Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP.IV Protokół

Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP.IV.0933-1-10 Protokół z kontroli sprawdzającej przeprowadzonej w Domu Dziecka im. Kornela Makuszyńskiego w Oświęcimiu, ul. Krasickiego 14, 32-600 Oświęcim, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego (MUW) w Krakowie starszego inspektora Teresę Marynowicz i starszego operatora urządzeń przygotowania danych Annę Jędrzejczyk na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) i upoważnienia do kontroli z dnia 6 sierpnia 2010 r. (znak: WP.IV.0939-3-10), wydanego z up. Wojewody przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w dniach 16 i 17 sierpnia 2010 r. Funkcję Dyrektora Jednostki w okresie objętym kontrolą pełniła Pani Bożena Bryg. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, wylegitymował się. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Dyrektora i pracowników Placówki. Zakres kontroli: Zakres kontroli obejmował ocenę sposobu wykonania zaleceń pokontrolnych wydanych po kontroli kompleksowej, z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, w piśmie z dnia 22 grudnia 2009 roku (znak: PS.IV.0931-1-22-09). Ustalenia kontroli: W związku z kontrolą kompleksową przeprowadzoną w dniach od 21 do 23 września 2009 roku w Domu Dziecka im. Kornela Makuszyńskiego w Oświęcimiu, Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, działając z upoważnienia Wojewody Małopolskiego, wydał następujące zalecenia pokontrolne: 1) podjęcie działań zmierzających do zaktualizowania Regulaminu Domu Dziecka im. Kornela Makuszyńskiego w Oświęcimiu i Regulaminu samorządu Domu Dziecka w Oświęcimiu oraz dostosowania ich do stanu faktycznego, z uwzględnieniem zapisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz.1455), w tym zapisu 14 ust. 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, dotyczącego obowiązku zapoznawania wychowanków z regulaminami, 2) zapewnienie, by kary stosowane wobec wychowanków w Domu Dziecka były zgodne z zasadą ich podmiotowego traktowania i prawami dziecka oraz aktualnie obowiązującymi przepisami prawa, m.in. poprzez zaprzestanie stosowania samożywienia jako formy kary dla wychowanków,

3) zaktualizowanie dokumentów określających zasady przyznawania tzw. kieszonkowego oraz zapewnienie wszystkim dzieciom od 5. roku życia kwoty pieniężnej do własnego dysponowania, której wysokość, nie niższą niż 0,5% i nie wyższą niż 5% kwoty, o której mowa w art. 78 ust. 2 ustawy, ustala co miesiąc dyrektor placówki w porozumieniu z samorządem placówki, stosownie do zapisów 27 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, 4) zatrudnienie na stanowisku wychowawcy osoby posiadającej wymagane przepisami prawa kwalifikacje, o których mowa w 38 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, 5) podjęcie działań zmierzających do zintensyfikowania szkoleń kadry pedagogicznej zatrudnionej na podstawie Karty Nauczyciela, 6) sporządzanie dokumentacji potwierdzającej sposób prowadzenia nadzoru przez Panią Dyrektor nad kadrą pedagogiczną, zgodnie z zapisami art. 80 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009r. Nr 175, poz. 1362), 7) natychmiastowe zapewnienie opieki, gwarantującej bezpieczeństwo wszystkim wychowankom, o czym stanowi 25 ust. 1 i 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, 8) zapraszanie na posiedzenia Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka wszystkich osób, o których mowa w 10 ust. 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych, dokonywanie okresowej oceny sytuacji dziecka, nie rzadziej niż co pół roku, zgodnie z 10 ust. 3 rozporządzenia oraz rzetelne sporządzanie protokołów z posiedzeń ww. Zespołu, 9) opracowanie aktualnej diagnozy psychologiczno-pedagogicznej i diagnozy sytuacji rodzinnej każdego z wychowanków przebywających w Placówce, stosownie do zapisów 8 ust. 4, 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, oraz właściwe dokumentowanie przez psychologa i pedagoga zajęć prowadzonych w Placówce z wychowankami, 10) zapewnienie, by każdorazowe wyjście wychowanka poza teren Domu Dziecka zostało potwierdzone w Zeszycie zwolnień podpisem wychowawcy zwalniającego, 11) szczegółowe, rzetelne dopracowanie wzoru Indywidualnego Planu Pracy (IPP), zgodnie z zapisem 12 ust. 