POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM

POLITYKA OCHRONY DZIECI PRZED KRZYWDZENIEM Preambuła Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Zespołu Szkolno - Przedszkolnego jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Pracownicy placówki traktują dziecko z szacunkiem oraz uwzględniają jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przez pracowników wobec dziecka przemocy w jakiejkolwiek formie. Pracownicy placówki, w tym praktykanci, stażyści i wolontariusze realizując te cele, działają w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych oraz swoich kompetencji. Rozdział I Objaśnienie terminów I 1. Placówką jest Zespół Szkolno Przedszkolny w Dłutowie. 2. Pracownikiem placówki jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia oraz osoby realizujące staż, odbywające praktyki oraz wolontariusze. 3. Dzieckiem jest każda osoba do ukończenia 18. roku życia. 4. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentowania dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy. 5. Zgoda opiekuna dziecka oznacza zgodę co najmniej jednego z opiekunów dziecka. Jednak w przypadku braku porozumienia między opiekunami dziecka należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd. 1

6. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika placówki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie. 7. Osoba odpowiedzialna za Politykę ochrony dzieci przed krzywdzeniem to wyznaczony przez dyrektora placówki pracownik lub pracownicy sprawujący nadzór nad realizacją Polityki ochrony dzieci przed krzywdzeniem w placówce. 8. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające jego identyfikację. Rozdział II Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci 2 1. Podczas rekrutacji placówka ma obowiązek uzyskać informacje z Krajowego Rejestru Karnego o pracownikach w zakresie karalności (w tym dotyczących przestępstw na tle seksualnym 2. Placówka uzyskuje oświadczenia pracowników, wolontariuszy i stażystów dotyczące niekaralności lub toczących się wobec nich postępowań karnych lub dyscyplinarnych za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności oraz przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego - w przypadkach, gdy prawo nie zezwala na uzyskanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego. 3. Pracownicy placówki posiadają wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci. 4. Podczas rekrutacji pracowników 5. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka pracownicy placówki podejmują rozmowę z opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia. 6. Pracownicy monitorują sytuację i dobrostan dziecka poprzez obserwację, wywiady środowiskowe, rozmowy z dzieckiem, współpracę z instytucjami działającymi na rzecz dziecka i rodziny. 2

Rozdział III Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziecka w rodzinie, bądź placówce 3 W przypadku podjęcia przez pracownika placówki podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone w rodzinie, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji wychowawcy /pedagogowi/ psychologowi/ dyrektorowi placówki. 4 1. Pedagog/psycholog wzywa opiekunów dziecka (o ile nie są oni domniemanymi sprawcami przemocy), którego krzywdzenie podejrzewa i informuje ich o tym. 2. Pedagog/psycholog sporządza z opiekunami prawnymi niebędącymi sprawcami przemocy opis sytuacji dziecka na podstawie przeprowadzonych rozmów: z dzieckiem, nauczycielami, wychowawcą i opiekunami oraz ustala plan pomocy dziecku. 3. Plan pomocy dziecku powinien zawierać wskazania dotyczące: a. podjęcia przez placówkę działań w celu zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenie podejrzenia krzywdzenia do odpowiedniej instytucji; b. wsparcia, jakie placówka zaoferuje dziecku; c. skierowania dziecka do specjalistycznej placówki pomocy dziecku, jeżeli istnieje taka potrzeba. 5 1. W przypadkach bardziej skomplikowanych (dotyczących wykorzystywania seksualnego oraz znęcania się fizycznego i psychicznego o dużym nasileniu) oraz gdy sprawcami przemocy są opiekunowie dziecka dyrektor powołuje 3

