marca 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz.U. 2009 nr 43 poz. 353) Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych oraz niektórych preparatów chemicznych (Dz. U. 2009 nr 53, poz. 439) Rozporządzenia Komisji (WE) nr 552/2009 z dnia 22 czerwca 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) w odniesieniu do załącznika XVII (1) (Dz.Urz. UE L 164 z 26 czerwca 2009r). Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 stycznia 2003 w sprawie informacji o preparatach niebezpiecznych, dla których nie jest wymagane dostarczenie karty charakterystyki. Rozporządzenie MPiPS z dnia 29.11.2002 w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czyn- Strona 5/6