www.okolicegrodziska.republika.pl II Bieg STO-nogi Milanówek Bartosz Krupa
Str. 2 O wycieczkach Wszystkie wyprawy opisane w tym przewodniku zostały stworzone z myślą o biegaczach, którzy przybędą na Bieg STO-nogi w Milanówku. Pokazują one najpiękniejsze zakątki okolic, takie jak Adamowizna, Radziejowice, Skuły czy dzikie kompleksy leśne. Trasy zaczynają się w mieście-ogrodzie na ul. Fiderkiewicza, przy budynku SLO Nr 5. Wyjazd z Milanówka (na mapce oznaczony literą A) Spod SLO Nr 5 - biura zawodów wyruszamy w kierunku ul. Piłsudskiego, następnie skręcamy w lewo. Przejeżdżamy na światłach przez ul. Królewską, po czym ul. Nowowiejską dojeżdżamy do skrzyżowania z ul. Łąkową. Zmieniamy kierunek na południowy i jedziemy prosto, przez Opypy do Radoń. Tam następuje podział tras. Powrót do Milanówka (na mapce oznaczony literą B) Z wycieczek wracamy ul. Środkową, a potem asfaltową ulicą Staszica. Po dotarciu do ul. Królewskiej, przeprowadzamy rower na jej drugą stronę i kierujemy się na prawo, ścieżką rowerową do skrzyżowania z ul. Piłsudskiego. Skręcamy w lewo, a następnie w prawo w ul. Fiderkiewicza. Docieramy do punktu startowego.
Str. 3 Do Adamowizny Wycieczkę rozpoczynamy w Milanówku i zgodnie ze wskazówkami ze 6,5 strony czwartej, docieramy do Radoń. Na skrzyżowaniu z asfaltową dro10 gą skręcamy w lewo, następnie w prawo w ul. Gogola. Dojeżdżamy nią do asfaltu. Tam lekko w prawo, w dół, a w dolince rzeki Mrownej, w le13,8 wo. Za mostkiem w prawo. Ulicą Rysią docieramy do skrzyżowania z ulicą 18 Pawią i tam skręcamy w prawo. Przez mostek wjeżdżamy do parku, dawnej posiadłości Adama Chełmońskiego, brata wybitnego malarza, Józefa Chełmońskiego, który mieszkał niegdyś w okolicach Kuklówki. Nad stawem znajduje się kolejny dwór, tym razem z okresu międzywojennego, należący do potomków dawnego właściciela - Mateusza Chełmońskiego. Wyjeżdżamy z parku podążając szlakiem niebieskim, za szkołą skręcamy w lewo. Asfaltem dojeżdżamy do ul. Akwarelowej (potem Żwirowej) i skręcamy w nią w prawo. Nie zbaczamy z niej, aż dotrzemy do kolejnej, asfaltowej drogi w Grodzisku Mazowieckim. Przekraczamy ją i podążamy prosto ul. Emilii Plater. Za betonowym płotem kierujemy się na lewo ul. Dwór Dr. Mateusza Chełmońskiego Batorego, potem w prawo ul. Piękną, aż dotrzemy do jej końca. Tam na prawo, pomiędzy płotami. Dotarliśmy do Stawów Walczewskiego, popularnego miejsca rekreacji Grodziszczan. Oprócz nich, w mieście znajdziemy także Stawy Goliana - zrewitalizowane w 2012 r. i tętniące życiem miejsce. Objeżdżamy staw i jedziemy w kierunku ul. Nadarzyń- Trasa (km) Radonie Adamowizna Grodzisk Stawy Walczewskiego Milanówek
Str. 4 skiej, obok boisk Orlik. Skręcamy w prawo, po niecałym kilometrze w lewo, w ul. Wiejską. Docieramy nią do przejazdu kolejowego przez tor WKD. Do Milanówka jedziemy już według wskazówek ze str. 4. Do Grzmiącej Trasa (km) Milanówek Radonie Zalesie Żabia Wola Kaleń Grzmiąca Grzymek Adamowizna Kady Milanówek 0 6,5 11,2 12,9 15,4 18,5 21,8 28,6 33,2 36,7 Początek trasy pokonujemy według wskazówek na stronie 4. W Radoniach skręcamy w lewo, następnie na końcu drogi, w lewo - kierunek Żabia Wola. Na zakręcie skręcamy w prawo i brukowaną drogą pokonujemy rzekę