zespół interwencyjny, w skład którego wchodzą: dyrektor, pedagog, psycholog, wychowawca dziecka, inni pracownicy mający wiedzę o sytuacji dziecka (dalej określani jako: zespół interwencyjny). 2. Pracownik, który zgłosił dyrektorowi, że w rodzinie ucznia dochodzi do przemocy, zakłada Niebieską Kartę załącznik nr 1. 3. Zespół interwencyjny sporządza plan pomocy dziecku, spełniający wymogi określone w 4 pkt. 3 niniejszego dokumentu. 4. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, powołanie zespołu jest obligatoryjne. 5. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające. Ze spotkania sporządza się protokół. 6 1. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany przez pedagoga/psychologa opiekunom. 2. Pedagog/psycholog informuje opiekunów o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji. 3. Jeżeli opiekunowie są osobami podejrzanymi o stosowanie przemocy, psycholog/pedagog dodatkowo przeprowadza z nimi rozmowę na temat konsekwencji stosowania przemocy i informuje te osoby o możliwościach podjęcia terapii. 4. Po poinformowaniu opiekunów przez pedagoga/psychologa zgodnie z punktem poprzedzającym dyrektor placówki składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do policji lub sporządza wniosek do sądu o wgląd w sytuację dziecka/rodziny. Dotyczy każdej sytuacji istnienia podejrzenia lub ryzyka zaniedbań względem dziecka, zagrożenia bezpieczeństwa lub życia małoletnich, zaniedbań rodzicielskich, stosowania przemocy, braku umiejętności opiekuńczo - wychowawczych, które mają destrukcyjny wpływ na rozwój dziecka lub osób niepełnosprawnych zamieszkujących w rodzinie oraz w przypadku każdej niepokojącej sytuacji, która może wpływać na bezpieczeństwo osób wchodzących w skład rodziny. 4

7 1. Z przebiegu interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 2 do niniejszego dokumentu. Kartę załącza się do dokumentacji zdarzenia. 2. Wszyscy pracownicy placówki i inne osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu dziecka są zobowiązane do zachowania tajemnicy. 8 Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka w placówce przez pracownika placówki 1. Osoba, która zauważyła, że jakiekolwiek dziecko jest krzywdzone przez pracownika placówki zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić o tym dyrektora, a w przypadku jego nieobecności osobę go zastępującą, oraz sporządzić notatkę służbową zawierającą dokładny opis zaistniałej sytuacji. 2. Dyrektor wzywa na rozmowę pracownika w sprawie, w której została sporządzona notatka. W rozmowie oprócz wyżej wymienionych osób uczestniczy psycholog lub inna osoba z zespołu interwencyjnego. 3. Dyrektor sporządza notatkę służbową zawierającą przebieg rozmowy, listę osób w niej uczestniczących, a także wnioski i postanowienia. 4. W przypadkach, gdy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa, Dyrektor składa zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na policję. 5. W przypadku gdy podejrzenie krzywdzenia zgłosili opiekunowie dziecka, dyrektor obligatoryjnie powołuje zespół. Zespół interwencyjny wzywa opiekunów dziecka na spotkanie wyjaśniające, podczas którego może zaproponować opiekunom zdiagnozowanie zgłaszanego podejrzenia w zewnętrznej, bezstronnej instytucji. Ze spotkania sporządza się protokół. 6. Dziecko zostaje otoczone opieką adekwatnie do potrzeb i zaistniałej sytuacji. 5

