Data sporządzenia 10.07.2005 Data aktualizacji 02.07.2007 1. IDENTYFIKACJA PREPARATU, IDENTYFIKACJA PRODUCENTA Identyfikacja preparatu nazwa handlowa Zastosowanie preparatu ARTELIT PROFESSIONAL Klej rozpuszczalnikowy do parkietu RB - 860 zastosowanie Identyfikacja producenta nazwa/adres Do klejenia parkietu SELENA S.A. Ul. Grabiszyńska 241 B 53-234 Wrocław numer telefonu 071/ 78 38 301 numer faksu 071/ 78 38 300 Telefon alarmowy 999 2. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Produkt został sklasyfikowany jako preparat niebezpieczny. Identyfikacja zagrożeń F - produkt wysoce łatwopalny Xn - produkt szkodliwy N - niebezpieczny dla środowiska R 62 - możliwe ryzyko upośledzenia płodności R 48/20 - działa szkodliwie przez drogi oddechowe, stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie długotrwałego narażenia R 38 - działa drażniąco na skórę R 43 - może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą R 66 - powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie lub pękanie skóry R 51/53 - działa toksycznie na organizmy wodne, może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym 3. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH Grunt wykonany jest z kauczuków SBS i żywic węglowodorowych rozpuszczonych w układzie rozpuszczalników organicznych z dodatkiem wypełniaczy mineralnych. Surowiec %wag. Numer CAS Numer WE Symbole zagrożenia Zwroty R R11, R62, R Destylaty bogate F, Repro. 48/20, R65, w węglowodory C 6 Kat.3 R38, R67, R (ropa naftowa)* <25 93165-19-6 296-903-4 X n, X i, N 51/53 Aceton <5 67-64-1 200-662-2 F, X i R11, R36, Strona 1 z 8
R66, R67 Kalafonia <20 8050-09-7 232-457-7 - R43 Izopropanol <5 67-63-0 200-661-7 F, X i R11, R36, R67 * mieszanina węglowodorów, zawiera: ok.25% mol. n-heksanu i <0,1% mol. benzenu 4. PIERWSZA POMOC Zatrucia inhalacyjne Poszkodowanego wyprowadzić/wynieść z miejsca narażenia na opary, przytomnego ułożyć w pozycji półsiedzącej, zapewnić spokój, nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, oczyścić jamę ustną i nos z wydzielin. W przypadku duszności podawać tlen. W przypadku braku oddechu stosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu tlenowego (np. aparatu AMBU). Zapewnić opiekę lekarską. Kontakt ze skórą Zdjąć zanieczyszczoną odzież, skażoną skórę zmyć dokładnie wodą z mydłem a następnie spłukać wodą. W przypadku utrzymujących się objawów podrażnienia skonsultować się z lekarzem. Kontakt z oczami Płukać przy otwartych powiekach pod strumieniem bieżącej wody przez kilka minut. Skonsultować się z lekarzem. Zatrucia doustne Przy trwałych dolegliwościach skontaktować się z lekarzem. 5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU Zalecenia ogólne Zawiadomić otoczenie o pożarze; usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby niebiorące udziału w likwidowaniu awarii; w razie potrzeby zarządzić ewakuację; wezwać odpowiednie służby ratownicze. Odpowiednie środki gaśnicze Dwutlenek węgla, proszek gaśniczy lub mgła wodna. Środki gaśnicze, których nie wolno używać ze względów bezpieczeństwa Woda pełnym strumieniem Gaszenie pożary Pojemniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą z bezpiecznej odległości(groźba wybuchu), o ile to możliwe usunąć je z obszaru zagrożenia. Nie należy dopuścić do przedostania się wody gaśniczej do kanalizacji, wód powierzchniowych i gruntowych. Środki ochrony indywidualnej Osoby biorące udział w gaszeniu pożaru powinny być przeszkolone, wyposażone w odzież ochronną i aparaty oddechowe z należnym dopływem powietrza. 6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA Strona 2 z 8
