Świadczenia rodzinne

Krótkie Komentarze Becka Wojciech Maciejko (red.) Świadczenia rodzinne Komentarz C. H. Beck

KRÓTKIE KOMENTARZE BECKA Świadczenia rodzinne

Polecamy nasze publikacje: Aneta Korcz-Maciejko, Aneta Brzeźna USTAWA O POMOCY OSOBOM UPRAWNIONYM DO ALIMENTÓW. KOMENTARZ, wyd. 2 Krótkie Komentarze Becka Izabela Wereśniak-Masri NABYWANIE NIERUCHOMOŚCI PRZEZ CUDZOZIEMCÓW W POLSCE. KOMENTARZ, wyd. 2 Krótkie Komentarze Becka Andrzej Herbet, Szymon Pawłowski, Piotr Zakrzewski SPÓŁDZIELCZE KASY OSZCZĘDNOŚCIOWO-KREDYTOWE. KOMENTARZ Krótkie Komentarze Becka Marek Michalski (red.) USTAWA O OFERCIE PUBLICZNEJ. KOMENTARZ Krótkie Komentarze Becka Stanisław Piątek, Wojciech Dziomdziora, Krzysztof Wojciechowski USTAWA O RADIOFONII I TELEWIZJI. KOMENTARZ Krótkie Komentarze Becka www.ksiegarnia.beck.pl

Świadczenia rodzinne Komentarz 4. wydanie Redaktor Wojciech Maciejko Autorzy: Wojciech Maciejko, Aneta Korcz-Maciejko, Aneta Brzeźna WYDAWNICTWO C.H.BECK WARSZAWA 2014

Propozycja cytowania: Świadczenia rodzinne. Komentarz, wyd. 4, art. 1, Nb 3, Warszawa 2014 Poszczególne części komentarza opracowali: Aneta Korcz-Maciejko: Objaśnienia do art. 1, 3, 42, 70 Wojciech Maciejko: Objaśnienia do art. 2, 4 41, 43 69, 70a 72 Aneta Brzeźna: aktualizacja do wyd. 4 Wydawca: Joanna Ziemiecka Wydawnictwo C.H.Beck 2014 Wydawnictwo C.H.Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: PanDawer Druk i oprawa: Elpil, Siedlce ISBN 978-83-255-6404-9 ISBN e-book 978-83-255-6405-6

Spis treści Przedmowa do wydania 4.... Wykaz skrótów.... Wykaz literatury.... IX XI XIX Ustawa o świadczeniach rodzinnych z dnia 28 listopada 2003 r. (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456... 1 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 1 Art. 1. [Zakres przedmiotowy i podmiotowy]... 1 Art. 2. [Pojęcie świadczeń]... 14 Art. 3. [Objaśnienia pojęć]... 15 Rozdział 2. Zasiłek rodzinny i dodatki do zasiłku rodzinnego... 93 Art. 4. [Prawo do zasiłku]... 93 Art. 5. [Ustalenie prawa do zasiłku]... 103 Art. 6. [Okres przysługiwania, wysokość]... 129 Art. 7. [Nieprzysługiwanie zasiłku]... 137 Art. 8. [Dodatki do zasiłku]... 148 Art. 9. [Dodatek z tytułu urodzenia dziecka]... 152 Art. 10. [Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem]... 158 Art. 11. (uchylony)... 169 Art. 11a. [Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka]... 171 Art. 12. (utracił moc)... 177 Art. 12a. [Dodatek w rodzinie wielodzietnej]... 177 Art. 13. [Dodatek na rehabilitację]... 179 Art. 14. [Dodatek na rozpoczęcie roku szkolnego]... 182 Art. 15. [Dodatek na zakwaterowanie ucznia]... 185 Art. 15a. [Podwyższenie kwot dodatków]... 192 Rozdział 2a. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka... 194 Art. 15b. [ Becikowe ]... 194 Art. 15c. (uchylony)... 199 Rozdział 3. Świadczenia opiekuńcze... 199 Art. 16. [Zasiłek pielęgnacyjny]... 199 Art. 16a. [Specjalny zasiłek opiekuńczy]... 207 Art. 17. [Świadczenie pielęgnacyjne]... 214 Art. 17a. [Wydatkowanie niezgodne z przeznaczeniem]... 228 Art. 17b. [Prawo do świadczeń dla rolników]... 230 Rozdział 4. Zasady weryfikacji świadczeń rodzinnych............... 231 Art. 18. [Weryfikacja świadczeń]... 231 Art. 19. [Wysokość zasiłku rodzinnego]... 234 Rozdział 5. Podmioty realizujące zadania w zakresie świadczeń rodzinnych... 239 Art. 20. [Postępowanie w sprawie świadczeń]... 239 Art. 21. [Samorząd województwa]... 245 Art. 22. [Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego]... 249 Art. 22a. [Finansowanie przez gminę]... 250 V

