ASPEL PODRĘCZNIK OBSŁUGI. System rehabilitacji kardiologicznej. AsTER. 32-080 Zabierzów, os. Sienkiewicza 33 tel.12/285-22-22, fax 285-30-30

ASPEL 32-080 Zabierzów, os. Sienkiewicza 33 tel.12/285-22-22, fax 285-30-30 PODRĘCZNIK OBSŁUGI System rehabilitacji kardiologicznej AsTER Zabierzów, POLSKA Maj 2005 WYDANIE VIII Wersja oprogramowanie od 1.50.00/2.10.00

Spis treści Spis treści... 2 1.0 Wprowadzenie...3 1.1 Informacje ogólne... 3 1.2 Korzyści terapeutyczne stosowania rehabilitacji kardiologicznej u chorych po zawale mięśnia sercowego 3 1.3 Wykorzystanie bieżni/cykloergometru do rehabilitacji kardiologicznej... 3 1.4 Umowa Licencyjna... 4 1.5 Klucz HASP... 6 1.6 Elementy Systemu... 6 1.7 Podstawy pracy w środowisku MS Windows... 7 2.0 Przygotowanie systemu do pracy... 10 2.1 Uruchomienie systemu... 10 2.2 Uruchomienie programu... 10 3.0 Moduł Pacjent... 11 3.1 Dane o pacjencie... 11 3.2 Usuwanie pacjenta... 12 3.3 Dodawanie nowego pacjenta... 12 3.4 Dane o badaniu... 12 3.5 Usuwanie badania... 13 3.6 Wybór pacjenta... 13 4. Moduł Ocena wydolności... 14 4.1 Wykonanie badań... 15 4.1.1 Przygotowanie pacjenta.... 15 4.1.2 Elektrokardiograficznego badanie spoczynkowe... 16 4.1.3 Elektrokardiograficzne badanie wysiłkowe... 20 4.2 Konfiguracja modułu Ocena wydolności... 30 4.2.1 Ustawienia... 33 4.3.2 Funkcja AsCARD... 33 4.3.3 Obciążenie pacjenta... 34 4.3.4 Preferencje... 35 4.3.5 Baza danych... 40 5.0 Moduł Treningi... 42 5.1 Komunikacja z urządzeniami rehabilitacyjnymi... 42 5.2 Wybór i rejestracja pacjenta... 43 5.3 Wybór treningu... 44 5.4. Rozpoczęcie treningu... 45 5.5 Zakończenie realizacji treningu... 48 5.7 Konfiguracja modułu Treningi... 50 6.0 Współpraca z monitorem dotykowym... 54 7.0 Bezpieczeństwo... 55 AsTER Aspel 2003-2005 Strona 2

1.0 Wprowadzenie 1.1 Informacje ogólne Wzrastająca liczba pacjentów zagrożonych chorobami serca wymusza zastosowanie nowych metod terapeutycznych. Celem leczenia staje się nie tylko utrzymanie pacjenta przy życiu, ale również skuteczne przywrócenie mu optymalnych czynności fizjologicznych, psychospołecznych i zawodowych. Z tego powodu w ostatnich latach można zauważyć wzrastającą rolę rehabilitacji kardiologicznej jako skutecznej i ważnej metody leczenia. System AsTER jest nowoczesnym 12 kanałowym systemem przeznaczonym do prowadzenie rehabilitacji grupowej zapewniającym jednocześnie indywidualny przebieg treningu dla każdego pacjenta z równoczesnym monitorowaniem EKG. Podstawowy zestaw rehabilitacyjny może być wyposażony w 4 stanowiska treningowe umożliwiające prowadzenie treningów według zadanego programu. Zestaw taki umożliwia również ocenę skuteczności prowadzonej rehabilitacji (moduł oceny wydolności). 1.2 Korzyści terapeutyczne stosowania rehabilitacji kardiologicznej u chorych po zawale mięśnia sercowego Zawał serca i jego następstwa są główną przyczyną zgonów. W ciągu ostatnich lat zaobserwowano istotne zmniejszenie się zarówno pozaszpitalnej, jak i wewnątrzszpitalnej śmiertelności z powodu choroby wieńcowej co wskazuje na poprawę skuteczności leczenia. Rozwój techniki, w znacznym stopniu pozwolił na skrócenie czasu hospitalizacji. Rehabilitacja kardiologiczna pozwala na uczenie chorego zachowań prozdrowotnych i zmianę trybu życia. Rehabilitacja kardiologiczna po zawale serca powoduje zmniejszenie liczby wszystkich zgonów oraz powtórnych incydentów wieńcowych. Aktywność fizyczna jest obecnie postrzegana jako jeden z ważniejszych elementów postępowania z pacjentem po zawale mięśnia sercowego. System nadzorowanego treningu AsTER pozwala na precyzyjny nadzór elektrokardiograficzny chorego w trakcie wysiłku fizycznego. Monitorowanie EKG okazało się zwiększać bezpieczeństwo pacjentów w trakcie terapii ćwiczeniowej. Celem rehabilitacji kardiologicznej jest oprócz poprawy wydolności fizycznej i zmniejszenia nieuzasadnionego medycznie inwalidztwa, poprawa stanu psychicznego i możliwości zawodowych chorego przy minimalizacji ryzyka wystąpienia powikłań. Wyniki badań klinicznych dotyczących rehabilitacji kardiologicznej dowodzą, że rehabilitacja pozawałowa powoduje: zmniejszenie śmiertelności ogólnej, zmniejszenie powtórnych zawałów, redukcję liczby nagłych zgonów sercowych. 1.3 Wykorzystanie bieżni/cykloergometru do rehabilitacji kardiologicznej Skuteczna rehabilitacja kardiologiczna musi obejmować cały kompleks działań, w skład których wchodzi leczenie farmakologiczne, aktywność fizyczna, oddziaływanie na stan psychiczny i warunki socjalne pacjenta. W procesie rehabilitacji aktywność fizyczna jest postrzegana jako jeden z ważniejszych elementów postępowania z pacjentem po zawale mięśnia sercowego lub po wszczepieniu pomostów aortalno-wieńcowych. W wielu badaniach klinicznych wykazano, że trening fizyczny pacjentów, szczególnie trening nadzorowany, prowadzony w trybie ambulatoryjnym, nawet u chorych z rozległymi zawałami serca przynosi poprawę ich stanu oraz polepszenie rokowania i jakości życia. Każda forma rehabilitacji ma swoją specyfikę i wymaga zastosowania odpowiedniego sprzętu. W przypadku rehabilitacji kardiologicznej ze względu na bezpieczeństwo pacjenta, sprzęt stosowany do treningów musi spełniać bardzo ostre kryteria i zapewnić: precyzyjne zadawanie obciążeń, monitorowanie i archiwizację zapisów EKG uzyskanych w trakcie treningów, indywidualne prowadzenie ćwiczeń według zadanego programu, prowadzenie treningów stałych, interwałowych oraz sterowanych częstością rytmu, prowadzenie badań kwalifikacyjnych, nadzór nad ciśnieniem krwi, tworzenie dokumentacji z przebiegu rehabilitacji. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 3

