Zespół Analiz Ekonomicznych: Marta Petka - Zagajewska. Główny Ekonomista tel. (22) 585 24 61 marta.petka-zagajewska@raiffeisen.pl Dorota Strauch, CFA Analityk Rynków Finansowych (rynek walutowy) tel. (22) 585 29 44 dorota.strauch@raiffeisen.pl Tomasz Regulski, CFA Starszy Analityk Rynków Finansowych (rynek giełdowy) tel. (22) 585 33 24 tomasz.regulski@raiffeisen.pl Michał Burek. Młodszy Ekonomista (rynek obligacji) tel. 609 921 092 michal.burek@raiffeisen.pl EUR/PLN 4,3095 1,2% USD/PLN 3,9629-1,7% EUR/USD 1,0875 3,1% WIG 20 1868,0-1,0% DJ Euro Stoxx50 3343,3-3,6% DAX 10789,2-3,6% S&P500 2049,6-1,4% KOMENTARZ EKONOMICZNY Na grudniowym posiedzeniu EBC obniżył stopę depozytową o 10pb do -0,30% z -0,20%, co było zgodne z konsensusem analityków, jednak rozczarowało inwestorów wyceniających głębszą obniżkę. Pozostałe stopy procentowe pozostały bez zmian z główną stopą na poziomie 0,05%. Wielkość miesięcznych zakupów pozostała bez zmian na poziomie 60 mld euro. Podczas konferencji M. Draghi zaprezentował jednak szereg narzędzi nakierowanych na rozszerzenie ekspansji monetarnej: 1. Wydłużenie skupu aktywów co najmniej do marca 2017 r. początkowo miał on trwać co najmniej do września 2016 r. 2. EBC będzie reinwestował kapitał od zapadających aktywów. Proces ten może rozpocząć się przed marcem 2017 i będzie wykraczał poza ten termin. 3. Do gamy skupowanych aktywów dołączone zostaną obligacje komunalne emitowane przez samorządy terytorialne. 4. Operacje finansowania MRO i LTRO będą kontynuowane tak długo, jak będzie to konieczne. Bank przedstawił zaktualizowane prognozy inflacji i PKB, które w przypadku pierwszej ze zmiennych zostały zrewidowane nieznacznie w dół (1,0% vs 1,1% dla 2016 i 1,6% vs 1,7% dla 2017), natomiast w przypadku PKB nieznacznie w górę (1,7% vs 1,7% dla 2016 i 1,9% vs 1,8% dla 2017). W ocenie banku wprowadzone dzisiaj narzędzia zapewnią odpowiednią akomodację polityki pieniężnej i będą wspierać wzrost gospodarczy, który póki co okazał się być relatywnie odporny na wstrząsy w globalnej gospodarce płynące z rynków wschodzących. Wyrazem tego jest również nieznaczna rewizja prognoz w górę. EBC zapowiedział przegląd parametrów polityki pieniężnej w kontekście ich efektywności na wiosnę. W związku z czym, póki co nie należy oczekiwać istotnych zmian w polityce banku w najbliższych miesiącach. Do tego czasu inflacja powinna stopniowo wzrastać oddalając ryzyko dalszego luzowania polityki pieniężnej, choć bank w dalszym ciągu zapewnia o gotowości do takiego działania w razie potrzeby. Rząd zaprezentował wczoraj projekt podatku bankowego, który został przekazany do Sejmu. Tak, jak wcześniej zapowiadano, podatek ma wynieść 0,39% rocznie (0,0325% miesięcznie), a jego podstawą będą aktywa banków przewyższające 4 mld zł. Podatkiem mają zostać objęci również ubezpieczyciele. W ich przypadku jego stawka wyniesie 0,6% rocznie (0,05% miesięcznie), a podstawą również będą aktywa przewyższające 4 mld zł. Oczekiwany termin wejścia w życie nowych podatków to luty 2016 r. Według rządowych szacunków podatek przyniesie do budżetu państwa dodatkowo około 5-6 mld zł. Tymczasem według agencji Bloomberg Prawo i Sprawiedliwość złożyło projekt uchwały zmieniający obowiązującą regułę wydatkową. Jest to prawdopodobnie kolejny ruch (po rewizji budżetu na rok bieżący i poprawkach do projektu przyszłorocznego budżetu), który ma na celu przygotować grunt pod proponowane przez nowy rząd reformy. Modyfikacja lub zawieszenie reguły wydatkowej stwarzałyby dodatkowe ryzyko dla stabilności finansów publicznych. KOMENTARZ RYNKOWY Czwartkowa sesja okazała się znakomitym przykładem na to jak w krótkim terminie oczekiwania są ważniejsze dla rynków niż rzeczywiste