Zespół Analiz Ekonomicznych: Marta Petka - Zagajewska. Główny Ekonomista tel. (22) 347 75 95 marta.petka-zagajewska@raiffeisen.pl Aleksandra Pikała Młodszy Ekonomista aleksandra.pikala@raiffeisen.pl Wojciech Stępień Analityk Rynków Finansowych (rynek walutowy) tel. (22) 347 75 96 wojciech.stepien@raiffeisen.pl Mateusz Namysł Analityk Rynków Finansowych (rynek giełdowy i surowcowy) tel. (22) 347 75 97 mateusz.namysl@raiffeisen.pl Dzisiaj o 14:00 GUS opublikuje dane odnośnie zatrudnienia oraz wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw za listopad. Po decyzji Fed o podniesieniu prognozy liczby podwyżek stóp procentowych w przyszłym roku wyraźnie wzrosły rentowności obligacji skarbowych w USA. Bardziej stabilny był jednak długu w Europie, co przekładało się na notowania polskich obligacji. Dolar kontynuował umocnienie czwartek. Kurs EUR/USD spadł w pobliże 1,04, co jest najniższym poziomem od czternastu lat. Kurs USDPLN wzrósł powyżej 4,25. Polska waluta pozostaje stabilna w relacji do euro. KOMENTARZ EKONOMICZNY Dziś oczekiwać będziemy kolejnych danych z rynku pracy. Po optymistycznym szacunku stopy bezrobocia opublikowanym przez Ministerstwo Pracy, wskazującym na to, że w listopadzie utrzymało się ono na poziomie 8,2%, oczekujemy, że dynamika zatrudnienia w kolejnych miesiącach będzie powoli słabnąć, plasując się w listopadzie na poziomie 3,0%. Pomimo wielu czynników, które w najbliższym czasie wspierają oczekiwania na większą presję płacową, takich jak rosnący trend dla wskaźnika cen, czy malejące bezrobocie, w naszej ocenie tendencja ta nie zostanie odzwierciedlona w dzisiejszych danych. Głównym czynnikiem, który może ciążyć na dynamice wynagrodzeń będą w naszej opinii dalsze spadki w sektorze górniczym. Prognozujemy, że płace w sektorze przedsiębiorstw wzrosły w listopadzie o 3.7%. Według konsensusu rynkowego zatrudnienie wzrośnie o 3,0%, natomiast dynamika wynagrodzeń wyniesie 3.9%. Przegląd informacji: Ministerstwo Pracy poinformowało o przekazaniu do komitetu ekonomicznego rady ministrów rekomendacji po przeglądzie systemu emerytalnego. Rekomendacje te nie zostały ujawnione. Według Ministerstwa nie zawierają one jednak kwestii budzących większe kontrowersje. Komitet zajmie się rekomendacjami w przyszłym tygodniu, następnie trafią one do komitetu stałego rady ministrów, a później na posiedzenie rządu. Rekomendacje zawierają między innymi propozycje zmian w obszarze OFE. Bank Anglii nie zmienił wczoraj stóp procentowych, główna z nich nadal wynosi 0,25%. Decyzja była zgodna z rynkowymi oczekiwaniami. KOMENTARZ RYNKOWY Czwartkowa sesja na rynku walutowym przyniosła kontynuację ruchu ze środy i dalsze umocnienie dolara, którym amerykańska waluta zareagowała na efekty środowego posiedzenia Fed, które przyniosło podwyżkę stóp procentowych, oraz podniesienie oczekiwań co do ilości stóp podwyżek w przyszłym roku (z dwóch do trzech). Index dolara DXY wzrósł w pobliże poziomu 103 pkt, osiągając nowe 14-letnie maksima. Dolar silnie umocnienie zanotował względem jena a kurs USDJPY przekroczył poziom 114. Przede wszystkim jednak amerykańska waluta wybiła się z kanału, trwającej dwa lata, konsolidacji w relacji do euro. Kurs EURUSD zbliżył się w trakcie czwartkowej sesji do poziomu 1,04, spadając na najniższe poziomy od przełomu 2002 i 2003 roku. Spadek kursu EURUSD znalazł odzwierciedlenie w silnym wzroście kursu USDPLN, który wzrósł w pobliże 4,25 osiągając najwyższy poziom od 2002 r. Dużo Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 1