Wszystkie te wymagania spełniają nowoczesne cykloergometry CRG 100 i bieżnie B612 produkowane przez firmę Aspel. Urządzenia te zapewniają precyzyjne zadawanie obciążeń oraz wyposażane są w moduł umożliwiający monitorowanie zapisu EKG. Wraz z systemem nadzoru AsTER umożliwiają stworzenie kompletnego stanowiska treningowego z przeznaczeniem do grupowej rehabilitacji kardiologicznej. Proces rehabilitacji rozpoczyna się w momencie przyjęcia pacjenta na odział szpitalny. Od tego momentu należy zapewnić osiągnięcie odpowiedniego poziomu aktywności fizycznej oraz ciągłe monitorowanie podstawowych funkcji życiowych. Niezależnie od etapu pierwszym krokiem w procesie rehabilitacji jest wykonanie badań kwalifikujących pacjenta do rozpoczęcia treningów. Badania kwalifikacyjne Badania takie wykonuje się stosując zestawy do diagnostyki wyposażone w cykloergometr lub bieżnię oraz system analizy i monitorowania EKG. Taki zestaw może składać się z bieżni B612 model C lub cykloergometru CRG 100 model C oraz systemu AsTER. Badanie wykonuje się z zastosowaniem typowego lub zmodyfikowanego protokołu Bruce a oraz protokołu Neugthona lub w przypadku cykloergometru stosuje się protokoły startujące z obciążenia 25 lub 50 W ze zmianą obciążenia co 3 minuty. Zarówno bieżnia jak i cykloergometr wyposażane są w moduły umożliwiające monitorowanie 12 odprowadzeń EKG. Celem wykonania badania jest określenie do jakiego etapu rehabilitacji zostanie zakwalifikowany pacjent. Badanie to konieczne jest również w celu określenia intensywności czasu trwania, częstotliwości oraz rodzaju ćwiczeń. Treningi Wydolność fizyczną pacjenta podnosi się dzięki systematycznemu obciążaniu pacjenta wysiłkiem fizycznym. Sposób zadawania obciążenia określa się w oparciu o badania kwalifikacyjne. Pacjent ćwiczy na stanowisku wyposażonym w cykloergometry lub bieżnie. Dzięki nowoczesnej konstrukcji cykloergometr CRG- 100 i bieżnia B612 doskonale nadają się do wykorzystania na stanowiskach rehabilitacyjnych. Wraz z systemem nadzoru AsTER umożliwiają precyzyjne zadawanie obciążenia według określonego programu, zapewniają monitorowanie i archiwizację zapisu EKG. Odpowiedni poziom obciążenia organizmu można zapewnić stosując proste metody (hantle, schody) jednak zastosowanie cykloergometrów i bieżni w rehabilitacji kardiologicznej zdecydowanie podnosi bezpieczeństwo pacjenta. Nowe techniki rehabilitacji wymagają wręcz zastosowania tego typu urządzeń. Prowadzenie treningów interwałowych lub sterowanych częstością rytmu byłoby niemożliwe bez zastosowania tego typu sprzętu. 1.4 Umowa Licencyjna Poniższa umowa przedstawia postanowienia prawne zawarte pomiędzy Nabywcą jako końcowym użytkownikiem, a firmą ASPEL S.A. zwaną dalej Producentem. Jeśli Nabywca nie akceptuje warunków umowy powinien bezzwłocznie zwrócić kompletny produkt dystrybutorowi, u którego je nabył w celu otrzymania pełnego zwrotu poniesionego wydatku. Przedmiot Licencji: 1. AsTER zwany dalej Oprogramowaniem jest całkowitą własnością Producenta oraz firm współpracujących wymienionych w materiałach towarzyszących. Oprogramowanie to jest chronione przez prawo polskie (Ustawa o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych Dz. U. Nr 24, poz 83) oraz międzynarodowe postanowienia o ochronie własności intelektualnych i prawnych. Dlatego też nabyte Oprogramowanie należy traktować tak samo jak każdy inny element prawa autorskiego (np. książkę czy nagranie muzyczne). Producent nie sprzedaje Nabywcy Oprogramowania, a jedynie udziela mu prawa jego użytkowania zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy. Producent zastrzega sobie wszelkie prawa nie wyrażone bezpośrednio w Umowie. Nabywca nie ma prawa do kopiowania, wypożyczania, wynajmowania lub innych form przekazywania udzielonej mu Licencji, oraz wykorzystywania w innych polach eksploatacji niż zastrzeżonych w umowie, bez wcześniejszej pisemnej zgody Producenta. 2. Producent udziela Nabywcy prawa do użytkowania Oprogramowania na jednym stanowisku komputerowym w tym samym czasie. W celu uzyskania Licencji Wielostanowiskowej należy zgłosić się do Producenta lub jego autoryzowanych dystrybutorów. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 4

3. Nabywca nie ma prawa do kopiowania, modyfikowania, rekompilowania oraz innych zmian Oprogramowania oraz towarzyszącej mu dokumentacji. 4. Umowa, a wraz z nią wszystkie przysługujące Nabywcy prawa, tracą moc jeśli Nabywca nie spełni któregokolwiek z postanowień niniejszej Umowy. W takim przypadku Producent będzie dochodził swoich praw określonych na mocy właściwych przepisów. Roszczenia wynikające z naruszenia praw autorskich Producenta będą w mocy również po ustaniu powyższej Umowy. Ograniczenia Rękojmi Producent gwarantuje, że Oprogramowanie będzie w znaczącym stopniu działało zgodnie z dołączoną dokumentacją oraz, że wszelkie materiały takie jak dyskietki, dokumentacja itp. będą wolne od wad materiałowych. Producent udziela gwarancji na ich użytkowanie w warunkach normalnej eksploatacji oraz zgodne z ich przeznaczeniem na okres jednego roku od daty zakupu potwierdzonej fakturą. Wszelkie roszczenia z tytułu rękojmi są ograniczone do jednego roku. Żaden z dystrybutorów oraz osób reprezentujących Producenta nie może rozszerzać lub zmieniać powyższych postanowień. Producent nie gwarantuje, że Oprogramowanie spełni oczekiwania Nabywcy lub, że jego działanie będzie całkowicie wolne od błędów. Nabywca ponosi pełne ryzyko co do możliwości użycia zakupionego Oprogramowania do określonego celu. Uprawnienia Nabywcy Odpowiedzialność Producenta polega na: 1. Naprawie lub wymianie materiałów nie odpowiadających warunkom niniejszej umowy po uprzednim zwrocie tychże do Producenta lub jego autoryzowanego dystrybutora wraz z kopią faktury, lub 2. W sytuacji gdy wymiana materiałów jest niemożliwa Nabywca może zwrócić towar wraz z kopią rachunku do Producenta lub jego autoryzowanego dystrybutora uzyskując zwrot należności za Oprogramowanie. Wybór sposobu zaspokojenia roszczenia Nabywcy należy do Producenta. Wyłączenia z odpowiedzialności za straty W żadnym z przypadków Producent ani jego autoryzowani dystrybutorzy nie ponoszą odpowiedzialności za straty lub szkody bezpośrednio lub pośrednio wynikające z użycia lub niemożności użycia Oprogramowania z uwzględnieniem strat zysków prowadzonego przedsiębiorstwa, przerw w funkcjonowaniu firmy, utraty informacji i innych sytuacji osobno nie wymienionych, nawet w przypadku powiadomienia producenta o możliwości wystąpienia takowych. W żadnym z przypadków odpowiedzialność Producenta względem Nabywcy na podstawie postanowień niniejszej umowy nie przekroczy sumy opłaty jaką Nabywca uiścił za Licencję na korzystanie z Oprogramowania. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 5

1.5 Klucz HASP Prawidłowa praca systemu możliwa jest tylko w sytuacji, gdy klucz zabezpieczający jest podłączony do portu drukarki (LPT1). Klucz ten uniemożliwia nielegalne kopiowanie oprogramowania. Rysunek 1. Klucz zabezpieczający system. Aby zapewnić prawidłową pracę klucza należy przestrzegać następujących zasad: montażu i demontażu klucza można dokonać tylko przy wyłączonym komputerze, po włożeniu klucza do portu drukarki należy dokręcić śruby mocujące, podłączenie do klucza drukarki lub innego urządzenia dopuszczalne jest tylko przy wyłączonym komputerze i wyłączonym urządzeniu. 1.6 Elementy Systemu System AsTER może być konfigurowany w zależności od potrzeb użytkownika. Podstawowe elementy systemu to: Jednostka centralna umożliwiająca sterowanie zadawaniem obciążenia oraz monitorowanie stanu pacjenta. Jednostka ta oparta jest o stanowisko komputerowe w konfiguracji: Komputer kompatybilny z IBM (zgodny z normą: PN-EN 60950) Nagrywarka CD-RW. System operacyjny Windows 98 SE,Windows ME lub Windows XP Monitor kolorowy 17 Drukarka laserowa HP LaserJet Stolik pod cały system. Do 4 stanowisk treningowych wyposażonych w bieżnie lub cykloergometry. Jako wyposażenie można zastosować: Bieżnię B 612 model B lub C Cykloergometr CRG 100 model B lub C AsTER Aspel 2003-2005 Strona 6

