Regulamin wycieczek szkolnych

ZAŁĄCZNIK NR 7 do STATUTU Regulamin wycieczek szkolnych obowiązujący w Szkole Podstawowej w Idzikowicach

Zbiór aktualnych przepisów prawnych dotyczących organizacji wycieczek szkolnych: [Dz.U.97.57.358] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne [Dz.U.2001.135.1516] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki. [Dz.U.97.133.884] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych [Dz.U.97.98.602] Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym [Dz.U.97.12.67] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania [Dz.U.97.18.102] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 lutego 1997r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania. [Dz.U.2001.145.1624] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2001 r. w sprawie uprawiania alpinizmu [Dz.U.2001.101.1095] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 września 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad i warunków działalności w dziedzinie rekreacji ruchowej [Dz.U.2001.72.752] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2001 r. w sprawie przewodników turystycznych i pilotów wycieczek [Dz.U.2003.6.69] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.

1. Zasady ogólne 1.Wycieczki i inne formy turystyki są integralną formą działalności wychowawczej szkoły. 2.Organizowanie przez szkołę krajoznawstwa i turystyki ma na celu: a) poznawanie kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii, b) poznawanie kultury i języka innych państw, c) poszerzanie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego, d) wspomaganie rodziny i szkoły w procesie wychowania, e) upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży zasad ochrony środowiska naturalnego oraz umiejętności korzystania z zasobów przyrody, f) podnoszenie sprawności fizycznej, g) poprawę stanu zdrowia dzieci i młodzieży pochodzących z terenów zagrożonych ekologicznie, h) upowszechnianie form aktywnego wypoczynku, i) przeciwdziałanie patologii społecznej, j) poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach. 3. Krajoznawstwo i turystyka może być organizowana w ramach zajęć lekcyjnych, pozalekcyjnych oraz pozaszkolnych. 4. Organizację i program wycieczek oraz imprez dostosowuje się do wieku, zainteresowań i potrzeb uczniów, ich stanu zdrowia, sprawności fizycznej, stopnia przygotowania i umiejętności specjalistycznych. 5. W wycieczkach turystyczno-krajoznawczych nie mogą brać udziału uczniowie, w stosunku, do których istnieją przeciwwskazania lekarskie. 6. Uczniowie niepełnosprawni, o ile nie ma przeciwwskazań zdrowotnych, mogą brać udział w wycieczkach i imprezach, a organizatorzy tych wycieczek i imprez powinni zapewnić im warunki odpowiednie do specyficznych potrzeb wynikających z rodzaju i stopnia niepełnosprawności.

7. Udział uczniów niepełnosprawnych w wycieczkach, z wyjątkiem przedmiotowych odbywających się w ramach zajęć lekcyjnych i imprezach wymaga zgody ich przedstawicieli ustawowych. 8. Wycieczkę lub imprezę przygotowuje się pod względem programowym i organizacyjnym, a następnie informuje się o podjętych ustaleniach, a w szczególności o: celu, trasie, harmonogramie, regulaminie. 9. Program wycieczki lub imprezy organizowanej przez szkołę, listę uczestników, imię i nazwisko kierownika oraz liczbę opiekunów zawiera karta wycieczki lub imprezy, którą zatwierdza dyrektor szkoły. 10. Wzór karty wycieczki stanowi załącznik nr 1 do niniejszego regulaminu. 11. Szkoły mogą organizować wycieczki i imprezy zagraniczne. Zgodę na zorganizowanie wycieczek i imprez wyraża dyrektor szkoły po zawiadomieniu organu prowadzącego i organu sprawującego nadzór pedagogiczny. 12. Zawiadomienie zawiera w szczególności: - nazwę kraju, - czas pobytu, - program pobytu, - imię i nazwisko kierownika oraz opiekunów, - listę uczniów biorących udział w wyjeździe wraz z określeniem ich wieku oraz PESEL - obowiązkowe ubezpieczenie zagraniczne - lista z numerami ambasad 13. Organizację wycieczek zagranicznych regulują odrębne przepisy. 14. Za nieprzestrzeganie przez uczniów regulaminu wycieczek szkolnych i wynikające z tego szkody materialne odpowiedzialność finansową ponoszą rodzice.

2. Rodzaje wycieczek 1. Organizowanie krajoznawstwa i turystyki odbywa się w następujących formach: a) wycieczki przedmiotowe - inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu uzupełnienia obowiązującego programu nauczania, w ramach danego przedmiotu lub przedmiotów pokrewnych, b) wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział nie wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych c) imprezy krajoznawczo-turystyczne, takie jak: biwaki, konkursy, turnieje, d) imprezy turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne, w których udział wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i umiejętności specjalistycznych, w tym posługiwania się specjalistycznym sprzętem, takie jak: złazy, rajdy, spływy, zloty. e) imprezy wyjazdowe - związane z realizacją programu nauczania, takie jak: zielone szkoły, szkoły zimowe, szkoły ekologiczne. 3. Kierownik wycieczki i opiekunowie 1. Kierownika wycieczki lub imprezy wyznacza dyrektor spośród pracowników pedagogicznych szkoły o kwalifikacjach odpowiednich do realizacji określonych form krajoznawstwa i turystyki. 2. Kierownikiem wycieczki lub imprezy może być także inna, wyznaczona przez dyrektora szkoły, osoba pełnoletnia, która: - ukończyła kurs kierowników wycieczek szkolnych, - jest instruktorem harcerskim, - posiada uprawnienia przewodnika turystycznego, przodownika lub instruktora turystyki kwalifikowanej lub pilota wycieczek.