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, z uwzględnieniem działań krótkoterminowych i długoterminowych, określonych w 12 ust. 5 ww. rozporządzenia realizowanie IPP; sporządzanie dokumentu zgodnie z metodologicznymi założeniami pracy wychowawczej, z uwzględnieniem specyfiki placówki oraz realizowanie zadania wynikającego z 12 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, tj. modyfikowanie IPP w zależności od zmieniającej się sytuacji dziecka, nie rzadziej jednak niż co pół roku, 12) wypełnianie zapisów 26 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych, tj. prowadzenie dla każdego dziecka kart udziału w zajęciach specjalistycznych z uwzględnieniem opisu ich przebiegu, 13) systematyczne prowadzenie dla każdego dziecka arkuszy badań i obserwacji psychologicznych zgodnie z 26 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, 14) podjęcie działań mających na celu pełne wykorzystywanie przez wychowanków aneksów kuchennych oraz pralek znajdujących się w każdej z grup wychowawczych, w myśl zapisów 32 pkt 12 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, zgodnie z którymi zadaniem placówki jest przygotowanie wychowanków do samodzielnego życia, również poprzez rozważenie przez Panią, jako Dyrektora Placówki, wraz z Organem Prowadzącym możliwości zmniejszenia zatrudnienia w pionie administracyjnym i obsługi na rzecz bardziej efektywnego przygotowania wychowanków do samodzielnego życia, 15) realizowanie w pełni zapisów 23 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych, tj. w przypadku samowolnego opuszczenia placówki przez dziecko lub niezgłoszenia się dziecka w wyznaczonym terminie po usprawiedliwionej nieobecności, powiadamianie o tym w ciągu 24 godzin rodziców, opiekunów prawnych dziecka, Policji, sądu rodzinnego nadzorującego wykonanie orzeczenia, centrum pomocy, a także wojewody w przypadku dziecka cudzoziemców, 16) systematyczne aktualizowanie wywiadów środowiskowych przez pracownika socjalnego, zgodnie z art. 107 ust. 1 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej oraz zapewnienie, by w teczkach 2

wychowanków znajdowała się rzetelnie opracowana dokumentacja, potwierdzająca realizację zadań określonych w 6 pkt 4, 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, 17) podjęcie działań zmierzających do zapewnienia dzieciom określonych standardów, poprzez odpowiednie zagospodarowanie i doposażenie pomieszczeń Placówki zgodnie z 27 ust. 3 pkt 1, pkt 4 i 9 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku, 18) zaktualizowanie programu naprawczego Placówki, o którym stanowi art. 154 ust.7a ustawy o pomocy społecznej i dostosowanie go do rzeczywistej sytuacji panującej w Domu Dziecka, uwzględniając nieprawidłowości zawarte w niniejszym wystąpieniu pokontrolnym, jak również jednoznaczne uregulowanie kwestii przeznaczenia pomieszczeń znajdujących się na poddaszu Domu Dziecka, 19) podjęcie działań zmierzających do zapewnienia wychowankom Domu kompleksowej opieki psychologicznej w wymiarze co najmniej 1 etatu psychologa, tak by realizowane były zadania określone w 8 ust. 5 i 26 ust. 1 pkt 3-4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. Po przeanalizowaniu dokumentacji i przeprowadzeniu czynności kontrolnych stwierdzono, co następuje: Realizacja zaleceń wydanych po kontroli kompleksowej przeprowadzonej w dniach od 21 do 23 września 2009 roku. Realizacja zalecenia nr 1 Kontrolowana Placówka działa obecnie w oparciu o Regulamin Domu Dziecka im. Kornela Makuszyńskiego w