1.7 Podstawy pracy w środowisku MS Windows Zasada interface'u graficznego MS Windows polega na tym, że użytkownik pracuje w prostokątnych obszarach ekranu zwanych oknami, na których może wykonywać pewne operacje. 1.7.1 Mysz Podstawowym urządzeniem, którego używa się podczas pracy z MS Windows jest mysz. Posługiwanie się nią polega na wykonywaniu paru prostych czynności: Czynność Wskazanie i kliknięcie (klik) Podwójne kliknięcie (dwuklik) Ciągnięcie Sposób wykonania Naprowadzenie kursora myszy na wybrane miejsce i jednokrotne wciśnięcie jej lewego klawisza Naprowadzenie kursora myszy na wybrane miejsce i szybkie podwójne wciśnięcie jej lewego klawisza Przesuwanie myszy bez zwalniania przycisku 1.7.2 Ikony i okna Charakterystycznym elementem ekranu MS Windows są ikony, czyli małe obrazki symbolizujące okna w stanie zminimalizowanym. Wskazując myszą ikonę a następnie podwójnie wciskając lewy klawisz lub klawisz <ENTER> uzyskujemy okno w wielkości normalnej. Okno aplikacji jest zbudowane z następujących elementów: Ramki, Paska tytułu, Linii menu, Paska narzędzi. Rysunek 2.Przykładowe okno w środowisku MS Windows AsTER Aspel 2003-2005 Strona 7

Wielkość okna można regulować przez wskazanie i ciągnięcie ramki okna lub wybierając jeden z przycisków sterujących lub odpowiednią pozycje z menu sterującego. Przyciski sterujące umożliwiają: Minimalizacje okna do postaci ikony, Maksymalizacje okna do wielkości całego ekranu, Powrót do normalnej wielkości okna. Wszystkie funkcje użytkowe aplikacji są dostępne poprzez wybranie odpowiedniej pozycji z menu. Do uaktywnienia menu służy klawisz <Alt>, <Alt>+<litera wyróżniona> lub kliknięcie myszą. Innym sposobem dostępu do tych funkcji jest pasek narzędzi, który zbudowany jest z małych ikonek. Każda ikonka ma przypisaną jedną z funkcji w menu. Po najechaniu strzałką myszy na ikonkę pojawia się krótki opis funkcji danej ikonki. Pasek narzędzi zawiera najczęściej używane funkcje systemu. Okno może być wyposażone w menu sterujące, znajdujące się w jego górnym lewym rogu i oznaczone ikonką. Kliknięcie tego symbolu lub wciśnięcie <Alt>+<Spacja> wywołuje menu, które umożliwia wykonanie następujących czynności: Odtwórz Przesuń Wielkość Minimalizuj - przywrócenie normalnej wielkości okna; - przemieszczenie okna; - zmiana rozmiarów okna; - zmiana okna na ikonę; Maksymalizuj - powiększenie na cały ekran; Zamknij Przełącz... - zamknięcie okna; - przełączenie między uruchomionymi aplikacjami ( dotyczy tylko okna aplikacji ). Często wybór jakiejś opcji menu powoduje pojawienie się okienka dialogowego, które służy do komunikacji użytkownika z programem. Okno dialogowe umożliwia zmianę pewnych wielkości lub wykonywanie pewnych akcji za pomocą standardowych elementów dialogu. Do standardowych elementów dialogu należą: Element Przyciski Elementy wybierane Elementy przełączające Pola edycyjne Listy Grupy Zakładki Suwaki Opis Elementy w kształcie prostokąta zawierającego tekst lub piktogram, których wskazanie powoduje wykonanie zdefiniowanej akcji Elementy w kształcie małego kwadratu, których wybranie sygnalizuje aktywność opcji Elementy w kształcie małego kółka zestawiane w grupy, wybranie jednego elementu z grupy anuluje wybór pozostałych Prostokąty służące do wprowadzania danych tekstowych Zbiór tekstowych opcji do wyboru Prostokątne obszary służące do grupowania elementów dialogu, ułatwiające obsługę dialogu Element w kształcie prostokąta z tekstem, służący do wyboru jednego z dostępnych zestawów opcji do ustawienia Element w kształcie poziomej lub pionowej linii z małym prostokątem na niej, służący do ustawienia pewnej wartości z zadanego przedziału AsTER Aspel 2003-2005 Strona 8

Rysunek 3.Przykładowe okienko dialogowe Pełny opis podstawowych umiejętności niezbędnych przy korzystaniu z systemu Windows znajduje się w rozdziale Podstawy Windows Podręcznika Użytkownika Microsoft Windows dostarczanego w zestawie dokumentacji dla systemu Windows. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 9

2.0 Przygotowanie systemu do pracy 2.1 Uruchomienie systemu Pracę z systemem rozpoczynamy od włączenia zasilania do wszystkich elementów systemu. Kolejność włączania jest dowolna. Należy jednak pamiętać że w skład systemu wchodzą: System komputerowy ( komputer drukarka monitor), Moduł przetwarzania sygnału EKG, Bieżnia lub cykloergometr. Włączenie zasilania do wszystkich elementów zestawu jest warunkiem poprawnej pracy systemu AsTER. 2.2 Uruchomienie programu Włączenie zasilania komputera powoduje automatyczne uruchomienie systemu operacyjnego Windows. Jeżeli system AsTER Aspel jest poprawnie zainstalowany to na ekranie monitora wśród innych ikon pojawi się ikona startowa (Rys.4). Jest to skrót, który pozwala w szybki sposób uruchomić program. Ponieważ programem jest chroniony przed nie autoryzowanym dostępem przy pomocy klucza sprzętowego, pamiętaj o sprawdzeniu, czy jest on umieszczony w złączu drukarkowym komputera. Program bez właściwego klucza nie zostanie uruchomiony. Rysunek 4. Ikona programu AsTER Uruchomienie programu (dwuklik myszką w obszarze ikony) powoduje wyświetlenie na ekranie planszy głównej programu (Rys.5). System jest gotowy do pracy. Rysunek 5. Okno główne systemu AsTER AsTER Aspel 2003-2005 Strona 10

Na planszy głównej zainstalowano 4 przyciski umożliwiających dostęp do wszystkich modułów systemu. W obszarze przycisków znajdują się opisy ułatwiające wybór. Pacjent Baza danch pacjentów oraz informacje o przebiego procesu rehabilitacji Ocena wydolności Wykonanie badania wysiłkowego możliwiającego ocenę wydolności Treningi Moduł umożliwiający prowadzenie treningów rehabilitacyjnych Koniec Zakończenie pracy programu ASTER Aspel 3.0 Moduł Pacjent Wszystkie wprowadzone dane oraz wszystkie wykonane badania są wpisywane do bazy danych. Dostęp do tych danych umożliwia nam moduł danych pacjenta. Naciśnieci przycisku <Pacjent> na planszy głównej powoduje otwarcie okna danych pacjenta (Rys.6). Rysunek 6. Okno danych pacjenta Informacje w module zostały podzielone na dwie główne części. Górny obszar modułu przedstawia wszystkie dane pamiętane przez program związane bezpośrednio z danym pacjentem. Obok tych danych znajdują się przyciski, które powalają wykonać pewne operacje związane tylko z tymi danymi. W dolnym obszarze znajduje się lista badań pacjenta oraz informacje o tych badaniach 3.1 Dane o pacjencie Program AsTER Aspel przechowuje następujące dane paszportowe każdego zarejestrowanego pacjenta: Nazwisko, Numer rejestracyjny, Adres zamieszkania, Telefon, Data urodzenia, Wzrost, Waga, Płeć. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 11