3. Kierownikiem obozu wędrownego może być osoba po ukończeniu kursu dla kierowników obozów wędrownych. 4. Kierownikiem imprezy turystyki kwalifikowanej może być osoba posiadająca uprawnienia bądź stopień trenera lub instruktora odpowiedniej dyscypliny sportu. 5. Opiekunem wycieczki lub imprezy może być nauczyciel albo, po uzyskaniu zgody dyrektora szkoły, rodzice uczniów biorących udział w wycieczce. 6. W przypadku większej niż jeden liczby opiekunów przynajmniej jednym z nich powinien być nauczycielem. 7. Kierownikiem lub opiekunem uczniów biorących udział w wycieczce lub imprezie zagranicznej może być osoba znająca język obcy w stopniu umożliwiającym porozumienie się w kraju docelowym, jak również w krajach znajdujących się na trasie planowanej wycieczki lub imprezy. 4. Zadania kierownika wycieczki 1. Kierownik wycieczki lub imprezy w szczególności: - opracowuje program i harmonogram wycieczki lub imprezy, - opracowuje regulamin i zapoznaje z nim wszystkich uczestników, - zapewnia warunki do pełnej realizacji programu i regulaminu wycieczki lub imprezy oraz sprawuje nadzór w tym zakresie, - zapoznaje uczestników z zasadami bezpieczeństwa oraz zapewnia warunki do ich przestrzegania, - określa zadania opiekuna w zakresie realizacji programu, zapewnienia opieki i bezpieczeństwa uczestnikom wycieczki lub imprezy, - nadzoruje zaopatrzenie uczestników w sprawny sprzęt i ekwipunek oraz apteczkę pierwszej pomocy, - organizuje transport, wyżywienie i noclegi dla uczestników, - dokonuje podziału zadań wśród uczestników,

- dysponuje środkami finansowymi przeznaczonymi na organizację wycieczki lub imprezy, - dokonuje podsumowania, oceny i rozliczenia finansowego wycieczki lub imprezy po jej zakończeniu. 5. Obowiązki opiekuna 1. Opiekun w szczególności: - sprawuje opiekę nad powierzonymi mu uczniami, - współdziała z kierownikiem w zakresie realizacji programu i harmonogramu wycieczki lub imprezy, - sprawuje nadzór nad przestrzeganiem regulaminu przez uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa, - nadzoruje wykonywanie zadań przydzielonych uczniom, - wykonuje inne zadania zlecone przez kierownika. 2. Opiekunowie potwierdzają własnoręcznym podpisem na karcie wycieczki przyjęcie odpowiedzialności za bezpieczeństwo powierzonych im dzieci. 6. Finansowanie wycieczek 1. Plan finansowy musi określać ogólny koszt wycieczki, koszt jednego uczestnika wycieczki oraz przewidywane koszty organizacyjne i programowe. 2. Wycieczki finansowane mogą być ze składek uczestników, środków komitetu rodzicielskiego lub innych źródeł. 3. Rodzice uczniów biorących udział w wycieczce zobowiązani są do pokrycia związanych z nią kosztów, chyba, że udział w imprezie może być sfinansowany z innych źródeł. 4. Rodzice, którzy zadeklarowali udział swego dziecka w wycieczce, a następnie

deklarację tę wycofali, zobowiązani są do pokrycia strat, jakie powstały z tego tytułu. 5. Kierownik wycieczki oraz opiekunowie nie powinni ponosić kosztów udziału w imprezie. 6. Kierownik wycieczki odpowiada za terminowe regulowanie zobowiązań finansowych z nią związanych. O wszelkich opóźnieniach należy niezwłocznie informować dyrektora szkoły. 7. Rozliczenia wycieczki dokonuje kierownik, określając sposób zagospodarowania nadwyżki, względnie uzupełnienia niedoboru finansowego. 8. Dowodami finansowymi są przede wszystkim listy dzieci uczestniczących w wycieczce wraz z kwotą wpłaty (potwierdzone przez nauczyciela przyjmującego wpłaty) oraz rachunki, faktury i bilety wydawane przez uprawnione do danego rodzaju działalności podmioty gospodarcze w wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach mogą to być oświadczenia o poniesionym wydatku podpisane przez kierownika wycieczki oraz wszystkich opiekunów, jednak wydatki tego typu nie mogą przekroczyć 20 % kosztów wycieczki. 7. Udzielanie zgody na przeprowadzenie wycieczki. 1. Zgody na przeprowadzenie wycieczki udziela dyrektor szkoły lub upoważniona przez niego osoba. 2. Jeżeli wycieczka przedmiotowa ma odbyć się podczas planowej lekcji danego przedmiotu należy zgłosić dyrektorowi lub jego zastępcy zamiar wyjścia poza teren szkoły, a następnie odnotować fakt przeprowadzenia wycieczki w dzienniku lekcyjnym. 8. Dokumentacja wycieczki. 1. Karta wycieczki z harmonogramem. 2. Dwa egzemplarze listy uczestników. 3. Pisemną zgodę rodziców z potwierdzeniem wpłaty załącznik nr 2. 4. Regulamin zachowania się uczniów podczas wycieczki załącznik nr 3. 5. Dowód ubezpieczenia wszystkich uczestników wycieczki od następstw nieszczęśliwych wypadków / w przypadku dodatkowego ubezpieczenia, na prośbę