wyniki. Rozczarowanie działaniami ogłoszonymi wczoraj przez EBC, które właściwie ograniczyły się do zdyskontowanego już minimum, spowodowało zwrot na szeregu rynków. Na rynku walutowym przede wszystkim zobaczyliśmy wybicie eurodolara niemal do poziomu 1,10, a więc zniesienie całych listopadowych spadków. W ślad za tym ruchem kurs USDPLN wrócił pod barierę 4,0 i to pomimo wybicia EURPLN. Tu ruch był silny i znaczący, bo zobaczyliśmy wybicie ponad barierę4,30 po raz pierwszy od stycznia. Biorąc pod uwagę, że szeroko zakrojone łagodzenie polityki pieniężnej miało stanowić przeciwwagę dla zaostrzenia polityki Fed, taka krótkoterminowa reakcja EURPLN nie jest do końca zaskoczeniem. Tym bardziej, że krajowej walucie nadal nie sprzyjają też czynniki lokalne spekulacje o obniżkach stóp w Polsce czy 1
wizja pogorszenia wskaźników długu i deficytu. Na innych rynkach zobaczyliśmy m.in. dynamiczny wzrost rentowności obligacji skarbowych zarówno w Polsce, rynku zachodnioeuropejskim, ale też amerykańskim. W przypadku krajowych papierów jedynie 2-letnie rentowności utrzymały się relatywnie nisko, zaś 5- i 10- letnie dotarły do najwyższych poziomów od początku listopada odpowiednio przy 2,20% i 2,85%. Decyzja EBC istotnie pogorszyła tez nastroje na rynkach akcji. Na zachodzie Europy sesja rozpoczęła się od lekkich wzrostów, natomiast na jej koniec niemiecki DAX stracił ponad 3,5%, znosząc całe wybicie jakie miało miejsce od połowy listopada i wracając pod 200- sesyjną średnią ruchomą przy 11085 pkt. Przecena dotarła też za ocean, gdzie S&P500 z kolei wrócił pod barierę 2100 pkt, oraz pod 200-sesyjną średnią przy 2065 pkt. Tym samym zabrakło pozytywnego impulsu, który miał szansę zahamować spadki na polskim parkiecie. Skala ostatniej przeceny na GPW była jednak na tyle duża, że wczorajsza sesja nie przyniosła już tak silnych spadków jak na giełdach krajów rozwiniętych. Tym niemniej WIG20 pogłębił spadki o niemal 1% wyznaczając kolejne minimum trendu na poziomie 1862,50 pkt. Jednocześnie należy pamiętać, że na polskim parkiecie kluczowe pozostają czynniki lokalne. O ile w przypadku banków przecena może powoli dobiegać końca wraz z wyklarowaniem się skali obciążeń z tytułu podatku bankowego (wczoraj zgłoszono ustawę podatku 0,39% od aktywów ponad 4mld zł), to źródłem niepewności jest wciąż kształt podatku dla sklepów wielkopowierzchniowych i zmiany w sektorze energetycznym. Tym samym wciąż dominuje ryzyko dalszych spadków na krajowym parkiecie. W kontekście samej decyzji EBC warto natomiast mieć na uwadze fakt, iż o ile bank nie spełnił napompowanych oczekiwań, to jednak dokonał wczoraj dalszego łagodzenia polityki pieniężnej. Jak podkreślił szef EBC, a później także jego poprzednik (C. Trichet) rynki z czasem docenią fakt, że polityka pieniężna w strefie euro stała się jeszcze bardziej ekspansywna. Kolejne przemówienie J. Yellen potwierdza natomiast fakt, że stopy w USA powinny wzrosnąć już w grudniu. Nie zmienia się więc średnioterminowy scenariusz pogłębienia różnicy w polityce EBC i Fed, przez co nie zmieniamy naszych prognoz dla dolara. Nadal oczekujemy spadku EURUSD pod 1,05 i wybicia USDPLN dalej nad 4,0. Już dziś szansą na korektę wczorajszych zmian powinny być dane z amerykańskiego rynku pracy, które poznamy o godz. 14.30. Oczekujemy dobrych odczytów, które powinny umocnić dolara. Z drugiej strony w razie rozczarowania danymi możemy jednak zobaczyć pogłębienie wczorajszych ruchów. W przypadku EURUSD przestrzeń do wzrostów powinna być jednak ograniczona do pasma wyznaczonego przez barierę 1,10 i 100- oraz 200-sesyjne średnie ruchome, przebiegające odpowiednio na 1,1060 i 1,1034. W przypadku EURPLN jednak ewentualne dobre dane z USA nie będą sprzyjały umocnieniu