Promotor marki (trendsetter) (333903) Technicy i inny średni personel
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez pracodawców. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1 Krajowy standard kompetencji zawodowych Promotor marki (trendsetter) (333903) Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013 Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła ISBN 978-83-7951-000-9 (całość) ISBN 978-83-7951-108-2 (108) Nakład 1000 egz. Publikacja bezpłatna Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich 00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99 e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji Państwowego Instytutu Badawczego 26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65 e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl 2
Spis treści 1. Dane identyfikacyjne zawodu... 4 1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach... 4 1.2. Notka metodologiczna i autorzy... 4 2. Opis zawodu... 6 2.1. Synteza zawodu... 6 2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu... 6 2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)... 6 2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu... 7 2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie... 7 2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji kompetencji... 8 2.7. Zadania zawodowe... 9 2.8. Wykaz kompetencji zawodowych... 9 2.9. Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK... 10 3. Opis kompetencji zawodowych... 11 3.1. Kreowanie rozpoznawalnego wizerunku własnego zbudowanego na podstawie znajomości aktualnych trendów Kz1... 11 3.2. Promowanie marki poprzez różnorodne działania z dziedziny marketingu szeptanego (rekomendacji) Kz2... 12 3.3. Wzmacnianie popytu na promowaną markę/usługę/ produkt poprzez planowanie i prowadzenie działań promocyjnych Kz3... 13 3.4. Kompetencje społeczne KzS... 14 4. Profil kompetencji kluczowych... 15 5. Słownik... 16 3
1. Dane identyfikacyjne zawodu 1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010): 333903 Promotor marki (trendsetter) Grupa wielka 3 Technicy i inny średni personel (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 poziom 4). Grupa elementarna 3339 Pośrednicy usług biznesowych gdzie indziej niesklasyfikowani (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 3339 Business services not elsewhere classified). Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007): Sekcja M. Działalność profesjonalna naukowa i techniczna, Dział 73. Reklama, badanie rynku i opinii publicznej, Grupa 73.1. Reklama. Sugeruje się stworzenie w tej grupie podklasy: Promowanie marki (trendsetting). 1.2. Notka metodologiczna i autorzy Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na stanowiskach pracy w 13 przedsiębiorstwach (duże 1, średnie 3, małe 3 mikro 6 w tym produkcyjne 1, handlowe 5, usługowe 7), przeprowadzonych w marcu 2013 r. Zespół Ekspercki: Beata Salata Studio architektury wnętrz Studio M Jacek Mierzejewski w Olsztynie, Magda Pietrzak Happy mum PHU Happy Przemysław Bielski w Olsztynie, Arletta Liro Dom & Wnętrze, Wydawnictwa Edipresse Polska w Warszawie, Urszula Rutkowska Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łodzi. Ewaluatorzy: Alina Lukoszek EDUCONCEPT Sp. j. w Warszawie, Alina Sroka Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży. 4
Recenzenci: Anna Niemczyk Szkoła Artystycznego Projektowania Ubioru w Krakowie, Monika Harłacz MHSHOWROOM w Krakowie. Komisja Branżowa (zatwierdzająca): Renata Górna (przewodnicząca) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych w Warszawie, Dominik Wardak przedstawiciel pracodawców, IKEA Trading Services w Jankach, Tamara Woźniak-Książek przedstawiciel pracodawców, Muzeum Okręgowe w Radomiu, Marcin Gabriel Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza w Warszawie. Data zatwierdzenia: 15.10.2013 r. 5
