Nie wolno mieszać odpadów niebezpiecznych ze sobą i z innymi odpadami!

Spis treści strona 1. Odpady komunalne - skład i charakterystyka...... 2 1.1. Surowce wtórne...... 2 1.2. Odpady organiczne (biodegradowalne)....... 3 1.3. Odpady paleniskowe.......... 3 1.4. Komunalne odpady niebezpieczne... 3 2. System gospodarki odpadami komunalnymi na terenie miasta Kielce... 4 2.1. Wypowiedzenie umowy z dotychczasowym przedsiębiorcą. 4 2.2. Gminne Punkty Zbierania Odpadów Komunalnych... 5 2.3. Obowiązki właścicieli/zarządców nieruchomości.... 5 2.4. Sposoby naliczania opłaty...... 6 2.5. Deklaracja..... 7 2.6. Pojemniki przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych 8 3. Sposoby postępowania z odpadami...... 9 3.1. Elektrośmieci.......... 9 3.2. Odpady wielkogabarytowe...... 10 3.3. Baterie i akumulatory....... 10 3.4. Przeterminowane leki...... 11 3.5. Odpady budowlane i rozbiórkowe.. 11 3.6. Odpady zielone..... 11 3.7. Opony..... 12 3.8. Chemikalia...... 12 3.9. Środki ochrony roślin....... 13 3.10.Odzież.... 13 3.11.Świetlówki..... 13 3.12.Drewno... 14 3.13.Okna, drzwi, ościeżnice, futryny.... 14 3.14.Oleje jadalne..... 14 4. Jak kompostować odpady.... 15 5. Jednostka administracyjna do spraw gospodarki odpadowej na terenie Miasta Kielce... 16 6. Podstawy prawne...... 16 1

1. Odpady komunalne - skład i charakterystyka Odpady komunalne są to materiały, substancje powstające w gospodarstwach domowych oraz pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych (z wyjątkiem odpadów niebezpiecznych oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji). Odpady komunalne charakteryzują się zmiennym składem i właściwościami oraz różną przydatnością jako surowce wtórne. Nie wolno mieszać odpadów niebezpiecznych ze sobą i z innymi odpadami! 1.1. Surowce wtórne Surowce wtórne stanowią ok. 30% masy odpadów komunalnych stałych i obejmują odpady: papierowe, z tworzyw sztucznych, szkła, metali oraz tekstyliów. Odpady z papieru stanowią około połowę naszych odpadów domowych i są przetwarzane na papier toaletowy, pojemniki na jajka oraz karton. Natomiast z odpadów papierowych lepszej jakości, które pochodzą z biur, jest wytwarzany papier do drukowania lub pisania. Masa papierowa z opakowań służy do produkcji opakowań do użytku domowego i przemysłowego, bibuły, kartonu oraz niektórych materiałów piśmienniczych. Czy wiesz, że chusteczki higieniczne rozkładają się po 3 miesiącach, bilety autobusowe po 3-4 miesiącach, gazety (w zależności od struktury i kolorowego druku) nawet do 12 miesięcy Dzięki każdej tonie makulatury przekazanej do około 15 drzew przetworzenia na papier można uratować W odpadach komunalnych w Polsce, zgodnie z danymi z 2005 r., udział odpadów z tworzyw sztucznych stanowi ok. 20-30% objętości tych odpadów. Tworzywa sztuczne (worki, folia, butelki i różne opakowania), w porównaniu do innych materiałów, odznaczają się bardzo dużą trwałością i odpornością na oddziaływanie warunków środowiskowych. Jednocześnie mają słabą wytrzymałość na uszkodzenia mechaniczne i termiczne. Czy wiesz, że podczas spalania w piecach domowych takich tworzyw jak np. plastikowe opakowania, folia oraz gumy, opony uwalnia się do powietrza wiele szkodliwych i trujących substancji, w tym: pyły zanieczyszczone metalami ciężkimi, tlenki węgla, azotu i siarki, chlorowodór, cyjanowodór, furany i rakotwórcze dioksyny (najbardziej trujące, rakotwórcze substancje na świecie, 10 000 razy bardziej trujące od cyjanku potasu) 2