9 Procedura interwencji w sytuacji krzywdzenia dziecka w placówce przez rówieśników 1. Osoba podejrzewająca krzywdzenie dziecka w placówce przez rówieśników lub krzywdzone dziecko zgłasza problem do wychowawcy klasy lub do psychologa/pedagoga. 2. Wychowawca wraz z psychologiem/pedagogiem powinien przeprowadzić dokładną rozmowę z dzieckiem poszkodowanym oraz z dzieckiem/dziećmi podejrzanymi o krzywdzenie. 3. Po przeprowadzeniu rozmowy wychowawca wraz z pedagogiem/ psychologiem podejmuje odpowiednie działanie. W sytuacjach wymagających długofalowych oddziaływań opracowują plan pomocy dziecku ofierze i dziecku sprawcy. 4. W przypadku, gdy niezbędne jest opracowanie wielospecjalistycznego planu działania pedagog/psycholog zgłasza problem do dyrektora placówki. 5. Dyrektor powołuje zespół interwencyjny, w skład którego wchodzą: dyrektor, pedagog, psycholog, wychowawca dziecka, inni pracownicy mający wiedzę o sytuacji dziecka. W przypadku przemocy rówieśniczej zespół uwzględnia informacje pozyskane od uczniów świadków zdarzenia. 6. Postępowanie wobec ucznia sprawcy czynu karalnego: a. nauczyciel powiadamia o zdarzeniu dyrektora placówki, który niezwłocznie powiadamia opiekunów dziecka sprawcy, policję lub sąd rodzinny; b. dyrektor wyznacza osobę, która ustala okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia oraz zabezpiecza dowody; w przypadku cyberprzemocy należy zanotować datę i czas otrzymanego materiału, treść wiadomości oraz jeżeli jest to możliwe dane nadawcy, adres użytkownika, adres e-mail, numer telefonu komórkowego, adres strony WWW, na której ukazały się szkodliwe treści. 7. Procedura postępowania wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego lub przestępstwa: a. pracownik placówki udziela pierwszej pomocy; b. niezwłocznie powiadamia o fakcie dyrektora placówki lub wyznacza do tego inną osobę; 6

c. dyrektor placówki powiadamia rodziców ucznia i niezwłocznie wzywa policję; d. nauczyciel będący świadkiem zdarzenia zabezpiecza ewentualne dowody. 8. Procedura postępowania w przypadku stwierdzenia faktu kradzieży: a. nauczyciel ustala okoliczności kradzieży; b. zawiadamia o zdarzeniu wychowawcę i pedagoga/psychologa; c. prowadzi we współpracy z pedagogiem/psychologiem postępowanie wyjaśniające z zachowaniem nietykalności osobistej dziecka; d. wzywa rodziców sprawcy, po rozmowie sporządza notatkę o zaistniałym zdarzeniu, którą podpisują rodzice. e. w oparciu o Statut Dyrektor placówki wspólnie z wychowawcą ustala konsekwencje wobec ucznia. Rozdział IV Zasady bezpiecznych relacji personel placówki dziecko 10 Zasady bezpiecznych relacji z dzieckiem określają, jakie zachowania i praktyki są dozwolone i niedozwolone w pracy z dziećmi. 1. Zasady bezpiecznych relacji są dostosowane do realiów funkcjonowania placówki i dotyczą następujących obszarów: a. pomoc w czynnościach pielęgnacyjnych, higienicznych i samoobsługowych dzieci młodszych dokonywana przez nauczycieli oraz osoby zatrudnione na stanowisku pomocy nauczyciela, b. reagowanie na potrzeby emocjonalne szczególnie dziecka młodszego (pogłaskanie, przytulenie, posadzenie na kolanach), kontakty tego typu powinny mieć miejsce najlepiej w obecności osób trzecich, w przestrzeniach otwartych, co w razie wątpliwości służyć powinno ich obiektywizacji; c. stanowcze interwencje wychowawcze prowadzone w bezpośrednim kontakcie fizycznym są dopuszczalne w sytuacjach zagrożenia życia 7

