ROK CZTERDZIESTY SZÓSTY ZESZYT TRZECI RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY i SOCJOLOGICZNY ORGAN UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA I AKADEMII EKONOMICZNEJ W POZNANIU KWARTAŁ TRZECI 1984 WARSZAWA POZNAŃ 1984 PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE
KOMITET REDAKCYJNY Prof. dr Alfred Ohanowicz Honorowy Przewodniczący Komitetu Redakcyjnego Redaktorzy Andrzej Kwilecki (zast. red. naczelnego), Anna Michalska (sekretarz redakcji), Zbigniew Radwański {red. naczelny), Stanisław Wierzchosławski Członkowie Wiesław Daszkiewicz, Zygmunt Dulczewski, Bohdan Gruchman, Wiktor Jaśkiewicz, Stanisław Kowalski, Adam Łopatka, Władysław Markiewicz, Teresa Rabska, Klemens Ratajczak, Stanisław Smoliński, Jacek Trojanek, Janusz Wierzbicki, Wacław Wilczyński, Marek Ziółkowski Tłumaczenia na język angielski: Jarosław Myjak Adres Redakcji ul Czerwonej Armii 90, 60-809 Poznań, Coll. Iuridicuim UAM pokój 6, tel. 69-92-51, w. 290 Printed in Poland PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE ODDZIAŁ W POZNANIU Wydanie pierwsze. Nakład 997+123 egz. Ark. wyd. 31,5. Ark. druk. 24,625+1 Papier druk. sat. V kl. 70 g, 70X100. Oddano do składania w sierpniu 1984 r. Podpisano do druku i druk ukończono w marcu 1985 r. Zam. nr 421/63. A-3/1003. Cena zł 120, DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA W POZNANIU wkł.
SPIS TREŚCI Alfred Marian Ohanowicz (1888-1984) Wspomnienie pośmiertne (Stanisław Sołtysiński) VII I. ARTYKUŁY Andrzej Murzynowski (UW Warszawa) Tymczasowe aresztowanie i zatrzymanie w postępowaniu karnym. Adam Szpunar (UŁ Łódź) O niemajątkowych środkach ochrony dóbr osobistych. Jacek Napierała (UAM Poznań) Z problematyki winy nieumyślnej jednostki gospodarki nieuspołecznionej Othmar Jauernig (Uniwersytet w Heidelbergu) Kilka uwag o celu procesu cywilnego Anna Michalska (UAM Poznań) Prawo do życia w traktatach międzynarodowych... Władysław Czapliński (Instytut Zachodni Poznań) Międzynarodowe aspekty obywatelstwa Tadeusz Gadkowski (UAM Poznań) Środki międzynarodowej kontroli pokojowego wykorzystania energii atomowej Władysław Balicki (AE Poznań) Porównawcza analiza cykli gospodarczych w kapitalizmie i socjalizmie Alfred Janc (AE Poznań) Analiza kosztów i korzyści w ocenie przedsięwzięć inwestycyjnych. Henryk Mruk (AE Poznań) Tendencje zmian w rozkładach dochodów i majątku ludności na świecie Bogdan Misior (AE Poznań) Wymiana międzynarodowa zrównoważona ale nie równoważąca. Kazimierz Kruszka (AE Poznań) Fazy rozwoju przemysłu PRL w przekroju gałęziowym.... Bogumiła Wojciechowska-Ratajczak (AR Poznań) Poziom i struktura usług produkcyjnych w rolnictwie uspołecznionym. Jerzy Szczepański (AE Poznań) Pozycja spółdzielczości wiejskiej na rynku rolnym w warunkach reformy gospodarczej Mariola Balicka (AE Poznań) Wewnętrzne dysproporcje wzrostu gospodarczego w procesie uprzemysławiania krajów rozwijających się Edward Nowak (AE Wrocław) Modelowanie procesów ekonomicznych w warunkach dezaktualizacji informacji Jerzy Krężlewski (UAM Poznań) Nauka o organizacji a socjologia Marek Żyromski (UAM Poznań) Socjologiczna teoria elity 1 27 43 81 73 95 115 133 143 157 175 189 207 219 231 247 255 267