Mrowną. Za dolinką kierujemy się lekko na lewo. Na końcu piaszczystej drogi, także na lewo. Dojeżdżamy do asfaltu w Zalesiu i po przecięciu trasy katowickiej znajdujemy się w Żabiej Woli. Tam najpierw na prawo, potem w lewo na Kaleń. Przed sklepem w tej miejscowości, skręcamy w prawo i tą drogą dojeżdżamy do pałacu w Grzmiącej. W parku znajduje się dwór z XIX wieku, kiedyś szpital psychiatryczny, a teraz zaniedbany, choć niezdewastowany zabytek. Przed bramą skręcamy na prawo i szlakiem żółtym dojeżdżamy do trasy katowickiej. Przekraczamy ją, za sklepem lekko w lewo. Przez Bieniewiec, wzdłuż zamkniętego zalewu w Grzymku, dojeżdżamy do tabliczek kierunkowych. Tam w prawo, potem w dolince w lewo, po czym w prawo, brukowanym podjazdem. Przed tablicą miejscowości Wężyk, skręcamy lekko w lewo na pole. Jedziemy prosto, aż do spotkania szlaku niebieskiego. Dołączamy do niego przed skrętem w prawo, podążamy prosto. Przed groblą, odłączamy się od niego i skręcamy w lewo, następnie w prawo, nasypem czołowym spiętrzenia, za nim w lewo, w dół. Na dwóch skrzyżowaniach lekko w
Str. 5 lewo. Gdy dotrzemy do ul. Rysiej, w lewo. Gdy po lewej stronie będzie ul. Pawia, skręcamy w prawo. Przez mostek wjeżdżamy do parku, dawnej posiadłości Adama Chełmońskiego, brata wybitnego malarza, Józefa Chełmońskiego, który mieszkał niegdyś w okolicach Kuklówki. Nad stawem znajduje się kolejny dwór, tym razem z okresu międzywojennego, należący do potomków dawnego właściciela - Mateusza Chełmońskiego. Wyjeżdżamy z parku podążając szlakiem niebieskim, za szkołą skręcamy w prawo. Z asfaltu skręcamy w lewo, w ul. Pałac w Grzmiącej Króliczą. Docieramy nią do stawów we wsi Szczęsne. Za nimi skręcamy w lewo, następnie w prawo w ul. Prostą, po czym w prawo i w lewo, tak jak wiedzie główna droga. Po prawej stronie willa Kaprys. Krętą drogą dojeżdżamy do ul. Nadarzyńskiej. Skręcamy w prawo, następnie za rzeką w lewo. Przekraczamy tor WKD i według wskazówek ze strony czwartej, dojeżdżamy do Milanówka. Wokół Kuklówki
Str. 6 Trasa (km) Milanówek 0 Radonie 6,5 Grzymek 15,7 Kuklówka Radziejowicka 18,9 Czarny Las sklep 24,6 Adamowizna 29,1 Kady 33,7 Milanówek 37,2 Wycieczkę zaczynamy tak jak w poprzednich przypadkach, w Radoniach skręcamy w lewo, następnie znowu w lewo na końcu asfaltu. Na zakręcie w Musułach skręcamy w prawo. Za dolinką rzeki Mrownej, skręcamy w prawo i docieramy do asfaltu. Jedziemy w prawo, następnie w lewo, za strzałką na osiedle Dworski Park. Gdy dotrzemy do leśnej drogi, skręcamy w prawo, a następnie w pierwszą w lewo. Gdy napotkamy szlak niebieski, skręcamy w lewo i jedziemy nim aż do Grzymka. Przejeżdżamy przez kładkę nad rzeką Pisią Tuczną, za nią w prawo. Jedziemy przez miejscowość letniskową Adamów. Skręcamy w prawo, w ul. Dobiegały. Gdy droga zbliży się do rzeki, po prawej stronie może być widoczny dom, w którym w latach 1889-1914 mieszkał Józef Chełmoński. Malował okoliczne krajobrazy i tutejszą ludność. Jego twórczość możemy zobaczyć w pałacu w Radziejowicach. Po kilku minutach docieramy do skrzyżowania z drogą nr 579 w Kuklówce Radziejowickiej. Dalej za znakami żółtymi przez pola i wieś Budy - Grzybek. Gdy w polu, na rozstaju dróg po lewej stronie będzie