Program wyświetla te informacje z prawej strony okienka dialogowego dla aktualnie wybranego pacjenta. Aktualnie wybrany pacjent to ten, który na liście pacjentów wyświetlony jest na ciemnym tle. W celu modyfikacji danych aktualnie wybranego pacjenta należy wykonać następujące czynności: 1. Wybierz przycisk [Edycja Danych]. Na ekranie monitora pojawi się osobne okienko dialogowe, które pozwala modyfikować poszczególne dane pacjenta. 2. Ustaw migający kursor edycji w wybranym polu. Metoda A. Przesuń kursor myszki nad dane pole i wcisnąć lewy klawisz myszki. Migający kursor edycji przeskoczy do wskazanego pola Metoda B. Naciśnij klawisz <TAB>. Migający kursor edycji przeskoczy do następnego w kolejności pola danych pacjenta. Wciskając odpowiednią ilość razy klawisz <TAB> dojdziesz do właściwego miejsca. 3. Wprowadź nowe dane. Obsługa każdego pola danych pacjenta odbywa się w sposób zgodny z standardami występującymi w MS Windows. Do kasowania znaków można wykorzystać klawisz <Backspace> znajdujący się na klawiaturze, przesuwanie migającego kursora edycji odbywa się przy pomocy klawiszy strzałek. 4. Potwierdź wykonanie operacji poprzez wybranie przycisku [OK]. Tylko wybranie przycisku [OK] spowoduje zapamiętanie wprowadzonych zmian. Wybranie przycisku [Anuluj] lub zamknięcie okienka przy pomocy ikonki w górnym pasku tytułu, spowoduje powrót do poprzednich ustawień. 3.2 Usuwanie pacjenta Dowolny pacjent może zostać usunięty z bazy. Należy jednak pamiętać o konsekwencjach związanych z tą operacją. Usuwając pacjenta usuwane są również wszystkie jego badania, a więc nie tylko wyniki analizy, dodatkowe informacje wprowadzone przez użytkownika ale również zarejestrowany sygnał EKG. Przypomnijmy! Usuwanie to operacja, której nie można wycofać. Jest ona równoważna ze spaleniem całej posiadanej dokumentacji danego pacjenta. W celu usunięcia aktualnego pacjenta z bazy wystarczy wybrać przycisk [Usuń Pacjenta]. Jeżeli to badanie było wczytane, zostanie ono zamknięte, a następnie wszystkie informacje o tym pacjencie wymazane z programu. Na ekranie monitora pojawi się okienko z prośbą o potwierdzenie wykonywanej operacji, ponieważ usuwanie jest operacją, której nie można wycofać. 3.3 Dodawanie nowego pacjenta W celu wprowadzenia danych nowego pacjenta korzystamy z przycisku <Nowy pacjent >. Na ekranie monitora pojawi się okienko dialogowe identyczne jak w przypadku modyfikacji danych wybranego pacjenta, które umożliwia podanie wszystkich pamiętanych informacji paszportowych. 3.4 Dane o badaniu Każdy pacjent może posiadać dowolną liczbę zarejestrowanych badań. Wszystkie te badania są przedstawione na [Liście badań]. Lista ta zawiera następujące informacje: Numer badania (Lp.), Datę wykonania badania, Czas trwania badania, Status badania. Status badania informuje użytkownika rodzaju zarejestrowanego badania. Status REHAB STRESS AUTO MANUAL Znaczenie Zapis treningu rehabilitacyjnego Zapis z elektrokardiograficznego badania wysiłkowego Zapis elektrokardiograficznego badania spoczynkowego w trybie AUTO Zapis elektrokardiograficznego badania spoczynkowego w trybie MANUAL AsTER Aspel 2003-2005 Strona 12

Obok listy badań wyświetlane są informacje dotyczące aktualnie wybranego badania. Informacje te obejmują: Dane dotyczące zażywanych leków Wskazania do przeprowadzenia badania Przyczyna zakończenia badania Opis zmian odcinka ST Interpretacja badania Uwagi ogólne 3.5 Usuwanie badania Ponieważ każde badanie zajmuje dużo miejsca na dysku komputera, często są one usuwane w celu umożliwienia wykonania następnych zapisów. W tym celu należy wskazać badanie i wybrać przycisk <Usuń badanie>. Na ekranie pojawi się okienko z prośbą o potwierdzenie operacji. Wybranie przycisku <OK.> powoduje usunięcie badania. Pamiętaj! Operacja usunięcia pacjenta lub jego badania jest nieodwracalna 3.6 Wybór pacjenta Po uruchomieniu programu AsTER przyciski <Wysiłek> oraz <EKG> jest wyświetlany w kolorze szarym (są nieaktywne). Aby uaktywnić te funkcje należy wybrać pacjenta dla którego będziemy wykonywać badania. W tym celu wybieramy na planszy głównej przycisk <Pacjent>. W efekcie na ekranie pojawi się plansza dialogowa umożliwiająca wprowadzenie danych nowego pacjenta lub wybór pacjenta obecnego w archiwum (patrz Rys.6). Jeżeli nazwisko pacjenta znajduje się na liście wystarczy wskazać odpowiednią linię i potwierdzić wybór przyciskiem <OK>. Jeżeli chcemy wprowadzić dane nowego pacjenta naciskamy przycisk <Nowy Pacjent> i wypełniamy planszę dialogowa przedstawioną na rys.7 Rysunek 7.Okno danych pacjenta. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 13

Wprowadzone dane potwierdzamy przyciskiem <OK>. Dane wybranego pacjenta wyświetlane są w górnej części okna głównego programu. 4. Moduł Ocena wydolności Moduł ten jest nowoczesnym 12 kanałowym urządzeniem przeznaczonym do prowadzenia elektrokardiograficznych badań wysiłkowych oraz klasycznych badań spoczynkowych. Podstawowe cechy modułu to: Możliwość ciągłej rejestracji wysokiej jakości przebiegów z 12 odprowadzeń EKG. Współpraca z bieżnią lub cykloergometrem. Pełna archiwizacja wykonanych badań. Wydruk zapisu EKG na drukarce laserowej (zwykły papier, 3,6 lub 12 odprowadzeń). Ciągły pomiar: a) częstości rytmu, b) poziomu i nachylenia odcinka ST w 12 odprowadzeniach. Prezentacja zapisu EKG w kilku różnych trybach (3,6 lub 12 odprowadzeń). Sygnalizacja przekroczenia zadanych parametrów (częstość rytmu, pozioma ST). Szybka i łatwa zmiana parametrów prezentacji zapisu EKG (przesuw, wzmocnienie). Kilka rodzajów filtrów umożliwiających eliminacje zakłóceń (filtry cyfrowe). Możliwość konfiguracji systemu w zależności od wymagań użytkownika. Możliwość porównania zmian w kształcie krzywej EKG. Definiowanie własnych protokołów badań. Możliwość rejestracji spoczynkowych zapisów EKG w dłuższym odcinku czasu (do 30 min). Językiem komunikacji z użytkownikiem jest język polski. Na planszy głównej modułu zainstalowano 5 przycisków umożliwiających dostęp do wszystkich podstawowych funkcji oprogramowania. W obszarze przycisków znajdują się opisy ułatwiające wybór. EKG - Wykonanie klasycznego badania elektrokardiograficznego Wysiłek - Wykonanie elektrokardiograficznego badanie wysiłkowego Badanie - Przeglad badań znajdujacych się w archiwum Ustawienia - Konfiguracja modułu AsTER Aspel Koniec - Zakończenie pracy modułu AsTER Aspel Wybór funkcji polega na wskazaniu kursorem myszy przycisku i kliknieciu lewym klawiszem. Można również skorzystać z klawiatury używając klawiszy skrótu. Obsługa przy pomocy klawiszy (wielkość liter nie ma znaczenia): [EKG] [Badanie] [Preferencje] [Koniec] - E - B - R - K AsTER Aspel 2003-2005 Strona 14

