RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1770049 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 26.09.2006 06121241.1 (13) T3 (51) Int. Cl. B66C19/00 B66C9/04 (2006.01) (2006.01) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 10.03.2010 Europejski Biuletyn Patentowy 2010/10 EP 1770049 B1 (54) Tytuł wynalazku: Dźwig (30) Pierwszeństwo: FI20050005517 28.09.2005 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 28.05.2008 Europejski Biuletyn Patentowy 2008/22 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 30.07.2010 Wiadomości Urzędu Patentowego 07/2010 (73) Uprawniony z patentu: Konecranes Plc, Hyvinkää, FI PL/EP 1770049 T3 (72) Twórca (y) wynalazku: Oja Hannu, Hyvinkää, FI (74) Pełnomocnik: Kancelaria Patentowa rzecz. pat. Rokicki Bogdan 02-326 Warszawa Al. Jerozolimskie 151, I p. Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
Dźwig Podłoże wynalazku [0001] Wynalazek dotyczy skręcania szeregowo umieszczonych kół wózka dźwigu z ogumieniem pneumatycznym za pomocą jednego mechanizmu napędowego. Dokładniej mówiąc wynalazek ten dotyczy dźwigu posiadającego konstrukcje wózków w narożnikach dźwigu, przy czym każdy z tych wózków jest wyposażony w dwa koła umieszczone szeregowo w każdej wózka, które są w konstrukcji wózka umieszczone obrotowo wokół osi pionowej i są odsunięte od osi pionowej, przy czym jedno z tych kół jest kołem napędzanym, a drugie jest kołem nienapędzanym, mechanizm napędzający i skręcający każde koło napędzane oraz urządzenie obracające umieszczone pomiędzy każdą parą kół i przeznaczone do skręcania tej pary kół we współdziałaniu do wybranego położenia. [0002] Suwnica bramowa zwykle używana na stacjach przeładunku kontenerów jest samobieżną suwnicą bramową z ogumieniem pneumatycznym. Dźwigi są różnych rodzajów i wielkości. Zwykle klasyfikacja oparta jest na liczbie kół dźwigu, to znaczy są dźwigi czterokołowe, ośmiokołowe i szesnastokołowe. Dźwig ma różne tryby pracy, tzn. kierunki ruchu: normalny, boczny i kołowy. W trybie normalnym, który jest najczęściej używany, koła dźwigu są prostopadłe do kierunku jazdy wózka podnoszącego dźwigu. Taki tryb działania umożliwia przemieszczanie się dźwigu w kierunku stosu kontenerów. W bocznym trybie działania koła dźwigu są obrócone tak, aby były równoległe do kierunku ruchu wózka podnoszącego, na skutek czego możliwe jest przemieszczanie dźwigu pomiędzy stosami kontenerów. W kołowym trybie działania koła dźwigu są skręcone stycznie do środka dźwigu (promienia
- 2 - skrętu). W tym trybie działania możliwe jest obracanie dźwigu poziomo wokół jego osi środkowej. [0003] Istnieją różne mechanizmy skręcania kół, a najczęściej są stosowane dwie podstawowe zasady. W urządzeniu według pierwszej podstawowej zasady koła dźwigu są obracane za pomocą oddzielnego mechanizmu obracającego, zwykle siłownika hydraulicznego lub oddzielnego urządzenia obracającego. Koła są umieszczone w sposób scentralizowany względem promienia skrętu i koło jest obracane w miejscu. Wiadomo, że takie rozwiązanie wymaga dużej siły i powoduje znaczne zużywanie się kół. Według drugiej podstawowej zasady mechanizm napędzający dźwigu jest wykorzystywany do skręcania kół i w takim przypadku koło jest odsunięte od środka skrętu i skręca podczas toczenia się. [0004] Skręcanie kół dźwigu za pomocą mechanizmu napędowego jest znane przykładowo z publikacji FI 101957 B oraz JP 2001-213587 A, jak również JP 2002-137887 A. [0005] Publikacja FI 101957 B przedstawia konstrukcję koła wózka, przy której jeden wózek zawiera dwa koła umieszczone obok siebie, przy czym jedno z tych kół jest kołem napędzanym, a drugie jest kołem nienapędzanym. Każdy wózek zawiera specjalny mechanizm napędzający i w konsekwencji specjalny mechanizm skręcający. [0006] Publikacje JP 2001-213587 A i JP 2002-137887 A opisują konstrukcję wózka, w której są dwa wózki, oba posiadające po dwa koła usytuowane obok siebie. Mechanizm napędzający jest zastosowany tylko w jednym wózku, a do skręcania wózki są ze sobą połączone drążkiem kierowniczym itp. Zastosowano przy tym jeden mechanizm zapewniający ruch skręcania, zwykle siłownik hydrauliczny. [0007] Publikacja GB-A-2 362 863 przedstawia konstrukcję z czterokołowym wózkiem zawierającą dwa drążki połączone ze sobą pomiędzy kołami oraz z dodatkowym ramieniem. Zamocowania tych drążków zawsze skręcają wraz z zawieszeniami kół. Wszystkie drążki są zawsze aktywnie wykorzystywane.
