Postępowanie cywilne postępowanie wieczystoksięgowe uwzględnienie przez sąd wieczystoksięgowy okoliczności znanych z urzędu Postanowienie Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 23 czerwca 2010 r. II CSK 661/09 W sprawie wieczystoksięgowej, w której nie występuje konkurencja wniosków złożonych w różnym czasie, sąd w chwili ich rozpoznania może w celu zapewnienia w księdze wieczystej prawdziwości wpisów uwzględnić okoliczności znane mu urzędowo. Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku Związku Harcerstwa Polskiego w W., Chorągwi Z. Związku Harcerstwa Polskiego w S. i T.Y., spółki z o.o. w S., przy uczestnictwie Gminy Miasta S. oraz Skarbu Państwa Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w S. o wpis w księdze wieczystej prawa użytkowania wieczystego i odrębnej własności budynków, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 23 czerwca 2010 r. skargi kasacyjnej wnioskodawcy T.Y., spółki z o.o. w S. od postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 29 kwietnia 2009 r. oddalił skargę kasacyjną oraz wnioski uczestników o zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego. U z a s a d n i e n i e W dniu 11 VII 2008 r. do Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie wpłynął zawarty w umowie notarialnej z dnia 9 VII 2008 r. o przeniesienie prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynków wniosek Związku Harcerstwa Polskiego w W. oraz T.Y., sp. z o.o. w S., zawierający żądanie, aby sąd sprostował wpisy w księdze wieczystej nr [ ]8/0, w dziale I, przez ujawnienie podziału geodezyjnego działki nr 10, zgodnie z dokumentami powołanymi w treści aktu notarialnego, odłączył działkę nr 10/2 i założył dla niej nową księgę wieczystą z przeniesieniem do niej wpisu prawa własności gruntu na rzecz Gminy Miasta S. z wpisem prawa użytkowania wieczystego gruntu i prawa własności budynków, stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności na rzecz T.Y., sp. z o.o. w S. oraz wpisał w dziale II prawo własności działki nr 10/1 na rzecz Skarbu Państwa w trwałym zarządzie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w S. Referendarz sądowy w dniu 26 XI 2008 r. dokonał w dziale I wspomnianej księgi wieczystej wpisu działki nr 10 na działki nr 10/1 i 10/2, a co do pozostałych żądań postanowieniem z dnia 27 XI 2008 r. wniosek oddalił. Według ustaleń dokonanych w sprawie, w dniu 15 II 1967 r. między Skarbem Państwa a Związkiem Harcerstwa Polskiego Komendą Chorągwi w S. została zawarta umowa wieczystego użytkowania, na mocy której Skarb Państwa oddał Związkowi w użytkowanie wieczyste działkę gruntu oraz oddał do korzystania znajdujące się na gruncie budynki i inne urządzenia. Na podstawie tej umowy w dniu 15 II 1967 r. w księdze wieczystej nr [ ]8/0 dokonano wpisu Związku Harcerstwa Polskiego Komendy Chorągwi w S. jako wieczystego użytkownika działki i wieczystego użytkownika znajdujących się na niej budynków i urządzeń. Treść księgi wieczystej nr [ ]8/0 nie została w sposób wierny przeniesiona do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym, gdyż w dniu 20 II 2006 r. dokonano wpisu, że Związkowi Harcerstwa Polskiego Komendzie Chorągwi w S. przysługuje prawo użytkowania wieczystego gruntu oraz własność budynku i urządzeń stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności. W związku z tym postanowieniem z dnia 28 X 2008 r. Sąd Rejonowy w Szczecinie sprostował z urzędu błędy migracyjne w księdze wieczystej nr [ ]8/0 celem przywrócenia jej treści pierwotnej, zawartej w papierowej księdze wieczystej. Sąd Rejonowy na skutek skargi na orzeczenie referendarza sądowego postanowieniem z dnia 18 II 2009 r. wniosek oddalił. Wskazał na niezgodność pomiędzy treścią elektronicznej księgi wieczystej nr [ ]8/0 a treścią czynności prawnej, która miała stanowić podstawę wpisu. Z treści księgi wieczystej wynikało, że w umowie z dnia 9 VII 2008 r. doszło do rozporządzenia prawem, które nie