Spis treści Rozdział 6. Postępowanie w sprawach przyznawania i wypłacania świadczeń rodzinnych... 252 Art. 23. [Wniosek o świadczenia rodzinne]... 252 Art. 23a. [Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego]... 283 Art. 24. [Ustalenie prawa do świadczeń]... 288 Art. 24a. [Wezwanie do poprawienia wniosku]... 300 Art. 25. [Nowe okoliczności mające wpływ na świadczenia]... 302 Art. 25a. (uchylony)... 305 Art. 26. [Terminy wypłaty świadczeń]... 307 Art. 27. [Zbieg prawa do świadczeń]... 312 Art. 28. [Wstrzymanie wypłaty świadczeń]... 316 Art. 29. [Przetwarzanie danych osobowych]... 321 Art. 30. [Zwrot nienależnie pobranych świadczeń]... 324 Art. 31. [Decyzja prostująca błąd z urzędu]... 349 Art. 32. [Stosowanie KPA]... 351 Rozdział 7. Finansowanie świadczeń rodzinnych... 357 Art. 33. [Finansowanie z budżetu państwa]... 357 Rozdział 8. Zmiany w przepisach obowiązujących... 360 Art. 34 46. (pominięte)... 360 Rozdział 9. Przepisy przejściowe i dostosowujące... 360 Art. 47. [Wysokość świadczeń do 31.08.2006 r.]... 360 Art. 48. [Organy właściwe]... 361 Art. 48a. [Koszty obsługi]... 363 Art. 48b. [Termin wypłaty świadczeń]... 363 Art. 49. [Organy właściwe do 31.08.2006 r.]... 364 Art. 49a. [Organ właściwy]... 365 Art. 50. [Zmiana organu wypłacającego świadczenia]... 366 Art. 51 51a. (pominięte)... 367 Art. 52. [Zaliczenie na poczet świadczeń]... 367 Art. 53. [Wniosek o ustalenie prawa do świadczeń]... 368 Art. 54. [Kontrola prawidłowości wypłat]... 369 Art. 55. [Organ kontrolujący]... 371 Art. 56. [Odwołanie od decyzji]... 374 Art. 56a. [Dodatek z tytułu urodzenia dziecka]... 375 Art. 57. [Zachowanie prawa do zasiłku]... 376 Art. 58. [Nabycie praw do świadczeń]... 378 Art. 59. [Prawo do dodatku]... 381 Art. 59a. [Nabycie prawa do dodatku]... 384 Art. 59b. [Zachowanie prawa do dodatku]... 385 Art. 60. [Świadczenia z funduszu alimentacyjnego]... 386 Art. 61. [Ustalanie prawa do świadczeń]... 389 Art. 62. [Nienależnie pobrane świadczenia]... 389 Art. 63. [Likwidacja funduszu]... 393 Art. 64. [Likwidator]... 393 Art. 65. [Sprawy w toku]... 394 Art. 66. [Egzekucja bezpodstawnie pobranych świadczeń]... 395 Art. 67. [Wniosek o umorzenie lub zawieszenie egzekucji]... 395 Art. 68. [Uprawnienia likwidatora w sytuacjach szczególnych]... 396 Art. 69. [Sprawozdanie końcowe likwidatora]... 398 Art. 70. [Postępowania karne w toku]... 399 VI

