Lekko motylu! Ogień to szkodliwy!. Poezja Jana Andrzeja Morsztyna w szkole ponadgimnazjalnej



Podobne dokumenty
Plan wynikowy. aneks do wymagań edukacyjnych z języka polskiego dla klasy I liceum ogólnokształcącego kształcenie w zakresie rozszerzonym

poezja polskiego baroku zaczerpnęła wiele z obcych poetyk; inspiracją dla polskich twórców był zwłaszcza marinizm i

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Jan Andrzej Morsztyn. Wybór wierszy

ŚRODKI ARTYSTYCZNE. nazwa znaczenie funkcja. Funkcja poetycka, uwydatnienie. sposób instrumentacji głoskowej

Zadanie 1 Na podstawie poniższych informacji odgadnij imię bohatera, o którym mowa.

ŚRODKI STYLISTYCZNE = ŚRODKI ARTYSTYCZNEGO WYRAZU

Józef Tischner, Boski młyn, Kraków Konkurs Recytatorski

Metody pracy: pokaz z elementami wykładu, ćwiczenia praktyczne, dyskusja.

Scenariusz lekcji języka polskiego dla klasy I gimnazjum. z wykorzystaniem elementów oceniania kształtującego

SCENARIUSZ ZAJĘĆ DO LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ

Prezentacja przygotowana przez uczniów w uczęszczaj

LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. JAROSŁAWA IWASZKIEWICZA

Lista tematów na wewnętrzny egzamin maturalny z języka polskiego rok szkolny 2015/2016

Kryteria oceniania osiągnięć uczniów (wymagania konieczne wiadomości i umiejętności): Dostosowane dla wszystkich etapów kształcenia.

KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI Próbna Matura z OPERONEM. Język polski Poziom rozszerzony

Wymagania edukacyjne z języka polskiego dla klasy pierwszej technikum. I STAROŻYTNOŚĆ

Refleksja o człowieku współczesnym w poezji Czesława Miłosza.

Lista tematów na wewnętrzny egzamin maturalny z języka polskiego rok szkolny 2018/2019 / stara matura/

Centrum Nauki i Biznesu ŻAK w Stargardzie Szczecińskim

KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE II DLA UCZNIÓW UPOŚLEDZONYCH W STOPNIU LEKKIM. SEMESTR I Opracowała: mgr Mirosława Szymczak- Ratajczak

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA II

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 JĘZYK POLSKI

... podpis przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego

ŚRODKI ARTYSTYCZNE KARTA ODPOWIEDZI

2. Poeci doby renesansu o miłości, kobietach i o sobie F. Petrarka Sonety do Laury

TEMATY Z JĘZYKA POLSKIEGO NA MATURĘ USTNĄ na rok 2010/ 2011 w ZSP im. Orląt Lwowskich w Stopnicy

ROZKŁAD MATERIAŁU Z PLANEM WYNIKOWYM KLASA 1, CZĘŚĆ 2

KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO KLASA II GIMNAZJUM SEMESTR I Opracowała: mgr Mirosława Szymczak -Ratajczak

Jak przygotować uczniów do czytania utworów poetyckich na maturze? Anna Kondracka-Zielińska

... podpis przewodniczącego szkolnego zespołu egzaminacyjnego

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA JĘZYK POLSKI

wiosennej roku szkolnego 2011/2012 Literatura

Lista tematów maturalnych na egzamin ustny z języka polskiego na rok szkolny 2011/2012.

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Biblia. Najważniejsze zagadnienia cz I

SZKOLNA LISTA TEMATÓW 2013/2014

LISTA TEMATÓW NA CZĘŚĆ USTNĄ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2009/2010 OPRACOWANA W REGIONALNYM CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH W PRASZCE. Lista tematów na ustny egzamin z języka polskiego w sesji wiosennej 2014r.