2. Opis zawodu 2.1. Synteza zawodu Promotor marki (trendsetter) tworzy trendy, nowe idee oraz jawnie lub niejawnie promuje markę/usługę/produkt. 2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu Promotor marki (trendsetter) zajmuje się prognozowaniem trendów, tendencji w zakresie produktów i usług oraz marketingiem szeptanym w jego nowej, atrakcyjnej formie określanej jako marketing rekomendacji. Osoba zatrudniona w tym zawodzie odgrywa rolę żywej reklamy, a jej praca polega na nawiązywaniu i podtrzymywaniu na szeroką skalę kontaktów z ludźmi. Siłą własnej charyzmy przekonuje do marki/usługi/produktu potencjalnych klientów. Wspomaga w ten sposób wdrażanie nowych trendów w dziedzinach związanych z konsumpcją różnorodnych dóbr i usług. Używając w sposób niejawny technik wywierania wpływu, zachęca do zainteresowania się daną marką/usługą/ /produktem. Zadaniem promotora marki (trendsettera) jest wpływanie na postawy innych w taki sposób, aby odnieśli wrażenie, że sami, z własnej woli zainteresowali się marką/usługą/produktem. Celem działań promotora marki (trendsettera) jest uczynienie z lansowanej marki/ /usługi/produktu obiektu pożądania w środowisku potencjalnych konsumentów. Dlatego jego działania powinny być subtelne, najlepiej niezauważalne dla otoczenia, gdyż celem jest wykreowanie pozornie naturalnego trendu na konkretną markę/usługę/produkt. 2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy) Warunki zatrudnienia promotor marki (trendsetter) ustala indywidualnie ze zleceniodawcą. Dotyczy to miejsca wykonywania zadań, ilości godzin pracy w ramach uzgodnionego honorarium i sposobu rozliczania się ze zleceniodawcą (np. raporty). Do obowiązków zatrudnionego należy kontaktowanie się z maksymalną liczbą potencjalnych konsumentów. Promotor marki (trendsetter) powinien działać aktywnie na portalach społecznościowych oraz jak najczęściej uczestniczyć w spotkaniach towarzyskich i różnego rodzaju eventach. Zakres działań promocyjnych oraz teren, na którym je wykonuje zależy od specyfiki grupy docelowej, do której skierowana jest marka/usługa/produkt. Promotor 6
marki (trendsetter) powinien dostosować metody, narzędzia i techniki pracy do konkretnego zadania postawionego przed nim przez zleceniodawcę. Ze względu na specyfikę zawodu i często nienormowany czas pracy, osoba zatrudniona na tym stanowisku narażona jest na zwiększone ryzyko powstania zaburzeń nastroju, łaknienia, różnego rodzaju uzależnień oraz wypalenie zawodowe. 2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu Promotor marki (trendsetter) powinien mieć miłą aparycję, wyrazistą osobowość i rozpoznawalny wizerunek. Na to stanowisko wybierani są charyzmatyczni liderzy opinii, atrakcyjni towarzysko, elokwentni, komunikatywni, błyskotliwi, obdarzeni poczuciem humoru i cechami przywódczymi oraz rozwiniętą zdolnością odczytywania niewerbalnych sygnałów ze strony innych. Ideałem jest lokalny autorytet szanowany i podziwiany w swoim środowisku, mobilny, elastyczny, posiadający zdolność pracy pod presją czasu i w zmieniających się warunkach otoczenia. Promotor marki (trendsetter) musi dbać o swój wizerunek i opinię w środowisku, gdyż skuteczność jego działań zależy od siły jego osobowości i atrakcyjnych dla otoczenia cech psychofizycznych. Powinien cechować się kreatywnością i otwartością, ponieważ promowane przez niego produkty/usługi często są nowościami na rynku, do których sam musi być przekonany. Niezbędnym warunkiem efektywności podejmowanych przez niego działań jest wyczucie stylu i znajomość aktualnych trendów w dziedzinie, której dotyczy praca promotora marki (trendsettera). Przeciwwskazaniem do wykonywania zawodu jest nieodpowiednia prezencja, nieprzekonująca postawa, niski poziom umiejętności interpersonalnych i kultury osobistej. 2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie Poziom wykształcenia promotora marki (trendsettera) może być zróżnicowany. W przypadku gdy zleceniodawca będzie chciał pozyskać konsumentów z danym wykształceniem, to od promotora marki (trendsettera) będzie wymagał adekwatnego poziomu wykształcenia. Warunkiem powodzenia w tym zawodzie jest bowiem nie tylko znajomość dziedziny, której dotyczą działania promocyjne, ale również porozumienie między potencjalnymi konsumentami a promotorem marki (trendsetterem). Dodatkowe wymagania zleceniodawcy, jak np. prawo jazdy, znajomość języków obcych, określony wiek, kondycja fizyczna, czy typ 7