Spis treści Art. 70a. [Prawo do dodatku dla samotnie wychowujących dziecko po 1.05.2004 r.]... 399 Rozdział 10. Przepisy uchylające i przepisy o wejściu w życie... 403 Art. 71. [Derogacja]... 403 Art. 72. [Wejście w życie]... 403 Indeks rzeczowy... 405 VII

Przedmowa do wydania 4. Nowelizacje ustawy o świadczeniach rodzinnych, które miały miejsce od opublikowania 3. wydania Komentarza, nie świadczą najlepiej o jakości prawa stanowionego w sferze świadczeń rodzinnych. Aktywność ustawodawcy koncentrowała się głównie wokół trzech okoliczności normotwórczych: 1) woli oszczędności budżetowych, które osiągano poprzez znoszenie niektórych świadczeń pieniężnych, 2) konieczności dostosowania regulacji do wyroków Trybunału Konstytucyjnego, stwierdzających niekonstytucyjność dotychczasowych rozwiązań, a także 3) reakcji na bieżące niepokojące niezwykle wydarzenia polityczne i społeczne, nie wyłączając relacjonowanych ostatnio przez media strajków okupacyjnych budynku Sejmu RP, prowadzonych przez rodziców niepełnosprawnych dzieci, pozbawionych w roku 2013 r. praw do świadczeń pielęgnacyjnych. Zmiany uwzględnione w tekście Komentarza koncentrują się głównie na nowym prawie do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz na pozostającym z nim w ścisłym związku nowym kształcie prawie do świadczenia pielęgnacyjnego. Znaczną część dodanego tekstu poświęcono pozbawieniu i reaktywacji prawa do świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na zasadach obowiązujących przed majem 2013 r. Komentarz nie mógł pomijać oczywiście skutków wywołanych przez nową ustawę z 4.4.2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów dzieci. Warszawa, maj 2014 r. adwokat, dr hab. Wojciech Maciejko IX

1. Źródła prawa Wykaz skrótów CBAU ustawa z 9.6.2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 621 CudzU ustawa z 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2013 r. poz. 1650 DokPaszportU ustawa z 13.07.2006 r. o dokumentach paszportowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 268 EKS Europejska Karta Społeczna sporządzona w Turynie 18.10.1961 r. (Dz.U. z 1999 r. Nr 8, poz. 67 EKZS Europejski Kodeks Zabezpieczenia Społecznego z 1964 r., STE Nr 48, Wybór Konwencji Rady Europy, Warszawa 1999, s. 509 EmiRzFUSU ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 EwidLudDowO ustawa z 10.4.1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 FinPublU ustawa z 27.8.2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 FundAlimU ustawa z 18.7.1974 r. o funduszu alimentacyjnym (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 45, poz. 200 GospNierUZm ustawa z 17.12.2001 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (ZatrPrzecBezrU), ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (ZakrWyrZawAU), ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (TrójKomSprSpołGospU) oraz ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół (ZatrAbsSzkU) (Dz.U. Nr 154, poz. 1793 InfDziałZPubU ustawa z 17.2.2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 235) KC ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 KK ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm. i ze sprost.) KOchrPrCzRz Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie 4.11.1950 r. (t.j. Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 XI