1.2. Odpady organiczne (biodegradowalne) Odpady organiczne, czyli biodegradowalne, stanowią ok. 50% masy odpadów komunalnych stałych i rzadko traktowane są jako surowce wtórne. W przypadku ogrodów i działek odpadami biodegradowalnymi są przede wszystkim resztki roślinne nieporażone przez choroby i szkodniki, czyli liście, chwasty, trawa, słoma, rozdrobnione pędy i gałęzie oraz wióry i odpady z drewna. Bioodpadami w naszych gospodarstwach domowych są odpadki kuchenne jak np.: obierki po warzywach i owocach, fusy po kawie i herbacie, skorupki jajek, resztki jedzenia. 1.3. Odpady paleniskowe Odpady paleniskowe pochodzą z sezonowego ogrzewania domostw i stanowią do 20% masy odpadów. Są źródłem wielu wartościowych materiałów mineralnych, które powinny być wykorzystywane w maksymalnym stopniu jako surowiec wtórny. 1.4. Komunalne odpady niebezpieczne Komunalne odpady niebezpieczne obejmują odpady zawierające w swoim składzie substancje: toksyczne, palne, wybuchowe, środki czyszczące, środki do konserwacji i ochrony drewna i metali, zbiorniki po aerozolach, pozostałości domowych środków do dezynfekcji i dezynsekcji, oleje, smary, odczynniki chemiczne, np. fotograficzne, przeterminowane leki, zużyte świetlówki, baterie, akumulatory, termometry rtęciowe, środki ochrony roślin. PAMIĘTAJ! Spalanie śmieci w domowych piecach jest zabronione, gdyż może być źródłem bardzo silnego zanieczyszczenia środowiska. Dotyczy to szczególnie różnego rodzaju wyrobów z tworzyw sztucznych, których spalanie jest źródłem trujących gazów. 3

2. System gospodarki odpadami komunalnymi na terenie miasta Kielce W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie zmiana ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach powierzająca gminom odpowiedzialność za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Stanowi ona transpozycję dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy. Tym samym Polska dołączyła do krajów spełniających prawne standardy w dziedzinie gospodarki odpadami komunalnymi. Fundamentalną zmianą w stosunku do obowiązujących dotychczas zasad jest fakt, iż gmina stanie się właścicielem odpadów komunalnych, zobowiązanym do zorganizowania ich odbioru, transportu i zagospodarowania. W zamian za świadczenie w/w usług właściciele nieruchomości będą wnosić na rzecz gminy opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Z chwilą wprowadzenia nowego systemu, właściciele nieruchomości nie będą już musieli podpisywać indywidualnych umów z firmami za wywóz odpadów. Gospodarkę odpadami w Kielcach reguluje Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Kielce przyjęty Uchwałą Nr XXXVII/688/2012 Rady Miasta Kielce z dnia 06.12.2012r., zmieniony Uchwałą Nr XLIV/808/2013 Rady Miasta Kielce z dnia 16.05.2013r 4 Miasto Kielce nowy system gospodarki odpadami komunalnymi wprowadzi od 1 lipca 2013 r. Odbiór zmieszanych odpadów komunalnych, zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Kielce, odbywa się w sposób systematyczny, w tym: 1) z budynków jednorodzinnych nie rzadziej niż raz na dwa tygodnie, 2) z budynków wielorodzinnych w zabudowie zwartej nie rzadziej niż raz na tydzień, 3) z budynków wielorodzinnych w zabudowie wielopiętrowej nie rzadziej niż 3 razy w tygodniu, 4) z nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne nie rzadziej niż raz na 2 tygodnie. 2.1. Wypowiedzenie umowy z dotychczasowym przedsiębiorcą Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie reguluje kwestii rozwiązania umowy z dotychczasowym odbiorcą śmieci ani sposobu wypowiedzenia umowy, uznając ją za problem cywilnoprawny, regulowany kodeksem cywilnym. Każdy właściciel lub zarządca nieruchomości musi pamiętać o rozwiązaniu dotychczasowej umowy do 30 czerwca 2013 r., aby nie narazić się na konieczność dokonywania podwójnych opłat za wywóz odpadów komunalnych (jednej na rzecz gminy, drugiej wynikającej z dotychczasowej umowy). Niektóre zapisy określają, że umowa może być rozwiązana z miesięcznym, trzymiesięcznym, a nawet półrocznym okresem wypowiedzenia. Właściciele nieruchomości muszą pamiętać, by odpowiednio wcześnie ją wypowiedzieć tak,

