ŁAPSKI PRZEWODNIK PO SEGREGACJI

ŁAPSKI PRZEWODNIK PO SEGREGACJI czyli co każdy mieszkaniec o odpadach wiedzieć powinien URZĄD MIEJSKI W ŁAPACH 1

WOREK/POJEMNIK W KOLORZE ŻÓŁTYM NA TWORZYWA SZTUCZNE, METAL ORAZ OPAKOWANIA WIELOMATERIAŁOWE WRZUCAMY: puste plas kowe butelki po napojach, środkach czystości (np. proszkach do prania) i kosmetykach (np. szamponie, paście do zębów), plas kowe nakrętki, reklamówki, folie, torebki np. opakowania po czipsach, batonach itp., kartony po mleku i sokach (tzw. opakowania wielomateriałowe), aluminiowe puszki po napojach, puszki po konserwach, kapsle, drobny złom żelazny, metale kolorowe, metalowe i aluminiowe nakrętki, plas kowe zabawki (bez mechanizmów elektronicznych), opakowania po olejach spożywczych, płyty kompaktowe. NIE WRZUCAMY: butelek i pojemników z zawartością, opakowań po olejach silnikowych, części samochodowych, puszek po farbach i lakierach, silikonu, gumy, styropianu, sprzętu AGD, opakowań po lekach i zużytych artykułów medycznych, mebli i ich części oraz innych odpadów/wyrobów z tworzyw sztucznych i metalowych, które powinny trafić do odpadów wielkogabarytowych. Opakowania przed wrzuceniem należy opróżnić z pozostałości. Nakrętki zdejmujemy i wrzucamy osobno. Kartony, puste butelki i folie przed wrzuceniem zgniatamy tak, aby zajmowały jak najmniej miejsca. Przed odbiorem worek zapełniony surowcem należy zawiązać! 2

WOREK/POJEMNIK W KOLORZE ZIELONYM NA SZKŁO WRZUCAMY: butelki ze szkła po napojach (bez nakrętek), słoiki ze szkła (bez nakrętek, zacisków, gumowych uszczelek), wyroby i wazony ze zwykłego szkła, szklane opakowania po kosmetykach. NIE WRZUCAMY: ceramiki, fajansu, porcelany, doniczek, wyrobów kryształowych, zniczy z zawartością wosku, luster, soczewek, kineskopów, szkła okiennego, zbrojonego, żaroodpornego oraz szyb samochodowych, szkła okularowego, świetlówek, żarówek, lamp neonowych, nakrętek i kapsli, opakowań po lekach, rozpuszczalnikach, olejach silnikowych, monitorów i lamp telewizyjnych, termometrów i strzykawek. Przed wrzuceniem opróżniamy butelki i słoiki, usuwamy zakrętki, kapsle, korki i inne części niewykonane ze szkła, zrywamy w miarę możliwości wszelkie etykiety i umieszczamy w odpowiednim pojemniku/worku. Nie wrzucamy szkła zanieczyszczonego produktami toksycznymi lub innymi niebezpiecznymi dla środowiska Przed odbiorem worek zapełniony surowcem należy zawiązać! 3

WOREK/POJEMNIK W KOLORZE NIEBIESKIM NA PAPIER I TEKTURĘ WRZUCAMY: papier, gazety, czasopisma, katalogi, gazetki reklamowe, ulotki, książki, zeszyty, koperty, opakowania papierowe i tekturowe, kartony, tekturę falistą, pudła. NIE WRZUCAMY: zatłuszczonego papieru, np. po masłach lub margarynach i innych tłustych produktach spożywczych czy przemysłowych, papieru woskowanego, papieru samokopiującego, kalki, paragonów, artykułów higienicznych (chusteczek higienicznych, pieluch jednorazowych, podpasek), zużytych ręczników papierowych, worków z odkurzaczy, kartonów po mleku i napojach. Przed wrzuceniem w miarę możliwości usuwamy z makulatury części, które nie są z papieru: zszywki, sprężynki, taśmę klejącą, folię, foliowe okienka, sznurki. Ważne, aby makulatura była sucha i czysta. Przed odbiorem worek zapełniony surowcem należy zawiązać! 4

