Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej KGHM Polska Miedź S.A.

Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej KGHM Polska Miedź S.A. Część I Ogólne warunki korzystania z systemu dystrybucyjnego Status dokumentu: wersja do konsultacji w trybie Art. 9g ust. 2 Data zamieszczenia dokumentu do konsultacji: 29 marca 2011 roku. Data wejścia w życie: Podpisy osób zatwierdzających Instrukcję: 1

Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Wykaz stosowanych skrótów... 5 3. Definicje... 6 4. System dystrybucyjny... 10 5. Przyłączanie do systemu dystrybucyjnego... 14 6. Prace w systemie dystrybucyjnym... 20 7. Procedura udzielania informacji... 21 8. Wymiana informacji pomiędzy Stronami umowy dystrybucyjnej... 22 2

1. Wstęp 1.1. Operator Systemu Dystrybucyjnego 1.1.1. Niniejsza instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej (IRiESD) reguluje zasady świadczenia usług dystrybucji przez KGHM Polska Miedź S.A. z siedzibą w Lubinie. 1.2. Podstawy prawne i warunki obowiązywania IRiESD 1.2.1. Podstawą prawną opracowanej Instrukcji Ruchu i Eksploatacji sieci dystrybucyjnej są zapisy Prawa Energetycznego (Ustawa Prawo Energetyczne z dnia 10 kwietnia 1997r. z późniejszymi zmianami). 1.3. Akty prawne i dokumenty związane Prawo Energetyczne ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r. z późniejszymi zmianami, Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej Operatora Sieci Przesyłowej, Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków przyłączenia podmiotów do sieci gazowych, ruchu i eksploatacji tych sieci, 1.3.1. Następujące informacje oraz dokumenty publikowane są na stronie internetowej Operatora Systemu Dystrybucyjnego www.kghm.pl: 1) aktualna wersja IRiESD, 2) wykaz planowanych zmian w IRiESD (Karta Aktualizacji), 3) wzory wniosków dla podmiotów ubiegających się o świadczenie usługi dystrybucji, 4) wzory wniosków dla podmiotów ubiegających się o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej, 5) wzorzec umowy dystrybucyjnej, 1.4. Procedura aktualizacji IRiESD 1.4.1. Zmiany w IRIESD wprowadzane są przez OSD. 1.4.2. OSD przygotowuje projekty zmian IRiESD z wykorzystaniem Karty Aktualizacji zawierającej następujące informacje: 1) datę sporządzenia Karty Aktualizacji, 2) opis zakresu aktualizacji, 3) tekst wprowadzanego lub korygowanego zapisu IRiESD, 4) termin przekazywania uwag do proponowanych aktualizacji przez użytkowników systemu, 3

5) datę rozpoczęcia obowiązywania aktualizacji. 1.4.3. Karty Aktualizacji są publicznie dostępne na stronach internetowych OSD. 1.4.4. OSD przeprowadza konsultacje odnośnie proponowanych zmian IRiESD z użytkownikami systemu dystrybucyjnego. W celu przeprowadzenia konsultacji OSD publikuje na stronie internetowej Kartę Aktualizacyjną, a także udostępnia do wglądu w siedzibie OSD. 1.4.5. Użytkownicy systemu maja prawo przekazywać do OSD opinie i uwagi do projektu zmian w terminie nie dłuższym niż 21 dni od daty zamieszczenia Karty na stronie internetowej OSD. 1.4.6. Po dokonaniu analizy zgłoszonych uwag OSD opracowuje ostateczna treść zmian IRiESD. 1.4.7. OSD informuje Prezesa URE, w zakresie przewidzianym w ustawie Prawo energetyczne, o wniesionych przez użytkowników systemu uwagach oraz sposobie ich uwzględnienia. 1.4.8. Zmiany IRiESD podlegające zatwierdzeniu przez Prezesa URE są publikowane w Biuletynie URE. Ostateczny tekst IRiESD zawierający wszystkie wprowadzone zmiany jest publikowany stronie internetowej OSD oraz dostępny do wglądu w siedzibie OSD. 1.4.9. Zmienione lub nowe postanowienia IRiESD wiążą OSD, ZUD, użytkowników systemu, w tym Odbiorców, których urządzenia, instalacje lub sieci są przyłączone do systemu dystrybucyjnego, po ich zatwierdzeniu przez Prezesa URE i ogłoszeniu w Biuletynie URE, od dnia określonego w decyzji Prezesa URE. 1.4.10. IRiESD stanowi cześć umowy dystrybucji. Zmienione lub nowe postanowienia IRiESD stają się częścią umowy dystrybucji począwszy od dnia określonego w decyzji Prezesa URE. 1.4.11. W przypadku braku akceptacji zmian IRiESD, ZUD ma prawo do wypowiedzenia umowy dystrybucyjnej w terminie 30 dni licząc od dnia doręczenia IRiESD w nowym brzmieniu z zachowaniem dwudziestojednodniowego okresu wypowiedzenia. Uprawnienie do wypowiedzenia umowy przysługuje zarówno w przypadku zawarcia umowy na czas określony jak i nieokreślony. Nowych lub zmienionych postanowień IRiESD nie stosuje się do ZUD, który dokonał wypowiedzenia w okresie od dnia doręczenia OSD oświadczenia o wypowiedzeniu umowy dystrybucyjnej do dnia jej rozwiązania. 1.4.12. OSD rejestruje kolejne zmiany treści IRiESD w wykazie zmian publikowanym na stronie internetowej. 4

