PAN WYKŁADU Zminn zaowawz a wigongo owirza - mraura kwiwanno-onjana - iui war onia mraur - Enroy onia mraur - Wigona nrgia ayzna - Funkj oawow inazj 1 /24
Poręzniki Saby, Car 5 C&W, Car 4 &Y, Car 2 2 /24
mraura onjana j wygoną zminną o oiu roów zaoząy w uym owirzu. W oii roów zaoząy w mura mraura onjana rzaj być użyzna, oniważ ni j zaowana w raki rzjść azowy woy. Wrowazimy zminn, kór bęą zaowan w aiabayzny roa zaoząy w wigonym owirzu. ównani I i II zaay rmoynamiki a rou aiabayzngo (a zamknięgo ukłau kłaajągo ię z ugo owirza, ary wonj i woy). ( r ) n n r r A iri r A i i Wrowazimy różn mraury onjan, rzy wykorzyaniu różny urozzony orm owyżzgo równania. 3 /24
EMPEAUA EKWIWAENNO-POENCJANA 4 /24
( r ) n n r r A iri r A i i Wyrowazimy zminną zaowawzą a najrozgo rzyaku, zyi yuaji, w kórj: owirz j w ani naynia A aza oowa j niobna i ri ri Ai ; wkła iła właśiwgo a ary wonj i a woy j zanibany w orównaniu z uym owirzm r << r n n Da rou uo-aiabayzngo mamy zażność: n n n Łązą wa wyrażnia: r n 5 /24
Sałkujmy równani: r n o zaango oziomu (,,, r ) o wyokośi, gzi ała ara wona wykonnowała w wyniku aiabayzngo ołazania (, r ). Na j wyokośi mraura onjana noi nazwę: mraura kwiwanno-onjana. r n r W ani rrnyjnym () r zbiża ię o zra zybij niż mraura; wyrażni o konnm j równ zru. r n x r > (konn wikośi oanij j więkzy o zra) 6 /24
mraura kwiwanno-onjana ( ) j zaowana w roa uoaiabayzny. Z owou rzybiżń zrobiony rzy iniji rou uo-aiabayzngo mraura kwiwanno onjana ni j śiś zaowana w roa aiabayzny a wigongo owirza. Pomimo rzybiżnia równani iniują mraurę kwiwanno-onjaną ozwiria najważnijz y zaozągo rou izyzngo: konnaja ary wonj oarza nrgii o wigongo owirza onozą jgo mraurę w orównaniu z mraurą ugo owirza oango wznozniu aiabayznmu. 7 /24
ini marian okrywają ię z iniami ałj mraura kwiwanno-onjana j najwyżzą mraurą, jaką wigona ząka moż uzykać w wyniku aiabayzngo rężania i uwaniania iła uajongo: Cząka j rzniiona na górną granię amory (), gzi ała ara wona konnuj i zoani uwonion iło (konnowana woa j uunięa z ząki) Cząka j naęni rowazona aiabayzni o oziomu zimi. 8 /24
Poobni jak, (,,r) j zminną anu. j zaowan wzłuż uj aiabay oniżj C. j zaowan wzłuż nayonj ub uo-aiabay w rzrzni anu owyżj C. Pro aiabayzny, w kórym ni zaozi zmiana azy j równiż rom uoaiabayznym, zam j równiż zaowan w warunka ninayony. Dinija x( r / ) moż być użya yko a anu naynia, gyż yko wy rr o j zakłaan rzy wyrowazaniu. a anu ninaynia moż być obizana zaęują r rzz akuaną warość r, jśi zoani zaąion mraurą na oziomi C, gzi ząka oiąga an naynia w wyniku aiabayzngo rozrężania. x r C 9 /24
1 /24 Ziniowaiśmy mraurę kwiwanną (inija izobaryzna) jako mraurę, kórą oiągni wigon owirz jśi ałą zawarą w nim arę woną konnować o ałym iśninim. r mraura kwiwanno-onjana j mraurą, kóra j zaowana w roa uo-aiabayzny. r x Da mały r / J o onjana mraura kwiwanna. r r r 1 1 x r r
IQUID WAE POENIA EMPEAUE 11 /24
Anaogizni o iniji mraury kwiwanno-onjanj można wrowazić ojęi iui war onia mraur ( ) Ponowni rozarujmy ro aiabayzny, bz azy oowj, w kórym owirz j a w ani naynia. Bęzimy rozarywać iość wykonnowanj woy, ago zaąimy r rzz -r r n n n n n r n n r r r x B, A. K., 1973: Non-riiaing umuu onion an i aramrizaion. Quar. J. oy. Mor. So., 99, 178-196. Przwagą na j ak, ż aj ię równa jśi ni ma woy ikłj. 12 /24