JĘZYK POLSKI WYMAGANIA EDUKACYJNE W KLASIE III POZIOM PODSTAWOWY

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Wisława Szymborska. wybór wierszy

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA POLSKIEGO MATURA 2013/2014

Kartoteka testu Oblicza miłości

Schematy punktowania zadań do arkusza Błogosławiony trud

"Nasza szkoła w poezji uczniów"

Wymagania na poszczególne oceny kl. I Renesans, Barok

Tematy prezentacji maturalnych z języka polskiego MATURA 2011 JĘZYK

KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE II GIMNAZJUM. Temat: Niebo inne dla każdego. Urszula Kochanowska Bolesława Leśmiana.

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - OCENIANIE BIEŻĄCE, SEMESTRALNE I ROCZNE (2015/2016)

EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2014/2015

AUTOBIOGRAFIZM Żal po stracie dziecka Wspomnienia wojenne Powrót do lat młodości...19

Test dla ucznia kl. III gimnazjum ŚRODKI STYLISTYCZNE. Karta pracy ucznia

LISTA TEMATÓW NA EGZAMIN WEWNĘTRZNY Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKONYM 2014/2015 ZESPÓŁ SZKÓŁ ZAWODOWYCH IM. STANISŁAWA STASZICA

Praca na konkurs. pt. Lekcje, jakich nie było! Autor: Helena Pupiec

EGZAMIN MATURALNY 2012

LISTA TEMATÓW DO USTNEGO EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2013/2014

LITERATURA. 2. Kresy wschodnie w literaturze polskiej. Omów na podstawie wybranych przykładów.

LISTA TEMATÓW NA CZĘŚĆ USTNĄ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 OPRACOWANA W REGIONALNYM CENTRUM EDUKACJI ZAWODOWEJ W

LITERATURA. Lista tematów na egzamin wewnętrzny z... (przedmiot, poziom) Planowana liczba zdających w roku... Liczba przygotowanych tematów

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE II GIMNAZJUM

Język polski wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne

Warsztaty pisania poezji - opis przedmiotu

Lista tematów do części ustnej egzaminu maturalnego z języka polskiego w roku szkolnym 2013/2014 I. LITERATURA

śledzi tok lekcji, zapamiętuje najważniejsze informacje;

SZKOLNA LISTA TEMATÓW NA WEWNĘTRZNĄ CZĘŚĆ EGZAMINU MATURALNEGO 2012/2013

TEMATY Z JĘZYKA POLSKIEGO NA WEWNĘTRZNY EGZAMIN MATURALNY W ROKU SZKOLNYM 2011/2012. Literatura

pod hasłem Za oknem już jesień... pod patronatem: Burmistrza Miasta Dębicy Dyrektora Miejskiego Zarządu Oświaty w Dębicy

JĘZYK POLSKI POZIOM ROZSZERZONY

poziom nauczania, klasa, liczba jednostek lekcyjnych gimnazjum, klasa trzecia, dwie jednostki lekcyjne

Zagadnienia egzaminacyjne z j. polskiego dla kl. 3f semestr letni 2014/ Ferdydurke W. Gombrowicza styl, język, pojęcie formy

Cele kształcenia wymagania ogólne

2. Zdefiniuj pojęcie mitu. Na wybranych przykładach omów jego znaczenie i funkcjonowanie w kulturze.

Konkurs Polonistyczny Etap szkolny Kryteria oceny i schemat punktowania rozwiązań

Scenariusz lekcji w klasie I liceum język polski

SZKOLNA LISTA TEMATÓW

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne. 2. Kod modułu kształcenia 05-WWH-23-HistSzt

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z JĘZYKA POLSKIEGO - POZIOM PODSTAWOWY

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA DŁUŻSZEJ PRACY PISEMNEJ OCENA CELUJACA

Lista tematów z języka polskiego na egzamin wewnętrzny. rok szkolny 2012/2013

OCENIANIE ARKUSZA POZIOM ROZSZERZONY

Na podstawie akapitu 1. (z przypisem) wyjaśnij, co stanowiło pokarm duchowy dla bohaterów utworu Platona Uczta

