Ocena zasobów pomocy społecznej. Autorzy: Barbara Czachor

Ocena zasobów pomocy społecznej Autorzy: Barbara Czachor

SPIS TREŚCI STRONA 1 Wprowadzenie 3 2 Dane o sytuacji demograficznej i społecznej 3 3 Dane o korzystających z pomocy i wsparcia 4 3.1 GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR 8 4 Inne rodzaje pomocy i świadczeń 10 5 Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia 12 6 Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 17 6.1 Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej 17 6.2 Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej 18 7 Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego 8 Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej 20 9 Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia 21 10 Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 22 10.1 KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH 22 10.2 KOSZTY 24 10.3 OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA 24 10.4 POWODY PRZYZNANIA POMOCY 25 10.5 POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ 26 10.6 POMOC W FORMIE USŁUG 27 10.7 POMOC INSTYTUCJONALNA 28 10.8 ODMOWY POMOCY I WSPARCIA (tylko w zakresie zagadnień związanych z pomocą społeczną) 28 10.9 BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ 29 11 Wnioski końcowe 32 18 2

1. Wprowadzenie Na podstawie art. 16a ust. 1 ustawy o pomocy społecznej gmina przygotowuje ocenę zasobów pomocy społecznej w oparciu o analizę lokalnej sytuacji społecznej i demograficznej. Zasoby obejmują infrastrukturę, kadrę, organizacje pozarządowe i nakłady finansowe na zadania pomocy społecznej bez względu na je finansujący i realizujący. Ocena zasobów pomocy społecznej zastąpiła od 2012r. przygotowywany przez jednostki samorządu terytorialnego bilans potrzeb pomocy społecznej. Zawiera liczbę osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej, rodzaje ich problemów oraz rozkład ilościowy. Zaprezentowane w ocenie zasobów dane ukazują lokalną sytuację społeczno-demograficzną gminy oraz niezbędne do realizacji kwestie społeczne. Do powyższych zagadnień należy wsparcie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb bytowych oraz umożliwienie im przezwyciężania trudnych sytuacji życiowych. Istotne znaczenie mają również kwestie związane z polityką rynku pracy, ochroną zdrowia, polityką mieszkaniowa i oświatową. Opracowywane zasoby zawierają dane dotyczące prognozowania funkcjonowania pomocy społecznej na lata kolejne. Materiał ma formę sprawozdawczą i zgodnie z art. 16a ust. 4 ustawy o pomocy społecznej OPS zobowiązany jest do zapoznania Rady Gminy z opracowaniem w terminie do 30 kwietnia każdego roku. Ocena wraz z rekomendacjami jest podstawą do planowania budżetu na kolejny rok. 2. Dane o sytuacji demograficznej i społecznej DANE O SYTUACJI DEMOGRAFICZNEJ i SPOŁECZNEJ (stan na 31.XII) Rok po ocenie PROGNOZA* Dwa lata po ocenie MIESZKAŃCY (w osobach) Ogółem 1 6 032 6 065 6 060 6 060 6 060 KOBIETY Ogółem 2 3 019 3 047 3 040 3 040 3 040 Wiek 0-17 3 592 595 585 585 585 Wiek 18-59 4 1 753 1 775 1 777 1 777 1 777 Wiek 60 lat i więcej 5 674 677 678 678 678 MĘŻCZYŹNI Ogółem 6 3 013 3 018 3 020 3 020 3 020 Wiek 0-17 7 657 642 637 637 637 Wiek 18-64 8 2 014 2 031 2 033 2 033 2 033 Wiek 65 lat i więcej 9 342 345 350 350 350 RYNEK PRACY Bezrobotni ogółem 10 277 230 189 189 110 Bezrobotni długotrwale ogółem 11 116 116 102 102 80 Bezrobotni ogółem z prawem do zasiłku 12 41 30 26 30 30 INFRASTRUKTURA SPOŁECZNA Liczba mieszkań komunalnych w zasobie gminy 13 8 8 8 8 8 Liczba wniosków złożonych na mieszkanie komunalne z zasobów gminy w tym z wiersza 13: Liczba mieszkań socjalnych (lokali) 14 2 1 1 1 1 15 0 0 0 0 0 Liczba oczekujących na mieszkanie socjalne 16 0 0 0 0 0 Liczba wyroków eksmisyjnych bez wskazania lokalu socjalnego Liczba żłobków (żłobki, kluby dziecięce, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 17 0 0 0 0 0 18 2 2 2 2 2 Liczba opiekunów dziennych do dzieci 19 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w żłobkach (żłobki, kluby dziecięce, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 20 26 26 16 16 16 3

Rok po ocenie PROGNOZA* Dwa lata po ocenie Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w żłobku (żłobek, klub dziecięcy, oddziały żłobkowe w przedszkolach) 21 0 5 0 0 0 Powody nie przyznania miejsca w żłobku Liczba przedszkoli (przedszkola wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach) Liczba miejsc w przedszkolach (przedszkola wraz z oddziałami przedszkolnymi przy szkołach) Liczba dzieci, którym nie przyznano miejsc w przedszkolu wg złożonych wniosków 22 5 6 5 6 6 23 110 110 110 140 140 24 0 0 0 0 0 Powody nie przyznania miejsca w przedszkolu Liczba świetlic i klubów dla dzieci i młodzieży - ogółem 25 1 9 9 10 10 Z tego: (wiersze "Przyszkolne" i "Pozaszkolne") Przyszkolne 26 1 1 1 1 1 Pozaszkolne 27 0 8 8 9 9 Liczba klubów i innych miejsc spotkań dla seniorów 28 0 0 0 0 0 Liczba hospicjów 29 0 0 0 0 0 Liczba ośrodków dla cudzoziemców 30 X X X X X * Wielkość prognozy nie dotyczy wartości przyrostu lub spadku. W przypadku braku możliwości oszacowania wielkości liczbowych dla prognozy należy wpisać liczby odpowiadające danym z kolumny "". 3. Dane o korzystających z pomocy i wsparcia DANE O KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY i WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok po ocenie OSOBY I RODZINY, KTÓRYM UDZIELONO POMOCY i WSPARCIA Liczba osób 1 523 404 330 330 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE Liczba osób 2 433 391 314 314 W tym: osoby długotrwale korzystające 3 245 215 177 177 Wiek 0-17 4 198 200 118 118 Wiek produkcyjny * 5 140 153 55 55 Wiek poprodukcyjny ** 6 95 38 4 4 Liczba rodzin 7 272 253 224 224 Liczba osób w rodzinach 8 876 783 671 671 w tym: KOBIETY (z wierszy 2-6) Ogółem 9 241 191 156 156 W tym: osoby długotrwale korzystające 10 131 101 77 77 Wiek 0-17 11 105 81 43 43 Wiek 18-59 12 73 87 31 31 4