WOREK W KOLORZE BRĄZOWYM NA ODPADY ZIELONE WRZUCAMY: skoszoną trawę, liście, trociny, kwiaty, łodygi roślin, rozdrobnione gałęzie, siano. NIE WRZUCAMY: resztek żywności, przeterminowanej żywności, obierek z owoców i warzyw, skorupek jajek, fusów po kawie i herbacie, kamieni, piasku, popiołu, chusteczek i ręczników papierowych, opakowań po jajkach, odchodów zwierzęcych, odpadów zielonych zanieczyszczonych ziemią, pochodzących z pielenia rośliny należy otrząsnąć z ziemi i dopiero wrzucić do worka na odpady zielone. Do odpadów zielonych segregowanych nie wrzucamy odpadów kuchennych (resztek żywności), które winny trafić do odpadów komunalnych zmieszanych lub na domowy kompostownik. Jeśli masz możliwość kompostuj, uzyskasz dobrą ziemię dla roślin. Kompostowanie dostarcza bardzo dobrego i taniego nawozu organicznego, który wzbogaca glebę w próchnicę. Odpady zielone pochodzące z pielenia przed wrzuceniem do worka należy otrząsnąć z ziemi. Przed odbiorem worek zapełniony surowcem należy zawiązać! 5

WOREK W KOLORZE SZARYM NA POPIÓŁ, PIACH I ŻUŻEL WRZUCAMY: popiół ze spalania węgla i drewna, żużel, piach z zamiatania chodników i innych powierzchni utwardzonych na terenie własnej posesji. NIE WRZUCAMY: gruzu, ziemi, żwiru, kamieni, odpadów budowlanych. Ze względu na bezpieczeństwo do worków należy wrzucać wyłącznie ostudzony popiół. Nie ma obowiązku oddawania popiołu, piachu i żużla można zagospodarować go we własnym zakresie. Najważniejsze, aby odpady te nie trafiały do pojemnika na odpady zmieszane. Przed odbiorem worek zapełniony surowcem należy zawiązać! 6

POJEMNIK NA ODPADY ZMIESZANE WRZUCAMY resztki żywności, przeterminowaną żywność itp., papier termiczny i faksowy, kalki techniczne oraz papiery przebitkowe (faktury, rachunki), zatłuszczony papier, zużyte ręczniki papierowe, odpady higieniczne np. zużyte pieluchy jednorazowe, podpaski, chusteczki higieniczne, zużyte ścierki, gąbki, mopy, worki z odkurzaczy, wyroby typu: zabawki inne niż plas kowe i pluszowe, taśmy, szkło żaroodporne, drobna ceramika, drobna porcelana, znicze szkło gospodarcze (miski szklane, talerze, figurki, doniczki, itp.), oraz pozostałe odpady komunalne, które nie podlegają segregacji. NIE WRZUCAMY opakowań z tworzyw sztucznych, papieru, metali oraz opakowań wielomateriałowych, opakowań szklanych, odpadów zielonych, popiołu, piachu i żużla, odpadów budowlanych, odpadów niebezpiecznych dla środowiska i ludzi. 7

A CO ROBIĆ Z POZOSTAŁYMI RODZAJAMI ODPADÓW? TEKSTYLIA ubrania z tworzyw sztucznych oraz naturalnych (wełna, bawełna), obuwie, pościel, ręczniki, pluszowe zabawki, można bezpłatnie oddać w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych przy ul. Mostowej 9 w Łapach, gdzie znajdują się kontenery przeznaczone do gromadzenia różnego rodzaju tekstyliów. Przekazując tekstylia zadbaj o to, aby były czyste. ODPADY WIELKOGABARYTOWE, OPONY SAMOCHODOWE 8 meble, dywany, armatura sanitarna, opony od samochodów osobowych, dętki rowerowe, duże opakowania, inne materiały o dużych rozmiarach, czyli takie, które ze względu na rozmiar i masę nie mogą być umieszczane w typowych pojemnikach na odpady,

możemy oddać bezpłatnie: w ramach zbiórki organizowanej dwa razy do roku sprzed posesji w ustalonym terminie, w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych znajdującym się na terenie Zakładu Usług Komunalnych w Łapach przy ul. Mostowej 9, czynnym od wtorku do soboty w godz. 7.00-15.00. Jako odpadów wielkogabarytowych nie traktujemy papy, wełny mineralnej, eternitu, części samochodowych oraz szyb i okien. ZUŻYTY SPRZĘT ELEKTRYCZNY I ELEKTRONICZNY radia, telewizory, piloty, itp. komputery, telefony, drukarki, skanery itp., urządzenia AGD (pralki, lodówki, sokowirówki itp.), możemy oddać bezpłatnie: w sklepie, w którym kupujemy nowy sprzęt tego samego rodzaju na zasadzie,,sztuka za sztukę, w punkcie serwisowym jeżeli nie da się naprawić sprzętu lub jeżeli jego naprawa jest nieopłacalna, w ramach zbiórki organizowanej dwa razy do roku sprzed posesji w ustalonym terminie, w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych znajdującym się na terenie Zakładu Usług Komunalnych w Łapach przy ul. Mostowej 9, czynnym od wtorku do soboty w godz. 7.00-15.00. TEKSTYLIA, NIEPOTRZEBNE PRZEDMIOTY WIELKOGABARYTOWE ORAZ SPRAWNY SPRZĘT ELEKTRYCZNY I ELEKTRONICZNY MOŻESZ ODDAĆ OSOBOM POTRZEBUJĄCYM! NA STRONIE INTERNETOWEJ GMINY ŁAPY: www.lapy.pl w zakładce,,ogłoszenia można bezpłatnie poinformować o chęci oddania tego typu przedmiotów. 9

