J a c e n t y J a r o c k i 20-706 Lublin REGON 431286184 ul. Śnieżyńskiego 45 NIP 712-208-27-35 tel. 524-15-08 NAZWA OBIEKTU: W UL. PRZEMYSŁOWEJ W BEŁŻYCACH RODZAJ OPRACOWANIA: SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT INWESTOR: URZĄD MIASTA W BEŁŻYCACH Zespół projektowy Tytuł, imię i nazwisko Nr upr. bud. Data Podpis Projektował mgr inż. Jacenty Jarocki 2314/Lb/74 7.2006 Opracował mgr Cezariusz Jarocki 7.2006 Kierownik pracowni mgr inż. Jarocki Jacenty 2314/Lb/74 7.2006 Niniejsze opracowanie chronione jest przepisami Ustawy o Prawie Autorskim Lublin sierpień 2006 r.
Zawartość opracowania: 1. Część ogólna. 1.1. Nazwa zamówienia. 1.2. Przedmiot specyfikacji i zakres robót budowlanych. 1.3. Wyszczególnienie prac towarzyszących. 1.4. Informacja o terenie budowy. 1.4.1. Organizacja prac na budowie. 1.4.2. Warunki bezpieczeństwa pracy. 1.5. Nazwy i kody. 1.6. Określenia podstawowe. 1.7. Wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru robót 2. Wymagania dotyczące właściwości wyrobów budowlanych oraz niezbędne wymagania związane z ich przechowywaniem, transportem, warunkami dostawy, składowaniem i kontroląjakości. 2.1. Transport materiałów i urządzeń. 2.2. Opis działań związanych z kontrolą, badaniami oraz odbiorem robót budowlanych. 3. Wymagania dotyczące wykonania robót budowlanych z podaniem sposobu wykonania poszczególnych elementów, szczegółów technologicznych oraz niezbędne informacje dotyczące odcinków robót budowlanych, przerw i ograniczeń a także wymagania specjalne. 3.1. Roboty ziemne. 3.2. Roboty budowlane. 4. Opis działań związany z kontrolą, badaniami oraz odbiorem wyrobów budowlanych w nawiązaniu do elementów odniesienia. 5. Opis sposobu odbioru robót budowlanych. 6. Dokumenty odniesienia - dokumenty będące podstawa do wykonania robót budowlanych, w tym wszystkie elementy dokumentacji projektowej, normy, aprobaty techniczne oraz inne dokumenty i ustalenia techniczne. 2
3 1. Cześć ogólna 1.1 Nazwa zamówienia " Budowa sieci wodociągowej z przyłączami w miejscowości Bełżyce ul. Przemysłowa. 1.2. Przedmiot specyfikacji i zakres robót budowlanych. Przedmiotem niniejszej specyfikacji jest-budowa sieci wodociągowej z przyłączami w miejscowości Bełżyce ul. Przemysłowa. Źródłem wody dla przedmiotowego wodociągu ujęcie miejskie. Zakres robót budowlanych: - roboty ziemne związane z wykonaniem wykopów dla ułożenia rur wodociągu rozdzielczego i przyłączy do Z.G. i Zespołu Szkół Technicznych. - instalacja rurociągów wodociągu rozdzielczego oraz przyłączy łącznie z uzbrojeniem 1.3. Wyszczególnienie prac towarzyszących. Do prac towarzyszących związanych z budową sieci i przyłączy wodociągowych należą: - przygotowanie i wykonanie zaplecza budowy - zgromadzenie i zmagazynowanie niezbędnych materiałów urządzeń - wytyczenie geodezyjne trasy wykonywanego wodociągu - przewierty pod drogami o nawierzchni utwardzonej w celu przeprowadzenia sieci wodociągowej i przyłączy - zabezpieczenie ścian wykopów w miejscach koniecznych - zabezpieczenie istniejącego uzbrojenia podziemnego w miejscach skrzyżowań z wykonywanym wodociągiem - próby hydrauliczne rurociągów - dezynfekcja rurociągów 1.4. Informacja o terenie budowy Budowa wodociągu jest inwestycją liniową przebiegającą przez teren, w skład którego wchodzą działki zagospodarowane i użytkowane rolniczo przez mieszkańców m. Bełżyce. Wykonanie robót wymaga ograniczenia praw własnościowych polegających na udostępnieniu terenu na czas budowy, usuwanie ewentualnych awarii i dokonanie czynności eksploatacyjnych. 1.4.1. Organizacja pracy na budowie. Jednostką wykonawczą jest kierownik robót Wykonawca winien dysponować: - odpowiednim zapleczem administracyjno-socjalnym - wyodrębnionym miejscem magazynowania materiałów i urządzeń - łącznością telefoniczną - dokumentacją budowlano- wykonawczą oraz następującymi dokumentami:
4 pozwolenie na budowę umowę na zlecony zakres prac z załącznikami określającymi harmonogram robót akty prawne wymagane do prowadzenia robót Przed przystąpieniem do wykonywania robót należy uzgodnić z inwestorem sprawę ewentualnych prac pozostających do wykonania w celu prawidłowego przygotowania frontu robót. 1.4.2. Warunki bezpieczeństwa pracy; Przy wykonywaniu robót wykonawca obowiązany jest do przestrzegania aktualnie obowiązujących przepisów w zakresie BHP Pracownicy zatrudnieni przy wykonywaniu prac winni być przeszkoleni pod kątem przepisów BHP oraz posiadać ważne zaświadczenie lekarskie Należy stosować odpowiedni i sprawdzony sprzęt. 1.5. Nazw i kody - 45232150-8 - roboty w zakresie rurociągów do przepływu wody - 45111200-0 - roboty w zakresie przygotowania terenu pod budowę i roboty ziemne. - 45231100-6 - ogólne roboty budowlane związane z budową rurociągów - 45231112-3 - instalacja rurociągów - 45232100-3 - roboty pomocnicze w zakresie rurociągów 1.6. Określenia podstawowe Wszystkie określenia i nazwy użyte w niniejszej specyfikacji są zgodne lub równoważne z: Polskimi Normami Warunkami technicznymi wykonania i odbioru robót budowlanych Przedmiotowe roboty powinny być wykonane zgodnie z wymaganiami obowiązujących przepisów, norm i instrukcji. Nie wyszczególnienie w opracowaniu obowiązujących aktów prawnych nie zwalnia wykonawcy od ich stosowania. 1.7. Wymagania dotyczące przedmiaru i obmiaru robót. Wykonawca otrzyma od zamawiającego sporządzany przez projektanta przedmiar robót do wykonania jako załącznik do SIWZ. Wykonawca będzie zobowiązany do wglądu do całości dokumentacji technicznej planowanej inwestycji. Przed sporządzeniem oferty przetargowej wykonawca jest zobowiązany sprawdzić otrzymane przedmiary, gdyż ponosi odpowiedzialność za złożoną zamawiającemu ofertę finansową realizacji zadania inwestycyjnego. 2. Wymagania dotyczące właściwości wyrobów budowlanych oraz niezbędne wymagania związane z ich przechowywaniem, transportem, warunkami dostawy, składowaniem i kontrolą jakości. Użyte do wykonawstwa materiały muszą spełniać wymagania stosownych norm,
5 posiadać certyfikaty, świadectwa dopuszczenia lub inne dokumenty świadczące o możliwości ich zastosowania do wykonania przedmiotowych prac. Materiały i urządzenia powinny odpowiadać, co do jakości wymogom wyrobów dopuszczonych do obrotu i stosowania w budownictwie, zawartych w artykule 10 Ustawy Prawo Budowlane". Materiały użyte do budowy wodociągu a mające kontakt z wodą pitną muszą posiadać atest Państwowego Zakładu Higieny. Kontrolę jakości robót należy przeprowadzać na bieżąco przy współudziale kierownika budowy i inspektora nadzoru. Przedmiotem kontroli powinna być zgodność z wymogami norm, certyfikatów, warunkami wykonania i odbioru robót budowlanych oraz dokumentację projektową. Obowiązują niżej wymienione badania: - tyczenie trasy rurociągów odbiór techniczny wykopu - odpowiednia głębokość wykopu, szerokość wykopu oraz szalowanie ścian wykopu w miejscach, których jest to konieczne. zabezpieczenie uzbrojenia istniejącego kolidującego z wykopem. 