widoczna kapliczka, skręcamy w prawo. Przekraczamy rzeczkę, po prawej stronie widoczne ruiny młyna. Następnie w pierwszą w prawo i w prawo. Asfaltem dojeżdżamy do skrętu na Czarny Las. Tam ostro w lewo, następnie w prawo. Przez osiedle docieramy do sklepu. Przed końcem utwardzonej drogi w lewo. Potem w prawo i w pierwszą w lewo. Ulicami z kostki brukowej, a potem z płyt betonowych dojeżdżamy do Mościsk i znanej już drogi 579. Tam w prawo, a pod koniec ścieżki rowerowej w lewo. Przy placu zabaw w lewo, następnie piaszczystą drogą prosto niecały kilometr. Przez mostek wjeżdżamy do parku otaczającego Dworek Adama Chełmońskiego w Adamowiźnie. Dalsza trasa według opisu wycieczki Do Grzmiącej znajdującego się na poprzedniej stronie. Dwór Mateusza Chełmońskiego w Adamowiźnie
Str. 7 Wokół Ziemi Grodziskiej Odcinek Długość Oznaczenie A 9,9 B 26,8 B1 18,3 C 21,6 C1 18,5 D 15,6 E 9,6 F 7,2 Wariant trasy Pętla wschodnia (skrót B1) Pętla zachodnia (skrót C1) Pętla wschodnia Cała pętla (skróty B1 i C1) Pętla zachodnia Cała pętla (skrót B1) Cała pętla (skrót C1) Cała pętla A B1 E D A F E C1 D ABED A B1 C1 D AFECD A B1 C D A B C1 D ABCD km 53,4 60,8 61,9 62,3 63,9 65,4 70,8 73,9 B*/B1* (przez rezerwat Skulski Las szlakiem): -0,4 km
Str. 8 z: Milanówek A, km Radonie pętla 6,5 Zalesie 9,9 Odcinek A Milanówek - Zalesie Spod Biura Zawodów jedziemy według wskazówek na wstępie. W Radoniach skręcamy w lewo, w asfaltową drogę, następnie trzymamy się szlaku niebieskiego. Na zakręcie widoczna brama do dworu klasycystycznego. Po lewej pętla autobusów miejskich z Grodziska Maz. Po chwili szlak skręca w lewo w ul. Konarową, wchodzi w kompleks Lasów Książenickich. Po przejechaniu lasu docieramy do asfaltu, jedziemy nim aż do Zalesia, gdzie za rzeką możemy skręcić w prawo (odcinek F) lub w lewo, wraz z asfaltem (odcinki B i B1). Odcinek B Zalesie - Żelechów z: Zalesie B, km Żelechów, ul. Nad Lasem 4,7 Gaj. Rozalin 5,7 Rozalin Las 7,5 ul. Krakowiańska, gr. lasu 12,1 Żelechów 14,6 Pieńki Zarębskie 20,1 Skuły 26,8 Wariant B* jest krótszy o 0,4 km Z Zalesia jedziemy asfaltem, przecinamy trasę Katowicką. W Żabiej Woli skręcamy w lewo, przed magazynami w prawo. Dalej tak, jak główna droga, w lewo, potem w prawo i zaraz w lewo w ul. Koniecpolską. Na jej końcu w prawo i za rzeką Mrowną lekko w prawo. Gdy dojedziemy do asfaltu, w lewo, a gdy po prawej stronie, w lesie będzie droga ze szlabanem, skręcamy w nią i dołączamy do szlaku niebieskiego. Przez las docieramy do gajówki Rozalin. W lewo odbija szlak czarny do Kostowca. Szlak niebieski wyznakowany jest bez zarzutu na obszarze Lasów Młochowskich, toteż nie będę opisywać szczegółowo dalszej trasy. Po niecałych 2 km docieramy do skrzyżowania ze szlakiem żółtym. Możemy nim dojechać (aleja z powykrzywianymi drzewami) do dworu, najprawdopodobniej wybudowanego w latach 1847-57. Jego właścicielką była Rozalia z Lubomirskich Rzewuska. Szlak niebieski skręca w prawo. Po kilku kilometrach dojeżdżamy do rozstaju szlaków. Szlak niebieski skręca w lewo, ale my kierujemy się na prawo. Kiedy dotrzemy do szlaku zielonego, skręcamy w prawo, następnie w lewo wraz ze szlakiem zielonym. Dalej w lewo w ul. Chełmońskiego, wjeżdżamy do centrum Żelechowa.