Prognoza rok po ocenie Wiek 60 lat i więcej 13 63 23 3 3 w tym: MĘŻCZYŹNI (z wierszy 2-6) Ogółem 14 192 200 161 161 W tym: osoby długotrwale korzystające 15 114 114 100 100 Wiek 0-17 16 93 119 75 75 Wiek 18-64 17 67 66 24 24 Wiek 65 lat i więcej 18 32 15 1 1 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE PIENIĘŻNE Liczba osób ogółem 19 206 175 142 142 Liczba rodzin 20 193 167 139 139 Liczba osób w rodzinach 21 522 389 284 284 OSOBY I RODZINY, KTÓRYM PRZYZNANO ŚWIADCZENIE NIEPIENIĘŻNE Liczba osób ogółem 22 255 216 173 173 Liczba rodzin 23 152 127 103 103 Liczba osób w rodzinach 24 647 550 454 454 OSOBY I RODZINY, Z KTÓRYMI PRZEPROWADZONO WYWIAD ŚRODOWISKOWY Liczba osób ogółem 25 437 398 221 221 Liczba rodzin 26 407 298 221 221 Liczba osób w rodzinach 27 1 343 923 907 907 POWODY UDZIELENIA POMOCY I WSPARCIA UBÓSTWO Liczba rodzin 28 34 17 24 24 Liczba osób w rodzinach 29 85 32 31 31 BEZROBOCIE Liczba rodzin 30 92 81 63 63 Liczba osób w rodzinach 31 297 256 189 189 NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ Liczba rodzin 32 117 106 94 94 Liczba osób w rodzinach 33 320 284 245 245 DŁUGOTRWAŁA LUB CIĘŻKA CHOROBA Liczba rodzin 34 82 70 61 61 Liczba osób w rodzinach 35 280 221 189 189 BEZRADNOŚĆ W SPRAWACH OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZYCH Liczba rodzin 36 121 113 74 74 Liczba osób w rodzinach 37 366 335 238 238 ALKOHOLIZM Liczba rodzin 38 3 2 3 3 Liczba osób w rodzinach 39 14 6 9 9 NARKOMANIA Liczba rodzin 40 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 41 0 0 0 0 5

Prognoza rok po ocenie POTRZEBA OCHRONY MACIERZYŃSTWA Liczba rodzin 42 13 12 18 18 W TYM: WIELODZIETNOŚĆ Liczba rodzin 43 13 12 18 18 BEZDOMNOŚĆ Liczba rodzin 44 2 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 45 2 0 0 0 TRUDNOŚCI W PRZYSTOSOWANIU DO ŻYCIA PO ZWOLNIENIU Z ZAKŁADU KARNEGO Liczba rodzin 46 1 2 1 1 Liczba osób w rodzinach 47 1 2 1 1 ZDARZENIA LOSOWE Liczba rodzin 48 0 2 1 1 Liczba osób w rodzinach 49 0 2 2 2 KLĘSKI ŻYWIOŁOWE I EKOLOGICZNE Liczba osób 50 0 0 0 0 SIEROCTWO Liczba rodzin 51 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 52 0 0 0 0 PRZEMOC W RODZINIE Liczba rodzin 53 2 0 2 2 Liczba osób w rodzinach 54 8 0 7 7 OCHRONA OFIAR HANDLU LUDŹMI Liczba rodzin 55 0 0 0 0 USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ USŁUGI OPIEKUŃCZE OGÓŁEM Liczba osób 56 6 5 3 3 Liczba świadczeń 57 2 472 2 664 1 665 1 665 Kwota świadczeń w złotych 58 11 922 13 619 24 858 24 858 W TYM: SPECJALISTYCZNE (wiersze 59-61) Liczba osób 59 0 0 0 0 Liczba świadczeń 60 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 61 0 0 0 0 SPECJALISTYCZNE USŁUGI DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Liczba osób 62 2 1 2 2 Liczba świadczeń 63 495 297 498 498 Kwota świadczeń w złotych 64 10 018 5 940 12 477 12 477 PORADNICTWO SPECJALISTYCZNE Liczba rodzin 65 15 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 66 38 0 0 0 PRACA SOCJALNA Liczba rodzin 67 364 404 308 308 6

Prognoza rok po ocenie Liczba osób w rodzinach 68 1 244 1 276 788 788 INTERWENCJA KRYZYSOWA Liczba rodzin 69 0 0 0 0 Liczba osób w rodzinach 70 0 0 0 0 KONTRAKT SOCJALNY Liczba zawartych kontraktów socjalnych - ogółem Liczba osób objętych kontraktem socjalnym - ogółem (z wiersza 71) Liczba zawartych kontraktów socjalnych część A Liczba osób objętych kontraktem socjalnym część A (z wiersza 71) Liczba zawartych kontraktów socjalnych część B Liczba osób objętych kontraktem socjalnym część B (z wiersza 72) Liczba osób objętych kontraktem socjalnym w Klubie Integracji Społecznej - ogółem 71 10 2 3 3 72 10 2 5 5 73 X X 3 3 74 X X 5 5 75 X X 0 0 76 X X 0 0 77 1 2 0 0 PROJEKT SOCJALNY Liczba realizowanych projektów socjalnych 78 X X 0 0 Liczba osób objętych projektami socjalnymi 79 X X 0 0 * wiek produkcyjny: kobiety w wieku 18-59 lat, mężczyźni 18-64 lat ** wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej 7

3.1. GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR GMINA - ZADANIA OPS ORAZ MOPS, MOPR (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok po ocenie ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ ZASIŁEK STAŁY Liczba osób 1 42 41 33 33 Liczba świadczeń 2 424 414 341 341 Kwota świadczeń w złotych 3 181 677 201 193 169 188 169 188 W tym: (wiersze 4-6) Zasiłek stały dla osób samotnie gospodarujących Liczba osób 4 27 27 22 22 Liczba świadczeń 5 302 284 242 242 Kwota świadczeń w złotych 6 148 696 160 686 139 758 139 758 W tym: (wiersze 7-9) Zasiłek stały dla osoby w rodzinie Liczba osób 7 15 14 11 11 Liczba świadczeń 8 122 130 99 99 Kwota świadczeń w złotych 9 32 981 40 507 29 430 29 430 ZASIŁEK OKRESOWY Liczba osób 10 65 62 42 42 Liczba świadczeń 11 326 293 263 263 Kwota świadczeń w złotych 12 127 031 105 847 94 558 94 558 W tym: (wiersze 13-24) Zasiłek okresowy z tytułu bezrobocia Liczba osób 13 38 36 30 30 Liczba świadczeń 14 187 182 185 185 Kwota świadczeń w złotych 15 69 363 64 792 66 993 66 993 Zasiłek okresowy z tytułu długotrwałej choroby Liczba osób 16 15 11 5 5 Liczba świadczeń 17 57 39 16 16 Kwota świadczeń w złotych 18 24 551 12 507 4 747 4 747 Zasiłek okresowy z tytułu niepełnosprawności Liczba osób 19 12 14 10 10 Liczba świadczeń 20 80 69 62 62 Kwota świadczeń w złotych 21 32 425 25 661 22 818 22 818 Zasiłek okresowy z tytułu możliwości utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego Liczba osób 22 0 2 0 0 Liczba świadczeń 23 0 3 0 0 Kwota świadczeń w złotych 24 0 2 887 0 0 Zasiłek okresowy kontynuowany niezależnie od dochodu na podstawie art. 38 ust. 4a i 4b Liczba osób 25 0 0 0 0 8

