PROJEKTORY PORADNIK Mimo że telewizory są coraz większe, w domowym zaciszu tylko projektor jest w stanie zapewnić wrażenia porównywalne z kinowym seansem. Żaden ekran TV nie może z nim konkurować wielkością. Decydując się na projektor, warto wybrać model Full HD zagwarantuje wyświetlanie najwyższej klasy obrazu 1080p bez utraty jakości. Na szczęście takie urządzenia ostatnio potaniały i nie kosztują już fortuny. 52 HD World SALA KINOWA W DOMU Ostatni rok nie okazał się przełomowy dla projektorów do kina domowego, a główni producenci Epson i Panasonic po raz pierwszy nie pokazali następców swych topowych modeli. Wszystko przez to, że najlepsze do kina projektory Full HD są już tak dopracowane, że trudno wycisnąć z nich coś więcej. Inżynierowie skupili się więc na tworzeniu modeli zdolnych wyświetlić obraz 3D 1080p, ale na nie jeszcze trochę trzeba poczekać. W każdym razie liderzy projektorów kinowych Epson TW5500 (ok. 10 000 zł) oraz Panasonic AE4000 (ok. 8000 zł) to wzorcowe modele LCD oferujące ostry i spójny obraz Full HD, o rewelacyjnej głębi czerni i naturalnych barwach, bogato wyposażone i cicho pracujące. Nadal jednak są drogie, jak na nasze realia. Na szczęście okazuje się, że dobry, markowy projektor do kina domowego o rozdzielczości Full HD można kupić już za połowę kwoty potrzebnej na modele topowe. Zanim jednak sięgniemy po portfel, by kupić urządzenie, które pozwoli nam cieszyć się obrazem o wielometrowej przekątnej ekranu, powinniśmy zdecydować, w jakiej technologii ma być ono wykonane. Najpopularniejsze technologie to LCD, DLP i LCOS przypomnijmy zatem, jakie są ich zalety i wady. DLP W technologii DLP do tworzenia obrazu wykorzystywany jest specjalny mikroprocesor, który steruje pracą układu składającego się z milionów mikroskopijnych luster (jedno na każdy piksel). Odbite od nich światło lampy projektora przechodzi następnie przez kolorowy układ optyczny, tworząc właściwy PROJEKCJA 3D W ROZDZIELCZO CI FULL HD LG firma dość nowa w branży projektorów jako pierwsza w Polsce zaoferowała CF3D, czyli jednosoczewkowy projektor wyświetlający pełny, trójwymiarowy obraz Full HD. Nowy projektor wykorzystuje matryce SXRD (tak Sony, ich producent, nazywa swą odmianę LCOS) wsparte systemem 100 Hz. Co ciekawe, urządzenie, choć ma jeden obiektyw, zawiera dwa zupełnie niezależne układy projekcyjne. Dzięki nim może wyświetlić pełen obraz 3D 1080p. Dualna budowa projektora sprawia też, że urządzenie nie wymaga od widza noszenia specjalnych, dość kosztownych, migawkowych okularów 3D, lecz wystarczą zwykłe, niedrogie modele polaryzacyjne. W komplecie dołączono ich sześć par. Jak to wszystko działa w praktyce? Sprawdziliśmy okazuje się, że nadspodziewanie dobrze. Obraz Full HD 3D jest rewelacyjnej jakości, a do tego może mieć nawet 300 cali przekątnej. Jedynym problemem jest cena za CF3D trzeba zapłacić ok. 40 000 zł. Do domu za drogo, ale jako wyposażenie niewielkiego kina 3D jest to oferta całkiem atrakcyjna. obraz. Niezaprzeczalną zaletą tej technologii jest możliwość uzyskania bardzo spójnego obrazu o wysokim kontraście i głębokiej czerni w niedrogim urządzeniu. Wadą zaś jest