Str. 9 z: Zalesie B1, km Żabia Wola 1,7 Żelechów 5,6 Pieńki Zarębskie 11,1 Skuły 18,3 Wariant B1* jest krótszy o 0,4 km Odcinek B1 Zalesie - Żelechów Z Zalesia wyruszamy w kierunku Żabiej Woli. Przekraczamy trasę Katowicką, po czym skręcamy w prawo. Naprzeciwko Domu Kultury kierujemy się w lewo, na Kaleń, następnie jeszcze raz w lewo na Jastrzębnik. Gdy dojedziemy do skrzyżowania z główną ul. Chełmońskiego, skręcamy w prawo i wjeżdżamy do centrum Żelechowa. Odcinki B i B1 Żelechów - Pieńki Zarębskie Pałac w Ojrzanowie Grób Józefa Chełmońskiego w Żelechowie Po lewej kościół gotycki z XVI w., przebudowany. Na cmentarzu grób malarza Józefa Chełmońskiego. Nieopodal przystanek PKS. Za kościołem w prawo, następnie w lewo w ul. Tarczyńską. Żegnamy się ze szlakiem zielonym i przejeżdżamy obok pałacu w Ojrzanowie. Potem na prawo, w kierunku na Zaręby, na zakręcie, za starym, kamiennym domem skręcamy na prawo. Wąską, brukowaną drogą, najpierw na lewo, potem na prawo, tak jak prowadzi droga. Gdy pojawi się asfalt, za rzeką Utratą znowu łapiemy szlak zielony. Na zakręcie w lewo, następnie w prawo. Szlakiem wśród zagajników dojeżdżamy do wsi Pieńki Zarębskie. Skręcamy w lewo w asfaltową drogę. Przejeżdżamy jeszcze kawałek i widzimy znak szlaku zielonego skręć w prawo. Tu rozdzielają się warianty B/B1 i B*/B1*.
Str. 10 W pewnym momencie znaki odbiją na prawo, lecz my jedziemy cały czas prosto. Gdy natkniemy się na rozwidlenie skręcamy w prawo i następnie w pierwszą w lewo, a kiedy ta droga się skończy, skręcamy w prawo. Gdy napotkamy asfalt, skręcamy w lewo i przy sklepie w prawo. Łapiemy z powrotem szlak zielony i dojeżdżamy do Skuł. Po prawej drewniany kościół z II połowy XVII w., wewnątrz którego unikalne, XVIII-wieczne iluzjonistyczne polichromie na płótnie przedstawiające sceny z Biblii. W otoczeniu stare modrzewie. Wnętrze kościoła w Skułach Odcinki B i B1 Pieńki Zarębskie - Skuły Odcinki B* i B1* Pieńki Zarębskie - Skuły Za wyblakłymi znakami zielonymi, skręcamy w prawo, jedziemy obok domu, skrajem pola. Gdy dojedziemy do lasu, w lewo, następnie w prawo, przez rzeczkę po spróchniałej kładce. Uwaga! Dalszy odcinek niemożliwy do przejścia wczesną wiosną - teren podmokły. Wjeżdżamy do rezerwatu Skulski Las, który zwłaszcza wiosną zachwyca bogactwem runa leśnego oraz licznymi drzewostanami naturalnymi. Unikatowe w środkowej Polsce zbiorowisko lasów liściastych, głównie grąd, łęg i ols. Szlak skręca najpierw lekko w prawo, potem w prawo, dalej w lewo. Gdy wyjedziemy z lasu, skręcamy w lewo, następnie znowu w las - w lewo. Gdy za leśniczówką dotrzemy do drogi, przecinamy ją (możemy skręcić w prawo, następnie w lewo w asfalt, przy sklepie w prawo- łapiemy szlak), wjeżdżamy ponownie w las, dalej bez mostka przez rzeczkę Karczunek, w prawo w główną drogę w kierunku Skuł. Po około kilometrze, po prawej ukaże się drewniany kościół z II połowy XVII w., wewnątrz którego unikalne, XVIII-wieczne iluzjonistyczne polichromie na płótnie przedstawiające sceny z Biblii. W otoczeniu stare modrzewie.