Prognoza rok po ocenie Liczba świadczeń 26 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 27 0 0 0 0 ZASIŁEK CELOWY OGÓŁEM Liczba osób 28 142 124 102 102 Kwota świadczeń w złotych 29 104 405 78 664 80 730 80 730 W tym: ZASIŁEK CELOWY PRZYZNANY W RAMACH PROGRAMU WIELOLETNIEGO "POMOC PAŃSTWA W ZAKRESIE DOŻYWIANIA" Liczba osób 30 76 61 53 53 Liczba świadczeń 31 284 258 286 286 Kwota świadczeń w złotych 32 43 658 34 913 43 500 43 500 ZASIŁKI CELOWE PRZYZNANE NIEZALEŻNIE OD DOCHODU na podstawie art. 39a ust. 1 i 2 Liczba osób 33 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 34 0 0 0 0 ŚWIADCZENIA NIEPIENIĘŻNE Z POMOCY SPOŁECZNEJ POSIŁEK OGÓŁEM Liczba osób 35 242 210 168 168 Liczba świadczeń 36 30 763 27 324 23 357 23 357 Kwota świadczeń w złotych 37 115 514 105 136 91 231 91 231 W TYM: DLA DZIECI Liczba osób 38 228 197 164 164 Liczba świadczeń 39 29 968 26 066 22 847 22 847 Kwota świadczeń w złotych 40 113 743 100 311 89 215 89 215 W tym: (z wierszy 35-37) POSIŁEK - świadczenie przyznane w ramach programu wieloletniego "Pomoc Państwa w zakresie dożywiania" Liczba osób 41 242 210 168 168 Liczba świadczeń 42 30 763 27 324 23 357 23 357 Kwota świadczeń w złotych 43 115 514 105 136 91 231 91 231 W TYM: DLA DZIECI (z wierszy 41-43) Liczba osób 44 228 197 162 162 Liczba świadczeń 45 29 968 26 066 22 847 22 847 Kwota świadczeń w złotych 46 113 743 100 311 89 215 89 215 SCHRONIENIE Liczba osób 47 0 0 0 0 Liczba świadczeń 48 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 49 0 0 0 0 UBRANIE Liczba osób 50 0 0 0 0 Liczba świadczeń 51 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 52 0 0 0 0 SPRAWIENIE POGRZEBU Liczba osób 53 0 0 0 0 Liczba świadczeń 54 0 0 0 0 9

Prognoza rok po ocenie Kwota świadczeń w złotych 55 0 0 0 0 ODPŁATNOŚĆ GMINY ZA POBYT W DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba osób 56 5 8 6 6 Liczba świadczeń 57 39 55 70 70 Kwota świadczeń w złotych 58 69 257 110 632 148 236 148 236 INDYWIDUALNE PROGRAMY POMOCY INDYWIDUALNY PROGRAM WYCHODZENIA Z BEZDOMNOŚCI Liczba osób 59 0 0 0 0 INDYWIDUALNY PROGRAM ZATRUDNIENIA SOCJALNEGO (Centrum Integracji Społecznej) Liczba osób 60 0 0 0 0 WSPIERANIE RODZINY I PIECZA ZASTĘPCZA Liczba rodzin objęta pracą asystenta rodziny 61 7 8 10 10 Liczba rodzin wspierających 62 0 0 0 0 Liczba asystentów rodziny 63 1 1 1 1 Odpłatność za pobyt dziecka w pieczy zastępczej w złotych 64 0 0 0 0 4. Inne rodzaje pomocy i świadczeń INNE RODZAJE POMOCY I ŚWIADCZEŃ Prognoza rok po ocenie ŚWIADCZENIE WYCHOWAWCZE Liczba rodzin 1 X 507 465 485 Kwota świadczeń w złotych 2 X 3 954 632 5 164 432 5 400 000 ZASIŁKI RODZINNE I DODATKI DO ZASIŁKÓW RODZINNYCH Liczba rodzin 3 348 372 350 350 Kwota świadczeń w złotych 4 1 277 504 1 425 948 1 344 446 1 344 446 JEDNORAZOWY DODATEK Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA (ujmowany w pozycji "Zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych") Liczba świadczeń 5 28 39 37 37 Kwota świadczeń w złotych 6 28 000 39 000 37 000 37 000 JEDNORAZOWA ZAPOMOGA Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA Liczba świadczeń 7 53 57 52 52 Kwota świadczeń w złotych 8 53 000 57 000 52 000 52 000 ŚWIADCZENIA OPIEKUŃCZE ŚWIADCZENIE PIELĘGNACYJNE Liczba świadczeń 9 198 183 180 180 Kwota świadczeń w złotych 10 237 600 237 900 252 762 252 762 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY - Ogółem Liczba świadczeń 11 2 655 2 396 2 303 2 303 10

Prognoza rok po ocenie Kwota świadczeń w złotych 12 406 215 366 588 352 359 352 359 W tym: (od poz. 13 do poz. 20) ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA NIEPEŁNOSPRAWNEGO DZIECKA Liczba świadczeń 13 417 421 414 414 Kwota świadczeń w złotych 14 63 801 64 413 63 342 63 342 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WIEKU POWYŻEJ 16 ROKU ŻYCIA O ZNACZNYM STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Liczba świadczeń 15 1 612 1 353 1 263 1 263 Kwota świadczeń w złotych 16 246 636 207 009 193 239 193 239 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W WIEKU POWYŻEJ 16 ROKU ŻYCIA O UMIARKOWANYM STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI, KTÓRA POWSTAŁA PRZED UKOŃCZENIEM 21 ROKU ŻYCIA Liczba świadczeń 17 590 595 602 602 Kwota świadczeń w złotych 18 90 270 91 035 92 106 92 106 ZASIŁEK PIELĘGNACYJNY DLA OSOBY, KTÓRA UKOŃCZYŁA 75 LAT Liczba świadczeń 19 36 27 24 24 Kwota świadczeń w złotych 20 5 508 4 131 3 672 3 672 SPECJALNY ZASIŁEK OPIEKUŃCZY Liczba świadczeń 21 289 499 456 456 Kwota świadczeń w złotych 22 148 703 257 238 235 272 235 272 ZASIŁEK DLA OPIEKUNA Liczba świadczeń 23 619 521 425 425 Kwota świadczeń w złotych 24 318 361 269 516 221 000 221 000 ŚWIADCZENIE Z FUNDUSZU ALIMENTACYJNEGO Liczba osób 25 28 27 30 30 Liczba rodzin 26 15 15 18 18 Kwota świadczeń w złotych 27 125 820 106 395 104 590 104 590 DODATKI MIESZKANIOWE Liczba gospodarstw domowych 28 1 1 1 1 Kwota świadczeń w złotych 29 3 302 1 811 1 803 1 803 DODATKI ENERGETYCZNE Liczba gospodarstw domowych 30 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 31 0 0 0 0 OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO Liczba osób 32 30 34 49 49 Kwota świadczeń w złotych 33 33 190 36 666 33 066 33 066 OPŁACENIE SKŁADKI UBEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Liczba osób 34 65 66 58 58 Kwota świadczeń w złotych 35 137 566 156 393 133 771 133 771 ŚWIADCZENIE INTEGRACYJNE (CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ) Liczba osób 36 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 37 0 0 0 0 ŚWIADCZENIA PIENIĘŻNE Z PRAC SPOŁECZNIE UŻYTECZNYCH 11