przysługiwało zbywcy, nie doszło zatem do skutecznego przeniesienia prawa na nabywcę T.Y., a w konsekwencji wnioski z tej umowy należało oddalić. Apelację wnioskodawczyni T.Y. wniesioną od tego orzeczenia Sąd Okręgowy oddalił postanowieniem z dnia 29 IV 2009 r. Wskazał, że rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego zostało oparte, poza informacjami wynikającymi z treści księgi wieczystej, wniosku i dołączonych do niego dokumentów, także na wiedzy, którą Sąd I instancji posiadł, analizując dokumentację zgromadzoną w aktach księgi wieczystej, a zwłaszcza postanowienie tego Sądu z dnia 28 X 2008 r. o sprostowaniu błędów migracyjnych w księdze wieczystej nr [ ]8/0. Uznając, że fakty wynikające z danych zawartych w aktach księgi wieczystej stanowią fakty znane sądowi z urzędu, przychylił się do wyrażonego w orzecznictwie SN poglądu, iż na ich podstawie mogła nastąpić odmowa dokonania wpisu. W konsekwencji Sąd Okręgowy nie podzielił zawartego w apelacji zarzutu naruszenia art. 3 ustawy z dnia 6 VII 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm. dalej: u.k.w.h. ). Podnosząc, że wynikające z tego przepisu domniemanie jest domniemaniem podlegającym obaleniu, wskazał, iż do jego obalenia doszło na podstawie faktów niewymagających dowodu, bo znanych Sądowi z urzędu. Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 626 6 k.p.c. przez orzekanie na podstawie stanu rzeczy innego niż istniejący w chwili złożenia wniosku, Sąd Okręgowy podniósł, że regulacja zawarta w art. 29 u.k.w.h. nie wyklucza odpowiedniego zastosowania art. 316 1 w zw. z art. 13 2 k.p.c., zgodnie z którym sąd obowiązany jest wydać orzeczenie, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Postanowienie Sądu Okręgowego zaskarżyła skargą kasacyjną wnioskodawczyni, zarzucając naruszenie art. 5 w zw. z art. 3 u.k.w.h. przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, polegające na uznaniu dopuszczalności zakwestionowania możliwości nabycia własności na skutek czynności prawnej z osobą uprawnioną według treści księgi wieczystej w dniu dokonania czynności i złożenia wniosku o wpis, art. 7 k.c. przez jego niezastosowanie, co doprowadziło do uznania, że na skutek podniesienia przez uczestniczkę postępowania Gminę Miasta S. braku dobrej wiary, istnienie dobrej wiary po stronie wnioskodawczyni jest wątpliwe i musi zostać wykazane w postępowaniu dowodowym, a tym samym zakwestionowania działania rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 u.k.w.h.), art. 155 k.c. przez jego pominięcie, co doprowadziło do uznania dopuszczalności sprostowania wpisu w księdze wieczystej i wpisania prawa, które wygasło w dniu 9 VII 2008 r. na skutek działania rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Zarzuciła także naruszenie art. 626 8 2 i art. 228 w zw. z art. 13 2 k.p.c. przez uznanie, że zakres kognicji sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym obejmuje fakty znane sądowi z urzędu, za które należy uznać informacje wynikające z dokumentów