REGULAMIN ORGANIZACJI WYCIECZEK SZKOLNYCJ I INNYCH IMPREZ KRAJOZNAWCZO - TURYSTYCZNYCH Na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu dnia 8 listopada 2001 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2001r Nr 135, poz. 1516 ze zm.) ustala się poniższe zasady organizowania wycieczek i imprez krajoznawczo - turystycznych dla uczniów Szkoły Podstawowej nr 9 im. Bernarda Świerczyny w Mysłowicach. Rozdział I Postanowienia wstępne 1. Organizowane przez szkołę wycieczki i imprezy krajoznawczo - turystyczne powinny mieć na celu w szczególności : a. poznawanie kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii, b. poznawanie kultury i języka innych państw, c. poszerzanie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego, d. wspomaganie rodziny i szkoły w procesie wychowania, e. upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży zasad ochrony środowiska naturalnego oraz umiejętności korzystania z zasobów przyrody, f. podnoszenie sprawności fizycznej, g. poprawę stanu zdrowia dzieci i młodzieży pochodzących z terenów zagrożonych ekologicznie, h. upowszechnianie form aktywnego wypoczynku, i. przeciwdziałanie patologii społecznej, j. poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach. 2. Wycieczki i imprezy mogą być organizowane w ramach zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. 3. Wycieczki i imprezy mogą przyjąć następujące formy: a. wycieczki przedmiotowe - inicjowane i organizowane przez nauczycieli poszczególnych przedmiotów, zgodnie z programem nauczania, w ramach zajęć lekcyjnych lub pozalekcyjnych, b. wycieczki krajoznawczo - turystyczne - odbywające się w terenie powszechnie uczęszczanym, nie wymagające od uczestników szczególnego przygotowania kondycyjnego i specjalistycznego, c. imprezy krajoznawczo turystyczne, takie jak biwaki, rajdy, turnieje itp., d. imprezy turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne, w których udział wymaga od uczestników przygotowania kondycyjnego i specjalistycznego, e. imprezy wyjazdowe - związane z realizacją programu nauczania, takie jak: zielone szkoły, szkoły zimowe i szkoły ekologiczne. 4. Organizacja wycieczek szkolnych i imprez wynika z rocznego planu pracy szkoły oraz, w przypadku wycieczek przedmiotowych, z nauczycielskich planów dydaktycznych. 1
5. Wycieczki przedmiotowe, krajoznawczo turystyczne, turystyki kwalifikowanej i obozy wędrowne, jak również imprezy krajoznawczo turystyczne mogą być realizowane poza granicami kraju. Dyrektor (lub upoważniony wicedyrektor): Rozdział II Zadania dyrektora w zakresie wycieczek/imprez 1. wyznacza spośród kadry pedagogicznej kierownika wycieczki szkolnej lub inną osobę pełnoletnią, zgodnie z wymogami rozporządzenia w tym zakresie, 2. wyraża zgodę na zorganizowanie wycieczki lub imprezy poprzez zatwierdzenie karty wycieczki wraz z programem, podpisane dokumenty przekazuje kierownikowi wycieczki, 3. zatwierdza listę uczniów biorących udział w wyjeździe, 4. zawiadamia o organizowanej wycieczce zagranicznej organ nadzoru pedagogicznego i organ prowadzący szkołę, 14 dni przed jej organizacją. Zawiadomienie zawiera w szczególności: nazwę kraju, czas pobytu, program pobytu, imię i nazwisko kierownika oraz opiekunów, listę uczestników biorących udział w wyjeździe wraz z określeniem ich wieku, 5. czuwa nad realizacją planowanych wycieczek szkolnych zgodnie z określoną procedurą. Rozdział III Zadania kierownika wycieczki szkolnej, w tym zagranicznej Osobą odpowiedzialną za organizację oraz za prawidłowy i bezpieczny przebieg wycieczki jest kierownik wycieczki. Kierownik wycieczki: 1. opracowuje kartę i program wycieczki 1, sporządza listę uczestników (Organizacja i program wycieczek powinny być dostosowane do wieku, zainteresowań, potrzeb uczniów