zdolny Ślązak Gimnazjalista XVIII Dolnośląski Konkurs Historyczny z elementami WOS DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH Finał przedmiotowy III ETAP WOJEWÓDZKI 17.01.2019 r. godz. 11 00 Czas trwania 120 minut A B C Suma 18 22 15 55 1 2 3 4 5 6 A A A A A A. Podpis sprawdzającego B B B B B B C C C C C C D D D D D D Część A W zadaniach może być więcej niż jedna poprawna odpowiedź. Za każde zadanie można otrzymać 1 punkt. Żeby otrzymać punkt, należy zaznaczyć wszystkie poprawne odpowiedzi. Odpowiedzi z zadań 1-6 należy przenieść do tabeli. Wybrane odpowiedzi zaznacz krzyżykiem. Jeżeli chcesz poprawić odpowiedź, otocz ją kółkiem. 1. Terytorium, które Konrad Mazowiecki przekazał Krzyżakom w XIII wieku to A. Śląsk. B. ziemia chełmińska. C. Mazowsze. D. ziemia dobrzyńska. 2. Symbolicznym końcem rozbicia dzielnicowego w Polsce była koronacja królewska Władysława Łokietka, która miała miejsce w A. Gnieźnie. B. Krakowie. C. Poznaniu. D. Warszawie. 3. W XIV wieku przez Europę przetoczyła się epidemia choroby nazwanej czarną śmiercią. Według niektórych szacunków mogła ona doprowadzić do zmniejszenia się liczby mieszkańców na kontynencie nawet o połowę. Ta choroba to A. odra. B. dżuma. C. cholera. D. dur brzuszny. 4. Za początek polskiego parlamentaryzmu, jako systemu rządów państwowych, uznaje się A. sejm elekcyjny 1573 roku. B. pojawienie się pierwszych sejmików ziemskich. C. nadanie przez Ludwika Węgierskiego przywileju w Koszycach. D. posiedzenie trzech stanów sejmujących w Piotrkowie w 1493 roku. 5. Euro w formie gotówkowej wprowadzono w roku A. 1993. B. 1999. C. 2002. D. 2004. 6. Zaznacz państwa, które nie znajdują się w strefie euro. A. Czechy B. Słowacja C. Litwa D. Węgry
Zadanie 7. (3 pkt.) Wybory parlamentarne w Polsce mają pięcioprzymiotnikowy charakter. Wymień wszystkie przymiotniki wyborcze i wyjaśnij, co oznaczają. A... B... C... D.. E. Zadanie 8. (3 pkt.) W poniższych zdaniach pojawiły się błędy. Informacje fałszywe podkreśl, a następnie je popraw. A. Prawa przymusu drogowego w Królestwie Polskim zaczęto powszechnie przestrzegać za panowania Wacława II. B. Zasada liberum veto została zastosowana po raz pierwszy w II poł. XVI wieku. C. Ze zjawiskiem pracy organicznej należy wiązać Karola Marcinkowskiego, inicjatora budowy hotelu Bazar w Warszawie. Zadanie 9. (6 pkt.) Przeczytaj podane fragmenty tekstów źródłowych, napisz do jakich wydarzeń się odnoszą i za panowania których władców polskich miały miejsce. A. Królestwa swego dzielnie bronił. Krzyżacy bowiem widząc jego potęgę i przedsiębiorczość, ziemię kujawską i dobrzyńską, które zajęli za czasów jego ojca, na powrót mu oddali i zawarli z nim pokój wieczysty.. B. Iż już Korona i Wielkie Księstwo Litewskie jest jedno nierozdzielone i nieróżne ciało, ale także nieróżna, ale jedna spólna Rzeczpospolita, która się ze dwu państw i narodów w jeden lud zniosła i spoiła. C. Roku więc następnego, niby bicz boży przeciwko Polakom, wyruszył z północy Karol Gustaw, królem szwedzkim wybrany, chociaż królestwo to prawem następstwa należało się królowi polskiemu. (Na podstawie: Ćwiczenia źródłowe dla gimnazjum, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard) 2
Część B Zadanie 1. (9 pkt.) Wykonaj zadania związane z zabytkami Dolnego Śląska, przedstawionymi na poniższych ilustracjach. A. Podpisz ilustracje nazwami zabytków oraz dopisz miasta, w których się znajdują. 1.. 2.. 3.. 3