zawartych w aktach księgi wieczystej, a także art. 626 6 2 k.p.c. przez uznanie, że przepis ten nie ma znaczenia dla kolejności dokonywania wpisu, a określa jedynie kolejność wpływu wniosków do sądu. SN zważył, co następuje. Kognicję sądu wieczystoksięgowego, po wejściu w życie ustawy z dnia 11 V 2001 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece, ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy Prawo o notariacie (Dz.U. Nr 63, poz. 635), określa art. 626 8 2 k.p.c., który przejął bez zmian zasadę wyrażoną w uchylonym art. 46 ust. 1 u.k.w.h., przewidującym, że sąd rozpoznając wniosek o wpis bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Pominięcie w art. 626 8 2 k.p.c. słów zawartych w art. 46 ust. 2 u.k.w.h., że postanowienie odmawiające dokonania wpisu może opierać się na okolicznościach, które są powszechnie znane lub doszły do wiadomości sądu rejonowego w inny sposób, spowodowało, iż w doktrynie i judykaturze wskazana zmiana stanu prawnego interpretowana jest rozbieżnie. Podkreśla się, że pominięcie w art. 626 8 2 k.p.c. treści zawartej w art. 46 ust. 2 u.k.w.h. było celowym zawężeniem kognicji sądu wieczystoksięgowego, z drugiej zaś strony wskazuje się, że nie jest to zmiana merytoryczna. W judykaturze SN pierwszy pogląd znalazł wyraz m.in. w wyroku z dnia 19 III 2003 r., I CKN 152/01 (OSNC 2004, nr 6, poz. 92), na drugim natomiast zapatrywaniu oparte są postanowienia SN: z dnia 15 XII 2005 r., V CK 54/05 (OSNC 2006, nr 7 8, poz. 138) oraz z dnia 18 VI 2009 r., II CSK 4/09 (LexPolonica nr 2372471).
W uzasadnieniu uchwały składu siedmiu sędziów SN z dnia 16 XII 2009 r., zasady prawnej, III CZP 80/09 (OSNC 2010, nr 6, poz. 84), stwierdzającej, że sąd rozpoznając wniosek o wpis w księdze wieczystej związany jest stanem rzeczy istniejącym w chwili złożenia wniosku i kolejnością jego wpływu, SN podniósł, iż kolejność rozpoznawania wniosków o wpis w księdze wieczystej wiąże się ściśle z kognicją sądu wieczystoksięgowego. W związku z tym art. 626 8 k.p.c. musi być analizowany łącznie z art. 626 6 k.p.c., stanowiącym, że o kolejności wniosku o wpis rozstrzyga chwila wpływu wniosku do właściwego sądu. Z tego względu decydujące znaczenie przy rozpoznawaniu wniosku o wpis w księdze wieczystej ma stan rzeczy istniejący w chwili wpływu wniosku do sądu, a kolejność złożenia wniosków o wpis w księdze jest dla sądu wiążąca. SN podkreślił, że odmienne zapatrywanie dopuszczające rozszerzenie kognicji sądu wieczystoksięgowego przez uwzględnienie w chwili wpisu okoliczności znanych sądowi urzędowo (art. 228 2 k.p.c.), np. ujawnionych w innej sprawie oczekującej na rozpoznanie w terminie późniejszym, jest sprzeczne z art. 626 8 2 k.p.c. oraz pomija, że w przepisach o kognicji sądu wieczystoksięgowego nie ma odpowiednika uchylonego art. 46 ust. 2 u.k.w.h. Uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów SN z dnia 16 XII 2009 r., III CZP 80/09 (OSNC 2010, nr 6, poz. 84), przy pominięciu okoliczności, że przyjęta w niej wykładnia art. 626 8 2 k.p.c. zdeterminowana została pytaniem, czy w postępowaniu wieczystoksięgowym ma odpowiednie zastosowanie nie tylko art. 316 1 k.p.c., ale także art. 192 pkt 3 k.p.c. może wskazywać, że sąd wieczystoksięgowy także w sprawach, w których nie występuje konkurencja wniosków złożonych w różnym czasie, nie może w chwili wpisu uwzględnić okoliczności znanych sądowi urzędowo (art. 228 2 k.p.c.). Przyjęcie takiego stanowiska byłoby sprzeczne z podstawowymi