2. Wykaz stosowanych skrótów CRG - Cena Referencyjna Gazu Lw - Gaz ziemny zaazotowany transportowany w systemie OSD (Liczba Wobbego 41,5 MJ/m3) HSM - Minimalna wartość ciepła spalania paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym HZW - Ciepło spalania paliwa gazowego wprowadzonego przez ZUD do systemu dystrybucyjnego IG - Ilość paliwa gazowego IN - Odebrana w punkcie wejścia do systemu ilość paliwa gazowego o nieodpowiednich parametrach IRiESD - Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej (gazowej) IRiESP - Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej (gazowej) m3 - Metr sześcienny NZ - Zatwierdzona nominacja ONC - Opłata za niedotrzymanie ciepła spalania w punkcie wejścia ONP - Opłata za niedotrzymanie parametrów paliwa gazowego w punkcie wejścia ONW - Opłata za niedotrzymanie uzgodnionych nominacji OSD KGHM Polska Miedź S.A. OSP - Operator Systemu Przesyłowego (gazowego) OSW - Operator Systemu Współpracującego (gazowego) PZD - Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji PZDR - Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R PZDS - Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S SNW - Stawka opłaty za niedotrzymanie nominacji WR - Punkty wyjścia rozliczane z zamówionej mocy i ilości dostarczonego paliwa gazowego WS - Punkty wyjścia rozliczane wyłącznie z ilości dostarczonego paliwa gazowego WZA - Współczynnik Zaalokowanej Ilości Paliwa Gazowego ZUD - Zleceniodawca Usługi Dystrybucji 5

3. Definicje Alokacja przypisanie poszczególnym ZUD ilości paliwa gazowego przekazywanego do dystrybucji w punkcie wejścia lub odbieranego w punkcie wyjścia. Awaria sytuacja powodująca utratę technicznej sprawności sieci dystrybucyjnej, lub przyłączonych do niej sieci, instalacji lub urządzeń, lub bezpośrednie zagrożenie życia, zdrowia, mienia, środowiska, lub nagła konieczność przeciwdziałania powstaniu takich zagrożeń lub do ich uniknięcia oraz usunięcia skutków spowodowanych wystąpieniem i powodująca ograniczenia w dostarczaniu, dystrybucji lub odbiorze paliwa gazowego. Bilansowanie fizyczne działalność operatora systemu gazowego mająca na celu zrównoważenie ilości paliwa gazowego dostarczanego i odbieranego z systemu gazowego, poprzez bieżące sterowanie praca systemu gazowego. Cena referencyjna gazu (CRG) średnioważona cena zakupu paliwa gazowego przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego, opublikowana na stronie internetowej OSD i wyznaczona zgodnie z metodologią określoną w IRiESD. Ciepło spalania ilość energii, która zostałaby wydzielona na sposób ciepła w wyniku całkowitego i zupełnego spalania w powietrzu 1 m3 paliwa gazowego w warunkach normalnych, gdyby reakcja zachodziła pod stałym ciśnieniem absolutnym 101,325 kpa, wszystkie, oprócz wody produkty spalania były w stanie gazowym, para wodna utworzona w procesie spalania uległa kondensacji i wszystkie produkty spalania (zarówno produkty w stanie gazowym jak i woda w stanie ciekłym) zostały doprowadzone do temperatury 25 C. Ciśnienie ciśnienie paliwa gazowego mierzone w warunkach statycznych jako nadciśnienie, będące różnica pomiędzy bezwzględnym ciśnieniem statycznym paliwa gazowego, a ciśnieniem atmosferycznym. Doba gazowa okres od godziny 22:00 dnia poprzedniego do godziny 22:00 dnia bieżącego. Dystrybucja gazu transport paliw gazowych sieciami dystrybucyjnymi w celu dostarczenia odbiorcom lub transport do innego systemu gazowego. Gaz ziemny (PN-C-04750) gaz palny, którego głównym składnikiem jest metan i który wydobywany jest ze złóż podziemnych. Metr sześcienny (m³) metr sześcienny suchego paliwa gazowego w warunkach odniesienia: ciśnienie 101,325 kpa i temperatura 273,15 K (warunki normalne). Liczba Wobbego (PN-C-04750) stosunek wartości ciepła spalania paliwa gazowego, do pierwiastka kwadratowego jego wartości względnej, w tych samych warunkach odniesienia. 6

Miesiąc gazowy okres od godziny 22:00 ostatniego miesiąca bezpośrednio poprzedzający bieżący miesiąc,do godziny 22:00 ostatniego dnia bieżącego miesiąca. Moc umowna określona w umowie o świadczenie usługi dystrybucji, maksymalna godzinowa ilość paliwa gazowego w warunkach normalnych, która może być przekazana do przesłania w punkcie wejścia lub odebrana z systemu dystrybucyjnego w punkcie wyjścia. Moc przyłączeniowa - planowana maksymalna godzinowa możliwość dostarczania lub poboru paliwa gazowego, służąca do zaprojektowania przyłącza, określona w umowie o przyłączenie do sieci Niezbilansowanie różnica pomiędzy ilościami paliwa gazowego przekazanego do transportu w punktach wejścia i odebranego z systemu gazowego w punktach wyjścia, wyliczona w oparciu o wyniki pomiarów i sposoby alokacji, w ramach realizacji danej umowy na transport paliwa gazowego. Nominacja oświadczenie ZUD przekazane do OSD, dotyczące ilości paliwa gazowego, które będzie dostarczane przez ZUD w określonym czasie z systemu dystrybucyjnego w umownych punktach wejścia. Odbiorca indywidualny Każdy, kto otrzymuje lub pobiera paliwa gazowe na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. Odbiorca końcowy odbiorca dokonujący zakupu paliwa na własny użytek. Odbiorca uprawniony każdy odbiorca końcowy. Operator Systemu Dystrybucyjnego (OSD) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych, odpowiedzialne ze ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym, którego obowiązki wynikają z Ustawy Prawa Energetycznego oraz niniejszej instrukcji. Operator Systemu Przesyłowego (OSP) przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się dystrybucją paliw gazowych, odpowiedzialne ze ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym gazowym, którego obowiązki wynikają z Ustawy Prawa Energetycznego oraz niniejszej instrukcji. Operator Systemu Współpracującego (OSW) - OSP doprowadzający paliwo gazowe do systemu dystrybucyjnego KGHM Polska Miedź S.A. lub inny OSD doprowadzający do lub odbierający paliwo z systemu dystrybucyjnego KGHM Polska Miedź S.A. Paliwa gazowe gaz ziemny zaazotowany, w tym skroplony gaz ziemny oraz propan-butan lub inne rodzaje gazu palnego, dostarczane za pomocą sieci gazowej, niezależnie od ich przeznaczenia. Paliwo gazowe o nieodpowiedniej jakości - paliwo gazowe o parametrach niezgodnych z Normą PN-C-04750 dotyczącą paliwa grupy Lw. 7

