SCENARIUSZ LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLASY II GIMNAZJUM Temat : Kto ma rację w wierszu Edwarda Stachury pt. Życie to nie teatr? - Edukacja filozoficzna : człowiek jako istota wolna, szukająca prawdy, odrzucająca kłamstwo, pozory / człowiek wobec wyboru drogi życia (zachęcanie do zadawania pytań egzystencjalnych i głębszego poznawania siebie) Cele operacyjne: Po lekcji uczeń powinien umieć : - czytać ze zrozumieniem - wskazać istotne treści w tekście informacyjnym - stosować pojęcia teoretycznoliterackie związane z utworem lirycznym - dobierać skojarzenia do pojęć : życie i teatr - nazwać iocenić postawę ja i ty lirycznego wobec życia - znaleźć rozwiązanie problemu zgodne z zaakceptowanymi wartościami - pracować w zespole Metody pracy: - mapa mentalna - praca z tekstem - burza mózgów - słoneczko - metaplan Formy pracy: - indywidualna - zbiorowa - grupowa Pomoce: - plansze ze zdaniami typu : prawda / fałsz - wystawkanatematżycia i twórczości E.Stachury (uzupełniona w trakcie lekcji) - kaseta z nagraniem piosenki Życie to nie teatr w wykonaniu Jacka Różańskiego - wiersz E. Stachury pt. Życie to nie teatr (podr. s.234) - schemat do uzupełnienia - sentencje związane z życiem i teatrem - metaplan rozsypanka dla uczniów - schemat metaplanu 1
- krzyżówka z hasłem (praca domowa) - tekst z lukami (praca domowa) - ankieta ewaluacyjna dla uczniów i nauczycieli Tok lekcji: I. Czynności organizacyjne II. Zaangażowanie 1. Poinformowanie uczniów, czym będą się zajmować w czasie lekcji. 2. Przypomnienie sylwetki E. Stachury (głośne odczytanie przez uczniów informacji na temat życia i twórczości poety / podr. s. 234 235 /, losowanie i wybieranie z rozsypanki zdań: prawda / fałsz prawdziwych informacji na jego temat, przypinanie ich do gazetki, przepisanie powstałej mapy mentalnej do zeszytów). 3. Wysłuchanie nagrania z kasety muzycznej interpretacji wiersza E. Stachury Życie to nie teatr w wykonaniu Jacka Różańskiego. III. Badanie i przekształcanie 1. Cicha lektura utworu ukierunkowana pytaniami i poleceniami nauczyciela; następnie uczniowie: a) nazywają formę wypowiedzi dominującą w wierszu (monolog liryczny) b) wyodrębniają nadawcę i odbiorcę oraz próbują ich ukonkretnienić ( ja liryczne poeta?, ty liryczne przyjaciel?, aktor?, kobieta?, drugie ja nadawcy?) c) określają poglądy, postawy wobec życia nadawcy i odbiorcy; postawy skrajne, różne, przeciwstawne, opozycyjne (odbiorca: Życie to jest teatr, nadawca : Życie to nie teatr ) Uzupełnienie schematu wynikami przeprowadzonej analizy: NADAWCA ODBIORCA............ POSTAWY ŻYCIOWE...... 2
2. Dlaczego pojęcia życie i teatr zostały w utworze zestawione? Co mają ze sobą wspólnego?(w życiu często gramy, odtwarzamy różne role, a w przedstawieniach teatralnych oglądamy różne obrazki z życia.) 3. Jakie znacie przysłowia, powiedzenia, sentencje związane z życiem / z teatrem?(zapisanie w zeszytach) a) Życie to jest teatr E. Stachura b) Życie jest tragedią, gdy widziane z bliska, a komedią, gdy widziane z daleka Ch. Chaplin c) Świat jest teatrem, aktorami ludzie W. Szekspir d) Szkoła jest akurat na tyle teatrem, na ile teatr jest szkołą A. Zelwerowicz 4. Jakie skojarzenia nasuwają się wzwiązkuzesłowami: życie i teatr?(burza mózgów, zapisanie skojarzeń w formie słoneczka do zeszytów) droga wędrówka komedia bal teatr maskarada widz komedia aktor 5. Zasygnalizowanie problemu : KTO MA RACJĘ W WIERSZU EDWARDA STACHURY? gra Uczniowie w grupach sporządzają metaplan z rozsypanki. IV. Prezentacja 1. Omówienie wyników pracy w zespołach przez chętnych uczniów. Przeniesionenaplanszę mogą przedstawiać się następująco : 3
KTO MA RACJĘ? (ŻYCIE JEST / NIE JEST TEATREM) Jak jest? - udajemy, gramy, nakładamy maski - jesteśmy sztuczni, nienaturalni, fałszywi - żyjemy w zakłamaniu, oszukujemy innych i siebie - nie okazujemy prawdziwych uczuć, - jesteśmy zniewoleni Jak być powinno? - jesteśmy szczerzy, autentyczni, otwarci - nie udajemy - cenimy prawdę - ujawniamy swe przeżycia - jesteśmy wolni i nieskrępowani - jesteśmy asertywni Dlaczego nie jest tak, jak być powinno? - chcemy zrobić dobre wrażenie - wstydzimy się,boimysię ośmieszenia, odrzucenia, zranienia - chcemy zachować odrobinę prywatności - czujemy się pewniej, bezpieczniej - mamy święty spokój Co należy zmienić wnioski: - wżyciu ważna jest szczerość wobecsiebieiinnych - odwaga bycia sobą często wiążesię z cierpieniem, ale czyni wolnym - będącsobą zdobywamy szacunek otoczenia - każdy z nas odgrywa swojążyciową rolę Ocena pracy poszczególnych grup. Uczniowie nanoszą ewentualne poprawki / uzupełniają własne schematy metaplanu. V. Refleksja i ewaluacja 1. Swobodne wypowiedzi uczniów na temat lekcji (jak się czułem?, co mi się podobało / co bym zmienił?) 2. Wypełnienie anonimowych ankiet: 4
Oceń dzisiejszą lekcję w skali 1-6. Wpisz, ile Złotych Masek przyznałbyś za: a) postawę nauczyciela x. b) metody i formy pracy x. c) własną pracę x. d) pracę kolegów x. e) pomoce naukowe x. f) atmosferę na lekcji x. Praca domowa : 1. Rozwiąż krzyżówkę (nazwij kogoś, kto...), a dowiesz się,jakibył pseudonim autora wiersza Życie to nie teatr 1....poszukuje 2....buntuje się 3....tworzy poezję 4....wędruje 2. Uzupełnij tekst z lukami. Wiersz E. Stachury przypomina..., ponieważ składa się ze zwrotek i... Strofy i wersy mają... budowę. Język utworu jest..., zbliżony do.... Środki stylistyczne to...... 3. Przeprowadź wywiad z ja lub ty lirycznym występującym w utworze Stachury (ułóż 5pytań i 5 odpowiedzi). Opracowała mgr Zofia Ratkiewicz Gimnazjum nr 1 w Łapach 5