i zdrowia dotyczących: konfliktów pomiędzy podopiecznymi (rozdzielenie zwaśnionych, przytrzymanie, obezwładnienie), działań z zakresu pierwszej pomocy, zagrożenia lub paniki spowodowanej czynnikami zewnętrznymi (pożar, intensywne zjawiska atmosferyczne, niebezpieczne zachowania osób trzecich itp.). 2. Wszystkie dzieci należy traktować z troską i uwagą adekwatną do ich potrzeb. 3. Wymagania należy dostosować do możliwości dzieci. 11 1. Niedopuszczalne są zachowania wzbudzające poczucie zagrożenia lub noszące znamiona: a. przemocy fizycznej (popychanie, uderzanie, wykręcanie rąk, duszenie, kopanie, szarpanie, spoliczkowanie itp.); b. erotyzowania relacji (flirt, dwuznaczny żart, rozmowa, wyzywające spojrzenie itp.), c. seksualizacji relacji (zachowania z kontaktem fizycznym i bez kontaktu fizycznego); 2. Komunikacja werbalna z dzieckiem nie może: a. wzbudzać w dziecku poczucia zagrożenia; b. zaniżać poczucia wartości; c. wzbudzać poczucia winy w celu manipulowania zachowaniem dziecka; d. upokarzać. 3. Dyscyplinowanie dziecka ma za zadanie opisanie zachowania dziecka i zakomunikowanie mu, że w danej sytuacji jest niewłaściwe, sprzeczne z oczekiwaniami i/lub nieefektywne oraz zasugerowanie lub omówienie z dzieckiem prawidłowego zachowania. 8

Rozdział V Zasady ochrony danych osobowych dziecka 12 1. Dane osobowe dziecka podlegają ochronie na zasadach określonych w Ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych. 2. Pracownik placówki ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem. 3. Dane osobowe dziecka są udostępniane wyłącznie osobom i podmiotom uprawnionym na podstawie odrębnych przepisów. 4. Pracownik placówki jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych dziecka i udostępniania tych danych w ramach zespołu interdyscyplinarnego, powołanego w trybie Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 5. Pracownik placówki może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych lub edukacyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka. 13 1. Pracownik placówki nie udostępnia przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani jego rodzicu/opiekunie. 2. Pracownik placówki, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może skontaktować się z rodzicem/opiekunem dziecka i zapytać go o zgodę na podanie jego danych kontaktowych przedstawicielom mediów. W przypadku wyrażenia zgody, pracownik placówki podaje przedstawicielowi mediów dane kontaktowe do opiekuna dziecka. 3. Pracownik placówki nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi. 4. Pracownik placówki nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, 9

gdy pracownik placówki jest przeświadczony, że jego wypowiedź nie jest w żaden sposób utrwalana. 5. Pracownik placówki, w wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, może wypowiedzieć się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekuna po wyrażeniu pisemnej zgody przez opiekuna oraz za zgodą dyrektora placówki. 14 1. W celu realizacji materiału medialnego można udostępnić mediom wybrane pomieszczenia placówki. Decyzję w sprawie udostępnienia pomieszczenia podejmuje dyrektor placówki. 2. Dyrektor placówki, podejmując decyzję, o której mowa w punkcie poprzedzającym, poleca pracownikowi placówki przygotować wybrane pomieszczenie placówki w celu realizacji materiału medialnego w taki sposób, by uniemożliwić filmowanie przebywających na terenie placówki dzieci. Rozdział VI Zasady ochrony wizerunku dziecka Placówka, uznając prawo dziecka do prywatności i ochrony dóbr osobistych, zapewnia ochronę wizerunku dziecka. 15 1. Pracownikowi placówki nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów utrwalania wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie, nagrywanie głosu dziecka) na terenie placówki bez pisemnej zgody opiekuna dziecka. 2. W celu uzyskania zgody opiekuna dziecka na utrwalenie wizerunku dziecka, pracownik placówki powinien skontaktować się z rodzicem/ opiekunem dziecka i ustalić procedurę uzyskania zgody. 10

3. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda opiekunów na utrwalenie wizerunku dziecka nie jest wymagana. 16 1. Upublicznienie przez pracownika placówki wizerunku dziecka utrwalonego w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo, nagranie audio) wymaga pisemnej zgody rodzica/ opiekuna dziecka. 2. Pisemna zgoda, o której mowa w ust. 1 powinna zawierać informację, gdzie będzie umieszczony zarejestrowany wizerunek i w jakim kontekście będzie wykorzystywany. Rozdział VII Zasady dostępu dzieci do Internetu. 17 1. Placówka zapewniając dzieciom dostęp do Internetu, jest zobowiązana podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju; w szczególności należy zainstalować i aktualizować oprogramowanie zabezpieczające. 2. Na terenie placówki dostęp dziecka do Internetu możliwy jest pod nadzorem nauczyciela. 3. Nauczyciel ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu oraz czuwa nad bezpieczeństwem korzystania z Internetu podczas lekcji. 11