Indywidualne środki ostrożności Zapewnić wystarczającą wentylację. Źródła zapłonu trzymać w bezpiecznej odległości. Stosować odzież i sprzęt ochronny Środki ostrożności w zakresie ochrony środowiska Nie dopuścić do przedostania się do kanalizacji, rowów odwadniających, wód powierzchniowych i gruntowych oraz gleby. W razie potrzeby wezwać odpowiednie służby ratownicze. Metody oczyszczania Zebrać za pomocą materiału wiążącego (piasek, ziemia okrzemkowa, uniwersalna substancja wiążąca, trociny) do zamykanego pojemnika na odpady. 7. POSTĘPOWANIE Z PREPARATEM I JEGO MAGAZYNOWANIE Obchodzenie się z substancją Środki ostrożności gwarantujące bezpieczne obchodzenie się z substancją unikać wdychania oparów, zapobiegać tworzeniu się szkodliwych stężeń par w powietrzu niezbędna wentylacja miejscowa i ogólna Metody zapobiegania pożarom i eksplozji trzymać z dala od źródeł zapłonu nie palić tytoniu zabezpieczyć przed wyładowaniami elektryczności statycznej Magazynowanie Magazynować w oryginalnych, szczelnie zamkniętych opakowaniach, w pomieszczeniach dobrze wentylowanych w miejscu suchym i chłodnym (w temp. do 30 o C). Unikać miejsc nasłonecznionych, źródeł ciepła i zapłonu. Nie palić papierosów. 8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ Najwyższe dopuszczalne stężenia składników w środowisku pracy: Składnik NDS [mg/m 3 ] NDSCh[mg/m 3 ] NDSP[mg/m 3 ] aceton 600 1800 - n-heksan 72 - - heksanu izomery acykliczne 400 3200 - nasycone izopropanol 900 1200 - Przestrzegać ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny. Unikać kontaktu ze skórą i oczami. Pracować tylko w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Podczas pracy nie jeść, nie pić i nie palić. Zastosować środki przeciw wyładowaniom elektrostatycznym. W przypadkach, w których istnieje prawdopodobieństwo krótkiego kontaktu ze skórą należy stosować indywidualną odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej (szczelne okulary ochronne, rękawice gumowe). Materiał, z którego wykonane są rękawice musi być nieprzepuszczalny i odporny na działanie produktu. Wyrobu materiału na rękawice ochronne należy dokonać przy uwzględnieniu czasów przebicia, szybkości przenikania i degradacji. Ponadto wybór Strona 3 z 8
odpowiednich rękawic nie zależy tylko od materiału, lecz także od innych cech jakościowych i zmienia się w zależności od producenta. Od producenta rękawic należy uzyskać informacje na temat dokładnego czasu przebicia i go przestrzegać. W przypadku możliwego kontaktu z oczami zaleca się używanie szczelnych oklarów ochronnych. Klej ze względu na skład chemiczny może w przypadku kontaktu z okiem wywołać jego podrażnienie. Stosowane środki ochrony indywidualnej muszą spełniać wymagania zawarte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 grudnia 2005r. (Dz. U. Nr 259, poz. 2173) oraz dyrektywy 89/586/WE (wraz z późn. zm.). Pracodawca obowiązany jest zapewnić środki ochrony odpowiednie do wykonywanych czynności oraz spełniające wszystkie wymagania jakościowe, w tym również ich konserwację i oczyszczanie. 9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE postać fizyczna barwa zapach temperatura wrzenia temperatura topnienia prężność par ciecz beżowa słaby, rozpuszczalników alifatycznych 64-86 o C (mieszanina węglowodorów) 56 o C (aceton) gęstość 1,2 ± 0,05 g/cm 3 temperatura zapłonu granice wybuchowości (zakres) temperatura samozapłonu własności korozyjne rozpuszczalność w rozpuszczalnikach nie dotyczy 37,3 kpa w temp. 37,8 o C(mieszanina węglowodorów) poniżej -5 o C (mieszanina węglowodorów) 0,94-7,84 %obj. (mieszanina węglowodorów) 3,0-11 % (dla acetonu) 300 o C (mieszanina węglowodorów) brak - nierozpuszczalny woda, alkohole - rozpuszczalny w rozpuszczalnikach organicznych (poza alkoholem) 10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ Produkt stabilny w normalnych warunkach stosowania i przechowywania. Bezwzględnie unikać: otwartych płomieni, łuku elektrycznego (np. spawarki elektrycznej) i innych źródeł wysokiej temperatury. Gwałtownie reaguje z czynnikami silnie utleniającymi. Produkty rozkładu: nie są znane. Strona 4 z 8