2.1. Transport materiałów i urządzeń. Środki transportowe użyte do transportu materiałów i urządzeń, które będą użyte do budowy sieci i przyłączy wodociągowych muszą spełniać wymagania wynikające z obowiązujących w Polsce przepisów o mchu drogowym oraz innych przepisach związanych, jak również muszą zapewniać bezpieczeństwo pracownikom na terenie budowy. Ponadto środki transportowe muszą zapewniać dostarczenie materiałów i urządzeń w stanie technicznym gwarantującym utrzymanie wymaganej jakości zrealizowanych robót instalacyjnych. 2.2. Opis działań związanych z kontrola, badaniami oraz odbiorem robót budowlanych. Przed zasypką gruntem rurociągi wodociągowe należy poddać próbie ciśnieniowej zgodnie z wymaganiami normy PN-B-10725:1997. Próbę ciśnieniową należy wykonać po ułożeniu przewodu i opsypaniu go, z podbiciem z obydwu stron gruntem. Wykonanie prób ciśnieniowych winno odpowiadać następującym warunkom: 1. Ciśnienie próbne 1,0 MPa 2. Odcinek poddany próbie nie powinien przekraczać 300 mb 3. Badany odcinek powinien być bez hydrantów 4. W czasie próby zamontowane zasuwy powinny być całkowicie otwarte 5. Wszystkie odgałęzienia powinny być dokładnie zakorkowane i podparte 6. Przed przystąpieniem do próby przewód należy napełnić wodą na okres co najmie 6 godzin. 7. Próbę szczelności należy wykonać w temperaturze min +1 C. Warunkiem pozytywnego wyniku przeprowadzonej próby jest to, aby spadek ciśnienia wynosił nie więcej niż 0,1 kg/cm2 na każde loom przewodu, pozostawieniu go pod ciśnieniem przez 60 min. Na złączu poddanego próbie przewodu nie mogą występować przecieki w postaci kropelek wody. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku próby ciśnieniowej wodociąg należy poddać dezynfekcji. Dezynfekcja polegała będzie na napełnieniu przewodów wodą z
6 dodatkiem podchlorynu sodu i pozostawieniu roztworu przez 24 godziny. Po tym czasie należy wodę spuścić z rurociągu i przepłukać go czystą wodą z jednoczesnym pobraniem próbek wody do badań laboratoryjnych. Tak oczyszczone i odkażone rurociągi, po napełnieniu wodą i przebadaniu próbek wody pod względem bakteriologicznym i uzyskaniu wyniku pozytywnego, mogą być przekazane do eksploatacji. Czynności kontrolne: 1. Sprawdzenie wymaganych aprobat, atestów oraz dopuszczeń materiałów armatury, które zostaną użyte do budowy wodociągu 2. Sprawdzenie poprawności składowania rur i kształtek oraz urządzeń i armatury 3. Kontrolowanie poprawności przeprowadzenia prób szczelności 4. Kontrolowanie poprawności zagęszczenia zasypki wykopów Na powyższe czynności należy sporządzić odpowiednie protokóły oraz potwierdzić ich wykonanie wpisem do dziennika budowy. Maszyny i urządzenia stosowane przy wykonaniu prac związanych z budową wodociągu 1. Urządzenia pomocnicze, transportowe i ochronne stosowane przy robotach ziemnych i instalacyjnych powinny odpowiadać ogólnie przyjętym wymaganiom, co do ich jakości i wytrzymałości. 2. Maszyny, urządzenia i sprzęt zmechanizowany powinny mieć ustalone parametry techniczne i powinny być ustawione zgodnie z wymaganiami producentów oraz stosowane zgodnie z ich przeznaczeniem. 3. Urządzenia i sprzęt zmechanizowany podlegające przepisom o dozorze technicznym powinny mieć aktualne ważne dokumenty uprawniające do ich eksploatacji 4. Należy uniemożliwić dostęp do maszyn i urządzeń na miejscu prowadzenia robót osobom nieuprawnionym do obsługi, a na widocznym miejscu wywiesić odpowiednią instrukcje 5. Używane na budowie maszyny i urządzenia można uruchamiać dopiero po uprzednim zbadaniu ich stanu technicznego działania. Należy je zabezpieczyć przed możliwością uruchomienia przez inne osoby niepowołane. 