Prognoza rok po ocenie Liczba osób ogółem 38 0 0 0 0 Kwota świadczeń w złotych 39 0 0 0 0 STYPENDIA SOCJALNE DLA UCZNIÓW I ZASIŁKI SZKOLNE Liczba osób 40 291 292 249 249 Kwota świadczeń w złotych 41 185 373 219 942 184 214 184 214 5. Zasoby instytucjonalne pomocy i wsparcia ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie OŚRODKI WSPARCIA - OGÓŁEM Liczba placówek 1 0 1 1 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 2 i 3) Liczba placówek prowadzonych przez JST 2 0 1 1 1 1 3 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 4 0 20 19 19 19 Liczba osób korzystających 5 0 22 27 27 27 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 6 0 0 0 0 0 7 0 0 0 0 0 8 0 3 3 5 5 9 0 142 337 209 251 495 357 495 000 W TYM (z wierszy 1-9): ŚRODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY Liczba placówek 10 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 11 i 12) Liczba placówek prowadzonych przez JST 11 0 0 0 0 0 12 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 13 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 14 0 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 15 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 16 0 0 0 0 0 17 0 0 0 0 0 18 0 0 0 0 0 DZIENNE DOMY POMOCY Liczba placówek 19 0 1 1 1 1 12

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 20 i 21) Liczba placówek prowadzonych przez JST 20 0 1 1 1 1 21 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 22 0 20 19 19 19 Liczba osób korzystających 23 0 22 27 27 27 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 24 0 0 0 0 0 25 0 3 3 3 3 26 0 142 337 209 251 230 985 230 985 NOCLEGOWNIE, SCHRONISKA I DOMY DLA OSÓB BEZDOMNYCH Liczba placówek 27 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 28 i 29) Liczba placówek prowadzonych przez JST 28 0 0 0 0 0 29 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 30 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 31 0 0 0 0 0 Liczba osób skierowanych w wyniku eksmisji 32 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 33 0 0 0 0 0 34 0 0 0 0 0 OGRZEWALNIE Liczba placówek 35 X 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 36 i 37) Liczba placówek prowadzonych przez JST 36 X 0 0 0 0 37 X 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 38 X 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 39 X 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 40 X 0 0 0 0 41 X 0 0 0 0 KLUBY SAMOPOMOCY Liczba placówek 42 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 43 i 44) Liczba placówek prowadzonych przez JST 43 0 0 0 0 0 44 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 45 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 46 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) 47 0 0 0 0 0 13

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 48 0 0 0 0 0 49 0 0 0 0 0 ZASOBY INSTYTUCJONALNE POMOCY i WSPARCIA (c.d.) Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie DOMY POMOCY SPOŁECZNEJ Liczba placówek 1 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 2 i 3) Liczba placówek prowadzonych przez JST 2 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 4 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 5 0 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 6 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Liczba decyzji odmownych (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 7 0 0 0 0 0 8 0 0 0 0 0 9 0 0 0 0 0 10 0 0 0 0 0 MIESZKANIA CHRONIONE OGÓŁEM Liczba placówek 11 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 12 i 13) Liczba placówek prowadzonych przez JST 12 0 0 0 0 0 13 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 14 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 15 0 0 0 0 0 Liczba osób umieszczonych 16 0 0 0 0 0 Liczba osób oczekujących (wg stanu na 31 grudnia danego roku) Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 17 0 0 0 0 0 18 0 0 0 0 0 19 0 0 0 0 0 OŚRODKI INTERWENCJI KRYZYSOWEJ OGÓŁEM Liczba placówek 20 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 21 i 22) Liczba placówek prowadzonych przez JST 21 0 0 0 0 0 22 0 0 0 0 0 14

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Liczba miejsc w placówkach ogółem 23 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 24 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 25 0 0 0 0 0 26 0 0 0 0 0 JEDNOSTKI SPECJALISTYCZNEGO PORADNICTWA Liczba placówek 27 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 28 i 29) Liczba placówek prowadzonych przez JST 28 0 0 0 0 0 29 0 0 0 0 0 Liczba osób korzystających 30 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 31 0 0 0 0 0 32 0 0 0 0 0 PLACÓWKI WSPARCIA DZIENNEGO Liczba placówek 33 0 0 1 1 1 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 34 i 35) Liczba placówek prowadzonych przez JST 34 0 0 1 1 1 35 0 0 0 0 0 Liczba miejsc w placówkach ogółem 36 0 0 26 26 26 Liczba osób korzystających 37 0 0 26 26 26 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 38 0 0 2 2 2 39 0 0 264 023 355 849 355 849 PLACÓWKI OPIEKUŃCZO-WYCHOWAWCZE OGÓŁEM Liczba placówek 40 X X X X X Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 41 i 42) Liczba placówek prowadzonych przez JST 41 X X X X X 42 X X X X X Liczba miejsc w placówkach ogółem 43 X X X X X Liczba osób korzystających 44 X X X X X Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 45 X X X X X 46 X X X X X W tym: PLACÓWKI TYPU RODZINNEGO Liczba placówek 47 X X X X X Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 48 i 49 ) Liczba placówek prowadzonych przez JST 48 X X X X X 49 X X X X X Liczba miejsc w placówkach ogółem 50 X X X X X 15

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Liczba osób korzystających 51 X X X X X Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 52 X X X X X 53 X X X X X CENTRUM INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba placówek 54 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 55 i 56) Liczba placówek prowadzonych przez JST 55 0 0 0 0 0 56 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 57 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 58 0 0 0 0 0 59 0 0 0 0 0 KLUB INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Liczba placówek 60 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 61 i 62) Liczba placówek prowadzonych przez JST 61 0 0 0 0 0 62 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 63 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 64 0 0 0 0 0 65 0 0 0 0 0 WARSZTAT TERAPII ZAJĘCIOWEJ Liczba placówek 66 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 67 i 68) Liczba placówek prowadzonych przez JST 67 0 0 0 0 0 68 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 69 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 70 0 0 0 0 0 71 0 0 0 0 0 ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ Liczba placówek 72 0 0 0 0 0 Z tego: według organu prowadzącego (wiersze 73 i 74) Liczba placówek prowadzonych przez JST 73 0 0 0 0 0 74 0 0 0 0 0 Liczba uczestników zajęć 75 0 0 0 0 0 Roczny koszt prowadzenia i utrzymania placówek (w złotych) 76 0 0 0 0 0 77 0 0 0 0 0 16