aby przestała obowiązywać z dniem wejścia w życie nowego systemu gospodarki odpadami. O odpowiednio wczesnym rozwiązaniu umowy z dotychczasowym przedsiębiorcą muszą pamiętać sami właściciele nieruchomości! 2.2. Gminne Punkty Zbierania Odpadów Komunalnych (GZPOK) W związku z organizacją nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, na terenie miasta Kielce tworzone są Gminne Punkty Zbierania Odpadów Komunalnych. Każdy mieszkaniec Kielc może oddać odpady do Gminnych Punktów Zbierania Odpadów Komunalnych. W przypadku, gdy mieszkaniec nie posiada możliwości samodzielnego przewiezienia odpadów do takiego punktu, może skorzystać z dodatkowej usługi transportu odpadów z miejsca składowania (położonego na terenie Miasta Kielce) do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Koszt takiej usługi wynosi 5 zł/km, liczony od miejsca odbierania odpadów do GPZOK, jednak nie mniej niż 30 zł za 1 przewóz. Należy pamiętać, że konieczne jest jednak wcześniejsze zgłoszenie chęci przekazania odpadów podmiotowi odbierającemu odpady. 2.3. Obowiązki właścicieli/zarządców nieruchomości Właściciele nieruchomości zobowiązani są do wyposażenia nieruchomości w odpowiednią ilość zamykanych pojemników do zbierania zmieszanych odpadów komunalnych, a także pojemników lub worków przeznaczonych do selektywnego zbierania odpadów uwzględniających: szkło, odpady zielone oraz papier, metal, tworzywa sztuczne, opakowania wielomateriałowe zbierane do jednego pojemnika/worka. Posegregowane odpady należy następnie przekazać firmom odbierającym odpady komunalne, z którymi Miasto Kielce podpisało umowę. Od właścicieli nieruchomości odbierana jest każda ilość wytworzonych zmieszanych odpadów komunalnych umieszczanych w pojemnikach oraz każda ilość wytworzonych surowców wtórnych umieszczonych w pojemnikach lub workach przeznaczonych do selektywnej zbiórki. Do selektywnej zbiórki stosuje się: o kolor zielony pojemnik lub worek z przeznaczeniem na szkło, o kolor żółty pojemnik lub worek z przeznaczeniem na papier, metal, tworzywa sztuczne i opakowania wielomateriałowe, o kolor brązowy - worek z przeznaczeniem na odpady zielone. W przypadku, gdy właściciel nieruchomości zadeklarował prowadzenie selektywnej zbiórki, a tego nie robi, firma odbierająca odpady ma obowiązek nakleić żółtą kartkę na pojemniku oraz wykonać odpowiednią notatkę i dokumentację fotograficzną, które przekazuje do Urzędu Miasta Wydział Środowiska i Usług Komunalnych w terminie do 10 dnia każdego następnego miesiąca, a ten nalicza wyższą opłatę. 5

PAMIĘTAJ! WRZUCAJ szkło opakowaniowe: butelki szklane, słoiki, szklane opakowania po kosmetykach Pojemnik/worek na szkło (zielony) NIE WRZUCAJ szkła płaskiego (szyby okienne i samochodowe, szkła zbrojonego, luster), szklanek, kieliszków, szkła kryształowego, naczyń żaroodpornych, ceramiki (fajans, porcelana, naczynia typu arco, doniczki, miski, talerze), szkła okularowego, świetlówek, kineskopów, żarówek, szklanych opakowań farmaceutycznych, chemicznych z jakąkolwiek pozostałością Pojemnik/worek na papier, plastik, metale i opakowania wielomateriałowe (żółty) gazety, książki, katalogi, worki papierowe, prospekty, tektura, papier pakowy, ścinki drukarskie, opakowania z zawartością, lakierowanego lub foliowanego papieru z folderów reklamowych, opakowania wielomateriałowe (tzw. kartoniki, opakowania tetra pak), opakowania po lekach, puste butelki plastikowe po różnych napojach (np. typu PET), puste butelki plastikowe po kosmetykach i środkach czystości (np. po szamponach, płynach), plastikowe opakowania po żywności (np. kubki po jogurtach, margarynach), plastikowe koszyczki po owocach, folie i torebki z tworzyw sztucznych, czyste kanistry plastikowe, opakowania stalowe i aluminiowe (puszki, pudełka, folie itp.) Worek na odpady zielone (brązowy) tapet, kalki, papieru termicznego, zatłuszczonego i brudnego papieru, artykułów higienicznych, opakowań i butelek po olejach silnikowych oraz smarach, puszek i pojemników po farbach i lakierach, opakowań po środkach chwasto- i owadobójczych, zabawek, sprzętu AGD, styropianu, tworzyw piankowych skoszona trawa, liście, kawałki gałęzi i drzew, odpadków z jedzenia, skórek z owoców i warzyw, mięsa, fusów z herbaty i kawy, odpadów opakowaniowych 2.4. Sposoby naliczania opłaty Metoda obliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi zebranymi przez właścicieli zamieszkałych nieruchomości oparta jest o liczbę mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość. I tak stawka opłaty za 1 osobę zamieszkującą daną nieruchomość wynosi w przypadku: braku selektywnej zbiórki odpadów - 12 zł/m-c, gdy właściciel prowadzi zbiórkę odpadów w sposób selektywny - 9,50 zł/m-c. 6