Pojedyncze zlecenie dystrybucji (PZD) - określone w umowie dystrybucyjnej zlecenie dystrybucji paliwa gazowego z jednego umownego punktu wejścia do jednego umownego punktu wyjścia lub wielu umownych punktów wyjścia zlokalizowanych w jednej strefie dystrybucyjnej; jedna umowa dystrybucyjna może zawierać wiele PZD. Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu R (PZDR) - określone w umowie dystrybucyjnej Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji paliwa gazowego pomiędzy pojedynczym umownym punktem wejścia a pojedynczym punktem wyjścia WR. Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji typu S (PZDS) - Określone w umowie dystrybucyjnej Pojedyncze Zlecenie Dystrybucji paliwa gazowego pomiędzy pojedynczym umownym punktem wejścia a zbiorem punktów WS zlokalizowanych w jednej strefie dystrybucyjnej. Przesyłanie gazu transport paliwa gazowego sieciami przesyłowymi pomiędzy punktem (ami) wejścia a punktem (ami) wyjściach sieci przesyłowych. Punkt wejścia miejsce dostarczenia paliwa gazowego do sytemu dystrybucyjnego. Punkt wyjścia miejsce odbioru paliwa gazowego z systemu dystrybucyjnego. Renominacja - zmiana nominacji zgłoszona przez ZUD zgodnie z procedurami określonymi w niniejszej IRiESD. Rok gazowy - okres od godziny 22.00 dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok bieżący, do godziny 22.00 dnia 31 grudnia roku bieżącego. Rozliczenie miesięczne - Rozliczenie usługi dystrybucji za okres pełnego miesiąca gazowego, na podstawie którego wystawiana jest przez OSD faktura za usługi dystrybucji świadczone w danym miesiącu. Rozliczenie wstępne - Rozliczenie usługi dystrybucji za okres krótszy niż jeden miesiąc, które może zostać przeprowadzone na podstawie danych szacunkowych lub prognozowanych, na podstawie którego wystawiana jest przez OSD faktura wstępna za usługi dystrybucji świadczone w danym miesiącu. Sieć dystrybucyjna sieć gazowa wysokich, średnich i niskich ciśnień, na których OSD utrzymuje ruch sieciowy. Sieć przesyłowa - siec gazowa wysokich ciśnień z wyłączeniem gazociągów kopalnianych i bezpośrednich, za której ruch sieciowy odpowiedzialny jest OSP. Siła wyższa niezależne od woli strony nadzwyczajne zdarzenie zewnętrzne, uniemożliwiające na stałe lub na pewien czas wykonanie umowy, którego to zdarzenia lub jego skutków, przy zachowaniu należytej staranności, strona nie mogła przewidzieć w chwili zawierania umowy, ani tez uniknąć bądź przezwyciężyć. 8

Sprzedawca z urzędu przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na obrót paliwami gazowymi, świadczące usługi kompleksowe odbiorcom paliw gazowych w gospodarstwie domowym, nie korzystającym z prawa wyboru sprzedawcy. Strefa dystrybucyjna wydzielony fragment systemu dystrybucyjnego, połączony hydraulicznie, zasilany z określonego (ych) punktów wejścia do określonych sieciowych punktów wyjścia paliwa gazowego. Strumień gazu objętości paliwa gazowego przepływającego w systemie dystrybucyjnym danego odcinka w jednostce czasu. System dystrybucyjny sieci gazowe wraz z armaturą i urządzeniami służącymi do dystrybucji paliwa gazowego do punktów wyjścia paliwa gazowego. System przesyłowy sieci, urządzenia i armatura gazowa do transport paliw gazowych służąca do dystrybucji paliwa gazowegodo odbiorców końcowych przyłączonym do sieci. Taryfa Zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania wprowadzany jako obowiązujący w rozliczeniach ze zlecającymi świadczenie usług przesyłowych. Tydzień gazowy - okres od godziny 22:00 w niedzielę tygodnia poprzedzającego tydzień bieżący, do godziny 22:00 w niedzielę w tygodniu bieżącym. Umowa dystrybucji umowa zawarta między ZUD a OSD, na podstawie której OSD świadczy usługi dystrybucji na rzecz ZUD. Umowa kompleksowa umowa zawierająca postanowienia umowy sprzedaży i umowy o świadczenie usługi przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych albo umowy sprzedaży, umowy o świadczenie usługi przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych. Umowny punkt wejścia punkt wejścia lub zbiór punktów wejścia zasilających jedną strefę dystrybucyjną, Umowny punkt wyjścia miejsce odbioru paliwa gazowego w systemie przesyłowym. Ustawa Prawo Energetyczne ustawa z dnia 10.04.1997 r. Prawo Energetyczne (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z póź. zm.). Warunki normalne warunki odniesienia do celów rozliczeniowych: ciśnienie bezwzględne 101,325 kpa i temperatura 273,15 K. Zleceniodawca Usługi Dystrybucji (ZUD) Zleceniodawca Usługi Dystrybucji Osoba fizyczna lub prawna a także jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, lecz posiadająca zdolność prawną, która korzysta z usługi dystrybucji na podstawie umowy zawartej z OSD. 9