IV Eugeniusz Ziarkowski (Międzyrzecz) Społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby człowieka. Jerzy Modrzewski (UAM Poznań) Uniwersytet w układzie miejskim i regionalnym 279 290 II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA Recenzje Społeczne poglądy na funkcje prawa, red. Maria Borucka-Arctowa (rec. Anna Gryniuk) Krystyna Daszkiewicz, Przestępstwa z afektu w polskim prawie karnym (rec. Tadeusz Bojarski) Andrzej Chobot, Pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy a ograniczenia zasady wolności pracy (ree. Andrzej Świątkowski). Andrzej Kijowski, Sytuacja prawna sportowca wyczynowego (rec. Andrzej Świątkowski) Romuald Kmiecik, Dowód ścisły w procesie karnym (rec. Alfred Kaftal). Erstes deutsch-polnisches Kolloquium über Strafrecht und Kriminogie, red. Hans-Heinrich Jescheck, Günter Kaiser; Problemy recydywy i drobnej przestępczości w prawie Polski i RFN, red. Jan Skupiński (rec. Marian Filar) Renate Naumann, Rechtliche Möglichkeiten der Mitglider zur Teilnahme an der willenshbildung in der eingetragenen Genossenschaft (rec. Leopold Stecki). Giovanni Berberini, Stato socialista e Chiesa cattolica in Polonia. Storia- -Politica-Diritto (rec. Michał Pietrzak) Nikołaj N. Polanski, Michaił S. Strogowicz, Walerij M. Sawicki, Anatolij A. Mielnikow, Problemy sudiebnogo prawa (rec. Wiesław Daszkiewicz) Joel Goldstein, The Modern American Vicepresidency, The Transformation of a Political Institution (rec. Lesław Kański) Marc Heim, Sortir de la crise (rec. Roman Sowiński) Zygmunt Dziembowski, Ekonomika przedsiębiorstwa komunalnego (rec. Ewa Szafranek-Szulc) Metody i techniki planowania gospodarki narodowej (rec. Tadeusz Madej) John Black, Teh Economies of Modern Britain (An Introduction to Macroeconomics) (rec. Alfred Janc) Claus C. Berg, Beschaffungsmarketing (rec. Maria Sławińska). Stanisław Otok, Geografia społeczna i jej miejsce w badaniach nad gospodarką przestrzenną. Zarys przedmiotu i priorytetów badawczych (rec. Wojciech Lucjan Janik) Halina Worach-Kardas, Wiek a pełnienie ról społecznych (rec. Jan Sikora) 321 323 326 328 332 336 341 344 346 350 353 354 355 357 360 363 366 III. SPRAWOZDANIA I INFORMACJE Rozprawy doktorskie w okresie od 1 września 1981 do 31 grudnia 1983: z zakresu nauk prawnych (UAM) T.G. z zakresu nauk ekonomicznych (AE) A.W. z zakresu nauki socjologii (UAM) E.K. Rozstrzygnięcie VII Konkursu na najlepsze prace magisterskie przyjęte na Wydziale Prawa i Administracji UAM w roku akademickim 1982/1983 369 370 374 376
CONTENTS Alfred Marian Ohanowicz (1888-1984) Obituary notice (Stanisław Sołtysiński) VII I. ARTICLES Andrzej Murzynowski (University of Warsaw) Detention under remand and detention is custody in criminal procedure Adam Szpunar (University of Łódź) On non-proprietary means of personal interests protection. Jacek Napierała (Adam Mickiewicz University in Poznań) On the problems of unintentional guilt of unit of socialized economy. Othmar Jauering (University of Heidelberg) Several remarks on the goals of civil proceedings Anna Michalska (Adam Mickiewicz University in Poznań) Right to life in the international treaties Władysław Czapliński (Western Institute in Poznań) Aspects of nationality in international law Tadeusz Gadkowski (Adam Mickiewicz University in Poznań) Means of international control for peaceful utilization of atomic energy Władysław Balicki (Academy of Economics in Poznań) Comparative analysis of economic cycles in capitalism and socialism Alfred Janc (Academy of Economics in Poznań) Cost-benefit analysis in the assessment of investment undertakings. Henryk Mruk (Academy of Economics in Poznań) Trends of changes in income and property distribution of the world population Bohdan Misior (Academy of Economics in Poznań) Balanced but not balancing international exchange Kazimierz Kruszka (Academy of Economics in Poznań) Stages of industry developement in People's Poland in the branch crosssection Bogumiła