Oświęcimiu, wprowadzony Zarządzeniem Nr 7 Dyrektora Domu Dziecka z dnia 22 marca 2010 roku w sprawie zmian Regulaminu Domu Dziecka. Dokument został zaktualizowany w sposób nie budzący zastrzeżeń. Zaktualizowany został także Regulamin samorządu Domu Dziecka w Oświęcimiu, stanowiący załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 2 Dyrektora Domu Dziecka z dnia 7 stycznia 2010 roku w sprawie Regulaminu Samorządu. Zgodnie z zapisem 14 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz.1455), wychowankowie są zapoznawani z Regulaminami, co potwierdzają złożone oświadczenia, znajdujące się w teczkach osobowych dzieci. Realizacja zalecenia nr 2 Zarządzeniem Dyrektora Domu Dziecka w Oświęcimiu z dnia 7 stycznia 2010 roku uchylono postanowienia z dnia 1 września 2009 roku w sprawie Zasad samożywienia, dokonano także skreślenia zapisu w sprawie stosowania zasady samożywienia jako kary wobec wychowanków, zawartego w Regulaminie Samorządu. Realizacja zalecenia nr 3 Zaktualizowano dokument określający zasady przyznawania tzw. kieszonkowego. Obecnie tzw. kieszonkowe przyznawane jest zgodnie z zapisami stanowiącymi Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 3 Dyrektora Domu Dziecka w Oświęcimiu z dnia 7 stycznia 2010 roku w sprawie wysokości kieszonkowego. Placówka zapewnia kwotę przyznawaną wszystkim dzieciom od 5. roku życia kwoty pieniężnej do własnego dysponowania, której wysokość, nie niższą niż 0,5% i nie wyższą niż 5% kwoty, o której mowa w art. 78 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, ustala co miesiąc dyrektor placówki w porozumieniu z samorządem placówki, stosownie do zapisów 27 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Poinformowano Panią Dyrektor, że protokoły zawierające ustalenia, co do wysokości kieszonkowego przyznanego wychowankom na dany miesiąc, 3

można umieścić w tym samym miejscu, gdzie Zeszyty wpłat i wypłat kieszonkowego, a wychowawcy powinni rzetelnie wypełniać zamieszczone w Zeszytach tabele. Realizacja zalecenia nr 4 Zalecenie dot. zatrudnienia na stanowisku wychowawcy osoby posiadającej wymagane przepisami prawa kwalifikacje, o których mowa w 38 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia jest w trakcie realizacji. Pani Dyrektor 10 maja 2010 r. skierowała pismo do Radcy Prawnego Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Oświęcimiu w sprawie wydania opinii prawnej dot. możliwości dalszego zatrudnienia wychowawcy nieposiadającego kwalifikacji. Ponadto, Pani Dyrektor poinformowała osoby kontrolujące, iż w przypadku otrzymania negatywnej opinii, podejmie kroki w kierunku rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem nieposiadającym stosownych kwalifikacji. Należy w tym miejscu podkreślić, że obecnie obowiązujące przepisy prawa jednoznacznie określają, jakie kwalifikacje winien posiadać wychowawca zatrudniony w całodobowej placówce opiekuńczo-wychowawczej. W świetle ww. przepisów jedna z osób zatrudnionych w kontrolowanym Domu Dziecka jak stwierdzono w trakcie kontroli kompleksowej nie posiada wymaganych kwalifikacji. Pod tym względem Placówka nie spełnia wymaganego standardu. Realizacja zalecenia nr 5 Dwóch wychowawców realizuje kurs kwalifikacyjny z zakresu oligofrenopedagogiki w Małopolskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Oświęcimiu. Ponadto, przypomniano Pani Dyrektor o konieczności systematycznego podnoszenia kwalifikacji przez kadrę pedagogiczną zatrudnioną w Placówce. Realizacja zalecenia nr 6 W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że Dyrektor Domu Dziecka w Oświęcimiu sprawuje nadzór pedagogiczny nad zatrudnioną kadrą w oparciu o Plan nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Dyrektora na 2010 rok, podpisany przez Dyrektora Placówki oraz zatwierdzony do realizacji przez pracowników Domu Dziecka. Zgodnie z przesłanym do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie Planem celem