Wykaz skrótów KomRepWU ustawa z 24.1.1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 400) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 KoSysZabSpołR rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z 29.4.2004 r. w sprawie koordynacji i systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz. UE L Nr 166/04, poz. 1) KP ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 KPA ustawa z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267) KPC ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 KPK ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 KPZmU ustawa z 6.12.2008 r. z zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 237, poz. 1654 KRO ustawa z 25.2.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 KrytOcNiepełnR rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 1.2.2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16. roku życia (Dz.U. Nr 17, poz. 162 MandPosSenU ustawa z 9.5.1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 7, poz. 29 MinWynPracR rozporządzenie Rady Ministrów z 11.9.2013 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2014 r. (Dz.U. z 2013 r. poz. 1074) MinWynPracU ustawa z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679 NauczŚwiadKompU ustawa z 22.5.2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz.U. Nr 97, poz. 800 ObwŚwiadRodz obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z 24.7.2006 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 139, poz. 992) ObwWysZasBezr obwieszczenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 7.5.2013 r. w sprawie wysokości zasiłku dla bezrobotnych (M.P. z 2013 r. poz. 391) ObywPolU ustawa z 2.4.2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. z 2012 r. poz. 161 OchrOsobU ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 XII

Wykaz skrótów OgłANormU ustawa z 20.7.2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 197, poz. 1172 OrdPodUZm ustawa z 30.6.2005 r. o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 143, poz. 1199 OrdPU ustawa z 29.8.1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 PodFizU ustawa z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 PodRolU ustawa z 15.11.1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1381 PomAlimU ustawa z 7.9.2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1228 PomSpołU ustawa z 12.3.2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 182 PostDłużAlimU ustawa z 22.4.2005 r. o postępowaniu wobec dłużników alimentacyjnych oraz zaliczce alimentacyjnej (Dz.U. Nr 86, poz. 732 PostEgzU ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1015 PostŚwR rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. z 2013 r. poz. 3) PracSamU ustawa z 21.11.2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458 PrAStCyw ustawa z 29.9.1986 r. Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 212, poz. 1264 PrDziałGosp ustawa z 19.11.1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 101, poz. 1178 ProkU ustawa z 20.6.1985 r. o prokuraturze (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 270, poz. 1599 PromZatrU ustawa z 20.4.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 674 PromZatrUZm ustawa z 28.7.2005 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 164, poz. 1366) PrógWsparR rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z 25.4.2005 r. w sprawie sposobu ustalania progu wsparcia dochodowego rodzin (Dz.U. Nr 80, poz. 700) PrPostSA ustawa z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 XIII

Wykaz skrótów PrSpół ustawa z 16.9.1982 r. Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1443) PrSzkolWyż ustawa z 27.7.2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 PrUSP ustawa z 27.7.2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 427 PrzekŚrodFinR rozporządzenie Rady Ministrów z 23.5.2006 r. w sprawie trybu przekazywania środków finansowych na wypłaty świadczeń rodzinnych oraz sposobu sporządzania sprawozdań rzeczowo-finansowych (Dz.U. Nr 95, poz. 661 PrzepWprSKWU ustawa z 9.6.2006 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego oraz ustawę o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego (Dz.U. Nr 104, poz. 711 RehZawiSpołU ustawa z 27.8.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 RenSocU ustawa z 27.6.2003 r. o rencie socjalnej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 982 RentStrukR rozporządzenie Rady Ministrów z 30.4.2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich (Dz.U. Nr 114, poz. 1191 RentStrukU RepU RodzWywŚrodR RozObWiejEU RozwObWU RzPOU SamGU SNU ustawa z 26.4.2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie (Dz.U. Nr 52, poz. 539 ustawa z 9.11.2000 r. o repatriacji (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 53, poz. 532 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Polityki Społecznej z 8.6.2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz.U. z 2012 r. poz. 712) ustawa z 7.3.2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 173) ustawa z 28.11.2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz.U. Nr 229, poz. 2273 ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ustawa z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ustawa z 23.11.2002 r. o Sądzie Najwyższym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 499) XIV