i ich możliwości.), 2. opracowuje regulamin dla każdej wycieczki (bazując na ramowym regulaminie 2 oraz uwzględniając specyfikę danego wyjazdu) oraz zapoznaje z nim wszystkich uczestników oraz ich rodziców/ prawnych opiekunów. Rodzice każdorazowo wyrażają zgodę na wyjazd oraz potwierdzają zapoznanie się z regulaminem i programem poprzez podpisanie oświadczenia 3, 3. zapewnia warunki do pełnej realizacji programu i regulaminu wycieczki/ imprezy oraz sprawuje nadzór w tym zakresie, 4. zapoznaje uczestników z zasadami bezpieczeństwa oraz zapewnia warunki do ich przestrzegania, 1 załącznik 1 2 załącznik 2 3 załącznik 3 2
5. określa i przydziela zadania opiekunom w zakresie realizacji programu, zapewnienia opieki i bezpieczeństwa uczestnikom wycieczki/ imprezy, 6. nadzoruje zaopatrzenie uczestników w sprawny sprzęt i ekwipunek oraz apteczkę pierwszej pomocy, 7. organizuje transport, wyżywienie i noclegi dla uczestników, 8. dokonuje podziału zadań wśród uczestników, 9. dysponuje środkami finansowymi przeznaczonymi na organizację wycieczki/ imprezy, 10. dokonuje podsumowania, oceny i rozliczenia finansowego wycieczki/ imprezy po jej zakończeniu, 11. najpóźniej na tydzień przed planowaną wycieczką informuje dyrektora lub upoważnionego wicedyrektora o terminie i jej założeniach organizacyjnych, 12. na 2 dni przed rozpoczęciem wycieczki/ imprezy przedstawia dyrektorowi kompletną dokumentację wycieczki do zatwierdzenia. Rozdział IV Zadania opiekuna wycieczki szkolnej, w tym zagranicznej: Opiekunem wycieczki lub imprezy może być nauczyciel albo po uzyskaniu zgody dyrektora szkoły, inna pełnoletnia osoba. Opiekun: 1. sprawuje opiekę nad powierzonymi mu uczestnikami, 2. współdziała z kierownikiem w zakresie realizacji programu i harmonogramu wycieczki/ imprezy, 3. sprawuje nadzór nad przestrzeganiem regulaminu przez uczniów, ze szczególnym uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa, 4. nadzoruje wykonywanie zadań przydzielonych uczniom, 5. wykonuje inne zadania zlecone przez kierownika. 6. sprawdza stan liczbowy uczniów przed wyruszeniem z każdego miejsca pobytu, w czasie zwiedzania, przejazdu oraz po przybyciu do punktu docelowego. Opiekunowie potwierdzają własnoręcznym podpisem na karcie wycieczki przyjęcie odpowiedzialności za bezpieczeństwo powierzonych im dzieci. 3
Rozdział V Podstawowe zasady bezpieczeństwa i opieki nad uczniami podczas wycieczek 1. Opiekę nad uczniami biorącymi udział w wycieczce sprawuje kierownik i opiekunowie. Opieka ta ma charakter ciągły. 2. Miejscem zbiórki uczniów rozpoczynającej i kończącej wycieczkę jest plac przed szkołą lub inne miejsce uzgodnione wcześniej z dyrekcją szkoły. 3. Przed wyruszeniem na wycieczkę należy pouczyć jej uczestników o zasadach bezpieczeństwa. 4. Podczas wycieczek należy bezwzględnie przestrzegać zasad bezpiecznego poruszania się po drogach. 5. Do przewozu młodzieży należy wykorzystywać tylko sprawne i dopuszczone do przewozu osób pojazdy. 6. Zabrania się prowadzenia wycieczek z młodzieżą podczas burzy, śnieżycy i gołoledzi. W razie gwałtownego załamania się warunków pogodowych (szczególnie przy planowaniu wycieczek pieszych górskich), należy wycieczkę odwołać. 7. W wycieczkach turystyczno krajoznawczych nie mogą brać udziału uczniowie, w stosunku do których istnieją przeciwwskazania lekarskie. 8. W przypadku wycieczek kilkudniowych należy dokładnie zapoznać się z rozmieszczeniem dróg ewakuacyjnych w miejscu noclegowym oraz zapoznać uczestników z regulaminem miejsca noclegowego. 9. Wszystkich uczestników wycieczki obowiązuje bezwzględny zakaz stosowania używek (palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, zażywanie narkotyków lub innych niedozwolonych używek). 