występowanie uciążliwego dla niektórych szczególnie wrażliwych widzów tzw. efektu tęczy (czyli chwilowego braku zbieżności barw obrazu), wynikającego ze specyfiki technologii DLP. LCD W modelach ciekłokrystalicznych obraz tworzony jest za pomocą trzech matryc LCD. Są one oświetlane przez pojedynczą lampę, a uzyskane światło zostaje przepuszczone przez specjalne fi ltry zamieniające je w trzy kolorowe strumienie świetlne (czerwony, zielony, niebieski). Każdy z nich trafia w jeden z paneli ciekłokrystalicznych. Obrazy z poszczególnych paneli LCD są następnie nakładane na siebie i przepuszczane przez obiektyw. W przypadku tej technologii, podobnie jak przy zakupie telewizorów LCD, należy zwrócić uwagę na to, czy mają system poprawy płynności ruchu w wyświetlanym obrazie (200 Hz) i czy panele LCD nie mają martwych pikseli powstałych w wyniku błędów w produkcji. Taką wadę można łatwo wykryć, wyświetlając na ekranie jednobarwny obraz. LCOS Projektory wykorzystujące technologie LCOS są zwykle dużo droższe od modeli LCD i DLP. Wszystko przez to, że ich budowa jest bardzo skomplikowana i wymaga
PORADNIK PROJEKTORY Do oglądania wyświatlanego przez projektor LG CF3D obrazu 3D Full HD wystarczą tanie okulary polaryzacyjne. nazwany DLP Link. To układ odpowiedzialny za przetwarzanie sygnału 3D, połączony z wbudowanym w projektor przekaźnikiem, bezprzewodowo współpracujący z aktywnymi okularami migawkowymi 3D. Dzięki temu praktycznie wszystkie projektory DLP 3D, niezależnie od producenta, mogą współpracować z identycznymi okularami. To świetna wiadomość po zamieszaniu jakie panuje na rynku telewizorów, gdzie można mieć okulary jedynie tego samego producenta. Czy to oznacza, że DLP ostatecznie pokonało LCD? Otóż niezupełnie i na pewno nie w segmencie kina domowego. Podstawowym ograniczeniem DLP jest bowiem określona rozdzielczość. Wszystkie trójwymiarowe modele DLP na rynku to urządzenia 3D Ready oferujące co najwyżej 1280x800 pikseli. Ich przeznaczeniem jest współpraca z komputerem i wykorzystywanie wyświetlania obrazów 3D w grach czy programach edukacyjnych. sporych kosztów produkcji. Projektory LCOS, podobnie jak LCD, wykorzystują do stworzenia obrazu trzy przetworniki reprodukujące trzy podstawowe kolory. Ciekłe kryształy są jednak umieszczone na odbijającej światło powierzchni luster, a więc jest to technologia łącząca elementy LCD i DLP. Ciekłe kryształy z kolei przepuszczają światło, tyle że nie przechodzi ono przez panel, lecz odbija się od powierzchni lustra. Projektory takie oferują bardzo dobre odwzorowanie barw, wzorcową spójność obrazu, głęboką czerń, a także niezwykle wysoki czas reakcji matrycy. Szukając modelu Full HD za rozsądną cenę, będziemy mieli do wyboru projektory LCD i DLP. Technologia LCOS stosowana jest w urządzeniach kosztujących już dziesiątki tysięcy złotych. To, jakiego dokonamy wyboru, zależy od nas i niezależnie od tego, co Kupując projektor, warto pamiętać, że koniecznie musi być wyposażony w cyfrowe złącze HDMI, a jeszcze lepiej dwa. radzi sprzedawca, kolega czy anonimowy specjalista z internetowego forum, koniecznie przed zakupem sprawdźmy osobiście, jak wygląda obraz wyświetlany przez upatrzony projektor. 