rodziców/. 6. Preliminarz finansowy wycieczki, przewidujący koszty realizacji programu oraz rozliczenie finansowe wycieczki po jej zakończeniu. 7. Dokumentacja wycieczki, o której mowa w punkcie 1-5 winna być złożona w terminie minimum 3 dni przed jej rozpoczęciem do zatwierdzenia. 8. Rozliczenie wycieczki składa się w terminie 2 tygodni od dnia jej zakończenia u dyrektora szkoły. 9. Zasady organizacji wycieczek 1. Dla zapewnienia uczestnikom wycieczek pełnego bezpieczeństwa konieczne jest przydzielenie opiekunów spośród nauczycieli oraz rodziców według następujących zasad: - jeden opiekun na 9 uczestników przy przejazdach kolejowych, - jeden opiekun na 5 uczestników na szlakach wodnych w Tatrach, - jeden opiekun na 10 osób, w innego rodzaju wycieczkach, - jeden opiekun na 30 osób podczas wycieczek przedmiotowych w miejscu, które jest siedzibą szkoły, - jeden opiekun na 15 uczniów, przy wyjściu lub przy wyjeździe autobusem poza miejscowość, która jest siedzibą szkoły, - jeden opiekun na 10 osób na wycieczki górskie, - jeden opiekun na 5 uczestników na wycieczkach wysokogórskich, - jeden opiekun na 7 osób na wycieczkach rowerowych. 2. Wycieczki piesze nizinne i podgórskie ( do wysokości 600 m. n. p. m. np.: Pogórze, Góry Świętokrzyskie), mogą być organizowane dla uczestników od lat 12, przy uwzględnieniu 3-5 godzin dziennego marszu. 3.Wycieczki górskie ( o wysokości ponad 600 m n. p. m. np.: Beskidy, Sudety), mogą być organizowane dla uczestników od lat 14 posiadających odpowiednią zaprawę turystyczną /np.: członek koła turystycznego, uczestnik innych rajdów lub wycieczek/. 4. Wycieczki wysokogórskie ( o wysokości ponad 1000 m n. p. m. np.: Tatry, Karkonosze, Beskid Wysoki) mogą być organizowane dla uczniów, którzy ukończyli 16 lat i posiadają odpowiednią zaprawę turystyczną. Wycieczki te powinny korzystać

z usług przewodników górskich. 5. Organizując wycieczki autokarowe do dużych miast, teatrów, muzeum, pomników kultury nie musi się brać pod uwagę wieku uczestników. Uwzględnić natomiast należy relację pomiędzy poziomem umysłowym, inteligencją ucznia a tematem do realizacji podczas wycieczki. 6. W wycieczkach rowerowych mogą brać udział uczniowie, którzy ukończyli 12 lat i posiadają kartę rowerową. Długość trasy do 50 km dziennie. Z tyłu i przodu bezwzględnie jadą osoby dorosłe. Odległość od roweru do roweru nie powinna przekraczać 5 m. Przerwa między grupami co najmniej 150 m. Oznaczenia: z przodu biała chorągiewka, z tyłu wysunięty lizak zamontowany przy siodełku rowerowym. 7. Miejscem zbiórki uczniów rozpoczynającej i kończącej wycieczkę jest plac szkolny, skąd uczniowie udają się do domu; po godzinie 21:00 wyłącznie pod opieką rodziców. 8. Przed wyruszeniem na wycieczkę należy pouczyć jej uczestników o zasadach bezpieczeństwa i sposobie zachowania się w razie nieszczęśliwego wypadku. 9. Opiekunowie powinni sprawdzać stan liczbowy uczestników przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdów oraz po przybyciu do punktu docelowego. 10. Udział uczniów w wycieczce (z wyjątkiem przedmiotowych odbywających się w ramach zajęć lekcyjnych) wymaga pisemnej zgody rodziców albo opiekunów prawnych, którzy powinni przed jej rozpoczęciem pokryć koszty związane z udziałem w niej ich dziecka. 11.. Wycieczka może być odwołana z powodu braku pisemnej zgody rodziców uczniów. 12.. Zabrania się prowadzenia wycieczek podczas burzy, śnieżycy, gołoledzi. 13. Podczas wycieczek należy bezwzględnie przestrzegać zasad bezpiecznego poruszania się po drogach. 14. W przypadku zaginięcia -uczeń ( uczniowie) bezwzględnie pozostaje w miejscu zaginięcia. a. Miasto uczeń zna miejsce postoju, plan dnia, zawiadamiamy policję, dyrektora szkoły, rodziców. b. Szlak turystyczny - uczeń wie, dokąd idziemy, zna kolor szlaku i docelowe schronisko, zawiadamiamy GOPR, schronisko, dyrektora szkoły, rodziców. 15.. Uczestnicy wycieczek i imprez powinni być objęci ubezpieczeniem od następstw

nieszczęśliwych wypadków. 10. Postanowienia końcowe 1. Uczniowie, którzy nie uczestniczą w wycieczce klasowej organizowanej w dniach zajęć szkolnych mają obowiązek brać udział w zajęciach z klasą wskazana przez dyrektora. 2. Listę tych uczniów, wraz z rubrykami umożliwiającymi odnotowanie frekwencji, wychowawca dołącza do odpowiedniego dziennika klasowego. 3. Kierownik wycieczki powinien zaproponować rodzicom dodatkowe ubezpieczenie jej uczestników, a decyzję o ubezpieczeniu podejmują rodzice. 4. W razie wypadku uczestników wycieczki stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania w razie wypadków w szkołach i placówkach publicznych. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU z dnia 31 grudnia 2002 r.w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. Wyciąg Rozdział 1 Przepisy ogólne 1. Ilekroć w niniejszym rozporządzeniu jest mowa o "dyrektorze" rozumie się przez to dyrektora szkoły lub placówki. 2. Dyrektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pobytu w szkole lub placówce, a także bezpieczne i higieniczne warunki uczestnictwa w zajęciach organizowanych przez szkołę lub placówkę poza obiektami należącymi do tych jednostek.