4. System dystrybucyjny 4.1. Wymagania techniczne dla urządzeń i sieci wraz z niezbędną infrastrukturą pomocniczą 4.1.1. Gazociągi, urządzenia oraz inne elementy systemu dystrybucyjnego OSD oraz krajowych systemów i instalacji współpracujących projektowane są i wykonywane zgodnie z wymogami Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz. U. Nr 97, poz. 1055) oraz odpowiednimi normami. 4.2. Parametry jakościowe paliwa gazowego transportowanego w systemie OSD (gaz ziemny zaazotowany Lw) 4.2.1. Ciepło spalania 1) Ustala się minimalną wartość ciepła spalania paliwa gazowego (HSM) dla paliwa gazowego transportowanego systemem dystrybucyjnym: 37,5 MJ/m³, 2) W momencie pogorszenia jakości paliwa gazowego OSD podejmie bezzwłocznie stosowne starania o bezzwłoczne przywrócenie w dystrybucji jakości paliwa gazowego o właściwym cieple spalania. 10

4.2.2. Pozostałe parametry jakościowe gazu ziemnego zaazotowanego Lw 1) Paliwo w systemie gazowym OSD spełnia parametry jakościowe zgodnie z Normą PN- C-04753 (warunki odniesienia 298,15 K; 273,15 K; 101,325 kpa). Wyszczególnienie j.m. System gazu ziemnego zaazotowanego (grupy Lw) liczba Wobbego - nominalna MJ/ m³ 41,5 - zakres zmienności MJ/ m³ 37,5-45 ciepło spalania MJ/ m³ 30 wartość opałowa MJ/ m³ 27 zawartość siarkowodoru mg/ m³ 7 zawartość siarki merkatanowej mg/ m³ 16 zawartość siarki całkowitej mg/ m³ 40 zawartość par rtęci μg/ m³ 30 zawartość tlenu % (mol/mol) 0,2 zawartość pyłu o średnicy cząstek większej niż 5 μm mg/ m³ 1,0 4.3. Połączenia systemu dystrybucyjnego z instalacjami odbiorców 4.3.1. System dystrybucyjny OSD nie obejmuje gazociągów, instalacji i urządzeń, do których tytuł prawny posiadają odbiorcy lub inne podmioty. 4.3.2. Zgodnie z art. 6 Ustawy Prawo energetyczne, w przypadku zainstalowania układów pomiarowo-rozliczeniowych w obrębie instalacji odbiorcy, ZUD dostarczający paliwo gazowe do danego odbiorcy ma obowiązek zapewnić dostęp do układu pomiaroworozliczeniowego i umożliwić jego kontrolę na każde wezwanie OSD. 4.3.3. W przypadku umownych punktów wyjścia, dla których układy pomiarowo-rozliczeniowe zlokalizowane są w obrębie instalacji odbiorcy, a w szczególności w budynkach, w których instalacje rozprowadzają paliwo gazowe do wielu odbiorców końcowych, przyjmuje się następujące procedury: 11

1) miejscem, w którym kończy się zobowiązanie OSD wynikające z umowy dystrybucyjnej i niniejszej IRiESD, związane z dystrybucją paliwa gazowego, jest kurek główny zlokalizowany na wejściu do instalacji, 2) rozliczenia związane ze świadczoną usługą dystrybucji prowadzone są przy wykorzystaniu układów pomiarowo-rozliczeniowych zainstalowanych u odbiorców, 3) w przypadku, gdy dla jednego umownego punktu wyjścia istnieje wiele układów pomiarowych zlokalizowanych w obrębie instalacji, usługa dystrybucji rozliczana jest dla każdego układu pomiarowego osobno. W przypadku, gdy układ służący do rozliczeń składa się z układów pomiarowych zainstalowanych równolegle w tym punkcie stosuje się odpowiednie zapisy obowiązującej Taryfy, 4) OSD nie odpowiada za awarie i inne przypadki losowe, ani za żadne szkody, związane z rozprowadzaniem paliwa gazowego w instalacjach i sieciach za umownym punktem wyjścia, do których OSD nie posiada tytułu prawnego. 4.4. Kryteria bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego 4.4.1. Zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego zarządzanego przez OSD oparte jest o następujące kryteria bezpieczeństwa: 1) zapewnienie przepustowości systemu dystrybucyjnego umożliwiającej realizacje zawartych umów dystrybucyjnych, 2) utrzymywanie określonego w umowach dystrybucyjnych ciśnienia paliwa gazowego w poszczególnych punktach wejścia i wyjścia, 3) utrzymuje w dobrym stanie techniczno metrologicznym urządzenia pomiarowo kontrolne służące do pomiarów ilości, mocy, ciśnienia, i parametrów jakościowych paliwa gazowego, 4.4.2. W celu zapewnienia spełnienia kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania systemu dystrybucyjnego OSD podejmuje następujące działania: 1) na bieżąco zarządza systemem dystrybucyjnym, w tym poprzez określone w IRiESD procedury nominacji, w sposób gwarantujący zapewnienie spełnienia kryteriów bezpieczeństwa funkcjonowania tego systemu, 2) nie dopuszcza do wprowadzenia do systemu dystrybucyjnego przez ZUD lub inne podmioty, paliwa gazowego o nieodpowiednich parametrach jakościowych, o ile umowa dystrybucyjna nie stanowi inaczej, 3) utrzymuje i rozbudowuje systemy pomiarowo-kontrolne ilości, mocy, ciśnienia, parametrów jakościowych i ciepła spalania paliwa gazowego, 4) opracowuje plany ograniczeń dla odbiorców oraz współpracuje z OSP w okresie obowiązywania ograniczeń wprowadzonych na podstawie Ustawy z dnia 16 lutego 12