Str. 11 Odcinek C Skuły - Grzegorzewice W rezerwacie Skulskie Dęby Bagna w okolicach Skuł z: Skuły C, km Grzegorzewice las 4,7 Grzegorzewice sklep 5,8 Stawy św. Anny 7,8 Kaczków 9,9 Radziejowice 15,2 Grzymek 21,6 Na rondzie skręcamy w lewo i jeszcze raz w lewo w asfaltową drogę. Następnie w pierwszą w prawo. Przy cmentarzu w lewo. Obok, w zagajniku pozostałości cmentarza prawosławnego. Jedziemy prosto wzdłuż płotka wąską ścieżką. Dalej pomiędzy krzakami. Nie zjeżdżamy na prawo w kierunku ruin domu, tylko cały czas zachwaszczoną alejką. Gdy wyjedziemy na pole, kierujemy się na lewo - pomiędzy brzózkami. Po pewnym czasie widoczne wejście do lasu. Najpierw na lewo, potem w prawo bez widocznych ścieżek. Dojeżdżamy do wiekowego drzewa. Za znakami do widocznej już drogi. Skręcamy w lewo, potem w prawo. Mijamy kilka miejsc wyrębów leśnych (Uwaga na znaki!). Za jednym z nich w lewo. Następnie przekraczamy główną drogę na nasypie. Za wąską stróżką w prawo, następnie w prawo i zaraz w lewo w mylną ścieżkę. Po pewnym czasie lekko w prawo, następnie lekko w lewo. Gdy napotkamy drogę, skręcamy w prawo, po kilkuset metrach w lewo. Po prawej rezerwat Skulskie Dęby. Za rezerwatem w lewo. Po wyjeździe na przecinkę w lewo. Po prawej stawy rybne Ekofarm. Po chwili tabliczki kierunkowe. Skręcamy w prawo. Wzdłuż szpaleru drzew jedziemy w kierunku stawów i sklepu. Tam w prawo.