INNE INSTYTUCJE POMOCY I WSPARCIA Potrzeby Rodzaj instytucji Wyszczególnienie Rok po ocenie Dwa lata po ocenie 6. Kadra jednostki organizacyjnej pomocy społecznej KADRA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, stan na 31 grudnia) Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie OGÓŁEM PRACOWNICY JEDNOSTKI Liczba ogółem pracowników jednostki pomocy społecznej 1 7 8 9 9 9 KADRA KIEROWNICZA Ogółem kadra kierownicza (dyrektor jednostki i jego zastępcy) 2 1 1 1 1 1 W tym: (od poz. 3 do poz. 4) Wykształcenie wyższe 3 1 1 1 1 1 Specjalizacja z organizacji pomocy społecznej 4 1 1 1 1 1 PRACOWNICY SOCJALNI Ogółem 5 3 3 3 3 3 W tym: pracownicy socjalni ogółem zatrudnieni z EFS 6 1 0 0 0 0 W tym: (od poz. 7 do poz. 11) Wykształcenie wyższe 7 3 3 3 3 3 Wykształcenie średnie 8 0 0 0 0 0 Specjalizacja 1-ego stopnia w zawodzie 9 0 0 0 0 0 Specjalizacja 2-ego stopnia w zawodzie 10 0 0 0 0 0 Specjalizacja z organizacji pomocy społecznej 11 0 0 0 0 0 POZOSTALI PRACOWNICY: Ogółem 12 3 4 5 5 5 W tym: (od poz. 13 do poz. 15) Wykształcenie wyższe 13 1 2 2 2 2 Wykształcenie średnie 14 2 2 3 3 3 Inne 15 0 0 0 0 0 6.1. Zatrudnienie pomocnicze w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej ZATRUDNIENIE POMOCNICZE W JEDNOSTCE ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku) 17

W osobach Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Wolontariusze 1 0 0 0 0 0 Zatrudnienie subsydiowane (roboty publiczne, prace interwencyjne i inne) 2 0 1 0 0 0 Staże 3 0 2 1 2 2 6.2. Zespoły pracy socjalnej i integracji społecznej w jednostce pomocy społecznej ZESPOŁY PRACY SOCJALNEJ I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ W JEDNOSTCE POMOCY SPOŁECZNEJ (w osobach, w ciągu danego roku) W osobach Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie Liczba zespołów 1 0 0 0 0 0 Liczba osób ogółem w zespole 2 0 0 0 0 0 W tym z wiersza 2: Pracownicy socjalni 3 0 0 0 0 0 Specjaliści zgodnie z art.110 ust.3 ustawy o pomocy społecznej 4 0 0 0 0 0 7. Środki finansowe na wydatki w pomocy społecznej i innych obszarach polityki społecznej w budżecie jednostki samorządu terytorialnego ŚRODKI FINANSOWE NA WYDATKI W POMOCY SPOŁECZNEJ I INNYCH OBSZARACH POLITYKI SPOŁECZNEJ W BUDŻECIE JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO (zadania własne i zadania zlecone) W złotych Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie OGÓŁEM OGÓŁEM ( działy) 1 X X 8 438 977 9 867 655 10 024 488 W tym: w budżecie OPS/PCPR 2 X X 7 969 459 9 348 493 9 227 302 851 - OCHRONA ZDROWIA 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 3 5 500 5 500 5 000 6 000 6 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 4 0 0 0 0 0 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 5 48 500 54 000 48 500 55 000 55 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 6 0 0 0 0 0 852 - POMOC SPOŁECZNA 85202 - Domy pomocy społecznej 7 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 8 0 0 0 0 0 18

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie 85203 - Ośrodki Wsparcia 9 0 142 337 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 10 0 0 0 0 0 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 11 600 1 200 1 200 1 200 1 200 w tym: w budżecie OPS / PCPR 12 600 1 200 1 200 1 200 1 200 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 13 33 190 38 786 33 066 33 066 33 066 w tym: w budżecie OPS / PCPR 14 14 163 38 786 33 066 33 066 33 066 85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od roku 2017) 15 X X 281 024 281 024 281 024 w tym: w budżecie OPS / PCPR 16 X X 281 024 281 024 3 000 85215 - Dodatki mieszkaniowe 17 3 302 1 811 1 803 1 803 1 803 w tym: w budżecie OPS / PCPR 18 0 0 0 0 0 85216 - Zasiłki stałe 19 181 677 201 193 169 188 200 000 200 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 20 181 677 201 193 169 188 200 000 200 000 85218 - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 21 X X X X X w tym: w budżecie OPS/PCPR 22 X X X X X 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 23 238 513 301 352 307 916 307 916 307 916 w tym: w budżecie OPS/PCPR 24 238 513 301 352 307 916 307 916 307 916 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 25 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 26 0 0 0 0 0 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 27 11 922 19 558 37 335 41 800 41 800 w tym: w budżecie OPS / PCPR 28 11 922 19 558 37 335 41 800 41 800 85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 29 X X 91 231 102 000 102 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 30 X X 91 231 102 000 102 000 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 31 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 32 0 0 0 0 0 W tym (z wiersza 31): Wydatki na pomoc dla cudzoziemców w celu integracji ze środowiskiem (cudzoziemcy, którzy uzyskali status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą) 33 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 34 0 0 0 0 0 85232 - Centra Integracji Społecznej 35 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 36 0 0 0 0 0 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 37 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 38 0 0 0 0 0 85295 - Pozostała działalność 39 X X 209 251 230 985 230 985 w tym: w budżecie OPS / PCPR 40 X X 0 0 0 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 41 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 42 0 0 0 0 0 19

Rok po ocenie Potrzeby Dwa lata po ocenie 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 43 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie dyspozycji OPS / PCPR 44 0 0 0 0 0 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 45 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 46 0 0 0 0 0 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 47 0 0 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 48 0 0 0 0 0 854 - Edukacyjna opieka wychowawcza 85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym (od roku 2017) 49 X X 184 214 184 214 184 214 w tym: w budżecie OPS / PCPR 50 X X 0 0 0 85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym 51 X X 16 200 16 200 16 200 w tym: w budżecie OPS / PCPR 52 X X 0 0 0 855 - Rodzina 85501 - Świadczenie wychowawcze 53 X X 4 035 532 5 243 167 5 400 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 54 X X 4 035 532 5 243 167 5 400 000 85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 55 X X 2 979 597 3 100 000 3 100 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 56 X X 2 979 597 3 100 000 3 100 000 85504 - Wspieranie rodziny 57 X X 33 370 34 000 34 000 w tym: w budżecie OPS / PCPR 58 X X 33 370 34 000 34 000 85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 59 X X 4 550 24 960 24 960 w tym: w budżecie OPS / PCPR 60 X X 0 0 0 85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych 61 X X 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 62 X X 0 0 0 85507 - Dzienni opiekunowie 63 X X 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 64 X X 0 0 0 85508 - Rodziny zastępcze 65 X X 0 4 320 4 320 w tym: w budżecie OPS / PCPR 66 X X 0 4 320 4 320 85510 - Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych 67 X X 0 0 0 w tym: w budżecie OPS / PCPR 68 X X 0 0 0 8. Aktywność projektowo-konkursowa jednostki organizacyjnej pomocy społecznej AKTYWNOŚĆ PROJEKTOWO-KONKURSOWA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNEJ POMOCY SPOŁECZNEJ (w całym okresie sprawozdawczym) 20