urody kandydata będą w każdym przypadku zależały od tego, do jakiej grupy konsumentów skierowana jest promowana marka/usługa/produkt. Doświadczenie zdobywane w trakcie realizacji kolejnych zleceń podnosi poziom kompetencji promotora marki (trendsettera). Możliwe jest szkolenie praktyczne (przyuczenie) na stanowisku i zdobywanie doświadczenia w trakcie pracy. Konieczny jest stały rozwój osobisty i zawodowy, np. poprzez obserwację działań marketingowych firmy konkurencyjnej w stosunku do tej, dla której pracuje promotor marki (trendsetter). 2.6. Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/ /walidacji kompetencji W zawodzie promotora marki (trendsettera) wskazane jest ustawiczne doskonalenie się poprzez rozwijanie zainteresowań trendami związanymi z konsumpcją dóbr i usług. Pogłębianie podstawowej wiedzy z zakresu socjologii i psychologii społecznej oraz opanowanie technik wywierania wpływu wzbogaca warsztat promotora marki (trendsettera). Wskazane jest doskonalenie kompetencji w dziedzinach takich, jak marketing, promocja i reklama, stylizacja, wizaż, savoir vivre poprzez uczestnictwo w szkoleniach organizowanych przez zatrudniającą go firmę lub stowarzyszenia branżowe. Promotor marki (trendsetter) może rozszerzać kompetencje na studiach wyższych z zakresu marketingu, reklamy, promocji mody i designu, psychologii społecznej. Ukończenie studiów wyższych umożliwi mu pracę na stanowisku menedżerskim, np. w sektorze marketingu i usług, mody i designu, promocji, mediów i reklamy, gdzie wykorzysta doświadczenie zdobyte w zawodzie promotora marki (trendsettera). 8
2.7. Zadania zawodowe Z1. Monitorowanie aktualnych trendów i tendencji w modzie oraz na rynku promowanych usług i produktów (niezbędne kompetencje: Kz1, KzS). Z2. Podtrzymywanie aktywności towarzyskiej, w tym stała obecność na portalach społecznościowych i uczestniczenie w eventach (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). Z3. Budowanie i podtrzymywanie trwałych relacji z grupą konsumentów marki/usługi/produktu (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS). Z4. Dbanie o wizerunek marki/usługi/produktu poprzez dbałość o wizerunek własny (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz3, KzS). Z5. Wykonywanie powierzonych zadań promocyjnych w uzgodnionym z pracodawcą miejscu i czasie (niezbędne kompetencje: Kz2, Kz3, KzS). Z6. Prowadzenie dokumentacji podejmowanych działań (niezbędne kompetencje: Kz2, Kz3, KzS). Z7. Organizowanie pracy zgodnie z zasadami i przepisami BHP, ochrony ppoż. ochrony środowiska i ergonomii (niezbędne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS). 2.8. Wykaz kompetencji zawodowych Kz1 Kreowanie rozpoznawalnego wizerunku własnego, zbudowanego na podstawie znajomości aktualnych trendów (potrzebne do wykonywania zadań: Z1, Z2, Z3, Z4, Z7). Kz2 Promowanie marki poprzez różnorodne działania z dziedziny marketingu szeptanego (rekomendacji) (potrzebne do wykonywania zadań: Z2, Z3, Z5, Z6, Z7). Kz3 Wzmacnianie popytu na promowaną markę/usługę/produkt poprzez planowanie i prowadzenie działań promocyjnych (potrzebne do wykonywania zadań: Z4, Z5, Z6, Z7). KzS Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zadań: Z1 Z7). 9
2.9. Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zadań w zawodzie sugeruje się wykorzystać do opisu kwalifikacji na poziomie 4 właściwym dla wykształcenia średniego w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalności (grupa wielka 3 i jej odpowiednik w ISCED 2011). Osoba wykonująca zawód promotora marki (trendsettera): 1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie poszerzony zbiór podstawowych faktów dotyczących kreowania trendów na określone produkty i usługi, umiarkowanie złożonych pojęć i teorii oraz zależności między wybranymi zjawiskami związanymi z prowadzoną działalnością promocyjną; ponadto w określonych dziedzinach posiada szerszą znajomość faktów, umiarkowanie złożonych pojęć, teorii i zależności pomiędzy nimi; rozumie podstawowe uwarunkowania prowadzonej działalności w branży marketingowej; 2) w zakresie umiejętności: potrafi wykonywać niezbyt złożone zadania promocyjne, często bez instrukcji; rozwiązywać często nietypowe, niezbyt proste problemy w zmiennych warunkach; potrafi uczyć się samodzielnie w zorganizowanej formie; odbierać i formułować złożone wypowiedzi dotyczące szerokiego zakresu zagadnień związanych między innymi ze strategiami promocyjnymi i kreowaniem nowych trendów; potrafi odbierać i formułować proste wypowiedzi w języku obcym na poziomie podstawowym. 10