11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE Drogi narażenia Drogi oddechowe, błony śluzowe, oczy, skóra, przewód pokarmowy. Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe) Oczy: krople cieczy lub duże stężenie par rozpuszczalnika mogą prowadzić do podrażnień. Skóra: wykazuje słabe działanie drażniące na skórę. Błony śluzowe: umiarkowane podrażnienie dróg oddechowych, bóle i zawroty głowy, nudności, wymioty Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego, przewlekłe zapalenie spojówek; stany zapalne dróg oddechowych i skóry (wysuszenie, zaczerwienienie, pękanie). Dawki i stężenia toksyczne - destylaty bogate w węglowodory C6 (ropa naftowa) LD50 doustnie, szczur 14000mg/kg TCL0 inhalacje, człowiek>2000mg/m3 LC50/4h inhalacyjnie, szczur 5,2mg/l Uwagi dodatkowe Klasyfikacji dokonano ma podstawie danych o zawartości składników niebezpiecznych. 12. INFORMACJE EKOLOGICZNE Nie dopuścić do przedostania się w stanie nierozcieńczonym lub w dużych ilościach do wód gruntowych, wód powierzchniowych bądź do kanalizacji. Szkodliwy dla organizmów wodnych. Po przedostaniu się do środowiska zaczyna się stopniowe uwalnianie zawartych rozpuszczalników. W stanie zestalonym nieszkodliwy dla środowiska. Ekotoksyczność: - destylaty bogate w węglowodory C6 (ropa naftowa) dla ryb Alburbnus alburnus LC50/96h 97,5mg/l dla ryb Cyprinodon variegatus LC50/96h 82mg/l dla glonów Selenastrum capricornutum EC50/72h 56mg/l 13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI Produkt Nie może podlegać obróbce wspólnie z odpadkami domowymi. Nie dopuścić do przedostania się do kanalizacji. Odpady nieutwardzone są odpadami niebezpiecznymi. Utylizować zgodnie z obowiązującymi przepisami. Opakowania Opróżnione pojemniki ze względu na duże ciśnienie par otworzyć i dokładnie wysezonować. Opakowania z resztkami kleju są opakowaniami niebezpiecznymi. Utylizować zgodnie z obowiązującymi przepisami. 14. INFORMACJE O TRANSPORCIE Strona 5 z 8
Transport lądowy ADR/RID i GGVS/GGVE ADR/RID UN 1133 Kleje zawierające materiały ciekłe zapalne Klasa: 3 Kod klasyfikacyjny: F1 Grupa pakowania: II Nalepka nr: 3 Przepis szczególny: 640D Nr rozpoznawczy zagrożenia: 33 Wyłączenie spod przepisów ADR na zasadzie LQ (3.4.5) opakowania wewnętrzne o pojemności max 5litrów, w opakowaniu zewnętrznym - masa brutto max 30kg opakowania wewnętrzne o pojemności max 1litr, na wspólnym podłożu obciągnięte folią kurczliwą - masa brutto max 20kg. Transport morski IMDG/GGVsee Klasa IMGD/GGVsee: 3.1 Strona: 3102 Numer UN: 1133 Grupa pakowania: II Numer EMS: F-E, S-D Zanieczyszczenie morskie: tak Limited Quantitis: 5l Transport lotniczy ICAO-II I IATA-DGR Klasa ICAO/IATA: 3 Numer UN/ID: 1133 Grupa pakowania: II 15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH Klasyfikacja i oznakowanie Symbole niebezpieczeństwa F - produkt wysoce łatwopalny Xn - produkt szkodliwy N - niebezpieczny dla środowiska Zawiera: destylaty bogate w wędlowodory C6 (ropa naftowa); kalafonię Napisy ostrzegawcze R62 - możliwe ryzyko upośledzenia płodności R48/20 - działa szkodliwie przez drogi oddechowe, stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie długotrwałego narażenia R38 - działa drażniąco na skórę R43 - może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą R66 - powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie lub pękanie skóry R51/53 - działa toksycznie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym S2 - chronić przed dziećmi S9 - przechowywać pojemnik w pomieszczeniu dobrze wentylowanym S16 - nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu nie palić tytoniu S24 - unikać zanieczyszczenia skóry Strona 6 z 8