Str. 12 z: Skuły C1, km Grzegorzewice sklep 2,7 Stawy św. Anny 4,7 Kaczków 6,8 Radziejowice 12,1 Grzymek 18,5 Odcinek C1 Skuły - Grzegorzewice Na rondzie skręcamy w lewo i jeszcze raz w lewo w asfaltową drogę. Dojeżdżamy nią do sklepu w Grzegorzewicach. Odcinki C i C1 Grzegorzewice - Grzymek Pałac w Grzegorzewicach Kościół w Radziejowicach Na zakręcie szlak skręca w lewo, ale możemy podjechać kawałek prosto, aby zobaczyć pałac z XIX w., położony w zapuszczonym parku, obecnie zamknięty. Za pałacem droga do stawów. Możemy pospacerować, kupić lub zjeść rybkę albo połowić za drobną opłatą. Gdy szlakiem dojedziemy do głównej drogi, skręcamy w prawo, następnie za mostkiem przez rzeczkę Pisią Gągolinę w lewo. Na prawo piękny widok na stawy. Przez las do malowniczo położonych stawów Św. Anny. Nazwa pochodzi od kapliczki z figurką Matki Boskiej, mylnie uważanej za figurkę Św. Anny. Za znakami zielonymi prosto, leśną drogą. Za lasem przecinamy asfalt, po kilkunastu metrach grób nieznanego żołnierza z II wojny światowej. Pół kilometra dalej w prawo, następnie w lewo i znowu w lewo opuszczając las. Drogą do wsi Kaczków. Przy krzyżu w lewo, po prawej widoczny rezerwat Stawy Gnojna. Następnie w prawo w polną drogę, na jej końcu znowu w prawo. Za znakami w lewo (przy kapliczce), ku zarośniętym stawom. Za trzcinowiskiem przez las, do Radziejowic. Przejeżdżamy pod trasą S8, następnie w prawo, wzdłuż głównej drogi do klasycystycznego kościoła. Powstał on w I połowie XIX w., zbudowany na planie krzyża greckiego wg. projektu Jakuba Kubickiego. Od kościoła zabytkową aleją lipową w kierunku ronda. Radziejowice to jedna z ciekawszych miejscowości na zachodnim Mazowszu. Przez wieś przepływa rzeka Pisia Gągolina, zwana dawniej Radziejówką. W okolicy Las Radziejowicki, w którym napotkamy zarówno cenne drzewostany liściaste, jak i te bardziej pospolite, iglaste. Najcenniejszy jest jednak XVII-wieczny pałac otoczony dziewiętnastowiecznym parkiem. Przed rezydencją znajduje się staw, często wykorzystywany jako tło do zdjęć par
Str. 13 Pałac w Radziejowicach młodych. W pałacu ciekawe wystawy, m. in. malarstwa Józefa Chełmońskiego. Siedziba Domu Pracy Twórczej artystów. Po prawej stronie pałacu (patrząc od strony stawu) przejście do drugiej części kompleksu parkowego, gdzie znajdują się: Dworek Modrzewiowy, kawiarnia oraz Nowy Dom Sztuki. Dojście do pałacu: na rondzie prosto i w lewo w bramę do parku. Dalej, szosą w kierunku Grodziska Mazowieckiego, pół kilometra dalej szlakiem niebieskim w prawo i drogami gruntowymi do Adamowa. Gdy szlak dojdzie do asfaltu, skręcamy w prawo. Potem, odłączamy się od szlaku i skręcamy w lewo. Asfaltem dojeżdżamy do także utwardzonej przecznicy, skręcamy w prawo. Za chwilę w lewo na zakręcie, przy transformatorze prosto i w prawo w ul. Brzozokalską. W dolince w lewo, przez mostek na drugą stronę Pisi Tucznej, wypływającej z zalewu w Grzymku. Docieramy do tabliczek kierunkowych. Odcinek D Grzymek - Milanówek Z Grzymka wyruszamy w kierunku na Adamowiznę, następnie w lewo w dolince i w prawo na Wężyk. Za wsią w lewo w dość szeroką drogę wiodącą przez pole ze znakami czerwonymi. Jedziemy nią prosto, potem przez las (nie w lewo), a gdy dojedziemy do polany wyrębowej, w prawo i za kilkanaście metrów w lewo. Gdy spotkamy niebieski szlak, kierujemy się na prawo. Przed groblą, odłączamy się od niego i skręcamy w lewo, następnie w prawo, nasypem czołowym spiętrzenia, za nim w lewo, w dół. Na dwóch skrzyżowaniach lekko w lewo. Gdy dotrzemy do