krajowej waluty. Z drugiej strony sądzimy, że po tak silnych wzrostach istnieje przestrzeń do korekty, dlatego sądzimy, że możemy zobaczyć dziś próbę ich odreagowania próby powrotu pod 4,30. Ruch nabrałby tempa w razie rozczarowania danymi z USA. Z kolei na rynkach akcji po silnej wczorajszej przecenie sądzimy, że istnieje przestrzeń do odreagowania zwłaszcza na amerykańskim parkiecie. Dobre dane z USA powinny być raczej pozytywnym sygnałem potwierdzającym solidną kondycję gospodarki, zwłaszcza, że inwestorzy raczej w dużej mierze już oswoili się z perspektywą podwyżki stóp w USA. 2
3
Godz. Kraj Wskaźnik PONIEDZIAŁEK 30 LISTOPADA Kalendarium Ostateczna dana Prognoza Raiffeisen Średnia oczekiwań Poprzedni 08:00 DE Sprzedaż detaliczna (Październik, %, m/m) -0,40 0,30 0,00 09:00 CH Indeks KOF (Listopad, pkt) 97,90 100,20 99,80 10:00 PL Rewizja PKB (IIIkw, %, r/r) 3,50 3,40 3,40 3,30 10:00 PL CPI flash (Listopad, %, r/r) -0,50-0,40-0,40-0,70 14:00 DE CPI flash (Listopad, %, r/r) 0,40 0,30 0,40 0,30 15:45 US Chicago PMI (Listopad, pkt) 48,70 54,00 56,20 16:00 US Pending home sales (Październik, %, m/m) 0,20 1,00-2,30 WTOREK 1 GRUDNIA 02:00 CN PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 49,60 49,90 49,80 02:00 CN PMI w usługach (Listopad, pkt) 53,60 53,10 02:35 JP PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 52,60 52,80 02:45 CN Caixin PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 48,60 48,30 48,30 02:45 CN Caixin PMI w usługach (Listopad, pkt) 52,00 07:45 CH PKB (IIIkw, %, kw/kw ) 0,00 0,20 0,20 09:00 PL PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 52,10 52,90 52,80 52,20 09:15 SP PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 53,10 52,00 51,30 09:45 IT PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 54,90 54,30 54,20 54,10 09:55 DE PMI w przemyśle - rewizja (Listopad, pkt) 52,90 52,60 52,60 10:00 EZ PMI w przemyśle - rewizja (Listopad, pkt) 52,80 52,80 52,80 10:30 UK PMI w przemyśle (Listopad, pkt) 52,70 53,60 55,50 11:00 EZ Stopa bezrobocia (Październik, %) 10,70 10,80 10,80 15:45 US PMI w przemyśle - rewizja (Listopad, pkt) 52,80 52,60 52,60 16:00 US ISM dla przemysłu (Listopad, pkt) 48,60 50,80 50,50 50,10 ŚRODA 2 GRUDNIA PL Decyzja RPP (Grudzień, %) 1,50 1,50 1,50 11:00 EZ CPI flash (Listopad, %, r/r) 0,10 0,20 0,10 14:10 US Przemówienie przedstawiciela Fed (D. Lockhart) 14:15 US Zatrudnienie ADP (Listopad, tys.) 217,00 195,00 190,00 196,00 18:25 US Przemówienie J. Yellen 20:00 US Beżowa Księga 21:40 US Przemówienie przedstawiciela Fed (J. Williams) CZWARTEK 3 GRUDNIA 02:35 CN PMI w usługach (Listopad, pkt) 51,2 52,0 09:15 SP PMI w usługach (Listopad, pkt) 56,7 56,20 55,9 09:45 IT PMI w usługach (Listopad, pkt) 53,4 54,00 53,90 53,4 09:55 DE PMI w usługach - rewizja (Listopad, pkt) 55,6 55,60 5,60 10:00 EZ PMI w usługach - rewizja (Listopad, pkt) 54,2 54,60 54,60 10:00 EZ PMI kompozyt - rewizja (Listopad, pkt) 54,2 54,40 54,40 4
10:30 UK PMI w usługach (Listopad, pkt) 55,90 55,00 54,90 11:00 EZ Sprzedaż detaliczna (Październik, %, m/m) -0,10 0,20-0,10 13:45 EZ Decyzja EBC - stopa referecyjna 0,05 0,05 0,05 13:45 EZ Decyzja EBC - stopa depozytowa -0,30-0,30-0,20 14:30 US Initial claims (tyg., tys.) 269,00 269,00 260,00 15:45 US PMI w usługach - rewizja (Listopad, pkt) 56,10 56,50 16:00 US ISM w usługach (Listopad, pkt) 55,90 58,00 59,10 16:00 US Zamówienia fabryczne (Październik, %, m/m) 0,20 1,00 1,20-1,00 16:00 US Przemówienie J. Yellen 19:10 US Przemówienie przedstawiciela Fed (S. Fischer) PIĄTEK 4 GRUDNIA 08:00 DE Zamówienia fabryczne (Październik, %, m/m) 1,80 2,00 1,20-1,70 09:00 HU PKB (IIIkw, %, r/r) 2,40 2,30 14:30 US Zatrudnienie w sekt. pozarolniczym (Listopad, tys.) 205,00 200,00 271,00 14:30 US Stopa bezrobocia (Październik, %) 5,0 5,0 5,0 14:30 US Dynamika płac (Listopad, %, m/m) 0,20 0,20 0,40 17:45 EZ Przemówienie szefa EBC 21:45 US Przemówienie przedstawiciela Fed (J. Bullard) 22:00 US Przemówienie przedstawiciela Fed (J. Kocherlakota) 5