ODPADY BUDOWLANO-REMONTOWE I ROZBIÓRKOWE Mieszkańcy gminy Łapy mogą nieodpłatnie oddawać odpady budowlanoremontowe i rozbiórkowe, pochodzące z remontów, budów, rozbiórek, ale jedynie tych prowadzonych osobiście. Oznacza to, że w przypadku, gdy prace remontowe lub budowlane prowadzi przedsiębiorca, to on powinien pokryć koszty utylizacji ww. odpadów. Jeśli przedsiębiorca budowlany proponuje, że wykona usługę taniej pod warunkiem, że nie zabierze odpadów budowlano-remontowych lub rozbiórkowych powstałych w trakcie robót, to działa niezgodnie z prawem. To przedsiębiorca prowadzący remont lub budowę zgodnie z ustawą o odpadach jest wytwórcą, a tym samym właścicielem odpadów budowlanych i to on powinien zapłacić za ich utylizację. Pamiętajmy - w przypadku nieuczciwego oddawania ww. odpadów w ramach opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, koszty utylizacji ww. odpadów obciążają dodatkowo koszty systemu gospodarki odpadami, na który płacą po równo wszyscy mieszkańcy. ODPADY BUDOWLANO-REMONTOWE I ROZBIÓRKOWE TO: gruz, ceramika łazienkowa, okna, tapety, styropian, baterie łazienkowe, kaloryfery, futryny, szyby, szkło płaskie np. lustra, inne odpady powstałe podczas drobnych robót remontowych wykonywanych przez właścicieli nieruchomości zamieszkałych. 10

Co zrobić z odpadami budowlano-remontowymi i rozbiórkowymi pochodzącymi z remontów, budów, rozbiórek prowadzonych osobiście? Tego typu odpady możemy oddać bezpłatnie: w ramach zbiórki organizowanej dwa razy do roku sprzed posesji w ustalonym terminie, w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych znajdującym się na terenie Zakładu Usług Komunalnych w Łapach przy ul. Mostowej 9, czynnym od wtorku do soboty w godz. 7.00-15.00. Odpady budowlano-remontowe i rozbiórkowe powinny być podzielone na poszczególne frakcje i niezanieczyszczone np. papą czy pianką uszczelniającą. Co zrobić z odpadami budowlano-remontowymi i rozbiórkowymi pochodzącymi z remontów, budów, rozbiórek prowadzonych przez przedsiębiorcę? domagać się uczciwości i postępowania zgodnego z przepisami, aby to przedsiębiorca zutylizował odpady na swój koszt. W przypadku, gdy godzisz się na nieuczciwe postępowanie, aby oddać odpady budowlane wytworzone przez przedsiębiorcę, jako wytworzone w trakcie drobnych robót prowadzonych osobiście, to przyczyniasz się do obciążenia kosztów gminnego systemu gospodarki odpadami, co przekłada się na opłaty ponoszone przez wszystkich mieszkańców. Pamiętaj, że pracownik Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych będzie weryfikował pochodzenie przywiezionych odpadów budowlanych, spisze również Twoje dane osobowe. Jest to jedynie działanie mające na celu przeciwdziałanie nieuczciwemu postępowaniu, zatem jeśli postępujesz zgodnie z przepisami, to nie musisz się obawiać weryfikacji. Co robić jeśli przedsiębiorca prowadzący remont lub budowę nie chce zutylizować odpadów na swój koszt? poinformować o powyższym fakcie Urząd Miejski w Łapach, nie korzystać z jego usług w przyszłości. 11

ODPADY NIEBEZPIECZNE DO ODPADÓW NIEBEZPIECZNYCH POWSTAJĄCYCH W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH ZALICZAMY: leki, chemikalia, farby, rozpuszczalniki, baterie, akumulatory, opakowania i butelki po olejach i smarach, płynach chłodniczych, stosowane w domu środki dezynfekcyjne i owadobójcze wraz z opakowaniami, strzykawki, termometry, żarówki, świetlówki, lampy neonowe, fluorescencyjne i rtęciowe, reflektory, ekrany i lampy telewizyjne, tusze, tonery. Co zrobić z odpadami niebezpiecznymi? LEKI Przeterminowane leki przynieś do apteki Przeterminowane leki i termometry rtęciowe to odpady niebezpieczne. Należy je wrzucać do specjalnie do tego celu przeznaczonych pojemników znajdujących się w wybranych aptekach na terenie miasta Łapy. BATERIE Zużyte baterie należy wyrzucać do specjalnych pojemników, które możemy znaleźć m.in. w sklepach spożywczych, sklepach AGD, niektórych placówkach oświatowych oraz Urzędzie Miejskim w Łapach. 12