3D DLA DLP Świat elektroniki użytkowej wprost oszalał na punkcie 3D. O ile jednak telewizorów Full HD 3D przybywa z miesiąca na miesiąc, o tyle z projektorami jest nieco inaczej i nie spodziewajmy się, że kupiony przez nas projektor Full HD będzie także wyświetlał filmy 3D z krążków Bluray. Wszystko przez problemy techniczne. Choć ceniona w urządzeniach do kina domowego technologia LCD może teoretycznie tworzyć obraz 3D, jest to technologicznie bardzo skomplikowane. Na razie więc próżno szukać w ofercie Panasonika czy Epsona modeli 3D. Chwilowo zyskują na tym inni gracze, tacy jak Benq, Nec, Sharp, Optoma czy Vivitek, którzy, korzystając z ogólnego szumu wokół 3D, wprowadzili na rynek wiele takich modeli, i to w okazyjnych cenach. Najtańszy taki rzutnik kosztuje mniej niż 2 tys. zł. Jak to możliwe? Wszystko przez to, że to DLP. A ta technologia nie ma problemów z koniecznym w przypadku 3D dwukrotnie szybszym wyświetlaniem obrazu. Do tego producent chipów DLP, firma Texas Instruments, stworzył uniwersalny system WAŻNE PARAMETRY Przy wyborze projektora, oprócz technologii jego wykonania i oferowanej rozdzielczości, należy zwrócić uwagę także na takie parametry, jak jasność i kontrast. Na podstawie tego pierwszego można ocenić, w jakim stopniu przy oglądaniu filmu należy zaciemniać pomieszczenie. Generalnie modele z jasnością powyżej 1200 ANSI lumenów pozwalają na w miarę komfortową projekcję nawet w nasłonecznionym pomieszczeniu. Z kolei kontrast określa, jaką głębię czerni obrazu oferuje urządzenie przy niskich wartościach wyświetlany obraz będzie wyglądał jak wyblakły. Kolejnym istotnym elementem projektora, na który warto zwrócić uwagę, jest obiektyw. Od jakości optyki zależy bowiem nie tylko to, czy wyświetlany obraz będzie odpowiednio ostry, ale także jak będzie duży. Zanim kupimy projektor, zastanówmy się, jak daleko od ekranu będzie stał (lub wisiał). Niektóre mają bowiem mocno ograniczony zakres zoomu i może się okazać, że wyświetlany obraz będzie zbyt mały w stosunku do naszych potrzeb. Tu mogą się przydać, dostępne na stronach internetowych producentów projektorów, specjalne kalkulatory, dzięki którym można sprawdzić wielkość wyświetlanego przez dany model obrazu w zależności od odległości urządzenia od ekranu. Generalnie, im większy współczynnik zoomu, tym lepiej naszym zdaniem najlepiej wybrać model z wartością 2:1 lub lepszą. Istotne jest także, by urządzenie dysponowało możliwością mechanicznej zmiany położenia obiektywu w pionie i poziomie. Dzięki tej funkcji projektor nie będzie musiał znajdować się centralnie przed ekranem, lecz np. będzie go można ustawić z boku. Aleksander Działdowski HD World 53