4.1 Wykonanie badań Rysunek 8.Okno główne modułu Ocena wydolności" Wykonanie każdego badania rozpoczynamy od poprawnego uruchomienia systemu według opisu zamieszczonego w rozdziale 2. Pamiętajmy aby włączyć zasilanie we wszystkich elementach systemu. Procedurę uruchomienia powinno zakończyć pojawienie się na ekranie głównego okna programu (Rys.5). 4.1.1 Przygotowanie pacjenta. Aby zapewnić właściwa jakość sygnału EKG niezbędne jest odpowiednie przygotowanie pacjenta do przeprowadzenia badania wysiłkowego. Wymagane jest stosowanie elektrod jednorazowego użytku przeznaczonych do badań wysiłkowych Jeżeli istnieje konieczność, miejsce podłączenia elektrod musi być wygolone (dotyczy przede wszystkim mężczyzn) Miejsce przyłożenia elektrod musi być odtłuszczone i oczyszczone z martwego naskórka Zalecane jest użycie pasty abrazyjnej Zabronione jest użycie spirytusu etylowego Pozycja elektrod powinna odpowiadać standardowym odprowadzeniom Einthovena (o ile odpowiada to celom diagnostyki) Kable muszą zostać unieruchomione tak aby w trakcie próby nie obciążały elektrod. Należy sprawdzić czy nie występują czynniki będące przeciwwskazaniem do wykonania próby wysiłkowej. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 15

4.1.2 Elektrokardiograficznego badanie spoczynkowe Rozpoczęcie badania Wykonanie badania rozpoczynamy od wybrania pacjenta z bazy danych. W tym celu wykorzystujemy moduł bazy pacjentów opisany w rozdziale 3. Wybór pacjenta powoduje wyświetlenie w górnej części ekranu danych osobowych oraz uaktywnia opcje diagnostyczne programu AsTER. Wybranie przycisku <EKG> powoduje przejście do etapu właściwego badania. Przebieg badania W momencie rozpoczęcia badania na ekranie monitora pojawi się okno modułu EKG przedstawione poniżej. Rysunek 9. Okno moduły badań spoczynkowych Moduł EKG po uruchomieniu wyświetla w sposób ciągły sygnał z aparatu AsCARD. Zapis badania do bazy może odbywać się w dwu trybach: AUTO i MANUAL. Wszelkie operacje wykonywane są przy pomocy konsoli dolnej (tzw. konsola EKG). Elementy okna modułu EKG Konsola górna - ta cześć ekranu zawiera informacje dotyczące przebiegu badania Konsola dolna linia zawierająca przyciski umożliwiające sterowaniem Parametry rejestracji EKG - w tej linii podane są informacje dotyczące rejestracji zapisu EKG. Są to kolejno: Wzmocnienie (2.5mm/mV,5mm/mV,10mm/mV,20mm/mV) Przesuw (25mm/s,50mm/s,100mm/s) Filtr mięśniowy (25s Hz lub 35Hz) Filtry (sieciowy 50Hz), Okno zapisu EKG : obszar ekranu, w którym kreślony jest zapis EKG AsTER Aspel 2003-2005 Strona 16

Opis konsoli górnej W górnej części ekranu znajduje się linia z opisem aktualnego przebiegu badania Status aparatu Bieżący HR Liczba VE Pasek postępu Informacje wyświetlane w polu status: Rysunek 10. Konsola górna Status OK INOP Znaczenie Pacjent prawidłowo podłączony Zły kontakt elektrod z ciałem pacjenta Jeżeli w preferencjach systemu (patrz rozdział 6.4.2 ) włączona jest opcja automatycznego wykrywania arytmii komorowych, to w polu <Liczba VE> pojawia się liczba wykrytych pobudzeń komorowych w ciągu ostatniej minuty. Jest to ważna informacja dla lekarza, mogąca pomóc w podjęciu decyzji o konieczności przerwania badania wysiłkowego, ponieważ zagraża ono życiu pacjenta. Dodatkowo w górnej części ekranu z prawej strony, na pasku tytułu wyświetlana jest informacja o rodzaju wykrytej arytmii komorowej. Opis arytmii Wystąpienie arytmii komorowej sygnalizowane jest dźwiękiem przez 15 sekund od chwili wykrycia (jeżeli w preferencja włączona jest opcja sygnalizacji akustycznej). Sygnał można przerwać aż do momentu wykrycia następnej arytmii wciskając klawisz ESC. Każda arytmia komorowa wykryta przez system rejestrowana jest na liście zdarzeń i można ją przeglądać i weryfikować w module przeglądu badania (patrz rozdział 5.0). Pasek postępu pojawia się w momencie zapamiętywania badania zarówno w trybie AUTO jak i MANUAL. Przedstawia on ilość zapisanych danych w sposób graficzny i liczbowy. W trybie MANUAL system pozwala zapisać do 60 minut zapisu EKG, a w trybie AUTO 11sekund (3 sekundy poprzedzające chwilę wybrania polecenia i 8 sekund po wybraniu polecenia). Opis konsoli dolnej Przebiegiem badania użytkownik steruje poprzez przyciski znajdujące się w konsoli dolnej. Każdy przycisk jest skojarzony z klawiszami funkcyjnymi klawiatury komputera (opis na przycisku).dzięki temu w trakcie badania użytkownik może szybko wywołać określoną funkcje programu. Wygląd konsoli dolnej przedstawiony jest na rys.11. Opis funkcji przycisków: Rysunek 11. Konsola dolna ESC - Zgaszenie alarmu związanego z wykryciem arytmii komorowej F2 Auto - Rozpoczęcie badania w trybie automatycznym F3 Manual - Rozpoczęcie badania w trybie ręcznym F4 Stop - Zakończenie rejestracji F5 Pauza - Zatrzymanie przebiegu EKG na ekranie F6 1mV - Impuls kalibracyjny 1 mv i korekta położenia linii izoelektrycznej. F7 Zdarzenia- Wprowadzenie znacznika w zarejestrowanym przebiegu EKG wraz z wydrukiem F8 Zdarzenie- Wprowadzenie znacznika w zarejestrowanym przebiegu EKG AsTER Aspel 2003-2005 Strona 17

F9 Ekran X - Wybór trybu wyświetlania EKG F10 Grupa X- Zmiana grupy odprowadzeń wyświetlanych na ekranie F11Odprow. - Wybór konkretnych odprowadzeń wyświetlanych na ekranie Zakończ - Zakończenie badania Opis okna zapisu EKG Główna część ekranu przeznaczona jest do prezentacji rzeczywistego przebiegu EKG pacjenta. Biorąc pod uwagę wymagania diagnostyczne sygnał EKG może być kreślony w kilku trybach ( 3,6,12 odprowadzeń). Rysunek 12 przedstawia różne tryby kreślenia EKG w zależności od wymagań użytkownika. Tryb 1.Podgląd 3 wybranych odprowadzeń Tryb 2.Podgląd 6 wybranych odprowadzeń Tryb 3.Podgląd 12 odprowadzeń Tryb 4.Podgląd 12 odprowadzeń Rysunek 12. Tryby prezentacji przebiegu EKG Zmiana sposobu wyświetlania odbywa się poprzez naciśnieci przycisku <F9 Ekran X>. W przypadku gdy na ekranie prezentowane jest mniej niż 12 odprowadzeń przycisk <F10 Grupa X> umożliwia zmianę wcześniej zdefiniowanej grupy odprowadzeń. Przycisk <F11 Odprow. > umożliwia wybór konkretnych odprowadzeń prezentowanych na ekranie. Zmiana parametrów rejestracji Zmiany prędkości, wzmocnienia i filtrów dokonuje się poprzez najechanie kursorem myszki na napis w dolnej części ekranu i kliknięcie lewym klawiszem. Filtry 25Hz i 35Hz wykluczają się wzajemnie (nie mogą być włączone jednocześnie). Można również skorzystać z klawiszy skrótów [Prędkość] - strzałka lewo, prawo (lub szary +/-) [Wzmocnienie] - strzałka góra, dół AsTER Aspel 2003-2005 Strona 18