ul. Rysiej, w lewo. Gdy po lewej stronie będzie ul. Pawia, skręcamy w prawo. Przez mostek wjeżdżamy do parku, dawnej posiadłości Adama Chełmońskiego, brata wybitnego malarza, Józefa Chełmońskiego, który mieszkał niegdyś w okolicach Kuklówki. Nad stawem znajduje się kolejny dwór, tym razem z okresu międzywojennego, należący do potomków dawnego właściciela - Mateusza Chełmońskiego. Wyjeżdżamy z parku podążając szlakiem niebieskim, za szkołą skręcamy w prawo. Z asfaltu skręcamy w lewo, w ul. Króliczą. Docieramy nią do stawów we wsi Szczęsne. Za nimi skręcamy w lewo, następnie w prawo w ul. Prostą, po czym w prawo i w lewo, tak jak wiedzie główna droga. Po prawej stronie willa Kaprys. Krętą drogą dojeżdżamy do ul. Nadarzyńskiej. Skręcamy w prawo, następnie za rzeką w lewo. Przekraczamy tor WKD i według wskazówek ze strony czwartej, dojeżdżamy do Milanówka. Odcinek E Skuły - Grzymek z: Grzymek D, km Adamowizna 7,5 Kady 12,1 Milanówek 15,6 z: Skuły E Grzmiąca 3,1 Grzymek 9,6 Z ronda wyjeżdżamy zjazdem naprzeciw kościoła, przy szkole lekko w prawo. Podążamy polnymi drogami za żółtymi znakami. W pewnym momencie w prawo, następnie w prawo, w lasek w wąską ścieżkę (przed tabliczką teren pry-
Str. 14 watny), gdy główna droga skręci w lewo. Nad rzeczką tabliczki kierunkowe. Przy wejściu do parku pałacowego skręcamy w lewo. W parku dwór z XIX w., obecnie zaniedbany i zamknięty. Przy wejściu do parku kapliczka przydrożna z figurką Matki Boskiej. Po pewnym czasie przekraczamy trasę Katowicką, po czym skręcamy lekko w lewo w boczną drogę, idziemy przez zagajniki sosnowe z domkami letniskowymi. Docieramy do Grzymka, w prawo. Odcinek F Zalesie - Grzymek z: Zalesie Józefina Grzymek F 2,4 7,2 Z Zalesia jedziemy piaszczystą drogą w kierunku Wycinków Osowskich. Niedługo w lewo, następnie w lewo przy przystanku PKS. Asfaltem jedziemy do ul. Szkolnej w Józefinie, skręcamy w nią w prawo, a na jej końcu w lewo. Przez pole jedziemy szutrową drogą, następnie na prawo w miejscowości Wężyk. W dolince łapiemy asfalt i szlaki znakowane. Najpierw kierujemy się na lewo, potem na prawo i podążamy ul. Ku Rzece do tabliczek kierunkowych w Grzymku. Odcinek E Grzymek - Skuły Piec kaflowy w pałacu w Grzmiącej z: Grzymek E Grzmiąca 3,5 Skuły 9,6 Szlakiem żółtym skręcamy w lewo, jedziemy przez zagajniki sosnowe z domkami letniskowymi. Przekraczamy trasę Katowicką. Po pewnym czasie skręcamy lekko w lewo w boczną drogę, potem lekko w prawo opuszczając asfalt. Dojeżdżamy do Grzmiącej. W parku dwór z XIX w., obecnie zaniedbany i zamknięty. Przy wejściu do parku kapliczka przydrożna z figurką Matki Boskiej. Znaki żółte wiodą w prawo wzdłuż płotu do pozostałości młyna i na drugi brzeg Pisi. Nad rzeczką tabliczki kierunkowe. Gdy dojedziemy do drogi - w lewo, następnie jeszcze raz w lewo na rozstaju dróg. Po kilku kilometrach docieramy do Skuł, tam na prawo (odcinki C i C1). Kościółek w Skułach
Mapa okolic Str. 15
Polecamy: Przewodnik po szlakach turystycznych okolic Grodziska Mazowieckiego Publikacja zawiera bogate i szczegółowe informacje dotyczące przejść, w szczególności trudnych miejsc na szlakach wraz z propozycjami ich ominięcia. W przewodniku zawarte są także zdjęcia zabytków i przydatne informacje dla turystów pieszych i rowerzystów. Przewodnik dostępny jest na stronie internetowej www.okolicegrodziska.republika.pl Tekst, fotografie i mapy: Bartosz Krupa 2014 Podkład map: OpenStreetMap contributors Druk: Madas, Milanówek Zdjęcie na okładce: Las Skulski WERSJA 1 17.04.2014