2007 r. o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku naftowym (Dz. U. z dnia 23 marca 2007 r.), 5) uzgadnia i realizuje warunki współpracy z OSW określające tryb postępowania na wypadek wystąpienia zagrożenia bezpieczeństwa funkcjonowania tych systemów, 6) utrzymuje stan techniczny systemu zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami, 7) zapewnia stałe dyżury odpowiednich służb w celu niezwłocznego podejmowania działań w przypadku wystąpienia sytuacji awaryjnych, 8) nadzoruje elementy systemu dystrybucyjnego. 4.5. Współpraca OSD z Operatorami Systemów Współpracujących 4.5.1. Warunki współpracy pomiędzy OSD a OSW określone są w dwustronnych porozumieniach międzyoperatorskich. 4.5.2. Porozumienia międzyoperatorskie określają: 1) procedury przekazywania informacji dotyczących nominacji i renominacji, 2) procedury przekazywania wyników pomiarów ilości i jakości oraz alokacji ilości paliwa gazowego, 3) zasady wymiany informacji oraz procedury postępowania w przypadku wystąpienia awarii lub innych zdarzeń zagrażających funkcjonowaniu współpracujących systemów gazowych, 4) inne warunki współpracy międzyoperatorskiej. 4.5.3. OSD ma prawo przekazywać operatorom systemów współpracujących informacje dotyczące nominacji i renominacji. 4.5.4. OSD ma prawo przekazywać operatorom systemów współpracujących informacje dotyczące wyników pomiarów i alokacji w punktach wejścia / wyjścia z / do innego systemu gazowego. 4.5.5. W celu umożliwienia Operatorowi Systemu Przesyłowego prowadzenia ruchu sieciowego w sposób skoordynowany i efektywny z zachowaniem wymaganej niezawodności dostarczania paliw gazowych i ich jakości, OSD na bieżąco przekazuje do OSP informacje mogące mieć wpływ na prace sieci przesyłowej. Dotyczy to zwłaszcza: 1) występujących awarii na sieci dystrybucyjnej, 13

2) prac modernizacyjnych, remontowych i konserwacyjnych, których przeprowadzenie może zmieniać normalny rozpływ strumieni paliwa gazowego, 3) włączeń/wyłączeń punktów styku współpracujących systemów gazowych, 4) prac związanych z działaniem układów pomiarowych służących do wzajemnych rozliczeń. Szczegóły techniczne przekazywania ww. informacji określone są w zawartych porozumieniach międzyoperatorskich. 4.6. Standardy jakościowe obsługi Użytkowników systemu dystrybucyjnego 4.6.1. W zakresie standardów jakościowych obsługi użytkowników systemu OSD: 1) przyjmuje od użytkowników systemu przez całą dobę zgłoszenia i reklamacje dotyczące dostaw paliw gazowych z systemu, 2) bezzwłocznie przystępuje do usuwania zakłóceń w dostarczaniu paliw gazowych, spowodowanych nieprawidłowa praca systemu, 3) Udziela użytkownikom systemu informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania paliw gazowych, przerwanego z powodu awarii systemu, 4) powiadamia użytkowników systemu o terminach i czasie trwania planowanych przerw w dostarczaniu paliw gazowych, w formie ogłoszeń prasowych, komunikatów radiowych lub telewizyjnych albo w inny sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie, lub indywidualnych zamówień pisemnych, telefonicznych bądź za pomocą innego środka komunikacji, zgodnie z obowiązującymi przepisami, 5) uwzględnia propozycje użytkownika systemu dotyczące przebiegu przyłącza i jego usytuowania, jeżeli propozycja ta jest zgodna z obowiązującymi przepisami i warunkami przyłączenia, 6) odpłatnie podejmuje stosowne czynności w celu umożliwienia bezpiecznego wykonania przez użytkownika systemu lub inny podmiot prac w obszarze tego systemu, 7) nieodpłatnie udziela informacji odnośnie rozliczeń oraz aktualnych taryf. 5. Przyłączanie do systemu dystrybucyjnego 5.1. Ogólne warunki przyłączania do sieci dystrybucyjnej 5.1.1. Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej musi posiadać tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, przyłączanego obiektu lub sieci. 5.1.2. Przyłączanie do sieci dystrybucyjnej następuje na podstawie umowy o przyłączenie, po spełnieniu przez podmiot ubiegający się o przyłączenie wymagań określonych przez OSD w warunkach przyłączenia do sieci dystrybucyjnej. 14