nadzoru pedagogicznego jest m.in.: ocena jakości sprawowanej opieki, ocena kompetencji wychowawczych i pracy z rodziną dziecka oraz określenie wniosków do dalszej pracy. Dyrektor Placówki sporządza dokumentację potwierdzającą sposób prowadzenia nadzoru nad kadrą pedagogiczną, zgodnie z zapisami art. 80 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.). Do dnia przeprowadzania czynności kontrolnych, w ramach nadzoru pedagogicznego Dyrektor Placówki sporządził notatki pohospitacyjne dot. pracy dwóch wychowawców oraz dokonał obserwacji pracy sześciu pracowników pedagogicznych, w oparciu o dokument pn. Informacje i spostrzeżenia o pracy wychowawczo-opiekuńczej. Realizacja zalecenia nr 7 Przeprowadzona podczas kontroli analiza grafików dyżurów kadry pedagogicznej wykazała, iż w godzinach rannych (od 6.00 do 8.00) wychowankom zapewnia opiekę dwóch wychowawców, od 8.00 do 13.00 jeden wychowawca, od 13.00 do 22.00 - trzech wychowawców. W soboty, w zależności od stanu dzieci, w godzinach od 6.00 do 7.00 opiekę sprawuje jeden wychowawca, od 7.00 do 22.00 - dwóch wychowawców, natomiast w niedziele: od 6.00 do 7.00 - jeden wychowawca od 7.00 do 16.00 - dwóch wychowawców, od 16.00 do 22.00-3 wychowawców. Opiekę nocną w godzinach od 22.00 do 6.00 zapewnia dwóch wychowawców. W trakcie kontroli ustalono, iż Pani Z. B., zatrudniona jako młodszy wychowawca nocny, nadal nie posiada kwalifikacji do pełnienia powierzonej funkcji, co jest niezgodne z wymogami kwalifikacyjnymi określonymi w 38 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych, zatem wychowankowie w godzinach nocnych nie mają zapewnionej w dostatecznym stopniu opieki, gwarantującej im bezpieczeństwo, co jest niezgodne z 25 ust. 1 i 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Ponadto w soboty i niedziele w godzinach rannych 4

od 6.00 do 7.00 opiekę nad wychowankami sprawuje tylko jeden wychowawca, co również nie zapewnia bezpieczeństwa wychowankom. Realizacja zalecenia nr 8 Na prośbę osób kontrolujących przygotowano zestawienie dot. posiedzeń Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka za okres 2009-2010 (zał. nr 5 do protokołu). Z analizy dokumentu wynika, iż w lutym 2010 roku dokonano okresowej oceny sytuacji wszystkich wychowanków Domu Dziecka. W związku z faktem, iż Dyrektor Placówki otrzymał zalecenia pokontrolne w styczniu 2010 roku nie jest możliwe stwierdzenie, czy Dom Dziecka realizuje zapisy określone w 10 ust. 3 rozporządzenia z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, tj., czy dokonuje okresowej oceny sytuacji dziecka nie rzadziej niż co pół roku. W posiedzeniach Stałego Zespołu uczestniczą osoby wymienione w 10 ust. 4 pkt 1-3 oraz przedstawiciel powiatowego centrum pomocy rodzinie, natomiast nadal nie bierze udziału przedstawiciel ośrodka adopcyjno-opiekuńczego, o których mowa w 10 ust. 4 pkt 4 ww. rozporządzenia. Zgodnie z informacją zawartą w piśmie z 5 lutego 2010 roku Dyrektora kontrolowanego Domu Dziecka (Ddz.7a/07-09/010), cyt. kwestia uczestnictwa w zespole przedstawiciela ośrodka adopcyjno-opiekuńczego zostanie uregulowana stosownym porozumieniem zawartym z ośrodkiem, najpóźniej do 28 lutego 2010 r. Pomimo złożonego oświadczenia, porozumienie nie zostało zawarte. W dniu kontroli Pani Bożena Bryg Dyrektor Placówki złożyła wyjaśnienia w sprawie realizacji zalecenia pokontrolnego dotyczącego zapraszania na spotkania Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka przedstawiciela ośrodka adopcyjnoopiekuńczego, o następującej treści, cyt. Wystosowałam do OŚRODKÓW ADOPCYJNO- OPIEKUŃCZYCH zaproszenia telefonicznie, niestety z powodu dużego obciążenia pracowników tych Ośrodków odmówiono mi udziału ich przedstawiciela. Wystosowane pisemnie zaproszenie do OA-O w Krakowie przy ul. Piłsudzkiego zostało odesłane bez odpowiedzi, telefonicznie p. Dyrektor powiadomiła mnie, że z racji spełniania określonych funkcji, nie