PROJEKTORY FULL HD EPSON TW3600 Informacje www.epson.pl Cena 5969 zł 9,6 Epson oferuje wiele projektorów LCD Full HD do kina domowego, wśród których są modele z każdej kategorii cen. TW3600 należy do tzw. średniej półki, jednak oferowany przez niego obraz może rywalizować z niejednym droższym modelem konkurencji. Urządzenie jest następcą testowanego przez nas udanego EHTW3000, z tym że jest od niego o kilka tysięcy tańsze. Oferowany za ok. 6000 zł staje się jednym z najlepszych modeli Full HD w swojej klasie. Projektor ma estetyczną obudowę. Na górze umieszczono pokrętła mechanicznej zmiany położenia obiektywu w pionie i poziomie. To przydatna funkcja, dzięki której urządzenie nie musi stać dokładnie na wprost ekranu. Wykorzystano znany z poprzednich konstrukcji Epsona, udany obiektyw firmy Fujinon z bardzo dużym zakresem zoomu (2,1:1). Oferuje on ostry i szczegółowy obraz na całej powierzchni ekranu. Największą zmianą w stosunku do poprzednika jest zwiększenie dynamicznego kontrastu do robiącego wrażenie 50 000:1. Co najważniejsze, nie jest osiągany jedynie na papierze model Epsona wypada świetnie pod tym względem, a głębia i różnorodność czerni (szczególnie w trybach kinowych) jest najwyższej próby. Obraz ma żywe, nasycone kolory i mimo wyśrubowanych parametrów zachowuje szczegółowość. TW3600 oferuje wysoką jasność, która jak się przekonaliśmy, nie została okupiona pogorszeniem kontrastu. 2000 ANSI to wartość do niedawna niespotykana w modelach do kina domowego. Co oznacza w praktyce? To, że TW3600 wyświetla znakomity, kilkudziesięciocalowy obraz także w oświetlonym pomieszczeniu. EHTW3500 ma taki sam jak EHTW3000 rozbudowany zestaw gniazd, wśród których znalazły się dwa złącza HDMI w wersji 1.3, pozwalające m.in. zwiększyć spektrum reprodukcji barw (do ponad miliarda) pod warunkiem, że urządzenie będące źródłem sygnału (np. odtwarzacz Bluray) dysponuje podobnym złączem. Urządzenie zostało bardzo dobrze skalibrowane fabrycznie. TYP projektor LCD (16:9) Full HD 2000 ANSI lumenów KONTRAST 50 000:1 7,3 kg 1920x1080 pikseli FUNKCJE stopklatka, zoom, projekcja tylna, odwrócona, proile kolorów, wybór proporcji ekranu, korekta geometrii w pionie, mechaniczne przesuwanie obiektywu, progresywne skanowanie, zapamiętywanie ustawień wejść, wygładzanie krawędzi, Super White 2 x HDMI 1,3, komponentowe, SVideo, kompozytowe, VGA, RS232C, 12 V trigger WYSOKI KONTRAST I, ZNAKOMITY OBRAZ, DOSKONAŁY OBIEKTYW O DUŻYM ZOOMIE, MECHANICZNA REGULACJA POŁOŻENIA OBIEKTYWU DOŚĆ DŁUGI CZAS CHŁODZENIA LAMPY 54 HD World
PROJEKTORY FULL HD BENQ W1000 Informacje www.benq.pl Cena 3370 zł 7,9 Poprawiona wersja bardzo popularnego projektora W1000 to jeden z najtańszych modeli Full HD do kina domowego. Urządzenie zawiera pojedynczy przetwornik DLP Texas Instruments o rozdzielczości 1920x1080 pikseli, a wygląda identycznie jak poprzednik. Nie różni się także wyposażeniem m.in. w dwa wejścia HDMI. Zatem co się zmieniło? Koło kolorów, czyli element w modelach DLP kluczowy dla jakości wyświetlanego obrazu. Dostrojono oprogramowanie sterujące, koło pokryto nową, udoskonaloną powłoką i, co najważniejsze, zwiększono jego prędkość wirowania do 3x. Efekt jest zaskakująco pozytywny. Model W1000 oferuje nieco lepszą czerń i wyższy współczynnik kontrastu (3500:1). Nie są to nadal wartości oszałamiające (co widać w czasie projekcji), ale akceptowalne w wypadku tak taniego sprzętu. Poprawiło się też odwzorowanie kolorów, które robią wrażenie jeszcze bardziej nasyconych i żywych. Ostrość obrazu pozostała niezmiennie na bardzo wysokim poziomie. Modyfi kacje