AKUMULATORY Zużyty akumulator można oddać przy zakupie nowego. ŻARÓWKI, ŚWIETLÓWKI, LAMPY NEONOWE, FLUORESCENCYJNE I RTĘCIOWE, REFLEKTORY Tego typu odpady można oddać w sklepie lub hurtowni przy zakupie nowych. Punkty sprzedaży mają obowiązek przyjąć je w tej samej ilości, co zakupione, czyli w ilości w ilości 1:1. TUSZE, TONERY Zużyte tusze i tonery można oddać w sklepie lub hurtowni przy zakupie nowych. Punkty sprzedaży mają obowiązek przyjąć je w tej samej ilości, co zakupione, czyli w ilości w ilości 1:1. Wszystkie odpady niebezpieczne wymienione wyżej można również dostarczyć do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK) znajdującego się na terenie Zakładu Usług Komunalnych w Łapach przy ul. Mostowej 9, czynnym od wtorku do soboty w godz. 7.00-15.00. ZASADA 3R Reduce Unikaj kupowania zbędnych rzeczy Reuse Użyj powtórnie Recycling Oddaj do odzysku 13

KUPUJ TYLKO NIEZBĘDNE PRODUKTY Mniej zakupów = mniej odpadów Zwróć uwagę, czy materiał, z którego zostało wykonane opakowanie danego produktu nadaje się do recyklingu. Na zakupy zabieraj ze sobą torby wielokrotnego użytku! Pozwoli to uniknąć zakupu zbędnych torebek jednorazowych. SEGREGUJ Dokonując zakupu różnego rodzaju produktów pamiętaj o tym, że większość z ich opakowań jest wykonana z tworzyw, które możemy ponownie wykorzystać są to np.: plas k, metal, szkło, papier. Właściwie posegregowane opakowania po zakupionych produktach przestaną być odpadami. Będą stanowiły cenne surowce, które można odzyskać. Segregowanie odpadów pozwala zaoszczędzić pieniądze za odbiór odpadów segregowanych płacimy znacznie mniej niż za odbiór odpadów zmieszanych. Opakowania wykonane z surowców należy jedynie opróżnić. Nie trzeba ich myć. Oszczędzisz w ten sposób wodę! ODBIÓR I TRANSPORT ODPADÓW Posegregowane odpady odbierane są oddzielnie specjalnie przeznaczonym do tego pojazdem. Odpady te przywożone są do sortowni na terenie Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, gdzie są doczyszczane poprzez ręczne wydzielanie frakcji, a następnie przekazywane uprawnionym podmiotom w celu poddania procesom odzysku i przetwarzania zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Odpady te, w przeciwieństwie do odpadów zmieszanych, nie trafiają na składowisko odpadów, lecz w większości, dzięki procesom odzysku i recyklingu, zyskują drugie życie. RECYKLING Dzięki recyklingowi: zmniejszamy zużycie surowców, których zasoby są ograniczone, ograniczamy emisję szkodliwych substancji do środowiska, powstają nowe miejsca pracy m.in. w przedsiębiorstwach odbierających i segregujących odpady, w firmach zajmujących się przetwarzaniem odpadów. 14

Z otrzymanych dzięki recyklingowi surowców otrzymujemy nowe produkty 1 tona makulatury = 17 drzew 35 butelek PET=bluza polarowa 19000 puszek metalowych = samochód Z tworzyw sztucznych otrzymujemy m.in. zabawki, długopisy, meble ogrodowe, doniczki Z plas ku możemy otrzymać m.in. odzież sportową, namioty, plecaki. Z metalu otrzymujemy m.in.: puszki, felgi, rowery, klamki. Ze szkła otrzymujemy m.in.: szklane opakowania, terakotę i glazurę, włókna szklane, płyty izolacyjne. Pamiętaj! Jeśli nie potrzebujesz już swojej starej kanapy, możesz oddać ją potrzebującym! To samo możesz zrobić ze sprzętem RTV/AGD oraz odzieżą i obuwiem. Są wśród nas osoby, których nie stać na kupno nowej pralki czy szafy. Pozbędziesz się niepotrzebnych rzeczy, a ktoś inny ucieszy się z podarunku. Daj przedmiotom szansę na,,drugie życie! 15

Publikacja dofinansowana przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku Publikacja została wydana w ramach realizacji zadania pn. Eko-dzieci segregują śmieci zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży z terenu gminy Łapy II edycja współfinansowanego ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku 16 Wydawca: Urząd Miejski w Łapach, tel.: 85 715 22 51