4.. B. Ułóż zabytki w kolejności ich powstawania (wpisz kolejno cyfry, którymi oznaczono ilustracje). C. Budynek znajdujący się na ilustracji nr 1 został wybudowany na mocy porozumień traktatu, kończącego jeden z najtragiczniejszych w skutkach dla Śląska konfliktów. Podaj nazwę tego konfliktu. D. Które z powyższych zabytków znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO? E. Z działalnością którego zakonu należy wiązać instytucję, która mieściła się pierwotnie w murach budowli nr 4? F. Rocznica jakiego wydarzenia została uczczona wzniesieniem budowli nr 3? Zadanie 2. (8 pkt.) Podpisz zdjęcia wybitnych polityków polskich początku XX wieku. Wpisz imiona i nazwiska oraz dopisz litery, którymi oznaczono wszystkie pasujące do nich elementy. Ilość elementów pasujących do osoby może się różnić. 1. 2. 4
3. 4. A. Twórca Polskiej Organizacji Wojskowej B. Działacz ruchu ludowego C. Przyczynił się do zaangażowania w sprawę polską prezydenta Thomasa Woodrowa Wilsona D. Współzałożyciel Narodowej Demokracji E. 11 listopada 1918 r. otrzymał naczelne dowództwo nad wojskiem polskim F. Jeden z dowódców Legionów Polskich G. Słynny pianista i kompozytor H. Poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego I. Stał na czele Komitetu Narodowego Polskiego Zadanie 3. (5 pkt.) Przeczytaj fragmenty tekstów źródłowych i odpowiedz na pytania. (źródła ilustracji w zad. 1-2 wikipedia.pl) 1. Tu nadszedł moment, gdzie szambelan zawołał: Pan Wybicki, Polak, do cesarza. [...] Cesarz odezwał się: Wiem, że posiadasz wielkie zaufanie u swoich współrodaków, napisz tu więc zaraz proklamację do nich, iż wchodzę do Polski w trzykroć sto tysięcy wojska, iż gdy obaczę, że są godni być narodem, będą nim. 2. Dobrze się już ściemniało, kiedyśmy dotarli do posągu Sobieskiego, który według planu miał być punktem zbornym dla oddziału belwederskiego, kiedy błysnęła łuna na Solcu [...] Wkroczyliśmy wreszcie na Nowy Świat. Była to część miasta, zamieszkana najwięcej przez wyższych oficerów i urzędników moskiewskich. 3. Ubiór, znaki wojskowe i organizacja tego korpusu zbliżać się będą jak można najwięcej do zwyczajów polskich. Lud lombardzki widziałby z przyjemnością przy uniformie noszących szlify kolorów narodowych lombardzkich z napisem: Ludzie wolni są braćmi. Na podstawie: Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S. B. Lenard. A. Który z tekstów dotyczy najwcześniejszego wydarzenia?... B. U którego cesarza gościł Wybicki?.. C. W którym zaborze działy się wydarzenia opisane w tekście nr 2?... D. Z jakim wydarzeniem należy wiązać tekst nr 3?... E. Co łączy wydarzenia, których dotyczą fragmenty cytowanych tekstów?.... 5
Część C Zadanie 1. (5 pkt.) Opisz wybraną sylwetkę wybitnego mieszkańca Dolnego Śląska. Napisz, kim był, czym się zajmował, z czego jest znany oraz uzasadnij swój wybór............................ Zadanie 2. (10 pkt.) Przedstaw wszystkie znane Ci działania Polaków przed wybuchem i w trakcie I wojny światowej na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległości. Które z nich uważasz za najistotniejsze? Odpowiedź swoją uzasadnij...................... 6
...................................................... 7
...................................................... 8
Brudnopis zapisy w brudnopisie nie będą sprawdzane 9