są w stanie podjąć się tego zadania. Z pozostałych niepublicznych Ośrodków AO żaden nie przyjął naszej oferty uczestnictwa w pracach zespołów ds. Okresowej oceny sytuacji dziecka w placówce, choć proponowałam, że koszty uczestnictwa i przyjazdu przedstawiciela pokryje Dom Dziecka w ramach umowy zlecenia. W/s udziału przedstawiciela OAO w pracach zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka w placówce zwróciłam się również do OAO w Bielsku Białej, ale nie otrzymałam w tej sprawie jeszcze odpowiedzi. PCPR w Oświęcimiu uzyskał częściowe uprawnienia OAO, posiada decyzję wydaną przez PROFAMILIĘ z KRAKOWA, jego przedstawiciel uczestniczy w zespołach. W toku kontroli stwierdzono, że protokoły z posiedzeń Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka nadal sporządzane były w różnych formach, zawierały również niejednolite informacje na temat sytuacji danego dziecka. Ustalono, że kolejne protokoły zostaną opracowane według nowego wzoru (zał. nr 5 do protokołu), który będzie uwzględniał wszystkie cele działań Zespołu, określone w 10 ust. 2 ww. rozporządzenia. Realizacja zalecenia nr 9 Opracowano aktualną diagnozę psychologiczno-pedagogiczną i diagnozę sytuacji rodzinnej każdego z wychowanków przebywających w Placówce, stosownie do zapisów 8 ust. 4, 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. W dniu prowadzenia czynności kontrolnych w placówce zatrudnione były dwie osoby na stanowisku psycholog, natomiast pedagoga Pani Dyrektor zamierza dopiero zatrudnić. Analiza dokumentacji prowadzonej przez psychologów wykazała, iż zarówno arkusze badań i obserwacji psychologicznych, jak i karty udziału w zajęciach specjalistycznych wypełniane są szczegółowo i rzetelnie Realizacja zalecenia nr 10 Każdorazowe wyjście wychowanka poza teren Domu Dziecka potwierdzone jest w Zeszycie zwolnień podpisem wychowawcy zwalniającego. Ponadto, w Zeszycie zwolnień odnotowywane są 5

następujące informacje: dane wychowanka, miejsce zwolnienia, godzina wyjścia i powrotu oraz podpis wychowanka. Realizacja zalecenia nr 11 W kontrolowanej Placówce opracowano wzór Indywidualnego Planu Pracy (IPP), zgodnie z zapisem 12 ust. 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, z uwzględnieniem działań krótkoterminowych i długoterminowych, określonych w 12 ust. 5 ww. rozporządzenia. Przypomniano Pani Dyrektor o konieczności realizowania zadania wynikającego z 12 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, tj. modyfikowania IPP w zależności od zmieniającej się sytuacji dziecka, nie rzadziej jednak niż co pół roku. Realizacja zalecenia nr 12 Zgodnie z 26 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych w Domu Dziecka prowadzone są przez wychowawców oraz psychologów zatrudnionych w Placówce karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu. Dokumenty opracowane przez psychologów zawierają: cel główny, datę, rodzaj zajęć oraz opis przebiegu zajęć. Szczegółowa analiza dokumentacji wykazała, iż karty udziału wypełniane są rzetelnie, z właściwym opisem przebiegu zajęć przez Panie psycholog zatrudnione w Placówce. Stwierdzono natomiast, iż po kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Dziecka, zmieniono nazwę dokumentów prowadzonych przez wychowawców na Karty udziału w zajęciach edukacyjnych. Poinformowano Panią Dyrektor, iż zgodnie z zapisami 26 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, dokument winien nosić nazwę karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu. Opisywane karty zawierają: lp., datę, rodzaj zajęć oraz uwagi, spostrzeżenia itp. na temat zachowania dziecka podczas zajęć. Dokumentacja opracowywana jest przez wychowawców z różnego rodzaju zajęć, jakie prowadzą wychowawcy na terenie Placówki m.in.: z zajęć wyrównawczych, kulinarnych, komputerowych, poznawczych. Jednak część kart udziału zawiera jedynie informację o rodzaju zajęć, bez adekwatnego opisu ich przebiegu oraz