- 3 - [0008] Pożądane jest teraz, by analogiczna zasada skręcania była zastosowana w dźwigu ośmiokołowym, na przykład w którym jeden wózek zawiera dwa szeregowo umieszczone koła. Z konstrukcją taką związany jest jednak problem polegający na tym, że w celu umożliwienia wykorzystywania wszystkich trzech trybów działania usytuowanie kół w różnych trybach działania nie jest możliwe do zrealizowania, albo nie jest optymalne. Jeżeli drążek łączący pomiędzy kołami jest połączony na krzyż po różnych stronach środka skrętu kół, wówczas koła mogą skręcać w trybie poprzecznym symetrycznie przy końcach wózka, przez co obciążenie będzie równomiernie rozłożone na oba koła. Jednakże nie pozwala to na stosowanie trybu okrężnego, ponieważ koła nie mogą być obracane w tym samym kierunku. Jeżeli drążek łączący jest dołączony po tej samej stronie środków skrętu, tryb krążenia będzie możliwy, ale w położeniu poprzecznym koła są asymetryczne względem środka wózka. Przykładowo rozwiązanie według wymienionych powyżej publikacji japońskich nie przewiduje żadnej pomocy w skręcaniu dwóch kół umieszczonych szeregowo, usytuowanych asymetrycznie względem środka skręcania wózka, ponieważ w konstrukcji według tych publikacji japońskich koła każdego wózka są usytuowane symetrycznie względem środka obrotu, a zatem wymieniony powyżej problem związany z symetrią nie występuje. Istota wynalazku [0009] Celem wynalazku jest usunięcie wymienionych powyżej problemów związanych ze skręcaniem wózka dźwigu, który to wózek jest wyposażony w dwa szeregowo umieszczone koła, za pomocą jednego mechanizmu napędzającego. Osiągnięto to w dźwigu według wynalazku, który charakteryzuje się tym, że każdy drążek przebiega i jest przymocowany na swych końcach do zamocowań w konstrukcjach wsporczych kół, które odpowiadają każdemu położeniu skręcania lub działania i skręcają one wraz z kołami, przy czym przy jednym kole położenie drążków kierowniczych lub zamocowań w konstrukcji wsporczej koła jest przesuwne w konstrukcji wsporczej, przy czym jedno z zamocowań lub drążków kierowniczych,
- 4 - odpowiadające wybranemu położeniu skrętu może być blokowane przez mechanizm blokujący nieruchomo względem konstrukcji wsporczej w celu umożliwiania skrętu koła, a zamocowania są rozmieszczone w stały sposób w konstrukcji wsporczej jednego koła, przy czym zamocowania są umieszczone przesuwnie wokół konstrukcji wsporczej drugiego koła, jednakże z możliwością blokowania w celu unieruchomienia drążka, który odpowiada wybranemu położeniu lub funkcji skrętu, a ponadto jeden drążek kierowniczy jest umieszczony z możliwością blokowania go, aby skręcać koła w tym samym kierunku, aby dźwig zataczał koło, a inny drążek kierowniczy jest umieszczony z możliwością blokowana, by skręcać koła dźwigu w przeciwnych kierunkach w celu umożliwienia wzdłużnej jazdy dźwigu. [0010] Zwykle dźwig jest taki, że zawiera konstrukcję ramową, której