10. W przypadku nieszczęśliwego wypadku należy niezwłocznie udzielić pomocy wszystkim jej potrzebującym, niezwłocznie powiadomić właściwe służby medyczne, zawiadomić rodzinę i dyrektora szkoły. 11. Liczba opiekunów: Liczba opiekunów uzależniona jest od wieku i ilości uczestników, ich stanu zdrowia, miejsca wycieczki lub imprezy i rodzaju środka lokomocji. Przy ustalaniu liczby opiekunów należy uwzględniać również stopień zdyscyplinowania i samodzielności grupy uczniów, a także specyfikę wycieczki oraz warunki, w jakich będzie się ona odbywać. Liczba opiekunów może ulec zmianie uwzględniając wiek, stan zdrowia, ewentualną niepełnosprawność, a także specyfikę zajęć, imprez i wycieczek oraz warunki w jakich będą się one odbywały. Zalecana maksymalna liczba uczniów przypadających na jednego opiekuna: wycieczki piesze w miejscu zamieszkania - 1 opiekun na grupę liczącą do 30 uczniów, wycieczki z wykorzystaniem miejskich środków lokomocji - 1 opiekun na 15 uczniów, przejazd autokarem - 3 opiekunów, przejazd koleją - 1 opiekun na 10 uczestników, wycieczki górskie lub rowerowe - 1 opiekun na 10 uczestników, Liczba opiekunów może być zwiększona po uzgodnieniu z dyrekcją i rodzicami uczestników. 12. Zalecane normy bezpieczeństwa: a. Wycieczka autokarowa: uczniowie wsiadają w wyznaczonej kolejności i zajmują wyznaczone miejsca; miejsca przy drzwiach zajmują osoby dorosłe (opiekunowie); 4
przejścia w autokarze muszą być wolne, nie mogą znajdować się tam dodatkowe miejsca do siedzenia; autokar musi być oznakowany tablica przewóz dzieci ; kierowca powinien posiadać świadectwo kwalifikacyjne kierowcy zawodowego oraz potwierdzenie sprawności technicznej autokaru - ważny przez 6 miesięcy; maksymalny czas jazdy jednego kierowcy bez przerwy - 4 godziny 30 minut, czas przerwy w jeździe zalecane 45 minut; postoje mogą odbywać się tylko w miejscach do tego wyznaczonych, tj. na oznakowanych parkingach; po każdej przerwie w podróży należy sprawdzić stan liczebny dzieci; obowiązkiem opiekunów jest dopilnowanie dzieci w czasie jazdy (uczniowie nie mogą chodzić po autokarze, siedzieć tyłem, na oparciu, wyrzucać śmieci przez okno, itd.); uczestnicy spożywają posiłek o ustalonej porze i w miejscu wyznaczonym przez opiekuna; dbają o porządek w autokarze; nie przeszkadzają kierowcy i pozostałym uczestnikom wycieczki hałaśliwym zachowaniem, uczestnicy sygnalizują opiekunowi złe samopoczucie; uczestnicy, bez zgody opiekuna, nie manipulują urządzeniami w wyposażeniu pojazdu (np. rozkładanie foteli, regulacja klimatyzacji, oświetlenia), podporządkowują się zaleceniom kierowcy i obsłudze środków transportu. uczestnicy punktualnie zgłaszają się na miejsce zbiórki, nie oddalają się z miejsca postoju bez zgody opiekuna. b. Wycieczka piesza: w czasie marszu jeden opiekun prowadzi grupę, drugi idzie na końcu, w miastach należy poruszać się zwartą grupą po chodnikach (prawą stroną) lub miejscach przeznaczonych dla pieszych. Jezdnię przekraczamy w miejscach wyznaczonych (pasy) lub zgodnie z przepisami; poza miastem grupa porusza się lewą stroną drogi, pojedynczo, ustępując z drogi nadjeżdżającym pojazdom; nie wolno zatrzymywać się w miejscach, gdzie utrudniona jest widoczność tzn. na zakrętach, za i przed wzniesieniem, które zasłaniają widoczność nam i kierującym; nie wolno odłączać się od grupy maszerującej bez zgody prowadzącego; uczestnicy powinni posiadać ubiór (szczególnie buty) odpowiedni do miejsca pieszej wycieczki i warunków atmosferycznych; w lesie należy poruszać się po znakowanych szlakach turystycznych (na terenie parków narodowych lub krajobrazowych - wyłącznie) lub wyznaczonych ścieżkach; przed wyruszeniem sprzed szkoły uczestnicy powinni być poinformowani o zasadach poruszania się po drogach i po lesie; c. Wycieczka w góry: wyruszając w góry należy dokładnie