Rejestracja zapisu ekg Moduł EKG po uruchomieniu wyświetla w sposób ciągły sygnał z aparatu AsCARD. Zapis badania do bazy może odbywać się w dwu trybach: AUTO i MANUAL. Wszelkie operacje wykonywane są przy pomocy konsoli dolnej (tzw. konsola EKG). Tryb AUTO zapisuje 11 sekund sygnału (3 sekundy przed naciśnięciem + 8 po naciśnięciu przycisku AUTO) oraz pozwala wydrukować badanie na drukarce. Domyślnie drukowane są odprowadzenia pokazywane na ekranie, ale można je zmienić w okienku, które pojawi się po zebraniu 11 sekund na ekranie. Okienko to pozwala zdecydować, czy na pewno zapamiętać badanie i je wydrukować oraz ustawić inne parametry wydruku. Tryb MANUAL pozwala zapisać max 30 minut sygnału EKG (pierwsze 3 sekundy przed naciśnięciem przycisku). Zapis kończymy w dowolnym momencie przyciskiem < F4 Stop >. Po zakończeniu zapisu w tym trybie nie ma możliwość automatycznego drukowania. Aby wydrukować należy przejść do modułu Badania. Zakończenie badania Zakończenie rejestracji w trybie AUTO lub w trybie MANUAL powoduje wyświetlenie okna dialogowego umożliwiającego zapamiętanie badania oraz w trybie Auto wydruk badania. Rysunek 13. Zakończenie badania spoczynkowego w trybie AUTO AsTER Aspel 2003-2005 Strona 19

Rysunek 14. Zakończenie badania spoczynkowego w trybie MANUAL 4.1.3 Elektrokardiograficzne badanie wysiłkowe Wybranie pacjenta powoduje uaktywnienie przycisków w oknie głównym. Rozpoczęcie badania wysiłkowego polega na wciśnięciu przycisku <Wysiłek>. Na ekranie pojawi się okno dialogowe umożliwiające wprowadzenie dodatkowych danych dotyczących badania (Rysunek 15). Rysunek 15. Rozpoczęcie badania wysiłkowego Okno dialogowe umożliwia wprowadzenie takich danych jak: AsTER Aspel 2003-2005 Strona 20

%PMHR - informacja jaki procent częstości rytmu maksymalnej stanowi częstość rytmu docelowa. Protokół badań - nazwa protokołu badań Wskazania do testu wysiłkowego pole tekstowe zawierające opis wskazań Zażywane leki pole z informacjami o lekach zażywanych przez pacjenta Przycisk opisany [?] umożliwia wprowadzenie kilku standardowych opisów badania. Potwierdzenie wprowadzonych danych przycisk <OK> powoduje rozpoczęcie badania. Na ekranie pojawi się okno z zapisem EKG (rys.16). Rysunek 16. Okno badania wysiłkowego Elementy okna badania wysiłkowego: Konsola górna - ta cześć ekranu zawiera informacje dotyczące przebiegu badania wysiłkowego Konsola dolna linia zawierająca przyciski umożliwiające sterowanie przebiegiem próby wysiłkowej Uśredniony zespół QRS obszar w którym rysowany jest uśredniony zespół QRS z odprowadzenia o najpoważniejszych zmianach odcinka ST lub ze wskazanego odprowadzenia. Na tle zespołu QRS wyrysowane są linie wskazujące pozycje punktów pomiarowych. 12 uśrednionych zespołów QRS obszar w którym prezentowane są uśrednione zespoły QRS z 12 odprowadzeń oraz wyniki pomiarów odcinka ST (poziom, nachylenie) Parametry rejestracji EKG - w tej linii podane są informacje dotyczące rejestracji zapisu EKG. Są to kolejno: Wzmocnienie ( 2.5mm/mV, 5mm/mV, 10mm/mV, 20mm/mV ) Przesuw ( 25mm/s, 50mm/s, 100mm/s ) Filtr mięśniowy (25 Hz lub 35Hz) Filtry (sieciowy 50Hz), Okno zapisu EKG : obszar ekranu, w którym kreślony jest zapis EKG. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 21

Opis konsoli górnej W górnej części ekranu znajduje się linia z opisem aktualnego przebiegu próby wysiłkowej. Opis fazy i etapu próby wysiłkowej Całkowity czas trwania wysiłku Czas trwania aktualnego etapu Prędkoś ć bieżni Kąt nachylenia bieżni Aktualna częstość rytmu Wykres słupkow y rytmu Wartość METS Ilość wykrytych zespołów VE na min Ciśnienie krwi oraz podwójny produkt Obciążeni e rowerka w watach Opis fazy i etapu próby wysiłkowej Całkowity czas trwania wysiłku Czas trwania aktualnego etapu Prędkość bieżni Kąt nachylenia bieżni Aktualna częstość rytmu Wykres słupkowy częstości rytmu Wartość MET Ciśnienie krwi oraz podwójny produkt Uwaga. Wciskając klawisz F1 (Pomoc) z prawej strony konsoli rozwinie się menu z kilkoma poleceniami umożliwiając np. wyświetlenie okna danych pacjenta, preferencji czy informacji o wersji programu. Opis konsoli dolnej Przebiegiem testu wysiłkowego użytkownik steruje poprzez przyciski znajdujące się w konsoli dolnej. Każdy przycisk jest skojarzony z klawiszami funkcyjnymi klawiatury komputera (opis na przycisku). Dzięki temu w trakcie badania użytkownik może szybko wywołać określoną funkcje programu. Wygląd konsoli dolnej przedstawiony jest na rys.17. Rysunek 17. Konsola dolna Opis funkcji przycisków: ESC - Zgaszenie alarmu związanego z wykryciem arytmii komorowej F2 Start - Rozpoczęcie fazy lub etapu badania F4 Stop - Zakończenie fazy lub etapu badania F5 Pauza - Zatrzymanie przebiegu EKG na ekranie F6 1mV - Impuls kalibracyjny 1 mv i korekta położenia linii izoelektrycznej. F7 Zdarzenia - Wprowadzenie znacznika w zarejestrowanym przebiegu EKG wraz z wydrukiem F8 Zdarzenie- Wprowadzenie znacznika w zarejestrowanym przebiegu EKG F9 Ekran X - Wybór trybu wyświetlania EKG F10 Grupa X - Zmiana grupy odprowadzeń wyświetlanych na ekranie F11Odprow. - Wybór konkretnych odprowadzeń wyświetlanych na ekranie Zakończ - Zakończenie badania Opis okna zapisu EKG. Główna część ekranu przeznaczona jest do prezentacji rzeczywistego przebiegu EKG pacjenta. Biorąc pod uwagę wymagania diagnostyczne sygnał EKG może być kreślony w kilku trybach (3, 6, 12 odprowadzeń). Rysunek 15 przedstawia różne tryby kreślenia EKG w zależności od wymagań użytkownika. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 22