3. Opis kompetencji zawodowych Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych w badaniach na stanowiskach pracy. Wykonanie zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z7 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz1. 3.1. Kreowanie rozpoznawalnego wizerunku własnego, zbudowanego na podstawie znajomości aktualnych trendów Kz1 Wiedza zna i rozumie poszerzony zbiór podstawowych faktów, teorii, pojęcia i zależności związanych z kreowaniem rozpoznawalnego wizerunku własnego, w szczególności zna: metody rozpoznania rynku (researchu); metody kształtowania wizerunku, techniki autoprezentacji i autopromocji; mechanizmy kreowania trendów; aktualne trendy rynkowe i kulturowe; zasady uczestnictwa na portalach społecznościowych; zasady i przepisy BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska związane z zawodem. Umiejętności wykonuje niezbyt złożone zadania związane z kreowaniem rozpoznawalnego wizerunku własnego, w szczególności potrafi: wykorzystywać obecność na portalach społecznościowych do kreowania własnego wizerunku; korzystać z różnych źródeł informacji; analizować zebrane dane; wykorzystywać zebrane informacje do kreowania własnego wizerunku; dobierać metody tworzenia wizerunku; stosować metody tworzenia wizerunku; korzystać z technik autoprezentacji; wykorzystywać modne dobra konsumpcyjne w celu autopromocji; wykorzystywać wiedzę na temat aktualnych tendencji i mód kulturowych do modyfikacji i rozwijania własnego wizerunku; prognozować trendy do promowania marki/usług/produktu w celu osiągnięcia lepszych wyników sprzedażowych; przestrzegać zasad i przepisów BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska związanych z zawodem. 11
Wykonanie zadań zawodowych Z2, Z3, Z5, Z6, Z7 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz2. 3.2. Promowanie marki poprzez różnorodne działania z dziedziny marketingu szeptanego (rekomendacji) Kz2 Wiedza zna i rozumie poszerzony zbiór podstawowych faktów, teorii, pojęć i zależności związanych z promowaniem marki, w szczególności zna: strategie zarządzania czasem; podstawy marketingu; podstawowe metody i narzędzia promocji; podstawy psychologii reklamy; zasady dokumentowania prowadzonych działań promocyjnych; zasady uczestnictwa na portalach społecznościowych; zasady uczestnictwa w imprezach branżowych (eventach); zasady i przepisy BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska związane z zawodem. Umiejętności wykonuje niezbyt złożone zadania związane z promowaniem marki, w szczególności potrafi: organizować czas i miejsce wykonywania działań; przestrzegać ustalonego harmonogramu wykonywania zadań; rozpoznawać potrzeby odbiorcy, kreować i pobudzać potrzeby odbiorcy; stosować podstawowe metody i narzędzia promocji; rozróżniać formy reklamy; wykorzystywać mechanizmy rządzące psychiką odbiorców; dostosowywać formę przekazu reklamowego do założeń i celów akcji promocyjnej; planować akcję promocyjną; kreować własny wizerunek; promować markę uczestnicząc w imprezach branżowych (eventach); prowadzić dokumentację działań promocyjnych; przestrzegać zasad i przepisów BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska związanych z zawodem. 12
Wykonanie zadań zawodowych Z4, Z5, Z6, Z7 wymaga posiadania kompetencji zawodowej Kz3. 3.3. Wzmacnianie popytu na promowaną markę/usługę/ /produkt poprzez planowanie i prowadzenie działań promocyjnych Kz3 Wiedza zna i rozumie poszerzony zbiór podstawowych faktów, teorii, pojęć i zależności związanych ze wzmacnianiem popytu na promowaną markę/usługę/produkt, w szczególności zna: podstawy socjologii i psychologii społecznej; techniki wywierania wpływu; rynek konkurencyjnych marek/usług/produktów; metody zarządzania stresem i sposoby jego redukcji; zasady dokumentowania podejmowanych działań promocyjnych; zasady i przepisy BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska związane z zawodem. Umiejętności wykonuje niezbyt złożone zadania związane ze wzmacnianiem popytu na promowaną markę/usługę/produkt, w szczególności potrafi: wyszukiwać modne miejsca spotkań towarzyskich; nawiązywać i podtrzymywać interakcje społeczne; odczytywać informacje zwrotne; dostosowywać działania do zmiennych, nieprzewidywalnych warunków otoczenia; dostosowywać formę komunikacji do grupy odbiorców; wywierać wpływ na emocje i decyzje konsumentów; wzbudzać potrzebę posiadania promowanej marki/usługi/produktu; planować i prowadzić działania promocyjne z wykorzystaniem znajomości rynku konkurencyjnych marek/usług/produktów; zachowywać stabilną postawę w zmiennych, nieprzewidywalnych warunkach; dokumentować prowadzone działania promocyjne; przestrzegać zasad i przepisów BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska związanych z zawodem. 13