BIULETYN DZIENNY, 16 grudnia 2016, GODZ 9.10 stabilniejszy był w czwartek kurs EURPLN, który utrzymał się w rejonie 4,43. Stabilne były w czwartek również polskie obligacje. Rentowności 10-letnich papierów balansowały w okolicy 3,5 proc., a ich notowaniom pomagała konsolidacja w jakiej znajduje się rynek obligacji skarbowych w Europie. Europejski rynek długu, wspierany przez plany kontynuacji skupu aktywów w ramach luzowania ilościowego przez EBC, oparł się tym samym ostatniej wyprzedaży, która zapanowała na obligacjach w USA. Amerykańskie 10-latki w reakcji na decyzje Fed wzrosły w czwartek do 2,6 proc., po raz pierwszy od połowy 2014 roku. Jeszcze silniej tracił krótki koniec krzywej w USA. Rentowności 2-letnich amerykańskich papierów skarbowych wzrosły w okolice 1,28 proc. i plasują się najwyżej od 2009 r. Konsekwencje decyzji Fed będą dalej znajdowały przełożenie na notowania na rynkach w najbliższym czasie. Pomimo podniesienia oczekiwań co do tempa ścieżki podwyżek stóp proc. przez Fed w przyszłym roku z dwóch do trzech, z notowań kontraktów terminowych wynika, że rynek pozostaje bardziej sceptyczny co do tego czy Fed rzeczywiście uda się podwyższyć koszt kredytów w takiej skali w przyszłym roku. Rynek wciąż wycenia tylko dwie podwyżki stóp przez Fed w 2017 r., pierwsza z nich z ponad 50 proc. prawdopodobieństwem wyceniana jest na czerwiec. Jeśli napływające dane wpisywać będą się w scenariusz nowej bardziej agresywnej prognozy Fed rynek będzie modyfikował obecną wycenę, co będzie prawdopodobnie znajdowało odzwierciedlenie w dalszym wzroście rentowności obligacji w USA oraz umocnieniu dolara. Scenariusz taki wydaje się prawdopodobny w horyzoncie najbliższych miesięcy szczególnie, że wciąż nie są znane szczegóły zmian, zapowiadanych przez nowa administrację rządową w USA. Jeśli D. Trump zrealizuje zapowiedzi przedwyborcze i rzeczywiście przedstawi konkretne propozycje zmian mających na celu obnażenie podatków oraz zwiększenie wydatków fiskalnych może to prowadzić do dalszego wzrostu oczekiwań inflacyjnych i tym samym przekładać się na oczekiwania jeszcze bardziej agresywnej ścieżki podwyżek niż wynikałoby to z ostatniej, grudniowej projekcji Fed. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 2
Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 3
Kalendarium Godz. Kraj Wskaźnik Ostateczna dana PIĄTEK 9 GRUDNIA Prognoza Raiffeisen Średnia oczekiwań 02:30 CN Inflacja CPI (listopad, %, r/r) 2,3 2,2 2,1 02:30 CN Inflacja PPI (listopad, %, r/r) 3,3 2,2 1,2 08:45 FR Produkcja przemysłowa (październik. %, m/m) -0,2 0,8 0,5-1,1 16:00 USA Wskaźnik nastrojów Michigan (grudzień, pkt) 98,0 95,0 94,1 93,8 PONIEDZIAŁEK 12 GRUDNIA 14:00 PL Inflacja CPI (listopad. %, r/r) 0,10 0,10-0,20 WTOREK 13 GRUDNIA 11:00 D Wskaźnika zaufania ZEW (grudzień, pkt) 13,80 14,00 13,50 13,80 ŚRODA 14 GRUDNIA 11:00 EZ Produkcja przemysłowa (październik, %, m/m) -0,10 0,00 0,20-0,80 14:30 USA Sprzedaż detaliczna (listopad, %, m/m) 0,10 0,40 0,30 0,80 14:30 USA Inflacja PPI (listopad %, r/r) 1,30 0,90 0,80 15:15 USA Produkcja przemysłowa (listopad, %, m/m) -0,40-0,10-0,20 0,00 Poprzedni 20:00 USA Główna stopa proc. Fed (%) 0,50-0,75 0,50-0,75 0,50-0,75 0,50-0,75 CZWARTEK 15 GRUDNIA 09:30 DE Wskaźńik PMI w przemyśle (grudzień, pkt) 55,50 54,5 54,5 54,3 09:30 DE Wskaźńik PMI w usługach (grudzień, pkt) 53,80 54,0 54,8 55,1 10:00 EZ Wskaźńik PMI w przemyśle (grudzień, pkt) 53,10 53,4 53,6 53,7 10:00 EZ Wskaźńik PMI w usługach (grudzień, pkt) 54,90 53,5 53,7 53,8 14:30 USA Wskaźnik aktywności w stanie Nowy Jork (grudzień, pkt) 9,00 2,60 1,50 14:30 USA Inflacja CPI (listopad. %, r/r) 1,70 1,80 1,70 1,60 14:30 USA Wskaźnik aktywności w stanie Filadelfia (grudzień, pkt) 21,50 9,00 7,60 15:45 USA Wskaźńik PMI (grudzień, pkt) 54,20 54,1 PIĄTEK 16 GRUDNIA 14:30 USA Liczba nowych inwestycji w zakresie budowy domów (listopad. tys.) 1,175 1,230 1,323 Źródło: Reuters; Bloomberg; prognozy Raiffeisen Bank Polska i Raiffeisen Research Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 4