13. Niedopuszczalne jest prowadzenie jakichkolwiek zajęć bez nadzoru upoważnionej do tego osoby. 19. 1. Jeżeli pomieszczenie lub inne miejsce, w którym mają być prowadzone zajęcia lub stan znajdującego się w nim wyposażenia stwarza zagrożenia dla bezpieczeństwa, niedopuszczalne jest rozpoczęcie zajęć. 2. Jeżeli stan zagrożenia powstanie lub ujawni się w czasie zajęć - niezwłocznie się je przerywa i wyprowadza się z zagrożonych miejsc osoby powierzone opiece szkoły lub placówki. Rozdział 3 Wychowanie fizyczne, sport i turystyka 32. 1. Przy organizacji zajęć, imprez i wycieczek poza terenem szkoły lub placówki liczbę opiekunów oraz sposób zorganizowania opieki ustala się uwzględniając wiek, stopień rozwoju psychofizycznego, stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność osób powierzonych opiece szkoły lub placówki, a także specyfikę zajęć, imprez i wycieczek oraz warunki w jakich będą się one odbywać. 2. Kryteria, o których mowa w ust. 1, uwzględnia się również przy ustalaniu programu zajęć, imprez, wycieczek. 33. 1. Opiekun wycieczki sprawdza stan liczbowy jej uczestników przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego. 2. Niedopuszczalne jest realizowanie wycieczek podczas burzy, śnieżycy i gołoledzi. 34. 1. Jeżeli specyfika wycieczki tego wymaga, jej uczestników zaznajamia się z zasadami bezpiecznego przebywania nad wodą.

2. Osoby pozostające pod opieką szkoły lub placówki mogą pływać oraz kąpać się tylko w obrębie "kąpielisk" i "pływalni" w rozumieniu przepisów określających warunki bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. 3. Nauka pływania może odbywać się tylko w miejscach specjalnie do tego celu wyznaczonych i przystosowanych. 4. Uczącym się pływać i kąpiącym się zapewnia się po stały nadzór ratownika lub ratowników i ustawiczny nadzór opiekuna lub opiekunów ze strony szkoły bądź placówki. 35. 1. Kajaki i łodzie, z których korzystają uczestnicy wycieczek wyposaża się w sprzęt ratunkowy. 2. Ze sprzętu pływającego korzystają jedynie osoby przeszkolone w zakresie jego obsługi oraz posługiwania się wyposażeniem ratunkowym. 36. Niedopuszczalne jest używanie łodzi i kajaków podczas silnych wiatrów. 37. Niedopuszczalne jest urządzanie ślizgawek i lodowisk na rzekach, stawach, jeziorach i innych zbiornikach wodnych. możliwości zapewnienia warunków bezpiecznego korzystania z tego sprzętu. Rozdział 4 Wypadki osób pozostających pod opieką szkoły i placówki 40. Pracownik szkoły lub placówki, który powziął wiadomość o wypadku niezwłocznie zapewnia poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną, a w miarę możliwości udzielając poszkodowanemu pierwszej pomocy. 41. 1. O każdym wypadku zawiadamia się niezwłocznie: 1) rodziców (prawnych opiekunów) poszkodowanego; 2) organ prowadzący szkołę lub placówkę;

3) pracownika służby bhp; 4) społecznego inspektora pracy; 5) radę rodziców. 2. O wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym zawiadamia się niezwłocznie prokuratora i kuratora oświaty. 3. O wypadku, do którego doszło w wyniku zatrucia zawiadamia się niezwłocznie inspektora sanitarnego. 4. Zawiadomień, o których mowa w ust. 1-3 dokonuje dyrektor bądź upoważniony przez niego pracownik szkoły lub placówki. Rozdział 5 Przepisy końcowe 53. Szkoły i placówki niepubliczne dostosują swoją działalność do wymogów określonych w 7 ust. 1, 9 ust. 2, 10 ust. 2, 20 i 21 w terminie do dnia 31 sierpnia 2003 roku. 54. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 roku w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. Wyciąg Rozdział 1 Przepisy ogólne 1. 1. Rozporządzenie określa: 1) warunki bezpieczeństwa osób przebywających w górach oraz obowiązki osób prawnych i fizycznych prowadzących w górach działalność w zakresie kultury fizycznej,

2) warunki bezpieczeństwa osób pływających kąpiących się i uprawiających sporty wodne oraz obowiązki osób prawnych i fizycznych prowadzących nad wodą działalność w tym zakresie. Rozdział 2 Warunki bezpieczeństwa osób przebywających w górach 2. 1. Rozporządzenie dotyczy terenów położonych powyżej 600 m nad poziomem morza, których rzeźba terenu stwarza zagrożenie dla zdrowia i życia osób na nich przebywających lub których zagospodarowania rekreacyjno - sportowe kwalifikuje do uprawiania turystyki, rekreacji ruchowej i sportowej w górach. 2. Rozporządzenie dotyczy również terenów leżących poniżej 600 m n.p.m, których rzeźba stwarza zagrożenia dla zdrowia i życia osób na nich przebywających lub których zagospodarowanie rekreacyjno - sportowe kwalifikuje do uprawiania turystyki, rekreacji ruchowej i sportu w górach. 4. 1. Za stan i warunki bezpieczeństwa terenów i tras służących uprawianiu sportów zimowych, znajdujących się przy kolejach linowych lub wyciągach narciarskich, odpowiadają właściciele tych kolei i wyciągów. Załącznik numer 3 Szczegółowe zasady organizowania wycieczek oraz zbiorowych imprez turystycznych i sportowych w górach. 1. 1. Organizatorzy imprez turystycznych mają obowiązek opracowania regulaminu imprezy, w którym określają m. in. warunki zapewniające bezpieczeństwo jej uczestników. Organizator powinien zapoznać uczestników z regulaminem przed imprezą. 2. 1. Imprezy sportowe o charakterze masowym lub wyczynowym są organizowane na podstawie regulaminów właściwych polskich związków sportowych.