W przypadku nieruchomości mieszanych, czyli takich w których występuje część zamieszkała i jednocześnie prowadzona jest działalność gospodarcza opłatę stanowi suma opłat od części mieszkalnej i części wykorzystywanej na działalność gospodarczą. Opłata obejmuje ilość osób zamieszkujących daną nieruchomość pomnożoną przez stawkę 12,00 zł (kiedy nie ma selektywnej zbiórki odpadów) lub 9,50 (kiedy prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów) oraz liczbę pojemników z odpadami komunalnymi na danej nieruchomości, przeznaczonych dla firm, pomnożoną przez stawkę opłaty za pojemnik zgodnie z tabelą 1 oraz pomnożoną przez liczbę wywozów w miesiącu. Opłata w przypadku prowadzenia na terenie nieruchomości tylko i wyłącznie działalności gospodarczej oparta jest o ilość zadeklarowanych pojemników o określonej pojemności pomnożoną przez stawkę za pojemnik zgodnie z tabelą nr 1 oraz przez liczbę wywozów w miesiącu. Taka forma obliczenia opłaty dotyczy także instytucji i jednostek organizacyjnych nie prowadzących działalności gospodarczej, a także innych nie zamieszkałych nieruchomości, gdzie powstają odpady. Tabela 1. Stawki opłat za pojemnik/kontener Pojemnik/ Kontener Pojemnik Kontener Pojemność selektywna zbiórka Opłata (zł) brak selektywnej zbiórki 120 l 13,00 17,00 240 l 25,00 32,00 1100 l 100,00 125,00 KP 5 340,00 420,00 KP 7 430,00 535,00 KP 10 720,00 900,00 KP 14 810,00 1010,00 KP 18 960,00 1200,00 Prasokontener 160,00zł/m 3 200,00zł/m 3 Właściciele nieruchomości zobowiązani są do uiszczania, na wskazany przez Urząd Miasta indywidualny numer rachunku bankowego, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do 10 dnia każdego miesiąca, następującego po miesiącu, którego opłata dotyczy. Wszystkie wytworzone na terenie miasta Kielce odpady komunalne, w tym zebrane w Gminnych Punktach Zbierania Odpadów Komunalnych przekazuje się do zagospodarowania Przedsiębiorstwu Gospodarki Odpadami Sp. z o.o. 2.5. Deklaracja Właściciele lub zarządcy nieruchomości muszą złożyć w Urzędzie Miasta Kielce deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami, obejmującą również kartę nieruchomości (dla każdej nieruchomości osobno), w terminie do 10 czerwca 2013 r. W deklaracji niezbędne jest podanie m.in. wyliczonej opłaty miesięcznej, 7

oświadczenia o prowadzeniu selektywnej zbiórki bądź oddawaniu zmieszanych odpadów komunalnych oraz ilości zamieszkujących osób na danej nieruchomości. Właściciele nieruchomości, na których prowadzona jest działalność gospodarcza deklarują ilość oraz rodzaj pojemników na odpady przeznaczonych dla podmiotów gospodarczych, dostosowanych wielkością do ilości wytwarzanych odpadów. Do każdej deklaracji jako załącznik powinna być podpięta kopia umowy lub umów na odbieranie odpadów komunalnych za rok 2012, jeśli taka była podpisana. Deklarację należy składać na adres: Urząd Miasta Kielce, 25-303 Kielce, ul. Rynek 1 lub Urząd Miasta Kielce, 25-659 Kielce, ul. Strycharska 6. W przypadku nowych, dotychczas niezamieszkanych nieruchomości, ich właściciele mają 14 dni na złożenie deklaracji o wysokości opłaty za odpady od chwili zamieszkania pierwszego mieszkańca lub też od momentu pojawienia się na terenie nieruchomości odpadów. W przypadku zmian mających wpływ na wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, właściciel nieruchomości musi przesłać do Urzędu Miasta Kielce nową deklarację. Musi być ona dostarczona w terminie 14 dni od dnia kiedy wystąpiły zmiany danych, na podstawie, których obliczana jest wysokość należnej opłaty za wywóz odpadów. Numer rachunku bankowego będzie przekazany składającemu deklarację po jej, wprowadzeniu do systemu komputerowego. Wzory wymaganych dokumentów znajdują się na stronie www.um.kielce.pl 2.6. Pojemniki przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych Każdy właściciel nieruchomości musi dbać o czystość oraz zapewnić swobodny dostęp do pojemników służbom oczyszczania miasta. W przypadkach występowania utrudnionego dojazdu do nieruchomości dopuszcza się możliwość stosowania worków do zbierania zmieszanych odpadów komunalnych zamiast pojemników z tworzyw sztucznych. Każdorazowo taki przypadek powinien być uzgadniany z upoważnionym pracownikiem Wydziału Środowiska i Usług Komunalnych Urzędu Miasta lub pracownikiem podmiotu odbierającego odpady, a worki z odpadami właściciele nieruchomości powinni dostarczyć we wskazane miejsce. Do zbiórki odpadów komunalnych służą: 1) pojemniki z tworzyw sztucznych o pojemności 120 l. lub 240 l., 2) pojemniki z tworzyw sztucznych lub metalowe o pojemności 1100 l., 3) kontenery KP 5, KP 7, KP 10, KP 14 i KP 18 oraz prasokontenery. Zgodnie z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Kielce dla nieruchomości w zabudowie jednorodzinnej na każdy 120 l. pojemnik na 8