SprawReczFinR StNaukSztU SysOśwU SysUbSpołU SwobDziałGospU ŚwiadczRodzinneUZm ŚwiadRodzPomAlimUZm ŚwiadOpZdrowU ŚwiadPrzedemU ŚwiadPzUbSpołU ŚwiadRodzPodRolUZm Wykaz skrótów rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9.4.2013 r. w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonywania zadań z zakresu świadczeń rodzinnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 441) ustawa z 14.3.2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz.U. Nr 65, poz. 595 ustawa z 7.9.1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ustawa z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 672 ustawa z 7.12.2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r. poz. 1548 ustawa z 19.8.2011 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2011 r. Nr 205, poz. 1212) ustawa z 27.8.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ustawa z 30.4.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 170 ustawa z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 159) ustawa z 24.5.2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym (Dz.U. Nr 109, poz. 747) ŚwiadRodzR rozporządzenie Rady Ministrów z 10.8.2013 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 959) ŚwiadRodzU ŚwiadRodzUZm2005 ŚwiadRodzinUZm2006 ŚwiadRodzinnUZm2008 ŚwiadRodzinneUZm2012 TKSGU ustawa z 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1456 ustawa z 29.12.2005 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 267, poz. 2260) ustawa z 16.11.2006 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 222, poz. 1630) ustawa z 17.10.2008 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. Nr 223, poz. 1456) ustawa z 12.10.2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2012 r. poz. 1255) ustawa z 6.7.2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz.U. Nr 100, poz. 1080 XV

Wykaz skrótów TrybPrzekR UbSpołRU UbSpołWypChorU UdzCudzOchrU UdzCudzOchrZm rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 20.4.2004 r. w sprawie trybu przekazywania dokumentacji dotyczącej nienależnie pobranych zasiłków rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych oraz świadczeń rodzinnych (Dz.U. Nr 89, poz. 854) ustawa z 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1403 ustawa z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ustawa z 13.6.2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 680 ustawa z 18.3.2008 r. o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 70, poz. 416) UprPracNakłR rozporządzenie Rady Ministrów z 31.12.1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą (Dz.U. z 1976 r. Nr 3, poz. 19 WspRodzU WyżSzkołZawU ZaopEmPolU ZaopEmPracU ZaopEmŻołU ZaopInwalU ZaopWypChorU ustawa z 9.6.2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ustawa z 26.6.1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (Dz.U. Nr 96, poz. 590 ustawa z 18.2.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 667 ustawa z 14.12.1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz.U. Nr 40, poz. 267 ustawa z 10.12.1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 666 ustawa z 29.5.1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 101, poz. 648 ustawa z 30.10.2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 737 XVI

ZasRodzU ZasSporzAstCywR ZatrPrzecBezrU ZatrPrzecBezrUZm ZatrSocU ZmSEWIU ZmWydBudżU ZryczPodDochU Wykaz skrótów ustawa z 1.12.1994 r. o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 102, poz. 651 rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 26.10.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczenia oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów (Dz.U. Nr 136, poz. 884 ustawa z 14.12.1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 58, poz. 514 ustawa z 20.12.2002 r. o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 65 ustawa z 13.6.2003 r. o zatrudnieniu socjalnym (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 225 ustawa z 8.11.2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrożeniem Systemu Elektronicznej Wymiany Informacji dotyczących Zabezpieczenia Społecznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1623) ustawa z 19.11.2009 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją wydatków budżetowych (Dz.U. Nr 219, poz. 1706) ustawa z 20.11.1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 ZTPrawR rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 20.6.2002 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej (Dz.U. Nr 100, poz. 908) 2. Organy orzekające NSA SA SKO SN TK WSA 3. Czasopisma ATDP Dz.U. Dz.Urz. UE Dz.U. WE Naczelny Sąd Administracyjny Sąd Apelacyjny Samorządowe Kolegium Odwoławcze Sąd Najwyższy Trybunał Konstytucyjny Wojewódzki Sąd Administracyjny Administracja. Teoria Dydaktyka Praktyka Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej Dziennik Urzędowy Wspólnot Europejskich XVII