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zadań zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS. 3.4. Kompetencje społeczne KzS: przynależy do różnego rodzaju wspólnot, towarzystw, portali społecznościowych i podejmuje obowiązki z tego wynikające, dostosowuje zachowanie do zmian w środowisku pracy, pracuje samodzielnie i podejmuje współpracę w dziedzinie marketingu w zorganizowanych warunkach, ocenia wpływ swoich działań promocyjnych realizowanych w ramach współpracy zespołowej i ponosi odpowiedzialność za ich skutki. 14
4. Profil kompetencji kluczowych Ocenę ważności kompetencji kluczowych dla zawodu promotora marki (trendsettera) przedstawia rys.1. Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych projekt PIAAC (OECD). Rozwiązywanie problemów Współpraca w zespole Komunikacja ustna Wywieranie wpływu/przywództwo Planowanie i organizowanie pracy Sprawność motoryczna Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania Umiejętności matematyczne Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu Serie1 1 2 3 4 5 Zbędne Mało ważne Istotne Ważne Bardzo ważne Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 333903 Promotor marki (trendsetter) 15
5. Słownik Zawód Specjalność Zadanie zawodowe Kompetencje zawodowe Wiedza Umiejętności Kompetencje społeczne Kompetencje kluczowe Standard kompetencji zawodowych Kwalifikacja Europejska Rama Kwalifikacji Polska Rama Kwalifikacji Krajowy System Kwalifikacji zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji i kompetencji (wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych) zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu stanowi źródło dochodów. jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub przedmiotem pracy) wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyraźnie określonym początku i końcu, wyodrębniony ze względu na rodzaj lub sposób wykonywania czynności zawodowych powiązanych jednym celem, kończący się produktem, usługą lub decyzją. wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykonać, odpowiednio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane są trzema zbiorami: wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych. zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie uczenia się, odnoszących się do dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej. zdolność wykonywania zadań i rozwiązywania problemów właściwych dla dziedziny uczenia się lub działalności zawodowej. zdolność autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w życiu zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju, z uwzględnieniem kontekstu etycznego. wiedza, umiejętności i postawy odpowiednie do sytuacji, niezbędne do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem, integracji społecznej i zatrudnienia. norma opisująca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania zadań zawodowych wchodzących w skład zawodu, akceptowana przez przedstawicieli organizacji zawodowych i branżowych, pracodawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych. zestaw efektów uczenia się (zasób wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych), których osiągnięcie zostało formalnie potwierdzone przez uprawnioną instytucję. przyjęta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji, umożliwiający porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w różnych krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyróżniono 8 poziomów kwalifikacji opisywanych za pomocą efektów uczenia się; stanowią one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji. opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowanego rejestru kwalifikacji w Polsce. ogół rozwiązań służących ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji (potwierdzaniu efektów uczenia się) oraz zapewnianiu ich jakości. 16