koła barw przede wszystkim jednak bardzo ograniczyły występowanie charakterystycznego dla technologii DLP, uciążliwego efektu tęczy. Nie znikł całkowicie, jednak różnica jest znaczna. Podobnie jak poprzednik, nowy model oferuje bogaty zestaw regulacji konfi guracyjnych. Dzięki temu można bardzo precyzyjnie ustawić parametry pracy urządzenia, decydujące o jakości wyświetlanego obrazu. Ulepszając projektor, nie zmieniono jednej z jego wad małego zakresu ustawień położenia względem ekranu. Model W1000 wyposażono w ten sam obiektyw o niewielkim zakresie zoomu zaledwie 1,2:1. Poza tym, w przeciwieństwie do wielu nawet najtańszych modeli LCD, nie umożliwia on mechanicznej zmiany położenia obiektywu w pionie i poziomie. Podsumowując, nowy BenQ jest jednym z lepszych, niedrogich modeli Full HD. Jeśli odpowiada ci technologia DLP, to trudno o lepszy wybór. TYP projektor DLP (16:9) Full HD 2000 ANSI lumenów KONTRAST 3500:1 FUNKCJE 3,5 kg 1920x1080 pikseli projekcja tylna, odwrócona, proile kolorów, wybór proporcji ekranu, tryb pracy ekonomicznej, korekcja koloru ekranu 2 x HDMI, komponentowe, SVideo, kompozytowe, VGA, USB, wejście i wyjście audio minijack, wejście audio RCA, RS232 ATRAKCYJNA CENA, OGRANICZONY EFEKT TĘCZY, DWA HDMI, NATURALNE KOLORY MAŁY ZAKRES ZOOMU OBIEKTYWU, PRZECIĘTNE KONTRAST I CZERŃ HD World 55
PROJEKTORY 3D NEC NP210 Informacje www.nec.pl Cena 1700 zł 7,8 Zastosowany w urządzeniu 0,55calowy chip DLP współpracuje z układem synchronizacyjnym DLP Link. Dzięki niemu urządzenie może komunikować się z aktywnymi okularami 3D, a w efekcie tworzyć trójwymiarowy obraz. Projektor testowaliśmy razem z aktywnymi migawkowymi okularami 3D NECa, które należy dokupić oddzielnie (ok. 450 zł). W zestawie z nimi znajduje się także płyta, m.in. z demonstracyjnymi filmami 3D, aplikacjami edukacyjnymi 3D, oraz specjalny program do ich odtwarzania (Stereoscopic Player firmy 3Dtv). Instalacja oprogramowania, konfiguracja komputera i zsynchronizowanie z nim projektora może początkującym użytkownikom sprawić nieco trudności. Warto jednak, bowiem materiały 3D nawet te odtwarzane z komputera są efektowne. Co ciekawe, w okularach 3D NECa zwykły, komputerowy obraz wyświetlany przez projektor nabierał delikatnej głębi i nieco przestrzennego charakteru. Wyświetlanie obrazu 3D jest najbardziej efektowną funkcją NP210, jednak w codziennej pracy równie ważne są jego tradycyjne parametry, takie jak jasność, głośność czy wygoda obsługi. Z nimi NP210 radzi sobie nieźle. Jasność 2200 ANSI lumenów w zupełności wystarczy do prezentacji w średnio oświetlonym pomieszczeniu. Musimy oczywiście pamiętać o znacznym jej spadku podczas projekcji 3D, która powinna odbywać się w dobrze zaciemnionym miejscu. Ostrość obrazu jest dobra, a sześciosegmentowe koło barwne współpracujące z układem DLP pozwala uzyskać obraz o dość naturalnych kolorach choć niestety z widocznym efektem tęczy. Projektor wyposażono w obiektyw o współczynniku zoomu 1,2:1. NP210 wymaga do pracy przestrzeni by uzyskać obraz o przekątnej 80 cali, urządzenie powinno znajdować się w odległości około trzech metrów od ekranu. NP210 działa dość cicho, a