2. Regulamin powinien uwzględniać specyfikę obszaru, na którym odbywa się impreza oraz ustalać zasadę udzielania pomocy w razie wypadku. 3. 1. Wycieczki piesze lub narciarskie na terenach górskich, leżących na obszarach parków narodowych i rezerwatów przyrody oraz leżących powyżej 1 000 m mogą prowadzić tylko przewodnicy turystyczni. 2. Treningi na terenach górskich, poza trasami narciarskimi i turystycznymi, powinny odbywać się z udziałem górskiego przewodnika turystycznego. 4. 1. Organizatorów imprez turystycznych i sportowych dla młodzieży szkolnej obowiązują także przepisy wydane przez Ministra Edukacji Narodowej. Rozdział 3 Warunki bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. 7. 1. Do wykonywania zadań w zakresie bezpieczeństwa osób pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne upoważnione są Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe WOPR oraz inne organizacje ratownicze, które wykonują obowiązki uprawnienia WOPR za zgodą Prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki. 8. 1. Kąpieliska mogą być zorganizowane lub prowizoryczne 2. Kąpieliskiem zorganizowanym jest teren położony nad obszarem wodnym, z plażą, na stale przystosowany do kąpieli, z wyznaczonymi i trwale oznakowanymi strefami kąpieli, wyposażony w urządzenia sanitarne oraz inne urządzenia, jak: pomosty, natryski i szatnie. 3. Kąpieliskiem prowizorycznym jest teren położony nad obszarem wodnym, z plażą, przystosowany do sezonowego wykorzystania, z miejscem do kąpieli prowizorycznie oznakowanym oraz w urządzenia sanitarne. 4. Pływalnią jest obiekt wyposażony w sztuczny zbiornik / basen/ przeznaczony do kąpieli, mający trwałe brzegi i dno, zaopatrywany w wodę przepływową oraz mający urządzenia sanitarne, szatnie i natryski. Pływalnie mogą być kryte o odkryte.

5. Szczegółowe warunki korzystania z kąpieliska lub pływalni określa regulamin. 9. 1. Kąpielisko należy zlokalizować tak, aby miało dogodnie ukształtowany brzeg i dno oraz dobre nasłonecznienie. Szybkość prądu wody w obrębie kąpieliska zlokalizowanego nad wodami bieżącymi nie powinna przekraczać 1 m/sek. 3. Zlokalizowanie kąpieliska wymaga pozytywnej opinii WOPR oraz uzgodnienie z właściwymi organami administracji samorządowej, inspektoratem żeglugi śródlądowej i organem SANEPID-u, a lokalizacja kąpieliska nad wodami morskimi z dyrektorem właściwego urzędu morskiego. 10. 4. Dzieci do lat 7 mogą korzystać z kąpieli wyłącznie pod opieką i nadzorem osób pełnoletnich. 12. 1. Do obowiązków kierowników kolonii, obozów i innych placówek wypoczynku dzieci i młodzieży, których uczestnicy korzystają z ogólnodostępnych kąpielisk i pływalni, należy: 1) zapoznanie uczestników z regulaminem danego kąpieliska lub pływalni oraz czuwaniem nad jego ścisłym przestrzeganiem, 2) uzgodnienie z kierownikiem kąpieliska lub pływalni warunków i sposobu korzystania z kąpieliska lub pływalni zapewniających bezpieczeństwo uczestnikom. 17. 1. Zapewnienie bezpieczeństwa przez osoby fizyczne i prawne, prowadzące nad wodą działalność w dziedzinie kultury fizycznej, uprawniającym sporty wodne, a szczególności: żeglarstwo, żeglarstwo lodowe, żeglarstwo motorowodne, narciarstwo wodne, wioślarstwo, kajakarstwo, oraz lotniarstwo i paralotnictwo holowania za statkami motorowodnymi, polega na: 1) zagospodarowaniu i eksploatacji przystani i sprzętu pływającego oraz użytkowania przyległych akwenów - zgodnie z wymogami bezpieczeństwa, ustalonymi w odrębnych przepisach 2) zapewnienie na przystani i akwenie, o którym mowa w pkt. 1, warunków do udzielania pomocy osobom potrzebującym, w tym pomocy przedlekarskiej w nagłych wypadkach.

18. 1. Skład załogi sprzętu pływającego ustala się, uwzględniając zasady dobrej praktyki i wymagania przepisów. 2. Jeżeli w składzie załogi sprzętu pływającego są dzieci do lat 14, powinna nim kierować osoba pełnoletnia. 3. Podczas zorganizowanych imprez dla dzieci przepisu ust. 2 nie stosuje się. 4. Szczegółowe zasady bezpieczeństwa osób biorących udział w imprezach żeglarskich określa załącznik nr 7 do rozporządzenia. ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW z dnia 6 maja 1997r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne. (Dz. U. Nr 57 poz. 358 z 1997r.) Załącznik nr 4 Szczegółowe warunki bezpieczeństwa osób korzystających z kąpielisk i pływalni 1. 1. Warunki bezpieczeństwa osób korzystających z kąpielisk i pływalni zapewnia się w szczególności przez: 1. wybrane oznaczenie granic kąpielisk i pływalni, w ramach których oznacza się granice miejsc do kąpieli, w tym strefy dla osób nie umiejących pływać, 2. dyżury wodnej służby ratowniczej oraz wyposażenie w sprzęt ratowniczy, 3. przygotowanie miejsc ratownikom w celu stałej obserwacji i kontroli osób kąpiących się, a w kąpieliskach - także korzystających ze sprzętu pływającego. 2. Na terenach kąpielisk poza warunkami, o których mowa w ust. 1, należy zapewnić informację o dopuszczalności lub zakazie kąpieli. 2. 1. Informację, o której mowa w 1 ust. 2, przekazuje się przez wywieszanie odpowiednich flag.