Tryb 1.Podgląd 3 wybranych odprowadzeń Tryb 2.Podgląd 6 wybranych odprowadzeń Tryb 3.Podgląd 12 odprowadzeń Tryb 4.Podgląd 12 odprowadzeń Rysunek 18.Tryby prezentacji przebiegu EKG Zmiana sposobu wyświetlania odbywa się poprzez naciśnieci przycisku <F9 Ekran X>. W przypadku gdy na ekranie prezentowane jest mniej niż 12 odprowadzeń przycisk <F10 Grupa X> umożliwia zmianę wcześniej zdefiniowanej grupy odprowadzeń. Przycisk <F11 Odprow. > umożliwia wybór konkretnych odprowadzeń prezentowanych na ekranie. Kanały wybrane do detekcji i określenia morfologii Z lewej strony okna sygnału EKG znajdują się nazwy kanałów (np. V1, V2). Dodatkowo wyróżnione są kanały wybrane do wykrywania zespołów QRS (czyli do detekcji) poprzez wyświetlenie w prostokącie na białym tle. Kanały służące do określenia morfologii zespołów, wyświetlona są w prostokącie kolorem czerwonym. Jeżeli dany kanał wybrany jest do detekcji i określenia morfologii to wyświetlany jest jako kombinacja podanych sposobów czyli w prostokącie na białym tle (tj. detekcja) oraz w kolorze czerwonym (tj. morfologia). - kanał wybrany do detekcji zespołów QRS - kanał wybrany do określenia morfologii zespołów QRS - kanał wybrany do detekcji i morfologii - kanał nie biorący udziału ani w detekcji ani w morfologii AsTER Aspel 2003-2005 Strona 23

Zapamiętaj!!! Wybór kanałów do detekcji decyduje o poprawności wyznaczania częstości rytmu. Dlatego należy wybierać te kanały, w których sygnał jest najbardziej stabilny (brak pływania izolinii) oraz który posiada najmniej zakłóceń. Kanały do określenia morfologii również wybieramy w podobny sposób. Dodatkowo należy uwzględnić, że dla stosowanego układu odprowadzeń, w pewnych kanałach zespoły komorowe są słabo albo wręcz całkowicie niewidoczne. Z tych kanałów należy wtedy zrezygnować. W celu zmiany kanałów do detekcji i morfologii wystarczy nacisnąć prawy klawisz myszki w obszarze okna zapisu EKG. Na ekranie pojawi się okienko dialogowe, które pozwoli wybrać inne kanały. Wybrane kanały będą obowiązywały tylko dla aktualnie wykonywanego badania. Dla następnego badania zostaną użyte ponownie kanały zdefiniowane w preferencjach. Okno 12 uśrednionych zespołów QRS W takcie badania wysiłkowego system AsTER stale monitoruje zmiany jakie zachodzą w zapisie EKG. Ocenie podlegają takie parametry jak częstość rytmu oraz poziom i nachylenie odcinka ST. Wyniki pomiarów prezentowane są na bieżąco w wydzielonej części ekranu (Rys.19). Dla każdego z 12 odprowadzeń wyświetlone są: Nazwa odprowadzenia Uśredniony zespół QRS z zaznaczonymi punktami pomiarowymi Wyniki pomiaru poziomu i nachylenia ST Jeżeli wyniki pomiarów przekraczają wartości graniczne to zespół QRS wyświetlany jest w kolorze czerwonym. Odprowadzenia wyłączone z oceny wyświetlane są w kolorze szarym. Rysunek 19. Okno 12 uśrednionych odprowadzeń Dostępne funkcje 1. Wyłączenie z oceny wybranych odprowadzeń. Wskaż odprowadzenie kursorem myszy i naciśnij prawy klawisz. Nastąpi zmiana koloru zespołu QRS i odprowadzenie zostanie wyłączone z oceny. Ponowne naciśnięcie prawego klawisza włącza odprowadzenie do oceny. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 24

2. Wybór odprowadzenia do prezentacji w oknie z pojedynczym uśrednionym zespołem QRS Wskaż kursorem myszy odprowadzenie i naciśnij lewy klawisz myszy. Okno jednego uśrednionego zespołu QRS W celu zwiększenia dokładności oceny uśredniony zespół QRS z wybranego odprowadzenia prezentowany jest w powiększeniu. Na tle bieżącego uśrednionego zespołu QRS wyświetlony jest zespół z fazy spoczynkowej co umożliwi szybkie porównanie. Poza zapisem EKG w oknie wyświetlane są: Nazwa odprowadzenia Wyniki pomiarów poziomu i nachylenia odcinka ST bieżące i w fazie spoczynkowej Punkty pomiarowe Odległość pomiędzy punktem J oraz punktem pomiaru ST Tryb wyboru odprowadzenia Impuls kalibracyjny 1mV Rysunek 20. Okno uśrednionego zespołu QRS Dostępne funkcje 1.Tryb pracy Auto/Ręczna W trybie Auto w oknie wyświetlane jest wybrane automatycznie odprowadzenie, w którym wystąpiły najpoważniejsze zmiany odcinka ST. Jeżeli w oknie z 12 uśrednionymi zespołami wskażemy inne odprowadzenie to na kilka sekund zostanie ono wyświetlone w powiększeniu. W przypadku wyłączenia trybu Auto w oknie będzie wyświetlane odprowadzenie wskazane w oknie z 12 uśrednionymi pobudzeniami. 2.Ustawienie punktów pomiarowych Wskaż kursorem myszy linię punktu pomiarowego. Naciśnij lewy klawisz myszy i przeciągnij linię do właściwej pozycji i puść klawisz Przebieg badania wysiłkowego. Po uruchomieniu modułu badań wysiłkowych system w sposób ciągły wyświetla sygnał EKG. Przyciskiem <F2 Start> rozpoczynamy badanie. Nazwa fazy zmienia barwę i od tego momentu cały zapis EKG jest rejestrowany w archiwum. System prowadzi badanie według wybranego protokołu. Zakończenie badania wysiłkowego. Decyzję o zakończeniu badania wysiłkowego podejmuje lekarz prowadzący badanie. Naciskamy przycisk < F4 Stop> Na ekranie pojawia się prośba o potwierdzenie. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 25

Rysunek 21. Potwierdzenie przerwania testu Naciśnięcie klawisz ENTER lub przycisku <TAK> powoduje przejście do fazy powysiłkowej. Czas trwania fazy powysiłkowej nie jest limitowany. W momencie gdy lekarz podejmie decyzją o zakończeniu fazy powysiłkowej naciskamy przycisk <Zakończ>. Na ekranie pojawi się plansza <Raport z badania> umożliwiająca wprowadzenie opisu badania oraz wybrania drukowanych elementów (rys.22). Rysunek 22. Plansza podsumowania badania wysiłkowego. W określonych polach wprowadzamy opis dotyczący: Przyczyny przerwania testu Oceny odcinka ST Interpretacji testu wysiłkowego Raport z badania składa się z kilku sekcji. W zależności od potrzeb wydruk może zawierać: Strony z danymi pacjenta wraz z posumowaniem badania Strony z wykresami trendów zmian odcinka ST Wydruki uśrednionych zespołów P-QRS-T drukowanych według określonego planu Tabela z cyfrowymi wynikami pomiarów poziomu i nachylenia odcinka ST Wydruki surowego EKG według ustalonego planu Wydruki fragmentów EKG zaznaczonych przyciskiem <Zdarzenia> Wydruki fragmentów EKG oznaczone jako wykryte arytmie. Przycisk z opisem <...> umożliwia wprowadzenie planu wydruków. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 26