w trybie ekonomicznym niemal bezgłośnie. Jak większość modeli NECa, projektor ma wygodną funkcję natychmiastowego zakończenia pracy. Urządzenie wyposażono w podstawowy zestaw złączy wejście i wyjście VGA, złącza SVideo i kompozytowe oraz wejście audio. TYP projektor DLP 3D HD Ready 4:3 2200 ANSI lumenów KONTRAST 2000:1 2,8 kg 1024x768 FUNKCJE wyświetlanie obrazu 3D (DLP Link), korekta Keystone automatyczna i ręczna, wbudowane głośniki o mocy 7 W, technologia BrilliantColor stereo minijack, kompozytowe, audio cinch, SVideo, USB, VGA (wejście i wyjście), RS232 WYŚWIETLANIE MATERIAŁÓW 3D, CICHA PRACA, ATRAKCYJNA CENA OKULARY 3D NIE SĄ W ZESTAWIE, BRAK HDMI, WIDOCZNY EFEKT TĘCZY 56 HD World
PROJEKTORY 3D SHARP PGD3510X Informacje www.sharp.pl Cena 2500 zł 7,5 Sharp PGD3510X jest jednym z pierwszych dostępnych na rynku projektorów 3D Ready. Zastosowany w nim chip DLP współpracuje z układem synchronizacyjnym DLP Link. Dzięki temu może komunikować się z aktywnymi okularami 3D, umożliwiającymi oglądanie obrazu trójwymiarowego. Projektor testowaliśmy razem z aktywnymi, migawkowymi okularami 3D, Vivitek PGD150, które należy dokupić oddzielnie (ok. 300 zł). Poprawna konfi guracja zestawu projektor, okulary i komputer wymaga odrobinę cierpliwości, jednak fi nalny efekt jest tego wart. Materiały 3D z komputera fi lmiki, zdjęcia, a przede wszystkim gry robią bardzo dobre wrażenie. PGD3510X oferuje jasność aż 3500 ANSI lumenów, co pozwala na projekcję w niezaciemnionym pomieszczeniu na sporym ekranie. Wysoka jasność jest kluczowa w tym modelu (jak i każdym innym 3D), bowiem specyfi ka działania migawkowych okularów powoduje, że obraz trójwymiarowy traci nawet połowę jasności. W przypadku tego projektora jest na szczęście z czego schodzić. Ostrość generowanego przez obiektyw (zoom 1,2:1) obrazu jest dobra, choć przydałby się zoom optyczny o większej ogniskowej niż oferowane 1,2:1. Słowa uznania należą się z kolei jakości wyświetlanego obrazu, a w szczególności jego charakterystyce barwowej. PGD3510X wyświetla żywe, nasycone i naturalne barwy. Co więcej, w generowanym przez projektor obrazie, mimo zastosowania jednoprzetwornikowego układu DLP, uciążliwy dla wielu widzów tzw. efekt tęczy jest zaledwie sporadycznie widoczny. Gorzej jest natomiast z tak ważnymi w kinie domowym czerniami w wyświetlanym obrazie. Nie ma cudów, trudno pogodzić w jednym urządzeniu tak wysoką jasność i odpowiedni kontrast. Oferowany przez projektor Sharpa poziom 2000:1 to i tak niezły wynik. Podsumowując, jeśli szukamy solidnego, przenośnego projektora 3D, który sprawdzi się w biurze, a po godzinach pozwoli na chwilę rozrywki w domu, Sharp PGD3510X jest propozycją godną uwagi. TYP projektor DLP 3D HD Ready 4:3 3500 ANSI lumenów KONTRAST 2000:1 2,8 kg 1024x768 FUNKCJE wyświetlanie obrazu 3D (DLP Link), korekta Keystone, wbudowane głośniki o mocy 7 W, obsługa projektora przez sieć, technologia BrilliantColor stereo minijack, kompozytowe, audio cinch, SVideo, USB, VGA, Ethernet, RS232 WYŚWIETLANIE OBRAZU 3D, WYSOKA, BARDZO DOBRE ODWZOROWANIE KOLORÓW, STEROWANIE PROJEKTOREM PRZEZ SIEĆ BRAK HDMI, MAŁY ZAKRES ZOOMU HD World 57