S46 - w razie połknięcia niezwłocznie zasięgnij porady lekarza pokaż opakowanie lub etykietę S51 - stosować wyłącznie w dobrze wentylowanych pomieszczeniach Wykaz przepisów Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych. (Dz.U. Nr 11, poz. 84) z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 roku w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz.U. Nr 201, poz. 1674). Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego (Dz.U. Nr 140, poz. 1171) z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2 września 2003 r. w sprawie kryteriów i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych (Dz.U. Nr 1171, poz. 1666) z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 173, poz. 1679) z późniejszymi zmianami. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych.(dz.u. Nr 63, poz. 638) z późniejszymi zmianami. Ustawa o odpadach z dnia 27.04.2001 r. (Dz.U. Nr 62, poz. 628) z późniejszymi zmianami. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112, poz. 1206). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29.11.2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ( Dz.U. Nr 217, poz. 1833 ). Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485). Ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 199, poz. 1671) z późniejszymi zmianami. 16. INNE INFORMACJE Objaśnienia symboli i zwrotów wskazujących na rodzaj zagrożenia użytych w karcie F - produkt wysoce łatwopalny Xn - produkt szkodliwy Xi - produkt drażniący N - niebezpieczny dla środowiska R11 - substancja/preparat/produkt wysoce łatwopalny R36 - działa drażniąco na oczy R38 - działa drażniąco na skórę R43 - może powodować uczulenie w kontakcie ze skórą R48/20 - działa szkodliwie przez drogi oddechowe, stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie długotrwałego narażenia R51/53 - działa toksycznie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym R52/53 - działa szkodliwie na organizmy wodne; może powodować długo utrzymujące się niekorzystne zmiany w środowisku wodnym R62 - możliwe ryzyko upośledzenia płodności R65 - działa szkodliwie; może powodować uszkodzenia płuc w przypadku połknięcia R66 - powtarzające się narażenie może powodować wysuszanie lub pękanie skóry Strona 7 z 8
R67 - pary mogą wywołać uczucie senności i zawroty głowy Produkt należy przechowywać, przenosić i używać według praktyk stosowanych w przemyśle, zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi materiałów łatwopalnych. Informacje dodatkowe Patrz odpowiednia karta techniczna kleju. Powyższe dane, zalecenia i wskazówki opierają się na naszej najlepszej wiedzy, badaniach oraz doświadczeniach i zostały udzielone w dobrej wierze, zgodnie z zasadami obowiązującymi w naszej firmie i u naszych dostawców. Zaproponowane sposoby postępowania uznane są za powszechne, jednak każdy z użytkowników tego materiału powinien upewnić się na wszelkie możliwe sposoby, włącznie ze sprawdzeniem produktu końcowego w odpowiednich warunkach, o przydatności dostarczanych materiałów dla osiągnięcia celów przez niego zamierzonych. Ani Spółka, ani jej upoważnieni przedstawiciele nie mogą ponosić odpowiedzialności za jakiekolwiek straty poniesione na skutek nieprawidłowego, bądź błędnego użycia jej materiałów. Karta Charakterystyki dotyczy wyłącznie opisanego produktu. Jeżeli został on wykorzystany jako składnik innego produktu, to Karta traci ważność. Strona 8 z 8