2. Ustala się następujące oznaczenia kolorów flag: 1. flaga biała - kąpiel dozwolona, 2. flaga czerwona - zakaz kąpieli. 3. Flagę czerwoną wywiesza się w czasie, w którym kąpielisko jest nieczynne, oraz w każdym wypadku, gdy: 1. temperatura wody wynosi poniżej 14 C, 2. widoczność jest ograniczona do 50 m, 3. szybkość wiatru przekracza 5 stopni w skali Beauforta, 4. występuje fala powyżej 70 cm, z pojawiającymi się pienistymi białymi grzywami, 5. występują silne prądy wsteczne. 3. 1. Przy każdym kąpielisku i pływalni powinien być umieszczony na widocznym miejscu regulamin ustalony przez kierownika. 2. Regulamin powinien być umieszczony na tablicy o minimalnych wymiarach 120 cm x 70 cm, sporządzony literami wielkości nie mniejszej niż 1 cm. 4. 1. Korzystanie z kąpieliska i pływalni może odbywać się w grupach zorganizowanych lub indywidualnie. 2. Przez grupę zorganizowaną rozumie się zespół osób uprawiających ćwiczenia ruchowe w wodzie pod nadzorem i kierunkiem instruktora, trenera, nauczyciela lub innej uprawnionej osoby. 5. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa w kąpielisku zorganizowanym należy: 1. zapewnić stałą kontrolę przez ratowników lustra wody z brzegu i od strony wody (z łodzi ratunkowych lub stacjonarnych punktów ratowniczych na wodzie), 2. trwale oznaczyć strefy dla umiejących i nie umiejących pływać, a w szczególności: 1. strefy dla nie umiejących pływać o głębokości wody nie większej niż 120 cm - bojami w kolorze żółtym, przy czym za bojami powinien znajdować

się pas bezpieczeństwa o szerokości 5 m i głębokości nie przekraczającej 130 cm, 2. strefy dla umiejących pływać o głębokości wody do 4 m - bojami w kolorze czerwonym, przy czym odległość ich od strefy dla nie umiejących pływać lub od linii brzegowej może w kierunku prostopadłym wynosić maksymalnie 50 m, 3. wydzielić brodzik dla dzieci w miejscu, w którym znajduje się piaszczyste i płaskie dno oraz woda o głębokości do 40 cm, przez oznaczenie bojami oraz otoczenie siatką sięgającą do dna, 4. zapewnić bieżącą informację dotycząc± temperatury wody i powietrza oraz wysokości fali i siły wiatru, 5. wyposażyć kąpielisko w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy, 6. wyposażyć kąpielisko w sprzęt ratunkowy i pomocniczy oraz urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze (wzrokowe i słuchowe), 7. ustawić maszty wyposażone w komplet flag informacyjnych. 6. Kąpielisko zorganizowane powinno być wyposażone w wieże obserwacyjne lub podwyższone pomosty dla ratowników oraz sieć łączności przewodowej lub radiowej (wewnętrznej i z możliwości bezpośredniego łączenia się z pogotowiem ratunkowym i najbliższą jednostką Policji). 7. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa w kąpielisku prowizorycznym należy: 1. zapewnić stałą kontrolę przez ratowników lustra wody, 2. oznaczyć strefy dla umiejących i nie umiejących pływać, 3. wyposażyć kąpielisko w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy, 4. wyposażyć kąpielisko w sprzęt ratunkowy i pomocniczy, 5. ustawić maszty wyposażone w komplet flag informacyjnych. 8. 1. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa na pływalni należy zapewnić: 1. stałą obserwację przez ratownika (ratowników) lustra wody oraz osób znajdujących się na terenie obiektu, 2. oznaczenie głębokości wody w sposób trwały i widoczny, 3. wyposażenie pływalni w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy,

4. wyposażenie pływalni w sprzęt ratunkowy, 5. trwałe ogrodzenie pływalni odkrytej, 6. bezpośrednią łączność telefoniczną z pogotowiem ratunkowym i najbliższą jednostką Policji, 7. zamykanie pływalni w określonych godzinach, w których nie pracuje służba ratownicza. 2. W zajęciach prowadzonych w zorganizowanych grupach na jedną osobę prowadzącą zajęcia nie może przypadać więcej niż 15 uczestników. 9. Do podstawowych obowiązków ratowników należy: 1. stałe obserwowanie obszaru kąpieliska i niezwłoczne reagowanie na każdy sygnał wzywania pomocy oraz podejmowanie akcji ratowniczej, 2. kontrola stanu urządzeń oraz sprzętu, które zapewniają bezpieczeństwo osób kąpiących się, 3. kontrola stref dla umiejących i nie umiejących pływać, 4. wywieszanie na maszcie odpowiedniego koloru flag informacyjnych, 5. sygnalizowanie, za pomocą urządzeń alarmowych, przekroczeń obowiązującego regulaminu (np. granicy strefy dla umiejących pływać), a w kąpieliskach także nadchodzącej burzy, 6. reagowanie na wszelkie wypadki naruszania regulaminu obowiązującego na terenie kąpieliska lub pływalni, 7. wpisywanie na tablicy informacyjnej temperatury wody, powietrza oraz innych aktualnych informacji (np. dotyczących nagłych zmian warunków atmosferycznych), 8. codzienne kontrolowanie głębokości wody przed otwarciem kąpieliska, a w razie potrzeby - przesunięcie miejsca kąpieli lub czasowe wyłączenie określonych obszarów kąpieliska z używalności, 9. oczyszczenie powierzchni i dna obszaru przeznaczonego do kąpieli z wszelkich przedmiotów mogących spowodować skaleczenie lub inny nieszczęśliwy wypadek, 10. bieżące prowadzenie dziennika pracy.