5.1.3. W procesie przyłączania do sieci dystrybucyjnej rozróżnia się następujące etapy działania: 1) złożenie przez podmiot ubiegający się o przyłączenie wniosku o określenie warunków przyłączenia, 2) określenie przez OSD warunków przyłączenia, 3) przesłanie podmiotowi ubiegającemu się o przyłączenie przez OSD warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej oraz projektu umowy o przyłączenie, 4) zawarcie umowy o przyłączenie, 5) realizacja umowy o przyłączenie. 5.2. Wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej 5.2.1. Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej składa do OSD wniosek o określenie warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej wraz z załącznikami z wykorzystaniem obowiązującego formularza publikowanego na stronie internetowej OSD. 5.2.2. Na wniosek podmiotu, który nie posiada tytułu prawnego do korzystania z obiektu, w którym będą używane przyłączane urządzenia, instalacje i sieci, OSD wydaje informację o możliwości przyłączenia do sieci. Postanowienia pkt. 5.3 stosuje się odpowiednio. 5.3. Warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej 5.3.1. OSD przeprowadza weryfikację wniosku złożonego przez podmiot na podstawie informacji podanych we wniosku oraz w załączonych dokumentach.: 5.3.2. W przypadku, gdy wniosek nie spełnia wymagań formalnych: 1) OSD, w terminie do 7 dni od daty jego wpłynięcia, wzywa podmiot do uzupełnienia wniosku, 2) podmiot obowiązany jest dostarczyć uzupełniony wniosek w terminie wyznaczonym przez OSD, nie krótszym niż 21 dni od daty otrzymania wezwania, o którym mowa w pkt. 5.3.2.1, 3) jeżeli uzupełniony wniosek nie zostanie dostarczony w wyznaczonym terminie, OSD pozostawia wniosek bez rozpatrzenia. 5.3.3. W przypadku, gdy wniosek spełnia wymagania formalne przeprowadzana jest analiza techniczna i ekonomiczna, w trakcie, której OSD ocenia, czy przyłączenie do sieci dystrybucyjnej jest technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione. 5.3.4. Przy rozpatrywaniu wniosku OSD uwzględnia zawarte umowy przesyłowe oraz zawarte umowy o przyłączenie, o ile nie upłynął przewidywany w nich termin zawarcia umowy, na podstawie której miało nastąpić dostarczanie paliw gazowych. 15

5.3.5. OSD jest uprawniony do dokonania oceny czy przyłączane do sieci dystrybucyjnej urządzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegających się o przyłączenie spełniają wymagania techniczne i eksploatacyjne zapewniające: 1) bezpieczeństwo funkcjonowania systemu dystrybucyjnego, 2) zabezpieczenie systemu dystrybucyjnego przed uszkodzeniami spowodowanymi niewłaściwą pracą przyłączonych urządzeń, instalacji i sieci, 3) zabezpieczenie przyłączonych urządzeń, instalacji i sieci przed uszkodzeniami w przypadku awarii lub wprowadzenia ograniczeń w poborze lub dostarczaniu paliw gazowych, 4) dotrzymanie w miejscu przyłączenia urządzeń, instalacji i sieci parametrów jakościowych paliwa gazowego, 5) spełnianie wymagań w zakresie ochrony środowiska, określonych w odrębnych przepisach, 6) możliwość dokonywania pomiarów wielkości i parametrów niezbędnych do prowadzenia ruchu sieci oraz rozliczeń za przesyłanie paliwa gazowego. 5.3.6. Brak technicznych warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej zachodzi w szczególności, gdy świadczenie usług przesyłania dla podmiotu ubiegającego się o przyłączenie może spowodować obniżenie niezawodności przesyłania lub jakości paliwa gazowego lub może uniemożliwić wywiązanie się OSD z innych nałożonych na niego obowiązków w zakresie ochrony interesów Odbiorców i ochrony środowiska. 5.3.7. Dokonując analizy ekonomicznych warunków przyłączenia, OSD przyjmuje następujące podstawowe kryteria efektywności ekonomicznej: 1) wartość bieżąca netto (NPV) przyrostowych przepływów pieniężnych związanych z inwestycją, zdyskontowanych średnioważonym kosztem kapitału (WACC) właściwym dla OSD musi być większa niż 0, 2) wewnętrzna stopa zwrotu inwestycji (IRR) musi być wyższa od średnioważonego kosztu kapitału (WACC) właściwego dla OSD. 5.3.8. Ponadto przy wyborze wariantów przyłączenia stosowane są następujące dodatkowe kryteria efektywności ekonomicznej: 1) zdyskontowany okres zwrotu, 2) wskaźnik rentowności B/C jako stosunek zdyskontowanych wartości wpływów z projektów do zdyskontowanych wartości nakładów i wydatków eksploatacyjnych. 5.3.9. Brak ekonomicznych warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej zachodzi w szczególności, gdy przyłączenie może spowodować niekorzystną zmianę cen lub stawek opłata świadczenie usług przesyłania dla innych podmiotów przyłączonych do sieci. 16

5.3.10. OSD może odmówić określenia warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej w przypadku braku ekonomicznych lub technicznych warunków przyłączenia. Niniejsze nie wyłącza stosowania postanowień art. 7 ust. 9 ustawy Prawo energetyczne. 5.3.11. W przypadku odmowy określenia warunków przyłączenia, OSD informuje o odmowie zainteresowany podmiot i Prezesa URE, podając uzasadnienie odmowy. 5.3.12. W przypadku odmowy określenia warunków przyłączenia z przyczyn technicznych lub ekonomicznych, OSD na żądanie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie, przedstawia informację o działaniach, jakie należy podjąć w zakresie rozbudowy sieci, aby nastąpiło przyłączenie do sieci. Za opracowanie informacji OSD pobiera opłatę, uzgodnioną z podmiotem, odzwierciedlającą koszty jej przygotowania. 5.3.13. OSD określa warunki przyłączenia lub informuje o braku możliwości przyłączenia w terminie nie dłuższym niż: 1) 60 dni dla podmiotów zajmujących się przesyłaniem, dystrybucją, wytwarzaniem, przetwarzaniem, wydobywaniem lub magazynowaniem paliwa gazowego oraz skraplaniem lub regazyfikacją skroplonego gazu ziemnego. 2) 45 dni dla podmiotów innych aniżeli określone w pkt 5.3.13.1, których urządzenia i instalacje są bezpośrednio przyłączane do sieci dystrybucyjnej wysokiego ciśnienia licząc od daty złożenia kompletnego wniosku, który spełnia wymagania formalne. 3) OSD informuje niezwłocznie podmioty ubiegające się o przyłączenie o innym terminie wydania warunków przyłączenia, w przypadku gdy z istotnych powodów nie mogą być dotrzymane terminy, o których mowa w niniejszym punkcie. 5.3.14. Zmiana warunków przyłączenia możliwa jest tylko poprzez złożenie do OSD nowego wniosku o określenie warunków przyłączenia. 5.3.15. Warunki przyłączenia określają w szczególności: 1) miejsce przyłączenia urządzeń, instalacji lub sieci oraz ich parametry techniczne, 2) zakres niezbędnych zmian w sieci związanych z przyłączeniem do sieci gazowej, 3) parametry techniczne przyłącza do sieci gazowej, 4) grupę oraz podgrupę paliwa gazowego zgodnie z PN C 04750/2002 Paliwa gazowe klasyfikacja, oznaczenie i wymagania, 5) minimalne i maksymalne ciśnienie dostawy i odbioru paliwa gazowego, 6) wymagania dotyczące układu pomiarowego oraz miejsca jego zainstalowania, 7) moc przyłączeniową, 17