7. Przekraczanie parametrów technicznych określonych przez producenta urządzenia jest zabronione. 3. Wymaganie dotyczące wykonania robót budowlanych z podaniem sposobu wykonania poszczególnych elementów, szczegółów technologicznych oraz niezbędne informacje dotyczące odcinków robót budowlanych, przerw i ograniczeń, a także wymagania specjalne 3.1. Roboty ziemne Podczas wykonywania kompleksowych robót ziemnych należy: Wyznaczyć w sposób trwały osie trasy wykonywanych rurociągów (służba geodezyjna) Zabezpieczyć każdą trasę w taki sposób, aby w trakcie montażu istniała możliwość domiaru sytuacyjnego W trakcie trwania robót ziemnych należy zabezpieczyć przewody uzbrojenia
7 podziemnego, z którymi krzyżuje się wykonywane uzbrojenie Wykopy liniowe (pod rurociągi)wykonać metodą na rozkop" oraz w miejscach trudnych o ścianach pionowych, zabezpieczyć szalunkiem (pale szalunkowe, stalowewypraski), zabezpieczenie wykopów w bezpośrednim sąsiedztwie budynków należy wykonać wg PN-68/B-06050, roboty ziemne w pobliżu istniejącego uzbrojenia podziemnego należy wykonać ręcznie Rurociągi należy układać bezpośrednio na wyrównanym podłożu i zasypywać spulchnionym granulatem rodzimym, dokładnie zagęszczać warstwami, do wysokości 30 cm ponad wierzch rury, należy zwracać uwagę, aby nie układać rurociągów na podłożu kamienistym W przypadku trudnych warunków posadowienia rurociągów na etapie prowadzenia robót ziemnych należy zapewnić nadzór geotechniczny do właściwej ich oceny. W miejscach, w których została zdemontowana nawierzchnia utwardzona, należy ją zrekonstruować Przed przystąpieniem do układania i montażu, rury powinny być wewnątrz starannie oczyszczone. Każdy odcinek ułożonego w wykopie przewodu pozostawiony do następnego dnia powinien być zabezpieczony przez zamkniecie korkiem Po zasypaniu wykopów teren należy doprowadzić do stanu pierwotnego W celu zapewnienia komunikacji do poszczególnych budynków należy przewidzieć mostki dojazdowe oraz kładki dla pieszych na czas budowy sieci wodociągowej. Ponadto w miejscach prac budowlanych należy przewidzieć odpowiednie oznakowanie dla poruszających się pojazdów 3.2. Roboty montażowe Podczas wykonywania zadania inwestycyjnego będą występowały prace związane z budową sieci wodociągowej rozdzielczej łącznie z jej uzbrojeniem (węzły rozgałęźne, zasuwy sekcyjne, hydranty p.poż.) oraz przyłączy wodociągowych łącznie z węzłami służącymi do opomiarowania zużywanej wody, zabezpieczenia uniemożliwiającego przedostanie się zanieczyszczonej wody z instalacji do sieci wodociągowej. Prace budowlane związane z budową wodociągu należy rozpocząć od instalacji wodociągu rozdzielczego. Prace instalacyjne należy rozpocząć od robót ziemnych (patrz p.3. l.). Następnie należy przystąpić do instalowania rurociągów z rur PE 100 SDR 13,6 na ciśnienie 1,0 MPa, kielichowych łączonych przez zgrzewanie. Zmiany kierunków trasy wodociągu wykonać za pomocą kształtek segmentowych o kątach 15 ; 30 ; 45 ; 60, 90. Na trasie sieci w miejscach przewidzianych w projekcie technicznym należy zainstalować węzły rozgałęźne z zasuwami odcinającymi oraz hydranty p.poż.. W celu uzyskania możliwości dalszej rozbudowy wodociągu w miejscu przewidzianym w projekcie technicznym należy zainstalować trójnik i go zaślepić". Rurociąg sieci rozdzielczej instalować na głębokości 1,6 m p.p.t licząc od powierzchni terenu do wierzchu rury. Głębokość tą należy zachować w lokalnych obniżeniach terenu. Hydranty p.poż. nadziemne rozmieszczać na trasie sieci w odległościach ok. 150 m zgodnie z projektem technicznym. Wokół hydrantów wykonać umocnienia w postaci płyt betonowych prefabrykowanych dwudzielnych o wym. 1,0 x 1,0 x 0,15m na podsypce piaskowej. Wokół skrzynek do zasuw należy wykonać umocnienie w postaci płyt betonowych prefabrykowanych o wym. 0,5 x 0,5