10. 1. Kąpielisko zorganizowane powinno być wyposażone w następujący sprzęt ratunkowy i pomocniczy oraz urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze: 1. łodzie ratunkowe: 1. motorowe - jedna na każde 400 m linii brzegowej, 2. wiosłowe - jedna na każde 100 m linii brzegowej, 2. koła ratunkowe z linkę lub pasy ratownicze - jedno na 50 m linii brzegowej, zawieszone na słupkach w pobliżu lustra wody, 3. bosaki ratunkowe, 4. liny asekuracyjne z kołowrotkiem o długości minimum 80 m na każdym stanowisku ratowniczym (na kąpieliskach morskich - jedna na każde 100 m linii brzegowej), 5. tuby słuchowe lub elektroakustyczne na wszystkich stanowiskach ratunkowych od strony lądu i wody, 6. tablice zawierające aktualne informacje o temperaturze wody i powietrza, sile wiatru oraz wysokości fali, 7. sygnalizację alarmową, 8. środki łączności między stanowiskami ratunkowymi - przewodowe lub radiowe, 9. rzutki ratunkowe, 10. sprzęt do nurkowania, 11. lornetki, 12. nosze ratunkowe. 2. W kąpielisku zorganizowanym powinno znajdować się także pomieszczenie na sprzęt ratunkowy, pomocniczy i osobisty ratowników, jedno na 200 m linii brzegowej. 11. Kąpielisko prowizoryczne powinno być wyposażone w następujący sprzęt ratunkowy i pomocniczy: 1. łodzie wiosłowe - jedna na 100 m linii brzegowej, 2. koła ratunkowe z linką lub pasy ratownicze - jedno na 50 m linii brzegowej, 3. linę asekuracyjną o długości minimum 80 m, 4. słuchowy sygnał alarmowy, 5. rzutki ratunkowe,

6. lornetkę, 7. bosaki ratunkowe. 12. Pływalnia powinna być wyposażona w następujący sprzęt ratunkowy i pomocniczy: 1. koła ratunkowe z linkę lub pasy ratownicze - dwa na pływalniach o długości do 50 m i cztery na pływalniach o długości powyżej 50 m, 2. żerdzie o długości co najmniej 4 m - dwie na pływalniach o długości powyżej do 50 m oraz cztery na pływalniach o długości powyżej 50 m. 13. Łodzie ratunkowe powinny być trwale oznakowane na burtach oraz mieć następujące wyposażenie: 1. koło ratunkowe z linką, a także pasy ratunkowe, 2. rzutkę ratunkową, 3. zaburtową linkę ratunkową, 4. tubę głosową lub elektroakustyczną, 5. kotwicę na łańcuchu lub linę kotwiczną, 6. sprzęt medyczny pierwszej pomocy. 14. Stanowisko ratownicze powinno być wyposażone w: 1. sprzęt do nurkowania (płetwy, maska, fajka), 2. lornetkę, 3. radiotelefon, 4. rzutkę ratunkową 5. sprzęt medyczny pierwszej pomocy. 15. Regulamin kąpieliska i pływalni powinien w szczególności: 1. określać nazwę i adres jednostki organizacyjnej prowadzącej kąpielisko lub pływalnię, 2. przewidywać zakaz wstępu osobom, których stan wskazuje na spożycie alkoholu, zakaz sprzedaży, podawania, wnoszenia i spożywania napojów alkoholowych, 3. postanawiać, że:

1. dzieci do lat 7 mogą przebywać na terenie kąpieliska lub pływalni oraz kąpać się wyłącznie pod opieką osób pełnoletnich, 2. zajęcia na pływalni krytej odbywają się grupowo według ustalonego rozkładu zajęć, 3. grupa pływająca na pływalni krytej nie może liczyć więcej niż 15 uczestników na jedną osobę prowadzącą zajęcia, 4. zajęcia na pływalni krytej mogą odbywać się tylko w obecności instruktorów pływania i ratowników, 5. osoby naruszające porządek publiczny lub przepisy regulaminu będą usuwane z terenu kąpieliska lub pływalni, 6. wszystkie osoby znajdujące się na terenie kąpieliska lub pływalni są obowiązane podporządkować się nakazom ratowników pełniących dyżur. Szczegółowe Warunki Bezpieczeństwa osób korzystających z kąpielisk i pływalni. /Wyciąg/ 4. 1. Korzystanie z kąpieliska i pływalni może odbywać się w grupach zorganizowanych lub indywidualnie. 2. Przez grupę zorganizowaną rozumie się zespół osób uprawiających ćwiczenia ruchowe w wodzie pod nadzorem i kierunkiem instruktora, trenera, nauczyciela lub innej uprawnionej osoby. 5. W celu stworzenia warunków bezpieczeństwa w kąpielisku zorganizować należy: 1) zapewnić stałą kontrolę przez ratowników lustra wody z brzegu od strony wody /z łodzi ratunkowych lub specjalnych pontonów/ 2/ trwale oznaczyć strefy dla umiejących i nie umiejących pływać, a w szczególności:

a/ strefy dla nie umiejących pływać o głębokości nie większej niż 120 cm - bojami w kolorze żółtym, przy czym za bojami powinien znajdować strefa o szerokości 5 m i głębokości nie przekraczającej 130 cm, b/ strefy dla umiejących pływać o głębokości wody do 4 m - bojami o kolorze czerwonym, przy czym odległość ich od strefy dla nie umiejących pływać lub od linii brzegowej może w kierunku prostopadłym wynosić maksymalnie 50 m, 3/ wydzielić brodzik dla dzieci w miejscu, w którym znajduje się piaszczyste i płaskie dno oraz woda o głębokości do 40 cm, przez oznaczenie bojami oraz otoczenie siatką sięgającą do dna. 4/ zapewnić bieżącą informację dotyczącą temperatury wody i powietrza oraz wysokości fali i siły wiatru, 5/ wyposażyć kąpielisko w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy, 6/ wyposażyć kąpielisko w sprzęt ratunkowy i pomocy oraz urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze ( wzrokowe i słuchowe) 7/ ustawić maszty wyposażone w komplet flag informacyjnych. 8. 2. W zajęciach prowadzonych w zorganizowanych grupach na jedną osobę prowadzącą zajęcia nie może przypadać więcej niż 15 uczestników. 13. 1. Regulamin kąpieliska i pływalni powinien w szczególności: 1) określić nazwę i adres jednostki organizacyjnej prowadzącej kąpielisko lub pływalnię, 2) przewidywać zakaz wstępu osobom, których stan wskazuje na spożycie alkoholu, zakaz sprzedaży, podawania, wnoszenia i spożywania napojów alkoholowych, 3) postanawiać, że: a) dzieci do lat 7 mogą przebywać na terenie kąpieliska lub pływalni oraz kąpać

się wyłącznie pod opieką osób pełnoletnich, b) zajęcia na pływalni krytej odbywają się grupowo według ustalonego rozkładu zajęć, c) grupa pływająca na pływalni krytej nie może liczyć więcej niż 15 uczestników na jedną osobę prowadzącą zajęcia, d) zajęcia na pływalni krytej mogą odbywać się tylko w obecności instruktorów pływania i ratowników, e) osoby naruszające porządek publiczny lub przepisy regulaminu będą usuwane z terenu kąpieliska lub pływalni.

Załącznik nr 1. KARTA WYCIECZKI / IMPREZY Cel i założenia programowe wycieczki/imprezy............ Trasa wycieczki/imprezy................ Termin... ilość dni...... klasa.... Liczba uczestników... Kierownik (imię i nazwisko)... Liczba opiekunów... Środek transportu... OŚWIADCZENIE Zobowiązuję się do przestrzegania przepisów dotyczących zasad bezpieczeństwa na wycieczkach i imprezach dla dzieci i młodzieży. Opiekunowie wycieczki/imprezy Kierownik wycieczki/imprezy (imię i nazwisko oraz podpis) (podpis)

........ HARMONOGRAM WYCIECZKI / IMPREZY Data i godzina wyjazdu Liczba km Miejscowość Program Adres punktu noclegowego i żywieniowego Adnotacje organu prowadzącego i sprawującego nadzór pedagogiczny ( w przypadku wycieczek zagranicznych) Pieczęć i podpis dyrektora...

Załącznik nr 2. Przykładowa treść zgody rodziców OŚWIADCZENIE Wyrażam zgodę na udział mojego dziecka w wycieczce /zielonej szkole do.... w dniu/dniach... Jednocześnie oświadczam, że nie ma przeciwskazań zdrowotnych do udziału dziecka w wycieczce, a w szczególności do korzystania z kąpieli morskich i zajęć rekreacyjno sportowych, a wszelkie informacje dotyczące przyjmowania przez dziecko leków (w razie takiej konieczności) przekażę kierownikowi wycieczki na piśmie z dokładnym dawkowaniem leku. Ponadto biorę odpowiedzialność finansową za szkody materialne wynikające z nie przestrzegania regulaminu wycieczek spowodowane przez moje dziecko. Podpis rodziców : 1. 2.

Załącznik nr 3. Regulamin zachowania na wycieczce (przykład) Zachowanie człowieka w miejscach publicznych daje świadectwo o jego kulturze, może mieć również wpływ na bezpieczeństwo wielu osób. Dlatego każdy uczestnik wycieczki zobowiązany jest: 1. Zachowywać się w sposób zdyscyplinowany i kulturalny. 2. Stosować się do poleceń, zakazów i nakazów wydawanych przez opiekunów lub przewodników. 3. Nie oddalać się od grupy bez wyraźnego zezwolenia opiekuna. 4. Przestrzegać przepisów ruchu drogowego i zachowywać ostrożność na ulicach i w innych miejscach, w których może grozić jakiekolwiek niebezpieczeństwo. 5. Kulturalnie odnosić się do opiekunów, kolegów i innych osób. 6. Traktować z należytym respektem obiekty zabytkowe i eksponaty muzealne. 7. Nie śmiecić, nie niszczyć zieleni, nie płoszyć zwierząt. 8. W miejscach noclegowych postępować zgodnie z obowiązującym tam regulaminem. 9.Przestrzegać godzin ciszy nocnej.