8) charakterystykę dostarczania i odbioru paliwa gazowego, w tym minimalne i maksymalne godzinowe, dobowe oraz roczne ilości jego dostarczania i odbioru, 9) miejsce dostawy oraz odbioru paliwa gazowego, 10) miejsce rozgraniczenia własności sytemu dystrybucyjnego OSD i instalacji, urządzeń lub sieci podmiotu przyłączanego, 11) zasady korzystania przez Odbiorcę z innych źródeł energii, w przypadku przerw lub ograniczeń w dostarczaniu paliwa gazowego, 12) wymagania dotyczące wyposażenia stacji gazowej lub układu pomiarowego, rodzaju tego układu, a także telemetrii oraz ochrony przeciwkorozyjnej, 13) przewidywany termin rozpoczęcia odbioru paliwa gazowego, 14) cel wykorzystania paliwa gazowego, 5.3.16. Warunki przyłączenia instalacji magazynowej poza danymi określonymi w pkt. 5.3.15 określają: 1) pojemność czynną instalacji magazynowej, 2) charakterystykę pracy instalacji magazynowej, 3) maksymalną i minimalną moc napełniania i odbioru paliwa gazowego do i z instalacji magazynowej. 5.3.17. Warunki przyłączenia źródeł współpracujących z systemem przesyłowym będą określać skład oraz zakres temperatur paliwa gazowego dostarczanego do systemu dystrybucyjnego. 5.3.18. Jeżeli zostało złożonych kilka wniosków o określenie warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej, dla realizacji których niezbędne byłoby wykorzystanie tej samej przepustowości technicznej systemu dystrybucyjnego lub wniosków, które dotyczą obszaru pokrywającego się terytorialnie w całości lub części - OSD określa warunki przyłączenia dla wszystkich podmiotów, których wnioski spełniają techniczne i ekonomiczne kryteria przyłączenia, informując ich o tym fakcie. 5.4. Umowa o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej 5.4.1. Umowa o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej zawierana jest, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej lub w przypadku określonym w art. 7 ust. 9 Ustawy Prawo energetyczne. 1) Warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej są przesyłane wnioskodawcy wraz z projektem umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej. 18

2) Projekt umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej jest ważny przez trzydzieści (30) dni od dnia doręczenia wnioskodawcy, z zastrzeżeniem postanowień pkt. 5.4.2.1. 5.4.2. OSD jest zobowiązany do zawarcia umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej, jeżeli spełnione są techniczne i ekonomiczne warunki przyłączenia do sieci, a wnioskujący o zawarcie umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci. 1) Jeżeli zostały określone warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej, dla realizacji których niezbędne byłoby wykorzystanie tej samej przepustowości technicznej systemu dystrybucyjnego lub zostały określone warunki przyłączenia do sieci dystrybucyjnej, które dotyczą obszaru pokrywającego się terytorialnie w całości lub części, OSD zawiera umowy o przyłączenie do sieci z uwzględnieniem kolejności wpływu kompletnych wniosków o określenie warunków przyłączenia, w miarę istniejących warunków technicznych w szczególności wolnych przepustowości technicznych systemu dystrybucyjnego. 2) Wnioskodawcom, w kolejności zgłaszanych przez nich kompletnych wniosków o określenie warunków przyłączenia, przekazywane są projekty umów o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej. 3) Jeżeli w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu umowy o przyłączenie nie zostanie podpisana przez wnioskodawcę i doręczona OSD umowa o przyłączenie, OSD przesyła kolejnemu wnioskodawcy projekt umowy o przyłączenie do sieci dystrybucyjnej. 4) Trzydziestodniowy termin, o którym mowa w pkt. 5.4.2. 3 liczony jest dla pierwszego w kolejności wnioskodawcy od dnia doręczenia warunków wraz z projektem umowy o przyłączenie, dla kolejnych wnioskodawców od dnia poinformowania ich o możliwości zawarcia umowy o przyłączenie zgodnie z postanowieniami pkt. 5.4.2.3 5.4.3. Umowa o przyłączenie stanowi podstawę do rozpoczęcia prac projektowych i budowlano-montażowych na warunkach w niej określonych. 5.4.4. Umowa o przyłączenie określa w szczególności: 1) prawa i obowiązki stron, w tym termin zawarcia umowy, na podstawie której nastąpi dostarczanie paliwa gazowego, moc przyłączeniową dla przyłączanego punktu wejścia lub wyjścia oraz ilość paliwa gazowego przeznaczonego do odbioru, 2) odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy o przyłączenie, w tym za opóźnienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie, nie wywiązanie się z zobowiązań o których mowa w pkt. 5.4.4.1, lub odstąpienie od umowy, 3) termin realizacji przyłączenia, wysokość opłaty za przyłączenie, miejsce rozgraniczenia własności sieci dystrybucyjnej i instalacji podmiotu przyłączanego, zakres robót niezbędnych przy realizacji przyłączenia, wymagania dotyczące 19

lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów, warunki udostępnienia nieruchomości należącej do podmiotu przyłączanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezbędnej do realizacji przyłączenia. 6. Prace w systemie dystrybucyjnym 6.1. Ocena stanu technicznego sieci dystrybucyjnej 6.1.1. OSD zobowiązany jest do prowadzenia oceny stanu technicznego sieci dystrybucyjnej. W ocenie stanu technicznego sieci dystrybucyjnej brane są pod uwagę następujące czynniki: 1) wykaz awarii, 2) zestawienia nieszczelności wykrytych na sieci gazowej, 3) informacje z wykonania remontów / modernizacji, 4) struktura wiekowa sieci gazowej, 5) wyniki prac eksploatacyjnych, 6) inne dane. 6.1.2. Na podstawie przeprowadzonej oceny sporządzane są okresowe plany remontów lub planowane są inne prace na sieci dystrybucyjnej. 6.2. Planowanie i realizacja prac remontowych 6.2.1. Do końca listopada każdego roku OSD publikuje ramowy zakres prac remontowych mogących spowodować ograniczenia w dystrybucji paliwa gazowego na rok następny. 6.2.2. OSD powiadamia, zgodnie z obowiązującymi przepisami, ZUD oraz Operatorów Systemów Współpracujących, którzy będą objęci oddziaływaniem ograniczeń wynikających z planowanych prac remontowych, o terminach i czasie trwania planowanych przerw lub ograniczeń w dystrybucji gazu. 6.2.3. OSD uzgadnia z OSW zakres oraz termin prac planowanych w systemie. 6.2.4. OSD dołoży starań, aby terminy prac remontowych uzgodnić z ZUD. 6.2.5. Doprecyzowanie zakresu i terminów prac remontowych w drodze uzgodnienia pomiędzy OSD i ZUD powinno nastąpić nie później niż 21 dni przed ich rozpoczęciem. W uzasadnionych przypadkach OSD może wprowadzić zmiany w zakresie prac w trakcie danego roku gazowego. 20

7. Procedura udzielania informacji 7.1. Procedura udzielania informacji dotyczy udzielania odpowiedzi na zapytania odbiorców w zakresie zagadnień ujętych w części szczegółowej niniejszej instrukcji. 7.2. Procedura udzielania informacji dotyczy udzielania informacji i odpowiedzi na zapytania Użytkowników systemu dystrybucyjnego w zakresie w szczególności: 1) uwarunkowań formalno-prawnych, 2) ogólnych zasad funkcjonowania rynku, 3) wymaganych umów, 4) przyłączania do sieci, 5) warunków świadczenia usług dystrybucyjnych, 6) procedury zmiany sprzedawcy, 7) obowiązujących formularzy, 8) numerów telefonów osób upoważnionych do udzielania informacji. 7.3. Odpowiedzi na zapytania będą udzielane na piśmie, lub telefonicznie w zależności od trybu, w jaki zostały zadane. 7.4. Wprowadza się następujące terminy udzielania odpowiedzi na zapytania: 1) na piśmie do 14 dni od daty wpływu zapytania, 2) telefonicznie na bieżąco. 7.5. Zapytania zadane w formie pisemnej będą rejestrowane i monitorowane pod względem terminowości udzielenia odpowiedzi. 7.6. Informacja telefoniczna dostępna jest pod numerami telefonów zamieszczonymi na stronie internetowej OSD. 7.7. Informacje ogólne udostępnione są przez OSD: 1) na stronach internetowych, 2) w siedzibie OSD. 21

8. Wymiana informacji pomiędzy Stronami umowy dystrybucyjnej 8.1. Korespondencja i oświadczenia woli 8.1.1. Korespondencja związana z umową będzie doręczana w formie pisemnej na adresy Stron podane w umowie dystrybucyjnej listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, przesyłką kurierską, przez posłańca lub faksem za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. 8.1.2. W umowie dystrybucyjnej określone są osoby upoważnione przez Strony do składania wszelkich oświadczeń związanych z realizację umowy dystrybucyjnej. 8.1.3. Warunki współpracy służb dyspozytorskich i eksploatacyjnych Stron w ramach świadczenia usługi dystrybucji stanowią załącznik do umowy dystrybucyjnej. 8.1.4. Warunki wymiany informacji związanych z procesem nominacji ilości paliwa gazowego przekazywanego do dystrybucji podane są w Rozdziale 3 Części II IRiESD Bilansowanie i zarządzanie ograniczeniami systemowymi. 8.2. Poufność 8.2.1. Każda ze Stron umowy dystrybucyjnej zobowiązuje się do nie ujawniania osobom trzecim faktu zawarcia i treści umowy, jak również wszelkich informacji uzyskanych w trakcie realizacji umowy, oraz do przechowywania wszelkich dokumentów otrzymanych od drugiej Strony w związku z zawarciem lub realizacją umowy, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 stycznia 1999 roku o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 11, poz. 95 z późn. zm.). Zobowiązanie to nie dotyczy informacji, które: 1) zostały podane do publicznej wiadomości w sposób niestanowiący naruszenia umowy, 2) są znane Stronie z innych źródeł, bez obowiązku zachowania ich w tajemnicy oraz bez naruszenia umowy, 3) mogą być podane do publicznej wiadomości na podstawie pisemnej zgody drugiej Strony. 22