Prognoza rok po ocenie PROJEKTY WSPÓŁFINANSOWANE z EFS Liczba projektów 1 1 1 0 0 Ogółem liczba osób objętych projektami 2 8 15 0 0 Łączna kwota środków EFS 3 95 748 120 000 0 0 W tym: UDZIAŁ W KONKURSACH OGŁASZANYCH PRZEZ MRPiPS Liczba konkursów 4 1 1 1 2 Ogółem liczba osób objętych projektami 5 15 9 10 13 W tym: UDZIAŁ W PROGRAMACH OSŁONOWYCH (nie wymienione wyżej) Liczba programów 6 1 0 0 0 Ogółem liczba osób objętych projektami 7 15 0 0 0 W tym: 9. Współpraca z organizacjami pozarządowymi - zadania zlecone w obszarze pomocy i wsparcia WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZĄDOWYMI - ZADANIA ZLECONE W OBSZARZE POMOCY I WSPARCIA (w całym okresie sprawozdawczym) Prognoza rok po ocenie Liczba organizacji pozarządowych z którymi współpracuje OPS/PCPR 1 4 4 4 4 ZLECENIA W TRYBIE DZIAŁALNOŚCI POŻYTKU PUBLICZNEGO Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania 2 0 0 0 0 Liczba zleceń / umów 3 0 0 0 0 Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 4 0 0 0 0 ZLECENIA W TRYBIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 5 0 0 0 0 6 0 0 0 0 WYBRANE USŁUGI POMOCY SPOŁECZNEJ Usługi opiekuńcze Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 7 0 0 0 0 8 0 0 0 0 Specjalistyczne usługi opiekuńcze Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania 9 0 0 0 0 21

Prognoza rok po ocenie Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 10 0 0 0 0 Prowadzenie placówki pomocy społecznej Liczba organizacji pozarządowych, którym zlecono zadania Wartość przekazanych dotacji dla organizacji pozarządowych w złotych 11 0 0 0 0 12 0 0 0 0 10. Wskaźniki oceny zasobów pomocy społecznej 10.1. KADRA PRACOWNIKÓW SOCJALNYCH Wskaźnik wykształcenia pracowników socjalnych - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających wyższe wykształcenie 1 3 3 3 3 3 3 3 liczba wszystkich pracowników socjalnych 2 3 3 3 3 3 3 3 w1 / w2 x 100% 3 100 100 100 100 100 100 100 4 X 100 100 100 100 100 100 Wskaźnik profesjonalizacji kadry - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba osób pełniących funkcje kierownicze i pracowników socjalnych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej liczba pozostałych osób zatrudnionych posiadających specjalizację z organizacji pomocy społecznej * 1 1 1 1 1 1 1 1 2 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich zatrudnionych osób 3 7 7 7 8 9 9 9 w1+w2 / w3 x 100% 4 14 14 14 13 11 11 11 5 X 100 100 93 85 100 100 * nie ujęci w wierszu 1 Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych I - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację I st. w zawodzie 1 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich pracowników socjalnych 2 3 3 3 3 3 3 3 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 0 22

Wskaźnik specjalizacji pracowników socjalnych II - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba pracowników socjalnych posiadających specjalizację II st. w zawodzie 1 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich pracowników socjalnych 2 3 3 3 3 3 3 3 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 0 Wskaźnik wolontariatu - gmina potrzeby 2019 potrzeby liczba wolontariuszy 1 0 0 0 0 0 0 0 liczba wszystkich pracowników 2 7 7 7 11 10 11 11 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 0 Wskaźnik dostępności kadry pracy socjalnej I - gmina i miasto na prawach powiatu potrzeby / 2019 potrzeby / liczba pracowników socjalnych 1 3 3 3 3 3 3 3 liczba mieszkańców 2 6 036 6 030 6 032 6 065 6 060 6 060 6 060 w1 / w2 x 2000 3 0,99 1,00 0,99 0,99 0,99 0,99 0,99 4 X 101 99 100 100 100 100 Wskaźnik dostępności kadry pracy socjalnej II - gmina i miasto na prawach powiatu potrzeby / 2019 potrzeby / liczba pracowników socjalnych 1 3 3 3 3 3 3 3 liczba rodzin (w tym osób samotnie gospodarujących) objętych pracą socjalną w1 / w2 x 50 2 196 340 364 404 308 308 308 3 0,77 0,44 0,41 0,37 0,49 0,49 0,49 4 X 57 93 90 132 100 100 23

Wskaźnik dostępności kadry pracy socjalnej V Warunki 2015 2016 2017 (rok oceny) 1 na 2 tys. min. 3 1 na 50 rodzin Minimalna liczba pracowników socjalnych potrzebnych do spełnienia warunku Minimalna liczba pracowników socjalnych potrzebnych do spełnienia warunku Minimalna liczba pracowników socjalnych potrzebnych do spełnienia warunku 1 2 3 X X 1 1 1 1 X X 2 5 6 4 Ogółem 3 1 1 1 10.2. KOSZTY Wskaźnik wydatków na utrzymanie jednostki - gmina 2019 Całkowity roczny koszt prowadzenia i utrzymania jednostki w zł Wydatki na realizację zadań pomocy i integracji społecznej ogółem w zł bez względu na źródło finansowania OGÓŁEM z tablicy 7 w1 / w2 x 100% 1 3 560 082 3 605 876 3 691 775 7 941 367 9 083 180 9 083 180 9 083 180 2 3 502 082 3 546 984 3 592 887 3 960 304 7 969 459 9 348 493 9 227 302 3 102 102 103 201 114 97 98 4 X 100 101 195 57 85 101 10.3. OSOBY I RODZINY KORZYSTAJĄCE Z POMOCY I WSPARCIA Wskaźnik deprywacji lokalnej - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób w rodzinach, którym decyzją przyznano świadczenie 1 960 1 144 876 783 671 671 liczba mieszkańców 2 6 036 6 030 6 032 6 065 6 060 6 060 liczba osób w rodzinach, którym przyznano świadczenie na każde 1000 mieszkańców w1 / w2 x 1000 3 159,05 189,72 145,23 129,10 110,73 110,73 4 X 119 77 89 86 100 Wskaźnik długotrwale korzystających z pomocy - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób długotrwale korzystających ze świadczeń 1 240 232 245 215 177 177 liczba osób, którym przyznano świadczenie 2 493 405 433 391 314 314 procentowy udział osób długotrwale korzystających ze świadczeń w ogólnej liczbie świadczeniobiorców 3 49 57 57 55 56 56 24

w1 / w2 x 100% 4 X 116 100 96 102 100 Wskaźnik pomocy pieniężnej - gmina liczba osób, którym przyznano świadczenie pieniężne liczba osób, którym przyznano świadczenie OGÓŁEM w1 / w2 x 100% 1 217 179 206 175 142 142 2 493 405 433 391 314 314 3 44 44 48 45 45 45 4 X 100 109 94 100 100 Wskaźnik pomocy niepieniężnej - gmina liczba osób, którym przyznano świadczenie niepieniężne liczba osób, którym przyznano świadczenie OGÓŁEM w1 / w2 x 100% 1 295 234 255 216 173 173 2 493 405 433 391 314 314 3 60 58 59 55 55 55 4 X 97 102 93 100 100 10.4. POWODY PRZYZNANIA POMOCY Struktura rodzin, którym przyznano pomoc według powodów przyznania pomocy - gmina Ubóstwo Bezrobocie Niepełnosprawność Długotrwała lub ciężka choroba Bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gosp. domowego Alkoholizm Narkomania Potrzeba ochrony macierzyństwa 1 18 6 13 7 11 11 2 44 29 34 32 28 28 3 44 30 43 42 42 42 4 31 19 30 28 27 27 5 41 24 44 45 33 33 6 2 1 1 1 1 1 7 0 0 0 0 0 0 8 5 4 5 5 8 8 25