Regulamin XXVI Konkursu Recytatorskiego im. Wandy Łyczkowskiej

BAROK. Czas trwania: XVII wiek

Słuchamy poezji i określamy nastrój wiersza

MATURA 2010/2011 TEMATY DO EGZAMINU USTNEGO I. LITERATURA

EGZAMIN MATURALNY 2010 JĘZYK BIAŁORUSKI

Nazwa. Barocco w języku portugalskim oznacza perłę o nieregularnych kształtach. Baroque to po francusku bogactwo ozdób.

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Julian Tuwim. Wybór wierszy

Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Skamandryci. Wiersze wybranych przedstawicieli grupy

TEMATY DO CZĘŚCI WEWNĘTRZNEJ EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA POLSKIEGO NA ROK SZKOLNY 2008/2009

KRYTERIA OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO KLASA I SEMESTR I Opracowała: mgr Mirosława Ratajczak

tajfun wichura zefirek cyklon WIATR wietrzyk wicher orkan nawałnica huragan trąba powietrzna

PLAN PRACY KOŁA POLONISTYCZNEGO KALIOPE

II Liceum Ogólnokształcące im. A. Frycza Modrzewskiego w Rybniku Tematy maturalne z języka polskiego - Literatura

I. LITERATURA. 5. Wina i kara w literaturze romantyzmu i innych epok, omów na wybranych przykładach.

KRYTERIA OCENIANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASIE III NIEDOSTATECZNY

LISTA TEMATÓW W ZSP W RZESZOWIE NA USTNY EGZAMIN MATURALNY

Lista tematów na ustną część egzaminu maturalnego w roku szkolnym 2015/2016

Metody i formy pracy: metoda problemowa, praca w grupie, praca z tekstem, praca samodzielna, burza mózgów.

ZESTAW TEMATÓW Z JĘZYKA POLSKIEGO NA WEWNĘTRZNY EGZAMIN MATURALNY 2014

EGZAMIN MATURALNY 2012 JĘZYK POLSKI

Transkrypt:

Renata Sugier VIII Liceum Ogólnokształcące w Lublinie Lekko motylu! Ogień to szkodliwy!. Poezja Jana Andrzeja Morsztyna w szkole ponadgimnazjalnej Proponuję lekcję, która odbyła się w klasie humanistycznej w VIII LO im. Zofii Nałkowskiej w Lublinie. Zajęcia poprzedziło wprowadzenie terminów: koncept, konceptyzm, libertynizm, turpizm, barokowy ikon itd. oraz analiza 3 wierszy J. A. Morsztyna (tabelka w załączeniu). Lekcje miały charakter dwiczeo utrwalających umiejętności analizy i interpretacji utworu w kontekstach kulturowych. I. Cele zajęd: - poznanie poezję J. A. Morsztyna na tle kultury barokowej (Rubens, Caravaggio, Velazquez itd.); - utrwalenie umiejętności analizy i interpretacji utworu poetyckiego; - odczytanie funkcji różnych środków stylistycznych; - pogłębienie umiejętności odczytywania utworu w kontekstach kulturowych i historycznoliterackich w klasie humanistycznej; - kształcenie wrażliwości estetycznej; - dostrzeganie związków między kształtem artystycznym wiersza a problematyką; - podkreślenie funkcjonowania motywu miłości i śmierci; - sprawne i poprawne posługiwanie się poznaną terminologią (np. konceptyzm, koncept, libertynizm, turpizm) II. Przygotowanie się nauczyciela do lekcji Zajęcia można zaplanowad na 2 godziny lekcyjne. Nacisk należy położyd na analizę poszczególnych tekstów w kilkuosobowych grupach uczniowskich. Konieczne jest także przygotowanie reprodukcji obrazów Rubensa, Caravaggia itd. oraz Słownika terminów literackich np. pod red. J. Sławioskiego. 1. Nauczyciel rozpoczyna lekcję od krótkiego przypomnienia twórczości J.A.M. (Redivivatus, Do motyla, Niestatek ) i malarstwa barokowego. Lekcja będzie kontynuacją analizy i interpretacji wierszy J. A. Morsztyna pod kątem zaskakujących czytelnika pomysłów. Proszę przypomnied, jakie wiersze J. A. Morsztyna poznaliśmy i jakie terminy wprowadziliśmy? (konceptyzm, libertynizm, turpizm) 2. Podział uczniów na grupy, rozdanie tekstów oraz tabelek, rozwieszenie reprodukcji Utworu zakresie formy? (środki artystycznego