dolna część zawiera dwa równoległe dolne dźwigary na jej przeciwległych końcach, a konstrukcje wózków są umieszczone przy obu końcach każdego dźwigara dolnego. Spis rysunków [0011] Poniżej wynalazek zostanie opisany bardziej szczegółowo w jego korzystnym przykładzie wykonania w odniesieniu do załączonych rysunków, na których fig. 1 fig. 2 przedstawia dźwig w ukośnym widoku z góry, jest widokiem z boku jednego wózka, fig. 3 jest widokiem z góry wózka z fig. 2, fig. 4 jest widokiem z góry wzajemnego położenia par kół wózka, gdy dźwig jest napędzany w kierunku bocznym, fig. 5 jest widokiem z góry wzajemnego położenia par kół wózka, gdy dźwig jest napędzany w kierunku wzdłużnym, a fig. 6 jest widokiem z góry wzajemnego położenia par kół w wózku, gdy dźwig jest napędzany po okręgu. Szczegółowy opis wynalazku
- 5 - [0012] Jak pokazano na fig. 1, dźwig zawiera ramową konstrukcję 1, której dolna część zawiera dwa równoległe dolne dźwigary 2 na jej przeciwległych końcach. Oba końce każdego z dolnych dźwigarów 2 są wyposażone w konstrukcje 3 wózków, w tym przykładzie w liczbie czterech. Górna część ramowej konstrukcji 1 zawiera dwa górne dźwigary 4, które są poprzeczne względem dolnych dźwigarów 2 i wzdłuż których porusza się podnoszący wózek 5 dźwigu. Napędzany silnikiem wysokoprężnym generator 6 wytwarza energię dla dźwigu poprzez system 7 zasilania elektrycznego. [0013] Konstrukcja 3 wózka jest pokazana bardziej szczegółowo na fig. 2 i 3. Każda konstrukcja 3 wózka zawiera dwa szeregowo umieszczone koła 8 i 9, które są zamontowane na łożysku przy dolnych końcach rur 10 i 11 odchodzących do dołu od konstrukcji 3 wózka z boku tych rur. Koła 8 i 9 mogą obracać się wraz z rurami 10 i 11 wokół ich osi pionowych i w opisany wyżej sposób koła 10 i 11 są odsunięte od osi pionowych. Jedno koło 8 jest kołem napędzanym, a drugie koło 9 jest kołem nienapędzanym. Do napędzanego koła 8 przyporządkowany jest elektryczny silnik 12, który jest dołączony do koła 8 poprzez przekładniowy system 13. Podczas działania napędzane koło 8 obraca się "automatycznie" wokół pionowej osi pionowej rury 10 ze względu na opisane powyżej "niesymetryczne" zawieszenie, chyba że obracanie się jest uniemożliwione przez odpowiednie urządzenie blokujące. Blokowanie może być realizowane przykładowo w postaci znanego z fińskiego patentu 101957 hamulca taśmowego, umieszczonego pomiędzy pionową rurą 10 a ramą 14 wózka z fig. 2, albo też blokowanie może być realizowane w odpowiedni sposób, na przykład pomiędzy ramą 14 wózka a elektrycznym silnikiem 12 umieszczonym w sąsiedztwie. Blokowanie takie nie należy jednak do zakresu wynalazku, natomiast należy do niego "asymetryczne" zawieszenie, tak że elektryczny silnik 12 może też w razie potrzeby obracać koło 8. [0014] Podstawową ideą wynalazku jest konstrukcja urządzenia skrętnego do skręcania pary kół 8 i 9 we współdziałaniu do wybranego położenia.