Przemoc w rodzinie 9 5 9 1 0 1 1 Wskaźnik pomocy z powodu bezdomności - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób objęta indywidualnym programem wychodzenia z bezdomności liczba rodzin, którym udzielono pomocy z powodu bezdomności 1 0 0 0 0 0 0 2 0 0 2 0 0 0 liczba rodzin, którym przyznano świadczenie 3 296 340 272 253 224 224 w2 / w3 x 100% 4 0 0 1 0 0 0 5 X 0 0 0 0 0 10.5. POMOC W FORMIE ŚWIADCZEŃ Wskaźnik zasiłku stałego - gmina i miasto na prawach powiatu średnia wysokość zasiłku stałego dla osób samotnie gospodarujących w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku stałego dla osoby w rodzinie w zł częstotliwość w miesiącach 1 464 470 492 566 578 578 2 10 11 11 11 11 11 3 299 290 270 312 297 297 4 8 10 8 9 9 9 Wskaźnik zasiłku okresowego - gmina i miasto na prawach powiatu średnia wysokość zasiłku okresowego w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu bezrobocia w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu długotrwałej choroby w zł częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu niepełnosprawności w zł 1 363 391 390 361 360 360 2 5 4 5 5 6 6 3 360 376 371 356 362 362 4 5 4 5 5 6 6 5 366 414 431 321 297 297 6 3 4 4 4 3 3 7 371 417 405 372 368 368 26

częstotliwość w miesiącach średnia wysokość zasiłku okresowego z powodu możliwości utrzymania uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego w zł częstotliwość w miesiącach 8 5 5 7 5 6 6 9 0 0 0 962 0 0 10 0 0 0 2 0 0 Wskaźnik zasiłku celowego - gmina i miasto na prawach powiatu średnia wysokość zasiłku celowego na osobę w roku w zł 1 615 530 735 634 791 791 10.6. POMOC W FORMIE USŁUG Wskaźnik korzystających z usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych realizowanych w ramach zadań własnych - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób objęta pomocą w formie usług opiekuńczych w wieku poprodukcyjnym* 1 7 5 6 9 3 6 Liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym* 2 487 972 1 016 1 022 1 028 1 028 w1 / w2 x 100% 3 1 1 1 1 0 1 4 X 100 100 100 0 0 * wiek poprodukcyjny: kobiety w wieku 60 i więcej, mężczyźni 65 i więcej Wskaźnik kontraktu socjalnego - gmina liczba osób objętych kontraktem socjalnym 1 16 40 10 2 5 5 liczba osób, którym przyznano świadczenie 2 493 405 433 391 314 314 w1 / w2 x 100% 3 3 10 2 1 2 2 4 X 333 20 50 200 100 Wskaźnik reintegracji społeczno-zawodowej - gmina i miasto na prawach powiatu liczba osób z indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego i osób z kontraktem socjalnym w KIS 1 1 4 1 2 0 0 liczba osób długotrwale bezrobotnych 2 157 143 116 116 102 102 27

w1 / w2 x 100% 3 1 3 1 2 0 0 4 X 300 33 200 0 0 10.7. POMOC INSTYTUCJONALNA Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w domach pomocy społecznej - gmina liczba osób umieszczonych w domu pomocy społecznej liczba osób oczekujących na umieszczenie w domu pomocy społecznej (w1x100)/(w1+w2) 1 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w środowiskowych domach samopomocy - gmina liczba osób umieszczonych w środowiskowych domach samopomocy liczba osób oczekujących na umieszczenie w środowiskowym domu samopomocy (w1x100)/(w1+w2) 1 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 Wskaźnik zaspokojenia potrzeb miejsc w mieszkaniach chronionych - gmina 8 progn liczba osób umieszczonych w mieszkaniu chronionym 1 0 0 0 0 0 0 liczba osób oczekujących na umieszczenie w mieszkaniu chronionym 2 0 0 0 0 0 0 (w1x100)/(w1+w2) 3 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 10.8. ODMOWY POMOCY I WSPARCIA (tylko w zakresie zagadnień związanych z pomocą społeczną) Wskaźnik odmów - gmina i miasto na prawach powiatu 28

liczba decyzji odmownych 1 0 0 0 0 1 5 liczba decyzji przyznających zasiłek / usługę 2 505 650 670 705 690 690 w1/(w1+w2) x 100% 3 0 0 0 0 0 1 4 X 0 0 0 0 0 Wskaźnik odmów z powodu nie spełnienia kryterium dochodowego - gmina i miasto na prawach powiatu liczba decyzji odmownych z powodu nie spełnienia kryterium dochodowego 1 0 0 0 0 1 5 liczba decyzji odmownych 2 0 0 0 0 1 5 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 100 100 4 X 0 0 0 0 100 Wskaźnik odmów z powodu braku środków - gmina i miasto na prawach powiatu liczba decyzji odmownych z powodu braku środków 1 0 0 0 0 0 0 liczba decyzji odmownych 2 0 0 0 0 1 5 w1 / w2 x 100% 3 0 0 0 0 0 0 4 X 0 0 0 0 0 10.9. BUDŻET POLITYKI SPOŁECZNEJ Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (działy) - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 X X X X 8 438 977 100 9 867 655 100 10 024 488 100 851 - OCHRONA ZDROWIA 2 54 000 X 59 500 X 53 500 1 61 000 1 61 000 1 852 - POMOC SPOŁECZNA 3 X X X X 1 132 014 13 1 199 794 12 1 199 794 12 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 4 X X X X 0 0 0 0 0 0 5 185 373 X 219 942 X 200 414 2 200 414 2 200 414 2 855 - RODZINA 6 X X X X 7 053 049 84 8 406 447 85 8 563 280 85 * procentowy udział w wydatkach ogółem 29

Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (rozdziały) - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 X X X X 8 438 977 100,00 9 867 655 100,00 10 024 488 100,00 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 2 5 500 X 5 500 X 5 000 0,06 6 000 0,06 6 000 0,06 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 3 48 500 X 54 000 X 48 500 0,57 55 000 0,56 55 000 0,55 85202 - Domy pomocy społecznej 4 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85203 - Ośrodki Wsparcia 5 0 X 142 337 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od roku 2017) 6 600 X 1 200 X 1 200 0,01 1 200 0,01 1 200 0,01 7 33 190 X 38 786 X 33 066 0,39 33 066 0,34 33 066 0,33 8 X X X X 281 024 3,33 281 024 2,85 281 024 2,80 85215 - Dodatki mieszkaniowe 9 3 302 X 1 811 X 1 803 0,02 1 803 0,02 1 803 0,02 85216 - Zasiłki stałe 10 181 677 X 201 193 X 169 188 2,00 200 000 2,03 200 000 2,00 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 11 238 513 X 301 352 X 307 916 3,65 307 916 3,12 307 916 3,07 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 12 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 13 11 922 X 19 558 X 37 335 0,44 41 800 0,42 41 800 0,42 85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 14 X X X X 91 231 1,08 102 000 1,03 102 000 1,02 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 15 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85232 - Centra Integracji Społecznej 16 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 85295 - Pozostała działalność W tym: - klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym (od roku 2017) 85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym 17 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 18 X X X X 209 251 2,48 230 985 2,34 230 985 2,30 19 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 20 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 21 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 22 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 23 X X X X 184 214 2,18 184 214 1,87 184 214 1,84 24 X X X X 16 200 0,19 16 200 0,16 16 200 0,16 85501 - Świadczenie wychowawcze 25 X X X X 4 035 532 47,82 5 243 167 53,13 5 400 000 53,87 85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 26 X X X X 2 979 597 35,31 3 100 000 31,42 3 100 000 30,92 85504 - Wspieranie rodziny 27 X X X X 33 370 0,40 34 000 0,34 34 000 0,34 85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 28 X X X X 4 550 0,05 24 960 0,25 24 960 0,25 30

Wyszczególnienie 85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 29 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85507 - Dzienni opiekunowie 30 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85508 - Rodziny zastępcze 31 X X X X 0 0,00 4 320 0,04 4 320 0,04 85510 - Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych 32 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 * procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej (działy) - w budżecie OPS/PCPR - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 X X X X 7 969 459 100 9 348 493 100 9 227 302 100 851 - OCHRONA ZDROWIA 2 0 X 0 X 0 0 0 0 0 0 852 - POMOC SPOŁECZNA 3 X X X X 920 960 12 967 006 10 688 982 7 853 - POZOSTAŁE ZADANIA W ZAKRESIE POLITYKI SPOŁECZNEJ 854 - EDUKACYJNA OPIEKA WYCHOWAWCZA 4 X X X X 0 0 0 0 0 0 5 0 X 0 X 0 0 0 0 0 0 855 - RODZINA 6 X X X X 7 048 499 88 8 381 487 90 8 538 320 93 * procentowy udział w wydatkach ogółem Struktura wydatków na zadania realizowane w ramach polityki społecznej - w budżecie OPS/PCPR (rozdziały) - gmina Wyszczególnienie 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Ogółem wydatki 1 X X X X 7 969 459 100,00 9 348 493 100,00 9 227 302 100,00 85153 - Przeciwdziałanie narkomanii 2 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 3 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85202 - Domy pomocy społecznej 4 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85203 - Ośrodki Wsparcia 5 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85205 - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie 85213 - Składki na ubezpieczenie zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia z pomocy społecznej, niektóre świadczenia rodzinne oraz za osoby uczestniczące w zajęciach centrum integracji społecznej 85214 - Zasiłki okresowe, celowe i pomoc w naturze oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od roku 2017) 6 600 X 1 200 X 1 200 0,02 1 200 0,01 1 200 0,01 7 14 163 X 38 786 X 33 066 0,41 33 066 0,35 33 066 0,36 8 X X X X 281 024 3,53 281 024 3,01 3 000 0,03 85215 - Dodatki mieszkaniowe 9 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85216 - Zasiłki stałe 10 181 677 X 201 193 X 169 188 2,12 200 000 2,14 200 000 2,17 85219 - Ośrodek Pomocy Społecznej 11 238 513 X 301 352 X 307 916 3,86 307 916 3,29 307 916 3,34 31

Wyszczególnienie 85220 - Specjalistyczne poradnictwo, mieszkania chronione i ośrodki interwencji kryzysowej 85228 - Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze 2015 2016 2017 Potrzeby 2019 Potrzeby Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* Kwota %* 12 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 13 11 922 X 19 558 X 37 335 0,47 41 800 0,45 41 800 0,45 85230 - Pomoc w zakresie dożywiania 14 X X X X 91 231 1,14 102 000 1,09 102 000 1,11 85231 - Pomoc dla cudzoziemców 15 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85232 - Centra Integracji Społecznej 16 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85278 - Usuwanie skutków klęsk żywiołowych 85295 - Pozostała działalność W tym: - klub integracji społecznej, - warsztat terapii zajęciowej, - prace społecznie użyteczne 85311 - Rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych 85321 - Zespoły orzekania o niepełnosprawności 85324 - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 85395 - Pozostała działalność w zakresie polityki społecznej 85415 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze socjalnym (od roku 2017) 85416 - Pomoc materialna dla uczniów o charakterze motywacyjnym 17 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 18 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 19 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 20 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 21 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 22 0 X 0 X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 23 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 24 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85501 - Świadczenie wychowawcze 25 X X X X 4 035 532 50,64 5 243 167 56,09 5 400 000 58,52 85502 - Świadczenia rodzinne, świadczenie z funduszu alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z ubezpieczenia społecznego 26 X X X X 2 979 597 37,39 3 100 000 33,16 3 100 000 33,60 85504 - Wspieranie rodziny 27 X X X X 33 370 0,42 34 000 0,36 34 000 0,37 85505 - Tworzenie i funkcjonowanie żłobków 85506 - Tworzenie i funkcjonowanie klubów dziecięcych 28 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 29 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85507 - Dzienni opiekunowie 30 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 85508 - Rodziny zastępcze 31 X X X X 0 0,00 4 320 0,05 4 320 0,05 85510 - Działalność placówek opiekuńczo-wychowawczych 32 X X X X 0 0,00 0 0,00 0 0,00 * procentowy udział w wydatkach ogółem 11. Wnioski końcowe Zastanawiając się nad wielkością istniejących zasobów pomocy społecznej pod katem faktycznych potrzeb i problemów społecznych, biorąc pod uwagę ekonomię sił i środków gminy Niwiska należy stwierdzić, iż pozostają one na poziomie dobrym. Wymiar istniejących problemów społecznych ukazuje konieczność znacznych nakładów i środków na realizację nałożonych ustawowo zadań w obszarze pomocy społecznej. Analiza danych ukazuje nakładanie się na siebie różnych problemów mieszkańców gminy Niwiska: bezrobocia, niepełnosprawności, długotrwałej choroby, bezradności w prowadzeniu gospodarstwa domowego w opiece i wychowaniu dzieci. Przy prognozowaniu wydatków na r. uwzględniono wszystkie zebrane dane oraz następujące zmiany: -wzrost wydatków w zakresie realizacji świadczeń opiekuńczych, -wzrost zadań w zakresie realizacji ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, -wzrost wydatków realizacji usług opiekuńczych, -wzrost wydatków w zakresie pokrywania odpłatności za pobyt w dps, - potrzeby rozwoju różnych form wsparcia rodziny, 32