zmieszane odpady komunalne przypada następująca ilość worków do selektywnej zbiórki: o 1 worek miesięcznie z przeznaczeniem na szkło - kolor zielony o 2 worki miesięcznie z przeznaczeniem na papier, metal, tworzywa sztuczne i opakowania wielomateriałowe - kolor żółty o 2 worki na rok z przeznaczeniem na odpady zielone - kolor brązowy Dla zabudowy wielorodzinnej (kamienice, bloki) stosowane będą pojemniki w kolorze zielonym dla szkła, żółtym dla innych surowców wtórnych. Oprócz ww. worków i pojemników funkcjonować będą w dalszym ciągu ogólnodostępne pojemniki przeznaczone do selektywnej zbiórki (tzw. dzwony): 1) kolor biały szkło bezbarwne, 2) kolor zielony szkło kolorowe, 3) kolor żółty opakowania z tworzyw sztucznych i metale, 4) kolor niebieski papier. Wszystkie pojemniki, worki oraz kontenery wykorzystywane do zbierania odpadów komunalnych muszą spełniać wymagania w zakresie m.in. bezpieczeństwa, wytrzymałości oraz muszą być zgodne z Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Kielce. 3. Sposoby postępowania z odpadami Odpady wytwarzane w gospodarstwach domowych, ze względu na substancje, z których się składają, są coraz bardziej niebezpieczne dla środowiska. Uwalniane w trakcie ich rozkładu związki mogą dostać się do gleby, wód powierzchniowych i podziemnych, gdzie powodują ogromne szkody. Niestety zdarza się również, że związki te trafiają w końcu do produktów spożywczych. Zobacz, co możesz zrobić, aby Twoje odpady nie zatruły naszego otoczenia oraz nas samych. 3.1. Elektrośmieci Odpady elektroniczne i elektryczne (sprzęt AGD, RTV) są jednym z największych źródeł zanieczyszczenia m.in. metalami ciężkimi (rtęć, ołów, kadm i chrom) oraz związkami chloru i bromu. Obejmują wszelkiego rodzaju zużyte lub wycofane z eksploatacji urządzenia elektryczne lub elektroniczne i ich podzespoły, w tym: wielkogabarytowe urządzenia AGD (m.in. urządzenia chłodnicze, pralki, zmywarki, elektryczne kuchenki, urządzenia wentylacyjne), małogabarytowe urządzenia AGD (m.in. odkurzacze, maszyny do szycia, żelazka, tostery, rozdrabniacze, golarki, zegarki, wagi), zabawki, konsole do gier video, komputerowo sterowane urządzenia do uprawiania sportów rowerowych, nurkowania, biegania, wiosłowania itp., przyrządy do nadzoru i kontroli (m.in. czujniki dymu, regulatory ciepła), sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny (m.in. komputery, drukarki, laptopy, kopiarki, kalkulatory, telefony), sprzęt audiowizualny, narzędzia elektryczne i elektroniczne. 9

Odpad elektroniczny i elektryczny można oddać do Gminnych Punktów Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może następować również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Odbieranie tego typu odpadów od właścicieli nieruchomości następuje nie rzadziej niż raz na kwartał, zgodnie z wyznaczonym harmonogramem dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbiórki elektrośmieci. 3.2. Odpady wielkogabarytowe Wszelkiego rodzaju odpady, które ze względu na duże rozmiary i/lub wagę nie mieszczą się do pojemnika na zmieszane odpady komunalne, są odpadem wielkogabarytowym. Do tej grupy odpadów należą m.in. stoły, szafy, krzesła, sofy, dywany, wózki dziecięce, materace, rowery, zabawki dużych rozmiarów, wanny itp. Odbierane są w wyznaczonych w harmonogramie terminach, nie rzadziej niż raz na kwartał. Harmonogram z terminami odbiorów odpadów komunalnych od mieszkańców będzie zamieszczony na stronie: www.um.kielce.pl PAMIĘTAJ! Każdy mieszkaniec Kielc może, poza wyznaczonymi terminami, indywidualnie przewieźć tego typu odpady do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. W przypadku, gdy mieszkaniec nie posiada możliwości samodzielnego przewiezienia odpadów do GPZOK, może skorzystać z dodatkowej usługi transportu odpadów z miejsca składowania (położonego na terenie Miasta Kielce) do GPZOK. Koszt takiej usługi wynosi 5 zł/km, liczony od miejsca odbierania odpadów do GPZOK, jednak nie mniej niż 30 zł za 1 przewóz. Należy pamiętać, że konieczne jest wcześniejsze zgłoszenie chęci przekazania odpadu podmiotowi odbierającemu odpady. 3.3. Baterie i akumulatory Akumulatory i baterie zawierają w swoim składzie metale ciężkie, szkodliwe dla ludzkiego zdrowia nawet w bardzo małych ilościach. Warto pamiętać, że źle składowane zużyte baterie zatruwają glebę i wodę. Na przykład jedna bateria guzikowa do zegarka może skazić od 5-50 tysięcy litrów wody, a jedna bateria typu "paluszek" na trwałe zanieczyszcza 1 m 3 gleby. Zużytą baterię lub akumulator można oddać w punkcie prowadzącym ich sprzedaż, przy zakupie nowych sztuk. Zbiórkę baterii prowadzą również firmy, instytucje oraz placówki oświatowe. Przy zakupie akumulatorów ołowiowych (kwasowych) pobierana jest opłata depozytowa, której zwrot następuje po przekazaniu zużytego akumulatora sprzedawcy detalicznemu tych akumulatorów lub do punktu systemu zbiórki zużytych akumulatorów zorganizowanego przez przedsiębiorcę. Sprzedawca detaliczny jest zobowiązany przy sprzedaży akumulatora do przyjęcia zużytego 10