- 6 - [0015] W tym przykładowym wykonaniu konstrukcja urządzenia skrętnego zawiera dwa kierownicze drążki 15 i 16, które łączą koła i które są dołączone do zamocowań 17, 18, 19, 20 które odpowiadają każdemu położeniu lub funkcji skręcania i są usytuowane w pionowych rurach 10 i 11 kół. Zamocowania 17 i 18 są umieszczone w stały sposób w pionowej rurze 10 napędzanego koła 8, a zamocowania 19 i 20 są umieszczone przesuwnie wokół pionowej rury 11 nienapędzanego koła 9, ale z możliwością blokowania do punktu, który odpowiada wybranemu położeniu skręcania. Kierowniczy drążek 15 jest umieszczony z możliwością blokowania na tej samej stronie pionowych rur 10 i 11, aby skręcać koła 8 i 9 w tym samym kierunku dla okrężnego ruchu dźwigu, a kierowniczy drążek 16 jest umieszczony z możliwością blokowania na innych stronach pionowych rur 10 i 11 do skręcania kół 8 i 9 dźwigu w przeciwnych kierunkach, by umożliwić wzdłużną jazdę dźwigu. [0016] Zamocowania 19 i 20 są zachodzącymi na siebie płytami umieszczonymi wokół pionowych rur 10 i 11, a mechanizm do unieruchamiania ich zawiera występ 21 umieszczony w pionowej rurze pomiędzy tymi płytami 19 i 20 oraz zawierający ustalający sworzeń 24, który porusza się pionowo przez nie i jest wpasowany w otwory 22 i 23 w płytach 19 i 20 w celu unieruchomienia opcjonalnie jednej z płyt względem występu 21. Oczywiście mocowanie takie może być również zrealizowane w dowolny inny odpowiedni sposób, na przykład przez zaciskanie płyt pomiędzy powierzchniami ciernymi (nie pokazano na rysunkach). Odblokowana płyta może obracać się swobodnie wokół pionowej rury 11, a dołączony do niej drążek kierowniczy nie będzie wtedy powodować skręcania koła 9. [0017] Korzystne jest, że skrętny drążek 15 przeznaczony do jazdy okrężnej jest zamocowany z promieniem R2 nieco różniącym się od promienia R1 łączącego pionową oś pionowej rury 11 i pionową rurę 10 napędzanego koła 8. [0018] Na fig. 4-6 pokazano różne tryby kierowania dźwigiem. Według fig. 4 przy bocznej jeździe oba koła 8 i 9 każdego wózka 3 są blokowane równolegle z ramą 14 wózka (a równocześnie z dolnymi dźwigarami 2), na skutek czego dźwig porusza się
- 7 - prostoliniowo w kierunku zaznaczonym strzałką 25. Jeżeli kierunek jazdy ma zostać zmieniony, jeden ze kierowniczych drążków 15 lub 16 jest unieruchamiany w pionowej rurze 11 nienapędzanego koła 9, a blokada napędzanego koła 8 w pionowej rurze 10 zostaje zwolnione i gdy koła 8 i 9 wózków ruszą, wówczas zaczynają one skręcać w kierunkach określonych przez wybrany kierowniczy drążek 15 lub 16 zgodnie z mechanizmami kierującymi, inaczej mówiąc na skutek działania elektrycznych silników 12 i asymetrycznego zawieszenia kół 8 i 9. [0019] W trybie kierowania z fig. 5 kierownicze drążki 16 są zablokowane i podczas jazdy koła 8 i 9 wszystkich wózków 3 będą skręcać w przeciwnych kierunkach przy końcach wózków 3 prostopadle do ram 14 tych wózków, na skutek czego dźwig może jechać w kierunku wzdłużnym oznaczonym strzałką 26, kiedy koła 8 i 9 wszystkich wózków 3 będą skręcać w przeciwnych kierunkach przy końcach wózków 3 prostopadle do ram 14 wózków, dzięki czemu dźwig może jechać w kierunku wzdłużnym zaznaczonym strzałką 26, kiedy koła 8 i 9 po skręceniu ich będą zablokowane w tym położeniu. [0020] W trybie kierowania z fig. 6 kierownicze drążki 15 są zablokowane i podczas jazdy koła 8 i 9 wózka 3 będą skręcać w tym samym kierunku. W celu umożliwienia jazdy okrężnej pokazanej na rysunku (zaznaczono strzałką 27) pary kół wózków tego samego dolnego dźwigara są skręcane w różnych kierunkach, to znaczy na rysunku para kół górnego lewego wózka jest skręcana odwrotnie do kierunku ruchu wskazówek zegara, a para kół górnego prawego wózka jest skręcana w kierunku zgodnym z kierunkiem ruchu wskazówek zegara. Dolne pary kół są skręcane odpowiednio odwrotnie. Ponadto koła 8 i 9 mogą być skręcane pod różnymi kątami stycznie do koła skrętu w zależności od wymiarów dźwigu na skutek różnej długości wymienionych wyżej promieni R1 i R2. Przy kierowaniu ukośnym wszystkie koła są skręcane w tym samym żądanym kierunku jazdy. [0021] Dla fachowca jest oczywiste, że różne zastosowania wynalazku nie są ograniczone tylko do powyższego przykładu, ale mogą zmieniać się w zakresie
- 8 - załączonych zastrzeżeń patentowych. Przykładowo drążki kierownicze mogą być umieszczone w zamocowaniach w pionowych rurach kół, przy czym zamocowania te są szynami ślizgowymi, które są umieszczone przy jednym kole wokół jego pionowej rury i w których drążki kierownicze mogą ślizgać się, ale w których drążek kierowniczy odpowiadający wybranemu położeniu skrętu może być blokowany w celu skręcania koła odpowiednim mechanizmem blokującym, aby spowodować unieruchomienie względem pionowej rury. Alternatywnie blokowania kół skrętnych, za pomocą których można wybierać różne położenia skrętu, mogą również być blokowane w kołach napędzanych.