obrazowania) NAGRO- BEK PERLISI DO TRUPA NIESTA- TEK II O SWEJ PANNIE Przykładowe odpowiedzi uczniów: utworu zakresie formy? (środki artystycznego obrazowania) DO TRUPA sonet Człowiek zakochany, - trup Zestawienie sytuacji zakochane-go i trupa; skarga nieszczęsnego kochanka Metafory np. rozum łaocuchem spowity, trup wyraz kolokwialny, wulgarny w sonecie turpizm; antyteza- początek; porównanie, hiperbola nieszczęśd zakochanego; inwersja, gradacja -3,4- Koncept- motyw - zestawienie sytuacji miłości (radośd, życie) i śmierci (koniec, smutek); 1,2 zwr. Cechy podobne; 3,4 zwr. Różnice; puentagorzej ma zakochany; turpizm

trup nie czuje, zakochany cierpi; przerzutnia- zbywszy; puenta, paradoks gorsza od śmierci jest miłośd, anafory ja, ty Analogie- obaj bladzi, świece i wewnętrzny ogieo, ciemnośd i zamroczone zmysły, niewola, związane ręce; Kontrasty i puenta NIESTA- TEK II erotyk liryka pośrednia Zakochany mężczyzna, który łatwo ulega emocjom i od nich uzależnia postrzeganie ukochanej Mężczyzna mówi o uczuciach do kobiety w zależności od emocji, jakie żywi; miłośd idealizuje, niechęd zohydza Koncept formalny - symetryczna budowa, części ciała wymienione w cz. I w II w odwrotnej kolejności; wyliczenie buduje napięcie i tempo; apostrofa do panny; hiperbola: przesadnie idealizuje i zohydza; motyw vanitas (oczy perzyną)- przemijanie czasu, śmierd, rozkład urody w oczach kochanka; metaforyoczy jak ogieo; ekwiwalenty Koncept psychologiczny dwoistośd; subiektywne postrzeganie ukochanej osoby uzależnione od relacji emocjonalnej między kochankami; temat miłości w przewrotny sposób: pochwała urody kobiecej i przygana; idealizuje kobietę bądź czyni z niej potwora O SWEJ PANNIE erotyk barokowy ikon Mężczyzna dumny z urody swej ukochanej jasnej cery Pochwała urody, cery kobiecej oparta na 1 porównaniu Wyliczenie 6 białych przedmiotów, hiperbola cera jeszcze bielsza; anafora biały; symetria, paralelizm składniowy, symbolika bieli niewinnośd; gradacja BIELI; potęgowanie wrażeo; puenta Koncept- wrażliwy na kolory mężczyzna uczy odbiorcę wrażliwości na piękno świata; błaha pochwała jasnej cery dziewczęcej sygnalizuje zachwyt i gorące uczucie, dumę mężczyzny NAGRO- BEK PERLISI nagrobek, epitafium Zakochany mężczyzna, który chce sprawid przyjemnośd swej pani, zapłakanej pani pieska Uroczysta, podniosła pochwała pieska tytułowej Perlisi, aby zwrócid uwagę ukochanej (moja pani) Patos, hiperbola zalet pieska, porównania i wyliczenia zalet; antropomorfizacja zalet psa, personifikacja sprzętów, mebli; hiperbola wielkości straty, puenta kontrast śmiech Koncept utwór pośmiertny poświęcony psu; żart poety z nadmiernej żałoby ukochanej z powodu śmierci suczki; uroczysta pochwała pieska, wyliczenie jej licznych