Raiffeisen Polbank ul. Grzybowska 78 00-844 Warszawa Departament Sprzedaży Rynków Finansowych Telefon: + 48 22 585 37 86 Faks: + 48 22 585 33 68 www.raiffeisenpolbank.com Dealing: Bydgoszcz tel.: (22) 585 37 73 Gdańsk tel.: (22) 585 37 71 Katowice tel.: (22) 585 37 69 Kielce tel.: (22) 585 37 70 Kraków tel.: (22) 585 37 70 Lublin tel.: (22) 585 37 75 Łódź tel.: (22) 585 37 75 Poznań tel.: (61) 655 47 51 Rzeszów tel.: (22) 585 37 75 Szczecin tel.: (22) 585 37 71 Toruń tel.: (22) 585 37 72 Warszawa tel.: (22) 585 37 79 Wrocław tel.: (22) 585 37 74 Zielona Góra tel.: (22) 585 37 73 Klauzula Ograniczenia Odpowiedzialności Raiffeisen Bank Polska SA: Niniejsza wiadomość została przesłana zgodnie z Pani/Pana zleceniem. Informujemy, że zgoda na otrzymywanie informacji może zostać w każdej chwili odwołana. Jeżeli nie życzy sobie Pani/ Pan dalszego otrzymywania materiałów przygotowanych przez Zespół Analiz Ekonomicznych Raiffeisen Bank Polska S.A (dalej: RBPL lub Bank) lub niniejszy materiał został wysłany na Pani/Pana adres przez pomyłkę, prosimy o przesłanie e-maila o tytule "REZYGNACJA" na skrzynkę e-mailową: ekonomistarez@raiffeisen.pl. Opracowanie to nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego i zostało przesłane na podstawie ustnej zgody, która w każdej chwili może być odwołana. Ma ono charakter wyłącznie informacyjny. Powielanie bądź publikowanie go lub jego części bez pisemnej zgody Banku jest zabronione. Decyzja inwestycyjna w odniesieniu do papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji powinna być podjęta na podstawie opublikowanego prospektu emisyjnego lub kompletnej dokumentacji dla papieru wartościowego, produktu finansowego lub inwestycji. Ostateczna decyzja zawarcia transakcji należy wyłącznie do Klienta. Bank nie występuje w roli pośrednika ani przedstawiciela Klienta. Przed zawarciem każdej transakcji Klient powinien nie opierając się na informacjach przekazanych przez Bank określić jej ryzyko, potencjalne korzyści oraz straty z nią związane, jak również w szczególności charakterystykę, konsekwencje prawne, podatkowe i księgowe transakcji oraz konsekwencje zmieniających się czynników rynkowych, a także w sposób niezależny ocenić czy jest w stanie sam lub po konsultacjach ze swoimi doradcami podjąć takie ryzyko. Niniejszy dokument nie stanowi rekomendacji, porady inwestycyjnej i nie jest związany ze świadczeniem usług doradztwa inwestycyjnego. Dokument, ani żadna z jego części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania. Opracowanie to nie zastępuje niezbędnych porad odnośnie zakupu lub sprzedaży papieru wartościowego, inwestycji lub innego produktu finansowego. Analiza oparta jest na informacjach publicznie dostępnych do jej sporządzenia nie wykorzystano żadnych informacji poufnych. Wyrażane opinie są niezależnymi opiniami Banku. W opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które Bank uważa za wiarygodne i dokładne, lecz nie istnieje gwarancja, że są one wyczerpujące i w pełni odzwierciedlają stan faktyczny. Wykresy i diagramy przestawione w niniejszym opracowaniu mają charakter wyłącznie ilustracyjny oraz nie są doradztwem inwestycyjnym ani prognozą. Informacje zawarte w tej publikacji są aktualne na datę utworzenia dokumentu i mogą ulec zmianie w przyszłości. Analitycy zatrudnieni przez RBPL nie są wynagradzani z tytułu konkretnych transakcji inwestycyjnych zawartych w związku z niniejszym opracowaniem. Wynagrodzenie autorów niniejszego raportu oparte jest na ogólnym zysku RBPL, który obejmuje między innymi przychody z bankowości inwestycyjnej i innych transakcji RBPL. W ogólności RBPL zabrania swoim analitykom i osobom raportującym do analityków dokonywania transakcji papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi przedsiębiorstwa, które jest przedmiotem opracowania analitycznego, o ile transakcja ta nie była wcześniej zaakceptowana przez właściwą jednostkę RBPL. RBPL wdrożył rozwiązania organizacyjne i administracyjne, włączając w to bariery informacyjne przeciwdziałające powstawaniu konfliktów interesów związanych z rekomendacjami. Jeżeli jakiekolwiek postanowienie niniejszej Klauzuli okaże się niezgodne z prawem, nieważne lub niewykonalne na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowienie takie, o ile da się je oddzielić od pozostałych postanowień, może być pominięte z niniejszej Klauzuli, Postanowienie takie nie będzie w żaden sposób wpływać na legalność, ważność i wykonalność pozostałych postanowień. Klauzula ograniczenia odpowiedzialności znajduje się na ostatniej stronie. 5