funkcjami ksiąg wieczystych określonymi w art. 1 ust. 1, art. 2 i 3 u.k.w.h., które jak trafnie podkreśla się w doktrynie ukierunkowują działalność sądów wieczystoksięgowych na zapewnienie księgom wieczystym prawdziwości wpisów. Nie można więc akceptować poglądu zakładającego, że sąd w sytuacji, w której nie ma konkurencji wniosków o wpis, może dokonać wpisu prawa z pełną świadomością sprzeczności z rzeczywistym stanem prawnym. Należy zatem uznać, że stanowisko zajęte w postanowieniu SN z dnia 15 XII 2005 r., V CK 54/05 (OSNC 2006, nr 7 8, poz. 138), iż sąd wieczystoksięgowy może odmówić wpisu w księdze wieczystej, gdy istnieje znana mu urzędowo przeszkoda do jego dokonania, nie ma zastosowania tylko w sytuacji objętej pytaniem prawnym, na które SN udzielił odpowiedzi w powołanej uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 16 XII 2009 r., III CZP 80/09. Usprawiedliwieniem dla takiego wyjątku jest wzgląd na wynikającą z art. 626 6 2 k.p.c. konieczność dokonywania wpisów według kolejności wpływu wniosków do sądu, co zabezpiecza wierzyciela przed pozbyciem się majątku przez dłużnika, dokonanym między ustanowieniem hipoteki a jej wpisaniem do księgi wieczystej. Potrzeba ochrony wierzyciela przed czynnościami dłużnika, zmierzającymi do usunięcia majątku spod egzekucji w istocie przesądziła o dokonanej przez SN wykładni art. 626 6 2 i art. 626 8 2 k.p.c. Jeśli zatem jak w sprawie niniejszej potrzeby takiej nie ma, sąd wieczystoksięgowy w razie powzięcia z urzędu wiadomości wskazujących na brak podstaw do dokonania wpisu, powinien wniosek oddalić. Sprawa, w której zapadło postanowienie zaskarżone skargą kasacyjną wnioskodawczyni T.Y., jest przykładem na obronę takiej tezy. Gdyby Sąd Rejonowy nie uwzględnił znanego mu urzędowo i mającego charakter wiążący (art. 365 1 k.p.c.) postanowienia z dnia 28 X 2008 r. o sprostowaniu z urzędu błędów migracyjnych w księdze wieczystej nr [ ]8/0, to dokonałby wpisu prawa własności budynków, którego strona skarżąca nie mogła nabyć, gdyż prawo takie nie przysługiwało zbywcy. Należy zatem uznać, że sąd może odmówić dokonania wpisu w księdze wieczystej, opierając się na okolicznościach znanych mu urzędowo, chyba że naruszyłoby to zasadę dokonywania wpisów według kolejności wpływu wniosków do sądu. Z tych względów zarzut naruszenia art. 626 6 2 i art. 626 8 2 k.p.c. należało uznać za nieuzasadniony. Skuteczność nabycia odrębnej własności budynków, pomimo braku uprawnienia po stronie zbywcy, mogłaby zostać stwierdzona wyłącznie przez ustalenie działania rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 u.k.w.h.). Istnienie dobrej wiary po stronie wnioskodawczyni było kwestionowane przez uczestniczkę Gminę Miasta S., wymaga więc przeprowadzenia postępowania dowodowego. Właściwą drogą jest wyłącznie sprawa o uzgodnienie stanu prawnego księgi wieczystej
z rzeczywistym stanem prawnym (art. 10 ust. 1 u.k.w.h.), powołane zatem w skardze kasacyjnej zarzuty naruszenia art. 5 w zw. z art. 3 u.k.w.h. oraz art. 7 i 155 k.c. nie mogły odnieść skutku. Z tych względów należało orzec, jak w sentencji (art. 398 14 oraz art. 520 1 k.p.c.). Glosa W przytoczonym orzeczeniu SN oddalił skargę kasacyjną wnioskodawcy od postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie z 29 IV 2009 r. Celem glosatora jest wyrażenie aprobaty poglądu wyrażonego przez SN na kanwie rozpoznawanej sprawy, a także próba przytoczenia dodatkowych argumentów, które przemawiają za dalszą liberalizacją