8 x O, l m. Pod hydrantami (kolanami ze stopką)i skrzynkami żeliwnymi do zasuw wykonać fundamenty z płyt betonowych prefabrykowanych o wymiarach 0,5 x 0,5 x O, l m. Żeliwne kształtki i zasuwy w węzłach wodociągowych należy wesprzeć na blokach podporowych. Zasuwy węzłowe oraz sekcyjne należy oznakować tabliczkami informacyjnymi wg PN-62/B-9700 umieszczonymi na słupkach betonowych lub najbliższych budynkach względnie ogrodzeniach. Elementy metalowe układane w ziemi (węzły żeliwne, zasuwy oraz skrzynki uliczne do zasuw) należy pomalować izoplastem. Hydranty (cześć nadziemną) należy pomalować na kolor czerwony, dwukrotnie emaliami ogólnego stosowania. Malowanie winno być wykonane w temperaturach dodatnich. Bloki oporowe należy zabezpieczyć bitizolem 2R i 2P lub bitumiczną powłoka ochronną ASOL-FE firmy Schomburg. Przejścia pod drogami o nawierzchni utwardzonej należy wykonać przewiertem o rurach ochronnych PE80SDR 17,6. Przejścia pod drogami o nawierzchni żużlowej i gruntowej należy wykonać wykopem otwartym w rurach ochronnych PE 80 SDR 17,6 - nie stosować rurki sygnalizacyjnej i skrzynki. Przejścia pod drogami o nawierzchni gruntowej i żużlowej dojazdowymi do posesji należy wykonać wykopem otwartym bez stosowania rury osłonowej. Przy skrzyżowaniach sieci wodociągowej z kablami elektrycznymi, kable zabezpieczyć przepustami osłonowymi AROTA" 0100mm;L=3,Om Po wykonaniu instalacji wodociągu rozdzielczego należy przystąpić do wykonania instalacji przyłączy wodociągowych do poszczególnych posesji. Przyłącza wykonać z rur PE 100SDR 13,6 na ciśnienie l,ompa łączonych za pomocą kształtek gwintowych zaciskowych. Podłączenia przyłączy do sieci rozdzielczej należy wykonać za pomocą opasek przyłączeniowych z wbudowanymi zasuwami odcinającymi (przyłącza o średnicydz 63 mm) lub za pomocą trójników (Dn 110 mm). Podejścia przyłączy do budynków wykonać z rur stalowych ocynkowanych zabezpieczonych antykorozyjnie taśmą DENSO" lub IZOPLASTEM". W przypadku zbliżeń trasy przyłączy do budynków na odległość mniejszą niż 2m, należy rurociąg prowadzić na głębokości powyżej ławy fundamentowej budynku w rurze ochronnej oraz w przypadku gdy ława fundamentowa budynku posadowiona jest powyżej normatywnego (1,6 m p.p.t.)przykrycia rurociągu, zaizolować go termicznie łupkami z twardej pianki PU o grubości 5 cm pod folią PE. Zasuwy na podłączeniach domowych należy oznakować tabliczkami informacyjnymi wg PN-62/B-9700 umieszczonymi na słupkach betonowych lub najbliższych budynkach względnie ogrodzeniach. Przejścia rurociągów pod drogami o nawierzchni żużlowej i gruntowej wykonać wykopem otwartym w rurach ochronnych PE 80SDR17,6 bez stosowania rurki sygnalizacyjnej i skrzynki. Przejścia pod drogami gruntowymi i żużlowymi dojazdowymi do posesji należy wykonać wykopem otwartym bez rury osłonowej. Przy skrzyżowaniach przyłączy wodociągowych kablami elektrycznymi, kable zabezpieczyć przepustami osłonowymi AROTA." 0100mm, L=3,0m 4. Opis działań związanych z kontrola, badaniami oraz odbiorem wyrobów i robót budowlanych w nawiązaniu do elementów odniesienia.