zaplanować trasę, uwzględniając wiek uczestników; na wędrówkę należy wyruszać rano, aby przed zmrokiem dojść do miejsca noclegu; uczestnicy powinni posiadać odpowiedni ubiór - buty sznurowane, kurtka (ze względu na zmienność pogody w górach oraz spadek temperatury wraz ze wzrostem wysokości). Ekwipunek należy zabrać w plecaku; wszyscy uczestnicy wycieczki powinni poruszać się wyłącznie po oznakowanych szlakach turystycznych, w ten sposób, że na początku (za przewodnikiem) ustawione są osoby słabsze kondycyjnie, a na końcu osoby najsilniejsze; kolumnę otwiera i zamyka osoba dorosła; 5
na terenach powyżej 1000 m n.p.m. wycieczkę prowadzi wyłącznie przewodnik górski lub przodownik turystyki górskiej; na terenie parków narodowych wycieczki prowadzą wyłącznie upoważnieni przewodnicy górscy; d. Wycieczka rowerowa: zgodnie z prawem o ruchu drogowym w kolumnie rowerów nie może jechać więcej niż 15 osób; w przypadku kilku grup odstępy między nimi powinny wynosić co najmniej 200 metrów; wszyscy uczniowie muszą posiadać kartę rowerową; prowadzący wycieczkę powinien jechać na początku, za nim najsłabsi w grupie, następnie pozostali uczniowie, drugi opiekun na końcu grupy; tempo jazdy powinno być dostosowane do możliwości najsłabszego uczestnika; odstępy pomiędzy jadącymi do 5 m; uczestnicy wycieczki powinni jechać jeden za drugim (nie wolno jechać obok siebie), jak najbliżej prawej krawędzi drogi, zgodnie z przepisami ruchu drogowego; opiekun wycieczki winien posiadać narzędzia do ewentualnej naprawy rowerów, także zapasowe dętki i wentyle oraz pompkę; uczestnicy powinni posiadać ubiór odpowiedni do jazdy oraz kask ochronny na głowę; z boku tylnego bagażnika (z lewej strony) powinno być przymocowane tzw. ramię bezpieczeństwa ze światłem odblaskowym na końcu. Dokumentacja wycieczki zawiera: Rozdział VI Dokumentacja wycieczki 1. kartę wycieczki z jej programem, 2. listę uczestników 3. indywidualne pisemne zgody rodziców prawnych opiekunów, 4. regulamin danej wycieczki, z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa opracowany przez kierownika, z którym każdorazowo zapoznaje się wszystkich uczestników oraz ich rodziców/ prawnych opiekunów. Rozdział VII. Postanowienia końcowe 1. Uczniowie, którzy nie uczestniczą w wycieczce klasowej organizowanej w dniach zajęć szkolnych mają obowiązek brać udział w zajęciach z klasą wskazaną przez dyrektora. Listę tych uczniów wychowawca dołącza do odpowiedniego dziennika klasowego. 2. Wszyscy opiekunowie oraz uczestnicy wycieczki zobowiązani są zapoznać się z regulaminem i harmonogramem wycieczki. 3. W razie wypadku uczestników wycieczki stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące postępowania w razie wypadków w szkołach i placówkach publicznych. 4. Wobec uczestników, którzy nie przestrzegają regulaminu i zasad przepisów bezpieczeństwa, będą wyciągnięte konsekwencje zgodnie z kryteriami ocen z zachowania zawartych w wewnątrzszkolnym systemie oceniania. 6
5. W sprawach nie uregulowanych niniejszym regulaminem stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu Pracy, Statutu Szkoły oraz rozporządzeń MEN w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny w szkołach i w sprawie zasad i warunków organizowania przez szkoły krajoznawstwa i turystyki. 7
Załącznik 1 KARTA WYCIECZKI Cel i założenia programowe wycieczki (imprezy):.. Trasa wycieczki:.. Termin wycieczki: Ilość dni:. Klasy: Liczba uczestników:.. Kierownik (imię i nazwisko): Liczba opiekunów:.. Środek lokomocji:.. Oświadczenie W poczuciu odpowiedzialności za bezpieczeństwo życia i zdrowia powierzonej mej opiece dzieci na czas trwania w/w wycieczki (imprezy) zobowiązuję się do bezwzględnego przestrzegania przepisów dotyczących zasad bezpieczeństwa na wycieczkach dla dzieci i młodzieży. Oświadczam, że z należytą uwagą i zrozumieniem zapoznałem/am się z przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa życia i zdrowia dzieci i młodzieży, obowiązkami opiekuna i kierownika wycieczki. Zobowiązuję się do ścisłego przestrzegania i stosowania zawartych w tych przepisach wskazówek, środków i metod działania w czasie pełnienia obowiązków opiekuna/ kierownika. Opiekunowie wycieczki Kierownik wycieczki ( imiona i nazwiska oraz podpisy) (podpis)....... 8