zachowania dziecka w trakcie ich trwania (np. karta wychowanka M. B.). Ponownie poinformowano Panią Dyrektor o konieczności zamieszczania przez wychowawców podpisów i dat dokonania wpisu w każdej dokumentacji sporządzanej przez pracowników Domu Dziecka, jak również systematycznego i przemyślanego dokonywania wpisów przez wychowawców, bowiem w kilku dokumentach uwzględniono w kartach udziału nieadekwatne wpisy, podając jako rodzaj zajęć wizytę lekarską, czy zajęcia porządkowe (karta wychowanka M. B.). W toku kontroli kolejny raz zwrócono Pani Dyrektor również uwagę na konieczność właściwego odróżnienia przez wychowawców dokumentu pn. karta udziału w zajęciach specjalistycznych od arkusza badań i obserwacji pedagogicznych. Zgodnie z interpretacją Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zawartą w piśmie z dnia 25 maja 2006 roku (znak: DPS-II-4123-47-2272-TU/06) pod pojęciem <<zajęcia specjalistyczne>> rozumie się wszystkie zajęcia, które mogą pomóc dziecku w lepszym rozwoju zarówno w sferze psychofizycznej, jak i rozwoju intelektualnym i społecznym. W szerokim rozumieniu tego pojęcia mogą mieścić się tu zajęcia reedukacyjne, logopedyczne, socjoterapeutyczne, ale również rozwijające pewne umiejętności np. muzyczne, teatralne, sportowe (...). Natomiast w arkuszach badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych powinny być zapisywane wszystkie spostrzeżenia i informacje o dziecku, które uzyskuje wychowawca ( ). Realizacja zalecenia nr 13 W kontrolowanej Placówce prowadzone są arkusze badań i obserwacji psychologicznych przez Panie psycholog oraz arkusze badań i obserwacji pedagogicznych, wypełniane przez wychowawców. Dokumenty zawierają następujące dane: data, czas badań, obserwacji; cele badań, obserwacji; opis zachowań dziecka; uwagi, spostrzeżenia prowadzącego badania, obserwacje. Wychowawcy sporządzają również Karty obserwacji pedagogicznych. 6

Podczas kontroli poinformowano Dyrektora Domu Dziecka, iż dokumenty prowadzone są zgodnie z zapisami 26 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, przypomniano jednak o konieczności systematycznego i przemyślanego ich wypełniania. Jak wykazała analiza dokumentacji wychowanków, dla wychowanki P. K. nie został opracowany arkusz badań i obserwacji pedagogicznych, co jest niezgodne z 26 ust. 1 pkt 4 ww. rozporządzenia. Realizacja zalecenia nr 14 W ramach realizacji zalecenia dotyczącego bardziej efektywnego przygotowania wychowanków do samodzielnego życia, Dyrektor Placówki podjęła działania związane z wdrożeniem do wykorzystywania przez wychowanków aneksów kuchennych oraz samodzielnym praniem przez nich odzieży i bielizny w pralkach stanowiących wyposażenie grup. Od października 2009 roku wychowankowie pod nadzorem wychowawców przygotowują kolacje oraz dokonują zakupu artykułów spożywczych. Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych, Dyrektor Placówki złożyła pisemne wyjaśnienia dotyczące działań podejmowanych przez Dom Dziecka na rzecz bardziej efektywnego przygotowania wychowanków do samodzielnego życia po opuszczeniu Domu, cyt. ( ) od 1 września 2010 r. zostaną wprowadzone zmiany w strukturze zatrudnionych w domu dziecka pracowników, tj. zmniejszenie zatrudnienia o 1 etat w dziale obsługi i zwiększenie o 1 etat zatrudnienia w dziale merytorycznym opieki nad dzieckiem. ( ) W ramach 1 etatu planuje się: a) zwiększyć zatrudnienie do pełnego etatu wychowawcy M. G. b) zwiększyć zatrudnienie psychologa o 0,5 etatu, z czego 0,2 etatu przeznaczyć na pełnienie obowiązków pedagoga. W efekcie zwiększa się ilość zatrudnienia w dziale merytorycznym o 1 etat, co umożliwi nadzór nad przygotowaniem przez wychowanków kolejnego posiłku tj. śniadania. Dodać należy, że analiza akt osobowych psychologa Pani M.P. wykazała, iż ukończyła ona psychologię stosowaną, a więc nie posiada uprawnień do ewentualnego pełnienia funkcji pedagoga, o których mowa w 38 