Wojciechowska-Ratajczak (Academy of Agriculture in Poznań) Level and structure of productive services in the socialized agriculture Jerzy Szczepański (Academy of Economics in Poznań) Position of rural cooperatives on agricutural market under conditions of the economic reform Mariola Balicka (Academy of Economics in Poznań) Internal disproportions in economic development in industrialization process of developing countries Edward Nowak (Academy of Economics in Wrocław) Modelling of economic processes under conditions of outdating information 1 27 43 61 73 95 115 133 143 157 175 189 207 219 231 247
VI Jerzy Krężlewski (Adam Mickiewicz University in Poznań) Sciences on organization" and sociology Marek Żyromski (Adam Mickiewicz University in Poznań) The sociological theory of elite Eugeniusz Ziarkowski (Międzyrzecz) Social conditioning of health and disease of a man Jerzy Modrzewski (Adam Mickiewicz University in Poznań) University in urban and regional system II. REVIEW OF LITERATURE III. REPORTS AND INFORMATION 255 267 279 299 321 369
СОДЕРЖАНИЕ Альфред Марьян Оханович (1888-1894) Посмертное воспоминанио (Станислав Солтысиньски) VII I. СТАТЬИ Анджей Мужыновски (Варшавский Университет в Варшаве) Временный арест и задержание в уголовном судопроизводстве Адам Шпунар (Университет в Лодзи) О неимущественных средствах охраны личных благ Яцек Наперала (Университет им. А. Мицкевича в Познани) Из проблематики неумышленной вины необобществлённой хозяйственной единицы Отхмар Яуэринг (Университет Б Хейдельберге) Несколько замечаний о цели гражданского процесса.... Анна Михальска (Университет им. А. Мицкевича в Познани) Право на жизнь в международных трактатах Владислав Чаплински (Западный институт в Познани) Международные аспекты гражданства Тадэуш Гадковски (Университет им. А. Мицкевича в Познани) Средства международного контроля мирного использования атомной энергии Владыслав Балицки (Экономическая академия в Познани) Сравнительный анализ хозяйственных циклов при капитализме и при социализме Альфред Янц (Экономическая академия в Познани) Анализ затрат и выгод в оценке инвестиционных мероприятий. Хенрык Мрук (Экономическая академия в Познани) Тенденции изменений в распределении доходов и имущества населения в мире Богдан Мисëр (Экономическая академия в Познани) Международный обмен сбалансированный но не равноценный.... Казимеж Крушка (Экономическая академия в Познани) Фазы развития промышленности ПНР в отраслевом разрезе.... Богумила Войцеховска-Ратайчак (Сельскохозяйственная академия Б Познани) Уровень у структура производственных услуг в обобществлённом сельском хозяйстве Ежы Щепаньски (Экономическая академия в Познани) Положение сельских кооперативов на сельскохозяйственном рынке в условиях хозяйственной реформы Марьёла Балицка (Экономическая академия в Познани) Внутренние диспропорции экономическго роста в процессе индустриализации развивающихся стран Эдвард Новак (Экономическая академия во Вроцлаве) Моделирование экономических процессов в условиях утраты актуальности информации 1 27 43 61 73 95 115 133 143 157 175 189 207 219 231 247
VIII Ежи Креяжлевски (Университет им. А. Мицкевича в Познани) Наука о организации а социология Марек Жыромски (Университет им. А. Мицкевича в Познани) Социологическая теория элиты Евгений Зярковски (Мендзыжеч) Общественная обусловленность здоровья и болезни человека.... Ежы Моджевски (Университет им. А. Мицкевича в Познани) Университет в городской региональной структуре 255 267 279 299 II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ 321 III. ОТЧЁТЫ И СООБЩЕНИЯ 369