zajętego stanowiska. W pierwszej kolejności należy jednak przedstawić główne powody, które przyświecały SN podczas ferowania glosowanego judykatu. Otóż na wstępie swoich rozważań SN odwołał się do ograniczonej kognicji sądu wieczystoksięgowego, wynikającej z art. 626 8 2 k.p.c., według którego rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Brzmienie przepisu wydaje się dość jednoznaczne, a przy tym rygorystyczne, co może skutkować wątpliwościami w zakresie dopuszczalności brania pod uwagę przez sąd rozpoznający daną sprawę okoliczności innych niż wymienione w dyspozycji przywołanego przepisu. W judykaturze wykształciły się dwa dominujące stanowiska w opisywanej materii, na co trafnie zwrócił uwagę SN. W świetle pierwszego z nich pominięcie w treści art. 626 8 2 k.p.c. wyszczególnionej w uprzednio obowiązującym przepisie art. 46 ust. 2 u.k.w.h. 1 możności oparcia postanowienia oddalającego wniosek o wpis w księdze wieczystej na okolicznościach powszechnie znanych lub znanych sądowi z urzędu świadczy o świadomym zawężeniu kognicji sądu wieczystoksięgowego. Takie zapatrywanie wyrażono m.in. w tezie wyroku SN z 19 III 2003 r., I CKN 152/01, zgodnie z którą: sąd nie może odmówić dokonania wpisu w księdze wieczystej, opierając się na okolicznościach, które są powszechnie znane lub doszły do wiadomości sądu w inny sposób niż przez badanie treści wniosku, treści i formy dołączonych doń dokumentów oraz treści księgi wieczystej (art. 626 8 2 k.p.c.) 2. W kolejnym judykacie, tj. postanowieniu SN z 15 XII 2005 r., V CK 54/05, wyrażono pogląd całkowicie odmienny i uznano, iż: sąd wieczystoksięgowy może odmówić wpisu w księdze wieczystej, gdy istnieje znana mu urzędowo przeszkoda do jego dokonania 3. W uzasadnieniu orzeczenia zważono, że w poprzednio obowiązującym stanie prawnym dotyczącym postępowania wieczystoksięgowego, przepisy k.p.c. miały zastosowanie tylko wówczas, gdy wynikało to wprost z brzmienia u.k.w.h. Po noweli z dnia 11 V 2001 r., skutkującej włączeniem postępowania wieczystoksięgowego do k.p.c. jako postępowania nieprocesowego, zasadne stało się odpowiednie stosowanie przepisu art. 228 w zw. z art. 13 2 k.p.c. 4. Zdaniem glosatora poprawne jest drugie z przedstawionych stanowisk, które w pełni koresponduje zarówno z wykładnią językową, jak i systemową powołanych przepisów. Wbrew pozorom wydaje się, że przedmiotowe zapatrywanie pozostaje w zgodzie także z wykładnią funkcjonalną opisywanej regulacji prawnej, bowiem nie można definitywnie wykluczyć tezy, że gdyby faktycznym zamiarem prawodawcy było tak daleko idące ograniczenie kognicji sądu wieczystoksięgowego, to nowelizując przepisy o tym postępowaniu czy też przenosząc je z u.k.w.h. do k.p.c. można było zamieścić wyraźne zastrzeżenie, iż w postępowaniu wieczystoksięgowym przepisu art. 228 k.p.c. nie stosuje się. Brak takiego zachowania przy równoczesnym założeniu racjonalności polskiego ustawodawcy 1 Ustawa z dnia 6 VII 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.). 2 OSNC 2004, nr 6, poz. 92, s. 37. 3 OSNC 2006, nr 7 8, poz. 138, s. 157. 4 Szerzej w uzasadnieniu powołanego postanowienia SN z 15 XII 2005 r., V CK 54/05 (OSNC 2010, nr 6, poz. 84).