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku. Realizacja zalecenia nr 15 W przypadku samowolnego opuszczenia placówki przez wychowanka lub nie zgłoszenia się wychowanka w wyznaczonym terminie po usprawiedliwionej nieobecności, kontrolowana Placówka powiadamia o tym fakcie w ciągu 24 godzin rodziców, opiekunów prawnych dziecka, Policję, sąd rodzinny nadzorujący wykonanie orzeczenia oraz centrum pomocy rodzinie. Realizowany jest zatem zapis 23 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Realizacja zalecenia nr 16 Zalecenie nie zostało w pełni zrealizowane. Pracownik socjalny przeprowadzał wywiady środowiskowe, jednak nie były one aktualizowane co pół roku, zgodnie z art. 107 ust. 1 pkt 4 ustawy o pomocy społecznej. Analizując dokumentację wychowanków stwierdzono, że wywiad w domu rodzinnym rodzeństwa S. przeprowadzony był 23.07.2009 r. i 14.05.2010 r., u wychowanki D.K. 09.11.2007 r., u wychowanki M.G. 29.04.2009 i 19.05.2010 r. Pracownik socjalny w dniu kontroli złożył pisemne wyjaśnienia dotyczące realizacji zalecenia, o następującej treści, cyt. Wyjaśniam, że opóźnienia w realizacji tego zalecenia nastąpiły w związku z moją chorobą ( ) pisemne zalecenia pokontrolne ( ) wpłynęły do placówki 06.01.2010 r. Ja natomiast od 13.01.2010 r. do 24.02.2010 r. byłam nieobecna w pracy ( ). Po powrocie z L4 w pierwszej kolejności zrealizowałam zalecenie dotyczące opracowania diagnoz rodzinnych, a następnie realizowałam przeprowadzenie wywiadów środowiskowych: - w pierwszym rzędzie w stosunku do nowoprzyjętych wychowanków, potem rozpoczęłam aktualizowanie wywiadów środowiskowych zgodnie z przyjętym przeze mnie planem pracy. Aktualizacja wywiadów 7

środowiskowych dla wszystkich dzieci przebywających w placówce zostanie zamknięta do końca grudnia 2010 roku co oznacza, że każda rodzina będzie miała przeprowadzoną aktualizację raz na pół roku. Pracownik socjalny opracował rzetelną diagnozę sytuacji rodzinnej wszystkich wychowanków oraz prowadzi Karty kontaktów z rodzinami wychowanków oraz różnymi instytucjami w sprawach wychowanków i ich rodzin. W Kartach pracownik socjalny systematycznie dokonuje adnotacji dot. daty spotkania, rodzaju kontaktu, czego dotyczył kontakt oraz w uwagach odnotowuje ustalenia do dalszej pracy. Realizacja zalecenia nr 17 Pani Dyrektor systematycznie realizuje działania zmierzające do zapewnienia dzieciom określonych standardów, poprzez odpowiednie zagospodarowanie i doposażenie pomieszczeń Placówki zgodnie z 27 ust. 3 pkt 1, pkt 4 i 9 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych z dnia 19 października 2007 roku. Pokoje wychowanków są malowane, do części pomieszczeń zakupiono nowe meble. Realizacja zalecenia nr 18 Pani Dyrektor zaktualizowała Program Naprawczy Placówki, o którym stanowi art. 154 ust. 7a ustawy o pomocy społecznej i dostosowała go do rzeczywistej sytuacji panującej w Domu Dziecka. Znowelizowany program naprawczy zawiera jednoznaczne uregulowanie kwestii przeznaczenia pomieszczeń znajdujących się na poddaszu Domu Dziecka. Pomieszczenia te zaadaptowane zostały na pokój gościnny oraz gabinet specjalistów. Realizacja zalecenia nr 19 Od 1 stycznia 2010 roku w kontrolowanej Placówce został zatrudniony, w miejsce zwolnionego pedagoga, drugi psycholog w wymiarze 0,35 etatu. Łącznie zatrudnienie psychologa w Domu Dziecka wynosi obecnie 0,7 etatu. Kolejne działania zmierzające do pełnej realizacji zalecenia, tj. zapewnienia wychowankom Domu Dziecka kompleksowej opieki psychologicznej w wymiarze co najmniej 1 etatu psychologa zostaną podjęte przez Dyrekcję Placówki od 1 września 2010 roku, co zostało szczegółowo uwzględnione w punkcie dotyczącym realizacji zalecenia nr 14. W toku analizy akt osobowych wychowanków przebywających w Domu Dziecka stwierdzono również, iż wpisy w Kartach pobytu dziecka nie były dokonywane na bieżąco dla wszystkich wychowanków, co jest niezgodne z zapisami 26 ust. 