W obnośi ou, anaogizni o iui war onia mraur można ziniować i-iui war onia mraur ( ). ( r ) n n r ir i r i x iri Soób wyrowazania wyrażnia iniujągo ę mraurę narzua, ż j ona rawziwa yko w warunka równowagi. Warunki równowagi mięzy om i woą i arą woną wyęują yko w unki orójnym. Dago inija mraury j niójna izyzni kiy oaamy ię o unku orójngo. Skorzyani z mraury ( i ) j wygonym i ni aż ak niokłanym rzybiżnim, kór ouj ię zaami w moa numryzny. 13 /24
Enroy onia mraur Enroy onia mraur,, zawira nirównowagow roy związan z om. J wyrowazona z łngo równania nroii. ( r ) n n r r A r i i r A i i ( r ) ( A ) x ( r ) r ( A ) i i r ( r ) i Enroy onia mraur,, j najogónijzą oaią mraury onjanj. W oróżniniu o mraury kwiwanno-onjanj i iui war onia mraur, i-iui war onia mraur ma zaoowani w nirównowagowy warunka nayongo i ninayongo owirza. Zaoowani mraur i i jako zminny rognoyzny w moa mur j ogranizon z wzgęu na komikowaną rourę owraania równań w u obiznia warośi mraury. 14 /24
ENEGIA SAYCZNA 15 /24
mraury onjan (,, ) ą zaowan (w rzybiżniu) w rzmiana yroayzny w yroayznj amorz. Ciśnini amoryzn rzyjmuj warośi barzo zbiżon o warośi yroayznj. g z gz Φ Φ gz : goonjał W równaniu naii a roów aiabayzny można zaąić rzz goonjał. δ Φ ( Φ ) Φ nazywa ię naią onjaną ub nrgią ayzną. J zaowana w raki rzmian aiabayzny. Enrgia ayzna j zminną uai-zaowawzą, naw jśi amora j śiś yroayzna, oniważ oza założnim, ż iśnini j wzęzi yroayzn zakłaa ię, ż zminia ię yko z wyokośią zn. z Enrgia ayzna mirzy umę zawarośi iła (naia) i nrgii onjanj; j zam nrgią ząki o niobność nrgii kinyznj. 16 /24
Wigona nrgia ayzna Wigona nrgia ayzna,, j zaowana w zai aiabayzngo rou a owirza zawirajągo nayoną arę woną i woę, w kórym zmiany iśninia zaozą w oób aiabayzny. Enaia a aiabayzngo nayongo owirza z woą. r r r ( r ) r r r ( ) ( r ) r ( ) ( r r ) ( r ) r ( ) ( r ) ( r ) ( 1 r )gz ( r ) ( r ) ( 1 r ) ( r ) r ( 1 r )gz gz Człon (1r ) uwzgęnia wkła ary wonj i woy o gęośi owirza 17 /24
FUNKCJE PODSAWOWE: INACZEJ 18 /24
Enaia H m m m m i i / ( m m m m ) i * i i Enaia właśiwa j raz ziniowana na jnokę may owirza wigongo zawirajągo woę i ó W ukłazi, w kórym ni ma ou użyjmy iniji iła arowania: żby w * wyiminować ( ( ) ) Enaia kwiwanna ( ( ) ) iui-war nay 19 /24
Enrgia ayzna Φ, Φ, Kiy ni ma woy, obywi nrgi ą inyzn jak nrgia wobona a ugo owirza Φ 2 /24
Czy j równ? Czy j równ?,, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Jśi założymy, ż iła właśiw ą ał, o a raja j rawziwa, oniważ ( ) Jśi założymy (jak zęo ię robi), ż i o różnia omięzy i (i oobni omięzy i )robi ię wiozna. gz gz 21 /24
mraury onjan 22 /24 Pirwza i ruga zaaa rmoynamiki okrśają jak zminia ię mraura omięzy anym anm a anm rrnyjnym okrśonym rzz iśnini i rozkła az woy {π,, }. mraurę w ani rrnyjnym okrśa ię jako mraurę onjaną. Wźmy jako an rrnyjny {π,, } nazwany anm kwiwannym. Oowinia mraura onjana o mraura kwiwanno-onjana. n n n π ) ( n n n ) ( ) ( ) ( ) ( m m, π
23 /24 n n n n ) ( n n n π π π ) ( ) ( () wigoność wzgęna ( ) x ) n( n n n n n n n n n n π π π π
π x π x π Ω x Ω 1 Ω j barzo biki jynki 1 1 24 /24