prowadzi do spójnego wniosku przepis art. 228 k.p.c. ma odpowiednie zastosowanie w postępowaniu przed sądem wieczystoksięgowym! Tym samym, przy rozpoznawaniu konkretnej sprawy sąd wieczystoksięgowy może uwzględnić zarówno notorie powszechne, jak i notorie urzędowe, i to nie tylko w sytuacji, kiedy decyduje się odmówić dokonania wpisu w księdze wieczystej, ale także wówczas, gdy dany wniosek wieczystoksięgowy uwzględnia. Kolejną kwestią, którą SN wydaje się sygnalizować na gruncie rozpoznawanej sprawy, a którą glosator pragnie przekształcić w apel skierowany do sądów wieczystoksięgowych, jest postulat każdorazowego i dokładnego sprawdzania treści zmigrowanych ksiąg wieczystych. W ocenie glosatora błędy czy nieścisłości powstałe podczas przenoszenia zawartości księgi papierowej do systemu elektronicznego powinny być jednak konwalidowane poza kolejnością, niezależnie od daty rejestracji stosownego żądania w tej materii. Trzeba przecież pamiętać, że zgodnie z przepisem art. 16 ustawy z 14 II 2003 r. o przenoszeniu treści księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym przeniesienie treści dotychczasowej księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym nie jest orzeczeniem i nie podlega zaskarżeniu 5. Tym samym należy być niezwykle czujnym i uważnym, sprawdzając efekt pracy migratora, aby nie skrzywdzić podmiotów, których prawa lub roszczenia zostały ujawnione w danej księdze wieczystej. Ze względu na przedstawione argumenty glosator nie może w pełni podzielić konkluzji SN zawartej w uzasadnieniu glosowanego postanowienia, zgodnie z którą: sąd może odmówić dokonania wpisu w księdze wieczystej, opierając się na okolicznościach znanych mu urzędowo, chyba że naruszyłoby to zasadę dokonywania wpisów według kolejności wpływu wniosków do sądu 6. W sytuacji bowiem, gdy wniosek wieczystoksięgowy zostanie złożony w trybie art. 18 ust. 1 powołanej ustawy z 14 II 2003 r. o przenoszeniu treści księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym, a zatem będzie dotyczył sprostowania błędu powstałego podczas migracji, to w ocenie glosatora powinien on być rozpoznany poza kolejnością, tj. niezależnie od tego, czy do tej księgi wieczystej wpłynęły już wcześniej jakieś inne wnioski, czy też nie. Na zakończenie rozważań chciałbym wyrazić jeszcze jeden pogląd ściśle związany z analizowaną problematyką wieczystoksięgową, który może wzbudzić niemałe kontrowersje. Zarówno judykatura, jak i doktryna wydają się bowiem nie zauważać pewnej ważkiej okoliczności. Otóż zgodnie z przepisem art. 626 8 2 k.p.c., rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada m.in. treść księgi wieczystej. Skoro tak, to musi uwzględnić także wzmianki, które zostały odnotowane w treści takiej księgi. W celu zbadania, czego dotyczy konkretna wzmianka, należy chcąc nie chcąc zapoznać się z dokumentem stanowiącym podstawę ewentualnego wpisu w księdze wieczystej, być może będzie on zawierał właśnie żądanie sprostowania błędu migracyjnego. Zapoznanie się w takiej sytuacji z treścią kolejnego, wcześniejszego lub późniejszego wniosku wieczystoksięgowego będzie więc zachowaniem zupełnie naturalnym, logicznym i co więcej korespondującym z ograniczoną kognicją sądu prowadzącego takie postępowanie. Uwzględniając w taki sposób fakty znane ex officio, sąd wieczystoksięgowy w pełni respektuje nakaz wynikający z treści art. 626 8 2 k.p.c. Innymi słowy, związanie sądu treścią księgi wieczystej oznacza każdorazowy obowiązek zaznajomienia się z wnioskami, do których odsyłają wzmianki odnotowane w tej księdze. W pozostałym zakresie stanowisko SN wyrażone w postanowieniu z 23 VI 2010 r., II CSK 661/09, zasługuje na uwzględnienie. Maciej Rzewuski 5 Dz.U. Nr 42, poz. 363. 6 Patrz uzasadnienie glosowanego postanowienia.