śniegu, motyw śmierci, przemijania, motywy mitologiczne Wyspy Szczęśliwe ; analogia Perlisia- perła, zdrobnienia zalet, zaskakująca puenta śmiech śniegu rozbija poważny nastrój. 3.Wnioski: Proszę na zakooczenie opisad ideał barokowej kobiety na podstawie analizowanych wierszy oraz obrazów. Kobieta baroku (na podstawie obrazów i wierszy) jest pulchna, duża, krzepka, silna, zdrowa, ma piękną, jasną cerę, duże czarne oczy, głęboki dekolt i widoczne małe piersi, złociste włosy, perłowe zęby, małe stopy; jest zmysłowa, poeci i malarze są zafascynowani miłością i śmiercią. 4. Praca domowa: Rozwio myśl B. Chrząstowskiej: podkreślając nietrwałośd, ale i świetnośd świata, artyści barokowi proponowali, aby przed śmiercią nacieszyd się jego urokami, okazując radością życia wdzięcznośd za nie. Załącznik (lekcja pierwsza) utworu zakresie formy? (środki artystycznego obrazowania) REDIVI- VATUS DO MOTYLA

NIESTA- TEK I Przykładowe odpowiedzi uczniów: utworu zakresie formy? (środki artystycznego obrazowania) REDIVI- VATUS erotyk Ujawnia się w II cz. marzy ciel, libertyn, redivivatus czyli przywrócony do życia Przywołanie wędrówki dusz Pitagorasa, marzenie, aby po śmierci (redivivatus stał się wiatrem i podnosił chustę na piersiach kobiety -tryb warunkowy, rozbudowane porównanie, puenta, metafora alabastrowa jaskinia, przerzutnia, motyw vanitas, przemijania mitologiczne Parki zwiną przędzę, motyw miłości Libertynizmpostawa głosząca pochwałę zmysłów i seksualizm, negowali istnienie duszy nieśmiertelnej; Koncept - Poeta marzy o wędrówce dusz (Pitagoras) i reinkarnacji jako wiatr, który spoczywa w letni dzieo na jasnych piersiach kobiety flirt, seks DO MOTYLA sonet P. lir. to zakochany mężczyzna, motyl Zwrot do motyla, który ginie w płomieniach świecy jak kochanek w płomieniach miłości Synonimy: ogieo, miłośd, śmierd; analogia motyl kochanek, motyw miłości i śmierci; eksklamacje, elipsy, hiperbola uczucia, metafora śmierd się żarzy, kolokwializmy: leziesz w trumnę, gachu, rozpusta ; przerzutnie, anafora Turpizm motywy brzydoty, śmierci Koncept -Motyw miłości i śmierci kochanek gotowy jest umrzed po zbliżeniu (pocałunku) z ukochaną, palą go ognie miłości jak motyla ognie

- sam świecy, przestroga jest bezsensownazginą obaj, motyl po dokazaniu rozpusty ze świecą, czego zazdrości mu kochanek NIESTA- TEK I Erotyk, barokowy ikon, liryka pośrednia Zakochany mężczyzna krytykuje cechy kobiety Refleksja na temat niestałości kobiet Ikon- zestawienie, spiętrzenie metafor i porównao dla oddania jednego zjawiska; wyliczenie zjawisk nieprawdopodobnych; paralelizm składniowy 1 zdanie nadrzędne i 9 podrzędnych; anafora prędzej; hiperbola niestałości kobiecej; paradoks prędzej słooce na nocleg skryje się w jaskini; puenta Koncept ukazanie hiperbolizowanej zmienności, niestałości kobiet; zmiennośd i nietrwałośd wszystkiego motyw vanitas Parafraza tekstu G. Marino.