Wykaz skrótów M.P. MoP ONSA OSA OSNP OSS OTK PiZS Pr. Prac. Sł. Prac. ST ZNSA Monitor Polski Monitor Prawniczy Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego Orzecznictwo Sądów Apelacyjnych Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Ubezpieczeń, Pracy i Spraw Publicznych Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Praca i Zabezpieczenie Społeczne Prawo Pracy Służba Pracownicza Samorząd Terytorialny Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego 4. Inne skróty art. artykuł CBA Centralne Biuro Antykorupcyjne GUS Główny Urząd Statystyczny IPPS Instytut Pracy i Polityki Społecznej KRUS Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego n. następny (-a, -e) niepubl. niepublikowany (-a, -e) post. postanowienie RM Rada Ministrów rozp. rozporządzenie RP Rzeczpospolita Polska RPO Rzecznik Praw Obywatelskich uchw. uchwała ww. wyżej wymieniony (-a, -e) wyr. wyrok zd. zdanie zob. zobacz ZUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych XVIII

Wykaz literatury Adamiak B., Borkowski J., Mastalski R., Zubrzycki J., Ordynacja podatkowa, Wrocław 2005. Bandarzewski K., Uczestnictwo organizacji pozarządowych w realizacji i wykonywaniu zadań pomocy społecznej, Casus 2003, Nr 27. Bołsanowski B., Trzaska-Durska M., Wojtaszczyk E., Zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne, Warszawa 1995. Borkowski Ł., Krajewski R., Szymański S., Komentarz do ustawy o pomocy społecznej, Kutno 2006. Brodecki Z., Duszczyk M., Hołub O., Krzemiński M., Łasek M., Machnikowska A., Majkowska S., Stępniak S., Tomaszewska M., Zielenicki M., Świadczenia rodzinne, w: Zatrudnienie i ochrona socjalna, Warszawa 2004. Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1994. Dzienisiuk D., Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego. Świadczenia rodzinne po zmianach, Warszawa 2004. Dziubińska-Lechnio E., Orkwiszewska E., Zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne i wychowawcze, Warszawa 2002. Gajda-Durlik M., Postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, Przemyśl 2005. Gajda J., Ignatowicz J., Pietrzykowski J., Pietrzykowski K. (red.), Winiarz J., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2003. Gołębiewski P., Wzajemne relacje organów administracji w sprawach świadczeń rodzinnych, Sł. Prac. 2008, Nr 5. Górecka R., Pracodawca jako płatnik świadczeń rodzinnych, Pr. Prac. 2005, Nr 3. Haak H., Zasiłek rodzinny a zakres świadczeń alimentacyjnych, w: Obowiązek alimentacyjny. Komentarz, Toruń 1995. Ignatowicz J., Prawo rodzinne. Zarys wykładu, Warszawa 1998. Janczy A., Świadczenia rodzinne, Gdańsk 2006. Jończyk J., Świadczenia rodzinne, w: Prawo zabezpieczenia społecznego, Kraków 2006. Kardasz W., Krajewski R., Szymański S., Komentarz do ustawy o świadczeniach rodzinnych, Kutno 2005. Klimek J., Świadczenia z funduszu alimentacyjnego, Warszawa 1975. Kłos B., Szymańczak J., Świadczenia rodzinne w krajach członkowskich Unii Europejskiej, Warszawa 1998. Kodeks cywilny. Komentarz, t. I (red. K. Pietrzykowski), Warszawa 1999. Kołaczek B., Świadczenia społeczne dla rodzin z dziećmi w krajach Wspólnoty Europejskiej. Główne kierunki zmian w latach dziewięćdziesiątych, PiZS 1996, Nr 11. Kotulski M., Zmiana lub uchylenie decyzji z zakresu pomocy społecznej, ST 2008, Nr 3. Kowalski R., Świadczenia rodzinne, Warszawa 2005. Kręcisz W., Glosa do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 4.1.2008 r., II SA/Lu 788/07, ZNSA 2008, Nr 6. Kumaniecki K. W., Wasiutyński B., Panejko J., Polskie prawo administracyjne w zarysie, Kraków 1929. Lang W., Wróblewski J., Zawadzki S., Teoria państwa i prawa, Warszawa 1986. XIX