- 9 - Zastrzeżenia patentowe 1. Dźwig zawierający konstrukcje (3) wózków w narożnikach dźwigu, przy czym każda konstrukcja wózka zawiera dwa umieszczone szeregowo koła (8, 9), a koła te są umieszczone w konstrukcji wózka obrotowo wokół osi pionowej i są odsunięte od osi pionowej, przy czym jedno koło (8, 9) jest kołem napędzanym, a drugie koło (8, 9) jest kołem nienapędzanym, mechanizm (12, 13), który napędza i obraca każde koło napędzane (8) oraz konstrukcję (15, 16) urządzenia skręcającego, umieszczoną pomiędzy każdą parą kół (8, 9) do obracania tej pary kół we współdziałaniu do wybranego położenia, przy czym konstrukcja urządzenia skręcającego zawiera co najmniej dwa kierownicze drążki (15, 16) łączące koła, znamienny tym, że każdy drążek przebiega i jest przymocowany przy swych końcach do zamocowań (17, 18, 19, 20) w konstrukcjach (10, 11) wsporczych kół, które odpowiadają każdemu skrętnemu położeniu lub działaniu i obracają się wraz z kołami (8, 9), przy czym przy jednym kole położenie drążków kierowniczych lub zamocowań w konstrukcji wsporczej koła jest przesuwne w konstrukcji wsporczej, jednakże jedno z tych zamocowań lub drążków kierowniczych, które odpowiada wybranemu położeniu skręcania, może być blokowane za pomocą blokującego mechanizmu (21, 22, 23, 24) nieruchomego względem konstrukcji wsporczej, aby umożliwić skręcanie koła, przy czym zamocowania są rozmieszczone w ustalony sposób w konstrukcji wsporczej jednego koła, zaś zamocowania są rozmieszczone przesuwnie w konstrukcji wsporczej drugiego koła, jednakże z możliwością blokowania w celu unieruchomienia drążka, który odpowiada wybranemu położeniu lub funkcji
- 10 - skręcania, a ponadto jeden drążek kierowniczy jest blokowany, aby skręcać koła w tym samym kierunku do ruchu dźwigu po okręgu, podczas gdy drugi drążek kierowniczy jest blokowany do skręcania kół dźwigu w przeciwnych kierunkach, by umożliwić wzdłużne przemieszczanie dźwigu. 2. Dźwig według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera ramową konstrukcję (1), której dolna część zawiera dwa równoległe dolne dźwigary (2) przy swych przeciwległych końcach, a ponadto konstrukcje (3) wózków są umieszczone przy obu końcach każdego dźwigara dolnego. 3. Dźwig według zastrz. 1, znamienny tym, że blokowane zamocowania (19, 20) są płytami umieszczonymi w superpozycji wokół konstrukcji (10, 11) wsporczych, a ponadto mechanizm blokujący zawiera występ (21) usytuowany w konstrukcji wsporczej pomiędzy płytami (19, 20) i zawierający blokujący kołek (24), który przemieszcza się pionowo przez niego i jest wpasowany w otwory (22, 23) w płytach w celu blokowania opcjonalnie jednej lub drugiej płyty względem tego występu. 4. Dźwig według zastrz. 1, znamienny tym, że kierownicze drążki (15, 16) są usytuowane w zamocowaniach w konstrukcjach (10, 11) wsporczych kół, które to zamocowania są torami ślizgowymi, usytuowanymi przy jednym kole wokół jego konstrukcji wsporczej, przy czym drążki kierownicze są przesuwne w nich, natomiast drążek kierowniczy odpowiadający wybranemu położeniu skręcania może być w nich blokowany, aby skręcanie koła za pomocą odpowiedniego mechanizmu blokującego było unieruchamiane względem konstrukcji wsporczej. 5. Dźwig według jednego z poprzedzających zastrzeżeń, znamienny tym, że blokady (19, 20) drążków kierowniczych (19, 20), które umożliwiają wybieranie różnych położeń skręcania, są zastosowane w nienapędzanych kołach (9). 6. Dźwig według zastrz. 1-4, znamienny tym, że blokady (19, 20) drążków kierowniczych, które umożliwiają wybieranie różnych położeń skręcania, są zastosowane w napędzanych kołach (8).