Potwierdzenie przyciskiem <OK.> powoduje automatyczny wydruk wybranych elementów raportu.. Pozycje, które posiadają zaznaczone pole wyboru przeznaczone są do wydruku. Wybierając klawisz <Druku> zostaną one wydrukowane na domyślnej drukarce systemu MS Windows. Wybranie klawisza <Anuluj> nie podejmuje podjęcia żadnej akcji związanej z wydrukiem badanie zostanie zapamiętane w bazie, a okienko zamknięte. Wydruk raportu można powtórzyć lub wydrukować po raz pierwszy z Modułu Przeglądu Badania. Plansza posiada również zakładkę <Podgląd wydruku>. Zakładka ta wyglądem przypomina główną zakładkę. Zasadnicza różnica polega na tym, że wybierając przyciski znajdujące się po prawej stronie np. podsumowanie, trendy ST, uśrednione zespoły qrs, itd. uruchomiony zostanie Moduł Podglądu Wydruku. Moduł ten pozwala zobaczyć na ekranie monitora jak będzie wyglądał wydruk, bez konieczności drukowania. Rysunek 23.. Zakładka <Podgląd Wydruku> W polach <Przyczyna przerwania testu wysiłkowego>, <Ocena odcinka ST>, <Interpretacja testu wysiłkowego> można wpisywać odpowiednie informacje są to te same pola co na pierwszej zakładce. Pozostałe zakładki: <Wstęga EKG> i <Odprowadzenia> służą wybraniu pożądanych parametrów wydruku związanych z drukowaniem zapisanego sygnału EKG np. rodzaj siatki milimetrowej, prędkości wydruku, ilości i rodzaju odprowadzeń. Moduł Podglądu wydruku Moduł podglądu prezentuje na ekranie wygląd wybranego elementu wydruku. Jeżeli wydruk składa się z kilku kartek następną lub poprzednią kartkę można oglądać wybierając przycisk <Nast. Strona> i <Poprz. Strona>. Na oglądanej kartce, w górnym prawym rogu znajduje się informacja, która kartka jest obecnie prezentowana (np. 2/4 druga z czterech). Istnieje również tryb oglądania stron wydruku <Dwie Strony> - na ekranie wyświetlane są wówczas obok siebie dwie strony. Przyciski <Powiększ> i <Pomniejsz> służą powiększeniu/pomniejszeniu skali wyświetlania aktualnej strony. Powrót do planszy głównej odbywa się poprzez klawisz <Zamknij> albo klawisz klawiatury <ESC>. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 27

Przeglądanie zarejestrowanych badań Rysunek 24.Wygląd Modułu podglądu wydruku Wszystkie badania wykonane przy pomocy programu AsTER są zapisywane w archiwum. Moduł <BADANIA> umożliwia ich przeglądanie oraz wykonanie kopii raportu. Wybranie w oknie głównym przycisku <Badanie> powoduje otwarcie okna przedstawionego poniżej. Moduł Badanie może pracować w dwu trybach: Wstęga i Strona EKG. Tryb Wstęga prezentuje 3/6/12 wybranych odprowadzeń sygnału EKG na ekranie z prędkością wyświetlania 25mm/s, 50mm/s lub 100mm/s (czyli 16, 8, 4 sekundy na pełnym ekranie). Tryb Strona EKG prezentuje całe badanie, wybranego odprowadzenia na jednym ekranie po 1 (jednej) minucie w linii. Przełączanie pomiędzy tymi trybami odbywa się przy pomocy przycisku [Strona EKG/Badanie] klawisz F8. Rysunek 25. Okno przeglądu badania trybie wstęgi AsTER Aspel 2003-2005 Strona 28

Główna część okna stanowi przebieg EKG. Przeglądem badania sterujemy przy pomocy konsoli dolnej. Opis konsoli dolnej trybu wstęga Konsola dolna umożliwia przeglądanie zarejestrowanych badań. Rysunek 26. Konsola dolna Opis funkcji konsoli dolnej: << - Przejście do początku badania < - Poprzednia wstęga > - Następna wstęga >> - Przejście do końca badania F8 Strona - Zmiana trybu wyświetlania F9 Ekran xx - Wybór liczby wyświetlanych odprowadzeń F10 Grupa x - Wybór grupy odprowadzeń F11 Odprow - Indywidualny wybór odprowadzeń F12 Wydruk - Wydruk EKG Raport - Wydruk raportu Zakończ - Koniec przeglądu badania Opis konsoli dolnej trybu strona Wybór odprowadzenia Zmiana Wzmocnienia Zmiana trybu Wydruk EKG Wydruk raportu Zamkniecie modułu Rysunek 27. Konsola dolna w trybie Strona Opis konsoli górnej Lista badań Lista zdarzeń Rysunek 28. Konsola górna modułu Badanie Lista badań zawiera wszystkie badania wybranego pacjenta. Każde badanie posiada kolejny numer, datę zapisu oraz czas trwania. Przycisk opisany < - > umożliwia usuniecie aktualnego badania z archiwum. Przycisk <...> umożliwia przegląd i edycje informacji o badaniu. Lista zdarzeń składa się z znaczników wprowadzonych przez operatora systemu oraz ze zdarzeń rozpoznanych przez system jako arytmie komorowe. W celu rozróżnienia tych dwu typów arytmii przyjęto następującą konwencję: zdarzenia operatora są zawsze na początku listy i ich numer znajduje się w nawiasach okrągłych. Na ekranie w trybie Wstęgi oznaczane są przy pomocy znacznika:, a w trybie Strony poprzez kropkę koloru granatowego. zdarzenia związana z wykryciem arytmii komorowych są poniżej i ich numer znajduje się w nawiasach kwadratowych. Na ekranie w trybie Wstęgi oznaczane są przy pomocy znacznika:, a w trybie Strony poprzez kropkę koloru granatowego. W celu przejścia do następnego zdarzenia można z listy wskazać zdarzenie lub nacisnąć przycisk SPACJA. Kolejne naciśnięcie przycisku powoduje przejście do kolejnej arytmii. Istnieje również możliwość dodania nowego zdarzenia (zarówno zdarzenia operatora jak i arytmii), usunięcia zdarzenia wybranego na liście oraz AsTER Aspel 2003-2005 Strona 29

edycji informacji o tym zdarzeniu. W przypadku edycji zdarzenia operatora będzie to edycja opisu, a w przypadku edycji arytmii będzie to typ wskazanej arytmii. Wybór fragmentu EKG do wydruku w trybie Strona Istnieją dwa sposoby wybrania fragmentu do drukowania. Pierwszy polega na ustawieniu ramki, która znajduje się na ekranie w tym trybie w odpowiednim miejscu badania (do przesuwania ramki służą standardowo klawisze strzałek). Druga polega na zaznaczeniu większego obszaru do drukowania prawym klawiszem myszki. Po naciśnięciu prawego klawisza pojawi się na ekranie mała ramka, którą można rozciągać przesuwając myszkę w dół (wciąż trzymając wciśnięty lewy klawisz). Skróty klawiszowe w module Badanie. [-] (usuń badanie) - DEL [...] (o badaniu) - INSERT [Pacjent] - Alt + P [Preferencje] - Alt + R [Strona EKG\Wstęga] - ENTER [F1...F11] - zgodnie z opisem na konsoli [Zakończ] - Z Tryb Wstęga: [Początek badania] - HOME [Koniec badania] - END [Następna strona] - PgDn [Poprzednia strona] - PgUp [1 sekunda w lewo] - Strzałka w lewo [1 sekunda w prawo] - Strzałka w prawo [Prędkość] - tylko szary +/- (strzałka lewo prawo poruszanie się po wstędze o 1 sekundę) [Wzmocnienie] - strzałka góra, dół Tryb Strona EKG: [Wzmocnienie +] - szary + [Wzmocnienie -] - szary [Poruszanie ramki] [Odprowadzenie] Reanaliza zarejestrowanych badań - strzałki góra/dół, lewo/prawo - klawisze od 1 do = kolejno I, II, III, avr, avl, avf, V1...V6 Wszystkie badania wykonane przy pomocy programu AsTER są zapisywane w archiwum. Moduł <BADANIA> umożliwia przeglądanie badania, wykonanie raportu oraz reanalizę badania. Wybranie w oknie głównym przycisku <Badanie> powoduje otwarcie okna przedstawionego poniżej. AsTER Aspel 2003-2005 Strona 30