urządzenia oraz pobrania opłaty depozytowej, jeżeli kupujący nie przekazał mu zużytego akumulatora. Stawka opłaty depozytowej wynosi 30 zł za sztukę. Sklepy o powierzchni powyżej 25 m 2, które prowadzą sprzedaż baterii i akumulatorów przenośnych powinny realizować zbiórkę zużytych baterii dostarczanych przez użytkowników końcowych, do czego służą specjalne pojemniki. Odpady tego typu można również oddać do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. 3.4. Przeterminowane leki Przeterminowane leki uznawane są za odpady szczególnie groźne dla środowiska. Zbudowane z szeregu związków chemicznych, po terminie ich przydatności stanowią potencjalne zagrożenia dla zdrowia, a nawet życia ludzi, szczególnie dzieci. Pomimo upływu czasu zachowują dużą aktywność biologiczną i chemiczną. Należy pamiętać, że leki o silnym działaniu znajdują się w wykazie trucizn. Przeterminowane leki zbierane są w specjalnych pojemnikach w aptekach, a następnie poddawane są termicznej utylizacji. Można wrzucać do nich zarówno pastylki, drażetki, maści, jak i leki płynne oraz aerozole. PAMIĘTAJ! Zabronione jest wrzucanie igieł, igłostrzykawek i termometrów. Leki należy wrzucać do specjalnego pojemnika umieszczonego w aptekach. 3.5. Odpady budowlane i rozbiórkowe Odpady budowlane obejmują materiał powstający przy remontach lub budowie domu, czyli gruz betonowy, ceglany i ceramiczny. Odpady tego typu odbierane są selektywnie po wcześniejszym indywidualnym ustaleniu sposobu i warunków odbioru z podmiotem odpowiedzialnym za odbiór odpadów komunalnych. Mogą być także indywidualnie dostarczane bezpośrednio do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Odpady budowlane usuwaj wyłącznie do wcześniej zamówionych kontenerów, które na Twoje zlecenie podstawi i odbierze firma wywozowa. 3.6. Odpady zielone Odpady zielone (biodegradowalne) obejmują taki materiał jak ścięta trawa z trawników, kwiaty, łodygi i liście oraz inne drobne części roślin pochodzące z prac porządkowych w przydomowych ogrodach i sadach. 11

Odpady zielone nadają się doskonale do kompostowania i nie powinny trafiać do pojemników wraz z innymi odpadami! Właściciele nieruchomości, na terenie których powstają odpady zielone, zobowiązani są do ich selektywnego zbierania i przekazywania podmiotowi odbierającemu odpady lub do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Jednakże właściciele nieruchomości dokonujący kompostowania odpadów zielonych na własne potrzeby zwolnieni są z takiego obowiązku. PAMIĘTAJ! Nie wolno spalać odpadów zielonych w paleniskach domowych (piece, kominki) oraz na wolnym powietrzu, gdyż są one źródłem uciążliwych odorów i dymów. Nigdy nie wypalaj traw i chwastów, gdyż stanowi to ogromne zagrożenie pożarowe. Odbieranie od właścicieli nieruchomości odpadów zielonych następuje nie rzadziej niż dwa razy w roku w okresie wiosennym i jesiennym zgodnie z wyznaczonym harmonogramem. Dla odpadów zielonych należy stosować worek w kolorze brązowym. 3.7. Opony Zużyte opony są odpadem, który bardzo obciąża środowisko naturalne. Opony są produktem wielomateriałowym, zbudowanym z mieszaniny kauczuków naturalnych i syntetycznych, nierozciągliwych włóknin (kordów) oraz drutów wzmacniających konstrukcję i utrzymujących kształt opony. Charakteryzują się długim okresem rozkładu w warunkach środowiska naturalnego, a ze względu na swoją objętość wymagają dużej powierzchni magazynowania i specjalnie przygotowanego terenu. Opony można oddać do właściwego Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może następować również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, który będzie organizowany nie rzadziej niż raz na kwartał zgodnie z wyznaczonym harmonogramem, dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbiórki tego typu odpadów. 3.8. Chemikalia Niezużyte pozostałości rozpuszczalników, farb, olejów odpadowych, chemikaliów fotograficznych itp. należy oddać do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może następować również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, który będzie organizowany nie rzadziej niż raz na kwartał zgodnie z wyznaczonym harmonogramem, dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbierania tego typu odpadów. 12