HARMONOGRAM WYCIECZKI (IMPREZY) Data i godzina wyjazdu Ilość km Miejscowość Program Adres punktu noclegowego i żywieniowego Adnotacje organu prowadzącego lub sprawującego nadzór pedagogiczny Zatwierdzam.. (pieczęć i podpis dyrektora szkoły) 9
Załącznik 2 Ramowy regulamin wycieczki i obowiązki jej uczestników Zachowanie człowieka w miejscach publicznych daje świadectwo o jego kulturze, może mieć również wpływ na bezpieczeństwo wielu osób. Dlatego każdy uczestnik wycieczki zobowiązany jest: 1. Godnie reprezentować Polskę poza granicami kraju. 2. Dokładnie przygotować się do wycieczki w zakresie: ubioru, wyposażenia i zaopatrzenia w żywność. 3. Dostarczyć kierownikowi wycieczki pisemną zgodę rodziców/ opiekunów na udział w wycieczce. 4. Zachowywać się w sposób zdyscyplinowany i kulturalny, przestrzegać zasad BHP 5. Punktualnie przychodzić na miejsce zbiórki. 6. Stosować się do poleceń, zakazów i nakazów wydawanych przez opiekunów lub przewodników. 7. Nie oddalać się od grupy bez wyraźnego zezwolenia opiekuna. 8. Przestrzegać przepisów ruchu drogowego i zachowywać ostrożność na ulicach i w innych miejscach, w których może grozić jakiekolwiek niebezpieczeństwo. 9. W czasie postoju autokaru na parkingu ściśle przestrzegać zaleceń kierownika wycieczki. 10. 11. Kulturalnie odnosić się do opiekunów, kolegów i innych osób. 12. Traktować z należytym respektem obiekty zabytkowe i eksponaty muzealne. 13. Nie śmiecić, nie niszczyć zieleni, nie płoszyć zwierząt. 14. Zgłaszać kierownikowi wycieczki wszelkie problemy zdrowotne i organizacyjne 15. W przypadku wyjazdów na basen oraz podczas zwiedzania muzeów, parków krajobrazowych itp. uczestnicy wycieczki zobowiązani są do przestrzegania regulaminów tych obiektów. 16. W miejscach noclegowych postępować zgodnie z obowiązującym tam regulaminem. 17. Szczególnie rygorystycznie przestrzegać godzin ciszy nocnej. W trakcie trwania wycieczki nie przewiduje się czasu wolnego, a uczniowie przebywają przez cały czas pod nadzorem opiekunów. Wszystkich uczestników wycieczki obowiązuje bezwzględny zakaz stosowania jakichkolwiek używek (tytoń, alkohol, narkotyki, ) W czasie wycieczki obowiązują uczniów postanowienia statutu szkoły i przepisy bezpieczeństwa. W przypadku nieprzestrzegania regulaminu, będą wyciągane konsekwencje zgodnie ze statutem szkoły. Zapoznałem się z regulaminem i zobowiązuję się go przestrzegać. (podpis uczestnika, data) 10
Załącznik 3 OŚWIADCZENIE RODZICA/ PRAWNEGO OPIEKUNA Zgadzam się na udział mojego dziecka. kl. w wycieczce do., która odbędzie się w terminie. Wyrażam / nie wyrażam* zgodę na podejmowanie decyzji przez kierownika lub opiekunów związanych z leczeniem, hospitalizacją i zabiegami operacyjnymi, w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia mojego dziecka w czasie trwania wycieczki. Jednocześnie oświadczam, że nie znam przeciwwskazań zdrowotnych do udziału mojego dziecka w wycieczce, której program i regulamin poznałem. Oświadczam, iż zobowiązuję się do uiszczenia pełnej należności przewidywanej w kalkulacji za udział mojego dziecka w wycieczce/ imprezie w kwocie: zł Ponadto pokryję również ewentualne straty materialne spowodowane przez moje dziecko. (miejscowość) (data) (czytelny podpis rodzica/ prawnego opiekuna) * niepotrzebne skreślić 11