18 1. W pracowni komputerowej na wszystkich komputerach z dostępem do Internetu są zainstalowane i aktualizowane: a. oprogramowania filtrujące treści internetowe; b. oprogramowania monitorujące korzystanie przez dzieci z Internetu; c. oprogramowania antywirusowe; d. oprogramowania antyspamowe; e. firewall. Osobą odpowiedzialną za zainstalowanie i aktualizowanie w/w programów jest opiekun pracowni komputerowej. 2. W czytelni biblioteki szkolnej za bezpieczne korzystanie z Internetu i aktualizowanie oprogramowań wymienionych w pkt. 1 odpowiada nauczyciel bibliotekarz. 3. Za aktualizację oprogramowań zabezpieczających sieć w administracji odpowiadają jej pracownicy. Rozdział VIII Monitoring stosowania Polityki 19 1. Dyrektor placówki wyznacza pedagoga i psychologa Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Dłutowie jako osoby odpowiedzialne za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki oraz odrębną osobę odpowiedzialną za monitorowanie realizacji Polityki i proponowanie zmian. 2. Osoby odpowiedzialne za monitorowanie i proponowanie zmian w Polityce przeprowadzają wśród pracowników placówki raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 3 do niniejszej Polityki. 3. Pracownicy placówki oraz rodzice mogą osobiście zgłaszać zmiany i wskazywać naruszenia Polityki do dyrektora. 12

4. Osoby odpowiedzialne za monitorowanie Polityki dokonują opracowania danych. Sporządzają na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazują dyrektorowi placówki. 5. Dyrektor wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom placówki nowe brzmienie Polityki. Rozdział IX Przepisy końcowe 20 1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. 2. Ogłoszenie następuje w sposób dostępny dla pracowników placówki i rodziców, poprzez przesłanie tekstu drogą elektroniczną: dziennik elektroniczny i zamieszczenie na stronie internetowej placówki. Załączniki: 1. Dokument: Realizacja procedury Niebieskie Karty w szkole 2. Karta interwencji 3. Ankieta monitorująca 13

Załącznik 1 REALIZACJA PROCEDURY,,NIEBIESKIE KARTY W SZKOLE 1.,,Niebieską Kartę zakłada pracownik, który stwierdza, że w rodzinie ucznia dochodzi do przemocy. 2. Wszczęcie procedury następuje poprzez wypełnienie formularza,,niebieska Karta - A w obecności osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie. 3. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec niepełnoletniego ucznia, czynności podejmowane i realizowane w ramach procedury, przeprowadza się w obecności rodzica, opiekuna prawnego lub faktycznego. 4. Jeśli osobami, wobec których istnieje podejrzenie, że stosują przemoc w rodzinie wobec dziecka są rodzice, opiekunowie prawni lub faktyczni, działania z udziałem ucznia przeprowadza się w obecności pełnoletniej osoby najbliższej. 5. Działania z udziałem dziecka, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą w rodzinie, powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa lub pedagoga szkolnego. 6. Po wypełnieniu formularza,,niebieska Karta A osobie, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie, przekazuje się formularz,,niebieska Karta B. 7. W przypadku, gdy przemoc w rodzinie dotyczy niepełnoletniego ucznia, formularz,,niebieska Karta B przekazuje się rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zgłosiła podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. 8. Formularza,,Niebieska Karta B nie przekazuje się osobie, wobec której istnieje podejrzenie, że stosuje przemoc w rodzinie. 9. Wypełniony formularz,,niebieska Karta A szkoła przekazuje przewodniczącemu zespołu interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w terminie nie później niż 7 dni od wszczęcia procedury. 14

15 Załącznik 2

Załącznik 3 ANKIETA 16