Pamiętaj! Nigdy nie wylewaj zużytych olejów odpadowych do wód, gleby oraz kanalizacji. Nie używaj ich jako oleju opałowego. Nigdy nie mieszaj ich z innymi substancjami. Nie wolno spalać farb, rozpuszczalników, olejów odpadowych itp., ponieważ mogą być źródłem emisji szkodliwych substancji do atmosfery, a przy tym wybuchowe i toksyczne. 3.9. Środki ochrony roślin Ta grupa odpadów obejmuje przeterminowane środki ochrony roślin oraz opakowania zawierające pozostałości substancji niebezpiecznych. Odpady te zawierają m.in. pestycydy, herbicydy, insektycydy. Sprzedający środki ochrony roślin są zobowiązani do pobierania kaucji tj. opłaty depozytowej ustalonej przez producenta lub importera w wysokości 20-30% ceny produktu. Zwrot kaucji następuje po oddaniu zużytego opakowania po tych środkach. Opłata depozytowa została wprowadzona celem zobligowania stosujących środki ochrony roślin do zwrotu opakowań stanowiących odpad niebezpieczny. Środki ochrony roślin można oddać nieodpłatnie do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może odbywać się również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, który będzie organizowany nie rzadziej niż raz na kwartał zgodnie z wyznaczonym harmonogramem, dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbiórki tego typu odpadów. 3.10. Odzież Każda odzież używana, której posiadacz się pozbywa, staje się odpadem. Ze względu na to, że odzież jest produktem wielomateriałowym, charakteryzującym się różnorodnym składem chemicznym, jego utylizacja jest bardzo trudna i musi być dostosowana do każdego materiału. Dlatego też konieczne jest dokonanie wstępnej segregacji odzieży używanej z podziałem na odpad oraz odzież, która może być ponownie użyta. Na terenie miasta Kielce znajduje się sieć pojemników na zbędną, nieużywaną odzież. Do pojemników tych można wrzucać odzież, którą będą mogli jeszcze nosić inni ludzie. Odzież można również oddać podczas okolicznościowych akcji zbierania odpadów komunalnych, zgodnie z informacjami dostępnymi na stronie www.um.kielce.pl 3.11. Świetlówki Zużyte świetlówki są bardzo niebezpieczne ze względu na dużą zawartość rtęci. Ponieważ rtęć ze stłuczonej świetlówki może przedostać się do organizmu człowieka wraz ze skażoną wodą, powietrzem lub pożywieniem, należy podjąć specjalne środki ostrożności. 13

Zużyte świetlówki można oddać w sklepie lub hurtowni przy zakupie nowych. Punkty sprzedaży mają obowiązek przyjąć je w tej samej ilości, co zakupione, bez względu na markę. Świetlówki można oddać do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może odbywać się również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, który będzie organizowany nie rzadziej niż raz na kwartał zgodnie z wyznaczonym harmonogramem, dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbierania tego typu odpadów. 3.12. Drewno Ta grupa odpadów obejmuje czyste" naturalne drewno, bez żadnych syntetycznych dodatków. Na odpady tego typu składają się zatem m.in. ścinki, wióry z nieobrobionego drewna, pył drzewny. Odpady drzewne inne niż naturalne, aby mogły być zaliczone do tej grupy nie mogą zawierać PCV i impregnatów do drewna oraz farb. Obejmują skrzynki od owoców, warzyw i podobne, ozdobne pudełka z litego drewna. Drewno może być wykorzystane do spalania z odzyskiem energii oraz do wytwarzania kompostu. Jednak ze względu na przydatność drewna do recyklingu materiałowego lub odzysku energii, kompostowanie nie jest zalecane. Właściciele nieruchomości, na terenie których powstają tego typu odpady, zobowiązani są do ich selektywnego zbierania i przekazywania do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. 3.13. Okna, drzwi, ościeżnice, futryny Odpady z tej grupy są produktem wielomateriałowym, zbudowanym z mieszaniny różnych substancji, w tym szkła, PCV, drewna, metali oraz gumy. Ze względu na wykorzystanie oraz wielkość, mogą być zaliczane do odpadów budowlanych oraz do odpadów wielkogabarytowych. Można je zatem oddać do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może odbywać się również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, który będzie organizowany nie rzadziej niż raz na kwartał zgodnie z wyznaczonym harmonogramem, dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbierania tego typu odpadów. 3.14. Oleje jadalne Wykorzystane i przeterminowane oleje jadalne, jak również ich pozostałości wymagają specjalnego traktowania ze względu na ich ograniczoną rozpuszczalność w wodzie i wpływ na degradację środowiska. Dlatego też oleje należy zlewać do jednego szczelnego i odpornego na działanie substancji chemicznych pojemnika. Oleje posmażalnicze stanowić mogą dobry materiał surowcowy do wytwarzania np. biopaliw. 14