9 Wykop otwarty należy wykonać zgodnie z PN-B-10736 oraz PN-Enl610 wykopy o ścianach pionowych zabezpieczyć szalunkiem. Wydobywany grunt należy składować po jednej strome wykopu Istniejące uzbrojenie kolidujące z wykopami należy odpowiednio zabezpieczyć Rury, kształtki, uszczelki, armatura należy sprawdzić przed montażem, czy spełniają wymagania projektowe, czy są oznakowane i czy nie są uszkodzone 5. Opis sposobu odbioru robót budowlanych. Przy odbiorze końcowym należy: Sprawdzić zgodność dokumentacji technicznej ze stanem faktycznym i inwentaryzacją geodezyjną Sprawdzić protokóły odbiorów prób szczelności rurociągów Sprawdzić czy wyniki badań są wpisane do dziennika budowy Dziennik budowy wraz z : 1. Protokółami z odbiorów technicznych częściowych 2. Projektem z ewentualnymi zmianami wprowadzonymi podczas budowy 3. Wynikami badań stopnia zagęszczenia gruntu zasypki wykopów 4. Inwentaryzacja geodezyjną należy przekazać inwestorowi wraz z wykonanym wodociągiem. Teren należy doprowadzić do stanu pierwotnego 6.Dokumenty odniesienia - dokumenty będące podstawa do wykonania robót budowlanych, w tym wszystkie elementy dokumentacji projektowej, normy, aprobaty techniczne oraz inne dokumenty i ustalenia techniczne. Dokumentacja techniczna pod nazwa: Projekt budowlano-wykonawczy sieci wodociągowej z przyłączami ". Przepisy związane: Ustawy i rozporządzenia: 1. Ustawa z dnia 07 lipca 1994r Prawo budowlane" z późniejszymi zmianami (Dz.U.Nr 207 z 2003r poz.2016) 2. Ustawa z dnia 07 czerwca 2001 r o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz.U.Nr 72/01 póz. 747) 3. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 06 lutego 2003r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U.Nr Ro47/03 póz. 401) 4. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 03 lipca 2003r w sprawie szczegółowego zakresu o formy projektu (Dz.U.Nr 120/03 póz. 1133) 5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 05 sierpnia 1998r w sprawie aprobat i kryteriów technicznych oraz jednostkowego stosowania wyrobów budowlanych (Dz.U.Nr 107/98 póz. 679; Nr 8/02 póz. 71) 6. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 04 września 2000r w sprawie warunków, jakim powinna odpowiadać woda do picia i na potrzeby gospodarcze, woda w kąpieliskach oraz zasad sprawowania kontroli jakości wody przez organy Inspekcji
10 Sanitarnej (Dz.U.Nr 82/00 póz. 937) -Normy: 1. PN-80/PN-74219 - Rury stalowe bez szwu walcowane na gorąco ogólnego zastosowania. 2. Z AT/97-01-001 - Rury i kształtki z polietylenu (PEO i elementy łączące w rurociągach 3. pr PN-PE 805 - Zaopatrzenie w wodę. Wymagania dla sieci wodociągowych i ich części składowych 4. PN-87/PN-01060-sieć wodociągowa zewnętrzna. Obiekty i elementy wyposażenia. Terminologia. 5. PN-PE 1610:2002 - Budowa i badania przewodów kanalizacyjnych. 6. PN-81/B-03020 - grunty budowlane. Posadowienie bezpośrednie budowli. Obliczenia statystyczne i projektowania. 7. PN-B-10725 - Wodociągi. Przewody zewnętrzne. Wymagania i badania. 8. PN-B-10736:1999 - Roboty ziemne. Wykopy otwarte dla przewodów wodociągowych kanalizacyjnych. Warunki techniczne wykonania. 9. PN-92/B-01706/Azl:1999 - Instalacje wodociągowe. Wymagania w projektowaniu 10. BN-72/8972 - Wodociągi i kanalizacja. Rysunek inwetaryzacyjny zewnętrznych przewodów wodociągowych. 11. PN-74/B-02480 - grunty budowlane. Podział, nazwy, symbole i określenia. 12. PN-81/B-03020 - grunty.