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (np. w dokumentacji wychowanka P.M. ostatni wpis dokonany został w maju 2010 roku, a w przypadku wychowanków: M.N., M.B., D.K., K.N., D.S., D.K., D.S., i S.S. w czerwcu 2010 roku). Podsumowując należy stwierdzić, że kontrolowana Placówka nie w pełni zrealizowała zalecenia pokontrolne wystosowane po kontroli kompleksowej przeprowadzonej w 2009 roku, jednakże Dyrektor Placówki podejmuje dalsze działania w celu osiągnięcia przez Dom Dziecka standardów w wyznaczonym terminie. Na tym protokół zakończono Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. 8

Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Dyrektor jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: 29 września 2010 r. Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków, 29 września 2010 r. DOM DZIECKA Starszy Inspektor im. Kornela Makuszyńskiego 32-600 Oświęcim, ul. Krasickiego 14 (-) mgr Teresa Marynowicz tel 42-26-54 Ident. 000239735 EKD 853110 DYREKTOR Domu Dziecka w Oświęcimiu (-) mgr Bożena Bryg (-) Anna Jędrzejczyk st. operator urządzeń przygotowania danych...... /podpis Dyrektora jednostki /podpisy osób kontrolujących/ kontrolowanej/ 9

Załączniki do protokołu: 1. Kserokopia Regulaminu Domu Dziecka im. Kornela Makuszyńskiego w Oświęcimiu. 2. Kserokopia Regulaminu Samorządu Domu Dziecka w Oświęcimiu. 3. Kserokopia Zarządzenia Nr 3 Dyrektora Domu Dziecka w Oświęcimiu w sprawie wysokości kieszonkowego. 4. Kserokopia dokumentacji dot. sprawowanego przez Dyrekcję Placówki nadzoru pedagogicznego. 5. Kserokopia dokumentacji dot. spotkań Stałego Zespołu ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka wraz z pisemnymi wyjaśnieniami Dyrektora Domu Dziecka ws. zapraszania na posiedzenia Stałego Zespołu przedstawiciela ośrodka adopcyjno-opiekuńczego. 6. Kserokopie przykładowych Kart udziału w zajęciach specjalistycznych z zajęć prowadzonych przez psychologów oraz wychowawców. 7. Kserokopie przykładowych Arkuszy badań i obserwacji psychologicznych. 8. Kserokopie przykładowych Kart obserwacji sporządzanych przez wychowawców. 9. Kserokopie przykładowych Arkuszy badań i obserwacji pedagogicznych. 10. Kserokopie przykładowych Indywidualnych Planów Pracy. 11. Kserokopie przykładowych diagnoz pedagogicznych. 12. Kserokopie przykładowych opinii psychologicznych. 13. Kserokopie przykładowych diagnoz sytuacji rodzinnej. 14. Kserokopia dokumentacji dot. realizacji programu naprawczego Placówki. 15. Protokół przyjęcia pisemnych wyjaśnień w sprawie realizacji zalecenia pokontrolnego nr 14 dot. zadań podejmowanych w celu przygotowania wychowanków do samodzielnego życia. 16. Protokół przyjęcia pisemnych wyjaśnień dotyczących realizacji przez pracownika socjalnego zalecenia pokontrolnego nr 9 i 14. 17. Kserokopie grafików dyżurów wychowawczych i dyżurów nocnych. 18. Kserokopia Zeszytu zwolnień z placówki. 19. Kserokopia Zeszytu kieszonkowego. 20. Kserokopia pisma dot. zgłoszenia ucieczki dziecka z placówki. 21. Kserokopia Sprawozdania z procesu opiekuńczo-wychowawczego. 22. Kserokopia Karty kontaktów z rodzinami wychowanków oraz z różnymi instytucjami w sprawach wychowanków i ich rodzin. 23. Kserokopia Karty pobytu w Domu dziecka w Oświęcimiu. 24. Kserokopia pisma z 10.05.2010 do Radcy Prawnego OIK w Oświęcimiu w sprawie kwalifikacji pracownika. 25. Kserokopie zakresów czynności psychologów E. J.-P. i M.P. 26. Kserokopie dokumentów kucharki E.G.: wypowiedzenie warunków umowy o pracę, oświadczenie o odmowie przyjęcia nowych warunków umowy o pracę, wypowiedzenie umowy o pracę. 10

27. Protokół przyjęcia pisemnych wyjaśnień w sprawie realizacji zalecenia pokontrolnego nr 8 dot. zapraszania na posiedzenia Stałego Zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka przedstawiciela ośrodka adopcyjno-opiekuńczego. 28. Ankietę wypełnioną i podpisaną przez Dyrektora Placówki wraz z załącznikami. 11