Oleje jadalne można oddać do Gminnego Punktu Zbierania Odpadów Komunalnych. Przekazywanie odpadów może odbywać się również do objazdowego punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, który będzie organizowany nie rzadziej niż raz na kwartał zgodnie z wyznaczonym harmonogramem, dostępnym na stronie www.um.kielce.pl oraz podczas okolicznościowych akcji zbierania tego typu odpadów. 4. Jak kompostować odpady Odpady organiczne, w tym również kuchenne, można zagospodarować poprzez naturalną metodę unieszkodliwiania jaką jest kompostowanie przydomowe. Proces ten można prowadzić w specjalnym kompostowniku przydomowym, jak też w otwartej pryzmie w ogrodzie. Najprostszym rozwiązaniem jest zastosowanie pryzmy kompostowej. Odpady układa się bezpośrednio na ziemi, najpierw kładąc grubsze gałązki, a następnie pozostałe odpady na przemian drobniejsze i grubsze. Można również przesypywać je ziemią lub starym kompostem. Dobrze ułożona pryzma ma kształt trapezu. Należy jednak pamiętać, aby odpady przewracać co jakiś czas by był zapewniony dopływ powietrza. Pełnowartościowy kompost uzyskuje się tą metodą po około 6 miesiącach. PAMIĘTAJ! SKŁADAĆ odpadki ogrodowe (np. skoszona trawa, liście, gałęzie drzew i krzewów, chwasty, resztki warzyw i owoców, kora drzew, słoma i siano) odpadki kuchenne (np. resztki warzyw i owoców, suche pieczywo, skorupki jaj, wytłaczanki papierowe po jajkach, fusy po kawie i herbacie) trociny, obornik, popiół drzewny NIE SKŁADAĆ resztki kuchenne w postaci mięsa, ryb, kości (przyciągają muchy, myszy, szczury), metal, plastik, szkło, pieluchy, podpaski, popiół z węgla, resztki budowlane, torby z odkurzacza, odpady zawierające chemikalia, śmieci zebrane z chodnika, ulicy papier kredowy, z ilustracjami Dobrym rozwiązaniem są specjalne, powszechnie stosowane kompostenery, czyli odpowiednio wyprofilowane pojemniki z tworzywa sztucznego z licznymi otworami i miejscem odbioru kompostu. Estetyczny wygląd i wysoka skuteczność oraz dostępność na rynku powodują ich rosnącą popularność. W celu przyspieszenia kompostowania i pobudzenia mikroorganizmów do działania możliwe jest zastosowanie preparatów wspomagających ten proces. Są to tzw. kompostery. Kompostowniki i pryzmy warto zakładać pod bzem czarnym, leszczyną, kaliną koralową, grabem. W celu zwiększenia zwartości azotu w kompoście, pryzmę można obsiać łubinem. Fusy od kawy przywabiają do kompostu dżdżownice, które przetwarzają masę biologiczną. 15

5. Jednostka administracyjna do spraw gospodarki odpadowej na terenie Miasta Kielce Nadzór nad gospodarką odpadami w Kielcach pełni: Urząd Miasta Kielce www.um.kielce.pl Wydział Środowiska i Usług Komunalnych Referat Gospodarki Odpadami ul. Strycharska 6, 25-659 Kielce e-mail: um@um.kielce.pl, srodowisko@um.kielce.pl Infolinia: 800 166 726 Biuro Obsługi Interesanta: 41 3676009 41 3676099 41 3676509 41 3676649 6. Podstawy prawne Ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2012 r. Nr 0, poz. 391 z późn. zm.) Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. Nr 0, poz. 21) Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2011 r. Nr 152, poz. 897 z późn. zm.) Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. - prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 z późn. zm.) Ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) Ustawa o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 2011 r. Nr 45, poz. 236) Ustawa o partnerstwie publiczno-prywatnym (Dz.U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100 z późn. zm.) Ustawa z dnia 9 stycznia 2009 r. o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz.U. z 2009 r. Nr 19, poz. 101 z późn. zm.) Ustawa z dnia 12 października 2012 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz.U. z 2012 r. Nr 0, poz. 1271) Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2007 r. Nr 50, poz. 331 z późn. zm.) Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i ustawy o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz.U. z 2007 r. Nr 99, poz. 660) 16