Raiffeisen Polbank ul. Piękna 20. 00-549 Warszawa Departament Sprzedaży Rynków Finansowych Telefon: + 48 22 585 37 86 Faks: + 48 22 585 33 68 www.raiffeisenpolbank.com Dealing: Bydgoszcz tel.: (22) 585 37 73 Gdańsk tel.: (22) 585 37 71 Katowice tel.: (22) 585 37 69 Kielce tel.: (22) 585 37 70 Kraków tel.: (22) 585 37 70 Lublin tel.: (22) 585 37 75 Łódź tel.: (22) 585 37 75 Poznań tel.: (61) 655 47 51 Rzeszów tel.: (22) 585 37 75 Szczecin tel.: (22) 585 37 71 Toruń tel.: (22) 585 37 72 Warszawa tel.: (22) 585 37 79 Wrocław tel.: (22) 585 37 74 Zielona Góra tel.: (22) 585 37 73 Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności Raiffeisen Bank Polska SA: Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zleceniem. Informujemy, że zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Zespół Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A (dalej: RBPL lub Bank) lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: ekonomistarez@raiffeisen.pl. Opracowanie to nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Powielanie bądź publikowanie go lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Decyzja inwestycyjna w odniesieniu do papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji powinna być podjęta na podstawie opublikowanego prospektu emisyjnego lub kompletnej dokumentacji dla papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela Klienta. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych, a także w sposób niezależny ocenić czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji, porady inwestycyjnej i nie jest związany ze świadczeniem usług doradztwa inwestycyjnego. Dokument, ani żadna z jego części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania. Opracowanie to nie zastępuje niezbędnych porad odnośnie zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego, inwestycji lub innego produktu finansowego. Analiza oparta jest na informacjach publicznie dostępnych do jej sporządzenia nie wykorzystano żadnych informacji poufnych. Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, że są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Informacje zawarte w tej publikacji są aktualne na datę utworzenia dokumentu i mogą ulec zmianie w przyszłości. Analitycy zatrudnieni przez RBPL nie są wynagradzani z tytułu konkretnych transakcji inwestycyjnych zawartych w związku z niniejszym opracowaniem. Wynagrodzenie autorów niniejszego raportu oparte jest na ogólnym zysku RBPL, który obejmuje między innymi przychody z bankowości inwestycyjnej i innych transakcji RBPL. W ogólności RBPL zabrania swoim analitykom i osobom raportującym do analityków dokonywania transakcji papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi przedsiębiorstwa, które jest przedmiotem opracowania analitycznego, o ile transakcja ta nie była wcześniej zaakceptowana przez właściwą jednostkę RBPL. RBPL wdrożył rozwiązania organizacyjne i administracyjne, włączając w to bariery informacyjne przeciwdziałające powstawaniu konfliktów interesów związanych z rekomendacjami. Jeżeli jakiekolwiek postanowienie niniejszej Klauzuli okaże się niezgodne z prawem, nieważne lub niewykonalne na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowienie takie, o ile da się je oddzielić od pozostałych postanowień, może być pominięte z niniejszej Klauzuli, Postanowienie takie nie będzie w żaden sposób wpływać na legalność, ważność i wykonalność pozostałych postanowień. 6